he/iAac(e6 OlmmOiouAeu
LM,
LAMPJE
OANDREA
STRIJDENDE ZIELEN.
HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 22 DECEMBER 1930
DE VERGADERING DER
REISVEREENIGING.
J. PANMAN EN J. P. G. SABEL IN HET
BESTUUR HERKOZEN.
VERSCHILLENDE REORGANISATIES
AANVAARD.
Vrijdagavond en Zaterdag is te Utrecht de
24e jaarvergadering der N. R. V. gehouden.
Na een kort openingswoord van den waar
nemend voorzitter den heer W. G. H. Ie Fèvre
ontstond al dadelijk verschil van meening
over het te hechten fiat aan de notulen van
drie vorige vergaderingen.
De heer van Waard i. hoofdbest.) verzette
zich tegen goedkeuring, daar volgens hem
met dc notulen van 1 Maart geknoeid was.
Een commissie van onderzoek om deze
kwestie op te helderen werd daarop inge
steld.
Na langdurige besprekingen over de volg
orde der agendapunten werd overgegaan
tot de verkiezing van een hoofdbestuur. Bij
eerste vrije stemming werden benoemd de
heeren J. G. Beurs (Utrecht), j. J. Egmond
(Goor), Mr. N. N. Osinga (Den Haag), J.
Panman (Haarlem), J. G. P. Sabel (Haar
lem) en V. J. Uri (Groningen), zoodat een
tweede vrije stemming vereischt werd om in
de nog bestaande drie vacatures te voorzien.
Zaterdagmorgen werd de jaarvergadering
voortgezet.
Wij lezen hierover in het Hbld.:
Onmiddellijk na de heropening deelde de
heer J. P. Vlaming mede, dat hij zijn can-
didatuur voor het hoofdbestuur niet wensch-
te te handhaven. Ook de heer H. C. Snel trok
zich terug. Daarna kwam de derde stem
ming voor de hoofdbestuursverkiezing aan
de orde.
Gekozen werden de heeren A. C. Dijkman
(Rotterdam!J. v. Ettinger (Den Haag) en
J. J. Oltmans, Apeldoorn).
Besloten werd de volgende jaarvergadering
in Amsterdam te houden.
De financieeie-controle over 1930 werd aan
de afd. Delft opgedragen.
Een voorstel Den Haag om de begrootlng
naar het nieuwe H. B. te renvoyeeren werd
bij acclamatie aangenomen.
's Avonds werd na langdurige discussies
besloten tot opheffing van het bijkantoor
Amsterdam. Hierna werden alle voorstellen
die versterking ran de inkomsten beoogden
behandeld.
De zeer uitvoerige debatten hadden tot
resultaat dat in de eerste plaats pricipieel
werd uitgemaakt de contributie niet te ver-
hoogen. Vervolgens kwam men overeen het
percentage van afdracht van reissommen op
te voeren tot 5 pet. Het voorstel om alle leden
een quitantie van t 1 als vrijwillige bijdrage
aan te bieden werd verworpen. De vergadering
droeg de taak van de reorganisatie-commis
sie over aan het hoofdbestuur.
Het voorstel om de afdracht uit de alge-
meene kas aan de afdeelingen te verminderen
werd verworpen. De voorstellen van de af
deelingen werden uitgeschakeld tot de vol
gende vergadering, die in Mei 1931 zal worden
gehouden Bij de rondvraag deelde de voor
zitter nog mede dat het proces met de Fa-
brelijn verloren is. Daarop werd de vergade
ring gesloten.
ONTEIGENINGS-M1J. NOORD
HOLLAND.
ARBEIDSVOORWAARDEN BAKKERS
GEZELLEN
Zooals wy reeds mededeelden wordt he
denavond in de Centrale door de afd. Haar
lem van den Ale. Ned. Bond van arbeiders
in het bakkersbedrijf een vergadering ge
houden in verband met de actie der bak
kersgezellen.
