Xk/dwuddi dfêwge
De ongeregeldhedën in Spanje.
Russische intriges?
STRIJDENDE ZIELEN.
ONTBIJTSERVIES
AriDRÉA
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 17 DECEMBER 1930
(Bijzondere correspondentie).
MADRID, December.
De buitenlands che dagbladschrijvers te
Madrid kunnen niet klagen over gebrek aan
stof. Sommigen zijn echter zelfs thans nog
niet tevreden en zoeken door sensationeele
voorstellingen en overdrijvingen, die begrij
pelijkerwijze in Spanje als opzettelijke onwel
willendheid worden beschouwd, den indruk
te wekken, alsof ieder oogenblik het uitbre
ken van een revolutie kan worden verwacht.
Het had daar misschien toe kunnen komen,
toen op 15 November, een Zaterdag, de alge-
xncene staking ln Madrid werd afgekondigd
en den volgenden Maandag te Barcelona als
mede bijna tegelijkertijd te Alicante, Grana
da, Sevllla en andere groote steden, voorna
melijk ln het Zuiden. Dat echter dezp in
dezen vorm zelden voorgekomen manifes
tatie van het proletariaat van de hoofdstad
met bewonderenswaardige kalmte en zonder
noemenswaardige incidenten kon verloopen,
is wel het beste bewijs voor de omstandig
heid, dat althans bij de bevolking van
Madrid dc omstandigheden voor een revolu-
tionnaire beweging nog niet aanwezig zijn.
Dat het daarentegen in andere steden, gelijk
te Barcelona, tot ongeregeldheden is geko
men, berust niet alleen op de andere menta
liteit der bevolking aldaar, maar voorname
lijk op den daar sterkeren invloed van com
munistische elementen. Dc jongste ervarin
gen hebben geleerd, dat het verlangen naar
omwenteling (afgezien van de nauwelijks
ernstig te nemen utopieën van republikein-
sche ideftlogen uit de romantische school)
voornamelijk door de propaganda van de
communistische „Confcderacion Nacional del
Trabajo" te Barcelona wordt gevoed en het
Is niet onmogelijk, dat daar Russische intri
ges een rol spelen. In ieder geval dc botsin
gen met dc politie, die leidden tot de alge-
meene staking te Madrid, tijdens de ter
aardebestelling van cenige bij een bouwwerk
verongelukte arbeiders, zijn door kleine com
munistische groepen geprovoceerd. Het be
stuur van het socialistische volkshuis te Ma
drid heeft weliswaar de algemeene staking
als manifestatie tegen don dood van drie ar
beiders goedgekeurd, maar ten opzichte van
c'.e communistische opvatting een tamelijk
stellig afwijzend standpunt ingenomen en
zelfs nadrukkelijk verklaard, dat de manier,
waarop de arbeiders te Barcelona hun soli
dariteit bewezen in het algemeen onwelkom
was. Het is dus duidelijker dan ooit te voren
gebleken, dat de socialisten niet voor onbe
suisde omwenteilngspogingen te vinden zijn.
Niettemin heeft het proletariaat van de resi
dentie op gedisciplineerde en indrukwekken
de wijze bewezen, dat het, indien het wil, de
economische machine volledig tot stilstand
kan brengen. Het antwoord van de regeering
was een versterking van de gendarmerie, de
politie en hot garnizoen te Madrid; blijk
baar met demonstralievo bedoelingen wer
den de in strategisch opzicht belangrijkste
punten des nachts ipct groot vertoon van be-
soherniingsmanschappcn te paard en te voet
bezet. Het was dus van belde zijden om zoo
te zeggen oen gcncrnlo repetitie, een op-
rnarsch, bi.1 wijze van proef der ln geval van
ernst beschikbare krachten.
