DE BILT
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 9 JANUARI 1931
Heringa Wuthrich, Haarlem
Oliestookinrichtingen
Heringa Johnson
(Adv. Ingez. Med.)
volg dat eeen enkele kiosk het meer
verkocht. Het centrale distributie-bureau
sloot het uit, het. grootste advertentiebureau
■weigerde, zloh met zijn advertenties in te
laten.
De Corsikaan versaagde geenszins. Hij
richtte zijn eigen distributie-organen en ad-
vertentiebureaux op, stak er ongeveer zes
mlllloen gulden in ,en diende een aanklacht
bij de Justitie in tegen zijn concurrenten we
gens de hem door ontoelaatbare middelen
toegebrachte schade. Het Hof van Appèl be
handelde de zaak in hoogste instantie, en
Co by won zijn proces. De tegenpartij werd
veroordeeld tot betaling van een onmiddel
lijke schadevergoeding van 120.000 en tot
verdere vergoeding van al het nadeel, aan
„TAml du Peuple" dagelijks door haar op
treden toegebracht.
Dit was zooiets als de veldslag bij de Mar-
t>e geweest. De opmarcheerende legers waren
teruggeslagen. Maar zij groeven zich in.
Coty groef zich ook in, eri de stelling-oorlog
begon. Maandenlang duurde eenerzijds de
boycot, anderzijds de werking van de nieuwe
organisatie voort. Intusschen steeg de reke
ning, gevolg van het vonnis van het Hof
van Appèl, dagelijks met geweldige bedragen.
Tenslotte vond Coty het genoeg. Het totaal
van de rekening had vierentwintig millioen
gulden bereikt. Iijj ging naar de regeering en
deelde haar mede. dat hij gerechtelijk b:slag
zou laten leggen op de gebouwen, machine
rieën enz. van de zesendertig hem bestrij
dende overige dagbladen, om zijn vieren
twintig millioen betaald te krijgen.
Deze waarlijk Napoleontische geste van
den 20ste-eeuwschen Corsikaan verschrikte
de Fransche regeering hevig. Zij stelde Ccty
arbitrage voor, met niemand minder dan
Raymond Poincaré als arbiter. Maar Coty
antwoordde kortaf, dat de tijd voor arbitrage
voorbij was.
Op dit cri'ieke oogenblik wilde een aantal
van de dagbladen, thans bedreigd met stop
zetting van hun verschijning, nóg voortgaan
met den geduchten parfumier het hoofd te
bieden, en een uitdagende houding te b'ij-
ven aannemen. Maar Louis Loucheur, nie
mand minder dan Loucheur, die eveneens
groot-Industrieel ,en kranten-eigenaar 'is be
halve minister, onderschatte den Corsikaan
niet. Hij riep zijn collega's bijeen en maakte
hun duidelijk, dat de eenige oplossing de
capitulatie was. Met de witte vlag toog men
naar Coty, en gaf zich over.
De vredesvoorwaarden, die de overwinnaar
dicteerde, waren gestreng maar naar om
standigheden nog grootmoedig.
1. Onmiddellijke opheffing van de boycot
op „l'Aml du Peuple".
2. Dadelijke volledige medewerking van
alle distributie-organen en adverlentie-
bu~eaux aan de public! eit van dit blad, op
gelijken voet als voor de anders bladon,
3. Betaling van tien mllllósn francs.
In plaats van 200 millioen....
Dit kan M. Francois Coty zicli veroorloven.
Hij kijkt trouwens veel verdsr dan zijn neus
lang is. Hot is geenszins zijn doel. de an
dere kranten een onhevstelbaren klap 'os te
brengen', en zich een legioen van vijanden te
maken.
Hij is veel te subtiel in,zijn methodes om
zulke domheden te begaan.
Iriplaats daarvan zond hij een gift van
f 301).000 aan het Pensioenfonds voor Jour
nalisten.
Nu is de overwinnaar, Ie prince des par
fumiers, dus ook Parijsch. Krantenkoning.
Het is een tijd voor krantenkoningen. Er
zijn Lord Rothermere en Lord Boaverbrook
ln Engeland, Hugenberg ln Duitschland,
Hearst in Amerika. Hun macht Is geen ver
heugend verschijnsel. Zij kan overigens niet
blijvend zijn.
