Wees voorzichtig uitsluitend PUROL H. D. PUZZLES. BUITENLAND De pogingen der Duitsche regeering. Winnaars en oplossing van No. 3. en gebruik, als Uw huid ruw is of stuk, gebrand of verwond Een verrassing uit Polen. HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 29 NOVEMBER ft30 DERDE BLAD De prijzen voor H-D.-Puzzle no. 3 zijn heden jerzonden aan: Hoofdprijs 7.50: D. HELJDANUS. Vestestraat 1, Haarlem. Premies 2.50: E. EDEL, Lorentzplein 38, Haarlem. JAC. SCHIPPER, O. Groenmarkt 8, Haarlem. H. PAARDEBEK, Zijlvest 43, Haarlem. N. OSTENDORF, Javalaan 10, Heemstede. C. VISSER, Leeghwaterstraat 6, Haarlem. De juiste oplossing van puzzle no. 3 is: Hiernaast volgt de vierde puzzle-op-gaaf, waarvan de oplossingen op de navolgende voorwaarden en met gebruikmaking van het afgedrukte inzendersformulier kunnen wor den ingezonden: Oplossingen, verzonden in gesloten couvert, waarop vermeld „Puzzle-rubriek" moeten uiterlijk Maandagavond a.s. in ons bezit zijn. Bij de oplossing moet onderstaand formu lier worden ingezonden, uitgeknipt en duide lijk leesbaar ingevuld. Bij ieder formulier mag slechts één oplossing worden ingezon den. Voegt men er meer bij, dan moeten wij ze alle van het mededingen naar de uitge loofde prijzen uitsluiten. Hier het formulier: H.D. PUZZLE No. 4. Adres: Naam inzender:. 29 November 1930. Voor goede oplossingen loven wij uit: een Eersten Prijs van 7.50 Vijf Premies van 2.50 elk. Zijn er meer goede oplossingen dan het aantal prijzen, dan zullen deze bij loting worden toegekend. De namen van de prijswinners zullen wij in ons nummer van den volgenden Zaterdag (6 December a.s.) publiceeren. Er bestaat geen beroep op de genomen be slissingen. Correspondentie er over kan niet worden gevoerd. Alle oplossingen moeten bezorgd of per post gezonden worden aan onze bureaux, Groote Houtstraat 93. Van onvoldoende gefrankeerde brieven wordt geen nota genomen. H. D. Puzzle No. 4. aaaaaaaaaabccdd ddeeeeeeeeeee eeeeeeeeeee eefgggghh i i i ii i k kkk 1 1 1 1 1 m m m n n n n n n n o o o o. o o opppprrrr rrrrrrrrrrr rsssssssstttt ttttUUUUVTVVWZZ Deze letters zoo te rangschikken dat zij horizontaal goede woorden vormen en wel: le regel: vorm van assurantie. 2e belangrijke Nederlandsche uit voer. 3e godin van den dans. 4e regimentsvlag. 5e in reserve (twee woorden). 6e vrouwenverblijf. 7e bekend tabaksmerk. 8e klinker. 9e loon der zege. 10e plantaardige groei. 11e sterke drank. 12e verf. 13e soort van restaurant. 14e onverwachts. 15e vrouwelijk beroep. De middelste rij van boven naar beneden gelezen is een zeer belangrijk werk in Neder land. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct«. per regel. LETTEREN EN KUNST (Zie ook „De Zaterdagavond".) GEDENKBOEK VAN DEN NEDERLANDSCHEN UIT GEVERSBOND. EEN PRACHTIGE UITGAVE. Wij zouden het kunnen noemen „Een boek van Tadema", het lijvige gedenkboek, dat de Neder landsche Uitgeversbond uitgegeven heeft ter gelegenheid van het 50-jarig be staan op 1 December 1930, dat heden to Am sterdam gevierd wordt. Tegenover den titel staat het portret van J. K. Tadema, „den eigenlijken vader van den jarige". Zoo werd hij reeds bij j de herden king van het 121/2-jarig bestaan in 1893 genoemd en het is dan ook niet te verwon deren, dat het eerste hoofdstuk in het ge denkboek begint met er aan te herinneren, dat men gekscherend vroeger wel beweerde, dat in het uitgeversvak, en ae boekhandel werd daarin begrepen te Haarlem op de GedemDte Oude Gracht de lakens werden uitgedeeld. Wat daarvan aan was, aldus het gedenkboek, kan een tegenwoordig geslacht bezwaarlijk