Het doodelijk motorongeluk te Vogelenzang.
Het woord is aan...
Vliegenklap.
Het Belangrijkste.
1 5-jarig bestaan Operettekoor „Excelsior".
48e Jaargang No. 14674 Verschiint dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 28 April 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
en ROBERT PEEREBOOM.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENrper week ƒ0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
,Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
I emeente) ƒ3.5754. Franco per post door Nederland f 3.8754. Losse nummer»
j 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-5754i franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13C82 Hoofdredactie 15054 Redactie 1060$
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 3S810
ADVERTENTIëN: 1—5 regel» f\-75. elke regel meer f035. Reclame»
0.60 per regel. Reductie bij abonnement Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje»
(icdcrcn dag) 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog 1400.-, Duim 1250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- el Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Verlaging van hef subsidie aan
de K. L. M.
Jean Cocteau
Tact bij stoutmoedigheid wil zeggen: te
meten hoè ver men te ver kan gaan.
Engeland: Philipp Snowdcn's mtUioencnredc.
(2c blad, lc pag.)
De Paus cn het Fascisme.
(2e blad. Ie pag.)
Verlaging van subsidie van de K.L.M.
tie blad. Ie pag.)
De regeering acht den dienst
te kostbaar.
Beperkingen het gevolg.
De Indië-dienst gehandhaafd.
Onze Haagsche correspondent schrijft ra
aansluiting op de Maandag gepublic^rde
raededeelingen over verlaging van het regee-
ringssubsidie aan de Koninklijke Luchtvaart
Maatschappij
Naar ik van goed ingelichte zijde verneem,
zal de regeering overgaan tot verlaging van
het subsidie aan de K. L. M. Er ging giste
ren in de residentie een gerucht, als zou de
regeering voornemens zijn met ingang van
het volgende jaar de geheele rijkshulp aan
de K. L. M. te beëindigen. Dat kan niet an
ders dan een loos gerucht worden genoemd.
Immers het Rijk heeft te veel belang bij goede
luchtvel-bindingen, bij een goed verkeerswe
zen in het algemeen, dan dat het de K. L. M.
aan haar lot zou kunnen overlaten.
Hoever de verlaging zal gaan, konden wij
nog niet te weten komen. Dat schijnt nog een
kwestie van overleg te zijn.
De regeering moet op het standpunt staan,
dat, in vergelijking met de buitenlandsche
maatschappijen, de exploitatie van de K. L.
M. te duur werkt. Daardoor heeft de K. L. M.
wel een goeden naam gekregen en wordt met
de K, L. M. gaarne gereisd, maar de opbreng
sten wettigen, volgens dat standpunt, de
groote uitgaven niet, welke verbonden zijn
aan de huidige wijze van exploiteeren. Men
,wil deze soberder doen voortgaan.
Dat de regeering thans voornemens is, om
met ingang van 1932 het subsidie te verlagen,
wordt verklaard door het feit der te verwach
ten sterke daling, in 's Rijks inkomsten als.
gevolg van de crisis.
De K. L. M. zal dus genoopt worden tot be
zuiniging. In overweging moet reeds genomen
zijn maar op dit punt konden wij geen be
vestiging krijgen Waalhaven op te heffen.
De K. L. M. zal zich natuurlijk allereerst blij
ven richten op de verbindingen met Indië, dat
is een groot nationaal belang, hetwelk te
vens veelbelovend is bij intensieve behartiging
In de laatste persconferentie heeft de direc
teur toen er van subsidie-verlaging nog
geen sprake was reeds gezegd, dat hoe de
K. L. M. zich verder ook ontwikkelen zou, de
Indië-verbindingen vooraan zouden staan. De
K. L. M. zal dan verder zich tot de beharti
ging van die buitenlandsche verbindingen be
perken moeten, welke, de verliezen van de
maatschappij van het oogenblik, door de op
brengsten dier verbindingen, niet meer tot
de hoogte van het oogenblik doen stijgen. En
gelijk gezegd is de exploitatie versoberen
ROTTERDAM'S 60 OPCENTEN.
f-
BELASTINGVOORSTEL VAN B. EN W.
