DE ELECTRIFICAT1E VAN DE
LIJN HAARLEM-ZANDVOORT.
11
Gorge/ c/roog^
FOTO- EN KIN0-AVGND
STRIJDENDE ZIELEN.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 9 DECEMBER 1930
De adviezen van de Kamer van Koophandel.
Boor velen Is In de laatste jaren aange
drongen op de electrificatie van de lijn Haar
lemZandvoort. Van Zandvoortsehe zijde is
die aandrang begrijpelijk. Onder de moeilijke
omstandigheden, waarin het zakenleven en
de gemeentekas aldaar vcrkeeTcn, behoort
ritgezlen te worden naar midde'en, die daar
in verbetering brengen. Een dier middelen
(meent men te zien in de electrificatie van de
llin HaarlemZandvoort. waardoor eener
zij ds een grooter en gemakkeiMkef vervoer
verwacht wordt van hen. die Zandvoort als
badplaats nrefereeren. terwijl anderzijds ge
hoopt wordt op een toename van het aantal
woonforensen.
Ook van Amsterdamschc zijde is bij de
Directie der Nederlandsche Spoorwegen een
aandrang uitgeoefend en met name in den
Amsterdamsdhen Gemeenteraad is men op
een spoedige electrificatie dier llin zeer ge
steld. Hier gaat het niet om de bevordering
der belangen van Zandvoort doch om die der
Amsterdamsoho bevolking, die in korter tijd
naar de badplaats vervoerd zal kunnen wor
den en derhalve ln de zomermaanden (als
het mooi weer is!) in grooter getale van het
Zandvoortsehe strand zal gaan gen'eten.
De Amsterdamschc Kamer van Koophan
del vereende aan deze actie geen steun, aan
gezien zij meende, dat daarvoor geen econo
mische gronden, beschouwd uit het oorount
dezer Kamer, konden worden aangevoerd.
Haar Haarlem-che zusterinstelling deed dit
wel en vroeg bij schrijven van den 2den No
vember 1927 aan de Directie der Nederland-
sche Spoorwegen ..een electrificatie van de
lijn Haarlem—Zandvoort tegen het volgend
voorjaar voor te bereiden" en wees er bij
schrijven van 30 October 1930 op. dat de
omstandigheid, dat weldra de spoorverbin
dingen met Haarlem in hoofdzaak electrisch
zijn geworden, aanleiding kan zijn „tot een
electrificatie ook van de liin Haar'emZand
voort binnen niet te langen tijd over te
gaan".
Er zijn door de vele adressanten natuurlijk
even zoovele argumenten aangevoerd, welke
zouden moeten pleiten voor de electrificatie
der betrokken lijn. Een er van: de gunstige
vervoersresultaton op de geëlectrificeerde
lijn HaarlemIJmuiden, worde in het onder
staande nader onder het. oog gezien.
Wanneer men de aantallen vertrokken en
aangekomen reizigers over de laatste Ader
jaren voor IJmuiden, Zandvoort en bijv.
ibloemendaal naast elkander stelt komt men
tot het volgende beeld:
Totaal aantal reizigers vertrokken van (x)
Boemendaal. IJmuiden, Zandvoort.
1926: 24.806 (100), 124.202 (100), 104.784 (100)
1927: 35.572 (143), 155.511 (125», 108.371 (103)
1928: 51.658 (208), 176.597 (142), 112.549 (107)
1929: 54.631 (220), 186.099 (150), 103.657 (9.9)
Totaal aantal reizigers aangekomen te:
1926: 21.330 (100), 149.260 (100), 161.819 (100)
1927: 26.733 (125), 203.466 (136), 176.963 (109)
1928: 38.552 (1Q1), 234.834 (157), 187.990 (116)
1929: 40.858 (192), 251.604 (169), 208.773 (129)
(x) onteend aan de jaarverslagen der Ned.
Spoorwegen.
De conclusie ligt voor de hand: de elec
trificatie heeft een grooter vervoer tenge
volge gehad voor Bloemcndaal en LJimuiden,
terwijl Zandvoort daarbij Is achtergeble
ven.