Het hoofdbestuur van den Neutralen bond
van personeel in de voedingsbedrijven deelt
ons mede, dat het zal trachten op die verga
dering toegang te verkrijgen voor het hcuden
var. een debat, omdat het zich niet kan ver
eenigen met de houding van den Alg. Ned.
Bond van arbeiders in het bakkersbedrijf en
ook bezwaren heeft tegen het in de pers ge
publiceerde communiqué over de vergadering
van de „Centrale bedrijfscommissie."
MET EEN HOOIVORK GESTOKEN.
In den nacht van Zaterdag op Zondag ont
stond op den Zomerweg twist tusschen den
28-jarigen Van L., den 32-jarigen E. en den
46-jarigen T„ allen alhiei woonachtig. Van
L. werd bij deze vechtpartij met een hooivork
in het linkerbeen gestoken.
De vermoedelijke dader. E. werd gearres
teerd en in bewaring gesteld.
L., die aanvankelijk wegens bloedverlies
niet gehoord kon worden, verklaarde later
niet te weten, hoe hij aan de wonde was ge
komen.
De man is in het Sint-Elisabeths Gasthuis
opgenomen waar bleek, dat de wonde niet
van ernstigen aard was.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
UITBREIDING BURGERLIJK
ARMBESTUUR.
ANDER REPETITIELOKAAL VOOR
DE H. O. V.
In verband met de noodzakelijke uitbrei
ding van de localiteiten van het Burgerlijk
Armbestuur in het Proveniershuis, zal het
lokaal, dat thans door de H.O.V. voor de re
petities gebruikt wordt, binnenkort bestemd
worden voor het Armbestuur. Dan zal de
H.O.V. dus een ander lokaal moeten zoeken.
Tegelijkertijd zal ook de huisvesting van
den politiepost in het Proveniershuis verbe
terd worden.
G. J. DIEKEMA. t
ZEN GROOT VRIEND VAN HOLLAND.
VERTEGENWOORDIGERS DER REGEERING
Het Haagsch Corr. bureau seint ons:
Thans zijn ook voor den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw de verte
genwoordigers van het Rijk aangewezen in
den Raad van Bestuur der inlichting zijnde
N.V. „Ontginnings-Mij. Noord- Holland". Deze
N.V. hoeft ten doei, dqpr het ontginnen van
gronden in de provincie Noord-Holland
werkloozen te plaatsen.
Aangewezen zijn de heeren B. Brutel de la
Rtvière. Hoofdinspecteur van den Haven
arbeid en Meyer de Vries, inspecteur van de
werkverschaffing in algemeenen dienst. De
provincie Noord-Holland en de gemeente
Amsterdam en Haarlem hebben reeds ecni-
gen tijd geleden hun vertegenwoordigers aan
gewezen.
Een dag na het ondergaan van een ope
ratie, die aanvankelijk goed gelukt was. is
Zaterdagmiddag 6 uur te 's-Gravenhage
overleden de Amerikaansche gezant in Ne
derland Excellentie G. J. Diekema.
Met den heer Diekema. die 71 jaar oud
werd, is een groot vriend van Holland heen
gegaan. Gerrit Jan Diekema was een zoon
van landgenooten, den heer W. Diekema uit
Groningen en mej. H. Etegejnan uit,. Over
ijssel, die in het midden der vorige eeuw naar
Amerika gingen en zich vestigden in het
stadje Holland, waar Gerrit Jan Diekema
geboren werd.
Het stadje is de Hollandsche kolonie bij
uitnemendheid en zoo was de man, die
steeds een groote liefde voor zijn stamland
heeft gekoesterd, die o.a. hoewel hij vóór
1929 ons land nooit gezien had. uitstekend
Nederlandsch sprak en er veel van wist. door
vele banden aan Nederland verbonden.
Hij oefende de advocatuur uit onder de
firma Diekema en Kollen, later Diekema.
Kollen en Ten Cate, ging later over naar
het bankwezen en trad in het publieke leven,
op als volksvertegenwoordiger in den Staat
Michigan en lid van het Congres.
