FINANCIEELE KRONIEK.
N.V. DE KENNEMER BAK
HOUTPLEIN 8, TELEFOON 13829 UiW
wZAKEN
De wraak der Verdrevenen
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 3 JANUARI 1931
Hel jaar 1930 in enkele cijfers. De naaste
toekomst nog weinig bemoedigend.
Als gewoonlijk trachten we ln onze laatste
kroniek van 1930 met enkele vergelijkende
cijfers een beeld te geven van het afgeloo-
pen jaar, welke cijfers men hieronder vindt
opgenomen.
Veel behoeft daaraan niet te worden toege
voegd. Van week tot week hebben we den
economisohen toestand en de financieele ver
houdingen in binnen- en buitenland nage
gaan en uit de ontreddering welke ook in de
laatste week van dit rampspoedige jaar aan
alle beurzen moet worden geconstateerd,
blijkt wel zeer duidelijk, dat de conjunctuur
zich nog altijd in dalende lijn beweegt, hoe
zeer ook af en toe een herstel schijnt ln te
treden. Ons pessimisme bij het begin van
1930 uitgesproken, is helaas bewaarheid; de
economische toestand in het algemeen is ge
leidelijk slechter geworden, de financieele
verhoudingen worden steeds meer gespan
nen en als gevolg daarvan zijn de prijzen
van grondstoffen en goederen meerendeels
tot beneden het peil van voor den oorlog ge
daald, loopen de koersen op de effecten
beurzen nog steeds terug en kraakt het ln de
financieele wereld aan alle kanten. Stonden
we einde 1929 aan het begin der crisis, thans
staan we er midden in en waar haar einde
ligt, valt nog niet waar te nemen. De kans,
dat 1931 een nieuw crisisjaar zal worden, is
ontstellend groot, omdat de tegenstellingen
tusschen productie en consumptie, tusschen
geldovervloed en geldgebrek, tussohen loo-
nen en prijzen, nog altijd niet zijn opgehe
ven en alle kunstmiddelen, welke daartoe
worden beraamd tot dusver op "niets zijn uitge-
loopen. Achtereenvolgens heeft men door
productie of exportbeperking getracht de
rubber markt, de kopermarkt, de tinmarkt,
de suikermarkt de kunstzijdemarkt te sanee-
ren en telkens heeft de beurs zich even her
steld, maar tot dusver bleek elk optimisme
een vergissing.
„Gelijk een vogel ln den stillen nacht op
eens ontwaakt, omdat de hemel gloeit, en
denkt, het is dag en heft het kopje en fluit.
Maar eer 't zijn vaakrige oogjes gansch ont
sluit is het weer donker, en slechts droevig
vloeit door het sluimerend geblaarte een
zwakke klacht."
Zoo ls het ook op de beurzen gegaan. En
in de laatste week van dit Jaar is vooral
naar de Amsterdamsche beurs een nieuwe
stroom van verkooporders gevloeid, waar
door nieuwe scherpe koersverlagingen zijn
ontstaan die in vele gevallen met de positie
der ondernemingen geen verband houden,
maar die een uitvloeisel zijn van de vrees
„dat het nog erger zal worden".
De politieke verhoudingen zijn in vele ge
vallen een beletsel voor een opbloei van hel
economisch leven, staan aan een nood
zakelijke credietverleening in den weg, ten
gevolge waarvan de moeilijkheden ln
Duitschland en ln de Zuid-Amerlkaansch"
s'aten niet kunnen worden overwonnen. Dc
verdwenen koopkracht bij een groot dee
der wereldbevolking dwingt tot steeds groo
tsere productiebeperking en waar deze lan<?s
den weg der samenwerking niet schijnt tt
kunnen worden bereikt, geldt de wet van de
sterkste, wat financieel zwak is in onze
wereld schijnt tot ondergang gedoemd. De
hooggeroemde solidariteit van ons geslacht
ls niet bij machte een nivelleering van prij
zen en loonen teweeg te brengen. Aan ont
slag van een deel van het personeel wordt
in vele gevallen de voorkeur gegeven boven
een loonsverlaging. Waarbij wordt voorbij
gezien dat het groeiend aantal werkloozen
de lasten detr gemeenschap verzwaart en
derhalve het reëele loon vermindert. Het
verschil tusschen deze crisis en haar voor
gangsters is, dat er thans geen elasticiteit,
geen aanpassingsvermogen is. Dit ls een
groot kwaad, dat op de een of andere wijze
zich moet wreken en waardoor de onzeker
heid met betrekking tot den duur en de
hevigheid der crisis vergroot wordt.
