Het woord is aan...
Aan verlichte fietsers!
Het Belangrijkste.
43e Jaargang No. 14583
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 15 Januari 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HooMredacteor: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week 027*5, met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57J.4. Franco per post door Nederland f 3.87J4- Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden /0-57J4» franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1-5 regels ƒ175. elke regel meer 035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag cn aanbod 14 regels ƒ0.601
elke regel meer 0-15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iedcren dag) 14 regels 0.25, elke regel meer 0.10. uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Vnet of Oogt400.-, Duim f250.-, Wijsvinger f150.-, Elke andere vinger (50.-, Arm- of Beenbreuk f 109.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HOEK KLOPPERSINGEL—
SPAARNDAMSCHEWEG.
VERKEERSVERBETERING.
Er !s begonnen met, het sloopen van de ge
bouwen op het terrein, der voormalige mar-
garinefabrlek van Van der Grient op den
hoek van den Kloppersingel en den Spaarn-
damscheweg.
Dat terrein werd, zcoals men weet onlangs
aangekocht door de gemeente, om hst voor
verkeersverbetering aan te wenden. De
Spaarndamscheweg zal daardoor tot aan de
opslagplaats van de N.V. S'eenwerf flink
verbreed kunjren worden, hetgeen geenszins
overbodig Ls.^ndat op de sp.tsuren het ter
plaatse bij de overzetpont dikwijls vrij ge
vaarlijk is door autoverkeer en de van de
overzetpont komende voetgangers en wielrij
ders.
VERKIEZING PROV. STATEN
VAN NOORD-HOLLAND.
OP 22 APRIL AS-
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
bepaald, dat de verkiezing van de leden van
de Provinciale Staten van dit gewest zal
plaats hebben op Woensdag 22 April 1931.
EENSGEZINDHEID IN DE
NED. HERV. KERK?
.TOENADERING TUSSCHEN RECHTS EN
LINKS GEZOCHT.
Men schrift aan het Ned. Corr Bureau:
Onlangs is te Den Haag een vergadering
gehouden van lidmaten der Ned. Herv. Kerk
uit verschillende gemeenten, om over heden
en toekomst der Ned. Herv. Kerk van ge
dachte te wisselen. Onder de aanwezigen
waren velen, die in hun eigen gemeente reeds
jaren hebben geijverd voor een vreedzaam
samenwonen der verschillende richtingen.
Men meende dat nog steeds veel te veel in
verschillende plaatsen aan de minderheden
werd onthouden wat haar toekwam, tot schade
van de Igemeene volkskerk, die de Ned.
Herv Kerk behoort 'te zijn.
Men zal beginnen met contact te zoeken
door het geheele land met allen, die het
vreedzaam samenwonen der verschillende
richtingen beschouwen als van de hoogste
waarde voor de volkskerk.
MEISJE IN EEN ZWEM
INRICHTING VERDRONKEN.
HET VRIENDINNETJE ZEI NIETS.
Woensdagavond om zes uur is door een
zwemmer in de overdekte badinrichting aan
de Tuindersstraat te Rotterdam, heit lijkje
bovengebracht van een meisje.
Alle pogingen om de levensgeesten op te
wekken bleken vergeefsch.
Hat is komen vast te saan, dat het meisje
de 11-jarige A. Blesgraaf van den Schiedam-
schen Dijk, omstreeks half vier met een 9-
jarig vriendinnetje was gaan zwemmen.
Hot vriendinnetje is in de cLriikte het
Slachtoffer kwijt geraakt en is toen alleen
naar huis gegaan, zonder iets te zeggen.
Vermoed wordt, dat het meisje, dat lid van
een zwemclub was en dat bekend stond als
een goed zwemster, in het water onwel is ge
worden.
RUMOERIGE INTRODUCES IN
AMSTERDAM'S RAAD.
MEVROUW VAN ZELM KRIJGT GEEN
KAARTEN MEER.
Het Hbld verneemt dat de burgemeester
van Amsterdam het communistisch raadslid,
mevrouw Van Zelmvan den Berg schrifte
lijk heeft doen berichten, dat haar in het
vervolg geen toegangsbewijzen voor de ge
reserveerde tribune meer zullen worden ver
strekt.
Ondanks de door baar, bij het aanvragen
van die ka.arten gegeven verzekering dat zij
persoonlijk voor het ordelijk gedrag van die
tribunebezoekers instond, hebben zij zich, al
dus de toelichting aan ordeverstoring in
openbare zitting schuldig gemaakt.