Hij was een groot vriend van president
Roosevelt en van president Hoover, die 'zijn
wensch vervulde en hem in 1929 benoemde
tot gezant in Den Haag. Tijdens het jaar.
dat hij deze functie vervuld heeft, heeft hij
een intense belangstelling getoond voor ons
land en zijn belangen.
LANGS DE STRAAT.
Het avontuur.
Op één van die duistere nachten, waar
mede ons vaderland zoo rijkelijk gezegend
is, klonk een weifelende voetstap door de
uitgestorven straten van een buitenwijk van
de stad. Het was dien nacht zoo donker, dat
het voor een voorbijganger vrijwel onmoge
lijk zou geweest zijn den veroorzaker van dit
geluid te onderscheiden, afgezien dan van
het feit, dat om twee uur 's nachts de bur
gerij zich reeds geruimen tijd ter ruste heeft
gelegd. Niettemin zou de sterveling, die zich
op dit tijdstip op straat had gewaagd, ge
makkelijk hebben kunnen opmerken wat er
met den man aan de hand was.
Er best-ond geen twijfel. Hij verkeerde,
om den politioneelen vorm getrouw te blijven,
in „kennelijken staat". Zooals bekend een
toestand, die veel mogelijkheden kan schep
pen.
Zonder twijfel was 's mans streven er op
gericht zijn huis te vinden. Maar wie be
kend is met de gelijkvormigheid van de stra
ten in vele buitenwijken, weet, hoe dit zelfs
voor den nuchteren mensch bij klaarlichten
dag een „probleem" is. Men zal dus moeten
toegeven, dat de man, die het geluk had in
zoo'n buurt te wonen en daarenboven op
genoemd tijdstip in genoemden staat ver
keerde, zich waarlijk niet voor een kinderlijk
vraagstuk geplaatst zag.
Onze held hield zich dus bezig met. het
bestudeeren van tuinhekjes en deuren, ten
einde de poort, die hem den toegang tot zijn
huis zou verleenen, te ontdekken. Helaas,
dezen avond stond hij bij Vrouwe Fortuna al
in een heel slecht blaadje. Zonder eenig re
sultaat liep hij straat in. straat uittot
dat het noodlot hein eindelijk voerde op één
van die verraderlijke wegen, die zoo onge
merkt in particulier bezit overgaan, zocdat
de argelooze bezoeker zich. plotseling als in
een fuik gevangen ziet.
Het moet voor ons fuifnummer inderdaad
geweest zijn alsof hij opgesloten zat, toen
zijn loop op een. gegeven oogenblik gestuit
werd door een omheining van kippengaas.
Nu werd toch de populaire en historische
vrijheidsliefde, die elk Hollander er op na
houdt, in hem wakker geschud. Hij bewerkte
met veel gerucht de weerspannige omraste
ring, tot- groote ontstemming van den sultan
die met zijn harem in het nachthok troonde
en kapers op de kust vermoedde, in den
vorm van een sterkeren medeminnaar. Bijge
staan door het alarmgeroep van zijn ner
veuze egaas gelukte het den kippenvorst, via
den fox, den eigenaar van het huis in het
geweer te roepen. En gelijk eertijds de gan
zen van het kapltool hun meester waar
schuwden. zoo vervulden thans de kippen
dezen plicht. Evenals toenmaals de wachten
op den trans, verscheen nu de heer des
huizes op het balcon van de tweede verdie
ping, met het oogmerk informaties in te
winnen omtrent de bedoelingen van den
man, die op dit vreedzame uur de rust van
kippen, honden on mensch en kwam versto
ren. Van zijn veilige stelling uit riep hij dc-n
onbekende een gestreng, maar eenigszins
onvast „Wie daar?" toe.
Er volgde evenwol geen antwoord.