meer beoordeelen. maar wat- wel vast staat: werd de Nederlandsche Uitgevers bond te Haarlem ook al niet geboren, daar werd toch zijn kiem gelegd. En zeker is, dat de nazaten van den promotor nog op iedere bladzijde genoemd worden, voegen wij daar aan toe. Zoo gaat het eerste Hoofdstuk verder te re'.eveeren ontstaan en groei van den Bond. en zoo verschijnt dan al ras op de tweede bladzijde den naam van dien anderen Haar- lemschen uitgever, overbuur en vriend van J. K. Tadema, dr. H. D. Tjeenk Willink. De man met wien ae heer Tadema het er over eens werd dat iets moest worden gedaan aan „de vele slechte manieren in den boekhandel" een bedenking, die de aanhef werd van een 19 October 1880 in zee gezonden vertrouwe lijke circulaire, waarin een conferentie over dit onderwerp werd aangekondigd en die mede onderteekend was door C. L. Brinkman, G. L. Funke en Tj. van Holkema. Uit de volgende bladzijden blijkt, dat de geboorte van den nieuwen Bond niet dan onder scepticisme van sommige zijden ge schiedde. Met 15 tegen 3 stemmen werd ech ter de wenschelijkheid uitgesproken om een vereeniging op te richten, die zich ten doel stelt orde en regelmaat in den Boekhandel te bevorderen. Als interessante bijlage treffen wij dan in het gedenkboek aan een reproductie van de presentielijst der eerste vergadering van de nieuwe Uitgeversvereeniging. De hoofdstukken n, VI, VII, Vin en IX werden gesohreven door den heer J. E. Belin- fante, I, HI, IV, V en X door den heer Jan Tadema. In Ihet tweede hoofdstuk behandelt de schrijver „Wetten en Besluiten" en ook hier is menige aardige bijzonderheid te vinden. Er blijkt uit, dat weinig vakvereenigingen „met zoo domme, algemeene en onverholen antipathie" zijn ontvangen als dc Uitgevers bond, gelijk de heer Wormser bij het 25- jarig bestaan van den Bond getuigde. In het bijzonder wordt de aandacht ge vestigd op de gewoonte om van de uitgevers boeken cadeau te vragen voor allerlei vereeni- gingen en de uiteenloopendste doeleinden, gevallen, waartegen het Bondsbestuur den leden waarschuwde. Hoofdstuk III behandelt de uitgaven en in stellingen van den Bond, „De Uitgever". „Mededeelingen". Gewaagd wordt van het blad van Vincent Loosjes. „Uitgever en Debi- tant", dat binnen een jaar moest ophouden te verschijnen, omdat er bij den boekhandel geen belangstelling voor was. Het eerste num mer van „De Uitgever" verscheen 1 April 1918 bij de firma Sijthof onder de volgende redactie: hoofdredacteur J. Tersteeg, rechts kundig redacteur mr. K. Jansma, vaste medewerkers: J. E. Belinfante, J. W. Ensche dé. H. Honing, Vincent Loosjes, mr. J. C. Robbers. D. Smit en J. C. Tadema. Sedert 1927 bestaat de eenhoofdige redactie, welke door den heer Tersteeg gevoerd wordt. Een andere uitgave van den Bond is de catalogus „Het Nederlandsche Boek" Dat deze in ecu behoefte voorziet, bewijzen de steeds INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. MIJNHARDT's Hoofdpijn-Tabletten 60 et Kiespijn-Tabletten.. 60 ct Laxeer-Tabletten.60 et Zenuw-Tabletten.75 Maag-Tabletten75 e' Bij Apoth. en Drogisten verhoogde oplagen, dit jaar 31000 exempla ren. Nadat in dit hoofdstuk de geschiedenis van eenige instellingen in den Bond bespro ken is, is het vierde hoofdstuk gewijd aan „Propaganda". Wij zien, hoe hierbij courant en radio een belangrijke plaats innemen en lezen van de met succes bekroonde poging tot verbete ring van de lectuur in den spoorwegboekhan del Een volgende hoofdstuk is gewijd aan „Tentoonstellingen", een af deeling waarin de reizende tentoonstelling thuis behoort, een expositie, die