Het woord is aan.
Haaienvangst.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14561
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 10 December 1930
HAARLEM S DAGBLAD
strmfa'ei p. w. peereboom UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER robert pt-reboom.
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week f 0.27V5. met Geïllustreerd Zondagsblad 70 32
Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente» I 3-5754- Franco per post door Nederland I l-osse nummer»
ƒ0.06 Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0 57^4. franco per rost.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Adminis'ratie 10724. 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No 3881
ADV ER 1 ENTIENi 1-3 wl, t 1 73 elke regel meer t OM Reclames
O.ftL pei regel. Reductie bij abonnement Vraag en Aanbrei 14 regrls fOftQ,
elke regel meer /0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
Ciederen dag) 1—4 regels f 0.25. elke regel meer Z0-10. uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekalonnés. Uitkeeringen: levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1 600.-, Verlies van Hand, Voet ol Oog i 400.-, Duim I 250.-, Wijsvinger I 150.-, Elke andere v.nger I 50.-, Arm- of Beenbreuk l 100.-
DE DOODENDE MIST.
WETENSCHAPPELIJKE ENQUèTE-
Jhr. J. Loudon:
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 10 December.
De Kruising der Wegen.
De voorbereidende ontwapeningscommissie
heeft gisteren haar slotzitting gehouden, en
op deze pagina citee en wij vandaag in de
rubriek „Het Woord is aan.." den voorzitter
dier commissie, onzen gezant te Parijs jhr. J.
Loudon. Hij heeft er op gewezen, dat voor
het eerst de staten, zoo angstvallig vasthou
dend aan hun souverelne rechten, bereid
zijn hun defensie aan internationale rege
len te onderwerpen. Lang niet op alle pun
ten. Zelfs niet op de voornaamste punten,
kunnen wij er gerust bij zeggen. Grooten-
deels is de historie van het werk dezer com
missie een reeks verworpen voorstellen.
Maar er zijn stappen vooruit gedaan, er zijn
overeenstemmingen bereikt-, er is gebleken
dat een drang naar daden bestond, al is die
nog niet sterk genoeg. Op dat punt is juist
zoo veelbeteeken-snd hetgeen jhx._ Loudon
heeft doen volgen: „De publieke opinie geeft
er zich meer en meer rekenschap van, dat
de oorlog een misdaad is".
Hij heeft meer gezegd. Hij heeft erop
aangedrongen dat de afgevaardigden hun
regeeringen ervan zullen overtuigen, dat de
ontwapeningsconferentie zoo spoedig moge
lijk bijeengeroepen moet worden. Een échec
zou een catastrofe beteeker.en.
En welk een c~ istrofe!
Het begint nu toch wel heel duidelijk te
worden, dat de beide groote stroomingen in
West-Europa de kruising harer wegen na
deren. Er is de militair 1stische, de oorlogs
gevaarlij ke strooming, die haar scherpste
uitingen thans vindt in het opgeschroefde
nationalisme in Italië, het niet minder
gevaarlijke Hitler-gedaas in Duitschland, de
critieke positie van Stalin's dictatuur in
Rusland en de stijgende jacht-naar-zslfbe-
houd in het zich steeds meer bedreigd voe
lende Frankrijk.
Er is de anti-oorlogs-strooming. bij scmer
alle naties sterk in kracht toegenomen,
maar nog steeds niet sterk genoeg, die haar
reflex, voorzoover de directe uitkomsten be
treft, in de daden van Genève vindt.
Dat die beide stroomingen de kruising der
wegen beginnen te naderen, blijkt wel het
duidelijkst in Duitschland, waar nu een he
vig conflict is uitgebroken over de opvoe
ringen van de film „lm Westen Nichts
Neues". De Nazis en ook Hugenberg's
Duitsch-Natlonalen eirchen het definitieve
verbod van die film. Hugenberg heeft nu
zelfs een beroep op president Von Hinden
burg gedaan om dat verbod door te zetten.
De minister van Binnenlandsche Zaken, de
Centrum-man dr. Wirth, aarzelt nog, maar
alles schijnt erop te wijzen dat hij, in het
belang der openbare orde, zal toegeven.
Geeft hij toe. dan is dat een nederlaag.
Het kabinet-Brüning heeft gisteren in den
Rijksdag nog een meerderheid behaald,
maar het blijft met deze regeering schippe
ren en nog eens schipperen. Het beste dat
zij op het moment verwachten kan is, dat-
zij den Rijksdag weer eens voor zes weken
naar huis kan sturen en opnieuw een poosje
ademhalen. Maar reeds is haar de steun van
een fractie ontvallen, en de Duitsche Volks
partij, sinds Stresemann's dood meer en
meer naar rechts afgezakt, maakt nu, blij
kens de laatste rede van haar nieuwen lei
der, dr. Dingeldey, duidelijke avances jegens
de Hitierianen. De beweging naar uiterst-
rechts schijnt zich nog steods te blijven
voortzetten.
