Het woord is aan... Na gedanen arbeid. Het Belangrijkste. 48e Jaargang No. 14669 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 22 April 1931 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN :per week f 0.27lA, met Geïllustreerd Zondagsblad f 0-32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd ts (kom dei gemeente) f 3.57A. Franco per post door Nederland f 3.S7J4. Losse nummers f 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57J4. franco per post. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukkery 10122, 12713 Postgiro 38810 Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTlëN1-5 regels 175. elke regel meer 0.35 Reclames ƒ0.60 per regel- Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 1 0.60. elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentjes (iederen dag) I3 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10. uitsluitend contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet ot Oog 1400.-, Duim 1250.-. Wijsvinger U50.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- oi Beenbreuk 1100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD HAARLEM, 22 April. Presidentsverkiezing. Op 12 Mei moet de Fransche Assemblee Nationale, bestaande uit de leden van Kamer en Senaat en vergaderend in het kasteel van Versailles,een nieuwen president van de Re publiek kiezen. Gaston Doumergue, in 1924 tot dit hoogste ambt in den lande gekozen, zal op dien datum zijn zevenjarigen ambts termijn voltooid hebben. Het is mogelijk dat hij herkozen wordt, maar dat zou wel een bijzonder verschijnsel zijn. In het gansche (thans zestigjarige)bestaan van de Derde Republiek is maar éénmaal een aftredende president herkozen. Het overkwam Jules Grévy, en het geval is al ruim een halve eeuw geleden. Het is overigens de vraag of Doumergue zich erg warm maakt voor zijn herkiezing. De Derde Republiek, wijs geworden door de er varingen van de Tweede die een Bona parte tot president koos, en hem binnen vier jaar keizer zag worden heeft maar zeer begrensde bevoegdheden aan het president schap toegekend. Het is voor 90 pet. slechts een representatieve functie. Monsieur le Président de la République onthult monu menten, ontvangt beleefdelijk gezanten, prijkt in een loge bij groote festiviteiten, waarbij het breede tricolorelint zijn manne lijke borst siert, en hoeft zich maar zelden (en dan zijdelings) met regeerlngszaken in te laten. De premier doet het belangrijke werk; de president van de republiek is, om het zoo maar te zeggen, niet veel meer dan de man die de feestjes geeft. Voor ambitieuze politici is het verblijf in het Elysée dan ook op den duur nogal eens tergend gebleken. Het lijdt geen twijfel dat ■sommigen zich in de plechtige zalen met de leelijke kristallen lusters, de parketvloeren en de ongemakkelijke meubelen verschrikke lijk verveeld hebben, en gesnakt naar het eind van hun ambtstermijn. Enkelen hebben de verleiding niet kunnen weerstaan, zich met de politiek in te laten. Mac Mahon, de maarschalk die de Franschè legers in de dé- bacle van 18701871 aanvoerde, verspeelde weinige jaren later zijn presidentschap als gevolg van de eenige tussehentijdsche Ka merontbinding, die de Derde Republiek heeft gekend. Millerand werd in 1924 genoopt tot aftreden, omdat hij zijn neus weer in de po litiek stak. De eenige staatsman van „grande allure" die in het Elysée zijn zeven jaar vol bracht was Raymond Poincaré (19131920). Maar hij beleefde dan ook als president een zeer buitengewone periode, den oorlog en de vredesonderhandelingen, en