BUITENLAND
Dreigende Wereldoorlog.
De Nationaal-socialistische beschaving.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 11 DECEMBER 1930
TWEEDE BLAD
En haar emblemsn.
Witte muizen, revolvers, messen, stinkbommen en een
vocabulaire met scheldwoorden.
Pe Jongste zitting van den Rijksdag.
Hetze tegen de Joden.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Bij de behandeling van de gevangenne
ming van den nationaal-socialist Dr. Fa-
bricius, in den Rijksdag en bij de bespreking
van een voorstel der Duitsche volkspartij in
zake hervorming van het strafrecht, is het
tot ernstige conflicten gekomen tusschen de
Nationaal-socialisten en de Sociaal-democra
ten. Elders in deze rubriek g°ven wij een
kort verslag van deze zitting. Hier zij echter
opgemerkt, dat het peil der debatten onge
meen laag stond en dat de nationaal-socia
listen voor de zooveelste maal blijk hebben
gegeven, van het feit dat zij bezeten zijn door
een hysterische woede, die de geringste sporen
van geestelijke en intellectueele beschaving
heeft weggevaagd. Wij laten hier in 't mid
den in hoeverre het nationaal-socialisme
theoretisch en philosophisch én als een reac
tie. te verdedigen is, en in hoeverre het in
den loop der dingen, die zich ontwikkelen
langs de lijnen der ge'eidelijkheid, een nood
zakelijk verschijnsel is. Onbetwistbaar is het
echter, dat heeren als Hitler en Goebbels, de
leiders der Nazi's, een nieuwe strijdmethode
hebben ingevoerd, die men de practijk van
het nationaal-socialisme zou kunnen noe
men. Deze methode is nauw verwant aan de
manier die gebezigd wordt door de bewoners
van de beruchte wijken in de groote havens:
Messentrekken en schelden. En de vocabulai
re van een aU-round nationaal-socialist doet
niet onder voor die van den petjesgast. Al
leen wanneer zijn intellectualisme hem
dwars zit, komt de nationaal-socialist voor
den dag met verfijndere methodes als daar
zijn witte muizen, (die tijdens de vertooning
van .lm Westen nicht neues" in de zaal wer
den losgelaten) en stinkbommen.
Maar over het algemeen werkt hij met grof
geschut. De heeren zijn voor het méerendeel
gewapend en zij zien er geen been in. om een
politieken vijand neer te schieten, wanneer
dit in de hitte des gevechts te pas komt, of
om hem toe te takelen met een mes. zooals
ook herhaaldelijk is gebeurd. Maar wanneer
de omstandigheden het gebruik van deze
a middelen niet toelaten, dan scheldt men. En
dan moeten vooral de Joden het ontge'den.
De Rijksdag heeft gisteren geschald van de
stem des heeren Frank, één der nationaal-
socialistische woordvoerders die zich zelf
„bedronk" met de klank ,Der Jude" en die
het voortdurend had over „echt Joodsche
onbeschaamdheid", de Jood hier en de Jood
daart en die flink geholpen weTd door zijn
collega Heines, die uitriep: „Wat gaat den
Jood het Duitsche recht aan" en „Onbe
schaamde Jodenjongen!" en „Het ruikt ons
•hier te veel naar knoflook" en „Wat heeft
deze Jood toch in den Rijksdag te maken"
enz. Een en ander naar aanleiding van het
feit dat Joodsche sociaal-democraten het
spreekgestoelte hadden beklommen. Ten
slotte dreigde er een handgemeen te ont
staan tusschen de sociaal-democraten en de
nationaal-socialisten.
Stinkbommen, witte muizen, revolvers,
messen, een vocabulaire met scheldwoorden,
een formule voor den Jodenhaat en
straks nog wat wonderolie, ziedaar de em
blemen van de nationaal-socialistische be
schaving.
L. A.
Frankrijk.
Laval geeft het op.
PARIJS, 10 Dec. (Havas). Senator Pierre
Laval heeft van de kabinetsformatie afge
zien.
PARIJS, 10 Dec. (B.T.A.) Laval heeft ver
klaard OA. dat hij den president der repu
bliek een afwijzend antwoord inzake de hem
verleende opdracht tot het vormen van een
kabinet had gegeven. Om een republikeinsche
verzoening te verwezenlijken, overeenkomstig
de stemming in den Senaat en den wensch
des lands, ondernam hij hardnekkige en ge
duldige pogingen. „Ik heb een ontspanning ge
wild", zeide hij, „doch ben op de politieke
conflicten gestuit, welke de groepen verdeelen,
en op het onderscheid in sterkte van de meer
derheid in de beide Kamers".