De vraag is of de nieuwste magnaat ln het
gilde, Frangols Coty. niet grooter is dan die
anderen, en of de toekomst, vol onzekerhe
den zelfs in het thans-welvarende Frankrijk,
hem niet tot nog veel grooter macht zal
voeren.
Of is 't het magische woord Corsica, dat
nog steeds begoochelt?....
R. P.
VOORBEURS TE AMSTERDAM.
ONGEANIMEERDE LOOP
De beurs had hedenmorgen een ongeanJ-
meerden loop. De koersen neigden met slechts
een enkele uitzondering tot reactie, terwijl de
handel onbeteekenend was te noemen. Een
uitzondering vormden H.V.A.'s, die vast ge
stemd waren in verband met het succes der
onderhandelingen in Berlijn. De noteering
kwam ruim 5 pet boven de vrije slotprijzen Uni
levers openden in vaste houding, doch liepen
spoedig weer terug. De Philips' aandeelen in
casseerden een verlies van enkele punten
evenals A.K.U.'s Ook Koninklijke verkeerden
eenigszlns in reactie.
KAPDEMONSTRATIE.
De Nederlandsche Bond van Kappersper-
soneel afdeellng Haarlem, houdt Zondag 11
Januari een kapdemonstratie, te geven door
de leden van de Technische Ontwikkellngs-
club uit Amsterdam, ln de bovenzaal van
Brlnkmann. Na de demonstratie wordt er ge
danst.
NIEUW GEBOUW.
NIEUW GEBOPW.
De Kruisweg tusschen KruiSbrug en Park
laan heeft een ingrijpende verandering on
dergaan. Het statige heerenhuis, dat het
laatst bewoond werd door notaris van Cra-
nenburgh, is verbouwd tot een grooten win
kel met een 20 M. breed front, architecturaal
een zeer geslaagd bouwwerk. Sinds Donder
dag is hierin gevestigd Lipplts hoedenmaga-
zijri, de tientallen jaren bestaande zaak, die
vroeger ln de Groote Houtsraat hoek Ane-
gang gevestigd was. doch die daar geen ruim
te kon vinden, welke beantwoordde aan de
voortdurende noodzaak tot uitbreiding.
Deze hoedenzaak is een prachtige winkel.
De ruimte, t-otaa1 400 M2., is enorm, het is
wellicht de grootste hoedenzaak van Neder
land. De betimmeringen zijn in overeenstem
ming met de schoonheid van den gevel, mo
dern en ln kostbaar eikenhout uitgevoerd.
Het geheéle magazijn met den ganschen
voorraad is in deze ruimte ondergebracht. In
het sousterrain zijn gevestigd kantoor en
expeditie, de bovenverdiepingen zijn inge
richt als woonhuis. Het laat zich begrijpen,
dat ln zulk een groote ruimte een uitgebreide
sorteering kon worden ondergebracht van
heeren-, zoowel als dameshoeden.
Haarlem is verrijkt met een winkel, waar
het trotsch op kan zijn.
DE RELLETJES OP DE
GROOTE MARKT.
Een der gearresteerden voor
den Politierechter
TWEE WEKEN GEVANGENISSTRAF.
Voor den Politierechter had zich Vrijdag te
verantwoorden de 55-jarige schilder J. A. C.
H,. beschuldigd zich op den 6en Januari van
dit jaar, des middags te ongeveer half vijf
toen er relletjes op de Grco e Markt wa
ren niet in de door den Inspecteur van Po'.itle
P. Verschoor aangegeven richting begeven te
hebben.
Inspecteur Verschoor, als getuige gehoord,
verklaarde den verdachte last gegeven te heb
ben, zich te verwij deren in de. richting van
de Smedestraat*. Herhaalde malen is hij ge
sommeerd, hij voldeed echter niet aan het
bevel, waarop get. tot geweld overging. Hij is
echter niet met geweld begonnen
Verdachte, gevraagd of hij iets te zeggen
had, zeide: ,,Niet ik, maar deze lafaard (wij
zend op Insp. Verschoor) behoort hier te
staan."
Politierechter: „Wanneer u nog één keer
het woordlafaard hier gebruikt, wordt de
zaak bulten n behandeld!"
