De Haarlemsche gemeente-financiën, Het woord is aan... Het Belangrijkste. 48e Jaargang No. 14641 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 19 Maart 1931 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM •n ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN :pcr week fO.TJV», met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57Va- Franco per post door Nederland 13.87lA- Losse nummer» f0.06. Geill Zondagsblad per 3 maanden f 0-5754- franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 1—5 regels 1175. elke regel meer f 0.35- Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels f 0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje» (iederen dag) 13 regels f 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend A contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 600.-. Verlies van Hand. Voet ot Oog 1400.-. Ouim 1250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger f50.-. Arm- ol Beenbreuk 1100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD DE HAARLEMSCHE GASFABRIEK- VERMINDERD PARTICULIER GEBRUIK TE HAARLEM. Uit de dezer dagen verschenen statistische gegevens der gemeente Haarlem hebben wij reeds ontleend dat de omzet van de Haarlem- sche gasfabriek in 1930, vergeleken bij 1929, weer gestegen is. De cijfers zijn: 1930: 25.382.794 M3. 1929: 25.247.595 M3. Vermeerdering: 135.154 M3. Wanneer wij de cijfers evenwel nader be kijken, blijkt dat deze vermeerdering gezocht moet worden in een stijgend gebruik in Bloe- menöaal en Zandvoort. Zandvoort nam 54.750 M3. meer af dan in 1929 en Bloemendaal zelfs 104.301. Bovendien werd in Haarlem in 1930 aan de openbare verlichting 85.625 M3. meer gas verbruikt dan in het voorafgaande jaar. Daarentegen verminderde het particulier gebruik en het gebruik in de gemeentegebou wen (inclusief 4 a 5 pet. van het totaal der misrekening der meters en lekkage) van 20.678.286 M3. in 1929 tot 20.477.813 M3. in 1930. Een daling dus van 200.473 M3. Bij een nader onderzoek bleek ons dat dit verschil zijn oorzaak vindt in den strengen winter van 1929. Er werd toen zeer veel gas voor verwarming gebruikt. Er is thans weer vooruitgang te constatee- ren in het particulier gebruik, niettegen staande de winter van 1930/1931 evenmin streng is geweest als de vorige. „IEDER WORDT GEACHT DE WET TE KENNEN". IEMAND, DIE HAAR NIET KENDE, VOOR DEN KANTONRECHTER. Wij hebben in ens landje een wet, houden de Algemeene Bepalingen der Wetgeving van het Koninkrijk. Artikel 2 nu van die wet zegt, dat de wetten in het geheele Koninkrijk ver bindend zijn uit kracht van derzelver afkon diging. Wat neerkomt op de buitengemeen optimistische veronderstelling, dat een ieder geacht wordt de wet te kennen. Optimistisch. Er is toch niemand, die zelfs maar den naam van alle wetten en verordeningen kent. Laat staan den inhoud. Het is dan V>k gansch niet te verwonderen, dat de zeer spraakzame man op het beklaag denbankje niet de minste notie had van de duistere kronkelwegen der Octrooiwet. Ook al verbeeldde hij zich er volkomen in thuis te zijn, meer nog dan de kantonrechter, die te hooren kreeg: „Dan weet U er niks van", en wien hij den raad gaf zich eenige duizenden wetboeken aan te schaffen. De man was uitvinder, had inlichtingen in gewonnen bij den Octrooiraad omtrent de uitsluitende rechten voor het maken van een voortbrengsel. Want de nieuwe verbete ring aan een draaibaren etalagestandaard, dien hij in een winkel gezien had, was niks. Hij had een andere gemaakt, een verbeterde uitgave.... „wel een half misproduct, Edel achtbare, maar toch een verbetering". Hij had dus inlichtingen gevraagd omtrent een octrooi, en matigde zich nu het recht aan, op reclamekaarten te suggereeren, dat hij al octrooi verkregen had. Hetgeen ten eenen- male onjuist was en volkomen in strijd met de goede trouw. Reden, waarom