Wat de financieele positie en den bulten-
l&ndschen handel van ons land betreft, uit
dc desbetreffende cijfers kan men zien. dat
het afgeloopen jaar nog vrij bevredigend
was. Maar er is zoowel in de Staatsontvang
st en, als in de cijfers van den handel sinds
de laatste maanden achteruitgang; en het
zelfde geldt van Nederlandsch-Indië, waad
de financieele tosstand niet zonder zorg is.
De meeste tropische producten laten geen
winst, meer, aan dividenden en tantièmes za'
in 1931 weinig worden ontvangen en ook al
komt de prijsdaling op de grondstoffenmarkt
Lot staan, zoo zullen toch telkens nog nieuwe
crisisgevolgen zichtbaar worden.
De beurzen, zoowel hier als ln het buiten
land, hebben zich bij den slechten toestand
tenvolle aangepast, zijn allicht op nieuwe
teleurstellingen reeds vooruitgeloopen. En
in elk geval het is een troost, die men
den fondsenhouder geven kan kan het
met de koersdaling niet in dit tempo voort
gaan.
Zoo liggen er over deze Jaarswisseling
voor de beurzen donkere schaduwen.
Moge 1931 de sombere verwachtingen be
schamen.
Algemeene Gegevens.
Invoer Nederland 1) (11 maand)
Uitvoer Nederland 1) (11 maand)
Opbr. Rijksmiddelen (11 maand)
Opbr. Beursbelastlng (llmaand)
Nederlandsche Staatsschuld
Tegoed Rijkspostspaarbank (uit. Nov.)
Wisseldisconto
Beleeningsrente Effecten
Prolongatierente
Gemiddeld rendement van Obligaties (Nov.)
Indexcijfer koersen van aandeelen 1921/1925
is 100 (Nov.)
1) Zonder Goud.
Eind 1928
Eind 1929
Eind 1930
1
f
2.474.416.000
2.566.125.000
2.294.793.000
1.821.426.000
1.903.295.000
1.662.939.000
448.478.287
464.381.519
462.001877
6.988.846
8.242.039
4.408.628
2.585.756.000
2.461.752.000
2.386.010.000
332.150.258
342.509.734
363.841.822
41/2
41/2
3
5
5
3 1/2%
4 3'4
5
2
4.65
4.82
4.51
116
100
71
Prijzen van Stapelproducten.
1
Tarwe (roode Gron. H.L, 75 K G.) 7.36— 7.50 6.75—7.20
Gerst (winter Gron. H.L. 60 K.G.) 5.706.00 5.045.34
Rogge (Gron. H.L. 100 K G.) 9.30—10.10 6.75—7.40
Haver (witte Gron. HL. 46 K.G.) 4.06— 4.27 2.76—3.08
Java Thee (A'dam 1'2 K.G.) 0.761/2 0.66
Santos Koffie (A'dam 1/2 K.G.i 0.63 0.46
Rubber (A'dam 1'2 K.G.) 0.50 0.45
Suiker (A'dam 100 K.G.) 42.00 38.50
Sumatra Tabak doorsneeprljs inschrijving
oogst 1927, 1928 en 1929) 2.31 1.92
Opbrengst Sumatra Tabaksoogst 1927, 1928
en 1929, (A'dam en R'dam) 80.716 000 71.618.000
IJzer (New-York ct. per lbs.) 18.85 22.65
Koper (New-York ct. per lbs.) 15.20 18.00
Tin (Londen per ton.) 226.180.
