BUITENLAND
DE COMEDIE IN MOSKOU.
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 9 DECEMBER 1930
TWEEDE BLAD
De doodstraffen veranderd in betrekkelijk milde vrijheidstraffen.
De regie was niet in orde.
Maar Krylenko en Wischinsky krijgen
de Orde van Lenin.
En gaan zes weken met vacantie.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Ramsin.
De vorige week
hebben wij de ver
wachting uitgespro
ken, dat de beklaag
den in het proces
tegen de Russische
industrieele part!]
ter dood veroordeeld
zouden worden, doch
dat de vonnis ren
waarschijnlijk ge
volgd zouden wor
den door een ver
zoek om gratie, het
geen voor inwilli
ging zeker In aan
merking zou komen.
Gisteren berichtten wij dat de hoofdbe-
klaagden inderdaad de doodstraf tegen zich
hebben hooren eischen, en dat zij conform
den eisch veroordeeld waren. Hedenmorgen
kunnen wij echter berichten, dat Ramsin c.s.
er goed af zullen komen. De doodvonnissen
werden in gevangenisstraffen van tien jaar
veranderd.
Dat is de klap op den vuurpijl! En het be
rijdt dat de Moskousche comedie wel heel
slecht geregisseerd was. Wij schreven Inder
tijd reeds dat ér bijkans geen twijfel behoef
de te bestaan ten aanzien van de veronderstel
ling dat de hoogst zonderlinge bekentenis
sen van de beklaagden, van hooger hand ge
ïnspireerd werden. Deze bekentenissen waren
een en al dwaze beschuldiging en tè compro
mittant voor Engeland, Frankrijk en Polen,
dat men er geloof aan zou hechten. De ge-
heele Europeesche pers maakte dit fameuze
proces dan ook ronduit voor een farce uit.
Voor vergrijpen die heel wat minder ernstig
zijn, dan die waaraan Ramsin c.s. zich heb
ben schuldig gemaakt zijn dit jaar tal van
Russische onderdanen zonder vorm van pro
ces, doodgeschoten. Het verraad waaraan dp
beklaagden in het proces tegen de Indus
trieele partij zich hebben schuldig gemaakt is
eenlg in de geschiedenis van Sovjet-Rusland
(Wanneer men tenminste afgaat op de be
kentenissen). Nochtans werd de doodstraf
veranderd in een gevangenisstraf van
slechts 10 jaar!
Het is duidelijk dat de beklaagden deze
mildheid betaald hebben met hun bekente
nissen, die per radio over de geheele wereld
werden uitgezonden.
Krylenko.
Wischinsky en Krylenko, de rechters in het
proces, zijn met de orde van Lenin begiftigd.
(Ja, lezer ook in de Sovjet Unie is die verlei
delijke orde in eere hersteld!) en zij krijgen
zes weken vacantie op grond van hun ver
diensten.
Toch kunnen Wischinsky en Krylenko nog
veel leeren van hun groote collega-regisseurs
van het tooneel en de filmstudio's, want deze
comedie zat toch wel heel beroerd in elkaar.
L. A.
Kngeland.
Engeland en de Moskousche
comedie.
LONuEN. 8 Dec. (V.D.) In het Lager-
huis heeft heden een algemeen debat plaat-s
fchad over kwesties, betrekking hebbende
op Sovjet-Rusland.
De minister van Bultenlandsche Zaken
Henderson deed mededeeling van het ant
woord van de Sovjetregeering op het protest
van Engeland naar aanleiding van de ver
klaringen van de Russische Justitie ter gele-
fen'neid van de behandeling van het proces
t-gen de ingenieurspatij. Daarin wordt ge
zegd. dat door de beklaagden in 't proces-
Ramsin tal van aanwijzingen zijn gegeven
betreffende de mogelijkheid van deelneming
faa Enfeeland aan de interventieplannen.Het
gerechtshof en de Justitie hadden evenwel
aan deze aanwijzingen zoo goed als geen
aandacht besteed.