hij vervolgd werd. De spraakzame man redeneerde en pleitte, maar luisterde slecht. Op de vraag of hij ook buiten Haarlem de kaarten verspreid had, antwoordde hij met te zeggen, dat hij octrooi had aangevraagd. De kantonrechter trachtte den verdache aan het verstand te brengen, dat een aanvraag om octrooi tevens het stor ten van een geldsom meebrengt- Dit was echter niet geschied. „Dan leg ik dat geld hier op tafel. Ze kun nen me dan niks meer maken". Hetgeen onjuist was. Want het betalen van het geld had moeten gebeuren, vóór nij met de kaarten rondwandelde. Dit begreep de man niet. Als ie nou toch de guldens neer wilde tellen De ambtenaar elschte 75 of 25 dagen. De kantonrechter was milder, hij veroor deelde verdachte tot een boete van 25 of of 25 dagen. „Da's een koople, edelachtbare", dankte de veroordeelde en ging vriendelijk groetend heen. Even gleed een glimlach over de strakke gezichten der gerechtsdienaren. Toen diende de volgende zaak. PATRONEN ONTPLOFT TE REINSDORF. VIER PERSONEN GEDOOD. WITTENBURG. 18 Maart (V. D.) Heden morgen tegen 10 uur is op de patronen- opslagplaats van de dynamietafdeeling der springstoffenfabriek „Reinsdorf" een voorraad patronen ontploft, tengevolge waarvan vier personen werden gedood en twee lichte ver wondingen opliepen. De oorzaak van het on geval is nog onbekend. De aangerichte schade is gering. Zuinigheid geboden. Aanhangige plannen moeten verdaagd worden. Een week geleden hebben wij medegedeeld, dat B. en W. aan de hoofden van dienst en de directeuren der bedrijven een schrijven hebben gezonden, waarin in verband met de ongunstige tijdsomstandigheden, op zuinig heid werd aangedrongen. Daarna kwam ons nog ter oore, dat B. en W. de verdere uitwer king van verscheidene plannen die op stapel stonden voorloopig hebber, opgeschort, ter wijl bovendien getracht werd langs admi nistratieven weg te bevorderen, dat de ge meenterekening over 1930 nog zooveel moge lijk gunstig beïnvloed wordt, om daardoor te voorkomen, dat die rekening met een groot tekort zal sluiten. Toen wij op informatie uittogen werd ons door een ingewijde medegedeeld: De feiten die u gehoord hebt zijn juist, maar daarin ligt toch niets alarmeerends. Het is niet al leen Haarlem, dat de gevolgen van de econo mische inzinking ondervindt, alle gemeenten en alle landen lijden daaronder. Door die ongunstige tijdsomstandigheden loopen de belasting-kohieren terug, hetgeen dus wil zeggen: mindere opbrengst uit de belastin gen. Daarom is het noodig om. wil men een belastingverlaging voorkomen, tijdelijk zoo veel mogelijk op de uitgaven te besnoeien. Het zou onverstandig zijn ook plannen door te zetten als die van den aanleg van een Norderhout, of 6 ton te besteden voor een brug over het Donkere Spaarne. Al die plan nen moeten voorloopig ter zijde gelegd wor den. Als men dat doet is er niets verontrus tends in den toestand. Van andere zijde werd ons opgemerkt: Het is niet zóó, dat Haarlem niets meer kan doen, maar wij moeten ons voorl ooplg tot het strikt-noodige beperken. De achter ons liggende maanden hebben zeer veel ge kost aan steun aan werkloozen. werkver schaffing en werkverruiming en die extra uitgaven gaan nog steeds voort, want er komt nog slechts een geringe afneming in het aan tal werkloozen. Bovendien is er weer onze kerheid gekomen over de vraag hceveel Haarlem aan Heemstede voor de annexatie- schadeloosstelling moet betalen. Het- kan mee, maar ook tegenvallen. Wil men dus aan het gevaar van belasting-verhooging ontkomen, dan moet de tering naar de nering gezet worden. Blijkbaar zijn B. en W. daarvan doordrongen. Enkele voorstellen die al bij den raad ingediend waren zijn door B. en W. te ruggenomen, o.a. het voorstel om een stuk grond bij het Lorentzplein voor f 10.000 te koopen en daarop een telefoon-gebouwtje, gemakshuisje en wachtlokaaltje voor