Denemarken.
Tribunebezoeker schiet op een
minister.
KOPENHAGEN. 10 December In
het Folketing is hedenmiddag tijdens de zit
ting een aanslag gepleegd op den Minister
van Sociale Voorzorg Steincke. Een bezoeker
van de publieke tribune stond plotseling op
en loste, onder het uitroepen van de woorden
„In naam van de wcrkloozen". een revolver
schot, dat ongetwijfeld bestemd was voor den
Minister van Socialen Voorzorg.
Het schot boorde een gat in het plafond
van de zittingszaal. Twee beambten van de
geheime politie wierpen zich onmiddellijk op
den dader en arresteerden hem.
Na een korte onderbreking kon de Minister
de rede, waar hij mede bezig was, voortzet
ten.
Duitschland.
Uit den Rijksdag.
In de zitting van den Rijksdag protesteer
de dr. Frick, nationaal-soc., tegen de arres
tatie Yan den nat, soc. Rijksdagafgevaardigde
dr. Fabricius, die n.a.v. de nat. soc. betoo
gingen tegen de film ,Jm Westen nichts
Neues" op bevel van den officier van politie
Heimansberg is gevangen genomen.
Dr. Frick stelde voor den afgevaardigde in
vrijheid te doen stellen.
Tegen de onmiddellijke behandeling van
het nat. soc. voorstel kwamen de soc. dem. op.
(Stormachtige afkeuring bij de nat. soc.) Dr.
Frick stelde daarop verdaging van de zitting
voor, welk voorstel met 214 tegen 187 stem
men werd aangenomen.
De zitting werd daarop tot vier uur ge
schorst.
Gistermiddag deelde president Löbe naar
V.D. meldt, na de heropening der rijksdag-
zitting mede. dat men het er over eens ge
worden was, dat het nationaal-socialistische
voorstel om Fabricius uit de preventieve
hechtenis te ontslaan terstond in behande
ling zou komen. Het werd daarop met alge-
meene stemmen aangenomen.
In den loop van de zitting deelde de voor
zitter mede. dat Fabricius inderdaad in vrij
heid was gesteld en reeds in den rijksdag
ver-chenen was.
In de voortgezette vergadering van den
Rijksdag kwam het opnieuw tot strubbelin
gen tusschen Nationaal-socialisten en andere
partijen. Voortgegaan werd met de bespre
king van de Strafwethervorming.
De Nationaal-socialistische afgevaardigde
Dreher stormde op een gegeven moment met
dreigend opgeheven vuist op de sociaal
democraten af, doch hij werd op het laatste
oogenblik door zijn partijgenooten vastge
houden, die er slechts met moeite in slaag
den hem de baas te blijven.
Er kwam een aantal voorstellen in behan
deling, om. een van de D.-Nationalen om een
verbod van de film „lm Westen Nichts Neues"
aan de agenda toe te voegen. Dit voorstel
werd verworpen.
De vergadering werd daarna verdaagd. 1
Nog eens Remarque's boek.
Vandaag zal de beslissing vallen, of de
film nog verder zal worden vertoond. Zoo ja.
dan worden de demonstraties met nog meer
kracht voortgezet, tot de film wordt verbo
den
Göbbels verzocht zijn aanhangers nog. bij
de betoosingen zich niet tot daden van ge
weld te laten verleiden.
Bil de re'letjes werd het nat.-soc. Rijks-
dacrlid Fabricius in hechtenis genomen.
Woensdagnacht zoo meldt het W. B hiel
den vele duizenden nat.-soc. noemaals een
betooging, waarbij Göbbels een tweede rede
hield.
Vóór deze rede deden de betoogers met
steenen en rotte eieren een aanval op een
auto van het overvalcommando, tengevolge
waai-van het tot een hevige kloppartij kwam.
Na de rede van Göbbels keerde de rust
terug.
In totaal zijn in den nacht 13 personen ge
arresteerd; twee agenten werden gewond.
Dr. Wirth heeft zich de film „lm Westen
nichts Neues" in zijn ministerie laten ver-
toonen.