GEZIN VAN 4 MENSCHEN VER
MOORD.
WARSCHAU, 14 Jan. In het dorp Traki
zijn het Joodsche echtpaar Issak Müller en
hun twee kinderen, een dochter van 25 jaar
en een zoontje van twaalf, vennoord. De da
der, een Poolsche deserteur, Leo Markewitsj
genaamd, die eenige duizenden zloty had
tïultegemaakt, is gearresteerd. (Wolff),
TOONEELFUSfE TE AMSTER
DAM?
Reeds lang plannen.
EEN SUBSIDIEVOORSCHOT VOOR „HET
AMSTERDAMSCH TOONEEL".
Over de moeilijkheden bij „Het Arnster-
damsch Tooneel" meldt het Alg. Hbld. nog:
Reeds in het einde van het vorig jaar werd
bij het A. T. over fusie gesproken.
Op eenige conferenties gehouden in de
laatste dagen van December 1930, kwam tot
uiting een diepgaand verschil tusschen de
commissarissen van het Amsterdamsch Too
neel eenerzijds en den heer Verkade ander
zijds. Dit geschil, dat zoowel de reorganisa
tie-plannen als aangelegenheden van in
terne organisatie betrof, heeft er toe geleid,
dat op 31 December 1931 de commissarissen
en hun vertrouwensman en bloc hun man
daat hebben neergelegd.
In de daaropvolgende dagen zijn tusschen
den vertegenwoordiger van het voorloopig
comité van aandeelhouders, dat zich na het
aftreden der commissarissen had gevormd,
en den wethouder voor de Kunstzaken be
sprekingen gevoerd, welke vooral liepen over
de vraag, onder welke voorwaarden het ge
meentebestuur er a'snog toe zou kunnen
overgaan, aan het Amsterdamsch Tooneel
toe te kennen een subsidie-voorschot van
vijfduizend gulden.
De wethouder heeft tenslotte aan de di
rectie van het Amsterdamsch Tooneel te
kennen gegeven, dat bedoeld voorschot zou
worden verleend, op voorwaarde, dat de di
rectie krachtdadig zou medewerken om te
komen tot een reorganisatie tot ht sluitend
maken van het budget, in den geest zooals
die door commissarissen is voorgesteld.
De heer Verkade heeft daarop aan wet
houder Polak een brief gericht, waarin hij
mededeelde, dat de directie van het Amster
damsch Tooneel genoemde voorwaarde ac
cepteerde; waarna het subsidiebedrag is uit
gekeerd, zoodat het artistieke en andere
personeel van het Amsterdamsch Tooneel tot
nog toe geenerlei nadeelige gevolgen van
het gebeurde heeft onderzonden.
Nadat dezer dagen do artisten van het
AmsterdamsehTooneel hun directie mandaat
hebben verleend tot het voeren van onder
handelingen in zake een mogelijke fusie met
de Kon. Ver. het „Nederiandseh Tooneel",
zijn deze onderhandelingen in een verder
stadium gekomen. Naar het blad verneemt,
heeft Woensdagochtend de heer Verkade aan
de directie der Kon. Ver. medegedeeld, be
reid te zijn, deze onderhandelingen voort te
zetten, waarbij hij zich evenwel persoonlijk
alle rechten reserveert betreffende zijn po
sitie bij het eventueel te vormen gecombi
neerde gezelschap.
In de bedoeling ligt het, dat bij een even-
tueele fusie zoo mogelijk het volledige gezel
schap van het Amsterdamsch Tooneel zich
met de Kon. Ver. zal combineeren al is
natuurlijk thans nog niet bekend, of alle le
den van dit gezelschap tot dezen stap be
reid zullen zijn.
Aangaande de salarisregeling bestaat op
het oogenblik nog een verschil, dat evenwel
niet van ingrijpenden aard is. Tegenover het
standpunt van de Kon. Ver., die alle salaris
sen op het peil van de door haar aan hare
artisten uitbetaalde honoraria zou willen
brengen, staat een voorstel van de Ned. Too-
nee kunstenaars Ver. om een klassen-indee
ling te maken met percentsgewijze vermin
dering. Er bestaat alle reden om aan te ne
men, dat langs minnelijken weg te dezen een
oplossing zal worden gevonden indien het
inderdaad tot een fusie komt.
Als de voordeelen eener eventueele fusie
tusschen Kon. Ver. en Amst. Tooneel werd
van gezaghebbende zijde genoemd.:
In de eerste plaats de omstandigheid, dat
het artistieke ensemble van de Kon. Ver. bij
uitbreiding zéér gebaat zal zijn.