Intusschen begint n.b. het Fransche dag
blad Le Matin met de publicatie in feuille
ton-vorm van den nieuwen roman van Erich
Maria Remarque - „Der Weg zurück", en de
redactie leidt die publicatie in met de mede-
deeling, dat Remarque evenals Frankrijk
den vrede wil.
Ludendorff heeft een brochure het licht
doen zien - waaruit wij de hoofdzaken zullen
geven - waarin hij de voor Duitschland ho-
pelooze ellende schildert van een volgenden
oorlog. Hij veronderstelt dien oorlog in
1932, dus over ruim één iaar. Vindt u dat
een dwaasheid? Vergis u niet, want alle
symptomen wijzen erop dat de kruising der
wegen zeer dicht genaderd is. Wie zou dur
ven on:kennen dat het wel zeer merkwaar
dig is, dat Ludendorff er op moet wijzen, dat
Duitschland en Oostenrijk den ondergang
tegemoet zouden gaan in zulk een oorlog,
omdat zij al de geweldige outillage van de
zwaarbewapende andere naties missen, en
omdat Duitschland niet meer dan 100.000
man geoefende troepen heeft? Al het geleu
ter over de Schupo's en het kader van het
oude keizerlijke leger is klets. Daar kan men
geen millioenen-leger mee op korten termijn
organiseeren. Men heeft het geschut niet, de
vliegtuigen niet, de getrainde manschappen
niet
Dit beseffen de Nazis blijkbaar geenszins.
Verwarde redeneeringen, wild gezwets, op-
schroeverij drijven in de richting van die
gevaarlijkste aller epidemieën: de oorlogs
psychose.
De kruising der wegen is wel zeer nabij.
Het is de v ^ag of het gezond verstand en
het bssef van de werkelijkheid zullen zeie-
vi:ren in Europa. Het is de vraag of Geneve
niet :e langzaam gewerkt heeft. Maar a
versnelling in he; tempo kan ko ïen, ais
de ontwapeningsconferentie bijtijds bijeen
geroepen wordt, en het oor log smous ter kan
den besiissenden doodsteek krijgen als de
wil der naties zich op deze kruising der we
gen beslissend doet gelden.
Men zegt dat er geen idealen meer zijn in
de politiek.
Zij heeft nog nimmer een grooter ideaal,
een geweldiger doel kunnen nastreven - den
oorlog inderdaad uit te roeien.
R- P-
NIEUWE TARÏEFVERHOO-
GINGEN IN DUITSCHLAND?
tarievenoorlog met geheel europa
zou het gevolg zijn.
De rijksminister van Landbouw, dr. Schiele,
heeft bij het kabinet een nieuw tariefont-
werp ingediend, dat, naar het „B. T." op
merkt, al zijn vroegere eischen in de schaduw
stelt en welks inhoud men 't beste kan qua-
lificeeren als een samenvatting van alle
landbouw-protectionistische voorstellen, die
tot dusver in de nieuwen Rijksdag uit de
Duitschnationa'e, de landvolkpartij en de
nationaal socialisten zijn ingediend, aldus
meldt het Hbld. uit Berlijn.
In het nieuwe ontwerp worden tariefver-
hoogingen voor boter en andere zuivelpro
ducten, voor vee, vleesch, graan en tal van
andere landbouwproducten geëischt. De
hoogte van de invoerrechten zal in het ver
volg ongelimiteerd zijn en, al naar de om
standigheden het vereischen, gewijzigd kun
nen worden.
Het ,B- T." zegt dat deze tarief voorstellen
niet alleen op een sabotage van de regee-
ringsactie tot verlaging van het prijsniveau
neerkomen, maar dat zij daarenboven een
tarieven-oorlog met bijna alle Europeesche
landen ten gevolge zullen hebben. Alleen de
voorgestelde verhooging van het botertarief
zou reeds voldoende zijn om opnieuw een
boycotactie in Nederland, Denemarken en
de Baltische randstaten uit te lokken, die
ditmaal nog heel wat scherper zou worden
gevoerd dan de vorige maal.
Volgens de informaties van de „V. Z." stui
ten de nieuwe voorstellen van minister
Schiele in industrieele kringen op algemeen
verzet.