De burchtheer, dte het veege lijf boven
zijn goed stelde, dreigde met zijn „waak
hond" en dienaren der wet, welke laatsten
hij door middel van de telefoon zou requiree-
ren. Hij beloofde beneden te komen, wanneer
de man zich niet op staanden voet zou ver
wijderen en snelde demonstratief van heft
raam weg, echter niet meer dan een paar
stappen en alleen maar om over de venster
bank heen naar de evoluties van den kip-
penbe Lager te gluren. Een zeer pertinent
„d'r uit!" van den verschanste had eindelijk
resultaat. Want een (overigens bij de wet
verboden) „lallende" stem deelde mede,
graag aan het bevel gehoor te willen geven,
indien de uitgang maar te vinden was.
Het debat had tenslotte ln zooverre een
gunstig verloop, dat de „ongewenschte gast
tegen wil en dank" den terugweg uit den
doolhof ontdekte. En ai zag de eigenaar met
een bloedend hart, hoe de man den koristen
weg koos. namelijk dwars dcor het nette
perkje Alrikaantjes, dat de trots van het
gezin uitmaakte, toch was het met een
zucht van verlichting, dat hij zich in zijn
vesting terugtrok met de geruststellende ge
dachte, hier een hoogst on gevaarlijken in
dringer op zijn landgoed te hebben gehad.
De ander zette inmiddels zijn onderzoe
kingstocht op denzelfden voet voort, en na
vele uren van onverflauwden arbeid bevond
hij zich eindelijk voor zijn woning, waar
hem ongetwijfeld een tweede hartelijke ont
vangst te wachten stond.
J. H. V.
ALS HILVERSUM NIET TOT DE
LUISTERAARS KOMT
Komen de luisteraars tot
Hilversum.
SPECIAAL TELEFOONNET VOOR
DISTRIBUTIE OVER HET LAND.
Naar gebleken is, ondervinden vele
distributie-ondernemingen groote moeilijk
heden met de doorgifte van het programma
van het radiostation te Hilversum bij ge
bruik van de golf 298 M.
Ten einde aan deze bezwaren tegemoet te
komen worden In voorkomende gevallen door
den P. T.T.-dienst telefoonverbindingen be
schikbaar gesteld, welke te Hilversum of in
den omtrek in verbinding gebracht worden
met een ontvangtoestel, zoodat het uitge
zondene dan per draad naar de distributie-
centrales wordt overgebracht.
Aangezien de aan deze regeling verbonden
voorwaarden ln sommige gevallen bezwarend
zijn heeft de P. T. T.-dienst thans maairego-
len getroffen voor de inrichting van sen
geheel net voor de doorgifte van het Hilver-
sumsche programma door het geheele land.
Op dit nieuwe net voor de draadoverbren
ging zal slechts één ontvanginrichting worg
den aangesloten, welke voor de bedrijfszeker
heid te Hilversum zal worden opgesteld.
De vergoeding welke voor aansluiting van
distributie-centrales zal worden gevorderd,
is, buitengewone omstandigheden voorbe
houden. voor den geheelen zendtijd bepaald
op f 800 en Yoor de avonduren op f 500 per
jaar.
Deae regeling treedt 23 December in wer
king.
PROF. BOBCHARDT.
LONDEN. 20 Deo. (N.TA.) Prof. Bor-
chardt die bij de uitbarsting van de Merapi
om het leven is gekomen, was ongeveer iq
dagen geleden op vaeg gegaan cm een onder,
zoekingstocht naar den Merapi te onder-
nemen.
Een der Inlanders, die den Prof. vergezelde,
is thans uitgeput teruggekeerd. Hij was bij
de eerste uitbarsting gevlucht. De Professor
had echter zijn tocht voortgezet.
EEN ESPERANTO-OMROEP?
Naar wij vernemen worden door de Cen
trale Esperanto Propagandacommissie te N:j.
megen pogingen aangewend om een Espe-
ranto-omroepvereeniging voor Nederland me;
eigen zendtijd op te richten.
VOLSTORTING AANDEELEN VEEN-
DAMMER.
