JUIST Dj? FRANKEN'S Het woord is aan... IJM. 132 De buitenleerlingen bij Hooger- en Middelbaar Onderwijs. De stoomtrawler „Noordpool" IJm. 132 ARBEIDSWET KANTOORBEDIENDEN Het Belangrijkste. 48e Jaarsransr No. 14631 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 5 Maart 1931 HAARLEM S DAGBLAD Dir*cti.r P. W. PEEREBOOM •n ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN :pcr weck 0.2734. met Geïllustreerd Zondagsblad f 032 Per 3 maandenHaarlem en plaatsen waar een agent gevestigd ts (kom dei gemeente) 3-5734. Franco per post door Nederland 3.8734- Losse nummers ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5734- franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10604 Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 1—5 regels 175. elke regel meer 1 0.35- Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels t 0.60t elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer /0.10, uitsluitend A contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1600.-. Verlies van Hand. Voet ol Oog 1400.Duim 1250.-. Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- ol Beenbreuk 1100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN EERSTE BLAD Just Havelaar: Alleen de kinderen in hun onbewustheid en de minnaars in hun elementair enthou siasme, en de groote kunstenaars, die boven alles de wijsheid en de goedheid vereeren, weten ivat de schoonheid waard is- HET ST. ELISABETH'S GASTHUIS. 350-JARIG BESTAAN. in onze nummers van 19 en 25 October 1927 plaatsen wij eenige artikelenmet illu straties en historische bijzonderheden over het feit, dat het in 1928 350 jaar geleden zou zijn, dat begonnen werd het St. Elisa beth's Gasthuis op de tegenwoordige plaats te vestigen. In aansluiting daarop deelde de directeur Dr. L. C. Kersbergen mede, dat hij het voor nemen had in verband met dit jubilé een boekje te schrijven over de geschiedenis van het gasthuis. Hij vroeg stadgenooten die oude •teekeningen van deze instelling 'bezaten, die voor dit werkje af te staan. De voorbereiding van dit werk is thans zoo ver dat het in den loop van dezen zomer in druk verschijnen zal. BELASTING-HEFFING TE HEEMSTEDE. GEEN OPCENTEN OP DE GEMEENTE FONDSBELASTING. In het artikel „Voor de Forensen", opge= momen op pag. 1 van het 2e blad van heden, wordt medegedeeld hoe het staat met de be lastingheffing te Heemstede. Het gemeente bestuur had de beslissing over de vraag of opcenten geheven zullen worden op de Ge- tmeentefon dsbelastirig voorloopig versohoven tot 1 Mei a.s. Wij vernemen evenwel uit ver trouwbare bron, dat het niet in. de bedoeling van het gemeentebestuur van Heemstede ligt, om alsnog met een voorster op opcenitenhef- fing bij den raad te komen. Evenals Bloemendaal zal Heemstede dus afzien van de heffing van opcenten op de Gemeentefondsbelasting. DE ELECTRIFICATIE DER SPOORWEGEN. BEVERWIJKAMSTERDAM IN 26 MINUTEN Men schrijft ons uit Beverwijk: Woensdag zijn wederom eenige proefritten gehouden met electrische treinen van Bever wijk af. Ditmaal hadden deze ritten niet tot doel, om het geëlectrificeerde baanvak Be verwijk—'Velsen te controleeren, maar gold het een onderzoek in hoeverre de druk bere den trajecten IJmuidenHaarlem en Haar lemAmsterdam het inleggen van electrische sneltreinen toelaten. De eerste rit was een sneldienst van Haar lem naar Beverwijk, waarbij bleek, dat