VERWORPEN.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft de
voorstellen van burgemeester en wethouders
tot heffing van 60 opcenten, op de gemeente
fondsbelasting verworpen met 25 tegen 18
stemmen (van de soc.-democraten en de vrijz.
democraten).
STOOMSCHIP „ALBLASSER-
DAM" VLOT GEKOMEN.
LADING WORDT OPNIEUW GESTUWD.
Volgens een, naar het Hbld. meldt, Maan
dagavond ontvangen Lloyd's telegram is het
stoomschip „Alblasserdam" dat Zondagmor
gen tijdens mist in den mond van de Duna
aan den grond geloopen is, met assistentie
vlot.gekomen. Het keert thans terug naar
Riga.
De opgevischte lading zal weer gestuwd
wox'den en ook zal een certificaat van zee
waardigheid aan het schip worden afgegeven.
EEN BRUG INGESTORT.
ZWARE VRACHTAUTO ER DOOR GEZAKT.
Maandagmiddag is de over de spoorhaven
te Alfen aan den Rijn gelegen ophaalbrug,
welke verbinding vormt tusschen de Gaslaan
en den weg in aanleg, waarlangs binnenkort
bij het verbeteren van den rijksstraatweg het
doorgaande verkere zal moet worden geleid, in-
gestort, op hel moment dat een zware, met
zand geladen vrachtauto paso eerde lezen wij
in de N.R.C. Toen de wagen midden op de
brug stond, bleek het houten, reeds 50 jaar
oude dek het gewicht niet te kunnen aragen.
met het gevolg dat de vrachtauto in het water
terecht kwam.
De bestuurder en een andere inzittende
kond- n zich redden.
Het verkeer ondervindt geen stagnatie.
Het plan ziet er schoon en aanlokkelijk
uit. Vooral als ik het als fietser en voel-
Vcn links naar rechts, zittend: mej. G. Piepen brink, mevr. J. Groeneveld-Hensen, mevr. N.Steenkist-Bcrendrecht. mevr. C. Groeneveld
Poelman, de heer Jan Overbuys(dirigent), mevr. M. GroeneveldStecnkist en de heer P. Steenkist, welke het Operettekoor
.Bxcelsior" opgericht hebben. Met boven staande personen icordt a.s. Zondag in den Stadsschouwburgde operette De Wals
droom opgevoerd ter herdenking van het 15-jarig bestaart. Dan zal tevens aan den dirigent, den heer Jan Overbuys, die ook
15 jaar dirigent van het koor is. een oorkonde aangeboden worden geteekend door den heer W. Vader. Door de muziek-vereeniging
..Voorwaarts", dirigent dc heer Schulpzand,zullen eenige nummers vóór en tusschen de bedrijven ten gchoorc gebracht worden.
Eenige leden van ae H.O.V. zullen de operette begeleiden, zoodat Excelsior haar 15-jarig bestaan op waardige ivijze zal vieren.
15-Jarig bestaan opcrettckoor ..Excelsior".
de blad, le pag.ï
Openbare rede van Dr. A. van Raalte over dc
Vereenigde Staten van Europa cn den
Volkenbond.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.:
R. P.: Wat wil Ncvas?
(le blad. le pag.V
K. Pk.: De Wieringcrmcer. Het onbekende
land in het Noorden.
(4e blad, le pag.)
Dr. E. van Raalte: Dc Volkenbond cn de
Vereenigde Staten van Europa.
(2e blad, le pag.)
V.De werkverschaffing in het Overijselsche
Veengebied.
(2e blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
DE GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN.
DE VRIJZ.*DEM. LIJST MET TWEE NAMEN
AANGEVULD.
Maandagavond vergaderde de afd. Haarlem
van den Vrijz. Dem. Bond in Hotel „Lion
d'Or" huishoudelijk, onder leiding van den
voorzitter, den heer A. G. Boes.
Dc voorzitter besprak den uitslag der ver
kiezingen en constateerde dat, hoewel 5 zetels
in het land verloren werden, dc stemmenclj-
fers hoop geven, vooral te Haarlem. Daar is
het aantal stemmen met. 800 vooruitgegaan.