Volgens de „Börsenztg." zou Wirth niet
voornemens zijn de film te verbieden.
Hedenmiddag wordt de film aan het ge
il eele rijkskabinet vertoond.
Groenland-expeditie niet
verongelukt
HAMBURG. 10 Dec. Het „Hamburger
Fremdenblatt" publiceert een telegram dat
een zijner lezers gisteren van een der deel
nemers aan de Duitsche Groenland-expeditie
heeft ontvangen. Het telegram was op 2 dezer
op de Westkust van Groenland verzonden. De
vrees, dat de expeditie verongelukt was, is
dus gelukkig ongegrond. (Wolff).
165 personen te Dusseldorf
gearresteerd.
DUSSELDORF. 10 December 'V.D Ge-
durende de laatste dagen heeft het commu
nistischs dagblad .Die Freiheit" in bedekte
termen opgewekt tot het deelnemen aan z.g.
..hongerop toch ten". Hedenmiddag nu verzamel
den zich In de binnenstad op belangrijke pun
ten vrij groote menschenmenigten. Toen deze
op het bevel der politie niet wilden uiteen
gaan. greep de politie in. 165 personen wer
den gearresteerd. Tegen 9 uur was de rust
hersteld.
Botsingen te Hamburg
HAMBURG, 10 Dec. (VD.) Hedenmor
gen werd in de Hamburgsche havenwijk
Sankt Pauli een werkloozen-demonstratie
gehouden. Bij pogingen der politie, om de
betoogers te verspreiden, waarbij van den
gummistok werd gebruik gemaakt, vielen
de werkloozen de politie met steenen aan.
Op de Reeperbahn kwam het tot een ern
stig gevecht, waarbij de politie van de
vuurwapens gebruik maakte. Een 19-jarige
bakker werd ernstig aan het hoofd verwond
en overleed kort na aankomst in een zieken
huis. De politie heeft een voor hedenavond
door de communisten belegde vergadering
van werkloozen verboden.
Amendeering van de Filmwet
BERLIJN, 10 Dec. (VD.) De Rijksdag
fractie van den Chr. Soc. Volksdienst, heeft
de novelle op de Filmwet, welke reeds bij
den vorigen Rijksdag was ingediend, doch
nimmer behandeld, als initiatlefontwerp aan
den Rijksdag toegezonden.
Op grond van deze novelle rnogens films
sDchis In het- publiek vertoond worden als zij
cioor de officieelc keuringscommissies zijn
toegelaten.
De publieke vertoonlngen worden gelijk ge
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
Sto zuigerhuis MAERTfcNS
BAR TELJOR IS STRAAT 16 TEL. 10756
PHILIPS' RADIO TOESTELLEi.
steld aan voorstellingen ln besloten kring.Ver
boden binnenlandsche films kunnen voor het
buitenland worden vrijgegeven, als hierdoor
geen gevaar ontstaat voor het Duitsche
aanzien. De toelating van een film kan
geweigerd worden indien uit het onderzoek
is gebleken, dat de film ln casu in staat is
de openbare orde of veiligheid in gevaar
te brengen, den eerbied voor religie, reli
gieuze gebruiken en godsdienstige secten er.
rare bedienaren te schaden, en indien de
film een onzedelijke strekking heeft.
De aanwezigheid van een verruwende of
onzedelijke werking van de film moet blij
ken uit de beantwoording van de vraag of te
verwachten Ls, dat de film de lagere instinc
ten bevredigt.
Het benadeelen van het aanzien van
Duitschland kan bewezen worden verklaard
wanneer blijkt, dat de film in het buiten
land met een voor Duitschland vijandige
tendenz wordt vertoond.
Italië.
Italië bouwt schepen voor
Rusland.
ROME. 10 Dec. (NT.A.l Naar thans be-
kend wordt voorziet het in Augustus Jl. tus
schen Italië en Sovjet-Rusland gesloten eco
nomische verdrag, ook in uitbreiding van de
Russische vloot met Italïaansehe hulp.
Niet alleen zullen in Italië Russische sche
nen worden gebouwd, doch Russische ar
beiders zullen ook on Ita'iaansche scheeps
werven worden opgeleid.
Voor het financieren van den bouw der
Russische vloot zal Italië aan Rusland een
crediet verleenen van drie-vierde deel van de
waarde der te bouwen schenen.
