'N FEIT
FRANKEN'S
Het woord is aan...
Het uur der wraak.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14S02
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 30 Januari 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week ƒ0.2754. met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) f30754. Franco per post door Nederland ƒ3.8754- Losse nuwraeis
fO.Có. Geïil. Zondagsblad per 3 maanden ƒ00754- franco per post.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15C54 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN: 1—5 regels 1 -75. elke regel meer 1035- Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels f 0.(j0,
elke regel meer fO-15. buiten Arrondissement dubbele prijs- Onze Groentjes
(iedercn dag) 11 regels 0.25. elke regel meer /0.10. uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Üitkeeringen. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden (600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim (250.-, Wijsvinger f150.-. Elke andere vinger (50.-, Arm- of Beenbreuk (100.'
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
JOHANN STRAUSS TE HAARLEM
HET PROGRAMMA.
Het Johaiui Strauss-Orkest, dat onder
auspiciën der N.V. Internationale Concert-
directie Ernst Krauss Zondag 1 Februari in
de Gemeente Concertzaal te Haarlem con
certeert. zal o.a. de volgende werken ten ge-
hoore brengen: Ouverture van de operette
„Dass Spitzen tuch der Konigin" van Joh.
Strauss; Divertissement uit het ballet „Die
Puppenfee" van Bayer; „Dorfschwalben aus
Oesterreich". wals van Josef Strauss;
„Kaiserwalzer" van Joh. Strauss; Fragmenten
uit de operette .,Die Czardasfürstin" van E.
Kalman; „An der schonen blauen Donau" en
.Annen-Polka van Joh. Strauss; voorts com
posities van Schubert, Zïehrer, ea.
BOTSING VAN TRAMS TE
AMSTERDAM.
PASSAGIER LICHT GEWOND, GROOTE
STAGNATIE.
Donderdagavond te ongeveer half negen
heeft voor het Centraal-Station in de bocht
voor het Victoria-hotel te Amsterdam een
trambotslng plaats gehad. Een bijwagen van
lijn 13 is op dit punt uit de rails geloopen
en in botsing gekomen met het voorbalcon
van een uit de tegenovergestelde richting ko
menden motorwogen van dezelfde lijn. Het
voorbalcon van dit rijtuig, werd gedeeltelijk
ingedrukt. Ook de ontspoorde bijwagen liep
schade op. Oe,. braken enkele ruiten. Een
passagier, die op het voorbalcon stond werd
lioht aan de hand gewond. Tengevolge van
het ongeval ondervond het tramverkeer in
de richting Damrak-Stationsplein en Marte
laarsgracht een half uur vertraging, welke
zich over het geheelé stadscentrum op uiter
aard zeer onaangename wijze gelden deed.
DUITSCHLAND.
DOODELIJK VLIEG-ONGEVAL.
WARNEMÜNDE, 29 Januari (V.D.) Ten
gevolge van den mist vloog de piloot van de
Heinckel-yüegtuigfabrieken te Warnemünde,
Dr. King, met een watervliegtuig met groote
snelheid omlaag, omdat hij dacht een groote-
re hoogte te hebben.
In volle vaart kwam hij op het wateropper--
vlak terecht, waardoor zijn toestel vernield
werd en hij zelf een ernstige schedelbreuk
opliep, waaraan hij korten tijd later be
zweek.
EEN
„NACHTSPOOK" VOOR DE
RECHTBANK.
FUNESTE INVLOFD VAN PRIKKEL
LECTUUR.
BERLIJN, 29 Januari (V.D.) Voor de
Berlijnsche Rechtbank Chariot'enburg begon
de behandeling van de zaak tegen den 39-
jarigen boekdrukker Janoschka (Alias
Kostrow, Alias Ladewig), die in het begin
van het vorige jaar de Berlijnsche bevolking
in beroering bracht door vermetele inbraken,
waarbij hij, zelfs ais hij vólkernen in zijn op
zet geslaagd was en ongemerkt zou kunnen
verdwijnen, de bewoners wekte en hen dan
hevig verschrikt achterliet, en die dus be
kend stond als het Berlijnsche „nacht
spook".
Bij zijn verhoor vertelde Jonaschka, dat
hij in zijn jeugd veel roover- en sensatie
romans had gelezen en dat hij daardoor hoe
langer hoe meer den wil had gekregen om
even onverschrokken daden te doen.