Ten tweede: als het Amsterdamsch Too
neel zijn exploitatie niet zou kunnen voort
zetten, zou de Kon. Ver. zich geplaatst zien
tegenover de zware taak, geheel alleen de
financieele èn artistieke exploitatie der drie
schouwburgen te moeten dragen.
Ten derde werd er op gewezen, dat de ac
tiva van het Amsterdamsch Tooneel bij fusie
belangrijk hoogere waarde zouden hebben
dan bij liquidatie zonder fusie.
De bij de gestie V3n het Amsterdamsch
Tooneel financieel betrokkenen zijn overi
gens de opvatting toegedaan, dat óók in ge
val van een fusie met de Kon. Ver. den eer
sten tijd nog met verlies gewerkt zal moeten
worden.
OP DE KNIEëN VOOR DE KLAS.
EN MET EEN LINIAAL OP HET HOOFD
GESLAGEN.
Te Roermond stond voor den politierech
ter terecht de 44-jange onderwijzer J. P. uit
Helmond, verdacht van mishandeling van
een zijner leerlingen.
Verdachte had, naai" de Tel. meldt, op 30
October in de St. Gerardusschool te Helmond
een volksschool, een leerling der vijfde klasse
de 11-jarige W. Wijnen, omdat deze had ge
praat tijdens de les. voor straf op de knieën
voor de klas geplaatst. Daarna zou hij hem
met een liniaal op het hoofd hebben gesla
gen, ten gevolge waarvan deze jongen, zoo
als hij ter terechtzitting verklaarde, een
dikken buil op het achterhoofd had beko
men Een medescholier, als getuige gehoord,
bevestigde de verklaringen van zijn school
kameraad. Verdachte was niet verschenen.
Overeenkomstig den eisch van den offi
cier van Justitie veroordeelde de politie
rechter verd. tot een geldboete van f 15 subs.
15 dagen hechtenis.
EENS ZOOVEEL AUTO'S
VERWERKT.
AMERIKAANSCHE GETALLEN.
In December verkocht de General Motors
Corp. aan de handelaren 63.252 automobielen
De handelaars verkochten aan het publiek
57989 (48.155) wagens. De totale verkoop
dtr maatschappij aan handelaren irc'. die
in Canada, bedroeg in December 80.008 wa
gens tegen 40.422 in de overeenkomstige pe
riode van het vorige jaar, aldus meldt „De
Telegraaf".
HET LOT VAN DE „TRADEWIND"
LISSABON, 14 Jan- (V.D Het alhier bin
nengekomen bericht omtrent het verm ste
vliegtuig van Captain MacLaren en Mrs.
Baryl Hart, de „Tradewind" dat in Zee ge
stort zou zijn, schijnt onjuist te zijn. Men
veronderstelt, dat de eiland-bewoners van
Sint-Michael de lichsignalen van een Brltsch
stoomschip hebben aangezien voor seinen
van het vliegtuig.
BALBO VERKOOPT ZIJN
ESKADER!
ROME, 14 Jan. Te Genua is bericht ont
vangen uit Brazilië, dat de bemanning van
de Italiaansche vliegtuigen, die onder bevel
van den minister van Luchtvaart, generaal
Balbo, de vlucht naar Brazi ië hebben ge
maakt, per stoomschip ..Duilio" naar Italië
terug zal keeren. Over den aankoop der vlieg
tuigen wordt thans met de Brazlliaansche
regeering onderhandeld. (V.D.)
Victor Hugo
Niets is klein als het uit het hart komt.
(Er zijn in verschillende gemeen
ten den laatsten tijd wielrijders
bekeurdomdat hun lampen
verblindend licht gaven).
Een weggebruiker op de fiets
Bekommert zich normaal om niets
Op 't punt van zijn verlichting.
Hij maakte zich totnutoe diets:
Geen wetsbepaling doet- mij iets,
Mij treft hier geen verplichting.
Met deze vrijheid is 't gedaan.
Hij moet er voortaan acht op slaan,
Dat ook zijn fietsiantaren
Voor andren die zijn wegen gaan.
Des avonds, met of zonder maan,
Geen bron is van gevaren.
Wat de chauffeur reeds lang niet- mag.
Naar de bepaling van 't gezag.
Collega fletsgezinden;
Dat mogen, sinds een jongen dag.