Desgevraagd deelde Henderson verder
mede, dat in de kwestie van de z.g. beschik
king der Sovjet-regeering betreffende ver
vaardiging van goederen door dwangarbei
ders, een rapport van den Engelschen Am
bassadeur is ingekomen. Daarin wordt ge
zegd, dat een dergelijke beschikking door de
Sovjet-regeering nimmer is uitgevaardigd,
hoewel uiteraard misschien bepaalde aan-
wijzigingen nopens de vervaardiging van voor
uitvoer bestemde goederen gegeven kunnen
zijn. Wat betreft het Engeisch protest tegen
het misbruiken van Russische radiostations
voor propagandadoeleinden onder de En-
gelsche arbeidersbevolking, beriep Hender
son zic'n op een mondelinge verklaring van
Stalin. Volgens deze verklaring werden de
uitzendingen verzorgd door een particulier
radio-station in Sovjet-Rusland, dat ter be
schikking was gesteld van den Centralen
Raad der Vakbonden. Een schending van de
door de Sovjet-regeering afgelegde belofte om
zich van propaganda te onthouden, mocht
ook niet afgeleid worden uit het feit, dat de
regeering dit station niet door censuur aan
banden heeft gelegd.
De verklaringen van Henderson werden
bij de oppositie meermalen door gelach on
derbroken.
Op de vraag of de minister van Binnen
landsche Zaken bereid is het antwoord van
de Sovjet-regeering als bevredigend te aan
vaarden, zeide de minister, dat hij dit wel
zal moeten doen zoolang de steller der vra
gen geen ander bewijsmateriaal naar voren
brengt.
Het tumult nam nog In hevigheid toe. toen
een der Liberalen Henderson vroeg of het in
zijn bedoeling ligt het Russische ant
woord als ernstig bedoeld of als humoristisch
op te vatten.
De moord op Simpson
LONDEN. 8 Dec. (V. D.t Naar aanlerding
van den moord op den Engelschen Inspec
teur-Generaal van het Gevangeniswezen te
Bengalen wordt uit Calcutta gemeld:
Vanochtend verschenen er drie Indiërs In
zijn bureau en verzochten een onderhoud met
hem. Toen dit geweigerd werd drongen zij
met geweld de werkkamer van Simpson bin
nen en losten revolverschoten op hem. Hij
was op slag dood. Toen zij het gebouw ver
lieten verdedigden de indringers zich met hun
revolvers naar alle kanten. Een ambtenaar
werd zwaar gewond. Twee der daders sloegen
ten laatste de hand aan zichzelf en de derde
werd in zwaargewonden toestand gevangen
genomen. De politie neemt aan. dat hij ook
verantwoordelijk is voor den moord op den
Inspecteur-generaal Lowman. die in Augustus
van dit jaar bij het verlaten van een zieken
huis werd doodgeschoten.
Mosley krv"f geen steun van
Maxton.
Hoewel vijf leden van de linksche LabouT-
groep Moslev's manifest hebben ondertee
kend. kan de voormalige minister niet reke
nen op den steun van de Maton-groep. De
Independent Labour Partij, waarvan Maxton
voorzitter is, heeft over het manifest beraad
slaagd. aldus ..De Tel.". én al is er geen offi
cieel standpunt bekend gemaakt., toch is het
gebleken dat men met het manifest niet in
stemt. Mosley verraadt er te veel zijn sympa
thie in voor conservatieve beginselen, zooals
blijkt uit zijn voorstellen van protectie en
imperiale economische samenwerking.
De Independent Labour Partij heeft in
tegendeel besloten dat Maxton nieuwe on
derhandelingen zal openen met het kabinet,
ten einde een basis voor een overeenkomst
te vinden.
DuitscWand.
Reconstructie van het kabinet?
Met het oog op de debat ton, welke in den
Rijksdag zullen worden gehouden en den
wensch van de regeering, den Rijksdag tot
Februari te verdagen, zijn te Berlijn gewich
tige besprekingen gevoerd De rijkskanseier
heeft zich moeite gegeven, de fracties, die
rechts van de volkspartij staan en meer of
minder tot het regeeringsbloc behooren, er
van te overtuigen, dat op het oogenblik de
batten over de bultenlandsche politiek
Duitschland meer kunnen schaden dan ba
ten.
Het bezoek, dat de nieuwe voorzitter van
de volkspartij. Dingeldey, aan den rijkskan
selier bracht, wordt in verband gebracht,
aldus „de Tel.", met een eventueele reorga
nisatie van het kabinet. Men spreekt er van,
den vroegeren voorzitter der volkspartij, dr.