Nadat hij de meeste daden, waarvan hij
beschuldied werd, had ontkend, veranderde
hij zijn tactiek en begon, evenals hij reeds
bij het politieverhoor had gedaan, de meeste
daden, die hem werden voorgelegd, te be
kennen.
Toen men hem ech'er vroeg naar drie in
braken. waarbij hij éénmaal 70.000 Mark en
éénmaal 50.000 Mark zou hebben buitgemaakt,
ontkende hij weer, hoewel hij bij den rechter
commissaris bekend had.
BERLIJN. 29 Januari (V.D.) De Officier
van Justitie heeft requisitoir genomen in de
zaak tegen het „spook La den nacht" Janosch=
ka. Hif eischte terzake van poging tot dief
stal 18 keer gepleegd, wederrechtelijke vrij-
heidsberooving 4 maal gepleegd en ongeoor
loofd bezit van wapens, acht- jaar eerverlies
cn stelling onder politietoezicht-, benevens
acht jaar tuchthuisstraf.
Tegen den medebeklaagde Spyrka, Tequireer-
de de Officier ontslag van rechtsvervol
ging
Het Schepengerecht-, uitspraak doende,
veroordeelde daarop Janoschka wegens in
braak en diefstal, bij herhaling gepleegd, ver-
eenigd met vrijheidsberooving. tot een ge
vangenisstraf van drie jaar en zes maan
den.
De medebeklaagöe, de werkman Spyrka,
werd wegens gebrek aan bewijs vrijgespro
ken.
BLOEDIGE BOTSINGEN TE
BOEKAREST.
BERLIJN. 29 Januari (V. D.) Volgens een
bericht aan de Lokalanzeiger uit Boekarest, is
het aldaar tot een ernstige botsing gekomen
tusschen politie en demonstranten. In de
avonduren hadden employés der Staatsspoor
wegen eenige vergaderingen belegd, waarin
geprotesteerd werd tegen de actie de loonen
te verlagen.
Na afloop der bijeenkomst zijn eenige dui
zenden betoogers door de straten der stad
getrokken. Het is daarbij tot ernstige botsin
gen met de politie gekomen.
Tenslotte heeft de politie van de vuur
wapenen gebruik gemaakt, waarbij 20 perso
nen met ernstige verwondingen op het plein
voor het nationaal theater ineenzakten.
Er werden 70 personen gearresteerd.
LAWINE IN EEN ZWITSERSCH
„KURORT".
BERLIJN, 29 Januari (V. D-) Naar uit
Zurich aan de Berlijnsche bladen wordt ge
meld, heeft bij het kurort Elm (kanton Gla-
rus) een sneeuwval van meer dan 10U Meter
breedte en 7 Meter hoogte plaats gehad, waar
door het plaatsje volkomen van de buiten
wereld werd geïsoleerd.
De straten, telefoon-, telegraaf- en spoor
wegverbindingen zijn versperd.
De sneeuwmassa's zijn deels in de Sem
gestort, waardoor deze rivier buiten haar
oevers is getreden.
Verwacht wordt dat nog eenige lawines
zullen plaats grijpen
GEEN AFSCHAFFING VAN DE
DOODSTRAF IN ENGELAND.
LONDEN, 29 Januari (V.D.) In het Lager
huis heeft de Minister van Binnenlandsche
Zaken Clynes verklaard, dat de regeering
niet voornemens is iets te ondernemen op
grond van het jongste rapport van de
staatscommissie Inzake de doodstraf.
Hat rapport adviseert afschaffing van de
doodstraf, bij wijze van proef, voor den tijd
van vijf jaar.
SODALITAS MEDICORUM.
BURGERS Co'. BANK NIET FAILLIET
VERKLAARD.
De Haagsche rechtbank heeft Donderdag
behandeld de door mr. van Velzen namens
de trustee van de obligatiehouders der Soda-
litas M-edicorum Otlatorum Ordinies Sancti
Benedict! ingediende aanvraag om Burgers
em-Co's Bank te 's-Gravenhage (de afge
zette trustee) in staat van faillissement te ver
klaren. De rechtbank heeft de faillissements
aanvraag afgewezen.