Ondanks deze gebeurtenissen Is thans de
Indruk vrijwel overheerschend dat men de
regeering van generaal Berenguer weer groo-
tere stabiliteit mag toeschrijven dan nog
kort geleden te verwachten was. Aan de on
zekerheid over de mogelijkheid van wisseling
van het ministerpresidentschap en den ter
mijn van de verkiezingen is door den minis
terraad van 13 November onder voorzitter
schap van den koning, een eindo gemaakt,
daar bij deze gelegenheid het vertrouwen
van de kroon in het kabinet tamelijk duide
lijk is gebleken en de datum voor de parle
mentsverkiezingen op 1 Maart 1931 bepaald.
Daarmede is althans het gevoel van onzeker
heid in dit opzicht verdwenen. Deze verbeter
de stemming kwam in ieder geval de ener
gieke en toch tot concessies bereide houding
van de regeering gedurende de algemeene
staking te pas, niet minder echter ook de
aanwezigheid van den directeur der bank
voor hi ter nationale betalingen, Quesnay, te
Madrid, die den indruk moest versterken, dat
het bij de aangekondigde regeling van het
valutavraagstuk dezen keer om meer dan
woorden alleen gaat.
Toen de opwinding, die het begrijpelijk ge
volg was van de algemeene staking, was ge
ëindigd, kon men er aan denken, eenige
reeds lang voorgenomen veranderingen in
de samenstelling van het kabinet ten uitvoer
te brengen. Het belangrijkst was in dit op
zicht de nieuwe bezetting van het ministerie
van binnenlandsche zaken; in de plaats van
den aftredenden generaal Marzo, kwam
Mato, tot dusver minister van openbare wer
ken. Zijn departement is niet alleen in poli-
tievraagstukken competent, maar ook de
voorbereiding van de verkjezingen ressor
teert er onder. Algemeen werd het betreurd,
dat bij deze gelegenheid niet ook de minis
ter van onderwijs, Tormo, een geschikter op
volger heeft gekregen; want deze als kunst
historicus gewaardeerde geleerde heeft meer
dan voldoende zijn onbekwaamheid bewezen,
aan de universiteiten orde en discipline tot
stand te brengen.
In leder geval is de regeering in een gun
stiger positie dan een maand geleden. Het
Madrlleensclic Ateneo, dat zich sedert de in
storting van de dictatuur als intellectueel
centrum van de toekomstige revolutie be
schouwde, heeft zich dermale belachelijk ge
maakt, dat zij tot nader order als politieke
factor is uitgeschakeld. Het in een algemee
ne vergadering van deze club van intellec-
tueelen genomen besluit, aan de groote de
mocratische instituten in het buitenland een
protest over den toestand in Spanje te
richten, veroorzaakte een vrij krachtige ver
ontwaardiging in geheel hot land. Toen
echter een vergadering dor ..Spaansche le-
gionnairen", een organisatie, die overeen
stemming vertoont met de „camelots du roi"
daarop een eenigszins dreigende houding
had aangenomen, zag het bestuur van de
Ateneo kans, van dezelfde regeering, waar
mede zij in voortdurende oneenigheid leeft,
politiebescherming in geval van een overval
door de legionnairen te elschen. De indruk
van dit geval was ln een land, waar men.
gelijk in Spanje, een zoo buitengewone
waarde aan persoonlijken moed hecht, een
voudig vernietigend. Verder heeft het besluit
volgens hetweik de bevordering der officie
ren in de toekomst weer uitsluitend naar
anciënniteit zal geschieden, het voornaam
ste twistpunt, dat jarenlang tusschen de
artillerie en de dictatuur heeft bestaan, uit
den weg geruimd. Indien daardoor een offi
cierscorps, waarvan de onverbeterlijke onge
disciplineerdheid natuurlijk aanstekelijk
moest werken, eindelijk tot zijn verstand
zou komen, dan zou door de vermindering
van het gevaar van voortdurende veront
rusting van den polltieken toestand door mi
litaire samenzweringen reeds veel zijn ge
wonnen.