Scholz tot minister van Economische Zaken
te benoemen, een ministerie, dat thans niet
bezet is. Men neemt aan. dat de voorzitter
der volkspartij tevens zijn standpunt in de
verhouding tusschen het rijk en Thuringen
heeft uiteengezet en dat dit niet overeen
stemt met de gedragslijn, welke door den mi
nister van Binnenlandsche Zaken, dr. Wirth,
tot nu toe is gevolgd.
„Im Westen nichts Neues".
BERLIJN. 8 December (VD.) Onder
enorme belangstelling heeft Dr. Gobbel op
den Wlttenbergplatz een protestrede tegen de
film ..lm Westen Nichts Neues" gehouden
Hij noemde het filmwerk een „Kult-urschande"
die geen Duitsc'ner en geen frontsoldaat kan
aanzien, aangezien de beste soldaten van
alle tijden de Duitsche frontsoldaten
er in omlaag gehaald worden.
Nadat Gótbel nog eenigen tijd gesproken
had. werd door de menigte het Deutsch-
landlied gezongen, waarna een groote stoet
in het westelijk deel der stad een protest-
betooging hield. De politie betrachtte tijdens
de demonstratie strikte afzijdigheid.
BERLIJN. 8 December (VJD.) Bij den
aanvang van de voorstelling van de film
„lm Westen Nichts Neues" hebben opnieuw
relletjes plaats gehad. De politie nam uitge
breide afzettingsmaatregelen, hief verschil
lende tramhaltes tijdelijk op en zuiverde
het plein van nieuwsgierigen.
WEIMAR, 8 December (VU.) Het
Thürlngsche Ministerie van Binnenlandsche
Zaken zal de Ópper-Filmkeuringscommissie
te Berlijn voorstellen de toelating van Brlch
Maria Remarque's film ..lm Wesen Niohts
Neues" te herroepen totdat de volledige pu
blieke keuring heeft plaatsgehad. Het Mi
nisterie heeft intusschen dc vertooning van
de film Voor Thuringen verboden.
Genève.
Mutatie in het V. B.-
Secretariaat.
GENèVE, 8 December (V.D.) In de
leidende functies in het Secretariaat van den
Volkenbond hebben belangrijke mutaties
plaatsgehad. De Secretaris-Generaal van den
Volkenbond heeft den medewerker van de
„Temps" Ganem per 1 Januari een hooge
functie aangeboden op de Informatie-af-
deeling van het Secretariaat. Deze nieuwe
hoofdambtenaar zal belast worden met de
verzorging van de officieele Voilcenlbonds-
berichten en de verdere publicaties der infor-
matie-afdeeling.
HET PROCES TEGEN DE RUS
SISCHE INDUSTRIE-PARTIJ.
IR. A. STRUIK AAN HET WOORD.
Voor leden van de Communistische Partij,
de Internationale Arbeidershulp. Interna
tionale Roode Hulp en Revolutionnaire Vak-
vereenigingsoppositie sprak Maandagavond
in „Caecilia" Ir. A. Struik, juist van een ze
venjarig verblijf in Rusland teruggekeerd.
Spr. begon met te behandelen het proces
tegen de leden der Industriepartij in Rus
land, dat pas is afgesloten. Dit is niet een
proces tegen 8 personen: het heeft een veel
wijdere strekking. Hier stonden tegenover
elkaar de nieuwe en de oude maatschappij,
die van de arbeidersklasse en die van de
uitbuiting. De kapitalisten hebben dit be
grepen, ook de sociaal-democraten.
Verschillende crises hebben zich den laat-
sten tijd ontwikkeld, ook in Nederland,
vooral ook onder de minder kapitaalkrach
tige boeren. En in de Sovjet was ook een be
langrijk keerpunt, nl. een geweldige vooruit
gang van het socialisme,
i Er is toeneming van werkloosheid in de
kapitalistische wereld en bijna totale ver
dwijning der werkloosheid in de Unie der
socialistische Sovjet-republieken. Verlaging
der loonen in de kapitalistische wereld staat
tegenover een constante stijging van het
loonpeil in de Sovjet-Unie De industrie dier
Unie is het laatste jaar uitgebreid met 25
pet., een toeneming, drie keer zoo groot als
die van de Industrie in de groote kapitalis
tische landen in hun grootste bloeitijdperk.
De Sovjet is dus bezig de kapitalistische we
reld in te halen en zelfs te overtreffen. In de
Sovjet geldt voor velen reeds de 7-nren-dag
en in deze richting zal in de naaste toekomst
worden voortgegaan voor de arbeiders in de
industrie en de transportbedrijven.
