EEH LUST FRANKEN'S Het woord is aan... Het Belangrijkste. Bitte! 48e Jaargang No. 14624 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 25 Februari 1931 HAARLEM S DAGBLAD D"bEWRT^™o°oMM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Ho«fdreJjict«ir: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN :per week ƒ0.2714. met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32 Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland 3.87)4- Losse nummers ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden ƒ00714. franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 1—5 regels 1-75. elke regel meer f0.3* Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels t 0.60, elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs- Onze Groentjes (iederen dag) 1—4 regels 0.25. elke regel meer t 0.10. uitsluitend i contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. levenslange ongescbiktheid en Overlijden (600.-, Verlies van Hand. Voet ol Oog 1400.-, Ouim 1250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- ol Beenbreuk 1100.- Helene Siegfried: ROTARY CLUB HAARLEM. HET 5-JARIG BESTAAN GEVIERD. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD HAARLEM, 25 Februari Nellie Melba. Het heengaan van de Australische zange res Nellie Melba. op 69-jarigen leeftijd te Sydney na een smartelijk lijden overleden, roept wondere herinneringen wakker aan een vrouw, die in haar langdurigen glorie tijd tot de grootste kunstenaressen der we reld behoorde. Zij was de tijdgenoote van twee geniale tooneelspeelsters. Sarah Bernhardt en Eleonora Duse. Haar optreden, haar zang wekte dezelfde huiverende ontroe ring als het tooneelspel van die beiden. Haar was de goddelijke gave deelachtig ge worden, en alle critiek verstomde daarvoor. Als Melba zong voer een golf van ontroering door het auditorium, gaf ieder zich over aan de wondere bekoring van die stem. waarin iets scheen te trillen, te smeeken, te klagen, te juichen soms, dat niet van deze wereld was, waarvoor de kleine mensch eer biedig het hoofd boog, dat hem tot verruk king bracht, hem zijn adem deed in houden Melba was een Wonder, zooals Duse en Bernhardt, al is alleen de laatste „la divine" genoemdmisschien omdat slechts de taal van haar land dien zoo zingenden eere naam kende. Alle drie kunstenaressen heb ik op haar laatste tournée gehoord. Sarah Bernhardt, een heel oude vrouw, verminkt, gebroken van stem, toch nog haar publiek meeslepend tot een demonstratie van geestdrift en ont roering aan het slot, zooals ik nimmer in een schouwburg had meegemaakt en het minst wel in Engeland Eleonora Duse. van wie niemand toen vermoedde dat haar dagen geteld warentenslotte Nellie Melba, die zelf besloten had afscheid te ne men en dat besluit uitvoerde met de merk waardige wilskracht, die haar altijd geken merkt had. Zij heette Helen Port-er Mitchell, zij was nabij Mellbourne geboren en had haar pseu doniem ontleend aan den naam van die stad. die haar altijd dierbaar bleef als haar thuis. Van 1887, toen zij zesentwintig Jaar was en in Brussel haar eerste groote succes behaalde als Gilda in Verdi's opera „Rigo- letto" tot 1926, dus bijna veertig jaar lang, maakte zij als opera- en concertzangeres een onafgebroken zegetocht door de wereld. Zij was volmaakt opera-zanger.es, dramatische sopraan, en haar concertprogramma's wa ren dan ook bijna uitsluitend uit opera fragmenten en aria's samengesteld. Bij haar Londensch afscheidsconcert zong zij uit de drie opera's die haar altijd het liefst waren gebleven: de Juweelen-aria uit Gounod's Faust, een deel van de derde acte uit Puccini's La Bohème en de balconscène uit Romeo en Julia. Ik zie haar nog in de enorme Albert Hall, in de hooge zaal met de vele volgepakte galerijen rondom, met de menschenzee be neden, omgevend het kleine verhoogde podium waarop de levende kleurenweelde van tallooze bloemstukken den glimmend-zwarten vleugel omlijstte. Zij zong de tuinscène uit Faust