De advocaat-generaal bij den Hoogea
Raad, mr. Besier, concludeerde tot verwer
ping van het cassatieberoep tegen het arrest
van het Gerechtshof te Amsterdam, waarbij
is bevestigd het vonnis der rechtbank die
had toegewezen de vordering van curatoren
in het faillissement der Veendammer Hypo.
theekbank tegen vroegere aandeelhouders tot
volstorting met 90 pet. van de hun toebehoord
hebbende aandeelen van die bank. Arrest 30
Januari.
EEN VOLKSHOOGESC3IOOL IN HET
NOORDEN?
Naar gemeld wordt, bestaan er in het
Noorden van ons land ernstige plannen tot
oprichting van een volkshoogeschool. De
plaats waar deze school zou verrijzen ligt in
het midden van de drie noordelijke provin
cies. Men zal trachten de medewerking te
verkrijgen van de landbouwmaatschappijen
in het Noorden.
ERNSTIG ONGELUK BIJ DE
SPOORWEGEN.
In het onderstation te
Amsterdam.
BELANGRIJKE STORING IN HET TREIN.
VERKEER.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN i. éO Cl.. r*r r.srf.
In het eiectrische onderstation van de Ne-
deilandsche spoorwegen aan de Zaanstraat
te Amsterdam is Zaterdag te ongeveer half
negen een ernstig ongeluk gebeurd. Op de
tweede etage van dit station waren twee
monteurs, de 24-jarige J. Schriever en de
25-jarige J. Kamp bezig. Toen een der beide
mannen wilde controleeren of de stroom was
uitgeschakeld, sloeg plotseling uit een scha
kelbord een enorme vlam, waardoor belden
werden getroffen. J. Kamp, die er het
ernstigst aan toe was hij had zware brand
wonden opgeloopen aan het hoofd en beide
handen, rende naar beneden, zijn makker,
die minder ernstig was gekwetst, toeroepen
de wat hij doen moest.
„Spring in de sloot" riep deze. Kamp rende
daarop naar een achter het station loopende
sloot, waar hij pardoes in sprong. Onderwijl
was de brandweer gewaarschuwd, met het
gevolg dat de manschappen van den post
Haarlemmerplein uitrukten. Aangezien, er
op de tweede etage van het station geen
brand was ontstaan, kon de brandweer er
ziel) toe bepalen, de beide gewonden voorloo-
pig te verbinden, waarna de Geneeskundige
Dienst, die ook spoedig was gearriveerd, dit
overnam. Beide mannen werden vervolgens
per auto naar het Binnengasthuis vervoerd.
Kamp werd daar opgenomen, Schriever kon
zich in den loop van den morgen weer aan
den arbeid begeven.
Door de ontstane kortsluiting werd de
stroom van het station uitgeschakeld. Het
gevolg hiervan was dat er stroom geleverd
moest worden door het onderstation te
Haarlem. Gedurende een half uur echter was
van het Centraal Station tot de Singelgracht
de beschikbare stroom voor het gewone eiec
trische verkeer niet toereikend, met het ge
volg, dat de binnenkomende eiectrische trei
nen met behulp van stoomlocomotieven van
de Singelgracht naar het Centraal Station
werden gesleept, terwijl omgekeerd de uit
gaande treinen naar de Singelgracht werden
getrokken, van welk punt zij op eigen krach
ten konden doorrijden. Bij een en ander was
de mist een leelïjke handicap. Te kwart voor
elf was het treinverkeer weer normaal.
ERKEERSONGEVALLEN.
Te Haarlem.
Zaterdagmiddag is een tramrytuig van de
lijn HaarlemBloemendaal door een ver
keerde wisaelstand den Verspronckweg opge
reden. Toén de bestuurder rtaaroo zijn wa-
gen acfrJeTuït liet rijden, ontstond een bot
sing met ferr luxe-au to. die aan de linker
zijde werd beschadigd. Van de tram brak
een lantaarn.
Tegen den topbestuurder, die bij het
achteruitrijden op het balkon bleef staan, is
proces verbaal opgemaakt.
VROUW VERBRAND.
OUD-KARSPEL. 22 Ded, (V. D.> Heden
morgen 9 uur heeft in dc Spoorstraat te
Oud-Karspel een binnenbrand gewoed, die een
slachtoffer heeft geëischt.