Bij de onderteekening van het verdrag
was een officieele verklaring genubliceerd
waarin gezegd werd dat het gesloten verdrag
een nauwe economische samenwerking be
oogde tusschen Italië en Sovjet-Rusland.
Uit bovenstaand telegram valt niet met
stelUgheid op te maken of hier snrake ls van
koopvaardij- dan wel van oorlogsschepen.
Voor de eerste onderstelling pleit het feit,
dat men bij een economisch verdrag allicht
aan de lroonvaardij denkt. Anderzijds echter
legt Sovjet-Rusland een groote belangstel
ling aan den dag voor de Italiaansche oor
logsvloot. Er is thans een Russische vloot-
missie in Italië, de derde al dit Jaar. In
Januari bezocht de eerste de verschll'ende
werven van aanbouw. In Juli kwam een twee
de missie. De tegenwoordige, de derde dus,
staat onder leiding van den chef der afdee-
ling scheeosbouw van de Russische marine,
admiraal Siwkow. en omvat een groot aantal
deskundigen. Zij is al van begin October af
op het schiereiland, waar zij werven bezoekt
en oefeningen bijwoont.
Overal is zij door de fascistische autoritei
ten hartelijk ontvangen en de sovjet-admi
raal heeft daarbij getoast op de Italïaansehe
marine.
De correspondent van de .Temps" te Rome,
die van een en ander melding maakt, legt er
den nadruk op, dat "de Italïaansehe bladen
haast geen gewag maken van dit bezoek.
Australië.
Kingsford Smith getrouwd.
MELBOURNE. 10 Dec. De bekende
Oceaanvlieger Kingsford Smith trad in de
Schotsch kerk alhier met miss Mary Powell
in het huwelijk. Een groote menigte was ge
tuige van de plechtigheid.
Amerika.
De Amerikaansche Senaat over
de oorlogsschulden.
WASHINGTON. 9 Dec. 'N TA.) Geheel on-
verwachts is het in den Senaat tot een debat
over de Duitsche schadevergoedingsbetalin
gen en de oorlogsschulden gekomen toen
Senator Kopeland de quaestie ter sprake
bracht.
Senator Reed (Pennsylvania) riep dat
Duitschland zich van zijn enorme oorlogs-
en' vooroorlogsc.he schulden heeft ontdaan
en zijn schuldeischers van hun geld beroofd.
Sympathie voor Duitschland is niet gemoti
veerd wanneer men bedenkt dat het een
naar verhouding gering bedrag heeft moeten
betalen als straf omdat het de beschaving
dezen last heeft opgelegd en zooveel onge
luk over de wereld heeft gebracht.
Senator Borah verklaarde in zijn antwoord
aan Reed dat hij niet accoord ging met de be
wering van Reed dat Duitschland geen bui
tensporige betalingen heeft te verrichten. Bij
het einde van den oorlog is Duitschland van
vrijwel al zijn middelen om deze schadever-
eoedingsbetalineen te verrichten beroofd b.v.
zijn handelsmarine en zijn koloniën. Geens
zins echter wilde hij instemmen met de be
wering dat Duitschland alle schu'd aan den
oorlog draagt. Frankrijk. Engeland en an
dere naties, die van de Marokko-affaire tot
1914 tot de ontwikkeling van den politieken
toestand hebben bijgedragen, dienen even
eens voor den wereldoorlog verantwoordelijk
te worden gesteld.
WASHINGTON, 9 Dec (N.T.A.) In hoog
geplaatste regeeringskringen achtte men het
heden noodig de talrijke tegenspraken, die
het departement van buitenlandsche zaken
gedwongen was gedurende de laatste twee
weken te publiceeren, nadrukkelijk te onder
steunen.
Met klem wordt verklaard, dat men geens
zins voornemens is de tfegeling der geallieer
de schuldbetalingen te herzien, doch dat
men vasthoudt aan het program, volgens het
welk de betalingen tot het verminderen der
openbare schuld en het verlichten van den
belastingdruk van het Amerikaansche volk
werden gebruikt.
Er bestaat niet de minste reden tot de ver
onderstelling dat Amerika zich met Frankrijk
tot het oprichten van een „financieel blok"
tegen eenigerlei anderen staat zou hebben
verbonden.