In de stemming, die op het oogenblik
heerscht, komt zelfs een op zichzelf niet be
langrijk Incident, de daad van een zenuw
zieke, door welke generaal Berenguer
bijna het slachtoffer van een aanslag was
geworden, deze zwenking van de openbare
meening ten goede. In ieder geval is het voor
den indruk op het publiek niet geheel on
verschillig, dat de aanvaller redactielid van
een dagblad („El Sol") was, die pas veertien
dagen geleden een tamelijk heftigen en op de
meeste punten ongemotlveerden aanval te
gen Berenguer had gericht. Het conservatieve
blad ,,A.BC." neemt de gelegenheid waar om
er op te wijzen, dat dezelfde José Ortega y
Gasset, die dezen aanval heeft gedaan, op 5
Februari nog van andere meening was; toen
zeide hij: „De tegenwoordige regeering biedt
voldoende waarborg voor orde. Althans voor
mij is deze waarborg absoluut zeker." „A.
B. C is er van overtuigd dat Ortega y Gasset
op 5 Februari gelijk had.
D.-l.
(Nadruk verboden.)
INGEZONDEN* MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
BIJ EEN DOOS
KLOKZEEP
TWEEMAAL
EEN CADEAUI
tan pak Kloltxoop bowot nl«t
«liaan aan pro<hlig cadaau,
maar bovandian habben da
twaa rood* klok|a> op da
(lulling woorda voor alia rial
prom In:-
U bokoml du» i
1*. aan prachtig* vamming
(n do doot,
la. prachtig
N.V. ZEEPFABRIEK//DE KLOK"
HEERDE
VEREENIGING VAN HUIS
VROUWEN.
THEEMIDDAG.
De tuinzaal van het Gemeentelijk Concert
gebouw bleek Dinsdag te klein om alle da
mes, die den theemiddag van de Vereeniging
van Huisvrouwen wilden bijwonen te herber
gen en zoo gebeurde het, dat een gedeelte
van de aangrenzen-ie foyer tijdelijk a!s
„loge" werd ingericht. Mevr. A. J. Beunders,
die het welkomstwoord uitsprak, verheugde
zich bijzonder over de groote opkomst en
hoopte, dat ook de tentoonstelling van het
Brokkenhuis. die in den foyer gehouden werd
er wel bij mocht varen.
Wat de eigenlijke bijeenkomst betreft,
deze droeg een bijzonder gezellig en afwisse-
lennd karakter, want buiten het geurige
kopje thee. vielen er nog verscheidene an
dere dingen te genieten. Daar was allereerst
het koortje onder leiding van mevr. Sybran<'i
Dit bracht op verdienstelijke wijze een aan
tal liedereu ten gchoore, waarvan speciaal
het devote Ave Maria van Mendelssohn ge
noemd moet v/orden. Mej. Teves toonde zich
een volgzaam begeleidster. Ook het strijkje
van mevr. Van Eden kan op een succesvol
len middag terug zien.
Mevr. Klaverweiden gaf enkele voordrach
ten ten beste, waarbij zij aan den vleugel be
geleid werd door den bekenden pianist Han
Beuker. Dit optreden viel al bijzonder in den
smaak en dat was begrijpelijk, want mevr.
Klaverweiden beschikt over een sympathiek
stemgeluid en een geestige dictie. Vooral het
ondeugende ..Verliebt, verlobt, verheiratet"
sioeg in en bezorgde haar hartelijk en ver
diend applaus. Het spel van den heer Beuker
sloot zich uitstekend bi) haar voordracht aan
Resumeerend een middag, die volkomen
geslaagd is, ook naar wij vertrouwen voor
de kas van het Brokkenhuis.
DE VERBREEDING DER DAMSTRAAT.
De openbare vergadering van Gedeputeerde
Staten van N.-Holland ter mondelinge behan
deling van het bezwaarschrift van H.
Rietberg alhier, tegen het besluit van den
Raad der gemeente van 25 Juni 1930 strek
kende tot vaststelling van een verordening
tot het leggen van een bouwverbod op sbroo-
ken grond aan de Zuidzijde van dfe Dam
straat. is bepaald op Woensdag 24 December
1930, des namiddags ten 2 ure in het gebouw
der Provinlale Griffie, Dreef 3 alhier.