Bovenstaande cijfers, hoe voor de hand
liggend ook, gpven evenwel een onjuist beeld
van den werkelljken toestand; in hoodfzaak
omdat de IJmuldensche cijfers over een veel
langere periode beoordeeld moeten kunnen
worden teneinde Juiste conclusies te trek
ken.
Dit houdt verband met de destijds en nog
ondervonden concurrentie van het autobus-
verkeer. Vandaar dat onderstaande een meer
uitgebreide tabel wordt gepubliceerd, waar-
va de indeeling geen nadere uiteenzetting
behoeft.
Aantal reizigers (zonder abonnés) retours
dubbel geteld, ontleend aan een opgave
de Directie der Ned. Spoorwegen.
6
T3
2
2 g
•o
1
05
i
3 c3
1
OS
►-S P
ro
M
M >"5
N
1913
516.000
516.000
448.000
1925
272.000
6.000
278.000
396.000
1927
465.000
84.000
549.000
421.000
1928
544.000
112.000
656.000
450,000
1929
583.000
125.000
708.000
464.000
Deze cijfers geven een geheel ander beeld
en hieruit blijkt, dat het vervoer in 1913
bijv. aanzienlijk grooter was dan in de jaren
1925 en 1926, ten tijde der heftigste concur
rentie der autobussen en dat na de elec
trificatie wel een belangrijke Hoeneming is
vast te stellen, doch deze toeneming is voor
het grootste deel niet anders dan het her
winnen van het destijds bezeten debiet. On
getwijfeld heeft de electrificatie haar in
vloed doen gelden, maar zeker niet in die
mate, als men geneigd zou zijn te conclu-
deeren uit dc cijfers der eerste tabel.
Er zijn ook nog factoren, welke hier een
rol spelen en die van overwegend belang
zijn.
Niet zoo zeer het verschil in afstand tus-
schen Haarlem en Zandvoort (8 K M.) en ius-
schen Haarlem en IJmuiden (12 K.M., maakt
een vergelijking der vervoercijfers moeilijk,
maar op eerstgenoemde lijn beperkt het ver
voer zich tot één tussohen-station (Over-
veen) en tot het eindstation (Zandvoort),
terwijl op de tweede lijn hot aantal tus-
schen stations en stopplaatsen 6 bedraagt
(waarender Veisen). Eenigermate ketmt dit
natuurlijk tot uiting ln de totalen aan dag-
reizigers op deze belde baanvakken.
Bij een gehouden proeftelling ln Juni 1929
bedroeg het totaal aantal reizigers per dag
voor:
HaarlemZandvoort 2600
Haarlem—Veisen 8700
VeisenUmulden 3000
Hieruiit blijkt duidelijk, dat het verrroer
op de lijn Haarlem—IJmuiden zeer veel
grooter is dan op de lijn Haarlem—Zandvoort
Maar ook dat zou waarschijnlijk geen reden
zijn om niet tot electrificatie van laatstge
noemde HJn over te gaan. Het groote, het alles
overheerschende argument voor de Directie
der Nederlandsche Spoorwegen is de groote
onregelmatigheid ln het vervoer op de lijn
HaarlemZandvoort gedurende de verschil
lende kwartalen van het jaar.
Deze onregelmatigheid blijkt uit het vol
gende staatje:
Per kwartaal (zonder abonné's, retours
dubbel geteld):
1929 Umuiden. IJmuiden IJmuiden Zandv.-
Jullanakade. Totaal. Bad.
lste 128.000 28.000 156.000 22.000
2de 133.000 31.000 164.000 100.000
3de 177.000 31.000 208.000 316.000
4de 145.000 35.000 180.000 26.000
583.000 125.000 708.000 464.000
Ontleend aan een opgave van de Direc
tie der Ned. Spoorwegen.
Het verkeer op de Zandvoortsehe lijn is
(zonder abonnés) in de zes zomermaanden
negen maal zoo groot als in de zes winter
maanden. terwijl het verkeer in het derde
kwartaal zelfs 15 maal zoo groot is als ln het
eerste kwartaal.