DE BIETENCAMPAGNE. 170 MILLIOEN
K.G. VERWERKT
Aan de suikerfabriek te Halfweg, die ook
dit jaar zeer voorspoedig en zonder stagna
tie heeft „gedraaid" werd ongeveer 170 mil-
lioen K.G. bieten verwerkt.
De campagne heeft pl.m. 10 weken ge
duurd, zoodat de hoeveelheid per dag ver
werkte bieten gemiddeld 2 1/2 millioen K.G.
bedroeg.
EEN NACHTELIJKE ACHTER.
VOLGING.
jacht op autodieven.
Hedennacht te kwart voor drie stelde de
politie te Hillegom de politie te Haarlem in
kennis met het feit, dat uit eerstgenoemde
gemeente een Chevroletauto ontvreemd was,
genummerd H. 55628.
Naar aanleiding van deze waarschuwing is
de politie alhier per auto op onderzoek uit
gegaan. Te half vier ontdekte zij op den
Wagenweg inderdaad een auto. Deze werd
onmiddellijk achterna gezet, doch toen de
bestuurder bemerkte, dat hij gevolgd werd.
reed hij het Florapark in. Niettegenstaande
de politie herhaaldelijk tot stoppen som
meerde bleef de bestuurder doorrijden. Ten
slotte werden door de politie eenige schoten
in de lucht gelost, waarna de auto de Pavil
joenslaan in reed. Hier sprong een tweetal
personen uit den nog rijdenden wagen; één
hunner vluchtte de Hout in en de andere
nam de beenen in de richting van het Plein.
Laatstgenoemde was spoedig gegrepen, docli
de andere wist te ontkomen. Met een politie
hond werd het onderzoek voortgezet en niet
lang daarna heeft men den vluchteling in
het rusthuis „Spaar en Hout" gepakt. Beide
mannen, Hillegommers werden aan het bu
reau gebracht. Hier bleek evenwel, dat de
auto waarin de twee mannen zaten, niet uit
Hillegom maar uit Wassenaar afkomstig was
en de nummering H. 43184 droeg. Een nader
onderzoek wordt thans ingesteld. De beide
verdachten ontkennen zich aan diefstal te
hebben schuldig gemaakt.
COMMISSIE.
BRUSSEL, 9 Dec. (B.T.A.) Jaspar heeft
de wetenscnappehjke commissie van enquête
geïnstalleerd cue de oorzaken moet vaststel
len van de geheimzinnige sterfgevallen in
Engis en omgeving. De minister van binnen
landsche zaken Baels is voorzitter der com
missie.
Prof. Nolf, de voorzitter van het Belgische
Roode Kruis, heeft zeer beslist verklaard dat
mist in zuiveren staat niemand kan dooaen.
De enquête-commissie, naar Engis gezon
den, heeit versiag uitgebracht over naar
werkzaamheden en verklaard dat haar taak
moeilijk was daar bij haar komst de oor
zaken, die de ramp hadden veroorzaakt, ver
dwenen waren.
De commissie staat voor een arbeid van
langen duur en zal permanent zitting houden.
Na afloop der bijeenkomst verklaarden de
deelnemers dat het probleem zeer samenge
steld was en dat het noodig was de zaak in
het laboratorium te bestudeeren en er proe
ven te nemen. Zoo zal er mist worden ge
vormd en zullen er proeven genomen worden
op dieren.
BRUSSEL, 9 Dec. (B.T.A.) De regeering
heeft van de hygiënische af deeling van den
Volkenbond een mededeeliag ontvangen,
waarin haar wordt verzocht zoodra mogelijk
een uitvoerig rapport te doen toekomen aan
gaande de noodlottige sterfgevallen ln het
Maas-daL
{CAN MIST DOODELIJK ZIJN?
Meening van een deskundige.
Naar aanleiding van de geheimzinnige
sterfgevallen in Luik en omstreken, waar
lientallen menschen op straat plotseling dood
bleven, nadat zij den mist hadden inge
ademd. scheen te Amsterdam een zekere on
gerustheid te bestaan omdat ook hier te lande
in vrij sterke mate nevel optrad.
In verband hiermede heeft een V.D.-redac-
teur zich tot dr. L. Heyermans, den Directeur
van den Gemeentelijken Geneeskundigen
en Gezondheidsdienst te Aims ter dam ge
wend.
Dr. Heyermans gaf als zijn meening te
kennen, dat voor ongerustheid geen reden
behoeft te bestaan. Mist op zichzelf men
denke in dit geval slechts aan Londen, dat
geregeld dagenlang in een bruinachtigen
nevel gehuld is is doorgaans niet- schade
lijk voor de gezondheid. De verschijnselen,
die zich te Luik voordeden bij de slachtoffers
bestonden uit een prikkelend branderig ge
voel in de keel en andere symptomen van
dien aard.