De heer W. ging hedenmorgen naar zijn
werk, na eerst voor zijn 63-jarige vrouw een
warme stoof te hebben klaargemaakt. Toen
latei' een venter aan de deur kwam, kreeg
deze op zijn geroep geen antwoord. jevere zag
hij dat rookwolken uit het huis sloegen. Na
alarm te hebben gemaakt, drong men naar
binnen. Het bleek, dat de vrouw van deq
heer Wgeheel was verbrand.
De woonkamer brandde bijna geheel uit.
PRODUCTIEBEPERKING IN DE
DIAMANTNIJVERHEID.
VEERTIEN DAGEN WERK PER MAAND.
De Internationale Commissie voor Dia
manthandel en Nijverheid vergaderde Vrij
dag te Amsterdam en besloot met algemeene
stemmen de productie van geslepen diamant
van Januari 1931 af in alle centra met vijf
tig procent te beperken. Dit besluit zal voor
zoover noodig ter bekrachtiging aan de aan
gesloten vereenlgingen woqden voorgelegd.
Voor Amsterdam zou de volgende regeling
zijn getroffen.
Gedurende 14 dagen, aanvangende 15
Januari 1931 zal in de geheele Amsterdam-
sche diamantindustrie, voorzoovar er werk
aanwezig is, gewerkt worden, terwijl vervol
gens gedurende 14 dagen de geheele indus
trie zal worde)) stopgezet en dit afwisselend
gedurende een periode van voorloopcg een
half jaar.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
GEBATIKT kapje.
ÖJ5 GEHEEL
COMPLEET
<SR.M0UT5TR.1S3 TEL.12393
FEUILLETON.
ROMAN VAN HUGO BETTAUER.
16)
(Nadruk verboden).
Dc president verklaarde zich daartoe bereid
en Von Dongen) wilde zich reeds terugtrek
ken. toen Mr. Nagelstock hem terug hield.
Meneer de commissaris, u hebt zoo
even bij uw oordcel over het lichtzinnige op
treden van beklaagde gewaagd van een mis
daad, welke hij vermoedelijk zou hebben ge
pleegd. Mag ik dat vermoedelijk zoo opvatten,
dat u van de schuld van den beklaagde niet
volkomen overtuigd bant?
Von Den gem's gelaat trok zich weer in
tallooza plooien.
Meneer de verdediger, zoo lang een be
klaagde niet bekend heeft, bestaat nog altijd
do mogelijkheid van zijn onschuld. Althans
tot op het oogenblik dat de bewijzen tegen
hem zóó overstelpend zijn. dat volgens men-
schelijke berekening aan zijn schuld niet meer
kan worden getwijfeld.
De president trok zijn wenkbrauwen op. de
officier zette een beleedigd gezicht en. zei ver
ontwaardigd: Ik verzoek de heeren dringend
hier geen filosofisch debat te voeren en het
oordeel der jury niet op de een of andere
wijze te beïnvloeden.
De juryleden knikten. Neen. zij wensch-
ten niet, re worden beïnvloed. 2sj waren ver
standige en rechtvaardige menschel) die nu
reeds precies wisten, wat zij van dezen
Thomas Har.twig moesten denken.
De juffrouw van de af deeling huwelijken
der Generalanzeiger betrad, nu het getuigen
bank je cn identificeerde Hartwig als den heer
<Lê in. het begin, van Juni. onder het motto
Idylle aan de Havel een advertentie had op
gegeven en enkele dagen later den geweldi
gen stapel ingekomen antwoorden had af
gehaald. Daarna kwam juffrouw Armbruster.
bij wie Hartwig drie jaar lang een gemeubi
leerde kamer had bewoond. Toen zij Hart
wig zag. begon ze te snikken.
Neen, dat ik dat moest beleven! Zoo'n
net, welopgevoed mensch een moordenaar! Ik
kan 't niet gelooven.
De president streng: Getuige, uw meening
Interesseert ons mek Wij wenschen van u
alleen feiten te vernemen.