van hem werd dientengevolge veel meer geëischt dan van andere presidenten. Casimir Périer, presi dent in de negentiger jaren en eveneens een man van bijzondere gaven en krachtige per soonlijkheid, gaf het na zes maanden op. De overigen waren geen figuren van den eersten rang in de Fransche staatkunde. Ook Doumergue geldt niet als zoodanig. Som migen vonden een tragisch einde: Sadi Car- not werd te Lyon door een anarchist ver moord, Félix Faure stierf plotseling onder wonderlijke omstandigheden, Paul Deschanel werd in 1920, na drie maanden president ge weest te zijn, door een geestesziekte over vallen. Hij sprong 's nachts uit een trein, werd niet gewond, herstelde later min oiL meer, was evenwel genoodzaakt af te treden en overleed niet lang daarna. Emile Loubet en Armanü Fallières gelden nog altijd als de typische voorbeelden van middelmatigheden, zooals de Derde Repu bliek ze eigenlijk bij voorkeur voor het pre sidentschap schijnt te verkiezen. "Voor de vergadering van de Assemblée Nationale wordt als regel een officieuze vóor- stemming gehouden in het Luxembourg, waarbij de zaak dan gewoonlijk al beslist wordt. Zoo trok Clemenceau zich in 1920 te rug, toen bij de vóorstemming Deschanel zeventien stemmen meer haalde, dan hij. Men wilde Clemenceau niet, zelfs toen niet, vlak na de overwinning in den oorlog, omdat hij een te krachtige figuur was. Ook had hij te veel persoonlijke vijanden. Toen wij enkele dagen later naar Ver sailles trokken naar de vergadering van de Assemblée Nationale wisten wij allen al bij voorbaat dat Deschanel gekozen zou worden. Niemand had toen het geringste vermoeden van de tragedie waarin dit presidentschap binnen enkele maanden zou eindigen. Mis schien alleen Deschanel zelf, die toen reeds een indruk van doodelijke vermoeidheid en pijnlijke nerveuze spanning maakte. Natuurlijk zijn veel persoonlijke ambities op het presidentschap gericht. Het heeft geen zin de candidaten op te sommen, want er zijn er tientallen. Wellicht wint weer een „outsider" dat is al meermalen gebeurd. Félix Faure was er een typisch voorbeeld van. Evenals bij vorige gelegenheden, verklaren alle candidaten, dat zij het presidentschap niet ambieeren. Dit is een oude en beproefde tactiek. Wie zich te graag toont heeft geen kans en men kan altijd nog bijtijds van meening veranderen. De persoonlijke eer van de benoeming is de factor, die haar be- geerenswaard maakt. Niet de gelegenheid, om groote daden te volbrengen. Want die gelegenheid ontbreekt In het Elysée. BAZAR OUD-KATHOLIEKE GEMEENTE. De opbrengst van de door de Meisjesver- eeniging „Nut en Ontspanning'' en „Het BU'.uwe Kruis" ten bate van de Oud-Katho lieke Gemeente gehouden bazar, is 1125.67. HET ONGELUK TE SLUISKIL. HOE DE ARBEIDERS BEDWELMD RAAKTEN. Omtrent het ongeval op de Amoniakfabriek van de Compagnie Neerlandaise de l'Azote tl Sluiskil vernemen wij nog het volgende: De ongeveer 20-jarige arbeider De Krake uit Axel had zich tegen de instructie van de directie der fabriek in begeven in een kelder, waar een aantal leidingen bijeenkomt, die in verbinding staan met de cokesfabrieken. In dezen kelder staat meermalen water, dat uit- gepompt moet worden. Vermoedelijk wilde De K. de slang in dezen kelder verleggen, waarbij hij door giftige dampen bewusteloos is geraakt en niet weer tot bezinning is ge komen. De 30-jarige werkman Wyer uit Westdorpe, die bemerkte, dat zijn kameraad het bewust zijn verloren had, waarschuwde onmiddellijk de reddingsbrigade, doch begaf zich nog voordat deze gearriveerd