Dr. Heyermans deelt de meening dat de
mist met schadelijke dampen moet bezwan
gerd geweest zijn.
En wat het geval in Londen betreft, ,het
is uitgesloten", zeide ar. Heyermans. ..dat dit
iets met mist te maken zouden hebben. Ver
moedelijk is er met een gasleiding iets niet
in orde geweest. U weet waarschijnlijk, dat
lichtgas, dat losbreekt, door den grond ais
het ware gefiltereerd wordt en bovengronds
ook reukeioos optreedt. Het gevolg kan zijn,
dat men zonder uiterlijk merkbare oorzaken
na het inademen neervalt.
Wat tenslotte de mist betreft herhaal ik
nog eens, dat er geen enkele reden tot onge
rustheid bestaat. In Nederland is bij mijn
weten trouwens nimmer iets van dien aard
voorgekomen".
DE AMSTERDAM-RIJN
VERBINDING.
In de Tweede Kamer is aandrang uitge
oefend om het wetsontwerp voor eer. verbin
ding van Amsterdam met den Boven-Rljn
nog dit jaar in behandeling te nemer. Wei-
licht zal de Kamer daarvoor nog tusschen
Kerstmis en Nieuwjaar bijeen komen.
Voor de eerste maal in de wereldgeschiede
nis zijn de staten, die zoo angstvallig hun
souvereine rechten willen handhaven, bereid,
hun verdedigingsmaatregelen aan internatio
nale regelen te onderwerpen.
De publieke opinie geeft er zich meer en
meer rekenschap van, dat de oorlog een
misdaad is.
(De stoomtreiler „Schoorl" heeft
dezer dagen te IJmuiden 37
haaien aangebracht).
Als wy eens een keer op stap gaan.
Met een hengel in de hand.
Om de vischsport te bedrijven
Aan aen stillen waterkant.
Voelen wij ons heele heeren
In den vroegen morgenstond,
Maar we zijn toch nog maar visschers
Van den kouden (natten) grond.
Neen, kijk dan naar die LJmuiders,
Dat is vischvangst in het groot.
Hulde aan die stoere knapen
Met hom zeer gehaaide boot.
Zeev'nendertig van die rakkers,
't Geeft den landman weer wat rust,
Dat be.eekent even zooveel
Minder haaien op de kust.
Als we weer in zee gaan zwemmen
In een beter badseizoen.
Kan dit haaiïge gezelschap
Ons althans geen kwaad meer doen.
Welkom binnen Schoorlbemannlng
Na die zeer geslaagde vaart.
Beter dat de haai voor u ls
Dan gij voor de haaien waart.
P. GASUS.
INBRAAK AAN DE LEIDSCHE-
VAART.
EEN RADIOTOESTEL EN VLEESCHWAREN
ONTVREEMD.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
heeft men zich toegang verschaft tot een
perceel, bewoond door den slager D. aan de
Leidsohe Vaart. De dader(s) is (zijn) over
een poort geklommen en heeft (hebben) een
ruit van de serre uitgesneden.
Ontvreemd werden een volledig radiotoe
stel, en voorts varkens.vleesch, worst, ham
en andere vleeschwaren, ter gezamenlijke
waarde van 345.
Vermoedelijk heeft men zich bij deze in
braak van een auto bediend.
GEEN DIRECTEUR-GENERAAL
VAN DEN LANDBOUW.
De Tweede Kamer heeft Maandag verwor
pen met 45 tegen 34 stemmen een motie-
Vander Sluis c.s. tot wederaanstelling van
een directeur-generaal van den landbouw.
Voor stemde de linkerzijde behalve de heer
L. de Visser en de heeren Braat en Llngbeek.
Men zie het Kamerverslag.
NIEUW SABOTAGE-PROCES IN
SOVJET-RUSLAND?
arrestatie van 80 personen.
KOWNO, 9 Dec. (V.D.) Volgens een be
richt uit Chabarowsk zou de G.P.Oo ongeveer
tachtig personen hebben gearresteerd, die be
schuldigd worden ran het plegen van sabo
tage in de visscherij-trust. Het proces tegen
de saboteurs zóu reeds in het begin van het
volgende jaar te Chabarowsk aanvangen.
De Belgische regeering stelt een enquête
commissie in. ter onderzoek tan de ge
heimzinnige gevallen van vergiftiging in
het Maasdal.
(le blad, le pag.)
Nieuwe successen voor de Duitsche regeering.