Waar het verkeer met Zandvoort op mooie
Zomer-Zondagen het gemiddelde zomerver-
keer 2 a 3 maal overtreft, zal de grootte van
het verkeer op die dagen 30 a 40 maal het
normale winterverkeer zijn.
De beteekenis dezer cijfers spreekt ook zeer
duidelijk, wanneer men nagaat dat IJmui-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
met Wybert. Dat kunt U overal
onbemerkt doen. Wybert weert
verkoudheid en besmetting en
verkwikt Uw stembanden.
4 zs.45 ra 65 cu.
den 708.000 plaatskaarten per jaar heeft
(1929) en daarbij kan volstaan met materiaal
voor 203.030 reizigers, terwijl Zandvoort
464.000 plaatskaarten heeft (1929) en daarbij
materieel eischt voor 316.000 reizigers in één
kwartaal, (het derde).
Zü, die vragen om electrificatie van de lijn
HaarlemZandvoort, dienen deze gegevens
niet uit het oog te verliezen. Vandaar dat ik
het standpunt van de Directie der Neder
landsche Spoorwegen niet onbegrijpelijk vind.
Een selzoenverkeer ln den waren zin van het
woord, zooals Zandvoort dat kent, leent zich
zuiver economisch bekeken niet goed
voor geëlectrificeerd verkeer, zooals wij dat in
ons land kennen en waarvan bekend is, dat
het zeer kostbaar is.
Het laatste advies der Haarlemsche Kamer
van Koophandel kan dan ook-misschien voor
Zandvoort uitkomst brengen. Aangezien de
spoorwegen beschikken over een ruim voor
zien stoomtreinenpark, zou dat materiaal in
de zomermaanden voor Zandvoort gebruikt
kunnen worden met de hulp van electrlsche
locomotieven, zooals men die in Zwitserland
kent.
Indien het verkeer op de lijn Amsterdam
Rotterdam zich blijft uitbreiden en het sta
tion Haarlem te klein wordt, dan zullen de
electrificatiepogingen voor HaarlemZand
voort een ander aspect krijgen.
Het bovenstaande heeft allerminst de be
doeling om Zandvoort's pogingen te dwars-
boomen. Immers van die zijde kunnen vele
argumenten aangevoerd worden om haar
denkbeeld verwezenlijkt te krijgen. Ik heb al
leen gemeend te moeten waarschuwen voor
het trekken van foutieve conclusies, met be
trekking tot de opmerking: electrificeeren is
toch zoo voordeellg. ziet naar de toeneming
van het vervoer op de lijn Haarlem-IJmuiden.
MOLLERUS.
STADSNIEUWS
KINDERKOOR „INTERNOS".
Haarlem's Kinderkoor „Inter Nos"„ diri
gent de heer Jan Booda, zal zijn JaarliJksche
winterconcert geven op Maandag 22 Dcc. ïn
de Gem. Concertzaal, alhier. Daar zullen o.m.
worden uitgevoerd, „de Kerstcantate" Cath.
van Rennes en de cantate ,Jn 't Woud",
deze op veler verzoek voor de 2de maal. De
begeleiding is in handen van Mej. Rie Klök,
Haarlem. Het geheel onder leiding van den
heer Jan Booda.
VRIJZINNIG DEMOCRATISCHE JONGEREN
ORGANISATIE.
De Afdeeling Haarlem houdt een bijeen
komst op Donderdag 11 Dec. in Du Commerce
Houtplein. Mr. N. Peereboom uit Amsterdam
zal een lezing houden over: „De Vrijzinnig-
Democratische Bond en haar standpunt In
zake Nationale Ontwapening".
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
17 DEuêMBER
's avonds 815 uur. in de groote xaal van
het HOTEL „LION D' OR", Kruisweg 36,
HAARLEM 15203
Nog enkele Ultnoodigtngskaarten zijn
beschikbaar. Organisatie:
KENNEMER FQTOKANDEL.
Kruisweg 48, Haarlem. Tel. 13326
IJSBOND HOLLAND'S
NOORDERKWARTIER.
De afdeeling Haarlem van den Usbond
Holland's Noorderkwartier hield Maandag
avond in Hotel „Dc Leeuwerik" haar leden
vergadering.