De boeren in de Sovjet-Unie hebben opge
richt de collectieve landbouwbedrijven en de
Sovjet stichtte groote landbouwfabrieken:
daar wordt op groote schaal voortgebracht.
De kleine boeren hier zwoegen van den
vroegen morgen tot den laten avond
en gaan toch steeds achteruit. Dat die
verbeteringen in de boerenbedrijven in de
Sovjet zouden zijn ingevoerd onder invloed
van de terreur van Stalin is een praatje.
Het is eenvoudig een quaestie van beter in
zicht. De productie is in Rus'and grooter
geworden, men zie maar naar het Russisch
graan dat nu in Nederland is.
De Sovjet-Unie is nog jong maar heeft nu
reeds aangetoond dat- de socialistische maat
schappij de kapitalistische in alle opzichten
overtreft. Kan de ontwikkeling der Sovjet
voortschrijden, komt er geen oorlog, dan zal
dit steeds meer blijken.
Mannen als Sir Henry Deterding en de
Amerikaansche millionnalrs zien heel goed,
waar het heen gaat en zij vreezen den jon
gen reus. Daarom doen zij alles om den ar-
beidersst-aat in Rusland te vernietigen. Dat
doen ook vele intel'ectueelen in Rusland, die
met hun heele denken vastzitten aan het
Westersch kapitalisme.
Zij hebben zich. toen de toestanden na de
revolutie in Rusland weer wat normaal wer
den, zonder bijbedoelingen gegeven voor de
ontwikkeling der industrie, in de hoop. dat
op den duur het Sovjet-bewind toch weer
concessies zou moeten doen aan het kapita
lisme. Dat zou dan het begin van het einde
zijn. Vele beklaaeden in het proces tegen de
..industrieele partij" hebben toegegeven, dat
dit hun gedachtengang is geweest. En de
Sovjet is dan ook in 't begin een paar stap
pen achteruitgegaan, maar om later des te
sneller voorwaarts te schrijden.
Russische kapitalisten brachten hun rijk
dommen in het buitenland in vei'igheid; zij
knoopten in het buitenland betrekkingen aan
om het oude Rusland te herstellen en on
dervonden daarbij veel medewerking, vooral
van de Fransche regeering.
Komende tot de rol door Sir Henry Deter
ding zeide spr. dat die expansie wil; hij ziet
in de socialistische olieproductie in Rusland
zijn grootste concurrente en wil de groote
winsten, die daar in Rusland te maken zou
den zijn, doen vloeien in de zakken der Wes-
tersche kapitalisten.
De steun van de Fransche regeering zou
bestaan in het organiseeren van legers in
Roemenië en Polen en het leveren van oor
logstuig voor een gewapende interventie te
gen de Sovjet. De legers in Roemenië en
Polen staan dan ook onder voortdurende
controle van den Franschen generalen staf.
Haat tegen de Sovjet-Unie wordt stelselma
tig gezaaid, met de grofste leugens. Deze
camnagne neemt op het oogenblik steeds
grootere vormen aan. Men denke aan het be
richt dat er een o*>stand in Rusland was uit
gebroken en dat Stalin was vermoord. Hier
was geen sprake van een los gerucht maar
van een stelselmatige campagne. Spr. ver
zekerde hiertegenover dat de toestand in de
Sovjet stabieler is dan ooit. En de pogingen
der industrleelen en professoren zljnafgestuit
op het greote vertrouwen der breedc massa
in de Sovjet-Unie. Deze groep intel'ectueelen
heeft groote sommen gelds van de bulten
landsche kapitalisten aangenomen.
Het allerbelangrijkste uit deze geheele zaak
is dit; dat op hetzelfde oogenblik dat ont
wapeningsconferenties worden gehouden
Briand en Poincaré den interventie-oorlog
tegen de Sovjet-Unie voor 1930 hebben ge
organiseerd. Het moïst gauw gebeuren, want
anders werd de Sovjet steeds sterker. En de
zaak moest zóó in elkaar worden gezet, dat
het leek^alsof Rusland de aanvaller was.
Daarvoor werd het provocatie-systeem toe
gepast. De sociaal-democratische pers in
Frankrijk, Duitschland en Nederland heeft
alles gedaan om voor de arbeiders te verber
gen dat een oorlog werd georganiseerd. Maar
de Sovjet is op geen provocaties ingegaan.
