Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14693
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 21 Mei 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: p. w- peereboom UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER H robert peereboom
en ROBERT PEEREBOOM. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week ƒ0.2714, met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) f 3.57lA- Franco per post door Nederland f 3.87J4. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57J4. franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN 15 regels 1-75. elke regel meer ƒ0.35- Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60»
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(jederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250,-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger (50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NXJMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 21 Mei.
De Europeesche Natie.
De Kern, een nieuw maandschrift, dat een
keur geeft van tijdschrift-artikelen van blij
vend 'belang uit binnen- en buitenland en
na lezing van het Mei-nummer vestig ik er
gaarne uw aandacht op, want het is een bui
tengewoon lezenswaardige keur, en zij munt
uit door den gecomprimeerden vorm, die een
eisch des tij ds is laat José Ortega y Gasset
aan het woord over „De toekomst van Euro
pa". Dit artikel is oorspronkelijk gepubli
ceerd in het Berlijnsche tijdschrift: „Die li
terarische Welt" ën het geeft overvloedig stof
tot nadenken.
José Ortega y Gasset ziet het streven naar
nauwe aaneensluiting der Europeesche sta
ten, tot uiting gekomen in Coudenhove-Ka-
lergi's Pan-Europa beweging, in Briand's
Europeesche Federatie, veel dieper in dan
als een wenschelijkheid, op economische over
wegingen gegrondvest. Hij beschouwt haar
als een noodzaak, als een onvermijdelijk ont
wikkelingsverschijnsel. Hij spreekt van het
rhythme, waarin de vorming der Europeesche
staten zich steeds voltrokken heeft, en deelt
den ontwikkelingsgang in stadia in.
Stadium I: Het eigenaardige instinct van
het avondland, dat onbewust streeft naar
een staat' in den vorm van samensmelting
van verscheidene volken tot een politieke en
moreele eenheid, doet zijn invloed gelden op
aardrijkskundig, ethnografisch en taalkun
dig vlak naast elkaar levende groepen. Niet
omdat deze nabijheid het motief is, maar
omdat men de verscheidenheid onder geest
verwanten gemakkelijker onder de knie
krijgt.
Stadium II: De periode van beveiliging,
waarin de andere volken aan gene zijde van
de grens als vreemdelingen en meer of min
der als vijanden worden beschouwd. Het is
de periode, waarin de nationale ontwikke
ling exclusief wordt en neiging vertoont zich
van de buitenwereld af te sluiten binnen een
staat, kortom datgene dat wij tegenwoor
dig nationalisme noemen. Maar inderdaad
leeft men, ofschoon men de anderen in po
litiek opzicht als vreemdelingen en mededin
gers beschouwt, in geestelijk en moreel op
zicht met hen samen.
Stadium III: De staat heeft zich volkomen
gestabiliseerd. Thans ziet men zich geplaatst
voor de nieuwe taak, zich te verstaan met
de volken, die gisteren nog vijanden waren'.
De overtuiging groeit, dat men in economi
sche en practische levensopvattingen aan el
kaar verwant is en gemeenschappelijk een
nationalen kring vormt tegenover andere nog
vreemdere en verder verwijderde groepen
Dan is de nieuwe nationale idéé rijp.
Nauwelijks hebben de Westersche volken
zich tot hun huidige grenzen uitgebreid, of
rondom hen wordt als een achtergrond Euro
pa zichtbaar. Europa is het gemeenschappe
lijke landschap, waarin zij zich sinds de Re
naissance bewegen en dit Europeesche land
schap zijn zij zelf, terwijl zij, zonder het te
merken, reeds afstand doen van hun krijgs
haftige veelheid. Met iedere generatie groei
de de gelijkgeaardheid der zielen. Of, om het
nauwkeuriger te formuleeren: Spanjaarden,
Duitschers, Engelschen, Franschen zijn en
blijven zoo verschillend als men maar wil,
maar zij bezitten dezelfde psychische struc
tuur en vóór alles: zij zijn eender „afge
stemd". Godsdienst, wetenschap, recht,
kunst, maatschappelijke en erotische waar
den zijn gemeenschappelijke zaken. Het zijn
de geestelijke substanties, waarvan wij le
ven.