Burgers en Co's Bank zal nu een vordering
tot schadevergoeding tot een zeer aanzien
lijk bedrag tegen de commissie-van Asch
van Wijck instellen, meldt de N. R. Ct.
STRAFFEN VOOR DE VERKEERS
WETOVERTREDERS.
LANGER ONTNEMEN VAN RIJBEWIJS?
Blijkens het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer over het ontwep van wet tot wijzi-
zing van de Motor- en Rijwielwet waren vele
leden van oordeel, dat de talrijke ongeluk
ken, door roekeloos rijden met automobielen
in den laatsten tijd veroorzaakt, beter met
ontneming van rijbewijzen voor langen tijd
dan met gevangenisstraf of hechtenis kun
nen worden gestraft.
Sommige leden wenschten. dat zij. wien
het rijbewijs ontnomen is en die niettemin
een automobiel besturen, tot een vrijheids
straf van langen duur kunnen worden ver
oordeeld.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Het brood van Franken is beter
BROODFABRIEKEN
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
LOOPT U MOEILIJK?
koop dan een paar steunschoenen bij
PKESBUKü, Ur. Houtstraat 88, Haarlem
en 't leed is geleden!
DE RAMP IN DE AMERI-
KAANSCHE MIJN.
ZEVEN MIJNWERKERS LEVEND
GEBORGEN.
NEW-YORK, 29 Jan. (V. D.) Uit Linton in
Indiana wordt gemeld, dat van de door de
ontploffing in de Bettymijn aldaar bedolven
mijnwerkers nog zeven mijnwerkers, die men
reeds had opgegeven, levend zijn geborgen.
WAS VAN DE MAAS IN BELGIë.
BRUSSEL, 29 Januari (V. D.) Tengevolge
van ononderbroken regen in de laatste 24
uur blijft de Maas steeds wassen. Donderdag
morgen was de stand 20 tot 30 c.M. hooger
dan den vorigen avond, terwijl nog steeds
was verwacht wordt. Ook de zijrivieren was
sen onrustbarend snel. De stand bij Visë is
thans 3 Meter boven normaal. In den afge-
loopen nacht is er 20 m.M. regen gevallen.
CORRUPTIE IN DE SCHOTSCHE
VOETBALWERELD.
EEN GEKOCHTE OVERWINNING.
LONDEN, 29 Jan. (V.D.) De Schotsche
voetbalspeler Archibald Kyle is te G!a gow
veroordeeld tot drie maanden tuchthuisstraf,
omdat hij getracht heeft de club Hamilton te
bewegen zich voor een belooning van 100
Pond in de volgende ontmoeting te laten ver
slaan.
Financiëele berichten.
CANADIAN NATIONAL
RAILWAYS.
NEW-YORK. 29 Jan. (V. D.) Met het cog
op de aanzienlijke overteekening van de obli-
gatieleening ten laste der Canadian National
Railways ten bedrage van 50.000000 dol'..
waarop de inschrijving verleden week bij een
banksyndicaat onder leiding van Dillon Read
Co. open stond, heeft dit syndicaat van
een reeds verkregen optie op 20.000.000 doll.
4 12 pet. 25-jarige niet-aflosbare obligaties
op dezelfde voorwaarden als die, welke bij de
eerste uitgifte golden, gebruik gemaakt en
deze obligaties ter publieke inschrijving aan
geboden. De ingekomen inschrijvingen dek
ten het tota'e bedrag ad 70.000.000 doll, ten
volle. Aanvragen kwamen zoowel uit alle
deelen der Vereenigde Staten en Canada, als
uit Europa.
York Powell
Rechtvaardigheid is. volgens mijn ervaring,
een zeldzame eigenschap bi) vrouwen. Vrou
w-en zijn mededoogend. vergevensgezind en
zelfs edelmoedig, maar zelden rechtvaardig.
(Felix de Kat zal binnenkort ook
in sprekende teekenfilms op
treden.
Courantbericht).
Felix was de kat der katten.
Toen de film nog zwtjger.d was,
Koning van'de trilbeelddieren,
De beroemdste van zijirras.
Maar toen ook de film ging spreken,
Nog zoo heel lang niet gelée,
Werd de kat een katastrofe.
Toen kon Feüx niet meer mee.