Ds. K. G. VAN SMEDEN.
Ds. K. G. van Smeden te Haarlem-Noord
komt voor op een tweetal voor de Chr. Gere
formeerde kerk te Vlaardingen.
DOOR DEN MIST VAN DEN WEG GEREDEN.
Ten gevolge van den dichten mist is Maan
dagavond een autobus van den dienst Am
sterdamVolendam van den Buikslotermeer-
dijk gereden, meldt de Tel. Behoudens eenige
ontvellingen, bekwamen de Inzittenden geen
letsel. Een personenauto onderging hetzelfde
lot.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 6() Ct». per regel.
STEUN AAN DE TARWETEELT.
FEUILLETON.
ROMAN VAN HUGO BETTAUER.
12)
(Nadruk verboden).
Meneer Krause, die zooals velen van u
wel bekend zal zijn, eigenlijk Joachim Freihevr
von Dengern heet en meester in de rechten
is. is van inspecteur bevorderd tot commis
saris der recherche.
Reeds de middag- en avondbladen pu
bliceerden kolom menlange artikelen de
sensatie en opwinding waren ongelooflijk, de
krantenvrouwen werden de bladen uit de
handen getrokken, op straat vormden zich
groepjes menschen die het alles overtreffende
geval bespraken en 's avonds droeg in het
Metropool!heat her de gevierde Berlljnsche
humorist Adoifo Butterblum de geschiedenis
voor van den Blauwbaard van Berlijn in Bal
laden vorm, half Ijzingwekkend, half pikant,
met. eigen politieke opmerkingen gekruid en
erotisch doordacht.
Maar: co eigenlijke sensatie begon eerst.
Dat was de roman „Strijdende Zielen". Had
men dan ooit gehoord, dat een rasechte vijf
voudige moordenaar een roman geschreven
had en die roman zelfs als boek was ver
schenen? Neen, dat was nog nooit vertoond
en nu kon je toch waarachtig eens zien hoe
ver Berlijn op 'C gebied der onbegrensde
mogelijkheden boven andere groote steden
uitstak. Natuurlijk moesten in het ochtendblad
fragmenten uit den roman worden opgenomen
en de enkele exemplaren, welke in Berlijn te
krijgen waren, worden door do diverse repor
ters dan ook direct opgekocht. Maar dc
hoofdredacteuren wisten hun reporters het
werk weer afhanaig te maken en den vol
genden morgen werd een serie feuilletons ge
publiceerd over „Strijdende Zielen", van de
hand van verstandige, scherpzinnige critici,
die zich geschokt en getroffen toonden en
ronduit verklaarden voor een psychologisch
raadsel te staan. De toonaangevende letter
kundige criticus schreef: Een boek. waarin
een diepgaande studie is gemaakt van de
mcnschelijke ziel, een boek vol menschel! jke
goedheid, een roman, waarvan men bijna zou
mogen zeggen, dat in do laatste tien jaar
geen beter het licht heeft gezien. En de
auteur van dit zoo knappe werk zou een bruut,
een misdadiger, een massamoordenaar zijn?
Welke duistere raadsels schuilen achter dit
alles, welke verschrikkelijke gebeurtenissen
moeten er ln heb hart en ln het hoofd van
alen Thomas Hartwig zijn omgegaan, vóór
hij uit zijn mooie, hoogere wereld van den
geest in den afgrond van de mLsdaad daalde!