Zoo betoogt Ortega y Gasset. Hij ziet in de
huidige onzekerheid omtrent Europa's toe
komst slechts één uitweg: het vormen van de
Europeesche Natie, dat Europa's pols weer
krachtiger zou doen kloppen en waartegen
alleen het vooroordeel der huidige naties,
gegrond op het verleden, nog in verzet komt.
De opleverende nationalismen in dezen
tijd noemt hij „doodloopende sloppen".
Tracht men ze op de toekomst te projectee
ren, dan voelt men den weerstand. Ze zijn
gericht tegen de krachten, die de naties vor
men. Zij sluiten uit, terwijl die krachten
juist insluiten. Die nationalismen zijn thans
slechts een voorwendsel om af te komen van
de verplichting tot het vinden van groote,
nieuwe wegen.
Voor wie de dingen in het groot wil en
durft zien. voor wie zich niet laat afleiden
door partij-verschijnselen hier en conflicten
daar. voor wie er naar streeft het geheel te
zien en den polsslag van Europa te voelen
instede van die van een enkele groep, een
enkele bepaalde geestesrichting, moet er wel
veel waarheid klinken in dit betoog.
Het is een onloochenbaar verschijnsel van
onzen tijd, dat wij de nationale grenzen
steeds meer voelen verdwijnen, dat wij inter-
nationaler gaan denken, dat plannen zooals
die van graaf Coudenhove-Kalergi en van
Briand, die weinige jaren geleden nog als
wilde fantasieën en vóór 1914 als gekken
praat beschouwd zouden zijn, nu volkomen
au serieux worden genomen en zelfs in een
eerste stadium van uitwerking verkeeren.
Al blijkt het moeilijk aanvaardbaar dat
deze eenheid zich persé tot Europa zou moe
ten beperken. Heeft Ortega Y Gasset gelijk
als. in onzen tijd van verdwenen af stands-
bezwaren. van verinnigd geestelijk contact
niet alleen onder de Europeesche staten,
maar ook met veel verder gelegen landen
zooals de Vcreenigde Staten en de Britsche
Dominions. z;rh bepaalt tot het bepleiten
van die Europeesche Natie, die het onafwijs
bare gf.uav meebrengt van een nieuwe
oriënteering van grootmachten in de wereld,
welker botsing tenslotte tot een Cataclysme,
grooter dan ooit tevoren, zou kunnen leiden?
Het is een vraag die nog lang niet opgelost
schijnt. Niettemin: wij gaan naar nieuwe,
groote wegen, uit een toestand van onzeker
heid. Als de eerstvolgende jaren versterking
en bevestiging van den Volkenbond brengen,
zullen wij ze spoedig betreden hebben. Er is
een groot ontwikkelingsproces gaande, voor
wie het zien en erkennen wil.
R. P.
DE BEGRAFENIS VAN
JOHAN DE MEESTER.
Grauwe lucht stond óók boven de be
graafplaats „Oud Eik en Duinen" te 's-Gra-
venhage, weldra de laatste rustplaats de
eerste rustplaats wellicht ook van Joh. de
Meester Sr., den bekenden schrijver van
„Geertje" en andere romans, oud-kunst
redacteur van de N.R.Ct.
Triest tikke-tikten zware droppels op de
jonge bruine beukeblaren rond de grafkuil,
die welhaast het stoffelijk omhulsel van den
in breeden kring geliefden schrijver zou be
vatten.
Velen, zeer velen waren op de begraaf
plaats saamgekomen om door hun tegen
woordigheid de nagedachtenis van den over
ledene te eeren.