Verdachte zeide nu verder dat hij niet de
richting van de Smedestraat uit moest. Dat
was zijn weg niet. Voor den rechtercommis
saris had hij gezegd, dat hij het niet over
zich kon verkrijgen aan „zulk een bevel" te
voldoen.
Thans verklaarde hij, dat hij niet weg wil
de gaan omdat er geweld werd gebruikt en
hij geen klap in den rug wilde ontvangen,
£r werden nog 5 getuigen a décharge ge
hoord, die allen verklaarden, bezwaar te heb
ben tegen het afleggen van den eed. Zij had
den het bevel van den Inspecteur niet ge
hoord. Een verklaarde, gezien te hebben dat
H. „op een onmenzchelijke manier werd af
geranseld."
Het O.M. zeide dat de verklaringen der ge
tuigen a décharge niet ter zake dienende
waren, daar zij het bevel niet hadden ge
hoord. Spr. eischte een gevangenisstraf van
6 weken.
H. vond dezen eisch ongemotiveerd en gaf
zijn voornemen te kennen, in hooger beroep
te gaan.
De Politierechter achtte het ten laste ge
legde bewezen en veroordeelde H. tot 2 we
ken gevangenisstraf.
De publieke tribune was stampvol gedu
rende dece zaak.
Na afloop klonken buiten eenige kreten
als: „Rood front" en ,31oedhond!"
VLOEDGOLF OP NIEUW-GUINEA
ZES DOODEN.
MELBOURNE, 8 Jan. (Reuter). De
Noordkust van Nieuw Guinea is over een
afstand van 65 K.M. en tot 275 landwaarts
in geteisterd door een vloedgolf van TM M.
hoogte. Het zendlngsstation Sapora en de
handelsneerzetting Madarig zijn verwoest.
Er zijn zes dooden en drie gewonden. Eén
persoon wordt vermist.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
IN POLEN.
De machinist was dronken.
ZESTIG GEWONDEN.
WARSCHAU. 9 Jan. CV.DJ Op het tra-
Ject Ostki-Wojtkowlce bij Wilna vond ln den
afgeioopen nacht een ernstig spoorwegon
geluk plaats, dat veroorzaakt werd door een
dronken machinist,De machinist van den van
Wojtk<v-,'-e naar Ostki loopenden trein ver
keerde
itaat van dronkenschap, terwijl hij
op de t locomotief stond en overzag daardoor
het op opgeveer drie K.M. voor laatstge
noemd station staande onveilig signaal. De
trein kwam dientengevolge voor het sta
tion met zulk een vaart in botsing met een
goederentrein, die juist het station wilde
verlaten, dat bijna alle wagons van den per
sonentrein ontspoorden en van den steilen
spoordijk stortten. Tot op het oogenblik
zijn zestig gewonden geborgen. Het staat nog
niet vast. of er ook dooden te beti'euren zijn.
De machinist, die het ongeluk veroorzaakt
heeft is gearresteerd,
TENTOONSTELT TNO VAN ANTI-OORLOGS
SCHILDERIJEN.
Wij vernemen, dat er een Centraal Comité
is gevormd voor de Tentoonstelling der Anti-
oorlogsschilderijen van Willem van Schalk.
Het comité bestaat uit de volgende personen:
G. J. Zwertbroek, secr.. Raboes 8, Laren (N.-
H.); Prof. Dr. D. van Embden, Amsterdam;
Ds. J. B. Ph. Hugenholtz, Ammerstol; Ds. A.
R. de Jong. Bussum; C. van der Lende en
mevr. M. Wibout—Berdenis van Berlekom,
beiden te Amsterdam.
Het ligt in de bedoeling van het comité ten
toonstellingen te organiseeren door het ge-
heele land.
POLITIE CONTRA NAT ION AAL-
SOCIALISTEN.
LEIDERSDORF, 9 Januari (Wolffbureau).
Hedennacht is een stormafdeeling van de
Nationaal-Socialisten, die een nachtelijke
oefening hield door een politiepatrouille
verrast.
Van de veertig deelnemers werden 17 ge
arresteerd doch nadat proces-verbaal was
opgemaakt vrijgelaten.
NOG EEN VLIEGER TE PORT NATAL.
RIO DE JANEIRO. 9 Januari (B.T.A.) De
riaiiaansche vlieger Donadelll, die achter
heeft moeten blijven wegens een motorpan
ne, ls te Port Natal aangekomen.