Voor den Duitschen boekhandel begonnen
wereld-historische dagen. Geheel Dultschland
Oostenrijk. Nederland, Frankrijk, Zwitserland
en 't Scandinaafsche schiereiland schreeuwden
om den roman „Strijdende Zielen" en toen de
brave gebroeders Merker, die al lang overeen
waren gekomen, de geheele oplaag als mis
druk te verkoopen, van den eersten schrik
bekomen waren, raapten zij al hun niet bij
ster ontwikkelde zakenkennis bijeen, verhoog
den den prijs van het boek tot het drie
voudige, gaven drukorders aan de grootste
drukkerijen te Leipzig, sloten contracten af
met vertalers en deelden na een week in het
vakblad van den boekhandel mede. dat de
eerste honderdduizend exemplaren waren uit
verkocht en men «enigen '.Ud geduld zou moe
ten hebben tot de volgende honderdduizend
gereed zouden zijn. Het werd in don loop de:
hierop volgende weken 'n ongekend succes
en toon de Fransche. Engelsche, Russische,
It&lla&nsche, Turksche, Nederlandsche,Spaan-
icae en Japanscne uitgave kon verschijnen,
figureerde de Dultsche uitgave met een op
lage van één millloen exemplaren aan het
hoofd der litteratuurgeschiedenis. Van Leip-
ziger standpunt bezien!
Hartwig was indertijd met de uitgevers over
eengekomen. dat hij vijftien procent van den
winkelprijs zou ontvangen en de helft van de
auteursrechten. Terwijl hij op het hoofd
bureau van politie en spoedig daarop in het
huis van bewaring ln Moabit in zwijgen vol
hardde, steeg eon voor hem door de gebroeders
Merker geopende bankrekening van dag tot
dag. Hartwig zou zich nu door Borcharthebben
kunnen laten verzorgen, Ln champagne hebben
kunnen baden hij zou zich den besten ver
dediger hebben kunnen nemen en zou des
ondanks een ontzettend rijk man zijn geble
ven. Maar hij deed niets van dat alles, at een
voudig en bescheiden, las oude boeken en wei
gerde niet alleen voor den rechter-commls-
saris ook maar iets mede te deelen, maar
tevens om een verdediger te nemen. Er moest
hem ten slotte een raadsman door de recht
bank worden toegewezen in den peroon van
mr. NageLstock. Maar ook tegenover hem
handhaafde Hartwig zijn standpunt: Ik heb
niets te bewijzen, maar de officier van justitie
zal het bewijs van mijn schuld moeten leve
ren. Ik heb met mezelf afgedaan en sta geheel
onverschillig tegenover den loop der dingen
Drie menschen.
De directeur van het Kletst-theater meneer
Hohlbaum, zat 's avonds, terwijl juist Frauleln
Julie van Strlndberg werd gegeven, in zijn
luxueus ingericht prlvé-kantoor en voerde een
woordenwisseling met zijn eersten drama
turg. Dr. Weisl uit Wecnen.
M'n waarde Dr. Weisl, zeurt u nu eens
niet! Wat beteekent den naam Kle^t? Moet
ik failliet gaan, omdat het theater den naam
van Kieist draagt?
DE REGEERINGSMAATREGELEN
ONVOLDOENDE?
De regeeringsmaatregelen.
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over
het wetsontwerp houdend bepalingen in
het belang van de Inheemsche tarweteelt is
het volgende ontleend.
Gelijk door verschelden leden werd opge
merkt kan de regeering met den bij dit ont
werp beoogden maatregel niet volstaan. Wat
betreft den landbouw in de veenkoloniën en
de suikerbietenteelt wordt opgemerkt dat
maatregelen zijn voorgesteld of in het sta
dium van voorbereiding verkeeren, terwijl
de regeering het dumplngvraagstug in
verband met in overweging gegeven maat
regelen onderzoekt.
De minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw geeft toe, dat de gevraagde vrij
heid van beweging groot Is, doch het geldt
hier een regeling, waarbij het technische ele
ment een bijzonder groot plaats inneemt,
zoodra het op uitvoering Ln de praktijk aan
komt. Nu meende de minister dat het van
belang was, in het bijzonder voor hen wier
bedrijven door deze regeling worden geraakt,
dat de mogelijkheld bestond om de toepas
sing te doen geschieden zooveel doenlijk met
inachtneming van alle eigenaardigheden
deze bedrijven. Om zich volledig op die wijze
te kunnen aanpassen moet de regeling, wil zij
effectief zijn, zouder meer dan strikt noodig
tot ingrijpen in het bedrijfsleven te lei
den, zoo soepel zijn, dat zij te allen tijde
voor wijziging en aanpassing vatbaar is. Er is
bovendien naar de meening van den minis
ter ruimte om aan de geopperde bezwaren in
belangrijke mate tegemoet te komen.
Nog wordt in het Voorloopig Versdag opge
merkt, dat uit de Memorie van Toelichting
niet blijkt, of men een maal- dan wel een
menggebod of wel beide zal krijgen, dan wel
een ander voorschrift. Na oveiweging van de
vele en zeer verschillende mogelijkheden
kan de minister thans zeggen, dat het in
stellen van wat men is gaan noemen een
maal- en menggebod, naar de meening van
de regeering de voorkeur verdient. In die
richting zal men dan ook de nadere uitvoe
ring hebben te verwachten.
Als bezwaar is in het V. V. naar voren ge
bracht dat de ontworpen regeling niet aan
den eisch van tijdelijkheid voldoet. Dit be
zwaar is in zooverre gegrond, dat in de re
geling niet met zooveel woorden is opgeno
men waarborg, dat zij zal ophouden te wer
ken. indien de noodzaak daartoe niet meer
aanwezig is.
De minister was aanvankelijk van meening
dat het karakter van deze regeling op zich
zelf reeds voldoende het uitzonderlijke daar
van aangaf. Nochtans voldoet de minister
gaarne aan den wensch, om den duur der re
geling aan een nauwkeurige tijdsbepaling
te binden, welke echter niet anders dan
eenigszins willekeurig kan zijn. Een periode
van drie jaar hoopt de minister dat voors
hands voldoende zal zijn. Een desbetreffende
bepaling is in het ontwery opgenomtn.
VULKANOLOGISCHE VER-
SCHIJNSELEN IN DE
ATMOSFEER?
EEN KORTE HITTEGOLF.
De heer J. J. Verstappen, boomkweeker te
Someren schrijft aan het Helmondsche blad
,De Zuid-Willemsvaart" atmosferische bij
zonderheden, die hij waargenomen heeft Za
terdag 22 November, 's morgens tusschen 9
uur en half tien, en die hij in verband brengt
met den doodenden mist te Luik. modderre
gen in Limburg enz. Hij deelt mee, dat hij
op het land overvallen werd door een war
men luchtstroom, zoo warm, als in het heetst
van den zomer. Daarop volgde een ondrage
lijke atmosfeer, bezwangerd met gas, of zoo
iets, die twee minuten aanhield. Het trok
vooruit, ongeveer als een windhoos van het
Zuiden naar het Noorden, vertoonde zich als
een rookachtig grijs en flikkerde, gelijk in
het warmst van den zomer, als men over de
hei kijkt.
Toen de heer Verstappen zich naar een
boerderij begaf, met een zakdoek voor den
mond, kwam hem. hoewel in mindere mate.
dezelfde damp tegemoet. De landbouwer had
de buitengewone warmte ook gevoeld en was
zelfs gaan kijken of er brand was. Ook twee
jagers hadden ae hitte gevoeld, maar niet de
ondragelijke lucht waargenomen. Verder had
niemand iets bijzonders gemerkt. Op de
plaats, waar de heer Verstappen zich bevond,
was het echter zoo erg. dat indien hij er 5
minuten in had moeten zijn, hij meent zeker
gestikt te zullen zijn.
AFSCHEID VAN
PROF. R. CASIMIR.
DE VADER DER LYLCEUM-GEDACHTE.
