FRAN KEN'S
DE VERGANE TRAWLER.
Een karretje langs den zandweg reed...
Het woord is aan..;
Het Belangrijkste.
Onze Groentjes
1 -3 regels 30 cents
48e Jaargang No. 14630
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 4 Maart 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Piroctie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week f 0.27'A met Geïllustreerd Zondagsblad f 032
Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57V4. Franco per post door Nederland 3-87!^- Losse nummers
f 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57)4. franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN1-5 regels 1-75. elke regel meer f033 Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels I 0.60.
elke regel meer fO-15, buiten Arrondissement dubbele prijs Ome Groentjes
(sederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant»
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Ouim f250.-. Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-, Arm- of Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 4 Maart.
Pablo Casals.
Een klein, kaalhoofdig mannetje- Draagt
een grooten bril, lijkt eigenlijk het meest op
een oud dorpsonderwijzenje, ergens uit den
Gelderschen Achterhoek of zoo. Een bee-je
boersch van makelij. Hij heeft een soort milde
verbazing in zijn gelaatsuitdrukking, en dat
past er ook weer bij. Wonderlijk zijn de iro
nieën der Na'.uur. Zeker is het haar schuld
niet, en haar bedoeling nimmer geweest, dat
deze man een evening-dress zou dragen. Zon
der dat hij het bij mijn weten ooit (in een
of ander cliché-interview) gezegd heeft, be
sef ik dat hij deze kleedij verfoeit. Zij zal hem
nimmer passen,.
Hij verschijnt op het galerijtje, boven in
het antieke achterwand-décor van het Am-
sterdamsohe Concertgebouw. De zaal bene
den is één menschenzee. Boven aan de traip
staat het kleine mannetje met de groote cello
even stil, kijkt een beetje onzeker de groote
ruimte in, daalt dan voorzichtig, ietwat stun
telig, de hoog© trap af. Zijn begeleider Otto
Schulhoff, groot, indrukwekkend en „smart"
van uiterlijk, volgt met rustigen, beslisten
tred. Beneden heerscht een spanning van in
tense verwachting in de menigte.
Het oude dorpsschoolmeestertje bereikt
het podium, aarzelt even, loopt dan haastig
naar voren, zijn groote instrument meetor
send. En als door een impuls gedreven rijst
die duizendkoppige menigte van haar ze
tels op, in een hulde aan den Grootste onder
de Grootendat onaanzienlijke figuur
tje voor op dat desolate groote podium, met
een vleugel er op voor een eindelooze verla
tenheid van leege orkestruimte.
Applaus barst los en zwelt aan. Casals
buigt stijfjes, onhandig, naar links en naar
rechts en nog eens naar het midden. Dan
maar weer eens opnieuw naar links.
Tenslotte gaat hij maar zitten en buigt
zich even over zijn cel. en begint meteen.
Cello-sonate van Beethoven.
Daarne een Suite van Bach, zonder bege
leiding.
Daarna kleine werkjes van Huré, Jongen,
Albeniz, Rimsky-Korsakoffen tot slot
Boccherini.
Dit is een Wonder. De critici zitten hier
ook, maar de critiek verstomt van de eerste
noot af.
De kleine, boersche man met het verwon
derde gezicht speelt, en alles zwijgt in eer
bied voor de machtige ontroering van zijn
groote Kunst. Zijn cello zingt, juicht, wee
klaagt, fluistert.en het is als een hemel-
sche stem die tot ons komt uit verre oorden
van zuivere schoonheid, waarvan zij zingt.
Wij beluisteren die stem en het is of ook
Casals er naar luistert in dezelfde verrukking
en verwondering. Hij schijnt niet gespan
nen, niet geconsenteerd. Hij lijkt heel rus
tig en luistert meer terwijl zijn cello zingt.
Soms kijkt hij naar links of redhts de zaal
in of omhoog naar de galerijen, terwijl hij
speelt, met dien verwonderden blik door
zijn groote brilleglazen.
Hij eindigt, en het applaus davert weer
los, vele malen. Hij komt terug om alleen
Bach te spelen, hetgeen het grootste won
der van den avond wordt, een beleving om
nimmer te vergetenen hij is steeds de
zelfderustig, stil, zonder eenige affec
tatie, een beetje links, een beetje ver
baasd.