was, eveneens in den kelder met het noodlottig gevolg dat ook hij tengevolge van vergiftiging door dampen is omgekomen. De Duitscher Wilkinck nam daarop een gasmasker, dat hij echter niet goed heeft bevestigd. Ook deze arbeider verloor het be wustzijn, doch intusschen was de reddings brigade gearriveerd en werd de man uit den kelder gehaald, hetgeen zijn redding betee- kende. Een ingenieur van de fabriek ging vervolgens, voorzien van een gasmasker in den kelder en haalde de belde slachtoffers er uit. De lijken en de bewustelooze Wilkinck werden naar het ziekenhuis gevoerd. De toe stand van Wilkinck is vrij goed en heden middag is hij weer tot bewustzijn gekomen. De reddingsbrigade was na de alarmeering binnen vijf minuten ter plaatse. Het geheele drama heeft zich Dinsdagmorgen tegen tien uur in enkele minuten afgespeeld. VERVALSCHING VAN BLOEM BOLLENCERTIFICATEN. HANDELAAR UIT HEEMSKERK GEARRESTEERD. Een controleur te Amsterdam van den Plantenziektenkunöigen Dienst te Wagenin- gen, ontdekte dezer dagen, dat door een bloembollenhandelaar te Heemskerk bij den uitvoer van bloembollen naar Engeland, cer tificaten werden gebruikt, die niet door dezen dienst waren afgegeven. De politie werd van het geval op de hoogte gesteld, die den han delaar op het emplacement van de Holland- sche Stoomboot Maatschappij aanhield. Ge bleken is, dat de man de certificaten zelf had gemaakt. Opgemerkt dient nog te worden, dat hetniet verplicht is, om zendingen bloem bollen door certificaten te dekken. Wel zijn er handelaren in het buitenland, die deze documenten eischen. De partij bloembollen is niet verzonden en het valsche stuk is in beslag genomen. Ten huize van den handelaar heeft de politie een huiszoeking gedaan. Er zijn daar nog 299 blanco certificaten in beslag genomen, welke de handelaar zelf had doen drukken, aldus het Hbld. De politie van het bureau Kattenburg heeft den handelaar, die 45 jaar oud is, in voor- lcopige bewaring gesteld. GEVAARLIJKE AUTOBESTUURDER. Toen iemand Dinsdagavond zijn auto naai de garage Den Hout aan den Wagenweg bracht en daar voor de deur stond, trapte bij per ongeluk op het gaspedaal, waardoor de wagen vooruit schoot en de roldeur naar binnen duwde. Deze deur kwam terecht tegen den rechterschouder van den monteur G., die daarachter stond. Hij werd door een lid van den Ongevallendienst verbonden en naar het Sint. Elisabeths Gasthuis gebraoht. Vermoe delijk heeft hij.een sleutelbeen gebroken. HET PROCES-PETER KUERTEN. DUSSELDORF. 21 April (VD.l De psy chiatrische deskundige Prof. Sioli verklaarde o.a., dat bij Kuerten van een geestesziekte in de medische beteekenis van het woord geen sprake was. Weliswaar is Kuerten zwaar erfelijk belast, maar hij is overigens geestelijk volkomen normaal en noch uit de milieu-verhoudin gen, noch uit andere oorzaken kan worden af geleid, dat hij niet voor zijn daden verant woordelijk gesteld moet worden. Op een vraag van den verdediger, of het ab soluut zeker was, dat op het tijdstip van den moord geen sprake was van een geestesziekte kon zijn geweest, antwoordde Prof. Sioli, dat wanneer iemand de omstandigheden zoo nauwkeurig kan schilderen als Kuerten heeft gedaan, er van geestesziekte geen sprake kan zijn. Na een uitvoerige discussie tusschen Kuer ten's verdediger en den deskundige Prof. Sioni over de eigen wilsbeschikking bij Kuer ten, wordt een rapport uitgebracht door dr. Raether, directeur van het krankzinnigen gesticht Bedburg Hau bij Kleef. Het her haalde onderzoek had hem getoond dat bij Kuerten ook tijdens 't begaan