GROOTE BRAND TE SOEKABOEMI.
SOEKABOEMI. 8 Januari (Aneta). Een
brand ln de Tokobuurt vernielde het gebouw
der IJzer- en Verfwarenfirma De Grijs en en
kele belendende perceelen. De schade wordt
geraamd op 80.000 gulden.
DE
MOORDAANSLAG
BLOEMENDAAL.
TE
HET SLACHTOFFER GAAT GOED VOORUIT.
Naar wij vernemen gaat de toestand van
mej. C. V., op wie Woenedagnaciht te Bloe
men daal een moordaanslag werd gepleegd
goed vooruit. Er bestaat geen levensgevaar.
UITGEGLEDEN.
Donderdagavond had de 20-jarige K. in de
Groote Houtstraat het ongeluk uit te glijden
en zijn linkerpols te breken. In het politie
bureau :d hij door een lid van den Onge-
vallend.ienst verbonden, waarna hij zich
loopend 1 naar het Sfnt Elisabeths Gasthuis
begaf.
CARPENTIER EN LITA GREY
BEROOFD.
NEW YORK, 8 Jan .(V. D.) De vroegere
Fransche kampioen-bokser George Carpen-
tier en de gescheiden echtgenoote vanCharlie
Chaplin Lita Grey, zijn gisteravond, toen zij
van een theatervoorstelling terugkeerden, door
met revolvers gewapende bandieten aange
vallen. Zij dwongen den chauffeur te stoppen
en beroofden Lita Grey van eenige duizenden
dollars aan juweelen en al het geld, dat zij
bij zich had.
OUD KASTEEL IN BRAND.
SALSBURG, 9 Januari (W.B.) Het be
kende slot Werfen staat in brand. Het kasteel
Is een zeer oud historisch bouwwerk.
AMSTERDAMSCKE BEURS.
VRIJDAG 9 JANUARI 1931
OPGEGEVEN DOOR DE ROTTERDAMSCHE
BANKVF.REENIGING KANTOOR HAARLEM
1 30
1 45
Staatileen. Bin).
4HpCt.Nederl. 1917
102%
3 pCt. Nederl. 1919
102H
4V* pCt. Nederl.
Indië 1930 11
97
St*atsl«*n. Buitl.
5 Yi pCt. Duitschl.
19 0 (Youngleen.)
12
7 pCt. Duitschland
1924 (Dawesleen.)
97
Scheepvaart Mijen
16
mm
49
Scheepvaart Unie
33
Stoomv. Mij. Ned.
132
ndu«trieSn Buil.
Accoustiek
80—81
Alg. K.zijde Unie...
54
A N.I.E.M. Nat.
Bezit)
223
v. Berkei's Paten
56 58
Calvé Delft
92
Nederl. Ford
'216
Nederl. Ind. Gas
(Nat. Bezit)
206
Gem. Berit Philips
180
Unilever N.V
180
ndu*trieën Buitl.
Anaconda Copper...
66
Associated Gas
20
Bethlehem Steel
54
Central PublicServ.
18
Cities Service
17»/»
General Aviation
7*t
Intern. Nickel
16
Nevada Copper
12
North AmericanCy.
36
142
Banken Binnen'and
Koloniale Bank
140
Cert. Handel Mij...
139 141
Indische Bank
123
Banken Buitenland
Deutsche Reichsb
224
3 Fransche Banken
-
-
Petroleum Mij. Binl.
Koninkl. Petroleum
289
131
Petroleum Buitl.
Continental Utl
12
jhell Union
6%
Cultuur Maatich.
rl.V.A
353
ava Cultuur
252
N.I.S.U
150
Vorstenlanden
10U
Mijnbouw Maat»eh
Algetn. Exploratie
1G0
Billiton II
320
66
Tabak Maatach,
Deli Batavia Tabak
249
Deli Maatschappij
244
270
273
Rubber Maatach.
Amsterdam txubbei
1C4
^eli Bat. Rubber...
58
ederl. Ind. Rubber
95
v er. Ind. Cultuur
Undern
55
poorwei ni Bu tl
Comm ivi iwaukee
Missouri Kansas
Texas
27>k
Wabash Railway.
