Rumoerige Fransche Kamerzitting.
J. LOTTGER1NG
Diverse
Engelsche Bankstellen
Eetkamer- en
Slaapkamer meubelen
VICTORIA-WATER
Het licht op den toren.
31>
HAARLEM'S DACBLAD
WOENSDAG 1 APRIL 1931
Een serie komieke incidenten.
(V.
an onzen
Parijsclien correspondent).
De laatste poging om de leden van de fa-
meuse commissie van onderzoek in de affaire
Raoul Péret en consorten te intlmideeren, is
jammerlijk mislukt, 't Was dan ook werke
lijk een beetje al te bar. Daar is op het laat
ste nippertje, aan den vooravond van den
dag, waarop de Kamer zich zou moeten uit
spreken of wèl of niet rechtsingang zou moe
ten worden verleend tegen de handlangers
van Oustric, een advocaat gekomen, Mr.
Candeliez, die op grond van artikel zooveel
een klacht heeft ingediend tegen alle leden
van de commissie van onderzoek wegens het
uitgeven van officieele communiqués, waar
door een van de gedaagden zich benadeeld
acht. We willen aannemen, dat de advo
caat een ernstig man is, maar het feit, dat
beklaagde wiens schuld vaststaat, zijn
rechters aanklaagt en voor schadevergoe
ding aanspreekt, dat is nog „etwas niemals
dagewesen".
Enfin, het heeft ook niet al te veel indruk
gemaakt en moedig heeft de Kamer de dis
cussie aanvaard of Raoul Péret, ex-minister
van Justitie, Réné Besnard, ex-gezant, Gas
ton Vidal en Albert Favre, gewezen ministers
eveneens, voor het Hooge Hof moeten wor
den gedaagd, wegens schandelijk misbruik
maken, ten eigen bate, van hun hooge po
sitie.
De we durven zeggen: historische zit
ting, want het komt gelukkig niet dikwijls
voor dat zulke besluiten moeten worden ge
nomen, verdient wel even te worden gerele
veerd. al was het alleen maar omdt ze zoo
rijk was aan incidenten. Hetgeen dadelijk
frappeert is, dat zooveel députés ditmaal
zijn thuisgebleven, wijl ze blijkbaar niet
wenschen zich in dit debat te mengen. Als
de zitting wordt geopend tellen we hoogstens
een vijftigtal afgevaardigden; Léon Bérard,
de minister van Justitie, die in de niet al te
prettige positie verkeert Raoul Péret als
voorganger te hebben gehad, heeft zijn
plaats ingenomen in do ministerbanken.
De eerste spreker is de heer Gucrnut, een
van de leden van de commissie van onder
zoek. De honorabele afgevaardigde is mis
schien een schitterend orateur, maar, onge
lukkigerwijze heeft hij in het geheel geen
machtig orgaan'en zoodoende gaat het
grootste deel van zijn redevoering verloren.
We hooren zooiets als een eloge voor de com
missie die volkomen onpartijdig is geweest,
maar de speech wordt telkens onderbro
ken door kreten van „luider, harder". De ge
achte afgevaardigde laat zich door een ka
merbewaarder een karaf water brengen cn
na een teugje te hebben gedronken tracht
hij zijn stem te verheffen en om klem te
zetten bij zijn woord maakt hij een breed
theatraal gebaar.
De ongelukkige. Met dat armgebaar heeft
hij de karaf geraakt, die van de tribune rolt
en heel den inhoud uitstort op de kale hoof
den van de stenografen die voor het rede
naarsgestoelte hun verslag zitten te pen
nen.
Een brullend gelach volgt op deze Charley-
Chaplin-scèrie, als de verschrikte stenogra
fen, druipend na dat stortbad opstaan cn
door een anderen kamerbewaarder plecht
statig worden weggeleid. Zelfs de ernstige
president kan moeilijk een lach bedwingen
en de zitting moet even worden opgeschort,
totdat andere verslaggevers het werk van
de slachtoffers kunnen overnemen.