Maar NageLstock sprong op en liet schrif
telijk vaststellen, dat de getuige Armbruster
verboden was. den gunstigen indruk, welken
Hartwig steeds op haar gemaakt had, te
betuigen.
Door velerlei vragen kreeg men nu uit
den mond van de hospita het volgende te
hooren: Over het algemeen leidde Hartwig
een zeer soliden levenswandel, wat evenwel
niet wegnam, dat hij een enkelen keer nog
wel eens min of meer aangeschoten, eerst
vroeg in den morgen naar huis kwam. Dik
wijls had hij geldzorgen, bleef zijn hospita
huur schuldig en zag er zelfs niet tegen op
af en toe kleine bedragen van haar te leenen.
De laatste maanden had hij meer dan eens
gezegd een pechvogel te zijn en vooral op
dagen dat de post hem een manuscript toe
zond was hij zeer gedeprimeerd. Vaak hac
hij over zijn stuk „Drie nienschen" gesproken
dat hem met één slag beroemd zou maken,
maar in het voorjaar, toen hij het weer
van een directeur terugkreeg, had hij uitge
roepen.: ..Het aou, geloof ik, maar 't beste
zijn. dat dc me ophing!
Juffrouw Armbruster. die dezen, uitroep
van vertwijfeling bijwoonde, wilde hem kal-
meeren. maar Hartwig verklaarde schouder
ophalend: Ach wat. het is toch waarachtig
om een moord te begaan! Wee: u geen rijk
aard. dien ik döod san slaan, om tenminste
uit die permanente geidmiscre te komen?
Zij had dat natuurlijk a^s een grap opge
vat, maar nu herinnerde lij zich deze woor
den met schrik
Ook in het publiek werd gemompeld en
Ah! en Oh! geroepen. Een lid van de jury
fluisterde zijn buurman halfluid in het oor:
Hij heeft in onbewustzijn dus altijd al aan
een moord gedacht!
De verdediger: M'n waarde juffrouw Arm-
brusiter! Meneer Hartwig wordt, zooals u
weet. er van beschuldigd in den loop van de
maand Juni vijf of nog meer vrouwen uit
Berlijn te hebben gelokt om ze ergens in de
eenzaamheid te vermoorden. Zonder twijfel
moet hij die misdaad ergens ver buiten Ber
lijn hebben gepleegd, ik voor mij althans,
acht het Grunewald met zijn talrijke families
die zich daar aan het edele vermaak van
koffiedrinken overgeven, minder geschikt als
tooneel van «en cljfvoudlgen moord en be-
rcovlng.
Hilariteit: van het publiek, verwijt van den
president.
Men mag aannemen, dat meneer Hartwig
zijn slachtoffers naar afgelegen oorden op
een afstand van vele uren sporen heeft ge
bracht. Logischerwijs zou meneer Hartwig dus
in Juni' meermalen eerrige dagen van huis
moeten zijn geweest- Daarover kunt u alleen
inlichtingen verstrekken. Die vraag ik u: Is
uw huurder, meneer Hartwig, in Juni of Juk
eenige nachten niet in huis geweest? Heeft
hij een reis gemaakt, waarvoor hij hand
bagage meenam?
Juffrouw Armbruster knikte zeer beslis:
mtkennend.
Neen. wat men zoo een reis noemt
die heeft meneer Hartwig nooit ondernomen!
Maar uitstapjes heeft hij wel gemaakt. In
het voorjaar en 's zomers ging meneer Hart
wig soms heel vroeg 's morgens al weg, om
steeds Iaat in den avond thuis te komen en
hij den een of anderen grooten tocht had
gemaakt. Maar bagage, neen, daarvan, was
geen sprake.
Mijne heeren gezworenen, riep Nagel-
stoek triomfantelijk en listig, stelt u zich nu
de situatie eens voor. Hartwig heeft een meisje
tot een uitstapje van twee dagen geïnviteerd
om met hem een villa of een landgoed in
of bij Ketzin te gaan bezichtigen. Wat zal
dat meisje nu wel gedacht hebben wanneer
haar verloofde, absoluut zonder eenige ba
gage, haar was komen afhalen?