We merkten o.m. op Jhr. mr. C. Feith,
secr.-generaal bij het Departement van On
derwijs K. en W., de heer P. Visser, chef
der afd. K. en W. aan het departement, de
heeren D. Hans, Henri Dekking en W. van
der Hout namens de Ned. Journalistenkring,
De Volksuniversiteit te Rotterdam was
vertegenwoordigd door de heeren Dekking
en mej. I. M. van Dugteren; mr. Plemp van
Duiveland vertegenwoordigde de Haagsche
Journalistenvereeniging, terwijl mede aan
wezig was de heer C. Haaxman. Voorts waren
er de heeren prof. Mr. D. van Blom en prof.
Dr. J. Huizinga, namens „de Gids", D. Ver
beek en de heer Werumeüs Buning namens
„Het Nederl. Tooneel" en Corn. Veth namens
de Ver. van Letterkundigen.
Van de verdere aanwezigen noemen we
nog de heer v. Warmelo, mevr. Faassen, D.
van Veen, de uitgever Van Dishoeck, Herman
Robbers, dr. Lunsingh Scheurleer, dr. H.
H. Boeken, mr. C. P. van Rossum, mr. God-
dard, Albert Vogel, namens den Rott, Kunst
kring Maurits Wagen voort, Jhr. Jan Feith,
Dop Bles, de heeren Elout en van Dam
namens de academie van Beeldende Kun
sten te Rotterdam.
Voor de N.R.C. waren aanwezig o.m. de
directeur de heer H. Nijgh, en de hoofdredac
teur mr. G. G. v. d. Hoeven.
Omstreeks half drie arriveerde de stoet
aan de begraafplaats.
Met den stoet kwamen o.a. mede Dirk
Coster, M. J. Brusse en Frans Mijnssen.
Een schat van bloemen en kransen was
aanwezig, o.m. van de Kon. Ver. „Het Ned,
Tooneel", de vereeniging van Letterkundigen,
den Rotterdamschen Kunstkring, van de
hoofdredactie, redactie en de zetters van de
Nieuwe Rotterdamsche Crt.
Allereerst werd het woord gevoerd door mr.
G. G. van der Hoeven namens de N.R.Ct„
die een woord van innige erkentelijkheid
sprak over hetgeen de overledene tót zijn
laatsten levensdag heeft gedaan.
Wat hij geweest is, 't is nauwelijks onder
woorden te brengen. Hij was een man met
een zelfstandige overtuiging en eigen kunst
inzicht.
Een persoonlijkheid, die niet transigeerde
Moeite en leed heeft hij gekend, om zijn eigen
inzichten. Lang niet ledereen begreep hem:
maar hij heeft tenslotte overwonnen. Spr.
eindigde het de verzekering van diepe en
blijvende dankbaarheid voor wat De Meester
voor de N.R.Ct. is geweest, maar ook voor
de hartelijke vriendschap, waarmede zoo
velen verblijd werden.
De heer D. Hans, sprekende namens den
Ned. Journalistenkring moest het met een
hart van deemoed, maar óók met een gevoel
van vreugde zeggen: hij is bovenal één der
onzen geweest!
Spr. memoreerde hoe reeds 47 jaar de naam
van den overledene voorkwam op de eerste
ledenlijst van den Kring. Later werd hij be
noemd tot eerelid.
Het werk dat hij ons volk gegeven heeft
zal een blijvende plaats Innemen; vooral zijn
arbeid op journalistiek terrein is onsterfelijk!
Wij nemen hier aldus de heer Hans
afscheid van een grooten journalist.
De heer Dirk Coster memoreerde het tra
gisch verscheiden van zijn vriend, Johan de
Meester.
De trots van zijn leven, die hij met bijna woe
dende drift eisch te was: persoonlijke vrijheid.
Spr. gelooft dat de „orgelklanken" die hij
in zijn jeugd beluisterde, ook in z'n latere
levensjaren te hooren waren.