Of de heer Guemut zijn redevoering ten
einde heeft gebracht zouden we niet durven
zeggen morgen zullen we dat wel in het
stenografisch verslag zien maar in alle
gevallen keert hij niet terug op de tribune.
De beurt is thans aan den communist
Duclos, en deze afgevaardigde, gewend om in
woelige volksbijeenkomsten het woord te
voeren, is maar al te duidelijk verstaanbaar.
De hoogedelgestrenge gebruikt van tijd tot
t.IJd zulke woorden, en zulke uitdrukkingen,
dat de president verplicht is om hem er op
attent tc maken dat men in het Palais Bour
bon en niet bij de kaaiwerkers van Mar
seille is.
En ik zeg jullie, dat de commissie
van onderzoek niet het. volle licht heeft
verspreid in deze duistere zaak, maar dat, ze
voor alles aan haar vcrklezingsbelangen
heeft gedacht.
Dc zaal is nu vol geworden en steeds meer
députés komen naar den communist luis
teren.
Waarom heb je tegen de commissie van
onderzoek gestemd? schreeuwen de socialis
ten.
Duclos, als antwoord, vindt zulke gemeene
en grove woorden, dat de president ander
maal verplicht is om hem aan de gebruiken
te herinneren.
Duclos: Wat Gaston Vidal betreft
C. Baron; Toen Gaston Vidal candidaat
was in het departement Bouchcs-du-Rhöne.
tegen een socialist, hebben jullie, commu
nisten. Vidal gekozen.
Duclos: Ik heb nog wat anders op mijn
hart: Leon Blum en Renaudel hebben met
den bankier Oustric gedineerd bij Mme Abel
Ferry.
Nouelle: Niet iedereen kan dineeren op het
sovj etgezantschap.
Men schreeuwt in alle hoeken, van alle
kanten.
Duclos: Ik constateer dat de president
partijdig is.
Ferdinand Bouisson: Uw opinie is me to
taal onverschillig.
Duclos: Het parlementarisme is verrot.
President: Als dat uw meening is, dan
vraag ik wat u hier komt doen?
Duclos: De courant van Leon Blum heeft
geldelijke bijdragen ontvangen van de
Banque Benard
Maar daar wordt het geschreeuw en het
geklak van de lessenaars, om den spreker te
beletten verder te spreken, zoo hevig, dat
zelfs Duclos er niet tegen op kan.
De algemeene opinie van de Kamer is dui
delijk, men hoeft niet eens tot hoofdelijke
stemming over te gaan: de opgestoken han
den toonen de meerderheid die wil, dat de
vier ministers voor het Hoog Gerechtshof
zullen worden gedaagd.
HENRY A. TH. LESTURGEON.
BINNENLAND
GEEN AFGIFTE VAN GOUDEN
TIENTJES MEER.
Nadat de goudvoorraad van de Ncderland-
sche Bank in 1925 aanzienlijk was gestegen,
is de Directie in November van dat jaar bij
wijze van proef overgegaan tot de afgifte var.
gouden tien gulden stukken voor de binnen-
landsche circulatie. Toen het na weinige
maanden duidelijk was, dat de binnenland-
sche circulatie spoedig verzadigd was. en de
handel zich van de gouden tiengulden stuk
ken trachtte meester te maken voor export
naar landen, waar een premie voor cleze
munten werd betaald, is de afgifte beperkt
tot 250 gulden per dag en per persoon. Een
verdere beperking, en wel tot 50 gulden per
persoon en per dag, leek op deze zelfde prin-
cipieele gronden noodig in het jaar 1927. Op
deze wijze liet dc bank voor hen, die voor
redelijke doeleinden over gouden munten
wenschten te beschikken, de mogelijkheid
open om zich het begeerde zonder al te veel
moeite verschaffen.