Katoen (New-York S.ct. per Ibs.) 20.55 17.40
Petroleum (New-York per vat.) 3.62 1/2 2.90
f
4.12 1/2—4.61
4.40
4.25
2.07
1/2
•5,
—4.60
—2.87 1/2
0.50
0.31
0.24 1/2
33.50
1.35 1/2
51.200.000
20.65
10.25
119.
9.80
1.65
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct». per regel.
TELEFOON
No. 10268
RESTAURANT
LEVERT
HILDEBRAND
SOUPERS
DINERS, DEJEUNERS EN
BIJ U AAN HUIS.
DE CELECENHEID TOT HET GEVEN VAN
PARTIJEN EN FAMILIEDINERS.
KOERSEN VAN DE VOORNAAMSTE
FONDSEN
BANKEN.
Amst. Bank
Kolen. Bank
Holl. Bk. v. Z. Am.
N.I. Handelsbank
Cert. 3 Fr. Banken
B. de Bruxelles
Duitsche Rijksbank
INDUSTRIE ELEN.
Van Berkels Patent
Calvé Delft
Aku (Enka)
Van Gelder Zonen
Gouda Kaarsen
Holl. Kunstzijde
Holl. Beton Mij.
Küchenmeister Ultr.
Marg. Unie
Ned. Kabel
Philips GloeiL
Rott. Droogd.
Centr. Suiker
ELECTR. MAATTJEN.
Aniem
Ned. Ind. Gas
HANDELSONDERN.
Ned. Rubber Unie
Ned. Wol. Mpij.
MIJNBOUW ONDERN.
Algem. Explor.
Boe ton
Billiton 2e Rubr.
Redjang Lebomg
Singkep Tin
PETROLEUMONDERN.
Koninklijke
Perlak
SCHEEPV AARTMPI JEN.
Holl. Am. Lijn
Holl. Stoomboot
Nederland
Oostzee
Rott. Llyod
Scheepvaart Unie
SUIKER.
Bodjong
Ct. Mpij de Vorsten!.
Kallbagor
Krian
Moorman
Suikercultuur
H. V. A.
TABAK.
Arendsburg
Besoeki
Dell Mpij
Deli Bat.
Oostkust
Senembah
THEE.
Balapoelang
Goalpara
Melangbong
Rongga
Sedep
DIVERSEN.
Ned. Aanm Mnlj.
Ned. Mpij. v. Hav. werk
Oh lm
SPOREN EN TRAMW.
Deli Spoor
Ned. Ind. Spoor
Kedirl
Ma lang
Semarang Oheribon
RUBBER.
A'dam Rubber
Deli Bat. Rubber
Hessa
Ned. Ind. Rubber
Vlco
Zuid Preangetr
AMER. INDUSTRIALS.
Am Smelting
Anaconda
H.K.
1929
eind eind
1929 1930
198
180
157
257
213
126
93
65
51
174
154
112
842
515
402
676
271
165
334
271
219
351
172
42
285
137
74
186
120
45
250
194
113
530
325
168
214
105
62
320
268
322
320
114
71
680
321
166
565
391
356
949
460
161
370
293
216
85
58
30
495
306
220
335
231
200
44
8
2J4
116
53
36
279
163
85
389
148
60
611
378
265
220
113
63
361
164
92
480
394
279
234
158
116
87
37
101/2
63
20
6
219
176
122
88
57
28
198
168
116
237
186
118
245
193
102
169
148
94
356
280
125
228
206
113
352
275
158
258
200
125
688
562
315
665
459
274
580
320
250
479
335
212
563
360
205
234
80
41
542
380
230
377
352
235
624
570
420
213
125
78
363
264
152
580
465
370
223
190
195
64
37
47
123
40
37
239
205
145
259
225
148
210
172
130
163
122
70
198
144
100
297
153
97
210
89
52
397
190
75
300
145
90
186
96
46
63
21
10
124
324
72
146
57
Bethlehem Steel
92
49
U. S. Leather
8
4%
U. S. Steel
168
138
Radio Corp
43
12
Centr. P. Service
34
14
Citles Service
*9
27
15
Cohtinental Oil
46
24
W
North American
183
94
59
Shell Union
32
24
6'A
Gew. Peruvian
22
13
3*
Pref. Peruvian
62
55
21*
Sears Roebuck
183
97
45
AMER. SPOREN
Atchinson Topeka
294
217
175
Baltimore
152
117
67
Chic. Milwaukee
44
25
6
Chic. Rock Island
140
117
51
Erie
89
58
24
Kansas City S.