de rijtijd slechts 10 minuten bedroeg. Daarna werd een sneldienst gereden vanaf station Beverwijk naar Amsterdam. Afgezien van het oponthoud te Haarlem, dat noodzakelijk was. omdat deze extratrein tusschen den ge wonen treinenloop moest worden ingelascht, had de trein slechts 26 minuten noodig, om het Centraalstation te bereiken. Vrijdag zal een aavang worden gemaakt met de z.g.n. beugel-beproevingen tusschen Uitgeest en Ca:tricum. Daartoe wordt een electrische trein, getrokken door een machine langs de baan vervoerd, teneinde te kunnen controleeren. of de bovenbouw geheel aan de eischen voldoet- In een zachten stoel gezet-en, In mijn huis op 't veilig land, Als ik rustig heb gegeten, Neem ik mijn lectuur ter hand. Na den drukken dag van heden Is mijn arbeid weer gedaan En nu val ik weer tevreden Op mijn geestverstrooiïng aan. Ach, er zijn wél kleine zorgen, Maar die zet ik nu op zij. Die zijn voor den dag van morgen, Ik ben nu een paar uur vrij. Rustig kan ik wat gaan lezen En de thee is al gezet, Wat voor nieuws zou er wel wezen. Wacht, ik neem een sigaret En daar staren mij de woorden Van de onheilstijding aan: Hollandsch schip is in het Noorden, Aan de Schotsche kust, vergaan, 'k Heb mijn pen ter hand genomen, Daar 'k er wat van zeggen wil, Maar ik kan er slecht toe komen En ik blijf maar stil heel stiL Financieele medewerking van de omliggende gemeenten voor scholenbouw Uit het advies van de door B. en W. inge stelde commissie inzake de hu'svesting van ons voorbereidend hooger- en middelbaar on derwijs blijkt, dat de gebouwennood alleen afdoende (althans voor den eersten tijd) is op te lossen door niet alleen een nieuw ge bouw voor het Gymnasium te zetten, maar ook voor de Meisjesschool. Daarmede zouden natuurlijk tonnen ge moeid zijn. In de geheele aangelegenheid is de quaes- tie der buiten'.eerlingen van veel belang. De bevolking der scholen was bij het be gin van den cursus 1930,1931 aldus verdeeld: uit de gemeente buitenleerlingen Gymnasium 170 76 Gem. Lyceum 322 141 H B. S. A 288 66 H. B. S. B 209 45 Meisjesschool 133 55 Totaal 1122 383 Meer dan een vierde van het aantal leerlin gen zijn dus jongelui van elders en wel voor namelijk uit Heemstede en Bloemendaal. Als Haarlem die buitenleerlingen n:et op haar scholen zou toelaten, zou de gebouwen- quaestie waarschijnlijk minder nijpend zijn. Het zou natuurlijk niet juist zijn om te zeg gen, dat Haarlem alleen door dien stroom buitenleerlingen gedwongen wordt om nieuwe schoolgebouwen te stichten, want het gebouw van de Meisjesschool aan de Krocht is niet alleen te klein maar ook ongeschikt. Boven dien zou een uitgebreid-opgezette berekening noodig zijn om een antwoord op de vraag te geven of Haarlem's financiën er wel bij zou den varen als geen buitenleerlingen meer zouden worden toegelaten, want dan zou eerst uitgemaakt moeten worden of Haarlem door zijn kleinere scholen meer exp oi atie- kosten zou besparen dan schoolgeld-inkom sten derven. Maar wel kan gezegd worden, dat die honderden buit-en leerlingen mede oorzaak zijn, dat aan de Haarlemsche schat kist belangrijke financieele offers voor de schoolgebouwen geëischt worden. De gemeente Haarlem heeft onlangs het schoolgeld voor de buitenleerlingen verhoogd. De omliggende gemeenten beta en nu voor de leerlingen die zij naar de Haarlemsche scho len voor middelbaar-en