Het is echter gebleken, dat de door de
Bank niet gewenschte handel bij de vraag
naar gouden munten, een overheerschende
rol is blijven spelen in verhouding tot de
aanvragen van andere karakter. Nog steeds
worden tienguldenstukken met een door de
wisselkoersen niet gewettigde premie opge
kocht en houdt een voortdurende afvloeiing
van het door de Bank verstrekte goud naar
het buitenland aan. Weliswaar gaat het hier
om betrekkelijk onbelangrijke bedragen ten
gevolge van de bovengenoemde beperking der
afgifte en is de geheele voorraad goud van
de Bank thans slechts weinig geringer dan
toen met de proef een aanvang werd ge
maakt de voorraad gouden tiengulden
stukken is zelfs nog gestegen maar toch
acht de directie het onder de gegeven om
standigheden juister, de regelmatige afgifte
van gouden munten voor het binnenlandsche
gebruik met het einde van dit boekjaar (31
Maart 1931) geheel te doen eindigen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Wij Stoomen en Verven reeds jaren
voor de meest vooraanstaande families.
Uw goederen komen bij ons in goed
gezelschap
VERVERIJ EN CHEMISCHE WASSCHERIJ
CROOTE HOUTSTRAAT 5a
TELEFOON 10771
INGEZONDEN MEDEDEELTNGEN
a 60 Cts. per regel.
in riet uitvoering o< geheel bekleed,
alsmede een mooie sorteering
vindt U steeds op onze toonzaien.
Complete Meubileering
EEN SMOKKELAAR VAN TIEN
JAAR.
ACHTERVOLGD EN VÉRDRONKEN.
Uit het Duitsche plaatsje Hochstadt kwa
men. naar de Limburger Koerier meldt,
Zaterdagmiddag twee jongens naar Rimburg
(L.), om daar enkele inkoopen te doen. Eén
der jongens kocht 5 K.G. mais.
Volgens het verhaal van zijn vriend werd
hij door een Duitschen douanebeambte ach
ternagezeten. waarbij hij in de rivier de Worm
viel. De jongen was 10 jaar oud.
Den heelen Zaterdagmiddag en Zondag is
er gedregd, maar het lijk van den jongen
heeft men niet kunnen vinden.
AFWEERMAATREGELEN TEGEN
DUMPING.
De Regeering overweegt thans de moge
lijkheid eener wettelijke voorziening, welke
ten doel zal hebben de gelegenheid te schep
pen in daartoe leidende gevallen tegen ver
schijnselen van dumping bepaalde afweer-
rnaat-regelen te nemen, heeft de minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw op vra
gen van den heer Lovink geantwoord.
DE EERSTE K. L. M -PASSAGIER
HOLLAND-INDIë.
KAN NIET MEE.
Door een personeelsmutatie bij de K.L.M.
zal de bezetting van het Donderdag naar
Indië vertrekkende postvliegtuig worden
uitgebreid van 3 tot 4 personen, n.l. behalve
den bestuurder Dikman en den tweeden be
stuurder Blaak, een mechanicien én een mar
conist. Daardoor moet de maatschappij tot
haar leedwezen afgezien van haar aanvan
kelijk voornemen om een passagier mede te
voeren, die zich op 17 April te Batavia wilde
inschepen op de ..Houtman" der K.P.M., wel
ke alsdan haar eerste reis naar Kaapstad
zal aanvaarden.
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn op 31 Maart in staat van fail
lissement verklaard:
J. C. Feringa (maison des Lampes), radio
handelaar, wonende te Haarlem, Kleine Hout
straat 22.
Curator Mr. G. W. C. Pliester, wonende te
Haarlem.
Opgeheven werd het faillissement wegens
gebrek aan actief van:
J. Verdel. wonende te Leimuiden.
Curator Mr. S. Groen wonende te Haarlem.
BEëEDIGD.