11)0
82
41
Miss. K. T.
65
46
29
South. Pacific
151
122
98*
South. Railway
157
137
52
Wabash
79
58
16
„INTERNATIONALE"
FONDSEN
Arbed:
1120
625
440
Buvmeister Wain
138
120
88
Cimen.s <je Thieu
254
115
67
Champ. Mumm.
734)
380
250
Win tershall A. G.
359
165
113
Kreuger en Toll
762
420
395
Le Linoleum
250
70
20
Mantecatini
894
246
180
Nordd. Woilk.
187
86
44
Ougree Marlhaye
435
288
222
Poiyphonwerke
492
285
138
Separator
181
130
104
Sidro Hydro Elec.
1248
695
480
Sofiliège
140
52
25
Un. Electr. Unes
275
200
120
Un.Min. du H. Katanga. 1815
1235
870
Ver. Kokindustrie
15 5
44
50
Zw. Lucifer Mpij.
452
275
248
LETTING A.
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Mededeelingen uit het bedrijfs
leven niet opwekkend.
TOCH GEEN GROND VOOR
MOEDELOOSHEID.
Vergadering van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken in dit district, op Vrijdagavond,
Ouder gewoonte opent de heer C. Ten
Boom, oudste lid in jaren, deze eerste ver
gadering in het Nieuwe Jaar.
Spr. hoopt dat de reis in 1931 zonder veel
horten en stoeten volbracht mag worden. De
aandacht zal ln dezen tijdkring vooral op
den crisistoestand gevestigd zijn. Spr. noem
de eenige dingen die als oorzaken van de
crisis worden beschouwd.
Gewenscht is het, met energie aan het weTk
be gaan. Spreker herdenkt het overleden lid,
den heer Be ij nes en wenscht den leden een
goed Jaar.
Hierna wordt met algemeene stemmen tot
voorzitter gekozen de heer E. H. Kre-
1 a g e.
De voorzitter houdt een Nieuwjaars
rede, waaraan het volgende is ontleend.
Spr. begon met de aandacht te vestigen
op het feit, dat wij midden in een crisis zit
ten, waarvan het diepste punt vermoedelijk
nog niet is bereikt, terwijl het einde nog ver
verwijderd is.
De inlichtingen, die over den toestand in
het bedrijfsleven zijn ontvangen, zijn niet
van opwekkende» aard. Het aantal faillisse
menten zette de stijging in 1929 begonnen,
voort.