Na de opening door den voorzitter, Mr. D.
J. van der Plaats kreeg de secretaris Mr.
A. J. Vaillant, gelegenheid om het Jaarver
slag uit te brengen. Hij herinnerde er aan,
dat er in den afgeloopen winter geen ijs
was, zoodat er ook niet gereden kon worden.
Spreker gaf een terugblik over de laatste
tien jaren waaruit bleek dat er in die perio
de niet veel aan schaatsenrijden gedaan
kon worden.
De voorzitter bracht hem een woord van
dank.
De penningmeester, de heer R D. Baart de
la Faille, bracht het financieel verslag uit.
Aan den heer C. L. F. Sarlet werd verzocht
de bescheiden na te zien. Deze deelde mede,
alles ln orde te hebben bevonden.
Ook aan den penningmeester werd dank
gebracht voor zijn accuraat beheer.
De heeren Mr. D. J. van der Plaats en R.
Baart de Ia Faiilo werden bij acclamatie als
bestuursleden herkozen.
De heer Baart de la Faille nam de herbe-
noming aan. De voorzitter deed dit ook,
maar kon niet de verzekering geven, dat
hij de volle periode als zoodanig zou aan
blijven, omdat hij zich niet met den gang van
zaken in den Usbond kon vereenigen.
De voorzitter gaf daarna een uiteenzetting
van de redenen, die hem tot deze meening
gebracht hadden. Er werden wel plaatse
lijke hardrijderijtjes gehouden, maar het
uitzetten van banen en de berichtgeving lie
ten veel te wenschen over. Er is nergens een
centrum, waar men zijn licht kan ontsteken.
De heer Baart de la Faille deelde mede,
dat de berichtgeving voortaan beter zal
worden Hiervoor is de medewerking van de
bureaux van Vreemdelingenverkeer verkre
gen. „Deze zullen er voor zorgen, dat de be
richten tijdig gepubliceerd worden. Spreker
hoopt, dat dit van den winter succes zou
hebben. Wat het ijs betreft, meent hij. dat
Haarlem geografisch beter bij Zuid-Hol
land dan bij Noord-Hollanrd gerekend kan
worden. De naam van den bond duidt dit
trouwens aan: Holland's N o o r d e r kwartier,
dus dat is boven het IJ. De verbinding met
Zuid-Holland over het Ijs laat echter te
wenschen over; het ijs in de Ringvaart is
dikwijls door de scheepvaart opengebroken
en dat in de Leidschevaart ligt dikwijls vol
stof.
De heer Nieuwenhuis gaf ln overweging,
eens in Zuid-Holland te informeeren. hoe
daar alles geregeld is. Wanneer dat goed
blijkt te Zijn, dan zou hij er geen bezwaar te
gen hebben, dat Haarlem zich daarbij aan
sloot.
De voorzitter handhaafde zijn bezwaren.
Als hij eens een tocht wilde maken, al was
het maar naar Spaamdam, dan vond hij
nergens wegwijzers of baanvegers. In
Spaamdam houdt men wel wedstrijden, maar
er wordt geen baan gemaakt naar het
Noordzeeknaal. Wat heeft men dan eigen
lijk aan een berichtgeving, als er geen ba
nen zijn?
De heer Baart de la Faille bestreedt deze
meening. Hij dacht dat de gang van zaken,
niet meer te wenschen zal overlaten, als de
berichtgeving beter zal worden.
De heer NIeuwenhnuLs gaf in overweging,
het dezen winter nog eens aan te zien; dan
kan men in het voorjaar zien wat er gedaan
moet worden.
De Voorzitter kon zich daarmede vereeni
gen.' Als er geen ijs komt, dan is er natuur
lijk niets aan te doen. Maar komt er wèl ijs,
en de gang van zaken is niet verbeterd, dan
zal hij voorstellen, zich van den ijsbond Hol
land's Noorderkwartier af te scheiden.
De heer Sarlet nam het voor het hoofdbe
stuur van den IJsbond op. Hij is van mee
ning, dat het gedaan heeft wat het kon
doen. Spreker is ook optimistisch gestemd
ten opzichte van de betere berichtgeving.