voorbereidend hoo ger onderwijs sturen f 500. Te voren was dit f 400. Met die f 500 worden de kosten voor Haarlem nog niet ten volle goedgemaakt. De kostende prijzen zijn per leerling: Gym nasium f 521 en H. B. S. f 612. Bij deze becijfering is rekening gehouden met de kosten die Haarlem heeft voor de be staande schoolgebouwen. Als Haar'em evenwel twee nieuwe gebouwen zou moeten zetten, zullen de kosten per leerling omgeslagen zeer belangrijk stijgen. Voor de buiten'eerlingen zou dan geen f 500 maar ongeveer f 703 schoolgeld betaald kosten te dekken. In Haarlemsche oi stede en Bloemendaa eigen H B S. te en worden om de lerwijskringen was een gerucht doorgedronj en, dat er in Heem- over gedacht werd een ihten. Wij hebben naar de juistheid van dit gerucht een onderzoek ingesteld. Ons werd verzekerd, dat- hier mis verstand in het spel is. Wei heeft eenigen tijd geleden een lid van den Heemsteedschen raad de vraag gest; zijn voor Heemstede^ Bloemendaal, een eigi Bij nadere beschouw zoo werd ons uit H kringen medegedeeldj dat zoo'n plan niet g_ Wel bezoeken ongew |d, of het mogelijk zou in samenwerking me. ;n H. B. S. te stichten ig van deze quaestie is tmsteedsche gemeente- 1al spoedig gebleken, td uitvoerbaar zou zijn. 300 leerlingen uit Heemstede en Bloemendaal het Gymnasium of de middelbare scholen te Haarlem, maar die zijn over alle inrichtingen verspreid, zoo dat de ouders voor hun kinderen blijkbaar zeer verschillend onderwijs be gee ren. Het zou niet mogelijk zijn al die leer.ingen ui: Heem stéde en Bloemendaal in één school-type samen te brengen- Bovendien zouden de ge meentebesturen als zij een openbare school voor middelbaar onderwijs openen vermoe delijk gauw komen te staan voor consequen ties wat het bijzonder middelbaar onderwijs aangaat Dat alles zoo vervolgde onze zegsman uit de Heemsteedsche gemeentekringen zou zeer veel geld kosten en toch geen alge- heele bevrediging aan de zeer ui eenloopende wenschen der ouders schenken. Het is veel beter, dat Haarlem het centrum voor het middelbaar en Hooger Onderwijs blijft. Dit onderwijs is in Haarlem uits'-ekend ingericht, alleen zal in den gebouwen-nood moeten worden voorzien. Haarlem zal voor nieuwe gebouwen thans zwaardere financiee e offers moeten brengen. De-veronderstelling is even wel gewettigd, dat Heems'-ede en Bloemen daal, die het meeste belang hebben bij he" Haarlemsche onderwijs, bereid zullen zijn in de kosten voor de gebouwen bij te dragen. He: is toch onredelijk, dat de om.iggende ge meenten in deze op Haarlem parasiteeren! Heemstede en Bloemendaal zijn zoo ver volgde onze zegsman volkomen in staa om te betalen wat het onderwijs voor de kinderen hunner ingezetenen kost. In den annexatiestrijd die achter ons ligt, is van den kant van Heemstede aangedron gen om samenwerking van gemeenten. Nu moeten op onderwijs-gebied de consequen ties daarvan aanvaard worden. Er is nu een uitstekende gelegenheid om samenwer king te zoeken. Als het initiatief van Haar lem uitgaat, zal, naar ik verwacht, het ge meentebestuur zoo besloot onze zegsman uit Heemsteedsche gemeentekringen zoo wel in Heemstede als Bloemendaal een wel willend oor vinden. Alle 11 opvarenden verdronken. IJmuiden betreurt twee dooden. (Van onzen correspondent-.) Reeds eenige dagen werd met spanning bericht omtrent de stoomtrowler „Noord pool" IJ.M. 132 van de