in 1927 in Haarlem gehouden werd, en die vele lezers zich nog wel her inneren zullen. En wij beamen, dat men zich de tentoonstelling niet kan voorstellen zonder den heer C. A. J. van Dishoeck. Bij dit hoofdstuk zijn foto's van de tentoonstelling in 1910 en die in 1927 te Amsterdam. Een bijzonder belangwekkend gedeelte van het boek is dat, hetwelk handelt over den Bond en den geestelijken eigendom, een vol gend gaat over „Congressen en onze buiten- landsche betrekkingen", hoofdstuk VTH be vat mededeelingen over de overheid en den Bond. Dit hoofdstuk verhaalt over den strijd om porto-verlaging en voor verlaging van het invoerrecht. Een vermakelijke passage daar in is die over den „boekenfabrikant", die in zijn annonces dank bracht voot de hem ver leende regeeringshulp, welke hulp bij on derzoek in feite slechts hierin bleek te be staan, dat de fabrikant gebruik gemaakt had van de nieuwe bepaling, volgens welke men circulaires huis aan huis door de post kan doen bezorgen. De ontmoetingen met de overheid ln het algemeen zijn niet van onaangenamen aard geweest. Bij de bespreking van de verhouding tot de vereenigingen gewaagt het gedenkboek van de aanvankelijke antipathie van de de Vereeniging tot Behartiging van de Be langen des Boekhandels, met welke vereeni ging de Bond echter in 1915 „meejubelde" Voorts wordt gewag gemaakt van de waarde van het „Bestelhuis" voor de uitgevers en van het Nieuwsblad voor den Boekhandel voor mededeelingen. Uitvoerig wordt be handeld de geschiedenis van het niet leveren aan debitanten, die onder den prijs verkoopen, en andere kor tings- en leverings kwesties. In de „Nalezing" worden verschillende al gemeene zaken de uitgeverij betrekking heb bend, besproken. Als bijlage is opgenomen een lijst van be stuursleden en hunne functies in de afge- loopen halve eeuw, en een volledige leden lijst met de data van in- en uittreden, het laatste meestal tengevolge van ovxerlijden. van 1880 tot heden. Een lijst, waarin de boekenbezitter menigen bekenden naam terug vindt. Hét boek'besluit mét'een register op de personen en onderwerpen. Het royaal uitgegeven, met een prachtige letter op zwaar papier gedrukte boek is ver lucht met een aantal portretpagina's van het eerste bestuur, de heeren J. K. Tadema, C. L. Brinkman, D. Noothoven van Goor, H. A. M. Roelants en dr. H. D. Tjeenk Willink, thans allen overleden, van de rechtsgeleerde raads lieden en den redacteur, de heeren Mr. J. C. Post Mr. K. Jansma, mr. A. Kluyver en J. Ter steeg, van de leden bij de oprichting, een 27-tal en o.a. het tegenwoordige bestuur de heeren J. C. Tjeenk Willink, Joh. C. Brusse. J. Noothoven van Goor, H. G. J. Schillemans en J. E. Belinfante. De schrijvers hebben de uitgebreide stof op bijzonder aangename wijze behandeld, vol afwisseling en in een frisschen levenden stijl. De heer S. H. de Roos, die de grafische ver zorging op zich nam en de eenvoudige, kloeke band ontwierp, heeft aan dien arbeid een waardig relief gegeven, terwijl mr. A. Kluyver, den adjunct-secretaris, lof toekomt voor het bijeenzamelen der gegevens. Het is een voor den Bond in hooge mate representatieve uitgave. MARJON GRAY. STADSSCHOUWBURG, Het was een zeer zonderlinge avond. Men oordeele: Het programma vermeldde de na men: Chopin. Bach. Rachmaninoff. Debussy, Strauss, en na de pauze hoorden wij Holland- sche hoerenliedjes en oud-Engelsche en Schotsche balladen en een onschuldig Duitsch lied over liefde, smart en eenzaam heid, geschreven door den pianist Han Beuker. Het hoofdbestanddeel werd gevormd door het optreden van de danseres