Aan het firmament der filmkunst
Rees een nieuwe ster. vol glans,
Felix kat. eenmaal verduisterd.
Gaf aan Mickey Muis zijn kans.
Mickev Muis kreeg een vermaardheid,
Als zelfs Fe'ix nooit bezat
A's een muis zoo stil was Felix,
Mickey vreesde voor geen kat.
Dat kon Feüx niet verkroppen,
Stel u even voor, een muis.
Die daar kalm de baas kwam spelen
In zijn eigen vroeger huis.
Toen hij 't zag. viel hij in katzwijm
En. wat zeer natuurlijk is.
Hij zocht naar een einde aan die
Katterige muizenis.
Dus ging Feüx aan 't studeeren
Met een prachtig resultaat.
Hij kan nu weer ccncurreeren
Met een film waaHn hij praat.
En in 't bioscooptheater
Veelt men meer dan ooit zich thuis,
Als de strijd straks los gaat branden
In een spel van kat en muis.
P. GASUS.
ONTPLOFFING IN ENGELSCHE
KOLENMIJN.
WAARSCHIJNLIJK 35 DOODEN-
LONDEN. 30 Januari (V. D.) Te White
Haven (Cumberland) heeft in een onder den
zeespiegel gelegen kolenmijn een ontploffing
plaats gehad.
Gevreesd wordt, dat ten gevolge van deze
ramp 35 personen om het leven zijn geko
men.
Reeds tien dooden.
LONDEN, 29 Januari (Reuter). Er heeft
een ontploffing plaats gehad in een steen
kolenmijn te Whitehaven in het graafschap
Cumberland. Tot op het oogenbük worden er
nog tusschen veertig en vijftig personen ver
mist. Er zijn er nog slechts drie gered.
T wintig personen
vergiftigd.
LONDEN, 30 Januari. (Reuter). Vanoch
tend is het aantal dooden tengevolge der
ontploffing van mijngas in de kolenmijn bij
Whitehaven in Cumberland, welke gisteren
avond plaats had, gestegen tot tien. Ruim
twintig personen zijn reeds boven gebracht,
welke lijdende zijn aan gasvergiftiging. De
pogingen tot opsporing der nog vermisten
worden met kracht voortgezet. De ontplof
fing had plaats In een galerij gelegen onder
den bodem der zee en op een afstand van
twee mijlen van den ingang der mijn.
NIEUWE AARDBEVING IN
ALBANIë.
VIJFTIG HUIZEN VERWOEST.
De aardbeving in AlbaniëEen kijkje op Valona, dat vooral zeer ernstig geteisterd
]ficrd.
TTVANA. 30 Januari. (B.T.A.) In de omge
ving van Coritza zijn wederom aardschokken
gevoeld. Een vijftigtal hulzen is verwoest en
twee personen zijn gewond.
HAARLEM EN HET
BRAASSEMERMEER.
DE OVERWEGINGEN VAN GEDEPU
TEERDE STATEN.
Uit de overwegingen van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland, welke leidden tot
het besluit om aan de gemeente Haarlem do
vergunning tot het storten van vuil en afval
in en nabU het Braastemermeer te weigeren,
blijkt, dat Gedeputeerde Staten een onder
zoek hebben doen insteüen door het Staats
toezicht op de Volksgezondheid. De vergun
ning is daarna geweigerd oo grond V3n de !n-
geb-achte beswaren, voor zooveel deze onder
de Hinderwet vallen. Gedeputeerde Staten
hebben overwogen, dat er gevaar kon ont
staan door stankverTreldlnp, voor de bedrij
ven en voor de volksgezondheid. Door het
stellen van voorwaarden konden de bezwaren
niet worden ondervangen.
Een Amerikaansch-ltaliaansch duel.
(2e blad, le pag).
De politieke toestand In Spanje nog zeer on
zeker.
(2e blad. le pag.)
De mijnramp in Amerika. Ernstige mijnramp
in Engeland.
(le blad. le pag.)
Het groote verkeersplan voor Amsterdam'
Ringweg om de binnenstad, met radiaalver-
binding.
(4e blad. le pag.)
Intimus: Staten Generaal; Eerste Kamer.
14e blad, le pag.)!
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Remarque's film.