Daarvoor zijn de noodige maatregelen geno
men. Als het weer nu maar wil meewer
ken. Het is waar, dat er veel animo voor
plaatselijke wedstrijden bestaat, maar voor
het doorgand verkeer zal stellig ook gezorgd
worden.
De Voorzitter bleef volhouden, dat in
Noord-Holland, blijkbaar geen ambitie voor
het aanleggen van behoorlijke ijswegen be
staat. Uitdrukkelijk gaf hij echter te ken
nen, dat zijn critiek alleen de afdeelingen
geldt; niet het hoofdbestuur. Hij is er van
overtuigd, dat dit doet wat het kan.
De heer Sarlet gaf de verzekering, dat de
verwachtingen van Mr. Van der Plaats ten
opzichte van Zuid-Holland te hoog gespan
nen zijn.
Besloten wordt, eerst dezen winter af te
wachten en dan in het voorjaar te overwe
gen, zich bij Zuid-Holland aan te sluiten.
Hiermede werd de vergadering gesloten.
EEN „KATTERIGE" ZAAK.
CONTANTE BETALING VAN EEN BOETE.
Dat was me wat!
De kat was weggeloopen.
Katten doen dat zeer veel in Maart en haa
toestand wordt dan met het bijvoegelljlc
naamwoord „Maartsch" aangeduid. Maaj
deze kat de poes van mej. R. te Aerden-
hout was Septembersch. hetgeen óók voor
komt. naar een deskundige mij verzekerde.
De kat van mej. R. dan had de pootea
genomen op 23 September van dit jaar ea
was in de bosschen gevlucht en de eige
naresse van de uithuizige, avontuurlijke pots
had haar 19-jarige Duitsche dienstbode ge-
last, het beestje te gaan zoeken. Het bevel
was opgevolgd, maar de Duitsche blondine
had den viervoetigen zwerver niet gevonden.
Toen was de „bazin" er zelf bij gekomen]
..Schei uit", had zij gezegd „en ga naar hulsf
Ga naar huis! Ga naar huis!"
Bij elke aanmaning om zich terug te trek
ken ln het Aerdenhoutsche landhuisje, had
mej. R. de rechterhand en -arm gebiedend
uitgestrekt. „Misschien heb ik haar even
geraakt, toen", zeide zij Maandag tot den
Politierechter, die uit te zoeken kreeg of de
patronesse werkelijk de dienstbode had ge
slagen, zooals deze in haar bij den Officier
van Justitie ingediende klaoht had beweerd,
„Maar ik gelóóf het niet!"
Maar blonde Gretchen geloofde het wèl,
Neen: zij gelóófde niet, zij wist heel zéker,
dat de juffrouw haar geslagen had: „ioh
kann es schwören!"
„Vond u dat nu zóó erg", vroeg de Politie-
rechter haar, „dat u er een klacht over moest
indienen?"
„Erg", zei ze, „erg? Sie hat doch kein
Recht dazu!"
Dit moest de Politierechter toegeven.
„Heeft het pijn gedaan? Schmerz? Weh?"
informeerde hij verder.
„Weh" vond het meisje het beste woord,
Zij had een roode vlek op haar wang gehad,
dadelijk na den klap, dien een andere dienst
bode uit Aerdenhout had zien geven, naar
zij zeer pertinent verklaarde, toen zij als ge
tuige gehoord werd.
Hst O.M. achtte, voral door de zeer be
sliste verklaring van deze laatste getuige,
het ten laste gelegde bewezen. Spr. vond dat
de juffrouw in 't vervolg haar drift wat mee:
moest beheersöhen.
De driftige patronesse kwam er af met
f 5 boeten die zij dadelijk op de Griffie ging
betalen.
CONCERT.
Schoten's Chr. Gem. Koor met zijn onder-
afdeeling Chr. Kinderkoor, dirigent Jac.
Zwaan, hoopt 15 December in het Gem. Con
certgebouw een concert te geven.