Vervolgens wenschte spr. Mr. M. Slingen-
berg geluk met zijn verkiezing tot lid der
Prov. Staten voor Noord-Holland.
Besloten werd de candidatenlijst voor den
gemeenteraad aan te vullen met 2 namen n.l.
die van de heeren J. F. H. Pruschen en Dr. W.
Mol.
Krachtige propaganda zal worden gevoerd
voor de raadsverkiezingen..
HAARLEM, 28 April.
Wat wil Nevas?
Op deze vraag geeft een circulaire, van
morgen op mijn schrijftafel beland, ant
woord. Ik zal evenwel eerst dienen te ant
woorden op de vraag: Wie is Nevas? - en
wie is zijn vriendin Icobosa, die mij even
eens een circulaire doet geworden? Want
evenals andere instellingen met dergelijke
namen lijden ook Nevas en Icobosa aan het
ongegronde optimisme, dat veronderstelt dat
ledereen begrijpt wat al die voorletters-
combinatie.-; beteekenen. Terwijl er allang
zóóveel zijn. dat iedereen er duizelig van is
geworden, en het heeft opgegeven. Mis
schien zal er eens een dictionnairc van wor
den gemaakt, en die zou dan den grondslag
kunnen vormen voor een nieuwste wereld
taal. uit den volkswil zelve gegroeid. Het
woord Icobosa zal daarin dan kunnen prij
ken als aanduidend een specialen autoweg.
Want terwijl Nevas een nieuw nationaal
woord is. beteekenend: ..Nederlandsche Ver-
eeniging voor Auto-Snelwegen", beduidt Ico
bosa: ..Internationaal Comité voor den Bouw
van Speciale Autowegen". Nederland. België,
Duitschland cn Engclaxvl zijn in Icobosa
vertegenwoordigd.
In December heeft Nevas vergaderd en
besloten propaganda te blijven voeren voor
..speciale autowegen, zonder gevaarlijke ne-
venbanen voor wielrijders, kar en paard,
zonder krihisingen a niveau, alzoo veilige
wegen, op welke een ongestoord autoverkeer
dag en nacht kan plaats hebben".
In het Rij kswegenplan wordt in deze door
de automobilisten dringend gevoelde behoef
te in het geheel niet voorzien. Nevas en Ico
bosa betoogen. dat het aantal ongelukken
thans met den dag toeneemt, en dat de
eenige mogelijkheid tot het scheppen van
betere toestanden ligt in de speciale auto
baan. die dc gewone wegen ontlast, welke
laatste goede aansluiting ermee verkrijgen
en zelf. evenals vroeger, bij behoud van na
tuurschoon beter zullen voldoen voor het
locaal-verkccr van wandelaars, wielrijders,
kar en paard enz. Zij willen van Amsterdam,
via Schiphol. Aalsmeer, oostelijk langs Lei
den cn Den Haag naar Rotterdam een der-
gelijken weg aanleggen, een paar jaar later
aangevuld met dito veilige verbindingen van
de drie grootste steden des lands met het
buitenland.
Die wegen zouden flink breed moeten wor
den met een rijvlak van 21 meter en
voorzien van een twee meter hoogen wand
in het midden, die dc gevaren van verblin
dende koplichtcn zei uitschakelen.
De situatie na het ongeluk aan de Bekslaan te Vogelenzang, icaar Zondag een motorrijder
tegen een auto opreed, waarbij de motor rijder V. uit Den Haxig gedood werd.
VEREENIGDE STATEN VAN
EUROPA EN VOLKENBOND.
Het plan-Coudenhove-Kalergi
veroordeeld.
OPENBARE REDE VAN DR. E. VAN RAALTE
Dr. E. van Raalte, toegelaten als privaat-
docent in het- Volkenbondsrecht aan cle Ge
meentelijke Universiteit van Amsterdam,
heeft Maandagamiddag een openbare rede
gehouden in de aula van die Universiteit.