autobus passagiers te zetten. Van den aanleg van den Noorderhout zal wel niets meer komen. Men kan het terrein dat daarvoor bestemd is beter productief ma ken en, althans gedeeltelijk, voor woningbouw bestemmen. Er zijn twee nieuwe schoolgebouwen noodig, nl. voor het gymnasium en voor de Meisjes school Het zal zoo zie ik het althans, zoo vervolgde onze zegsman noodig zijn voor loopig met één gebouw te volstaan en het plan om het tweede nieuwe gebouw te stich ten uit te stellen. Met groote belangstelling heb ik kennis ge nomen van de in Heemstede en Bloemendaal gebleken bereidwilligheid tot samenwerking inzake den scholenbouw. Wat den bouw van de nieuwe brug over het Donkere Spaarne betreft, er zijn reeds bezwaren bij Ged. Staten tegen het desbe treffende raadsbesluit ingediend. De uitwerking der plannen om zich het lot der onvolwaardige arbeidskrachten aan te trekken is ook voorloopig opgeschort, omdat daarmede groote geldelijke offers gepaard zouden gaan. Aan de havenplannen wordt verder ge werkt. maar in een langzaam tempo. Ver moedelijk zal wel tot een uitvoering bij ge deelten besloten worden en dan nog alleen bij wijze van werkverruiming. Gaan wij evenwel zoo besloot onze zegs man met voorzichtigheid te werk. dan is voor Haarlem een goede toekomst weggelegd. Er vestigen zich hier zeer veel Amsterdam mers, meest gegoede middenstanders, die een aanwinst zijn voor ons kohier. In onze buiten wijken. vooral in HaarlenvNoord. wordt zeer veel gebouwd, maar alle huizen die klaar zijn vinden graag huurders of koopers. Als <i<us de economische inzinking overwonnen is, opent zich voor Haarlem een veelbelovend perspec tief. DE VRIJE HALVE DAG VOOR HET WINKELPERSONEEL. EEN ADRES VAN DE AFD. HAARLEM DER VEREEN. VAN HUISVROUWEN De afdeeling Haarlem der Ned. Vereeniging van Huisvrouwen heeft het volgend adres tot den Gemeenteraad gericht: „Het bestuur der afdeeling Haarlem van de Nederlandsche Vereeniging van Huis vrouwen, welke afdeeling thans ruim 2800 leden telt en dus evenzooveel huisgezinnen omvat: vernomen hebbend, dat uw Raad zal over wegen een verordening in het leven te roepen, waarbij den winkeliers de verplich ting wordt opgelegd, hun personeel één vrijen middag per week toe te staan; van oordeel, dat de uitvoering van dit plan voor de huisvrouwen groote bezwaren zou meebrengen, aangezien de vlotte bediening in vele winkels daaronder zou lijden, juist gedurende de uren, dat de huisvrouwen winke len kunnen (wat voor de meeste beperkt is tot de uren van 2 tot 4) óf de prijzen der artikelen verhoogd zouden worden, indien door noodzakelijke uitbeiding van het personeel, de exploitatiekosten zou* den stijgen; handhavend het verzoek, neergelegd in zijn adres van 8 Maart 1930, wendt zich nogmaals tot Uwen Raad met het verzoek rekening te willen houden met de belangen der huisvrouwen, welke door be doelden maatregel stellig zouden worden ge schaad". HAERLEM. Deze oudheidkundige vereeniging hield Woensdagmiddag in haar Vereenigingsge- bouw, de Hoofdwacht, een vergadering onder praesidium van den heer V. Loosjes. Het eenige punt van behandeling was statutenwijziging in verband met de verlen- ging van de koninklijke goedkeuring. De ver eeniging werd namelijk opgericht op 2 Nov. 1901 voor den tijd van 29 jaren, te rekenen van den dag af, waarop de koninklijke goed keuring werd verkregen, zijnde 31 Mei 1902. Vóór 31 Mei moet dus de verlenging worden aangevraagd en verkregen zijn. Het bestuur had reeds het heele bestaande reglement ampel besproken en als gevolg daarvan zeven reglementswijzigingen voorgesteld, die alle bij algemeene stemmen werden aangenomen. Bij de rondvraag bleek,, dat de fotowed strijd goed marcheert, dat de wandelingen zeer gewaardeerd worden en nog een wande ling door Haarlem en een bezoek aan een andere buitenplaats zeer op prijs wordt ge steld. WINKELIERS, OPGEPAST. Uit het politierapport vernemen wij. dat bij een banketbakker hier ter stede een uit gebreid diner voor een familie alhier besteld werd. De banketbakker liep er echter niet in. want bij onderzoek bleek hem, dat van deze bestelling bij die familie niets bekend was. Veertien dagen geleden werd eenzelfde diner ook bij een anderen banketbakker be steld. maar ook deze bestelling werd niet uitgevoerd. Men zij dus gewaarschuwd! 