In verschillende industrieele bedrijven was
in de eerste helft van het afgeloopen jaar
nog voldoende werk, maar de crisis deed zich
ln de laatste helft hoe langer hoe meer ge
voelen. Van uitbreiding of vernieuwing van
fabrieksgebouwen ls geen sprake meer; de
werkloosheid neemt toe; prijsdaling is over
al aan de orde van den dag. In de bedrijfs
takken voedlngs en genotmiddelen wordt min
der geklaagd dan in de andere en in de
typografie kwam een loons ver hooging voor
het geheele land tot stand, maar in het hoog-
ovenbedrijf, de kalkzandsteenindustrie, de
nachinefabrieken en de papierfabricage doen*1
bovengenoemde ongunstige verschijnselen*—
rich gevoelen. In den handel was de toestand
eveneens gedrukt; in 't bijzonder wordt de^a
graanhandel gekenmerkt door prijsdaling en en
iumpingsverschijnselen. Het bouwbedrijf 4e
lijdt onder de ongunstige tijdsomstandig- wc
heden, het bankbedrijf ondervond denda
terugslag van den algemeenen toe- ge
stand. Ook het winkelbedrijf ontkwam niet ge
aan de inzinking. st£
Overigens zijn de berichten uit nagenoegen
alle plaatsen in het gebied der Kamer oversp
de geheele linie ongunstig. Zandvoort, leed tij
in 't bijzonder door het langdurige slechte he
weer in de zomermaanden. la:
Moge het nieuwe Economische Instituut m
vor den Middenstand waaraan ook deze. dl
kamer steun heeft verleend, er in slagen, pe
althans voor een deel der vele moeilijkheden. 6t
op dit gebied een oplossing te vinden. cij
De omzet in den Rijksvischafslag te IJmul-
den bleef een paar millloen gulden achter
bij dien van het vorig jaar. Voor den eige-ge
'.ijken vischhandel wordt het jaar ongunstig fc;
genoemd. In de takken van den luxe-tuin- h
bouw, die in hoofdzaak op den export naar
het buitenland zijn aangewezen, doet zich
de crisis nog weinig gevoelen; althans de ju
koopkracht in het buitenland schijnt nog niet
te verminderen. De bloembollen uitvoer be- h
reikte het recordcijfer van 42 millioen Kilo g
tot en met de maand October. De Aalsmeer-
der tuinbouw, waarover spr. de nieuwste d<
cijfers kon mededeelen, had over de beide
groote veilingen een omzet van ruim 6 !A
millioen gulden, f 206.600 meer dan het voor- K
afgaande Jaar. Er werden 70.000 kisten bloe
men verzonden. et
Voor de hotels te Zandvoort was 1930 het H
slechtste jaar dat zij gekend hebben, voor de B
pensions was de toestand wat gunstiger. De p
Noord-Zuid-Hollandsche Tram ondervond o.
bovendien de concurrentie der autobussen, die jr
tegenwoordig parallel met de tram rijden, wat
aldus spr., niet blijk geeft van een ratior.eele v
regeling van het vervoer in onze stad. g
Het is verklaarbaar, dat de ongunstige toe- d
stand op bijna elk gebied geleid heeft tot
menig beroep op de regeering om abnormalen. E
steun. t>
Het suikerwetje ls een oudeT, de tarwewet
het nieuwste voorbeeld van pogingen om aan t
dien aandrang tegemoet te komen. Zonder
over dezen wetgevenden arbeid eenig oordeel
te willen uitspreken, zou spr. alleen willen «p
wijzen op het door niemand ontkende be- c
zwaar, dat het voordeel, zoo niet de bevoor- e
rechting, die daarbij aan één groep van be- c
langhebbenden verleend wordt, meestal ge
paard gaat met een nadeel, zoo niet een f
achteruitzetting, van een andere groep.
Het is daarom gewenscht, deze crisis-wet
geving tot het alleruiterste te beperken en
slechts dan daartoe over te gaan, wanneer
men zeer sterk van de onvermijdelijkheid J
overtuigd is en onrechtvaardigheden tegen-
over de niet door de wetgeving bevoorrechte l
of gesteunde belangen vermeden kunnen l
worden.
De overheid kan in vele gevallen reeds een
zeer hellzamen invloed uitoefenen, niet door 3
te doen, maar door te laten. Zoo is uitbreiding t
van de sociale wetgeving op het oogcrJblik
niet gewenscht. Evenmin is het thans het
oogenblik, om verandering te brengen in
onze handelspolitiek. Men verneemt herhaal
delijk schampere opmerkingen in verband met i
onze handelspolitiek) over de negatieve uit-
komsten van Genève. Maar er ls één hoopvol j
lichtpunt. De beteekenis van het verdrag in
zake economische toenadering tusschen
België (met Luxemburg), Denemarken, Ne
derland, Noorwegen en Zweden, mag niet
worden onderschat. Dit is de eerste stap op 1
den weg, die leidt tot vermindering van
handelsbelemmeringen en verbetering van.
het algemeene stelsel van ruilverkeer.