23
Union Pacific
189
P rolongatiekoera
2-2H
-
meldt:
Hoogste barometerstand 774.8 m.M. te
Valentia.
Laagste barometerstand 756.2 nnM. te
Ingö.
(Waarnemingen verricht in den morgen van
9 Januari, medegedeeld door het Kon. Ned.
Met. Instituut te de Bilt).
en voorspelt:
zwakken tot matigen wind uit Westelijke
richtingen, zwaar tot half bewolkt, mogelijk
met nevel, aanvankelijk kans op eenige natte
sneeuw, temperatuur om het vriespunt tot
lichte vorst.
Barometer
<70 m.M.
Stand van heden
(goed weer)
Neiging: Achteruit.
Vorige stand 775 m.M.
Opgave van Fa. A. FEDERMANN,
Groote Houtstraat 37 - Tel. 11059
Thermometer
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden tot 12 uur
32 F.
28 F.
30 F.
BURCERLIJKE STAND
Haarlem, 9 Januari.
Getrouwd 8 Januari:
M. A. J. Paap en J. M. Rulgrok; H. J. Mudde
en M. J. Heemskerk; C. Smelter en M. C. de
Quastenlt*; A. A. van Abs en E. Hazevoet; J.
W. Adriaans en F. W. Martin;
Bevallen 6 Januari; A. G. van Berkel
Timmer; A. E. KeemanRosies, z.; 7 Jan.:
S. M. H. HubertKeevel, z.; C. C. Lennnings
Boersma, z.; M. J. VoornReiber, z.; 8 Jan.
M. J. van WeesBudding, d.; E. B. A. Ter
stalWendlandt, d.
Overleden 6 Jan.: A. A., 3 mnd. z. van A.
A. Korzelius, Delftstraat; 7 Jan.: G. Koning,
61 j.. Zuidpolderstraat; H. T. A. Möller, 46 j.,
Rijksstraatweg.
DE REGEERING EN DE
WERKLOOSHEID.
ZIJ VRAAGT INLICHTINGEN AAN
GED. STATEN.
Het Corr.-Bureau seint ons:
De minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw heeft een circulaire gericht aam
Ged. Staten der provinciën, waarin hij er
de aandacht op vestigde, dat het voor de
hand ligt. al wórdt de juistheid daarvan
helaas niet steeds ingezien, dat alle maat
regelen van Overheidswege tot leniging van
de werkloosheid nimmer op een of andere
wijze het herstel van het bedrijfsleven mo
gen belemmeren, en zoo mogelijk dit herstel
dienen te bevorderen en uit het oogpunt
dat het voor de re geer 1 rig van het hoogste
belang is, dat zij op de hoogte is en blijft
van hetgeen plaatselijk ten behoeve van de
werkloozen geschiedt, Ged. Staten uitnoo-
digt de gemeentebesturen in hun provin
ciën te verzoeken van alle thans nog vigee-
rende regelingen ten behoeve van de hulp
aan werkloozen genomen, en van alle maat
regelen, welke nog genomen zullen worden,
zoowel als die zijn uitgegaan en welke zul
len uitgaan van B. en W. als va den ge
meenteraad en mogelijk andere instellingen,
re-kenplichtig aan de gemeente, hem een
exemplaar te doen toekomen.
VERHARDING VOETPADEN.
EEN NIEUW CREDIET AAN DEN RAAD
GEVRAAGD.
Bij besluit van den Raad van 25 Juli 1928,
is een crediet ten bedrage van f 10 000 voor
het verharden van de voetpaden ln het
Haarlemmerhoutpark enz., ter beschikking
van B. en W. gesteld. Dir. crediet is thans
verbruikt. Aangezien het wenschehjk is,
dat gemelde werkzaamheden voortgang kun
nen vinden waarbij tevens het rijwielpad
langs de Spanjaardslaan en nog enkele
wandelpaden verhard zouden kunnen wor
den stellen B. en W. den raad voor, op
nieuw een bedrag van f 10.000 ter beschik
king te stellen.
NIEUWS UIT INDIE
NIEUWE INDISCHE PARTIJ.
In Indië is een partij van lnheemsche
Christenen opgericht, de „Partai Masehi In
donesia", P.MJ.
VERONGELUKTE PLANTER GEVONDEN.