De wegberijders van ons slag
Ook niet meer doen: Verblinden!
Gij weegt u zelf als lioht gewjcht
Op den verkeersweg gauw te licht,
Doordat g' u niet te licht acht;
Maar de chauffeur op wiens gezicht,
Het schijnsel van uw lamp zich richt,
Heeft reden voor zijn zichtklacht.
Hebt gij een kaars'amp of carbid.
Of olie zelfs dan hoeft gij niet
Op dezen wenk te letten;
Dan valt ge nu of in 't verschiet
Niet onder het verbodsgebied
Van de verblindingswetten.
Maar mocht uw lamp electrisch zijn.
Dan nadert gij het wetsterrein
Met zijn gewas van boeten;
Al is uw lamp dan nog zoo klein.
Haar schijn is groot al is 't maar schijn,
Voor hen die u ontmoeten.
Wees dus in dit geval niet traag
Maar handel nog, als t kan, vandaag
Als gij dit hebt gelezen
't Is uw be'ang dat ik het vraag:
Richt nu uw lamp wat naar omlaag,
Dan hebt ge niets te vreezen;
Men pakt u anders in uw kraag
Een boete hebt ge toch niet graag
En wat kan simpler wezen?
P. GASUS.
HET HILDEBRAND-MONUMENT.
De kansen ietwat gestegen?
EEN ANDERE PLAATS AANGEWEZEN.
Zooals men weet is tusschen het Hilde-
brand comlté en Prof Bronner een overeen
komst aangegaan, waarbij de beeldhouwer
op zich nam het monument binnen zekeren
tijd te leveren. Die termijn is in het aan
staande voorjaar verstreken. Blijkbaar is
het gemeentebestuur thans van de overtui
ging uitgegaan, dat het monument er zal
komen. Er is namelijk bij het uitwerken van
de plannen voor de verbetering een andere
plaats voor aangewezen. Eerst zou het mo
nument bij de fontein nabij hotel den Hout
komen. Daarvan is evenwel afgezien In ver
band met verkeerseischen. Er is nu een plaats
voor gereserveerd tusschen de twee Fontein
lanen nabij de Spanjaardslaan. Op die plaats
zal een gazon worden aangelegd ter om
lijsting van het monument.
Maar ook al rekent de gemeente or op.
dat het monument zal komen, daarom is
het nog niet zeker, dat het op den vast-
gestelden tijd zal worderj^af geleverd AJs het
nog niet klaar is, zal vermoedelijk een nieuw
uitstel aan den beeldhouwer gegeven worden,
in de zekere overtuiging dat dit dan tevens
het allerlaatste uitstel zal worden.
DE AARDBEVING IN
ARGENTINIë.
LONDEN, 14 Jan. (VD.) Omtrent de aard-
bevlngscatastrophe bij San Anlonlo In het
Noord-Westen van Argentinië zijn nog geen
bijzonderheden bekenda Voor zoover bekend
hebben er verscheidene vulkanische ui>
barstingen plaats gehad. Het verlies aan
menschenlevens moet- in hoofdzaak worden
toegeschreven aan de lava en den uschregen
De regeering heeft een hulpexpeditie uitge
zonden.
De Tel. meldt nog:
Na de vulcanische erupties in het Noor
den van Argentinië, waarvan reeds melding
is gemaakt, worden thans uit Poma. dat ook
in deze streek gelegen is, berichten ontvan
gen omtrent hevige aardschokken. De aard
schokken werden in geheel Noord-West Ar
gentinië gevoeld. Bijzonderheden ontbreken
nog, doch voorzoover thans bekend, zijn te
Cobre twee menschen om het leven geko r.en
en men vreest, dat hier en elders nog vele
anderen gedood zijn.
De hevige aardschokken werden gevolgd
door een onderaardsche explosie, waardoor
de bewoners uit hun bed geworpen werden.
De menschen vluchtten in een regen van
steenen en hun radeloosheid werd nog ver
groot door het feit, dat het heet water re
gende. Er is groote schade aangericht aan
huizen en gewas, en er is veel vee omgeko
men.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Amsterd. Anthraciet Mij
brandstoffen bestelle men k
aan een vertrouwd adres M. n. IVI
Groote Houtstraat 187 Tel. 12504
Ook te Amsterdam. Bussum, Hilversum, Leidca
Een rumoerige raadsvergadering. Dc heer en.
Peper en Oversteegen uit den raad ver-
icijderd.
(3c blad, 2e pag
Dc kansen dat het HUdebrand-monumcnt
komt iets gestegen?