in een bloeiuientuin, door haar bewon deraars daat saamgebracht. En op al die galerijen, de eene boven de andere, en in die dichte menschenmassa beneden, zag men in het schemerige licht de duizenden witte ge zichten, opgeheven, in overgegeven aandacht, in d« spanning van intense ontroering. Melba ging heen, en niemand die haar hoorde begreep waarom, want zij gaf immers nog zoo groote kunst zij bereikte nog steeds het sublieme waarvoor de critiek in eer» bied zweeg. Zij wist zelf waarom zij heenging, en dat was voldoende. Verklaren kon zij het niet, maar zij voelde dat het moment gekomen was om te verhoeden, dat de dalende lijn begonnen en herkend zou worden, en de wonderschoone herinneringen aan haar zang voor velen benadeleld zouden worden. Zij was te veel persoonlijkheid om de tragiek van de stervende coryphée, het larmoyante slot van de carrière van zoovele anderen, niet te voor zien en te kunnen vermijden. Melba kende zichzelf, haar kunst en de grens van haar kunnen. Zij ging heen in glorie, zooals enkele jaren tevoren Mme. Bartet, van de Comédie Francaise, die van de vele protesten tegen haar besluit sleohts met een glimlach kennis nam en het toch doorzette.. Tienduizend menschen in de Albert Hall brachten, aan het slot van het concert. Nellie Melba een ovatie die minutenlang duurde. Toch ging zij heen. Zij keerde terug naar haar geliefd Australië om daar nog vijf jaar te leven, zonder concerten en zonder toe juichingen, maar nimmer vergeten door de talloozen. die enkele van de mooiste uren in hun leven aan haar dankten. Engeland, dat gaarne titels geeft had haar 't vrouwelijk equivalent van een ..knighthood" verleend, en zij trad sindsdien op als „Dame" Nellie Melba. Ik weet niet of zij daar zelf veel waarde aan hechtte. Het is niet waar schijnlijk. De muziek is altijd de kunst par excellence van de gansche wereld, de gansche menschheid geweest. Zij kent geen nationale en geen landsgrenzen. Zoo was Melba's kunst ook van de geheele menschheid. die haar tot de weinige allergrootsten in zijn midden rekent, en haar nagedachtenis eert als die van een vrouw, die haar eindeloos veel ge geven heeft. ALG. NED. META ALBEWERKERS BOND Tegen Zaterdagavond zijn de jeugdleden van de afdeeling Haarlem opgeroepen tot een cursusvergadering in „De Centrale". De voorzitter van de afdeeling zal een JezLng houden, toegelicht met Lichtbeelden, ftver „De elcctriciteit als krachtbron", INGEZONDEN MEDEDEELINGEN ZOOALS MIJN JONGEN GROEIT ,VAN FRANKEN'S BROOD. BROODFABRIEKEN Haarlem - Heemstede - Bloemendaal HET PROVINCIAAL BANK BEDRIJF. NADERE MEDEDEELINGEN OVER DE „CENTRALE BANK". Het Persbureau Vaz Dias deelt mede: „Nadat het communiqué, betreffende de oprichting eener bankcentrale in de provin cie de redactie van het Persbureau Vaz Dias had bereikt, heeft zij dit tot nader onderzoek in handen gesteld van zijn financieelen redacteur. Dit onderzoek werd Ingesteld ten 'kantore van het Voorlooplg Comité ter voorbereiding der Organisatie eener Provinciale Bank Cen trale. Tijdens het onderhoud werd den redacteur medegedeeld, dat in de Voorbereidende Com» missie zitting was genomen door enkele provinciale bankiersfirma's en hem werd een gedrukte uiteenzetting getoond, betrekking hebbende op de. oprichting der „Centrale Bank", waarbij als onderteekenaars voor kwamen de heer D. C. J. van Dijk, directeur der „Noorder Bank"; M. Petrie, firmant Petrie en Co. en R. W. Wulfhorst, particulier. Afgaande op deze namen aarzelde de re dacteur van het Persbureau niet, om het communiqué, dat ter verspreiding aan het bureau was toegezonden, aan de daarvoor in aanmerking komende dagbladen door te geven. Nadat in een financieel orgaan aan het Persbureau was verweten, zich tot spreek trompet te hebben gemaakt van den heer Kloppenburg, stelde dezelfde redacteiir zich nogmaals in verbinding met het kantoor van het Voorloopig Comité, dat hem mededeelde dat de heer Kloppenburg met deze zaak niets had uit te