Het Gem. Koor zal onder meer uitvoeren
Kerstliedje van B. Diamant en Psalm 91
van M. Biumme, waarmede het koor dezen
zomer den lsten priis behaalde op het Nat.
Concours te Zeist. Verder Hymne van Men
delssohn met sopraansolo, benevens een paar
nummers van H. Andriessen en Jos. de Klerk.
Soliste is Mej. Elize de Haas, Sopraan te
Amsterdam. Begeleiding Mej. Gré Geldorp.
Het kinderkoor zingt de Bloemencantate
van Geertr. van Vladeracken. Tevens wordt
deze avond het nieuwe vaandel onthuld.
KINDERVOEDING.
De Vereeruging „Kindervoeding" reikte in
de afgeloopen week uit in hare afdeelingen:
Zoetestraat: Maandag 174 porties; Dinsdag
165 p.; Woensdag 162 p.; Donderdag 155 p.;
Vrijdag 163 p.; Zaterdag lil.
Gen Cronjéstraat: Maandag 12 porties:
Dinsdag 127 p.; Woensdag 119 p.: Donderdag
123 p.; Vrijdag 121 p.; Zaterdag 82 p.
VERKIEZING RAAD VAN
TOEZICHT OP DE ADVOCATEN.
MR. A. H. J. MERENS HERKOZEN
ALS DEKEN.
In de vergadering van de Orde van Ad
vocaten is mr. A. H. J. Merens, die om redenen
van internen aard was afgetreden als Deken
van de Orde, als zoodanig herkozen. Da
heer Merens heeft medegedeeld, zijn be
noeming in beraad te zullen houden.
Herkozen werden tot leden van den Raad
van Toezicht en Discipline mr. R. C. Bak
huizen van den Brink. mr. dr. W. P. Vis, inr.
J. H. J. Simons en mr. F. A. Davidson. Dj
eerste wénsohte zijn benoeming in beraad
te houden. In de plaats van mr. P. Tidemaa
werd gekozen mr. A. Bruch. Deze bedankt
echter, waarna mr. J. Deenik gekozen is.
Het is nog niet bekend, of deze zijn be
noeming zal aannemen.
De functies in den Raad behalve die van
Deken, zullen door de leden onderling ver
deeld v/orden.
FEUILLETON.
ROMAN VAN HUGO BETTAUER.
5)
(Nadruk verboden).
Ook de politie zat niet stil. Zc speurde in
Hamburg en in alle Beiersche plaatsen, zij
•bladerde tientallen passagelljsten van Oceaan
«boomers door, loofde enorme belooningen
uit, liet haar beste detectives vergezeld vau
schitterend gedresseerde politiehonden de
gansche omgeving van Ketain, de oevers van
den Havcl, de bosschen en dc rivier zelf door
zoeken alles tevergeefs! Niemand meldde
zich, die een van de meisjes had gekend,
nergens werd een spoor gevonden; men
tastte volkomen in het duister.
Wat- er wel gebeurde, was, dat de vier
verdwijningen nog dcor een vijfde werden
gevolgd. Enkele dogen na het verschijnen
der eerste couran.onberichten Jiet zich bij
dr. Clusius een zekere mevrouw Rosenbaum
aandienen, die in de omgeving van de Mol-
lendorfplatz woonde en kamers verhuurde.
Zij deelde mede, dat op 8 Juli een kamer
was gehuurd door een jonge dame, die Sftlma
Cohen heette en volgens het Ingevulde biljet
24 Jaar oud en in Berlijn geboren was. Juf
frouw Cohen had verteld, dat zij sinds jaren
met een ziekelijke dame op reis was geweest
en nu tot haar huwelijk in Berlijn dacht te
Wijven. Zij zou n.L met een heer verloofd
zijn. die van plan was niet ver van Berlijn
aan den Ha vel een klein buiten te keepen
Mevrouw Rosenbaum had haar huurster
slechts éénmaal gezien en beschreef haar
a's een bepaald opgewekt persoontje me:
waarschijnlijk zwart haar. Meer wist ze niet.
daar juffrouw Cohen 'n dichte voile had ge
dragen. zy had de huur voor 'n maand
vooruit betaald en had den volgenden mor
gen reeds vroeg met een handkoffer haar
ntrek genomen zonder door iemand te wor
den gezien, daar haar direct na het voldoen
van de huur de sleutel ter hand was ge
steld. Eenige uren later was zij met den
koffer weer vertrokken en had zij nvevrouw
Rosenbaum. die zich Juist in de badkamer
ophield door de deur meegedeeld, dat zij
met haar verloofde op reis ging, maar be
slist den volgenden dag terug dacht te zijn.