Het slot ls een demonstratie van wilden
bijval. Weer staat de heele zaal overeind,
Er wordt gejuicht en gesmeekt om een toe
gift. Hij speelt nog eens, buigt, ettelijke
malen, gaat tenslotte weer moeizaam die
hooge trap op, heel voorzichtig stappend,
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
DAT GOED BROOD U DAGELIJKS
ERGERNIS BESPAART.
BROODFABRIEKEN
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
gevolgd door den begeleider die zoo groot en
zwart is en met zoo kennelijken eerbied
voor dat kleine mannetje opzij gaat en hem
voor laat gaan.
Het Genie
Er zijn weinig grooter schoonheidsbelevin
gen in onzen tijd mogelijk, dan dat kleine
mannetje uit Spanje te hooren spelen op zijn
groote celdat stille kleine dorpsschool
meestertje, dat zelf zoo verbaasd en ver
rukt meeluistert naar het Wonder, hem ge
geven
R. P.
BELGIë.
DE MOORD.1N DEN SNELTREIN.
Ben Ahmed Moulay, de Algerijn, die aan
gehouden werd, verdacht van den moord op
den Hongaarschen handelsreiziger Schwartz
in den sneltrein OostendeKeulen, heeft een
volledige bekentenis afgelegd, aldus het Hbld.
Hij had den sneltrein genomen te Brussel,
waar hij eerst In een bazar een hamer had
gekocht. Toen hij op den trein gestapt was,
koos hij het compartiment uit waarin de jonge
handelsreiziger zat, die weldra zijn slachtoffer
zou worden. Hij legde den hamer in het net
en een weinig voor Brussel veinsde hij t3
slapen. De handelsreiziger strekte zich op zijn
beurt uit en sliep weldra in.
Toen stond de moordenaar zachtjes op, nam
den hamer uit het net, liet hem ingepakt en
bracht er verschillende slagen mede toe op he;
hoofd van den ongelukkigen slapenden man.
Daarna opende hij het venster van het com
partiment en wierp zijn slachtoffer op de
spoorlijn.
De moordenaar opende vervolgens de hand
koffer van den vermoorde en haalde er een
pyjama uit. Hij gebruikte dit kleedingstuk
om het bloed van den vloer op te vegen.
Daarna wierp hij het bebloede kleedingstuk,
evenals de overjas en een zakdoek, door het
venster van den trein.
Te Luik stapte de moordenaar uit. Hij ging
naar een hotel, waar hij zijn koffer neerzette.
Pas den volgenden dag werd hij gearresteerd.
GOEDE VANGST
De Odln ÏJM. 168 kwam heden van haar
IJslandsche reis terug met 1370 manden visch
en besomde f 8300.
Een karretje dat langs den zandweg rijdt,
Het is er toch ook nog in onzen tijd,
De paardekrachten van 't echte soort,
Ze stappen dan toch nog maar stevig voort;
De voerman bleef op zijn houten bok,
Hij ruilde geen stuur voor zijn ruige stok,
Hij dorst niet naar olie en naar benzien,
Zijn kar Ls voor hem als een limousien;
Een ander gaat harder, hij is tevree
Met den rustigen gang van nul komma twee.
Gij mensch van het heden, verkies dan maar
Uw stad en uw asfalt en boulevard,
De auto, haar schoonheid en mechaniek,
Die wondere daad van de techniek.
Maar 't karretje zal langs den zandweg gaan,
De voerman komt niet van zijn bok vandaan,
Geen auto zal ooit zoo sierlijk zijn
Als 't beeld dat zij vormen in kleur en lijn....
En zeg mij had drie van uw paardekracht.
Uw auto langs dien weg omhoog gebracht? 1
.GASUS.
HET IS DE „NOORDPOOL" IJ. M. 132.
Groote verslagenheid te IJmuiden.
„De oord-pool".
Onze IJmuidensche correspondent meldt:
Met zekerheid kan thans wel aangenomen
worden, dat de vergane trawler de „Noord
pool" is, aangezien de „Zuidpool" Urn. 46.
een zusterschip van eerstgenoemde en aan
de zelfde reederij toebehoorende, op Zaterdag
j.l. door de „Elnet" IJm. 102 is gepraaid en
deze mededeelde niet op de bewuste plek ge-
vischt te hebben. De „Elnet" kwam Dinsdag
met dit bericht aan de vischhal. De „Noord
pool" had 'tot op Dinsdag een reis van 13
dagen.