staan, doch dat men alleen een ont werp. door den heer Kloppenburg voor een dergelijke Provinciale Bankcentrale gemaakt, als leidraad had genomen, daar dit ontwerp het comité beter voorkwam dan een ander ontwerp dat destijds met dezelfde bedoeling door een ander was samengesteld. Uitdrukkelijk was hem verzekerd, dat de heer Kloppenburg met deze zaak verder niets uitstaande had, doch misschien later een claim zou kunnen doen gelden uit hoofde van het gebruik maken van zijn ontwerp. Uitdrukkelijk diende vas igesteld, dat de naam van den heer Kloppenburg in het eerste onderhoud hoegenaamd niet is genoemd. Maandag J.l. heeft nu het Persbureau on gevraagd bezoek gekregen van den heer Klop* penburg. Uit dit onderhoud bleek, dat de heer Kloppenburg wel degelijk bij deze geheele zaak betrokken is. Uit bovenstaande feiten blijkt, dat het Persbureau Vaz Dias het slachtoffer is ge worden van een bewuste misleiding, ln zoo verre. dat men bij de vermelding der namen dien van den heer Kloppenburg angstvallig achterwege heeft gehouden". Men zou zoo veel minder teleurstellingen ondervinden, als men de menschen maar zoo nemen wilde, zooals ze zijn en niet zooals wij ze ons voorstellen. We dichten hun eigenschappen toe, die ze in iverkelijkheid niet. bezitten en maken hun er later een verwijt van, als wü onze ver gissing inzien. Niet de anderen dragen de schuld, wij veroorzaken onszeide teleurstel ling. Telkens weer telkens weer opnieuw. Wij brengen hen ons heele geloovige ik, en zij weten niet wal ermee te beginnen. We zoeken diepten in hendie ze nu eenmaal niet heb ben. Eigenlijk zoeken wij in ieder van hen, slechts onszelven. Maar we vinden onszelf niet. En dat maakt ons dan onrechtvaardig en verbitterd waarom? (De Minister van Landbouw heeft den landbouicorganisaties ver zocht bij de bietenbouwers aan te dringen op het uitzaaien van Nederlandsch bietenzaad, dat geenszins achterstaat bij het buitenlandsche.) Beste brave bietenbouwers, Als het ook maar even gaat, Zaal dan uwe suikerbieten Slechts met Neerlandsch bietenzaad. Onze zaden staan niet achter Op uw suikerzoet gebiet, By de buitenlandsche zaden. Dus gebruik die vreemde niet. Wees hierin niet onverschillig. Luister naar een goeden raad. Zeg niet: 't soort zal mij een biet zijn, Steun het Neerlandsch fabrlzaad. Ge begrijpt: het zaad der bieten Vindt slechts in de biet debiet. Als dit uitblijft wordt het debit En dat wenscht ge steL'ig niet Zaai de vaderlandsche zaden, 't Brengt geen nadeel op zijn minst, In uw beurs en uw geweten Brengt het later zoete winst. P. GASUS. NIEUWS UIT INDIE DAJAK-KAMPONG AFGEBRAND. 130 WONINGEN VERLOREN GEGAAN. BUITENZORG, 24 Februari (Aneta). De plaatsvervangend resident Dankmeïer te Bandjermarin, bericht telegrafisch, dat op 18 dezer de Dajak kampong .Longngiam in Baloengan is afgebrand. 2 Mensohenlevens zijn verloren en 130 gezinswoningen zijn af: gebrand. SAWAH'S VERNIELD. TENGEVOLGE VAN ZWAREN REGENVAL. BUITENZORG, 24 Februari (Aneta). Gouverneur Gonggrijp van Paddang bericht telegrafisch, dat door zware regens in den nacht van 16 op 17 dezer, bij Batoe Tebal wederom verscheidene complexen sawah's vernield zijn. Bovendien is een deel van de keerdam in de onderafdeeling in de bocht van de Batoe Tebal-rivier bezweken. De schade is nog niet bekend. DE MERAPI-SLACHTOFFERS. ƒ307958BIJEEN. BATAVIA. 24 Februari (Aneta). Het Centraal Merapi-Comité. bericht dat de in zameling tot 24 Februari 1931, een totaal aanwijst van f 307.958. De Rotary Club Haarlem heeft Dinsdag avond in Hotel Lion d'Or haar ee~ste lustrum gevierd met een diner, waaraan ook de dames der leden en verscheidene gasten, leden van andere clubs, aanzaten. Er waren ln totaal 63 aanwezigen. Aan tafel werd o.a. het woord gevoerd door de heeren G. van Tienhoven, voorzitter der Rotary Club Haarlem, die een ovrrzicht van dit eerste vijfjarig tijdperk gaf. E. H Krelage, gouverneur van het district Hoi land van Rotary International. Ir. W. J