Dit was een streep door de rekening der im
perialisten in het buitenland. Maar d e re
den. waarom de interventie-oorlog niet is
doorgegaan, is dat de wereldcrisis tu&schen-
beide is gekomen. Er kwam onrust onder de
arbeiders, zoodat de regeeringen niet meer
zoo stevig stonden. En daarmede gaat ge
paard de verscherping der tegenstellingen
tusscher. verschillende landen op oolitiek
terrein. Men denke aan Frankrijk en Italië.
De hoofdschuldigen zitten niet in Rusland
maar in het buitenland. Het zijn de imperia
listen. het zijn mannen ais Deterdin<r. die
hun werk betreffende de interventie blijven
voortzetten. En de Nederlandsche regeering
blijft daarbij niet onzijdig. ZU zet haar Vloot
wet door. omdat deze een onderdeel vormt
van de groote oorlogstoerustingen in de ge
heele wereld. De Nederlandsche regeerln?
handelt onder directen invloed van de „olie-
kliek". De arbeiders van Nederland moeten
inzien, dat de komende jaren de beslissing
zullen brengen in het were'dconflict: wie de
overhand zal krijgen: de nieuwe of de oude
wereld, de wereld van de socialistische re
publieken of die van het kapitalisme.
De bourgeoisie spant zich in. om zich voor
te bereiden op den eindstrijd. Ook de arbei
ders moeien dit doen.
Nadat nog eenlge vragen waren gesteld,
die door den spreker wenden beantwoord
werd de vergadering gesloten.
Zij nog vermeld, dat aan het einde der
vergadering met algemeene stemmen de vol
gende resolutie werd aangenomen:
De openbare vergadering beleed door de
C. P. H.. I. A. H. en andere revolutionnaire
organisaties, in gebouw Caecilia. Jansstraat
Haarlem, op Maandag 8 December 1930.
neemt met verontwaardiging kennis van de
oorlogsvoorbereiding, der Imperialistische
machten en hun handlangers, tegen de
Sovjet-Unie.
Zij spreekt haar fel protest uit tegen het
vernielende drijven der contra-revolution-
na ire samenzweerders.
De vergadering spreekt zich uit voor het
scherpste optreden tegen alle deelnemers,
aan 't complot, tegen den soclalistischen op
bouw.
De vergadering acht het. plicht van het
proletariaat van alle landen, om door een
eendrachtig revolutkranair front, massa
acties te ontketenen, met desnoods als inzet
het eigen leven, én met alle middelen van
den revolutionairen klassenstrijd, de oorlogs
plannen van de Imperialisten tegen de
Sovjet-Unie. te verhinderen, door het leger
onbetrouwbaar te maken voor de bourgeoisie,
en de bedrijfsarbeiders revolutionnair te ma
ken door het stichten van revolutionnaire
oppositiegroepen. iRV.OJ in ale bedrijven,
die te zamen met- de werkloozen-comités den
strijd tegen de imperialistische regeering
moeten voeren.
OPHEFFING VAN TOLLEN.
OM LEIDEN.
Naar de Tijd verneemt, zal vóór 1 Januari
de weg van Leiderdorp tot Hoogmade, die in
eigendom en onderhoud was bij de Heerlijk
heid „Hoogmade" welke weg in 1862 Is aan
gelegd, worden overgedragen aan de Provin
cie.
De tol p den Hogmadeschenweg, eveneens
uit 1862 dateerend en uit de opbrengst waar
van de kosten van onderhoud gedeeltelijk
werden bestreden, zal dan worden opgehe
ven.
Hetzelfde zal geschieden met den tol op
de brug over de Woudwatering in den weg
HoogmadeWoubrugge, richting Langeraar.
Het beheer en onderhoud van dezen weg
zullen evzneens aan de Provincie Zuid-Hol
land overgaan.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt dc Redactie
zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt dc kopij den inzender niet terug
gegeven.
ONDERWIJS AAN ZIEKE EN
ZWAKKE KINDEREN.
Dat bovengenoemde Commissie goed werk
verricht blijkt wel uit het feit, dat van 1
Jan. tot 1 Dec. J.l. aan 46 kinderen, die we
gens langdurige ziekte of gebreken de school
niet konden bezoeken, onderwijs aan huis
werd gegeven.