Marjon Gray. Het is zeer moeilijk om over dit soort kunst, dat in den eigenlijken zin van het woord geen danskunst is, een oordeel te vellen. Marjon Gray uit zich op voor ons gevoel mystieke wijze in een reeks van bewegingen, die uiterst sober zijn. Men moet deze bewe gingen kunnen begrijpen. Kan men dat niet, dan verveelt men zich. Temeer daar het ten eenenmale uitgesloten is, om uit dezen, bijna kinderlijken eenvoud op te kunnen maken, of de danseres wel werkelijk de allereerste grondbeginselen van de danstechniek mach tig isIs dit danskunst? Wanneer men van meening is dat dansen de goddelijke gave is, die den kunstenaar in staat stelt zijn instrument het lichaam tot in per fectie te bespelen, dan moet het antwoord luiden: neen. Marjon Gray's manier van doen is wellicht een vorm van bewegingskunst, die door subtiele geesten begrepen kan worden, danskunst is zij niet. Het woord dans wekt associaties op met een getraind lichaam, dat de bokaal is van een intense spanning, het veronderstelt de vloeiende, schokkende, wilde of rustige gang van een harmonisch samen stel van vleesch en spieren, dat geregeerd wordt door den oppermachtigen wil van den kunstenaar. Wanneer men dansen begrijpt als de eindelooze variatie van deze schoon heid dan kan men de uitingswijze van Mar jon Gray niet als danskunst begrijpen. Mis schien. o misschienis deze manier van zich te bewegen 't best te karakteriseeren met het woord bidden. Bidden op een zeer per soonlijke manier, met volle overgave, maar zoo persoonlijk, dat het geen emotie verwekt, die een publiek vermag mee te slepen. Over een dergelijke persoonlijke opvatting achten wij ons overigens niet gerechtigd een oor dcel uit tc spreken. Zal art. 48 niet toegepast kunnen worden? HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. Het .Eerliner Tageblatt" meldt: In toonaangevende parlementaire kringen wordt naar een uitweg gezocht uit de moei lijkheden, die het gevolg zijn van het feit, dat de op het. financieele plan der Rijksre geering betrekking hebbende wetten, welke een tegen de grondwet indruischend karak ter dragen, in den Rijksdag waarschijnlijk niet de gewenschte meerderheid van 2 3 zullen kunnen vinden, terwijl anderzijds in twijfel wordt getrokken of zij bij noodveror dening in werking kunnen worden gesteld. Men schijnt daarom het voornemen te heb ben deze wetsontwerpen om te werken, wel licht met uitzondering van het Bezoldigings besluit en er zoodoende een grondwettelijk karakter aan te geven. Nu het meerendeel der Duitsche landen reeds in den Rijksraad zijn goedkeuring heeft gehecht aan de ontwerpen, zal het- wel niet erg moeilijk vallen de Duitsche landen voor onderlinge overeenstemming met hei Rijk te winnen. Tot deze tegen de Grondwet in- druischende wetsontwerpen zal overigens ook vermoedelijk het- dezer dagen ln den Rijks raad te behandelen wetsontwerp inzakte de financieele verhouding behooren. De besprekingen tusschen de sociaal-demo cratische fractieleiders en de Rijksregeering werden voortgezet. De sociaal-democraten houden vast aan hun eischen ten aanzien van de ziektewet en de werkloosheidsrege lingen. De Rijksregeering schijnt tot conces sies bereid te zijn aangezien zij het finan cieele program liefst langs parlementairen weg zonder gebruikmaking van art. 48 wil doen aannemen. Het is slechts de vraag of de concessies den sociaal-democraten vol doende zijn om te besluiten de regeering tc steunen. Volgens een Wolff-telegram heeft Pilsoedski op een gisteren gehouden ministerraad ver klaard, dat hij zich genoodzaakt ziet tezamen met