Burgersdijk. A. de Bijll Nachenius. lid der Rotary Club Amsterdam, die vijf jaar gele den het initiatief nam tot de oprichting der Haarlemsche club, en G. Lieftinck. voorzitter der Rotary Club Amsterdam, die de oudste der Nederlandsche clubs is. In de redevoeringen werd met blijdschap gecon stateerd hoe sterk de geest van Rotary zijn weerklank in de Haarlemsche club heeft ge vonden, en werd herinnerd aan de vele inte ressante voordrachten, door de leden aan de wekelijksche lunches gehouden. De Rotary Club Haarlem telt thans 34 leden. Na het diner volgde een gezellig samen zijn, waarbij Rotarian A. de Vogel eenlge piano-soli voordroeg en later mevrouw Rozinga begeleidde, die een aantal liederen zong. Beide kunstenaars oogstten warmen bijval. Er werd gedanst, en later in den avond hield Jhr. J. Feith, lid der Ro.ar Club Den Haag, een geestige causerie, die zeer gewaardeerd werd. GOUVERNEUR-GENERAAL. DE CANDIDATEN. Onze Haagsche correspondent schrijft: N. a. v. het bericht van de Telegraaf oveT een benoeming van den Amsterdamschen burgemeester tot Gouverneur-generaal van Ned. Indië, verneem ik van gewoonlijk wel ingelichte zijde, dat inderdaad de heer Colijn voor de hooge landvoogdsfunc'.ie niet wil in aanmerking komen, maar ook. dat onder de candidaten, welke voor het gouverneurschap door de regeering ln aanmerking worden ge bracht, de naam van den heer de Vlugt niet voorkomt. Er moet, naar ik verder verneem ln den ministerraad, nog geen beslissing zijn gevallen. VERBREEDING NOORDZEE KANAAL. OP SPOED AANGEDRONGEN. In het Voorlooplg Verslag der Eerste Kamer op de Waterstaatsbegroo.ing werd de ver wachting uitgesproken, dat de zoo dringend noodige verbreed in g van het Noordzeekanaal met bekwamen spoed zal worden ten uitvoer gelegd. Vertraging in de uitvoering zou de schromelijks te gevolgen kunnen hebben. DE „JUNTA" VAN IIET ZUIDEN LIMA, 25 Febr. «N.T.A.) Naar de Asso ciated Press meldt, hebben de opstande lingen een eigen regeering gevormd in Zuid Peru, de ..Junta van het Zuiden". De te Cuzeo in garnizoen liggende troe pen hebben zich hierbij aangesloten. POKKENEPIDEMIE CALCUTTA, 25 Febr. (N.T.A.) In Britsch Indië is een pokkenepidemie uitgebroken, die een zeer kwaadaardig karakter heeft aange nomen. Tot dusver zijn reeds 167 personen aan deze ziekte ten offer gevallen. Geduren de de afgeloopen veertien dagen zijn. meer dan twee millioen personen ingeënt. GEEN LOONSVERLAGING IN DE TEXTIEL INDUSTRIE. De aangekondigde bespreking tusschen de fabrikantenvereeniging en de vertegenwoor digers der moderne. Christelijke en R.-K. Textielarbeidersorganisaties heeft Dinsdag middag te Almelo plaats gehad. Het resultaat was, dat de door de fabrikanten tegen 2 Maart aangekondigde algemeene loonsverla ging van 1 pet. niet doorgaat, hoewel de fa brikanten van meening blijven, dat de za kelijke bedrijfsbelasting dient te worden af geschaft. Een ernstig conflict is hiermede dus afgewend. HET RUSSISCHE AARDAPPELMEEL IN NEDERLAND. Het Tweede Kamerlid Zijlstra, heeft den minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw gevraagd of hem bekend is, dat een hoeveelheid van 8000 balen Russisch aardappelmeel bestemd is om naar Granin» gen te worden vervoerd en of de minister niet van oordeel is dat een soortgelijke invoer, vooral indien hij groote afmetingen mocht aannemen, den onlangs door de Tweede Kamer aangenomen maatregel inzake de aardappelmeeiindustrie in zijn werking ernstig zal schaden. Is de regeering voor nemens terzake maatregelen te nemen en zoo Ja, welke? DE P H. A. E. Z. Aneta—Vaz Dias meldt, dat bij de K. L. M. bericht is ontvangen, dat het 12e postvlieg tuig, de P. T a. e. z.. dat te Belgrado is ge land, Dinsdag tengevolge van het slechte weer niet verder is gevlogen. Rotgrj/club Haarlem. Het S-jarig bestaan ge- vierd. (Ie blad, le pag.) De Vlootonderhandellngen te Parijs. (3e blad. 2e pag.) Maginot over de Fransche oorlogsbegrooting. (3e blad. 2e pag.) De moordzaak Lans. (1 