Voor de Rechtbank alhier is beëedigd als
advocaat en procureur te Haarlem Mr. L. M.
I. L. Dols, wonende te Bloemendaal.
FRANS HALS-MUSEUM.
DE NIEUWE ZAAL.
Wij waren in de gelegenheid gesteld de
nieuwe zaal die Donderdagmiddag met eeni-
ge plechtigheid geopend zal worden, in
oogenschouw te nemen. Terwijl wij een na
dere bespreking van het geëxposeerde tot na
die opening in petto houden, kunnen wij
reeds thans wel constateeren dat Haarlem
een mooie expositie mogelijkheid is rijker
geworden.
Als we zeggen dat bij deze gelegenheid
aan een zeventigtal werken van Haarlem
se, he schilders cn schilderessen plaats kon
worden ingeruimd, die evenzoovele kunste
naars vertegenwoordigen, hebben we reeds
een idee gegeven van de vrij uitgestrekte,
beschikbare wanclruimte, en bovendien onze
lezers misschien in verbazing gebracht over
een zóó groot aantal artisten die binnen deze
veste herberg vinden.
Onwillekeurig klinkt „herberg" een beetje
Hals- en Ostadc- en Brouwer-achtig. Er
zullen er onder de zeventig representanten
van Rembrandt's gilde vermoedelijk meer
deren zijn voor wie „lunchroom" plaisanter
klinkt. Dat zullen we straks, bij gezetter be
schouwing. nog wel eens uitzoeken. Het
spreekt van zelf dat bij een cenigszlns vrien -
delijk getinte plechtigheid, als deze inaugu-
reele expositie, ook eenige geheel-onthou
ders voor zoover dan ze zich van kunst
productie plegen te onthouden mede figu-
reeren. Doch het kan reeds gezegd zijn dat
ze den totaal-indruk weinig schade toe
brengen en dat de inrichters er in geslaagd
zijn van zeer heterogene elementen een ten
toonstelling samen te stellen, die geen kwa
der figuur maakt dan een Pulchri- of Lucas
ex-positie, met een lokaal vlaggetje ln het
knoopsgat.
Zakelijk blijvend mogen we verder con-
stateeren, dat het licht in deze zaal, getem
perd bovenlicht, uitmuntend mag heeten,
dat de kleur der wandbekleeding sober, en
voor oude, zoowel als voor felkleuriger, nieu
we kunst zeer geschikt is. De zaal is uit het
Frans Halsmuseum te bereiken, doch heeft
voor andere gelegenheden ook een afzon
derlijk entree op het Klein-Heiligland zoo
dat, wanneer de gemeente haar aan ver-
ecnigingen of particulieren afstaat of ver
huurt een afzonderlijk beheer mogelijk
wordt. De moderne idee van een „levend
museum" vindt nu ook in Haarlem toepas
sing, de eerste schrede voor een gemeente
lijk kunstbedrijf is daarmee gezet, en men
mag verwachten dat een en ander de be
langstelling in deze materie bij de Inwoners
van stad en omgeving zal wakker houden of
wekken. En daarmee zijn noodzakelijkheid
bewijzen.
J. H. DE BOIS.
l-4-'31.
DIEFSTAL VAN ZEEMLEER.
Bij de politie Is aangifte gedaan van dief
stal van twee pakken zeemleerlappen, 30
vel. In verband hiermede is aangehouden
de 59-jarige B., koopman te Amsterdam. Hij
heeft bereids bekend.
DIEFSTAL VAN f 67.—.
Uit een school aan de Tempeliersstraat is
een doosje ontvreemd inhoudende een be
drag van 67. De politie stelt een onder
zoek in.
DE MALVERSATIES
TE UITHOORN.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft ar
rest gewezen in de strafzaak tegen den 38-
jarigen J. v. Z. vroeger directeur der N.V.