MEDAN, 8 Januari (Aneta). Het lijk van
den planter der onderneming Siboelan, Sle-
ber, die bij een auto-ongeluk om het leven
kwam, is gevonden. Het werd onmiddellijk
begraven.
UIT DE OMSTREKEN
IJMUIDEN
LEZING DR. J. J. TESCH
Donderdagmiddag hield Dr. J. J. Tesch
voor de leden der vereen'g'ng van ree e s
van visschersvaarhiigen te Hmu den een
lezing in een van de lokalen van de gemeen
telijke visscherijschool over de vooruit icht-n
der schelvlschvlsscherij en over de voorge
nomen overplanting van kleine schol naar de
Doggersbank.
De directeur der school heette alle aanwe
zigen welkom.
Dr. Tesch wilde zich speciaal tot de schel-
visch bepalen en zeide dat steeds een hoe
veelheid zisch ln de Noordzee aanwezig is.
Iedere visch heeft zijn paaitijd en leder Jaar
komt er dus een zekere hoeveelheid bij, welke
weggevangen wordt en door het broed weder
wordt aangevuld.
De broedscheldvisch is na 2 jaar goed om
gevangen te worden. Spreker deelde iets mede
over de levensgeschiedenis der schelvisch. De
schelvisch paait zuidelijker en de eieren Ko
men na een paar weken uit, zwemmen dan
rond en houden zich ln hooger water op,
houden het daar 6 maanden uit en verhuizen,
dan naar den bodem en blijft bodemvisch.
De schelvisch groeit zeer snel en na een z>-
mer bereikt deze visch reeds een 1 Engte van.
18 c-M. en komt dan weinig of niet in de
trawl en gaan nog door de mazen.
In het einde van het tweede jaar ls de
schelvisch 29 c.M. en deze jonge v.sch komt
wel ln de trawl en jaarlijks worden 10.000
kilo's weggevangen (piepers). Hoe meer men
van deze jonge visch wegvang;, hos minder
kans men heeft marktwaardige visch aan te
voeren.
De visscherij is gebaseerd op de kleine
schelvisch, zegt spreker, In het derde jaar
wordt 15 pet. en in het vierde jaar 52 pet.
weggevangen, dus in totaal 70 pet. Na hst
vierde jaar van een of ander broedjaar speelt
dit geen rol meer en moet er nieuwe aanvoer
komen.
Het jaar )928 is volgens spreker een zeer
goed broedjaar geweest en dit moet nu reeds
invloed uitoefenen op de vangst. hetg;-en
trouwens al merkbaar is, want er wordt
reeds meer kleine schelvisch gevangen.
Het volgend jaar moet het broed van 1929
gevangen worden en dit was slecht* Het
broedjaar 1930 was ook slecht en 1932 en 1933
zullen dan ook twee zeer magere jaren voor
de schelvischbooten zijn.
Spreker bespreekt vervolgens het plan der
Engelsche regeering betreffende de overplan
ting van schol naar Doggersbank.
De gemerkte schol van Engelsche afkomst
schijnt zeer snel te groeien op de Doggers-
bank en men vindt er geen eieren.
De jonge schol welke uitgezet wordt, blijft
op de Doggersbank, waar zeer veel voedsel
aanwezig is en waar de schol zeer hard groeit
De teruggevangen gemerkte schol van 100
gram-bij het uitzetten was na een jaar reeds
gekomen tot 400 gram. Na het tweede jaar
bleek deze nog meer gegroeid te zijn en
kwam tot een gewicht van 800 gram.
Dit jaar zal in April een groo e uitzetting
van schol plaats hebben door de Engelsche
regeering,
Spreker zegt dat een contract afgesloten
is met een reeder, om de schol naar Doggers
bank over te brengen. Dat zal geschieden,
met bunvaartuigen en kan dit in 4 dagen,
2 heen en 2 terug.
De Engelsche regeering heeft aan onze
regeering gevraagd, of zij genegen was in.
de kosten van uitzetting bij te dragen en
onze regeering is inderdaad bereid voor 85
pet. bij te dragen.
De methode van Peterse uit Denemarken
zal toegepast worden bij het merken der
schol. n.l. een knipje met een zoogenaamden
conducteurstang in de vinnen.
De voorzitter dankte namens de reeders-
vereeniging den spreker voor diens belang
rijke rede.