reederij Noordpool en Zuidpool tegemoet gezien. Allerlei geruchten en gissingen deden de ronde, eenige hoopvol, andere deden het erg ste vieezen. Dagen en nachten van bijna onhoudbare spanning werden door de familieleden der opvarenden doorgebracht. Maar niet alleen de familieleden en naaste verwanten leefden tusschen hoop en vrees; geheel IJmuiden leefde met deze menschen mede. Overal waar men kwam of liep werd over de „Noordpool" gefluisterd en met angst weed telkenmale gevraagd: „Zou het dan toch waar zijn?" Dan weer wierp men deze gedachte van zich en bleef bouwen op het feit, dat toch een bevaren schipper het commando over de trawler voerde, die bij Morey Firth de vischgronden waar gevischt werd) zeer goed bekend was en tevens be kend stond als een uiterst bekwaam en voor zichtig schipper. Het feit, dat de „Noordpool" een stevige boot was, ja zelfs zoo goéd als nieuw (zij was ongeveer 1 1/2 jaar in de vaart) stemde mede hoopvol. Totdat eindelijk de droeve mare door IJmuiden ging. „De Noordpool" was inder daad gebleven en met haar de geheele be manning, bestaande uit elf koppen. Tien gezinnen in diepe rou-v gedompeld na dagen van angstig verbeiden! Diepe deernis gaat van ons uit naar de zwaar getroffen gezinnen en in het bijzonder naar de wed. Gravemaker, de echtgenoote van den verdronken schipper, die naast haar echtgenoot ook nog haar zoon aan de golven moest betalen. Het ls het harde en wreede lot, den vis- schers en hun gezinnen beschoren. Geheel IJmuiden is onder den indruk van dit vreeselijk gebeuren en vooral zij, die de „Noordpool" op den 15en Febr. JJ. zagen uit varen en de bemanning een goede reis toe- wenschten. Wij laten hieronder de namen der omgeko menen volgen: Schipper J. Gravenmaker, pl.m. 56 Jaar ge huwd, wonende aan de Kompasstraat te IJmuiden; Stuurman Willem Gravenmaker, zoon van den omgekomen schipper, 22 jaar. eveneens wonende te IJmuiden, ongehuwd; Machinist A. v. Onselen, wonende te Maas sluis, gehuwd; 2e machinist L. M. van Sprangs, ongehuwd en stoker P. v. d. Ende. ongehuwd, wonende te Maassluis; Stoker Jac. Hennevanger, Maassluis, gehuwd. Kok J. W. Noordzij, Maassluis, ongehuwd; en de matrozen C. Varenkamp, wonende te Maas sluis, ongehuwd; A. Rog. wonende te Sche- veningen, gehuwd; D. Groen wonende te Alkmaar, gehuwd!, D. Prins, wonende te Egmond aan Zee, ongehuwd. De weduwe J. Gravenmaker wordt zeer ze ker wel het zwaarst getroffen door het ver lies van haar man en zoon, temeer daar eenige jaren geleden haar een schoonzoon ontnomen werd, die eveneens den dood in de golven vond. Ais tragishe bijzonderheid kunnen wij nog mededeelen dat schipper Gravemaker ge- ruimen tijd wegens ziekte thuis was geweest en dit zijn eerste reis was na zijn onge steldheid. Schipper Gravenmaker was met de ge varen van de rotsachtige kust bij Morye Firth en de daarvoor liggende riffen volko men bekend. Men is hier dieip onder den indruk van het vreeselijk gebeuren. In totaal negen lijken gevonden. Reuter seint ons uit Londen: Er zijn opnieuw 6 lijken gevonden van le den van de bemanning van den Nederiand- INGEZONDEN MEDEDEELINGEN is de oorzaak van ons succes. Brood van de beste hoedanigheid BROODFABRIEKEN Haarlem - Heemstede - Bloemendaal OPENBARE VERGADERING op WOENS DAG 11 MAART a.s., 8 uur, GEMEENTE LIJK CONCERTGEBOUW. Sprekers: W. BROUWER Jr., Secretaris „Algemeene"; A. DUISTERHOF, Secretaris „B. T. O." Kantoorbedienden en teekenaars! Be zoekt deze belangrijke vergadering! schen treiler, die op de Schotsche kust is vergaan. De lijken werden met groote moeite door politie en visschers opgehaald uit een inham op ongeveer 300 yard afstand van het wrak. waarop de golven nog met groote kracht beuken. In het geheel zijn nu 8 lij ken gevonden. De visschers zijn van mee ning. dat zich nog 2 lijken in den inham bevinden. De identiteit von hetschip is nog niet vast gesteld, daar het onmogelijk was het wrak van zee uit te naderen. Bij laag water zijn Woensdag een aantal mannen over de rot sen geklommen tot op 40 yard afstand van het schip. Zij konden de laatste 6 letters van den naam vaststellen, die „rdpool" luiden. V. D. deelt mede dat thans ln het geheel 9 lijken geborgen zijn. Door sneeuwstormen overvallen- Het Hbld. verneemt nog: De IJ.M. 132 „Noordpool" ls 19 Februari uit IJmuiden vertrokken en lag gereed in de Moray Firth om van de viscnvangst terug te keeren. toen zij door zware sneeeuwstor- men werd voervallen., zoodat ook de andere visscherschepen niet konden zien welk lot de „Noordpool" trof. Een sloep van den verganen treiler ls in Engeland aan wal gespoeld. Nadere bijzonderheden uit Rosehearty. Aan de Tel werd Woensdag uit Rose hearty gemeld: De kustwacht, die den geheelen dag bijna is blijven dreggen in den Sweet Pool, de nauwen ham in de rotsen, waar men Dins dag de lichamen heeft gezien van enkele der omgekomen vissohers, die daar door den stroom waren heengedreven, heeft van daag vier lijken kunnen bergen. Allen wa ren deerlijk verminkt en alle kleeren waren hun door den zwaren golfslag van het lichaam geslagen.. Een der geborgen slachtoffers is een zwaar gebouwde volwas sen man; de drie anderen zijn jonge man nen van 19 tot 20 jaar. De politiedokter onderzoekt de lichamen ln de hoop merkteekens te ontdekken, die tot identificatie kunnen leiden. Men heeft kunnen vaststellen, dat op een der armen van het Dinsdag gevonden slachtoffer de naam D. Moresman is getatoueerd. Donder dag zal hij met de overblijfselen van het Maandag aangespoelde slachtoffer worden begraven op het kerkhof van Fraserborough. De lijkstoet zal vertrekken uit het zieken huis waar de lichanvn zijn ondergebracht. De deelneming van de bevolking Ls niet ver minderd en een groot aantal inwoners van Fraserborough was heden weer naa- Kin- naire Head gekomen. De kustwacht hoopte vandaag de reddingsboot te kunnen uit brengen, doch hoewel de bemanning zich den geheelen dag gereed heeft gehouden, moest het plan worden opgegeven. Wel was de wind gaan liggen en de zee ge kalmeerd, doch er stond een veel zwaar- de rdeining dan Dinsdag en het was nog niet verantwoord de reddingsboot tusschen de uiterst gevaarlijke rotspunten uit te zenden. ZANDVOORT ONGELUK IN DE HOLLANDIA WASSCHERIJ. ARBEIDER DOOR EEN DRIJFRIEM GEGREPEN In de Hollandia-Wasscherij werd Woenrdag de machinedrijver M. G. uit Haarlem bij hei, overleggen van een drijfriem, die ln beweging was, door het leer gegrepen. Bij het stopzet ten der machine bleek hij ernstig gewond te zijn. De heer Weenlnk, eigenaar der fabriek riep onmiddellijk geneeskundige hulp ln. Overbrenging naar de Mariastlchtig te Haar lem was noodzakelijk. Behalve een verbrijzel de duim en kneuzingen aan rug en hoofd werd een dubbele armbreuk