het geheele kabinet zijn ontslag ln te dienen. Als eenige reden voor dit besluit noemde Pilsoedski zijn gezondheidstoestand. Hij heeft den president reeds van zijn besluit in kennis gesteld. De president heeft den voorzitter van het regeeringsblok Slawek bestemd tot toekom stig premier. Pilsoedski verklaarde ten slotte, dat hij Slawek voldoende tijd wil laten voor de vorming van het nieuwe kabinet en dat dit zijn demissie daarom eerst zal Indienen, als het kabinet-Slawek is gevormd. Nadere berichten ontbreken nog. Het Is dus nog niet mogelijk commentaar op dit verrassende nieuws te geven. Het is niet on mogelijk dat dit plotselinge besluit iets te maken heeft, met de schandalige verklezlngs- terreur in Silezië, waartegen Duitschland bij den Volkenbond geprotesteerd heeft. L. A. Engeland. Een dreigende kolenstaking. LONDEN, 28 Nov. (V. D.) De Nationale Mijnraad heeft den toestand gisteren onderzocht en heeft te middernacht een verklaring gepubliceerd, dat met alge meene stemmen een conclusie werd aange nomen, welke is vervat in een rapport, dat aan de partijen, die bij het geschil zijn be trokken, wordt toegezonden. Officieus wordt gemeld, dat de achturen- dag in Zuid-Wales evenals in andere distric ten tijdelijk zal worden gehandhaafd, terwijl de loonen niet zullen worden verlaagd. Verwacht wordt, dat de mijnwerkers van Zuid-Wales en de mijneigenaren Zaterdag een gezamenlijke bespreking zullen houden over de voorgestelde oplossing en dat de mijnwerkersleiders later op den dag het voorstel aan de mijnwerkers ter goedkeuring zullen voorleggen. Genève. Weer een goed plan verworpen. GENèVE. 28 Nov. CV. D.) In de heden ge houden zitting van de Voorbereidende Ont wapeningscommissie, waaraan ook de Tsje chische Minister van Buitenlandsche Zaken Benesj. deelnam, werd een Duitsch voorstel behandeld, waarin gevraagd wordt als punt van uitgang en basis voor de as. Ontwape ningsconferentie, een verstrekkende publi catie van de bewapening der mogendheden te doen plaats hebben. Het voorstel werd door de Commissie naar den Volkenbondsraad verwezen. Een Neder- landsch voorstel om in de conventie inzake de vermindering der bewapening de verplich te publicatie van al het opgeslagen en actief in gebruik zijnde oorlogsmateriaal vast te leggen, werd verworpen. Tenslotte heeft de commissie met 12 stem men tegen die van Italië, Japan. Duitsch land. Vereenigde Staten, Sovjet-Rusland. Ne derland en Zweden een Fransch voorstel aangenomen, volgens hetwelk ln de Ontwa peningsconventie afgezien zal worden van iedere publicatie inzake het oorlogsmateriaal en slechts het totaal bedrag van aankoop, onderhoud en herstel van het oorlogsmate riaal (voor den oorlog te land) zal worden bekend gemaakt. Duitschland. Scheidsrechterlijke uitspraak voor de kolenindustrie. BERLIJN, 28 Nov. (V. Dl Olflclecl wordt medegedeeld, dat de Rijksminister van Ar beid, Dr. Stegerwald, do scheidsrechterlijke uitspraak van 12 November Jl. geveld in hot conflict inzake den arbeidstijd in de kolen- industrie in het Ruhrgebled. en inhoudende de handhaving van dc bestaande regeling van den arbeidstijd, bindend heeft verklaard- Frankrijk. Oustric gearresteerd. PARIJS, 28 Nov. <VJ>.) De financier Oustric, de vroegere leider van het Oustric- concern, waarvan de déconfiture onlangs zulk een groote opschudding heeft verwekt, die allerlei parlementaire verwikkelingen tengevolge heeft, Ls heden op last van de Justitie gearresteerd. De arrestatie had plaats op grond van een deskundig rapport, waaruit blijkt, dat Oustric tezamen met twee makelaars bedriegelljke