blad. 2e pag. en 2e blad, le pagj ARTIKELEN, ENZ R. P. Nellie Melba. Cle blad. le pag.) Brief uit Berlijn: De toestand eenigszins gunstiger. (3e blad, 2e pag.) C. J. v. T.: Onze Openlucht school. Wat de kinderen zelf er van zeggen. (2e blad, le pag.) (Laatste berichten 2e pagina le blad.) NED. VEREEN. VOOR VOLKEN BOND EN VREDE. JHR. VAN KARNEBEEK OVER DEN VOLKENBOND. Voor de afdeeling Amsterdam def Ned. Vereen, voor Volkenbond en Vrede sprak Dinsdagavond Jhr. Mr. Dr. H. A. van Karne- beek, oud-minister van Buitenlandsche Za ken en voorzitter van genoemde vereenig.ng, over de beteekenLs van den Volkenbond als historlsch-politiek verschijnsel in de evolutie van de menschheid. Jhr. Van Karnebeek vergeleek de wijze, waarop de internationale samenleving thans ls Ingericht, met den toestand, die voor de stichting van den Bond werd aangetroffen. Wat vroeger Incidenteel voorkwam ls thans gemaakt tot een reëele staatkundige Instel ling, waarin de verzoenende factoren ln het lntcrnationaal-poiltieke leven zich perma nent kunnen doen gelden, hetgeen een diep Ingrijpende verandering ls. Vast staat dat, ondanks alle moeilijkheden, de Volkenbond zijn gang gaat, als interna- tlonaal-politleke instel.ing dieper wortel schiet, en bezig ls, door een voortdurend con tact tusschen de staten gaande te houden, een Inniger levensgemeenschap der volken voor te bereiden. De heer Van Karnebeek zette uiteen, dat ln dit voortdurend contact en beraad het zwaartepunt en de kracht van den Volken bond liggen. De oud-minister stond verder stil bij de preventieve kracht, die uitgaat van deze plichtmatige constante bemoeiing met opko mende moeilijkheden van dit min of meer permanent ln rade bijeen zijn van de volken en hij wees op de noodzakelijkheid om de preventieve atcle van den Vo.kenbond zoo doeltreffend mogelijk te organlseeren. De veiligheidswaarborg, die in de regelma tige activiteit van den Volkenbond ls gele gen. moge niet worden onderschat, en het publiek, dat zich gaarne smalend over den Raad uitlaat, omdat de wereldtoestand, waar voor de Bond niet aansprakelijk is. nog niet in orde ls, zal goed doen zich rekenschap to geven van de moeilijkheden, waaraan de Bond het hoofd heeft te bieden, en van den toestand, waarin de wereld op het oogenbllk zou verkeeren, wanneer de Bond na den oor log niet ln het leven was geroepen. In het belang zijner universaliteit zal de Volkenbond zijn actie en houding zoodanig moeten inrichten, dat aan de volmaking daarvan geen beletsel woidt ln den weg ge legd. De afzijdigheid van Amerika, Rusland en Turkije vormt op het oogenblik het zwak ste punt in den Bond. Jhr. Van Karnebeek denkt in dit verband ln het bijzonder aan de Unie en gelooft, dat de Bond verstandig zal doen, door rekening te houden met den te genzin van Amerika om territoriale garantle- plichtlngen te aanvaarden, zooals die in het Protocol van Genève waren geconcretiseerd. Amerika heeft zich echter aan internationale samenwerking nimmer vijandig betoond, en het zal zaak zijn, tegenover Amerika te doen uitkomen, dat niet in het garantiebeginsel, maar in het georganiseerd overleg het wezen van den Volkenbond ligt. DE KINDERPOSTZEGELS. HAARLEM MAAKT EEN GOED FIGUUR. Het Tijdschrift voor Armwezen. Maatschap pelijke Hulp en Kinderbescherming bevat een overzicht van de aantallen verkochte wci- dadigheidspostzegels in de voornaamste plaat sen. Haarlem maakt daarbij een mooi figuur: 1927 1928 1929 1930 Amsterdam 1071259 1033698 1063671 904512 Rotterdam 484678 650676 617067 478795 Den Haag 398766 412143 519088 484075 Utrecht 127357 162213 176044 157923 Groningen 101185 127143 139778 118024 Haarlem 144440 192051 214219 203845 Arnhem 64256 71901 75028 63570 Breda 95163 129283 93535 100508 Cicilië door een orkaan zeer ernstig geteisterd. Vooral in de oude stad Palermo waren de verwoestingen zeer. aanzienlijk. Hierboven een foto uit de oude binnenstad

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 1