Al deze denkbeelden werden het Ameri
kaansche publiek «enigermate als proefbal
lon door Europa voorgezet, en de Ameri
kaansche autoriteiten moeten dientengevolge
een groot deel van hun tijd spendeeren aan
het tegenspreken dezer berichten. Daarom ls
het nu tijd om de geruchten met wortel en
tak uit te roeien.
(Weltkrieg droht!)
Een belangrijke brochure van Generaal Ludendorff.
G—.eraal Luden
dorff heeft zijn
stem la en hooren
tegen allen die in
Duitschland en
ln and:re landen
naar een nieuwen
oorlog drijven en
dit waarschuwend
woord van den vree
geren beveh:-bb?r
der Duitsche legers
die zeker wel dcor
niemand van paci
fisme zal worden
verdacht lijkt mij
zoo belangrijk, dat
ik zijn brochure
„Weltkrieg droht
auf Deutschem Bo-
den" in handen van Ludendorff.
miUloenen lezers zou wenschen. In dit vlug
schrift schildert een „vakkundige" van den
eersten rang, wat de menschheld van een
volgenden wereldoorlog dien Ludendorff
als zeer nabij voorspelt te wachten heeft
en deze schildering is zoo meedoogenloos
wreed, maar tegelijk zoo verschrikkelijk waar
dat het een waarlijk zegenrijk vredeswerk
genoemd zou moger. worden, wanneer deze
brochure, in alle talen vertaald en over heel
de wereld verspreid werd.
In Italië za! men Ludendorff's vlugschrift
zeer zeker verbieden, ofschoon het juist in
het land van Mussolini door een ieder ge
lezen diende te worden. Want het zijn de
Italïaansehe fascisten in de eerste plaats, c*'e
Europa naar den afgrond v<v-t.. Maar in
Duitsch'and wordt gelukkig ï.iHon-
dorff's brochure in ruime mate gekocht
nauwelijks één maand na de publiceering is
men reeds tot het 80.000 tal toe en in dat
land zal het waarschuwend woerd van :n
zoo gezaghebbende militair als Luder.dorff
zeker zijn uitwerking niet missen.
Den Duitschen oorlogsdrij vers den na
tionaal-socialisten en den Dultsch-nationa-
len slingert Ludendorff zijn banvloeken
naar het hoofd en hij wijst voor heel de
wereld op het doemwaardig bedrijf van alle
Duitschers die hun volk tot een vrijhelds-
oor'og van Duitschland met hulp van
Italië en Rusland willen aanzetten. Het ls
wel zeer opmerkelijk, dat dit waarschuwend
woord komt van iemand als Ludendorff. die
tot nu toe nooit bepaald den vrede heeft ge
diend. maar de overtuiging, dat een toekom
stige wereldoorlog in de tegenwoordige om
standigheden met de vernietiging van
Duitschland zou gelijk staan, heeft hem er
blijkbaar toe gebracht zijn waarschuwende
stem te doen hooren! Een eerste gevolg van
Ludendorffs daad is. dat hij nu door de na
tionaal-socialisten en Stahlhelm-menschen
voor „'andverrader" wordt uitgekreten.
Het is voor Duitschland en heel Europa te
wenschen. dat dat woord van Ludendorff
door de Duitschers verstaan en begrepen za.
worden. Want in geen jaren is een beek ver
schenen dat zulk een propaganda voor der.
vrede behelst, als de brochure: „Weltkrieg
droht auf Deutschem Boden!"
De eerste hoof .1st ukken zijn zeker niet he'.
beste deel van dit vlugschrift en dat ls we',
zeer jammer, om lat velen nu misschien heel
de brochure niet voor ernstig zullen nemen
De politiek is niet de sterkste kant van dezen
oud-generaal. PolitLsch zou men Ludendorff
een maniak kunnen noemen. Volgens hem
wordt het menschdom geregeerd door drie
geheime machten, namelijk door de vrijmet
selaars. de Jezuï'en en de Joden. Al de ram
pen van de wereld zijn volgens zijn oordeel
aan deze drie machten te wijten en zijn
strijd gaat dan ook voornamelijk tegen
deze door hem genoemde „überstaat-
liche Machte".
Ludendorff spreekt zelden ovct Frankrijk
als staat, maar bijna altijd over het „Groot
Oosten van Frankrijk", omdat volgens hem
Parijs geheel door de vrijmetselaars geregeerd
wordt.