In de zaal van het City-theater te 's-Gra-
venhage heeft Dinsdag profes-:or R. Casimir,
die wegens gezondheidsredenen attieedt als
rector van het Nederlandsch Lyceum te
's-Gravenhage afscheid genomen. De belang
stelling was overgroot. Er waren leerlingen,
oud-leerlingen, deputaties van de veertig
lycea ln den lande, de heer De Boer als ver
tegenwoordiger van den minister van Onder
wijs, oud-minister De Visser, dr. C. P. Gun
ning, rector van het Amsterdamsch Lyceum
en vele anderen.
Mr. J. Limburg, president-curator van het
Nederlandsch Lyceum hield een toespraak,
waarin hij prof. Casimir schetste als den
vader der Lyceumgedachte, die ruim een
kwart eeuw geleden met zijn vriend LIgthart
de voorbereidingen trof voor de stichting
van het Nederlandsch Lyceum. Spr. zei, dat
de stichting der lycea tot behoud der klassie
ke opvoeding in Nederland heeft geleld.
De heer De Boer, referendaris aan het de
partement van Onderwijs, sprak namens den
minister en uitte diens erkentelijkheid voor
den schepper van een schooltype, dat zijn be
staansrecht alleszins voldoende heeft be
wezen. Dat er nog antipathie tegen dit type
bestaat, weet spreker aan conservatisme.
Spr. eindigde met de hoop uit te spreken, dat
prof. Casimir het nog zal beleven, dat de
hoogste erkenning van het type lyceum komt.
Nadat nog verschillende sprekers het
woord hadden gevoerd werd prof. Casimir
namens de leerlingen een auto aangeboden,
met vrij gebruik van olie en benzine, waar
voor een fonds gesticht is.
Prof. Casimir dankte zeer ontroerd en ze!,
dat een oud Ford je zijn liefste wensch ge
weest is. Nu is hij verrast door een prachtige
auto.
ZELDZAME BRUTALITEIT
VAN DIEVEN.
Gestolen effecten aap den
eigenaar te koop aangeboden.
AFKOMSTIG VAN DE' INBRAAK TE
VOORBURG.
Naar wij in de Tel. lezen, hebben de dieven
van een groot aantal mantels van effecten,
gestolen ten nadeeie van aen heer B. Wilton
te Voorburg, bij de inbraak te zijnen huize
in October j.l. zich tot een zeldzame bruta
liteit verstout.
Na er zich van verzekerd te hebben, dat
deze zijn ambtsgeheim zou bewaren heb
ben zij aan mr. E. G. S. Bourlier te 's-Graven
hage het aanbod gedaan, dat de heer Wilton
door zijn bemiddeling de mantels der effec-
ten die voor de dieven geen waarde hebben,
kon terugkoopen voor den pi'ijs van f 25.000.
Mr. Bourlier wensch te in geen geval zijn
bemiddeling te verleenen. Hij liet er zich
echter over uit tegen een kennis van een
vriend van den heer Wilton en eenige dagen
later belde de heer Wilton hem op, en zeI
dat hij de mantels dolgraag voor eenige dui
zenden terug koopen wilde.
Mr. Bourlier zei nogmaals geen bemidde
ling te willen verleenen, doch toen de secre
taris van den heer Wilton daarop nog eens
aandrong, verwees hij den vertegenwoordi
ger der dieven, ©en vroegere cliënt van mr.
Bourlier, naar een advocaat van den heer
Wilton. Deze wilde eerst het oordeel van den
deken van de orde van advocaten over de
zaak vernemen en sindsdien is niets anders
meer van de zaak vernomen, dan dat de
Voorburgsche politie er zich thans mee be
moeit en mr. Bourlier blijft ontkennen te
willen bemiddelen of te hebben bemiddeld.
GEEN DE EN DEN MFF.R BIJ ONDERWIJS-
EXAMENS.