Met waardeering vermeldde spr. dat van
meer dan één industrieele zijde wordt mede
gedeeld, dat ook door de gemeente Haarlem
zooveel mogelijk wordt medegewerkt, om op
drachten aan onze industrie te bevorderen.
De juiste blik op den toestand, waarvan
deze medewerking blijk geeft, verlevendigt,
zoo zeide spr., onze hoop op afschaffing van
de gemeentelijke belasting op de bedrijfs-
zaken, vooral nu deze haar wettelijke recht
vaardiging geheel verloren, heeft sinds de
totstandkoming van de nieuwe financieele
verhouding tusschen Rijk en gemeenten.
De heer Krelage gaf voorts een uitvoerig
overzicht van hetgeene de Kamer deed in
1930, memoreerde verschillende gebeurtenis
sen, die van belang waren voor het district
en herdacht het overleden lid, den heer A.
J. J. Beljnes en het veertig-jarig jubileum
der fabriek der firma Droste.
Spr. eindigde zijn rede met te verklaren,
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Ct». pep regel
MEUBELEN
Levering d'rect aan PARTICULIEREN
Moderne EIKEN EETKAMER compleet
HUISKAMER AMEUBLEMENT, compleet
HUIS-, SALON-, SLAAPKAMEKMEUBELEN. BEDDEN, DEKENS
eliike garantie. Prima afwerking. Neder). MeuoeLindustrie ,NEMI'
KONINGINNEWEG 18
1170.-
90.—
enz., alles met 3 {aar schrif-
Modelkamers voor HA4RLFM
TELEFOON 12888
FEUILLETON.
Uit het Engelsch van
J. S. FLETCHER.
8)
(Nadruk Vertxxien).
„Heb Je het nieuws al gehoord?" vroeg
hij Oliver.
„Niet dat ik weet", antwoordde deze.
„Niets over Joe Bickerdlke?"
„Niets!"
„Hij was ln Londen", hernam de ander,
„maar hij ls sedert Zaterdagavond weer in
de stad".
„Nu, en wat zou dat?" vroeg Oliver onver
schillig.
Zijn vriend trok hem even terzijde.
,,'t Is iets, wat je waarschijnlijk wel zal
interesseeren", sprak de man, „Joe Bicker-
dike heeft Ryveda'e-Abbey gekocht!"
Zijn heele leven lang had Oliver zijn best
gedaan om onder alle omstandigheden zich
zelf meester te blijven, maar nu slaagde hij
daarin niet. Zijn lippen begonnen te trillen
en zijn vingers klemden zich krampachtig
om den knop van zijn wandelstok.
„Dat is een leugen", riep hij heesch. „Joe
Bickerdlke!"
„Ik heb het zoo juist gehoord van Charles-
worth en die had 't van Bickerdlke ze'f. 't Is
al lang geen geheim meer. Bickerdlke heeft
het kasteel verleden week gekocht toen hij
in Londen was en hij is van plan nog dezen
zomer te verhulzen. Maar
Voordat de ander zijn zin voltooien kon.
had Oliver zich plotseling omgewend.
Voort liep hij, zonder te letten op de voor
bijgangers, die hem verbaasd aanstaarden.
Hij ging een groot kantoorgebouw binnen,
rende de trap op en stormde regelrecht een
kamer binnen, waar een heer bezig was met
correspondentie door te zien.
„Wat beteekent dat?" schreeuwde Oliver
hijgend, „die verdraaide Hollis vertelt me zoo
juist dat Joe Bickerdlke Ryvedale-Abbey ge
kocht heeft. Wat weet je daarvan? Hoe zit
dat? Vooruit er mee, kerel!"
De advocaat schudde het hoofd.
„t Is waar", antwoordde hij zacht.