Dit was echter niet het geval geweest, maar
daar de juffrouw haar bagage had meege
nomen, was er geen reden tot ongerustheid
geweest en had men eerder geloofd, dat de
juffrouw zich bedacht had en orgens anders
haar intrek had genomen. Eerst bij het
lezen van do alarmeerende krantenberich
ten was zij op de gedachte gekomen, daf.
ook jufrouw Cohen wel eens het slachtoffer
van den massamoordenaar kon zijn gewor
den en voor die veronderstelling bestond in
derdaad alle reden.
Teen dr. Clusius Krause het proces-ver
baal had voorgelezen, floot hij zacht voor zich
heen en streek met de slanke, magere hand
nerveus door het grijzer.de haar.
Nu begint die geschiedenis bepaald
grotesk te worden. Een vijfde lid van het
vrouwelijk geslacht cn ditmaal een, dat alsof
er opzet in het spel is, Cohen heet! Ze kon
evengoed heelcmaal geen naam (hebben
Maar aan een anderen kant loopt er toch
in heel Duitschland geen Joodsch meisje rond
dat geen familie heeft en de duivel zou dan
ook wel de hand ln het spel moeten heb
ben. als zich na het bekend worden van dit
geval niet de een of andere oom of een neef
zcu melden!
Maar. de duivel scheen wel degelijk de
hand in het spel te hebben, want het gevai-
Se'.ma Cohen baarde weliswaar geweldig op
zien. maar niemand vervoegde zich op het
hoofdbureau van politie, die nadere inhch-
lingen zou kunnen verschaffen.
Krause had intusschen, terwijl de bladen
reeds teekenen van ongeduld begonnen te
geven en de politie hier en daar een steek
onder water hadden toegediend, niet stil
gezeten. Nadat alle nasporingen naar familie
loden of bekenden der vijf verdwenen meis
jes zonder resultaat waren gebleven, scheen
het hem duidelijk, dat in deze richting voor-
loopig niets meer kon worden gedaan. En
op een van zijn urenlange morgenwande
lingen in den Dierentuin zei hij tot zich
zelf:
Het staat wel vast, dat die blonde
kerel op bepaald geniale wijze slechts meis
jes tot zijn slachtoffers heeft gemaakt, die
geen familie, geen vaste woonplaats en geen
bepaald beroep hebben, doch die als kaf door
den wind her- en derwaarts worden gedre
ven, waar het lot haar brengt.
Ik kan dus niet naar de meisjes zoe
ken, doch alleen naar den man en dart.
wel op die wijze, dat ik wacht uit te vin
den langs welken weg hij met de vrouwen ln
aanraking is gekomen. De mogelijkheden zijn
natuurlijk talloos. Hij kan ze in lunchrooms,
cafcs, nachtlokalen, dansgelegenheden heb
ben ontmoet. Onwaarschijnlijk, in de eerste
plaats, wJJj volgens beschrijvingen der hos
pita's al deze meisjes 'n zeer so'.iden indruk
maakten en ten tweede, omdat de kerel
zeker met duizenden vrouwen kennis had
moeten maken, om juist die te vinden, die
geld hebben, absoluut alleen in de wereld
staan en ook verder voor zijn doel geschikt
zijn. Neen, de man moet om zoo te zeggen
een onbeperkte keus hebben gehad; hij
moet in de gelegenheid zijn geweest, ge
heel onpersoonlijk en zakelijk meisjes uit
te zooken, die hem pasten. Derhalve beper
ken zich de verdere mogelijkheden toL twee
punten: a. op bona fide huwelijksmakelaars
en b. op advertenties ln de dagbladen. Daar
ik echter niet. om de uitdrukking van dien
bekenden bankier tc gebruiken, een vogel
ben. die op c-wee plaatsen te gelijk kan zijn.
zal ik eerst de eene mogelijkheid nagaan.