(le blad, le pag.)
C. J. v. T.: „Oud-Haarlem". Wat gespaard
bleef. (Nieuwe serie).
(2e blad. le pag.)
L. A.: ,.Irn Westen nichts Neues" in Haarlem.
De film voor genoodigden vertoond. Dc
eerste indruk overweldigend.
(4e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
ONDERZOEK NAAR DE
SPOORWEGRAMP.
DE COMMISSIE BLIJFT ZWIJGZAAM.
Naar wij vernemen hoeft Wo'madag hot
offlcleele onderzoek xVaats gehad naar den
spoorwegramp van Maandagavond to Gro
ningen.
In de commissie van onderzoek hadden
zitting Ir. E. F. Baron van Hae"solte, in'pec-
teur voor Vervoer der Nederlandsche Spoor
wegen, Ir. B. S. van Zanten, inrpecteur der
Tractie te Groningen en nog enkele ande_e
leden uit Utrecht. Over de resulta'en van dit
onderzoek wordt hH stilzwijgen bewaard.
Wel kunnen wij mededeelen. dat bij dit on
derzoek vtrschil van gevoelens bestaat om
trent de voor den ramp verantwoordelijke
personen.
PERSONALIA
De heer K- Felder, te Haarlem ls op het
mach'nisteneyamen te 's Gravenhage ge
slaagd voor diploma B.
HAARLEM, 30 Januari.
Remarque's Film.
Vandaag over een week zal de Haarlem-
sche serie opvoeringen van de film ..lm Wes
ten nichts Neues" naar Remarque's wereld
schokkende oorlogsboek, begijnen. Er is
gisteren een enkele voor-opvoering voor ge
noodigden gegeven, en een onzer redacteu
ren schrijft daarover in dit nummer in.
gees'-driftige bewoordingen. Hij uit zijn ver
bazing over de verblinding van de Duitsche
Nationaal-soclallsten. de Hitle~ianen. die de
ze film hebben bestreden ,en hij wijdt ook
woorden aan de b'jzondere kunstwaarde van
„Remarque's film".
Vanmorgen ontving ik een ingezonden
stuk, onderteekend „Een vrouw". De schrijf
ster, die deze bijzondere opvoering eveneens
had bijgewoond, spoort andere vouwen aan
zich niet te laten afschrikken door het on
derwerp. deze film te gaan zien en er „des
noods een slapeloozen nacht voor over te
hebben".
Dat zou ik van harte willen onderschrij
ven.
De film is op het moment het gesprek van
den dag. Er wordt in tallooze gezinnen van
gedachten gewisseld over de vraag, of men
er heen zal gaan of niet. Er zijn veel men-
schen die, hun eigen mindere of meerdere
nervosl'cit kennend, er te veel tegen
op zien. Er zijn vooral veel vrouwen die zeg
gen: „Dat ls niets voor mU".
Onbegrijpelijk ls dat heeiermal niet Men
kan zich moeilijk den mensch voorstellen
die zegt: „Dat ls nu juist Iets voor mij", en
die niet ontroerd zou wo'den. gevoelloos blij
ven tegenover de alles-doordringende reali
teit van Remarque's herschepping de her
schepping van eén wreede werkelijkheid.
Maar is dat een rechtvaardiging voor
wegblijven? Is een der hoofdoorzaken van
den oorlog niet Juist die struisvogelpolitiek
van zoovelen. zoo talloos velen, die ae
oorlogswaarheid niet onder oosen hebben
durven zien, die zich liefst altijd maar wijs
maken, dat het wel niet zoo'n vaart zal
loopen. die zich ook nog gemoedelijk een
rad voor de oogerj laten dra.alen door aller
lei blinkende, kleurige, schitterende, roman
tische heroïeke fantasieën over den oorlog,
die met dc werkelijkheid niet het m nste
meer gemeen hebben? Ik bedoel daarmee in
de eerste plaats een ander «oort films, ''at
sinds 1918 funest en Invloed heeft doen gil
den door zijn onoprechte, valsche voorstel
lingen.
Dengenen, die er nog over twijfelen of zij
deze film wel zullen gaan zien. zou ik willen
vragen of zij zichzelf, eerlijk gezegd, niet een
beetje laf vinden als zij wog blijven, ik 204