Blijkens de Staatscourant heeft de minis
ter van Onderwijs het spelling-besluit toe
passelijk verklaard op de examens voor on
derwijzer en hoofdonderwijzer.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
-IQ DEELIC3
GR.MOUTSTR.163 HAARLEM.T£LI23£>3
Ik heb lak aan uw literatuur! Trekstukken
en een uitverkocht huis, dat is het, wat ik
noodig heb, geen literaire nonsens, die ln de
kranten wordt opgehemeld, maar geen kip
in de zaal brengt! Maar wie is er verplicht
de pacht en de gages te.betalen? Kleist of
ik? Nou dan, als dat mijn plicht is, dan is het
de uwe om voor goede, dat wil zeggen pak
kende stukken te zorgen!
Een bediende kwam binnen en bracht de
ontvangsten van dien avond.
Hier, kijkt u eens even naar de en tree's
van vanavond! Nog niet genoeg om het halve
dagbudget te dekken.
Als ik iemand zou kunnen vinden die me
binnen drie dagen het geval-Hartwig drama
tiseert zou geen slecht Idéé zijn! De ro
mancier als moordenaar. De roman van den
massamoordenaar of eenvoudig „Strijdende
Zielen", zooals de roman heet.
Weisl maakte een afwerende beweging.
Hohlbaum staarde met wild opengesperde
glazige oogen voor zich uit, liet de sigaren-
asch op zijn vest rollen en begon zoo diep
te zuchten, dat Weisl vreesde, dat de naam
Fritz von Unruh bij zijn directeur een be
roerte zou veroorzaken.
Plotseling sprong Hohlbaum op, deed 'n
stap in de richting van den dramaturg er
kuchte heesch: Weisl. óf ik ben totaal me-
sjogge, óf een paar maan dén geleden is
iemand, die Thomas Hertwig. Hartwig of Har
tung heet. bij me geweest met een stuk. Ik hel
het niet eens Ingekeken, maar het daar er
gens in die kast gesmeten. Maar zoowaar als
ik Hohlbaum heet, die man was blond en
zag er ook overigens precies zoo uit als de
kranten hem beschrijven misschien is
hij het wel gewee§t!
Ook Weisl werd door de opwinding van
den directeur aangegrepen en belden be
gonnen nu in een groote boekenkast te woe
len tot dichte stofwolken in het vertrek hin
gen en niesbu.en Veroorzaakten.
De droomende godin Elza's huwelijk
Het bitter einde. Titels en namen, begraven
wenschen kwamen te voorschijn en Weisl
schreeuwde woedend: Waarom houdt u dat
allemaal bij u, in plaats van het aan mij
te geven? Ben ik dramaturg of u?
Een luide kreet van Hohlbaum was het
eenige antwoord.
Weisl. kerel, daar heb ik het daar heb ik
het stuk. Drie menschen, van Thomas
Hartwig! En daar staat het adres: Novalis-
straat tien dat klopt! Weisl, dat is de
groote treffer, dat beteekent onze redding,
dat is de sensatie, waar we zoo lang naar
gezocht hebben! Weisl, ik zal je salaris ver-
hoogen dat wil zeggen, als het stuk
trekt!
Netjes, in machineschrift, lag het manus
cript voor hen: Drie menschen, een drama uit
het burgerlijke leven, door Thomas Hart
wig.
En de directeur liet bier en belegde brood
jes^ aanrukken. gaf opdracht niemand binnen
e laten en Dr. Weisl las langzaam het drama
voor van den man die zich binnenkort wegens
vijfvoudigen moord voor den rechter zou heb
ben te verantwoorden. Toen hij geëindigd
lad, veegde hij z:ch het zweet var. het voor
hoofd en was zeer bleek. En directeur Hohl-
oaum leunde, terwijl er een eigenaardige trek
Dm zijn mond lag. met gesioten oogen achter
over in zijn stoel en dacht terug aan den
tijd, toen hij nog een mensch was en het
vuur van die eerlijke geestdrift voor theater
en literatuur in zijn borst had gedragen.
Weisl zeide zachtjes: Het is een geweldig
werk, dat verdiend had te worden opgevoerd,
ook wanneer de auteur niet wegens moord
was aangeklaagd.
(Wordt vervolgd.).