(2e blad, le pag.)
Nieuwe tarievenverhoogingen in Duitschland?
(le blad, le pag.)
Wat onze gemeente doet om het aantal wcrrt~
loozen te beperken.
(2e blad, le pag.)
Uit Vclscn: Behandeling van de gemeente-
begrooting in den Raad.
3e blad, 2e pag. en le blad, 2e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: De kruising der wegen.
(le blad, le pag.)
IntimusStaten Generaal. Vergadering der
Tweede Kamer.
(8e blad, 3e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
HILLEGOM
BRUTALE INBRAAK.
de inbrekers vervoeren de buit
per auto.
In den nacht van Maandag op Dinsdag ls
een brutale inbraak gepleegd bij den heer
W., handelaar in comestibles aan de Weere-
stelnstraat. Door het uitsnijden van een ruit
in de huiskemer aan de achterzijde van het
perceel hebben de daders zich toegang ver
schaft. Na in deze kamer een geduchte wan
orde geschapen te hebben, waarschijnlijk op
zoek naar contanten, hebben de fnbrekers uit
den winkel een geheelen voorraad eet- en
drinkwaren verzameld. Uit de garage achter
het huis hebben zij vervolgens den bestel-auto
gehaald, het gestolene daarin geladen om
tenslotte met den auto weg te rijden. Noch
de bewoners, noch de omwonenden hebben
iets van het voorgevallene gehoord of be
merkt, zoodat de diefstal eerst des morgens
werd opgemerkt. De heer W. was zoo ver
standig geweest alle contanten mede
nemen naar zijn slaapkamer, zoodat de dieven
hiervan niets hebben kunnen buit maken.
De volgende morgen is onmiddellijk de po
litie met het gebeurde ln kennis gesteld.
Deze heeft een onderzoek ingesteld met be
hulp van speurhonden. De diefstal van den
auto werd per radio bekend gemaakt.
Naar wij nader vernemen is Dinsdagavond
te ongeveer 6 uur de auto onbeheerd terug
gevonden.
In verband met het politioneel onderzoek
konden ons hieromtrent nog geen verdere
mededeelïngen worden verstrekt.
HOOFDBESTUURSVERKIEZING
BIJ „BLOEMBOLLENCULTUUR".
candidaatstelling.
Naar het Weekblad voor Bloembollencul
tuur mededeelt zijn door de afdeelingen can-
didaatstellingen gedaan ln de vacatures,
welke per 31 December in het Hoofdbestuur
der Algemeene Voreenlging voor Bloembol
lencultuur zullen ontstaan. In de vacature
voor voorzitter ls door alle afdeelingen waar
van opgave ontvangen is, car.didaat gesteld
de heer Ernst H. Krelage te Haarlem Ir. de
vacature P. Bakker Mr-n. zijn verschillende
candidaten gesteld. Een aantal afdee'lnzen
noemt den heer J.Valkerlng Tzn. te Llmmcn,
een aantal andere den heer J. P. de Goede
Szn. te Breezand, andere den heer Jacob
Boon Joh .zoon te Boven karsnel.
In de vacature Jan de Graaf ls gesteld door
een aantal afdeelingen de heer J. C. va». r
Meer te Noordwijk en door andere de heer
W. A. Philippo te Bennebroek.
DE HEER HANS MARTIN
VERTELT.
Zijn reis langs de Indië-route.
MEEVALLERS EN TEGENVALLERS.
Een V D.-vertegenwoo-dlger heeft den h~»r
Hans Martin bij diens terugkomst per P.H.-
AJE.Z. geïnterviewd. De secretaris der direc
tie van de K.L.M. vertelde:
In Indlë heb ik j.peclaal de Westkust van Ma-
lakka be*ocht, waar een reeks van nieuwe
vliegstatlons is ontstaan, die nog nimmer
door eenig K.L.M.-vllegtuig zijn bezocht, aan
gezien onze vliegtuigen tot nu toe voortdu
rend de route langs de Oostkust hebben ge
nomen. Natuurlijk is mijn opdracht niet met
honderd procent succes beloond; vele zaken
zijn meegeloopen; met andere ls het weer
minder vlot gegaan zoowel uit een oogpunt
van vliegtechniek aU van politiek. In Indlt
Bijkans uitgestorven zijn de straten van het dorpje Engis, in dc Maasvallei, waar de doodenie mist reeds 75 slachtoffers eischte.
Rechts de arts dr. Gendebily, die door kracht dadig optreden het leven van dertig menschen redde. H\j vervoerde de zieken in allerijl uit
het. lage Maasdal naar. hooger gelegen ge bieden.