In Rome zijn het nadat het fascisme
vrede heeft gesloten met het Vatlcaan
in dezen gedachtengang de Jezulten. terwü'
de „ingewijde Joden" ln Ludendorff.'
oogen de allergrootste vijanden overal ln d-
wereld maar vooral ln Moskou hun
funesten Invloed zouden doen gelden.
Ik zou deze hoofdstukken geheel onbespro
ken kunnen laten, omdat het doel van mijn
artikelen is mijn lezers een indruk te geven
van het gevaarlijke en misdadige spel. dat
ln'Duitschland en niet alleen ln Duitsch
land door de ooriogspar ijen wordt gedre
ven. wanneer Ludendorff door zijn verwarde
politieke begrippen niet tot een volgens mil
verkeerde groepeering der volkeren ln den
door hem als zeker voorspelden oorlog ware
eekomen. Dat Frankrijk. België. Polen,
Tsjecho-S'.owakije, Joego-S'.avie ep Roemenie
gezamenlijk aan de eene zijde en wanneer
de uiterste partijen in Oostenrijk en Duitsch
land de overhand krijgen Duitschland,
Oostenrijk. Hongarije. Italië. Rusland en
misschien Turkije en Bulgarije aan den
anderen kant zullen staan. Ls wel aös vrij
zeker aan te nemen. Maar dat Engeiand
ook al zou het op den duur een gevaar kun
nen zien in een oppermachtig Frankrijk op
het vasteland van Europa in een toekom-
stigen oorlog partij zou kiezen voor Italië,
Rusland en Duitschland en met deze Landen
ln den strijd zou gaan tegen den vroegeren
bondgenoot, daaraan zal zeker wel geen enkel
verstandig mensch gelooven.
Engeland, dat zich in zijn eigen rijk aan
alle zijden bedreigd voelt, en de naweeën van
den groeten oorlog nog dagelijks ondervindt,
ais ware het verliezer instate van overwin
naar geweest, zal aLes doen om het op
nieuw uitlaaien van een wereldbrand oio
voor Engeland slechts ruïneus kan zijn
:e voorkomen. Falen de Encelsche regeerders
daarin, dan zullen zij zeker niet aan welke
zijde ook aan den oor.og deelnemen, om
dat zij maar al te goed weten, dat dit gelijk
zou staan aan den ondergang van het Engei-
sche wereldrijk.
Maar Ludendorff had Engeland's partij
kiezen noodig voor zijn betoog om de wereld
van den vcrderfeüjken invloed der „ingewijde
Joden" te overtuigen, want de Jood ls immers
het meest zwarte schaap voor den feilen
anti-semiet Ludendorff
Het ls door deze kardinale fout. dat Lu
dendorff zich voor de kritiek wel het meest
bloot geeft. Wie zulk een blunder maakt, zul
len velen nu waarschijnlijk zeggen, is niet
„au sérieux" te nemen. Maar al moge men
Ludendorff als politicus niet. het minste gezag
toekennen, het woord van den vakkundlgen
militair behoudt daarom toch r.oc zijn volle
waarde. En het is de militair, die ln deze bro
chure met ontstellende klaarheid en met lo
gische helderheid tot ons spreekt. Men moge
van Ludendorff als politiek persoon denken,
zooals men wil, niemand zal het gezag van
dezen generaal, die vier Jaren lang de Duit
sche oorlogsvoering heeft geleid, als militair
kunnen en durven ontkennen. En wanneer
deze generaal die steeds het tegenoverge
stelde van pacifistisch was voorspelt, dat
een nieuwe oorlog niet alleen de totale ver
woesting van Duitschland. Hongarije. Oos
tenrijk en Polen, maar ook de ondergang van
heel Europa en de economische ruïne van
%merika zal brengen, dan moet naar dat
woord worden geluisterd met alle aandacht,
die het verdient.