Aan deze rede over „De Volkenbond en de
Vereenigde Staten van Europa" ontleenen
wij het volgende:
De gedachte eener nauwere samenwerking
tusschen de Europeesche Staten en van een
aaneensluiting als thans met de Europee
sche Unie beoogd wordt, is op zichzelf niet
nieuw.
Dat men in 1919 tegelijk met de vredes
verdragen den Volkenbond in het leven wist
te roèpen, mag van onschatbare zegen voor
de internationale samenleving beschouwd
worden.
Dank zij de Volkenbond, zijn wij, verge
leken bij weleer, een stuk vooruit gegaan. Ai-
leen reeds als internationale bliksemafleider,
de praktijk bewijst het telkenmale, blijkt hij
van groot nut te zijn. De steeds meer over
landsgrenzen en continenten heengrij pende
economisch structuur brengt, met zihc mee,
dat zoowel belangentegenstellingen als be
langengemeenschappen een ordening behoe
ven, die zich over heel de wex-eld dient uit
te strekken, wil zij het beoogde doel, bevor
dering der volkerensamenwerking en van
den volkerenvrede, inderdaad genoegzaam
kunnen dienen.
Er is een richting, die den Geneefschen
Volkenbond als op verkeerde grondslagen
opgebouwd, veroordeelt. Het is de richting
door Coudenhove-Kalergi, den man der Pan-
Europabeweging voorgestaan.Deze stuurt aan
op continentale groepeeringen. In wezen nu
heeft dit Pan-Europa niets en niets te ma
ken met wat de Volkenbond is en beoogt te
zijn.
Wil-men hier en daar tot decentralisatie
van diensten binnen het kader van den Vol
kenbond komen, dan biedt het Handvest van
den Volkenbond hiertoe de gelegenheid dank
zij art. 21, waarvan de wordingsgeschiedenis
allermerkwaardigst is.
Wat nu de Europeesche Unie. eventueel
embryo van de Vereenigde Staten van Euro
pa betreft, er is zorg voor gedragen, dat deze
niet den door Coudenhove-Kalergi aanbe
volen weg zal inslaan, doch dat zij zich zui
ver binnen het kader van den Volkenbond
zal ontwikkelen. Er is, en dat valt toe te jui
chen, geen grootscheepsche opzet aangege
ven en na het hier en daar niet geheel on
bedenkelijke memorandum van Briand heeft
Genève de zaak in goede banen geleid.
Het zal o.m. ook noodig wezen, dat men
afziet van een vasthouden aan het begrip
van de absolute souvereiniteit der staten, dat
wonderlijk genoeg weer in Briand's Memo
randum naar voren werd gebracht, doch
waarvoor geen plaats meer is nu ten langen
leste staten-anarchie door staten-organisa-
tie vervangen begint ts worden.
Dank zij een natuurlijk groeiproces zullen
wellicht uit de Europeesche Unie de Ver
eenigde Staten van Europa kunnen ontstaan
zij het ook niet als een staatsrechtelijke
formatie, gelijk de groote Amerikaansche
republiek, maar als een volkenrechtelijke
formatie. Het ware -een groote fout indien
men er nu maar toe zou willen overgaan het
Geneefsche organisme af te zweren om al
leen nog heil te zoeken in Europeesche sa
menwerking als het geneesmiddel bij uitne
mendheid. Wie dat deed, zou de werkelijke
verhoudingen uit hut oog verliezen, die nu
eenmaal zoo zijn, d&t wij een universaliteit
in de wereld bespeuren. En het gaat er thans
slechts om deze van een goede organisatie
te voorzien, welke in den. vorm van den
Volkenbond aanwezig is.
De Volkenbond streeft er naar de mensch-
heid te vereenigen in stee van haar te ver-
deelen. Dit maakt het voor allen, die zich
van hun taak in de samenleving bewust zijn
tot plicht, het hunne bij te dragen tot ver
sterking der gedachte, die aan den Geneef
schen Bond ten grondslag ligt.
HET HILDEBRAND-MONUMENT
EEN PLAATS IN DEN HOUT VOORLOOPIG
AANGEWEZEN.