geconstateerd. Gymnasium en meisjesschool. Het vraagstuk van de gebouwen. De toeneming van het leerlingen-aantal. (3e blad 2e one.) De buitenleerlingen bij Hooger- en Middel baar Onderwijs. (Ie blad, le pag.) Het vergaan van de Stoomtrawler IJM. 132. (le blad. le pag.) Het conflict in ..Zang en VriendschapNieuw koor opgericht. Lieven Duvosel directeur (le blad. 2e pag.) Een vliegschool op Schiphol. Van dc afdeeling Amsterdam der N.V. Nationale Luchtvaart- school- (2e blad. le pag.) Groote rede van den Belgischen minister Hymans over het Fransch Belgisch militair ace oord. (2e blad, 3e pag.) Intimus: Staten Generaal. Vergaderingen van Eerste- en Tweede Kamer. (2e blad, 2e pag). ARTIKELEN. ENZ. R. P.: Scholenbouw en Samenioerking (le blad, le pag.) Voor de forensen: Verbetering van de tram- verbindingen in het vooruitzicht. Belang rijke gegevens over belastingverlaging voor forensen (2e blad, le pag.) (Laatste berichten 2e pagina te blad.) ENGLISH ASSOCIATION. SUSS ELEANOR TOVE. Voor de afdeeling Haarlem van de English Association zal vanavond Mists Ehanor Toye uit Liverpool optreden met een voondoacht over „Shakespeareau influence on English Music" en een aantal liederen. Miss Eleanor Toye heeft zoowel ln het buitenland als in Engeland reeds vqel succes geoogst sinds zij in 1922 te Praag debuteer de. Zij maakt deel uLt van de Liverpool Reperbory Opera Company, haar repertoire telt meer dan 300 liederen. Behalve op con certen en in opera is zij ook voor de radio opgetreden en heeft onlangs voor de B. B. C. zich nog doen hooren in Berlioz* 1' Enfance de Jésus Christ. HAARLEM, 5 Maart. Scholenbouw en Sam en we rk ing. Onze lezers in Haarlem, Heemstede en Bloemendaal zullen allen met groote belang stelling kennis nemen van de bijzonderheden ln dit nummer betreffende plannen tot nieu wen scho enbouw voor het Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onderwijs in Haarlem. De deskundige commissie die den stand van zaken onderzocht heeft, adviseert B. en W. om een nieuw gymnasium en een nieuwe Meisjesschool te bouwen. Het oude gymna sium zal dan gebruikt moeten worden voor het lcerllngen-surplus van de andere scholen. Dit surplus is, wat het Gemeentelijk Lyceum betreft, al aanmerkelijk. Het verwondert ons niet dat de commissie tot een dergelijk advies ls gekomen. Dat het Gymnasium en de Middelbare Meisjesschool beide, vooral het eerste zeer snel ln aantal leerlingen toenemen, en dat de Meisjesschool allertreurigst gehuisvest is op de Krocht die feiten baren nu al Jarenlang zorg, tot een oplossing moet het eindelijk komen Het sur plus van andere scholen b ijkt de noodzake lijkheid van twee nieuwe gebouwen dringend te maken. Dit is evenwel een kostbare zaak. en toen onlangs in den Heemsteed sch .n Raad de gedachte werd geopperd, dat H:e; ï- stede en Bloemendaal samen een HBS. zou den kunnen stichten, heeft men ongetwij feld ln Haarlem het hoofd geschud en ge zegd: Laten we dan voorzichtig te werk gaan. Nu blijkt evenwel uit informaties, door ons in Heemstede Ingewonnen, dat het p an van een door Bloemendaal en Heemstede te stichten H.B.S. niet uitvoerbaar wordt ge acht, omdat de 300 bultenleerllngen. die het Haarlemsche onderwijs genieten, over in richtingen van verschillenden aard Verde"!-! zijn en niet ln éen school bijeen kunnen wor-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 1