na teeringen heeft tot stand gebracht. Deze beide makelaars Drleu en Paul Bloch zijn eveneens gearresteerd Naar twee andere handlangers van Oustric wordt nog gezocht. De nota aan den Volkenbond tegen Polen. BERLIJN, 28 November (VD.) De „Val- sische Zeitung" publiceert de volgende de tails over den inhoud van de Duitsche pro testnota tegen Polen, die hedenavond naar Genève is gezonden. In de nota verlangt de Duitsche regeering, dat de Volkenbond op grond van de be staande overeenkomst ln zake de minderhe den optreedt tegen dc schending der rechten verder dat degene die door de Poolsche ter reur benadeeld zijn, schadeloostelling ont vangen en dat de politieke rechten der Duit sche minderheid in de toekomst zullen wor den gewaarborgd. Het materiaal waarop de nota Ls geba seerd, wordt in twee groepen onderverdeeld, nl. het ontnemen vn rechten aan de Duitsche minderheid en de daden van terreur tegen afzonderlijke Duitschers. Na de pauze trad Neke Hildebrandt op. Zij zong op voortreffelijke wijze eenige oude En- gelsche- en Schotsche chansons. In het sterk dramatische genre bereikte zij af en toe een zekere hoogte en wist zij somtijds door de kracht van haar artistieke overtuiging mooie oogenblikken te scheppen. De eenvoudige Hollandsche hoerenliedjes werden frisch en ongekunsteld en oprecht-kunstzinnig voor gedragen. Han Beuker begeleidde uitne mend. Deze pianist liet voor de pauze als af wisseling op de dansnummers. een en ander van Bach, Chopin, en Debussy hooren. Na de pauze speelde hij een van de heerlijke walsen van Strauss. Zooals men ziet een zonderling programma. Hier waren bij elkaar een vaag soort mystiek, (dat geïnspireerd moest worden door de in 't geheel niet mysterieuze klaarte van Bach's preludes en de zonnige frischheid en kleurig heid van Debussy) de frivole Strauss, het pittige boerinnetje en de pianist die tot de heilige hoogten van de allergrootsten tracht te klimmenVoorwaar een ietwat zon derling programma! INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel. Banketbakkerij MAISON KEUR Koninginneweg 14 Telefonisch aangesloten onder No. 1 2462 BANKET 30 cent per ons DE „GESTIGMATISEERDE" PAUL DIEBEL. EEN RELLETJE TE AMERSFOORT. Onder auspiciën van de Vrijdenkersver- oeniging ..De Dageraad" tradt in een aantal olaatsen hier te lande, binnenkort ook te Haarlem, op Paul Diebei, Iemand, die op het tooneel aan stlgmatisatie lijdt, zoo o.a. bloed tranen weent en andere fakirachtige dingen doet. In verschillende plaatsen ls zijn optreden In het openbaar door den burgemeester ver boden. Zoo ook in Amersfoort. De vergadering ging, naar wij ln het Volk lezen, echter toch door on de heer Hoving trad als spreker op. Er was veel politie in dc zaal aanwezig. Besloten werd, een Paul Die- belvereeniglng op te richten, waarvoor velen zich als lid opgaven. Hoving deelde mede, dat Diebei zoo verdrietig was over het verbod van den burgemeester, dat hij toch zijn experi menten zou vertoonen. De commissaris van politie gelastte onmid dellijk het gordijn te sluiten. Eenige recher cheurs begaven zich naar het podium, om Diebei terug te dringen, die luid om een dok ter riep. Het publiek werd rumoerig, waarna de po- 'itie de zaal moest ontruimen. Onder het zin gen van de Internationale ging de vergade ring uiteen. BURGERLIJKE STAND BEVERWIJK. Ondertrouwd: R. van Huijssteden en A. M. Loocks. Bevallen: N. Geel—Brethouwer, d.; A. Bos Kuijs, d.; G. M. de ReusRekveld, z. BENNEB ROEK. Getrouwd: G. D. Blokker en M. v. d. Melje.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1930 | | pagina 9