Maandagmiddag bracht de commissie voor
het Hildebrand-monument met Prof. Bronner
een bezoek aan Den Hout. De bedoeling van
dit bezoek was. een plaats uit te zoeken,
waar eventueel het monument zal kunnen
komen. Een houten model werd geplaatst ten
Zuiden van de Oranjelaan, ter plaatse waar
van deze laan uitzicht is op liet Paviljoen. Dit
model is thans weer weggenomen.
Een beslissing is nog niet genomen. B. en W.
moeten eerst nog hun oordeel over de aange
wezen plaats gevexx en dit oordeel is nog niet
kerbaar gemaakt.
Zooals bekend heeft Prof. Bronner in Fe
bruari j.l. nog twee jaar uitstel gekregen voor
de levering en plaatsing van het monument.
Naar wij vernemen, zit er thans gang in de
zaak.
(Mussolini heeft order gegeven
tot het uitroeien van de huis-
vlieg).
U voelt wel. welk een doodschrik in
Het vliegkamp is verspreid,
Nu Mussolini zich aldus
Aan d' anti-vliegsport wijdt.
Italië's dictator maakt.
In zijn besef van macht.
Vaak van een vlieg een olifant
En gaat er naar op jacht.
De stukken vliegen er straks af
Als hij er zich in moeit,
Sla duizend vliegen in één klap,
Het ras moet uitgeroeid.
Waar dankt de vlieg zoo plotseling
Die moox"dbevlieging aan.
Heeft een der leden van het ras
Iets onbekookts gedaan?
Kan het soms wezeix dat een vlieg
Zich zoo totaal vergat.
Dat hij op Mussolini's neus
Een wijl te rusten zat?
Als dit mocht zijn dan worde zij
Meedoogenloos gericht.
Dan is voor 't ongelukkig ras
De doodstraf nog te licht
Benito gordt zich aan ten strijd,
Maar als 'k me niet bedrieg,
Is hij zelfs hij nog niet gauw klaar.
Ik hou het op de vlieg.
P. GASUS.
NIEUWS UIT INDIE.
DE VOLKSRAAD EN DE
SALARISKORTING.
EEN AANTAL MOTIES AANGENOMEN.
BATAVIA. 27 April (Aneta). De Volks
raad heeft gestemd over de bij de behande
ling der crisismaatregelen ingediende ïxxo-
ties.
Daarna kwamen in behandeling: ten eerste
de xxiotie, voorgesteld door de heeren De
Drou. Mochtar, Ratulangie, Stokvis en Monod
de Fx-oideville. waarin wordt aangedrongen
om in afwachtiixg van de ontwikkeling der
ci'isis de salarismaatregelen in 1931 en
1932 achtex-wege te laten. Deze motie wordt
verworpen met 33 tegen 14 stemmen.
Ten tweede een motie, voorgesteld door
de heeren De Hoog, Mr. Van Helsdingen. \an
Baaien, Lonkhuyzen. Oetoyo, Mr. Fruin en
Mandagio, waarbij der Regeering vex-zocht
wordt de 5 pet. korting in 1931 achterwege
te laten, wordt aangenomen ixiet 27 tegen 20
stemmen.
Ten derde een motie, voorgesteld door de
heeren Suermondt, Mr. Fruin, Oetoyo, waarin
een beroep woi'dt gedaan op het Opperbe
stuur en de Staten-Generaal om het daar
heen te leiden, dat de 5 pet. korting over
1931 achterwege zal blijven, wordt aangeno
men met 24 tegen 23 stemmen.
De motie, voorgesteld door de heeren Soe-
roso, Thamrin en Stokvis, waarbij het Opper
bestuur wordt verzocht een wetsontwerp
aanhangig te maken tot invoering van een
uitvoerrecht op aardolie en aai"dolieprodue-
ten wox-dt aangenomen met 31 tegen 11 stem
men. nadat de heer Van den Bussche ver
klaard had, dat de Regeering de aanneming
van de motie zal beschouwen als een verzoek
dat aan het Opperbestuur moet wox-den over-
gebx'acht.