Van officleele zijde wordt ons medegedeeld
dat de gekapsijsde boot inderdaad de „Noord
pool" IJm. 132 van de reederij Noordpool en
Zuidpool moet zijn. De scheepsboot, welke
aangespoeld is. is herkend als te zijn van de
„Noordpool". Dat hiermede tevens menschen-
levèns te betreuren zijn, staat dan ook vast.
Tot zoover onze correspondent.
De „Noordpool", even ais de „Zuidpool"
zusterschepen is ln 1929 gebouwd op dc
scheepswerf „de Hoop" te Leiderdorp, had
een inhoud van 160 bruto ton en slechts een
radio-ontvangtoestel, doch geen zend-instal-
latie aan boord. In het voor- en najaar zijn
beide schepen bij de Amsterdamsche Droog
dok Mij. te Amsterdam verlengd geworden.
Een deerlijk verminkt lijk in
Engeland aan wal gebracht.
Een speciale verslaggever van de Tel. sein
de Dinsdag uit Fraserborough o.m. aan zijn
blad:
De wind is eindelijk wat afgenomen, doch
nog altijd slaan hooge zeeën over het wrak
van den treiler. die in den sneeuwstorm bij
Kinnaird Head is vergaan. De visschers van
het nietige dorpje Rosehearty en de tot alle
hulp bereide visschers van de langs de kust
liggende gehuchten, die evenals de talrijke
inwoners van Fraserborough voortdurend de
wacht houden aan de kust bij het wrak
staan machteloos tegenover het woeste ge
weld van de golven, welke op de gevaarlijke
rotspunten breken. De reddingsbooten, die
in Fraserborough onmiddellijk na de ontdek
king van de schipbreuk in gereedheid zijn
gebracht, hebben nog steeds niet kunnen
varen, en ook vandaag, nu de golven iets
minder hoog zijn geworden, staat er toch nog
zulk een sterke storm, dat het wrak onmo
gelijk kan worden bereikt. De stoere Schot-
sche visschers hebben heldhaftige pogingen
genoeg gedaan; met reddingsgordels om
trachtten zij aan lange lijnen over de uitste
kende rotspunten van het land af het wrak
te naderen, maar telkens werden zij door de
golven teruggedreven.
De ramp heeft onder de visschersbevol-
king van de kust, die de gevaren van haar
hachelijk bedrijf maar al te goed kent, diepe
verslagenheid gewekt-, en met ongeduld
wordt het oogenblik afgewacht, waarop de
zee haar prooi zal teruggeven. Als het water
niet kalmeert, zal Woensdag of uiterlijk Don
derdag het getij zoo ver zijn teruggeloopen.
dat men het vergane schip zal kunnen be
reiken.
De mannen, die op de rots de wacht hou
den, bespreken nog steeds de vraag, waarom
geen noodsignalen werden gegeven en waar
om de in nood verkeerende bemanning de
sirene niet heeft laten fluiten.
Een visscher echter, die tijdens den storm
van Zondag in de haven van Rosehearty
kwam om de trossen van zijn boot te ver
sterken, verklaarde dat het loeien van den
orkaan zoo geweldig was, dat geen sirene
zich daarboven had kunnen laten hooren,
terwijl de zware sneeuwjacht het onmogelijk
maakte, een raket of vuurpijl door de duis
ternis te doen heendringen.
Vele visschers hier, die uit ervaring spre
ken, veronderstellen dat de bemanning toen
de s'.orm losbrak, het anker heeft, uitgerooid
en toen in de kajuit is gegaan. Men neemt
aan. dat- toen de ankerketting is geknapt,
waarna het schip op de lange, smalle rots
geslagen moet zijn, waar het nu nog ligt.
Behalve het lijk van den ongeveer 40-Jarl-
gen man, dat Zondag reeds is aangespoeld,
zijn tot dusver vijf lichamen gevonden. Zij
liggen, zooals gemeld ln een diepen poel.
welke bij de bevolking bekend is als de
Sweet Pool". Herhaaldelijk heeft men ge
tracht de lichamen met netten op te vangen
doch de stroom, bleek telkens te sterk. Het
lichaam van den circa 12-Jarigen jongen
werd eenmaal door de golven op een voor
uitstekende rotspunt geworpen, doch voor
men het kon bereiken wierp een tweede
golf het weer terug ln de kokende zee. De
kustwacht zal vanavond een poging doen om
bij laagtij de lijken uit den poel op te halen.