Met zijn brochure heeft Ludendorff al
was zijn bedoeling waarschijnlijk een heel
andere een werk voor den vrede gedaan,
dat niet hoog genoeg kan worden aangesla
gen. Hij heeft een beeld opgehangen van den
t-oekomstieen wereldbrand, welke een leder
en de Duitschers. die het meest door den
eeesel van den oorlog zouden worden getrof
fen. in de eerste plaat.'. met schrik en ont
zetting moet vervullen. De brochure wordt
in Duitschland zeer veel gelezen en zij zal
naar wij mogen honen haar uitwerking
on de lezers niet mi'sen. Maar ook buiten
Duitschland mwt zij zooals ik reeds
schreef in millioenen handen komen, want
de ooeen der menschheld moeten open gaan
voor de gevaren, welke haar door het mis
dadig drijven van de oorloc •partijen drei
gen Niemand zal kunnen zercen. dat Luden
dorff in zijn boekwerk overdrijft. Hij weet
als vakkundig militair pree'es. wat Duitsch
land van een nieuwen oorlog te wachten
heeft. En met Duitschland heel Eurooa!
In een volgend artikel zal ik in het kort
weergeven, hoe Ludendorff zich het beloon
van een nieuwen wereldoorlog denkt. Het zal
dat zee Ik van te voren geen amusante
lectuur zijn. maar het ls tvter met onen
oogen de dre'gerdo gevaren te zien dan dom
weg het voorbeeld der struisvogels te volgen.
J. B. SCHUIL.
FOTOGRAFISCH
GROOTE HOUTSTRAAT 169
TELEFOON 13472. HAARLEM
ATELIER „RICHE"
KERST- EN NIEUWJAARSGESCHENKEN
UIT DE STAATSCOURANT.
HOOG ER ONDERWIJS.
Op verzoek is eervol ontslagen dr. M. Woer
deman als hoogleeraar aan de rijksuniversi
teit te Groningen wegens zijn benoeming tot
gewoon hoogleeraar aan de Gemeentelijke
Universiteit te Amsterdam.
STAATSCOMMISSIE VERDEDIGING.
Eervol ontslagen is als secretaris der
Staatscommissie tot het Instellen van een
onderzoek omtrent de noodzakelijkheid van
geldelijke en persoonlijke lasten voor de ver
dediging des lands, de majoor der lnf. jhr.
E. L. H. Goldman en de kapitein der mil.
administratie W. F. Oldert met dank voor ln
hun functie als secretaris der commissie be
wezen diensten, en zijn benoemd tot secre
taris dier commissie de kapitein van het reg.
Grenadiers A. L. Schllngemann en de kapi
tein der mil. admin. R. Middelbeek.
LANDMACHT.
Aan den res.-kapltein voor speciale dien
sten J. de Flines van het Vrljw. Landstorm
korps v. d. Luchtwachtdienst, is vergunning
verleend tot het dragen van de medaille van
Verdiensten (meöalia del Homenade) van
Spanje en tot het dragen van he: Herrinne-
ringskruis van het Portugeesche Roode
Kruis.
BEVOLKINGSBOEKHOUDING.
Benoemd is tot lid van de commissie voor
de Bevolkingsboekhouding de heer D Wllde-
boer, waarnemend chef der afd. Bevolkings
register van de secretarie der gemeente Am
sterdam.
AUDIëNTIES.
As. Maandag geen audiëntie door den
minister yan Onderwijs K. en W.
AGENDA
Heden:
DONDERDAG 11 DECEMBER
Prinsenhof (Statenzaal)Raadsvergade
ring. 1.30 uur.
Geb. „Blauwe Kruis". Lezing door den heer
H. Jansen. 8.15 uur.
Remonstrantenhuls AnthroposophLschc Ver-
eenlging Haarlem. Lezing 8 uur.
Ged. Oude Gracht 79: Lezing ds. G. J,
Waardenburg. 8.15 uur.
Palace: ..Liefdeslied". Tooneel: Marijke cn
Janneke. 8.15 uur.
Luxor Theater: ..Mary Lou. het clrcusmeis-
Je". Tooneel: Duo Popty Winter. 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „De vrouw uit Meskou"
Tooneel: Baranoff Troupe, gladiatoren. 7 en
9.15 uur.
VRIJDAG 12 DECEMBER
Prinsenhof (Statenzaal): Raadsvergadering
I.30 en 8 uur.
Stadsschouwburg: N.v. Ital'aansche Opera
„II Barblere dl Sivlglla". 8 uur.
Remonstrantenkerk (Wllhelmlnastraat).
Openbare vergadering „Kerk en vrede". 8 u.
Bioscopen. Nieuw programma.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkd-gen van 11—3 uur. behalve 's Maan
dag? -"A