Een der juryleden, een man met een vogel
gezicht en een eendensnavel, dezelfde, die
zooeven van onderbewustzijn had gesproken,
verhief zich van zijn zetel.
Meneer de president, staat u toe dat
ik tot deze getuige een vraag richt?
Zeker het. doet me zelfs genoegen, wan
neer ook de heeren gezworenen meenen in
de behandeling van deze zaak een werkzaam,1
aandeel te moeten nemen.
De eendensnavel opende zich weer.
Welnu, juffrouw Armbruster, kunt u
ons zeggen, hoe meneer Hartwig gekleed was.
wanneer hij dergelijke uitstapjes maakte?
Jawel, dat kon juffrouw Armbruster. Hij!
droeg een donkergroen sportpak, een vilten
hoed met een veertje, zware laarzen me.
dubbele zolen zoo'n rugzak, zooals de nien
schen, die naar buiten gaan, altijd dragen
Groote vrooiijkheil. beweging, geschuifel.
De eendensnavel zeide: nou alsjeblieft! klap
te dan dicht en de verdediger trok zich ais
een natte poedel op zijn stoel terug. Maa:
:wee lachten er zachtjes voor zich heen: Dr
commissaris der recherche Von Dengern er
de beklaagde Hartwig.
De achtergelaten bezittingen der verdwe
uen vrouwen werden nu op een tafel uitge
spreid, we uiig elegante kleedlngstukken
scheef geloopen schoenen, kousen met gaten
goedkoope lingerie. bombazijn. katoen,
flanel. Er werd geduisterd en gelachen onder
het auditorium. Een a'.s grappenmaker be
kend schrijver fluisterde een beroemde actrice
toe: Bah. met rake vrouwen liefdesbetrek
kingen aan te knoopen, vóór men ze in
geheim vermoordt! En zoo iemand heeft de
brutaliteit romans en tooneelstukkén te
schrijven!.
Nu werden de brieven der slachtoffers voor
gelezen, welke Hartwig op zijn advertentie
ontvangen had. De epistels gingen van hand
tot hand; elk van de twaalf juryleden moest
ze geheel doorlezen. Nauwlettend keek Von
Dengern naar de gezichten, maar daarop
spiegelde zich niet de minste verwondering
af.
De door den verdediger opgeroepen getui
gen a décharge kwamen aa-ngemarcheerd.
Leeraren, jeugdvrienden en studiegenooten
van Hartwig. Unaniem verklaarden zij Hart
wig als een dood goeden ietwat romayit.tschen
dwependen Jongeman fe hebben gekend, dien
men nooit tot het plegen van een misdaad,
als waarvan hij nu werd beschuldigd, in
slaat zou hebben geacht. Een oude professor,
die in Keulen acht jaar lang Hartwig's leer-
aar was geweest zei dp
Ik kan slechts volgens m'n geweten
verklaren, dat ik Harüwig niet alleen noolfc
van een geraffineerde misdaad zou durven
verdenken, maar evenmin van welke uit
egoïstische motieven voortkomende, oneer
lijke handelwijze ook. Hoogstens in een toe
stand van hevigen toorn. Ik herinner me
nog, hoe htf eens hij zal toen een jaar
of veertien geweest zijn in een openbaar
V.antsoen een veel grooteren en sterke en
'ongen te lijf ging en dien zoo'n geweldig
rak slaag gaf. beet en schopte, dat hij moest
•vorden verbonden. Uit een onderzoek b'eek
echter, dat Hartwig gezien had. hoe deze
knaap een gevangen veldmuis met zijn zak
mes de oogen uitstak. MIJ staat dat voorval
nog ait-ijd duidelijk voor den geest, omdat ik
alle pogingen in liet werk heb moeten stel
len om Harswig van de daarop staande
schoolsi-raffen vrij 'te krijgen.
(Wordt vervolgd.)