Na langdurige inspanning is de kustwacht
er Dinsdagavond eindelijk in geslaagd een
der deerlijk verminkte lijken aan wal te
brengen.
\UTOMATISCH INTERLOCAAL
TELEFOONVERKEER.
INVOERING BINNEN 15 JAAR.
In antwoord op schriftelijke vragen van
het Tweede-Kamerlid Guit verklaart de mi
nister van Waterstaat, dat de mogelijkheden,
die de automatiseering der telefoon ook ten
aanzien van het interlocale verkeer biedt,
voor hem aanleiding zijn geweest zijn goed
keuring te hechten aan het voornemen van
de leiding van het Staatsbedrijf der P.T.T. om
ook het interlocale telefoonverkeer, met be
houd van de onvermijdelijke handbediening
op knooppunten, geleidelijk te automatisee-
ren. Verwacht wordt, dat de automatiseering,
welke technisch zoowel in het locale als ln
het interlocale verkeer voorziet, plus minus
13.500.000 gulden meer aankapitaalsuitgaven
zal vragen dan voortzetting van het hand-
bedrijf. Belangrijker dan dit cijfer ls evenwel,
dat op grond van de gemaakte berekeningen
mag worden verwacht, dat doorvoering van
de automatische verkeersafwikkeling bij
alle voordeelen daarvan voor den gebruiker
ook voor het bedrijf een voordeel zal zijn
door een niet onaanzienlijke vermindering
aan exploitatielasten, onder welke uiteraard
zijn begrepen rente en afschrijving van het
bovengenoemde kapitaal. De duur van uit
voering der werken wordt geschat op 13 a 15
jaar.
In Beieren en Zwitserland, zoo deelt de
minister verder mede, is op overeenkomstige
wijze en schaal de automatiseering van den
telefoondienst in uitvoering. De daar bereikte
resultaten voldoen, zoowel technisch als ex-
ploitatief, aan de verwachtingen.
Sir Charles Trevelvan. een van de interes
santste "politieke figuren in Engeland is af
getreden als minister van onderwijs in het
kabinet Macdonald. Oorspronkelijk behoor
de Trevelvan tot de Liberale Partij, maar
later sloot hij zich bij de arbeiders aan. Zijn
voorsel, den leerplichtigen leeftijd, te ver-
hoogen tot vijftien jaar. werd verworpen
bovendien kon de minister zich niet met het
algemeene beleid van de regeering ver-
cenigen^
Warwick Deeping:
En soms houdt een gevoelige intuïtie zich
met recht vast aan iets, dat de versle
ten wijsheid van de wereld lang verzaakt
heeft of verzaken zou.
De vergane trawler toch de „Noordpool
IJ. AI. 132
(Ie blad, le pag.)
Gandhi en LordIri/in bereiken overeen
stemming.
(2e blad, le pag.)
Belangrijke zitting van den Duitscheit
Rijksdag.
(2e blad. le pag.).
Groote rede van Briand over de Interna-
tionaXe verhoudingen.
(2e blad, le pag.);
De K. L. M. in den komenden zomer.
Amsterdam centrum van het Europeesch
luchtnet.
(2e blad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Pablo Casals.
(le blad, le pag.)
Jhr. J. C. MoUerus: Vergrooting van afzet
gebied. Rollende winkels-
(2e blad, 2e pag).
Finland's nieuwe president: Stdnhufvud.
4e blad, le pag.).
Brieven uit Berlijn. De auto-salon.
(3e blad, 3e pag.);
Pk.: Langs de Straat: ,tAmerikanisme
(2e blad, 4e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
IJMUIDEN
INBRAAK
Door den winkelier B. G. wonende ln de
Oranjestraat te IJmuiden werd aangife ge
daan, dat In den nacht van 2 op 3 Maart bij
hem was ingebroken en uit den winkel eenige
hammen en andere diverse vleeschwaren wa
ren ontvreemd. Door de politie wordt een on
derzoek ingesteld.
(Advertenties van Vraag en Aanbod)
kosten thans
elke regel meer 10 cents
Wij vestigen bier nog eens uit
drukkelijk de aandacht op, omdat ons
nog dagelijks Groentjes toegezonden
worden, met insluiting van 25 cents
voor betaling. DERTIG CENTS
is dus het verschuldigde bedrag tot
het minimum van DRIE regels. Men
gelieve hiervan nota te nemen om
onnoodige administratie en uitstel
van plaatsing te voorkomen.
Administratie
Haarlem's Dagblad