van een daad van geestelijke abnormaliteit geen sprake was, althans voor zoover dit verband hield met verminderde toerekeningsvatbaarheid. Er is geen enkele aanleiding om de psychia trisch te analiseeren eigenschappen en wel voornamelijk de sadistische perversie te be schouwen als een zoo hoogen graad van min derwaardigheid, dat zij moeten worden opgevat als een geestesziekte in den zin van paragraaf 51 der Strafwet. Ook een verminderde toerekeningsvatbaar heid viel niet te constateeren. Alvorens de deskundige prof. dr. Huebener, directeur van de Universiteitskliniek te Bonn gehoord wordt, gaat de rechtbank op verzoek van den procureur-generaal tot een zitting met gesloten deuren over, waarbij slechts de pers en eenige wetenschappelijke des kundigen aanwezig mogen blijven. Prof. Hue bener verklaarde dat hij niet geloofde, dat men eenig oogenblik zou kunnen vinden, waarop Kuerten niet toerekeningsvatbaar was. In elk geval toonde Kuerten groot over leg om tot zijn doel te komen. Op een vraag van den verdediger antwoordde de deskun dige, dat hij niet heeft kunnen vaststellen, dat de opwinding van den dader op eenig oogenblik zoo groot iu geweest, dat zijn over leg hem in den steek heeft gelaten. Doodstraf geëischt. DUSSELDORF, 22 April (Wol ff bur eau) Bij de opening van de negende zitting van het proces-Kuerten, heeft Staatsanwalt- schaftsrat Jansen het woord genomen voor het requisitoir. Hij zeide onder andere, dat men hier staat voor een proces dat nog wel nimmer tegen een persoon zal zijn gevoerd. Vervolgens gaf hij een overzicht van de gebeurtenissen, die tot aanhouding van beklaagde geleid hebben en hij wees er op dat Kuerten zich reeds in zijn jeugd een misdadiger heeft getoond. Be klaagde is reeds 17 maal veroordeeld, doch nimmer wegens zedenmisdrijven. DUSSELDORF, 22 April. (V. D.) Aan het einde van zijn requisitoir eischte de Ober- staatsanwalt dr. Jansen tegen Kuerten we gens negen gevallen van moord de doodstraf en wegens de overige pogingen tot moord, aanrandingen en ontutchtige handelingen, zestig jaar tuchthuisstraf, die volgens de wet kunnen worden samengevat tot vijftien jaar tuchthuisstraf, met levenslang verlies der burgerlijke eererechten, het plaatsen onder levenslang politietoezicht, en het inbeslag nemen van alle moordwerktuigen. Feuchères Gij beleedigl een vrouw als zij u liefde vraagt en gij haar slechts vriendschap aan biedt. Wel, vereerde kiesgenooten, Ging het stemmen nogal glad? Sloeg het u niet op uw stemband, Hebt g' er kiespijn van gehad? Hebt gij bij het werk van heden Er niet even aan gedacht: Tjonge wat heb ik als kiezer. Af als kiezeres, 'n macht? Denk eens. als ons volk toch heden Niet ter stembus was gegaan, Zouden Provinciale Staten Doodeenvoudig niet bestaan. Een gedachte, aan het einde Van aeez' stemmingvollen dag, Waar de Provinciale Staatsman Ook weieens bij stilstaan mag. Nou. de daad is weer bedreven, En het vonnis is geveld, Wie er vier jaar mogen zitten, Wordt u morgen wel verteld. En wij kiezers mogen zeggen, Zonder dat er wordt gepocht, 't Zwijgend koor van onze stemmen Heeft maar weer iets groots gewrocht. P. GASUS. GEMEENTERAAD. CANDIDAATSTELLING. De burgemeester van Haarlem maakt thans officieel bekend, dat de candidaatstelling voor de gemeenteraadsverkiezing te Haarlem is bepaald op Dinsdag 12 MeL HET NADEREN VAN GEMEERDE SCHEPEN BIJ MIST. REGLEMENT VAN HET NOORDZEE KANAAL WORDT GEWIJZIGD. De Raad voor de Scheepvaart heeft een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van de aanvaring, welke op 11 December