20 KM. ven Horsc-eiUinö in White Boy ont plofte de ..Viking', een robbenranger, aan boord waarvan zich de filmregisseur Trissel, met 120 man. betonden. Een 25-tal opvaren den werd gedood. De overigen wisten zich van schots op schots springende te redden. Links de heer Trissel, de leider der expeditie, rechts een kiek in While Bay genomen RUMOERIG DUITSCHLAND. WEER BOTSINGEN TUSSCHEN NAZI'S EN COMMUNISTEN. BREMEN. 18 Maart (V. D.) Hedenavond werd een nat. soc. vergadering gehouden. On geveer 120 communisten poogden zich toe gang te verschaffen tot het lokaal. Hierbij ontstonden hevige botsingen in het verloop waarvan de inrichting van de locaüteit werd verwoest, alle vensterruiten werden inge slagen. Nat. soc. werden deels zwaar gewond. Het aantal der gewonde communisten kon tot dusverre niet worden vastgesteld. Laat in den avond kwam het opnieuw tot vecht partijen. zoodat de politie verscheidene malen met behulp van den gummistok de straten moest ontruimen. Bloedige onlusten te Dusseldorf. DUSSELDORF, 18 Maart (V. D) De com munisten hadden ter gelegenheid van de be- grootlngsdebatten in den gemeenteraad de monstraties georganiseerd, waarbij het tot botsingen kwam met de politie, die verschil lende straten had afgezet. Er werd door de betoogers met steenen geworpen en geschoten waarop de politie van de vuurwapens gebruik maakte. Er werden zeven personen gewond, van wie er een aan het bekomen letsel is overleden. Nadere bijzonderheden ontbreken nog. TETZNER TER DOOD VEROORDEELD. REGENSBURG. 18 Maart (V D.) Na de ver- hooren van de deskundigen kwam het O.M- aan het woord en eischte tegen Erich Tetzner wegens moord en poging tot moord en poging tot verzekeringbedrog de doodstraf en een tuchthuisstraf van twaalf jaar, met levens lang verlies der burgerlijke eererechten. Tegen Mevrouw Tetzner eischte hij wegens medeplichtigheid aan moord en poging tot verzekeringsbedrog zes jaar tuchthuisstraf en tien jaar verlies der burgerlijke eererechten Toen de ambtenaar van het O.M. zvjn elsch had uitgesproken, zakte Mevrouw Tetzner in elkaar. REGENSBURG, 18 Maart (V. D.) De Recht bank heeft den koopman Erich wegens moord en verzekeringsbedrog ter dood veroordeeld, alsmede tot twaalf jaren tuchthuisstraf. Bovendien werd hij tot levenslang eerverlies veroordeeld. Zijn echtgenoote werd wegens medeplich tigheid aan moord en verzekeringsbedrog tot vier jaren tuchthuisstraf veroordeeld, te verminderen met een jaar preventieve hech tenis. Ook zij werd tot eerverlies veroordeeld en wel voor den tijd van drie jaar- ENGELSCH STOOMSCHIP GESTRAND. NEGEN LEDEN DER BEMANNING VERDRONKEN. LONDEN. 18 Maart (V D Het kleine En- gelsche stoomschip „Citrine" is tengevolge van mist bij het eiland Man gestrand. Negen man zijn verdronken. Twee leden der be manning konden zich zwemmende redden. HOTELBRAND IN MASSACHUSETTS. NEW. YORK, 18 Maart. (V.D.) Te Lynn (Massachusetts) heeft In Hotel ..Lennox" een felle brand gewoed, die het geheele gebouw in de asch legde. Er werden twee personen ge dood en 11 gewond. Onder dc gasten on'-stond een paniek. De materieele schade bedraagt enkele honderdduizenden Dollars. NOORSCH KUSTVAARTUIG VERGAAN. ZEVEN DOODEN. OSLO. 19 Maart (V. D l In de afgeloopen nacht is het Noorsche kustvaartuig „Hera" uit Bergen tegen 2 uur bij Havoesund in de nabijheid van Hammerfest ten gevolge van den hevigen N.W. wind en een daarmee