Hoewel deze commissie reeds eenige jaren
hier ter stede werkzaam is, schijnt zij nog
niet algemeen bekend te zijn. Meermalen
toch gebeurt het dat men onderwijs komt
vragen voor kinderen, die reeds weken thuis
zijn. Men heeft dan toevallig van een kennis
gehoord dat zoo iets bestaat.
Zoo werd nog dezer dagen onze medewer
king gevraagd voor een 12-jarigen jongen,
die nog nooit de school had bezocht en voor
een jongen, die reeds sedert Juli de school
niet had kunnen bezoeken. Beiden ontvangen
nu huisonderwijs.
Kunnen dus leerlingen door een of andere
ziekte of ongeluk (ook bacillendragers) ge
durende eer.igen tijd de school niet bezoe
ken en zijn ze wel in staat om aan huis on
derwijs te ontvangen dan kunnen de ouders
zich hiertoe tot ons wenden. Indien mogelijk,
wordt het onderwijs gegeven door de klasse
onderwijzer (es). Met goedkeuring van het
bestuur en den betrokken medicus wordt dit
onderwijs ook in de ziekenhuizen gegeven.
Met dankzegging voor de plaatsing,
Namens het bestuur.
J. H. W. HABERMEHL.
Kinderhuissingel 30.
WERKLOOSHEID.
Naar aanleiding van het interview met den
heer Mars van 6 dezer verzoek ik den heer
Mars eens te willen bekend maken hoeveel de
ultkeerlngen van den Dienst de- Werkloos
heidsbestrijding bedragen, daar hier organi
saties zijn welke bij aanvrage bij dien dienst
alleen mondelinge mededeelingen konden
krijgen, doch r.iet schriftelijk, zooals b.v. Den
Haag en Hoofddorp enz. doen, zoodat de ver
zekerden net zoo veel weten als de onverze
kerd en bij het B. A.
Verder spreekt de heer Mars over werk
verruiming. Zooak de bedoeling was zouden
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. por regel.
Stofzuigerhuis IViAERI ENS
BARTEL JO RISSTR AA T 16
TELEFOON 10756
VAMPYR Stofzuigers f98.-
de tewerkgestelden om de 6 weken worden
verwisseld, doch daar wordt lang niet de
hand aan gehouden, daar cr werken die er al
3 maanden en langer zijn. Zelfs ls het ge
beurd dat iemand van buiten de gemeente ls
te werk gesteld, zoodat. daarom ook bij de
georganlseerden groote ontevredenheid
heerscht, en daarom raad ik het N.V.V. aan
eerst die misstanden uit den weg te ruimen.
EEN ONTEVREDEN VERZEKERDE.
LETTEREN EN KUNST
HET PORTRET.
TENTOONSTELLING
IN KUNST ZIJ ONS DOEL
Op de Waag zijn op het oogenblik van
een veertiental schilderessen en schilders
portretwerken ten toon gesteld, onder den
verzamelnaam: het portret. Doch HET por
tret is bij deze gelegenheid het groote knie
stuk door H. J. Wessollng. den Haarlemschcn
bisschop. Monseigneur Aengenent voorstel
lend. Het zal om dit werk zijn. dat van een
meer dan gewone be Langstelling voor deze
expositie kan gesproken worden. De heer
Wesseiing is cr wederom in geslaagd een
goed gelijkend portret te maken, zonder zich
zelf dqpr een briljante techniek op den voor
grond te piaaten en zonder door toovenarije
met levende kleur de aandacht van de
hoofdzaak af te leiden. Die hoofdzaak, een
representatief portret te maken, dat. bulten
mogelijke artistieke verdiensten om. een
ieder bevredigt, weet Wesseiing steeds op
zeer voldoende wijze te geven. Ziet men de
zaak echter minder burgerlijk-nuttig en
meer enthousiast als dienaar van levende
schoonheid, dan ls het mogelijk met die op
lossing in conflict te komen en te meenen
dat het nóg beter had gekund. Stel, bij
voorbeeld, dat de geheele schilderij van de
zelfde vlotte pelnture zou geweest zijn, waar
mee nu de zetel in den linkerbenedenhoek
behandeld is, dan ware een Haarlemsch
meesterwerk licht ontstaan. Wanneer wij
verder langs het geëxposeerde wandelen,
treft een drietal werken links van den
schoorsteen, die gedrieën een pleidooi hou
den voor wat wel-ondcrlegd-zijn «-n reëele
vakkennis beduidt. Het damesportretje door
Arens is sterk van plastiek en van een
levende kleur, die aan de Münchensche stu
diejaren van den schilder herinnert. Dat van
Louis Hartz is uitnemend van typeering, en
geestig van toets, er is niets overbodigs in en
verraadt zelfbewuste handigheid: een heel
mooi portretje in één woord. En daartus-
schen in een zéér goed staal van mevrouw
Woutersens miniatuurportretkunst, als be
wijs hoe ook in een beperkt genre een be
paalde voortreffelijkheid kan worden bereikt.