is geschied tusschen het Deensche stoomschip „Lilian" en het Zweedsche stoomschip „Atlantic". De hoofdinspecteur van de Scheepvaart gep. vice-admiraal Fock meende, dat van een samenloop van omstandigheden kan gespro ken worden. Hij deed voorts een belangrijke mededeeling, n.l. dat de Commissie voor Her ziening van de Reglementen in behandeling heeft de herziening van het reglement voor het Noordzeekanaal, dat binnenkort gereed zal zijn. Met de in uitspraken van den Raad voor dc Scheepvaart neergelegde wenschen ten aanzien van het geven van seinen door sche pen bij mist, die gemeerd liggen, zooals de „Atlantic" in dit geval, zal ongetwijfeld in dit reglement rekening worden gehouden. Thans was afgesproken om bij nadering van zulk een gemeerd liggend schip te roe pen. Beide loodsen vonden het echter beter, wanneer er fluitsignalen gegeven wer.den. De voorzitter merkte nog op, dat hoewel ten aanzien van de signalen in de geschetste situatie de Raad in 1924 en 1925 uitspraken heeft gedaan, daarmede in het Binnenaan- varingsreglement 1926 geen rekening is ge houden. De Raad zal later uitspraak doen. DORPSBRAND NA NEGEN JAAR OPGEHELDERD. WITTENBERG, 21 April (VJD.) Op den tweeden Pinksterdag 1922 brak op het erf van den molenaar Rhode te Stresow in de Altmarkt een brand uit, waardoor binnen korten tijd zeven boerenhofsteden en ver scheidene schuren en stallen in de asch wer den gelegd en waarbij een landbouwer, die zijn vee wilde redden, in de vlammen om kwam. Het indertijd ingestelde onderzoek leverde geen resultaat op. Thans heeft ae dochter van den molenaar Rohde, die te Hamburg in betrekking is, bekend, dat zij negen jaar geleden, zij was toen twaalf jaar, den brand heeft gesticht uit wraak tegen haar stiefmoeder. HET GRENSINCIDENT TE DINXPERLO. EEN ONDERZOEK DOOR DE DUITSCHE REGEERING. Het Persbureau Vaz Dlas meldt uit Berlijn, dat de Nederlandsche gezant aldaar naar aanleiding van het grensincident bij Dinxper- lo stappen heeft gedaan bij de Duitsche re geering. Het Duitsche Ministerie van Bultenland- sche Zaken heeft den Nederlandschen gezant toegezegd de zaak te zullen onderzoeken en wanneer blijkt, dat de zaak zich inderdaad heeft toegedragen zooals gemeld is, daarvoor verontschuldigingen te zullen aanbieden. Dc Fransch-Italiaansche vlootovcrcenkomst een volkomen mislukking? De verhouding Frankrijk—Engeland. (2e blad, le pag.) De arrestatie van een Belgisch leeraar le Milaan. Ernstige relletjes le Brussel. (2e blad le pag.) Doodstraf tegen Peter Kuerten geëischt. (le blad, le pag.) De laatste berichten uit Spanje. (2e blad. le pag.) Dc Emmablocm-collecte. (le blad. le pag.) Dc verkiezingen voor de Provinciale Staten. (le blad, 2e pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Presidentsverkiezing. (le blad, le pag.) M. BI.: Langs de Straat: „De inbreker". (2e blad, 2e pag.) (Laatste berichten 2e pagina le blad.) DE EMMABLOEM-COLLECTE. NAAR DE ƒ10.000! Het- Comité voor de Emmabloem-collecte weet elk jaar een bij uitstek geschikten dag uit te zoeken om veel geld binnen te krijgen. Dat wil dus zeggen een dag, waarop veel publiek op straat komt. En op een verkie zingsdag, "zooals heden, komen ongeveer alle menschen op straat. Nog altijd is van kracht het bekende spreekwoord: „waar het volk is, is de nering!" Dit is vanmorgen weer geble ken. De heer G. van Waard, de Ijverige ad ministrateur van het Consultatiebureau der Vereeniging tot bestrijding der Tuberculose, deelde ons mede, dat het comité aanvanke lijk 69.0130 bloempjes besteld had. maar de verkoop