De daarop volgende dagen bracht Krause
bij verschillende bekende huwelijksmakelaars
door. Mevr. Buchholz en mevrouw Schulv.
meneer Dat-telbaum en mevrouw Pfeffermlnz
Groen en Blaum en hoe ze allen heeten
morgen, werden door hem als huwehjks-
candidaat bezocht. Hij stelde zich steeds
voor als ingenieur en vertelde ook s eeds
hetzelfde verhaaltje. Hij had in den trein een
heer leeren kennen, wiens naam hij zich
helaas niet meer kon herinneren. Deze heer
zou zich juist door bemiddeling van me
vrouw hebben verloofd en we] met een aller
aardigst meisje, dat niet alleen wat geld
bezat, maar tevens het voorrecht had zon
der familieleden of vrienden in de wereld
te staan. Hij zou op dezelfde wijze zijn ge
luk willen beproeven en stelde zich daarom
met mevrouw in verbinding.
Op deze wijze en in breedlooplge ge
sprekken kwam Krause dan bijna altijd
de namen te weien van de gelukkigen
die door den makelaar „te zamen waren
gebracht"; hij kreeg persoonsbeschrijvin
gen van tal van menschert, maar al zijn
pogingen bleven vruchteloos. Er was onde:
de meisjes geen enkele, dat een van de ver
misten kon zijn geweest en onder de li uwe-
l.jkscandidaten bevond zich ook niemand dien
men voor den moordenaar zou kunnen hou
den.
Na acht dagen was Krause ervan over
tuigd, dat hij op deze wijze nooit achter dt
waarheid zou komen en tenslotte kwam he
hem ook hocgst onwaarschijnlijk voor. da
blauwbaard zoo onvoorzichtig zou ziin ge
weest zich door praatgrage huwelijksmake-,
laars in de kaart te laten küken. En zoo be
sloot hij zijn geluk te beproeven bij de
tweede en laatste mogelijkheid. Reeds dc
eerste stap zou hem daarbij tot een succes
brengen, dat hij niet had durven verwach
ten,
„idylle aan de Havcl".
De Berliner Generalanzeiger was het
blad voor de huwelijksadvertenties. De jon
geling, die zieleverwantschap nocdig had,
de ervaren man met behoefte aan kapitaal,
de eenzame maagd, de weduwe, de vader, die
anders zijn dochter niet aan den man kan
brengen, zij allen plachten hun wenschen
toe te vertrouwen en vele duizenden huwelij
ken waren wellicht elders gesloten, maar
in Generalanzeiger voorbereid.
Vroeg in den morgen, toen nog slechts
weinig mensohen de loketten van het blad
onveilig maakten, begaf Krause zich naar
het bureau. Zijn werk werd vergemakkelijkt
doordat aan elk loket slechts bepaalde soor
ten advertenties werden aangenomen. Hier
kon men personeel zoeken, daar zijn meubilair
ten verkoop aanbieden en loket nummer vijf
was voor trouwlustigen gereserveerd. Krause
toonde de bejaarde, met een hoornen bril
gewapende dame die hier voor Amor speelde
zijn politiepenning en verzoclu haar om een
kort onderhoud. In korte bewoordingen zet
te hij uiteen waarom het hier ging. om haar
tenslotte de gepreciseerde vraag te stel
len:
De man dien ik zoek moet in der W
van de maand Jur.i, misschien nog iets eer
der, zijn advertenties hebben opgegeven. Deze
advertenties zullen waarschijnlijk zeer aan
lokkelijk zijn geweest daar 't hem om zoo-
voel mogelijk an woorden te doen was. Hij
moet dan ook hoopen brieven hebben ge
kregen. Bovendien was de man b'.ond. droe?
een lorgnet en maakte een zeer goeden in
druk. Meer weet ik niet en al het andere
hangt van uw goed geheugen af.
(Wordt vervolgd.)