Nationale Bankvereeniging te Uithoorn. We
gens valschheid in geschrifte, diefstal en
verduistering in dienstbetrekking had de
rechtbank hem tot 3 jaar veroordeeld, van
welk vonnis verdachte in hooger beroep
ging. Het Hof bevestigde het vonnis, doch
verminderde de straf tot 2 jaar. Verdediger
was Mr. A. Korver uit Alphen aan den Rijn.
MORGEN TOTALE MAANS
VERDUISTERING.
BIJ HELDER WEER GOED
WAARNEEMBAAR.
In den avond van Donderdag 2 April heeft
er een totale maansverduistering plaats, die
ook in ons land zichtbaar is.
Een maansverduistering bestaat hierin,
dat de maan bij haar beweging om de aarde
in de schaduw, en wel in de kernschaduw, van
de aarde komt. Zij kan dus alleen voorkomen
lezen wij ln de Msb.. als de maan juist aan
den tegenovergestelden kant van cie aarde
staat als de zon, dus alleen bij volle maan.
Wie een vrij uitzicht heeft op den geheelen
horizon kan zich gemakkelijk overtuigen, dat,
op den dag van de verduistering, ongeveer
gelijktijdig met het ondergaan van de zon cn
precies aan den anderen kant van den hori
zon. de volle maan opkomt (n.l. om 18 u.
34 m.)
Onder kernschaduw verstaat men dat ge
deelte van de ruimte waar in het geheel geen
lichtstralen van de zon komen.
De verduistering begint om 18 u. 43 m. De
maan beweegt zich tusschen de sterren door
van rechts naar links en zal dus met haar
linkerkant het eerst in de schaduwkegel
komen.
De maan begint nu in den schaduwkegel te
verdwijnen. Het verduisterde gedeelte wordt
steeds grooter. het is niet geheel donker, doch
zwak roodachtig (koperkleurig) verlicht door
zonlicht, dat in den dampkring van de aarde
gebroken wordt. Het donkere en het lichte
gedeelte van de maan zullen niet scherp ge
scheiden zijn, doch geleidelijk in elkaar over
gaan (in tegenstelling met een zonsverduis
tering).
Om 19 u. 42 m. begint de verduistering to
taal te worden. De geheele maanschijf heeft
nu de eigenaardige roode kleur. Te 20 u. 27 m.
is de maan het diepst in de schaduw en is
dus ook het van de aardatmosfeer afkomstige
zonlicht het zwakst. Om 21 u. 13 m. eindigt
de totaliteit en begint de maan den schaduw
kegel te verlaten. Het laatste contact heeft
plaats om 22 u. 12 m.
VOETBAL
D. E. S.—HAARL. POLITIE-ELFTAL.
Donderdagmiddag 3 uur zal op het Ripper-
da-terrein aan den Middenweg een voetbal
wedstrijd gspeeld worden tusschen de voet
balclub D. E. S. en het Haarl. Politie-elftal.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regcL
OBERLAHNSTEIN
NATUURLIJK BRONWATER.
Sedert 1887 Nederland#che Onderneming-
SCHEEPVAARTBERICHTEN
Alpherat 29 v. Victoria, Buenos Ayres naar
Rotterdam.
Almkerk p. 31 Sagres, Australië n. Rotterdam
Bodegraven, 30 v. Callao naar Mollendo.
Blommersdljk 29 v,m. te Boston v. Rotterdam
Denipo 31 11 u. v. Port Said, Rotterdam naar
Batavia.
Drochterland p. 30 Ouessant, Amsterdam naai;
Buenos Ayres. i
Dreclitdijk 30 te en v. Bermuda, Rotterdam
naar de Pacificlcust.
Deucalion 28 v. Port au Prince n. Cap Haitian.
Damsterdijk 21 v.m. te Liverpool, Paclfickust
naar Rotterdam.
Delftdijk 30 v.m. te San Francisco, Pacifickusi;
naar Rotterdam.