ging zóó voorspoedig, dat er al vroeg 15.000 bij besteld moesten worden. Het ls wocr een klein legertje, dat zich voor den verkoop der bloempjes beschikbaar heeft gesteld, namelijk ruim 500 meisjes van veertien tot twintig jaar en 100 estafette rijders, waarbij natuurlijk weer een groot aantal padvinders. Reeds te zeven uur werden de voorposten voor den grooten aanval op het geld der stadgenooten uitgezet, namelijk bij de sta tions en de tramhaltes en op alle mogelijke plaatsen, waar forensen verwacht werden. Zoo stonden er te zeven uur al twee jonge dames bij het eindpunt van de tram te Bloemendaal. Zij voerden toen het beheer over 159 bloempjes, maar nog lang binnen do twee uur waren die al uit het mandje ver dwenen en prijkten ze op de revers van 150 jassen en mantels. Weliswaar bleken er hier nog velen te zijn, die hun portcmonnaie ge sloten hielden en die den aanval der twee jongedames afweerden met de woorden dat zij nog niet uitgeslapen waren, of dat ze hun portemonnaie vergeten hadden. Het waren echter niet alleen forensen, die even in den meest strikten zin van het woord aan hun jasje getrokken werden. Ook de melk boeren, bakkers en andere bezorgers moes ten er aan gelooven, en, het dient tot hun eer gezegd, ze gaven blijmoedig en met milde hand. Eén dezer dames ging zelfs midden op den weg staan, om de naderende autobe stuurders tot stilstaan te dwingen. Zij had er succes mee, zoodat zij te negen uur al een aardig bedrag aan het comité kon afdragen. Ook de handige jongedames, die elk jaar belast worden met de opdracht om den in- en uitgang van het station als standplaats uit te kiezen, wisten weer vele menschen met het bloempje te tooien. Van alle kanten ondervindt het comité trouwens de grootste medewerking. We heb ben reeds medegedeeld, dat het Tram- Fanfarekorps en de Haarlemsche Ilarmonle- kapel van twee tot zes uur de collecte met vroolijke muziek zullen opluisteren, dat de Brandweer wederom aan de collecte zal mee doen, evenals de bekende Haarlemsche ri.1- wielacrobaat Thijssen, die zoo bij uitstek de kunst verstaat om een groote volksmenigte om zich heen te krijgen. En de fotograaf Van Steljn, die aan de Groote Houtbrug de voorbijgangers op een plaatje tracht te ver eeuwigen, heeft zich bereid verklaard om 25 pCt. van zijn ontvangsten op dezen dag aan liet comité af te staan. „Ik verdien hier een boterham", had hij tot den heer Van Waard gezegd, „dus nu wil ik ook wel graag wat voor anderen doen!" De Twentsche Bank heeft zich welwillend bereid verklaard, haar kantoren tot van avond half zeven open te houden om de binnengekomen gelden in ontvangst te ne men. De directies der Haarlemsche bioscopen hebben gedurende een geheele week be langeloos op het witte doek de collecte aan bevolen. De meisjes willen natuurlijk gaarne weten, hoeveel geld zij bij elkaar hebben gebracht. Daarom wordt de inhoud van de busjes da delijk in haar bijzijn geteld en opgeschreven. Men moet de blijde gezichten van de meis jes zien als de inhoud ze meevalt. En ze ontvangen voor den heelen dag dat ze zoo ijverig in het getouw zijn. slechts een koekje en een reep chocolade! Die zijn dus welverdiend! Het comité wil ditmaal gaarne een som van 10.000 bij elkaargebracht zien. De heer Van Waard heeft er een goede hoop op. We herinneren er aan, dat de collecte het vorig jaar al 9654.59 opbracht. Die ont brekende 345.50 moeten cr vandaag dus bij! Het gaat immers om oen goed doel: de bestrijding der volksziekte de tuberculose:

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 1