Oliver vloekte en smeet zijn wandelstok te
gen den vloer. Hargreave stond op en sloot
de deur, die Oliver had laten openstaan.
„Wees kalm, mijnheer Carsdale", zei hij.
't Is nu eenmaal gebeurd. Ik wist het ook
pas sedert vijf minuten geleden, toen ik de
zen brief open maakte. Alles is buiten mij om
gebeurd".
Oliver staarde den advocaat een oogenblik
wezen'oos aan, strompelde toen naar het
venster en keek naar beneden.
Hargreave's kantoor was hoog boven den
beganen grond. Duidelijk kon Oliver zijn
fabriek zien en ook die van Bickerdlke. Hij
knarsetandde een oogenblik. maar beheersch
te zich spoedig weer.
„Wat weet je er van", vroeg hij. „Wat staat
er in dien brief?" Waar komt hij vandaan?
Die vent, die Hollis zei me. dat Bickerdlke
het zelf aan Charlesworth verteld had. Dus
't is waar?"
,,'t Is waar", herhaalde de advocaat. „De
brief waar ik het over heb is van Lord Ryve
dale zelf. Bickerdlke was een paar dagen ln
Londen voor een of andere politieke af
faire denk ik. Toevallig ontmoette ik Lord
Ryvedale en onder elkaar maakten ze de
Taak in orde. Het. zake'ijke deel ls in handen
van Lord Ryvedale's advocaat La Londen en
van Bickerdike's advocaat hier. Het is ge
beurddat is alles wat ik er van zeggen
kan. Ik had er geen flauw idee van, totdat ik
dien brief ontving. Eerlijk gezegd vind ik
niet, dat hij me netjes behandeld heeft. Maar
t' ls waar. Ryvedale-Abbey behoort voortaan
aan Bickerdike. t Spijt me heel erg voor u,
maar er zal weinig aan te doen zijn".
„Verduiveld", stoof Oliver op. „Hij wist *t,
dat ik het huis wilde koopen!"
Hargreave keek zijn cliënt aan.
„Waarachtig?" zei hU-
.Bickerdlke en ik kennen elkaar al jaren
en ofschoon geen boezemvrienden, zijn we
toch meer dan gewone kennissen voor elkan
der. HU kwam wel bU mij. ik bU hem. Boven
dien heeft mUn zoon Louis John genegen
heid opgevat voor Bickerdike's dochter Greta
Ze gingen dlkwUls samen uit. Ik heb Joe
Bickerdike altUd als mUn vriend beschouwd
en hem van mUn plannen verteld. HU wist
het.. Een verdraaid vuile streek is het!
„Dat is het", gaf de advocaat toe. ..Maar Ja,
Bickerdike heeft een ges'oten karakter".
„Gesloten karakter", stoof Oliver op. „een
leugenaar ls hU. 't Is een streek van de al
lergemeenste soort, die hU uitgehaald heeft.
Eerst heeft hU me uitgehoord en toen zUn
slag geslagen. Als lk er maar de kans toege-
kregen had, zou ik voor iedere honderd die
hU betaald heeft, duizend gegeven hebben.
Wat voor aanspraak kan Ml op Ryvedale Ab
bey maken? Geen enkel! Ik had er aanspraak
op. maar nu heb ik het verloren, voor goed.
,,'t Spijt me meer voor u, dan ik u kan zeg
gen, mijnheer Carsdale". hernam de advo
caat. „U weet, wat k beloofd had. Dat ik u
op hetzelfde oogenblik. waarop ik hoorde dat
Lord Ryveda'e van plan was zUn huis te ver-
koopen. zou waarschuwen. Maar lk zeg u nog
maals, lk had er niet het minste idee van".
„JU hebt er geen schuld aan", verklaarde
Oliver.
„Ik weet hoe de zaak in elkaar zit. Joe Bic
kerdike heeft hem overgehaald. Weet Je, wat
hU er voor betaald heeft?"