Flandria 30 12 u. v. Lissabon, Amsterdam naat*
Buenos Ayres.
Gelria 30 16 u. v. Rio de Janeiro AmBterdant
naar Buenos Ayres.
Hoogland 31 v. Grangemouth,
rvo 29 v. Rio Grande do Sul Amsterdam n. Pa«
ranaguy.
Insulinde 2 16 u. te Marseille verwacht, Ba«
tavia naar Rotterdam (verb.)
Juno p. 31. 7 u. Lydd, v. Havre n. Londen, W.«
Indië naar Amsterdam.
Koudekerk 31 te Madras, Calcutta n. Rotteri
dam.
Kota Tjandi p. 30 3 u. Ouessant Batavia naaij
Rotterdam.
Midsland 31 v. Queenboro.
Merauko 31 1 u. v. Port-Said, Rotterdam naai!
Batavia.
Medea 30 te New York v. W.-Indiö.
Marnix van St. Aldcgondo 1 6 u. v. Batavig
to IJmuiden en 10 u. te Amsterdam verwacht.
Mellskerk 31 v. Port Sudan, Rotterdam naac
Mombasea.
Nias 31 te Antwerpen, Belra naar Rotterdam,
(verb.)
Nebraska 27, v. San Francisco, Rotterdam n,
de Pacifickust.
Reggestroom 30 te Teneriffo, W.-Afrika naar
Amsterdam.
Rotterdam 31 n.m, to Monaco v. Napels.
Randfontein 31 v. Antwerpen n. Z.-Afrika.
SIngkep 30 v .New York naar Java.
Slamat 31 G u. te Sabang, Rotterdam naar
Batavia.
Van Rensselaer 30 v. Madeira, Amsterdam n.
Paramaribo.
Waalkerk 31 v. Durban n. Lorenzo Marques.
FEUILLETON.
Avonturen van een journalist-detective
gedurende den grooten oorlog.
Vertaald uit het Deensch
door P. J. AERSSENS
Vosz zag in, dat hier voor hem niets te
bereiken viel en besloot uu zelf, geheel al
leen, het. geheim van den ouden toren te
doorgronden, van waaruit men, in lang ver
vlogen tijden,, den hemel zooveel van zijn
geheimzinnige raadseLs in lichtbeelden, ont
futseld had.
Hij wandelde naar den toren cn steeg lang
zaam de gemetselde wenteltrap op. langs den
dikken, grauwen muur, met dc bestofte ven
sters vol spinnèwebbcn cn zijn benauwende,
mysterieuze stilte.
Hij onderzocht bij iedere trede den muur cn
de dikke zuil in 't. midden, die, zooals de
overlevering beweert, van binnen hol moest
"'"Toen hij zich op het platvorm bevond, en de
stad ver beneden hem lag, sloeg een koude
wind hem den regen striemend in 't gelaat.
Maar hij voelde 't niet. Hij onderzocht iedere
nis. ieder kanteel, iederen pijler van dc ba
lustrade. doch vond niets, dat hem de op
lossing van het raadsel kon geven. Niets
was hier, wat eenig licht, kon brengen.
Zijn gedachten wentelden en ma*en rond
als de cylinders van een rotatiepers, oogen-
schijnlijk wild en hevig, zonder samenhang,
doch inderdaad volgens een nauwgezet en
bestudet. rd plan. Het eene tandrad grijp;. In
•t, andere, en daarmee wordt de geheele ma-
tiiir.e v. K:-;csteld. En zooals tusschen
de cylinders een onafgebroken witte baan
loopt, het smettelooze papier, dat als ge
vouwen couranten weer te voorschijn komt.
zoo liep ook tusschen de cylinders van zijn
hersenen een lange rij van gedachten.
Was het een wonder, dat. hij. de journalist,
aan een rotatiepers dacht? Ls voor hem deze
machine die de couranten kant en klaar in
groote maasa's uitspuwt, niet een wonder van
mysterie?