In dezen hoek, en blijvend In de sfeer van
hen voor wie de kunst niet alleen doel, doch
ook berelktheld ls, vinden we dan Boot's
portret van een ouden heer. waarvan de
mooie kleurquallteiten op een onbegrijpelij
ke wijze benadeeld worden door een sloom-
bruin houten lijstje, van dat- donker grijs
bruin waar ze vroeger waschtafels voor do
dienstbodenkamer mee verfden. Zelfs te dier
plaats is men thans met beter smaak ge
ïnstalleerd. Dat armetierig gedoe met werk
dat in den grond preclcuse eigenschappen
bezit, kan op sommige momenten inderdaad
hinderlijk zijn.
Een jonge artiste. M. Rompelman, debu
teert hier met een klein zelfportret, dat veel
élan heeft en boeit door de mogelijkheden
die de maakster er mede in het vooruitzicht
stelt. Zij is een leerlinge van Rovers, dio
voor deze tentoonstelling een - niet geplaa'st
- groot schilderij inzond, waarin echte schll-
dersqualitalten het blijkbaar niet konden
winnen van de bezwaren tegen de voorstel
ling, die een combinatie van zelfportret en
groot naaktfiguur vormt. En dus meer gaf
dan gevraagd werd, en misschien bU
deze gelegenheid ongewone bezoekers van
Kuns: zij ons Doel had kunnen verontrus
ten. Wij kunnen ons de situatie best Inden
ken. zijn nu eenmaal niet in Parijs en for
meel Ls Rovers' doek geen enkelvoudig por
tret; aan den anderen kant Is Rovers" ont
stemming begrijpelijk en het is daarom
en dus niet om een heibeltje te maken,
mijne immer welgezinde vrienden dat wij
hebben goedgevonden die schilderij voor do
vrienden van den schilder bij ons op den
Kruisweg ter bezichtiging te stellen gedu
rende eenigen tijd. Bij voorbaat zij gezegd,
dat het een doodgewoon naaktfiguur is, en
dat wie sensatie verwacht, rustig kan weg
blijven.
Keeren wij thans tot de Waag terug en
vermelden de overige inzendingen kortèHjks.
Josseaud's portret van zijn dochtertje zou ik
misschien in simpel zwart en wit zeer ap-
precieeren, Legner's damesportret is te goed
om er kwaads en te burgerlijk om er goeds
van te zeggen. Het behoort tot een sfeer
waar ik geen kijk op heb wat ditmaal ook
geld voor Jan Visser's romantischen zeerob.
Verwey zond een jongen ln blauwen kiel, in
eenigszins troebel water gewasschen, Groo-
tens een groote^ teen me: een voet. waaraan
een Indisch jongetje blijkbaar verbonden
zit en Rees een kleurig damesportret dat
op een afstand den joligen overmoed van
een omslag der Münchener „Jugend" heeft.
Tenslotte een mansportret van De Heer, die
blijkbaar gefascineerd is door Jozef Israels
In diens knoeierigste perioden, maar waar
toch door al het geploeter heen. Iets van
psychisch zoeken in steekt dat het, bij alle
zwakte, mij sympathiek doet zijn.
J. H. DE BOLS
AGENDA
Heden:
DINSDAG 9 DECEMBER
Palace: .Xiefdeslcod". Tooneel: Marijke en
Janneke. 8.15 uur.
Luxor Theater: „Mary Lou. het circusmels-
Je". Tooneel: Duo Popty Winter. 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „De vrouw uit Moskou"
Tooneel: Baranoff Troupe, gladiatoren. 7 en
9.15 uur.
WOENSDAG 10 DECEMBER
Gem. Concertgebouw: H. O. V. Led en con
cert. 8.15 uur.
Prinsenhof (Statenzaal): Raadsvergade
ring. 1.30 en 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Teylcr's Museum, Spaarne 3/3. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