„Neen", antwoordde Hargreave, „en dat zal
ik ook wel nooit te weten komen ook. Ze doen
erg geheimzinnig.
„Wist Je er iets van dat Lord Ryvedale geld
noodig had", vroeg Oliver.
„Nee", antwoordde Hargreave. „U moet
niet vergeten dat ik alleen maar zijn zaken
hier te behandelen krijg, 't Is al minstens
drie jaar geleden, dat hU mij vertelde, dat
er een mogelijkheid bestond, dat hij de Ab
bey zou verkoopen. 't Was maar een losse op
merking toen en na dien rijd heeft hij er
nooit meer een woord over gesproken of ge
schreven. En toch heb ik sedert dien rijd den
Indruk gehad, dat hU het huls vroeg of laat
zou verkoopen".
„Ik begrijp de zaak heel best", mompelde
Oliver. .Bickerdike heeft natuurlijk gezegd;
hier heb je het geld en Lord Ryvedale is voor
die verleiding bezweken. Maar wat beteekent
Ryvedale Abbey voor hem? Ik ben er geboren.
maar BickerdikehU ls niet eens uit Hal-
firth afkomstig. Ik kan me nog goed herin
neren, dat hij hier kwam. Hij hao toen een
baantje bij Pllard; we zUn samen op de Zon
dagsschool geweest. Vervloekte kerel!"
,,'k Kan het me voorstellen dat t een
vreeselUke teleurstelling voor u is. mUnheer
Carsdale. merkte Hargreave's op, maar wat
is er aan te doen. En toch de advocaat aar-
ze'de evenen toch weet lk er misschien
wel wat op!"
„Wat dan", vroeg Oliver haastig.
„Zoo juist zei u. dat er een zekere ver
standhouding bestaat tusschen uw zoon en
Bickerdike's dochter, niet waar? Stelt u eens
voor, dat daar een huwelijk van komt. Dan
zou daar zU eenig kind ls Ryvedale-
Abbey toch aan uw familie komen, 't LU kt
me wel de moeite waard om eens over deze
oplossing na te denken".
,Bn ik zou Joe Bickerdike rijn gemeene
streek moeten vergeven? Een huwelijk tus
schen mijn zoon en zijn dochter? Mijn leven
lang heb ik naar Ryvedale Abbey verlangd
en de rest van mijn leven zal ik besteden om
mU te wreken op Bickerdlke!
Zonder verder een woord of een groet liep
hU de trap af, dc straat op. HU zou 't al vree-
selUk gevonden hebben, als een volkomen
vreemde hem dit aangedaan had. maar Joe
Bickerdike, "een stadgenoot, een vertrouwd
vriend
In zUn bitterheid kwamen andere gedach
ten in hem op. Vriend! Was Bickerdike wel
ooit rijn vriend geweest? 't Is waar. ze ken
den elkaar. Samen hadden ze op de banken
van de Zondagsschool gezeten, collega's wa
ren ze geweest in den gemeenteraad, samen
hadden ze aandeelen ln verschillende onder
nemingen. Nog meer: ze waren buren. Bic
kerdike's huis lag maar op één mUl afstand
van het zijne. Minstens eens per week waren
ze even bU elkaar komen aanloopen. En nóg
meer. Toen Carsdale zijn vrouw verloren had,
was het Bickerdike geweest, die hem steeds
had getracht te troosten. En in den 'aatsten
rijd bestond die genegenheid tusschen hun
kinderen. Pelden wisten ze er van en b°iden
hadden ze het goedgekeurd. Ja een half uur
geleden zou hij Bickerdike nog z'n. vriend ge
noemd hebben, maar nu.
HU liep nu op het Marktplein: bU den in
gang van de club. Als ln een droom ging hU
het gebouw binnen en liep regelrecht naar
de rookkamer, waar hU in een hoek ging zit
ten, die door een scherm van het overige deel
van de zaal was afgesloten. DuidelUk hoorde
hij hoe Hollis aan de anderen zUn ontmoe
ting met Oliver vertelde.
(Wordt vervolgd