En het beeld kwam nog treffender voor
zijn geest. Zijn gedachten volgden elkaar als
een lange strook blank papier, die door zijn
hersens stroomde, trillend als het papier tus
schen de cylinders van de machtige machine,
bevend van scheppingsdrift.
Hij leunde tegen de balustrade en staarde
van den hoogen toren af over de stad, wier
roode daken cn grauwe huizengevels in de
grijze regenlucht, vervaagden, of door regen
wolken bedekt, werden als met een grauwen,
waalenden mantel.
Vosz voelde zioh afgemat en nerveus. Het.
was hem, als omhulde de nevel ook de ont
knooping van dit drama. Tusschen deze grijze
steen kolossen, mot hun straten en stegen, die
als diepe, donkore spelonken ingevreten lagen,
liep nu misschien de moordenaar. Misschien
was hij viak bij- Deze gedachte deed zijn
zenuwen trillen. En toch, hij voelde zich mach
tcloos. Hij kreeg een oogenblik het gevoel, dat
de nevel ook tot zijn hersens doordrong, en
hem het logisch en helder denken onmogelijk
maakte.
Vosz herstelde zich spoedig. Hij voelde dc
koude aan zijn vingertoppen bijten. Huiverend
sloeg hij den kraag van zijn jas op en stak
zijn verkleumde handen in z'n zakken. In
een der zakken knisterde een stuk papier.
Een couranthet cryptogram!
Met een ruk trok Vosz het boven.
Hij was zichzelf weer geheel meesier en
kou weer al zijn gedachten op één punt con-
centreeren. Even moest, hij nadenken.
Welke richting was liij dezen nacht weer uit
gegaan, om het geheim te ontsluieren? O
ja, de e was de meest voorkomende letter.
„Juist, juist", mompelde Vosz, ,dit moet
me tot mijn doel brengen, al is 't ook langs
lange, moeizame wegen". Was er dan geen
kortere weg mogelijk? Gisteren was hij dood
op geweest; nu voelde hij zich weer monter
en sterk. Het moest hem gelukken Maar hoe?
Was er nog wel éón factor te vinden, welke
hij niet benut had? Was er nog één hoek van
waaruit hij de dingen niet bekeken had?
En toch zou hij nogmaals overwegen. Ieder
der onderstreepte woorden bestond uit één tot
vier lettergrepen, dus uit één tot vier een
heden, die onderstreept waren of een accent
droegen. Als hij den tekst eens geheel buiten
beschouwing liet en alleen op de strepen en
de accenten lette. Kende hij geen geheim
schrift wat op zulk een systeem berustte?
Een geheimsohrift niet, maar toch wel een
schrift, dat met dit systeem veel overeen
komst had, n.l. het gewone telegraafschrift.
zooals bijvoorbeeld het Morsesysteem, waar
eveneens de letters worden voorgesteld door
teekens, punten en strepen.
Afgezien van enkele letters die minder vaak
voorkomen, als de u, en de punctuatie en
cijfers, bestond ook daar iedere letter uit
hoogstens vier teekens; punten of strepen.
Was dan in het cryptogram de punt mis
schien vervangen door een accent? 't Was
mogelijk Dat klopte al met de e. die voorge
steld werd met een accent, in het Morse
systeem met een punt.
Vosz kende het telegrafisch alphabeth nog
van vroeger, toen hij zich eens met een tele
gramver vaisching bemoeid had. Doch om
zeker te zijn, haalde hij een klein notitie
boekje te voorschijn, waar alles in opge-
teekend stond, wat hem nog wel eens 'ooi:
van pas kon komen. Hierin stond ook het
telegrafisch alphabet.
Hij begon het cryptogram te ontcijferen
met behulp van den Morse-sleutel.