ge paard gaande sneeuwjacht op de kust gestrand. Daarbij zijn 7 personen om het leven gekomen waarbij 3 passagiers. De overige 55 opvaren den van de Hera konden worden gered. De ramp vond onder zeer ongewone omstandig heden plaats. Het schip liep met zooveel kracht op een rots, dat het voorschip vier uur lang tusschen de rotsen vastgeklemd bleef zitten, terwijl het achterschip bijna dadelijk zonk. Een stuurman slaagde er met behulp van 'n lijn in, aan land te komen en de aan boord achtergeblevenen die zich op het voor schip hadden verzameld met behulp van een reddingsband en een kabel na elkaar aan het land te trekken. Zes personen vielen daarbij echter uit den band en verdronken daar de zee te woelig was om een reddingspoging te wagen. Oververmoeid en doornat moesten de geredden den langen weg naar Havoesund te voet afleggen. Daarbij zakte een der pas sagiers. een bejaard arbeider in elkaar en overleed aan de gevolgen van de doorgestane inspanning. Franz Werf el: ..Weet u, wat 't beste in u is? U bent geeit intellectueel menschMijn hemel, ais u dit mankement maar kunt handhaven!' {Alfred Englandcr in „Barbarq of de Vroomheid".) De Haarlemsche Gemeentefinanciën, Zuinig heid geboden. Aanhangige plannen moeten verdaagd worden. (Ie blad, le pag.) De uitvoering van de tarwewet. Nieuwe dienst en nieuwe organisaties. (2e blad, 2e pag). De uitbreiding van de machinefabriek der, N.V. Gonnerman Co. (4e blad, 2e pag.) Fordfabriek in Amsterdam. Voordracht door den Raad aangenomen. (le blad, 3e pag.) Intimus: Staten-Generaal: Vergaderingen van Eerste- en Tweede Kamer. (4e blad, 2e pag.) De houding der Engclsche liberalen ten aan zien van de rcgecring. (2e blad, le pag.) Uit Spanje: Na het vonnis inzake Jaca. (2e blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Samenwerking! (le blad, 2e pag.) Voor de Forensen: Dc uittocht der Amster dammers. De tram Zandvoort—Haarlem- Amsterdam. De clectrische spoorlijti Haar lemZandvoort. (2e blad. le pag.) Wat de fiscus eischt. Een gecombineerde rekening. (2e blad. Ie pag.) Het rcddingioezen le IJmuiden. 4e blad, le pag.», J. C. E.: Langs de Rails. (2c blad, le pag.) (Laatste berichten 2e pagina le blad.) UITGAAN. Gent. Concertzaal. Zondag 22 Maart komen de gebroeders Willy en Karei Chanson een opvoering geven van de Jordaanklucht „Appelenjan" waarin de bekende Mie en Ko de titelrollen vervul len. Dit stuk werd te Haarlem reeds voor een volle zaal opgevoerd. NEDERLANDSCIÏ TOFRISTENVERBOND „NATURA" Woensdagavond hield, voor „Natura" de heer R, M. v d, Hart. sec re n ris van de Ned. Ver. voor Land en Tuinbouw zijn derde en laatste lezing van dit seizoen (met fraaie lichtbeelden) over bloemen en planten. Op boeiende en dikwijls geestige wijze ver telde hij den aanwezigen van het rijke plan tenleven en gaf wenken over enten en occu peer en. De voorzitter bracht den spreker dank voor zijn prettige en leerzame lezingenreeks, die zeer waarschijnlijk 't volgend seizoen zal wor den voortgezet. BAL-MASQUé HAARLEM S TOONEEL. In ons verslag over het bal-masqué van Haarlem's Tooneel komt voor. dat „Dc be droefde zeeman" als „Zonderlinge dame" een prijs heeft gewonnen. Dit moet natuurlijk zijn: Zonderling heer. AMERIKA. ERNSTIGE ONLUSTEN IN EEN GEVANGENIS. NEW YORK. 18 Maart. (V.DIn de staats gevangenis te Jollet in den staat Illinois zijn opnieuw ernstige onlusten uitgebroken. Do gevangenen staken verscheidene werkplaat sen in brand, die geheel tot op de fundamen ten werden neergeschoten. Militairen zijn ter versterking ontboden. ERNSTIG TUNNELONGELUK IN DE V. S. 5 DOODEN. NEW YORK. 18 Maart. (V.D.) In Ca'Uornlë heeft in de nabijheid van Cuincy op 2)0 K.M. Noordelijk van Sacramento, in een in aan bouw zijnden tunnel een aardstorting p'aata gehad, waarbij 5 arbeiders werden gedood.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 1