BLOEMENDAAL
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bijJ. Zwiersen, Rol
landspad 17, Haarlem, een speeldje; Maas,
Kerkplein 5a Bloemendaal, een paar nappa
heerenhandschoenen; A. Prenen, Dompvoeds-
laan 5 Overveen, een padvindersriem niet
sleutel eri fluit; A. de Graaf, Bloemendaal-.
scheweg 42 Bloemendaal, een lage 'heeren--
schoen; Zwaagman, Bloemendaalscheweg 141'
Bloemendaal, eeri wollen doek; Führen,
Korte Kleverlaan 15 Bloemendaal, een me
daillon; Filiaal van Amerongen, Bloemendaal
scheweg Bloemendaal, een damesrijwiel; aan
het bureau van poliie te Ovêrveen, een schop,
een roode ceintuur en een wollen handschoen.
VELSEN
VEREENIGING VAN JONG HERVORMDEN.
Deze Vereeniging hield Donderdagavond,
een openbare lezing ln het Gebouw voor
Christelijke Belangen. Ds. F. Kuiper, Doops
gezind Predikant te Krommenie was de
spreker van dezen avond met als onderwerp
„Christendom en Militairisme".
Ds. Kuiper zeide dat het onderwerp meer
en meer de belangstelling der volkeren
vraagt, die den Christelijken godsdienst be
lijden. Het is nog niet zoo heel lang geleden,
dat het christendom het militairisme be
schouwde als iets vanzelfsprekends. Hierin
komt echter verandering. Het militairisme is
niet zou oud als de wereld, dit kan men zog
gen van den oorlog misschien, doch niet van
het militairisme, dat een betrekkelijk modern
verschijnsel is, ongeveer 150 Jaar oud. Spre
ker gaat daarop terug naar vroeger tijden;
de strijd van edelen en lijfeigenen, de Mid-
deleeuwsche oorlogen, welke strijdvoerlngen
niet het geheele leven der volkeren raakten,
hetwelk losstond van de zaak waarvoor zij
streden. Met de Fransche revolutie ls ont
staan het volksleger, toen is eeri samenhang
gekomen tusschen volk en leger. Napoleon is
de eerste geweest, die het gedwongen dienst-
nemen over geheel de wereld heeft verspreid.
Het is echter de bedoeling, vervolgt spreker,
om onze gedachten te laten gaan over de
houding en het oordeel van het christendom
ten opzichte van het militairisme; te vragen
de beteekenis hiervan naar het oordeel van
Christus. Het militaire systeem berust op de
gedachte, dat het staatsleven, het nationaal
volksleven recht heeft op de volledige onder-
werping van den enkelen mensch, op gehoor
zaamheid zonder reserve: beschikken mag
over den mensch. De christen weet, dat Gód
alleen daarover zeggingsschap heeft.
Het Christendom vraagt thans of het mili
tairisme toelaatbaar is. Het militairisme is
niet een idee, maar een gedachtencomplex,
dat verwerkelijkt is geworden in het volks
leven van alle werelddeelenhet is mogelijk
gebleven door technische ontwikkeling, dóch
het is geworden een strijd tegen weerlooze
burgers, vrouwen en kinderen. De ontwikke
ling der techniek maakt, dat daarmede geen
rekening meer gehouden kan worden. Duik-
booten richten zich tegen schepen: koop
vaarders en nassagiersbooten. Dan de oorlóg
te land: giftige gassen, waarmede men in
den wereldoorlog is begonnen, later voortge
gaan op verschrikkelijke wijze; het aankwee-
ken van ziektekiemen, waarmede de medische
wetenschap jarenlang bezig geweest is om te
trach'ten ze te verdelgen, enz.
Het Chri-tendom vraaT* of dit mag h.^'-qjvn
en het gaat verder en zegt. dat de kerk wel
stand had moeten bieden en niet had mogen
zwijgen en dus schuldig staat tegenover de
ontwikkeling van het militairisme. Het is
thans de roeping van de Kerk en in het bij
zonder van de jeugd om thans iets van die
schuld goed te maken.
Ds. Kuiper geeft gelegenheid vragen te
stellen, waarvan gebruik gemaakt wordt voor
de duidelijke lezing van Ds. Kuiper sluit de
voorzitter met een kort woord.