Het resultaat was:
„Kruist u niet meer onzen weg. Het kon uw
dood zijn",
„Lux".
Wat was het eenvoudig! Hoe gemakkelijk
was het te vinden geweest! En deze woorden
gaven aan alles wat. hij in deze zaak wist of
vermoedde, een geheel ander aspect. Hij kon
nu veel verklaren, waaromtrent hij eerst nog
in het duister tastte. Deze woorden beteeken-
den zoo goed als zeker een waarschuwing aan
den advocaat, gegeven door die menschen, die
met. het „licht" iets uitstaande hadden, en
die als wachtwoord het Latijnschc woord
„licht" gekozen hadden. Zij gebruikten dit
voor onderteekening en ook bij hun telefoon
gesprekken.
Maar deze brief zei nog meer. Er moest een
betere verstandhouding bestaan hebben tus
schen de afzenders en den advocaat. Hoe
hadden zij anders een dergelijk bericht kun
nen wegzenden! De afzenders moesten weten,
dat Viggo Hansen hen zou begrijpen. Het
systeem was dus onderling afgesproken, of
wel langs een of anderen weg den advocaat
bekend geworden.
Verschillende mogelijkheden drongen zich
bij Vosz op, maar hij wees ze direct weer
van de hand. Hij moest logisch voortbouwen
op wat hem bekend was en zoo den „rooden
draad" zien te vinden, die hem tot zijn doel
moest brengen.
Dc gegevens, waaraan hy nu weer dacht
waren de volgende:
De moordenaar had hem getelefoneerd.
Toen hij met de politie op het kantoor van
den advocaat kwam was daar nog iemand
aanwezig.
Midden in den nacht, gedurende het onder
zoek, werd er opgebeld en hoorde hij voor
't eerst „Fiat lux".
Dan het ingezonden stuk en het cryptogram
De brandkast was leeg en hoewel een bloed-
spatje de brandkast als het ware verzegelde,
waren ei van binnen vingerafdrukken tc vin
den.
Viggo Hansen had in de laatste dagen alle
waarde papieren verkocht.
Daags voor den moord had hij zijn deposito
opgenomen.
De baard van het lijk was geknipt.
Het lijk werd omgekleed.
De assistent Aaboe verklaarde Viggo Han
sen om vier uur voor 't laatst gezien te heb
ben, doch was 's avonds met hem nog in
„Bristol" geweest.
Aaboe's financiën waren slecht.
Het huis tegenover het kantoor van Viggo
Hansen was onder zeer geheimzinnige om
standigheden verhuurd. Er werd nooit open
gedaan en er brandde nooit licht.
Zoodra hij het kantoor van Viggo Hansen
verlaten had, wist een onbekende reeds haar
fijn wat er gebeurd was en liet hem een brief
bezorgen.
De brengster, die zeer waarschijnlijk juf
frouw Wolffson was, gaf hem den brief op
straat. Zij was hem dus gevolgd en verdween
in een auto, die op haar had staan wach
ten.
Dit waren de vaststaande feiten, die nu
nog werden aangevuld met de bedreiging aan
Viggo Hansen.
Veel conclusies waren gewettigd, maar
welke was de juiste?
Zoo was het niet onmogelijk, dat de af
zenders van plan waren geweest om hun be
dreiging ten uitvoer te brengen, en dat Aaboe
in het complot zat en deze gelegenheid als
zeer gunstig beschouwde om de brandkast te
plunderen. Maar verschillende bijkomstig
heden waren dan met de hoofdzaak toch niet
in overeenstemming te brengen. Aaboe had
gelegenheid te over gehad om de brandkast
leeg te halen, vóór hij Viggo Hansen ver
moordde, doch in de brandkast waren niet
zijn vingerafdrukken gevonden, maar geheel
andere. Bovendien waren overal in het privé-
kantoor vingerafdrukken, doch niet die van
Aaboe.
.(Wordt vervolg<D, j