(Ie blad, le pag.)
De bevolking van Haarlem. Dc cijfers over
1930.
(le blad. 2e pag.)
Belangrijke rede van Mr. H. P. Marchant
over Albarda's verklaring.
(3e blad, 3e pag.)
Een groote aardbeving in Mexico.
(le blad, 2e pag.)
Amerika: Enorme bedragen iKtor bewapening.
(4e blad, le pag.)
Frankrijk Palnlevé aan het woord. Over
aanvallen en verdedigen.
(4e blad, le pag.)
Uit IJmuiden: De stranding van de ,.C grille
Danneels". Een onderhoud met den kapitein
van de Drenthe".
(4e blad, 2e pag.)
Uit Velsen: Opening der werkinrichting voor
zwakzinnigen.
(4e blad, 2e pagj.
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Tooneel.
(le blad. le pag.)
Af. Miljoekoff: Wat gebeurt er in Rusland?
(2e blad, le pag.)
A. Heeroma.- Uit den strijd tegen de misdaad:
,.De koopjes",
(2e blad, le pag.)
De 21ste R.AJ.-tentoonstelling.
(4e blad, le pag.)
E. E. J.P.: De inkoopen van alle-dag.
Femina
Willy van der Tak: „Reizen". (Femina).
Bep Otten: Oude bekenden". (Femina).
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
HAARLEM, 15 Januari.
T ooneel.
Het Moscovitisch cabaret De Vuurrood©
Vogel beeft in de raadaglttlng vim wou dfig
een voorstelling gegeven, met een nieuw
stuk. Ik geloof niet dat het er erg Ingegaan
Is. De regie was blijkbaar zwak, en bolsje
wiek Peperski is nu eenmaal geen tragédiën.
Hot licht-ironische genre, dat hij in milder
tijden (als er namelijk geen gem? n e raads
verkiezingen op til zijn) wel eens pleegt te
beoefenen, ligt hem veel beter.
Bolsjewiek Oversteegonoff, voortgekomen
uit een gezelschap dat hem mislukte paro
distische monologen ton beste liet geven, zal
evenmin ooit tragédiën worden. Veeleer kan
men zich hem voorstellen in de beroemde
rol van Jonker Bibberwang, in Driekoningen
avond van Shakespeare. Als hij eerst eens
vele jaren Tooneelschool doormaakte.
Maar het zou niet helpen. Shakespeare's
stukken behooren tot de typische producten
van de „boerzwasie". Oversteegonoff zou
hoogstens een communistische cel in een vair
onze beroeps-tooneelgezelschappen kunnen
vormen. En wat zou het helpen, als de geest
drift hem ertoe bracht midden ln ..Midzomer-
nachtsaroom". „Zaken zijn Zaken" of „Adam
in Ballingschap" met de i vuist op het
souffleurshokje te slaan en „Rood Frautl" de
zaal in de bulderen?
Niets.
Het volledig rapport van de première van
Woensdag vindt u in ons raadsverslag. Ik zal
er maar niet te veel commentaar op geven.
In het begin van de zitting wou Peperski,
dat zijn vragen en die van zijn p.g., over het
optreden van de politie bij de relletjes, nr. 1
op de agenda gezet zouden worden. Dc voor
zitter had medegedeeld, dat zij aan het slot,
bij de rondvraag behandeld zouden worden.
Het belangrijke verschil tusschen deze
standpunten ontgaat u wellicht. Mij ook. Het
is u misschien niet duidelijk waarom iets
niet even goed om vijf uur als om twee uur
behandeld kan worden. My ook niet.
Maar het ging dan ook niet daarom. Het
ging om hetgeen volgde. Er zijn maar twee
communisten, en hun voorstel tot onm del-
iljke behandeling van hun vragen werd niet
gesteund. Het kon derhalve niet verder be
sproken worden. Peperski praat e evenwel
door. Besloten werd, hem het woord te ont
nemen. Hij praatte door Daarop liet de
voorzitter de publieke tribune ontruimen, en
Peperski door dc recherche aansporen, de
zaal te verlaten, Hetgeen hij deed. Deze
grande scène mislukte ©enigszins door do
Er is nog steeds geen enkel definitief bericht binnengekomen omtrent het lot van Mrs-
Beryl Hart en den aviateur William Maclaren. die van dc Bermuda-eilanden, waren opge
stegen om dc tweede ëtape te volbrengen, van dc Oceaanvlucht met dc .-Tradewind