Prof. Goddard, sprekend namens den Rot
terdamschen Kunstkring herinnerde aan het
scherp vernuft en de kernachtige taal van
De Meester's kritieken. Innige dank brengt
spr. voor wat hij ook voor den Kring heeft
gedaan.
Namens de Gidsredactie vertolkte prof. D.
van Blom de gevoelens van medeleven met
dit groote verlies.
De overledene zelf zou de aangewezen
man zijn, om te zeggen, wat er thans om
gaat in de harten van zijn vrienden, bij het
neervallen van hun besten vriend
Hij was een echte Hollander, gesierd met
de echt-Hollandsche eigenschappen: Een
voud en trouw.
Cornells Veth gedacht hoe Joh. de Meester
heeft gestreden voor veel, dat eenmaal mis
kend was.
Onverwacht was het overlijden; na een
vurige rede stond plots het hevig kloppend
hart stil
Hij was een groot, schrijver, een groot
journalist, een groot vriend!!
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
BRIDGE DRIVE
Hotel d'Ouange - Zandvoopt
Zaterdagav. 23 Mei - llj«4 uur
OPENBARE BRIDGE-DRIVE
fraaie prijzen. Tijdig aanm. Verzocht b d. Directie
HOTEL D'ORANGE - ZANDVOORT.
Albert Vogel sprak namens- den Haagschen
Kunstkring enkele woorden van warm mede
leven. Hij memoreerde hoe de 70e verjaar
dag de laatste gelukkige is geweest. Spoedig
na dien dag stierf zijn oudste dochter. En
nu wordt hij zelf ten grave gedragen
Hij was een groot kunstenaar, die een halve
eeuw lang zich wijdde aan de schoonheid, een
vriend van honderden, een mensch, die wist
te lijden met de lijdenden
Spr.'s laatste wensch is, dat de idealist
thans, trots alles was geschiedde, tot rust
kome
Met enkele korte woorden dankte de zoon
van den overledene de heer Joh. de Meester
Jr. zichtbaar bewogen, voor de betoonde be
langstelling.
Als er iets is. dat zijn moeder zal kunnen
troosten, dan is het wel dit: dat hij een
onvergelijkelijke echtgenoot is geweest, en
door héél velen héél erg zal worden gemist.
BELASTINGEN TE BLOEMEN-
DAAL.
mee- en tegenvallers over 1930.
De opbrengst van de plaatselijke inkom
sten-belasting 1929-1930 heeft te Bloemen-
daal belangrijk meer opgebracht dan ge
raamd is. Bij het opmaken van een supple-
toire begrooting over 1930 hebben B. en W. de
opbrengst dezer belasting met f 46.600 ver
hoogd, onder de mededeeling, dat dit „veilig"
gedaan kan worden.
Bovendien heeft, de gemeente f 7300 min
der aan kwade posten aan het rijk moeten
betalen dan geraamd was.
Er is evenwel door Bloemendaal in 1930
f 83.000 meer dan geraamd was uitgegeven
voor onderhoud van wegen en voetpaden en
f 24.500 voor onderhoud van wandelplaatsen
en plantsoenen. De bouw van een kas in de
gemeentelijke kweekerij heeft niet f 10.000
(zooals geraamd was) gekost, maar f 24.500.
VOORLOOPÏG GEEN PIER IN
ZANDVOORT.
Zooals onze lezers zich zullen herinne
ren, werd op Donderdag 27 November j.l. in
de Lunchroom van den heer Rinkel aan de
Groote Krocht te Zandvoort op uitnoodiging
van het „Secretariaat der steuncommissie
voor de Pierplannen" aldaar een vergade
ring gehouden door ongeveer vijftig afge
vaardigden van plaatselijke vereenigingen.
De bedoeling was, aldus sprak mevrouw Van
der Mije toen in haar openingswoord, om te
onderzoeken of de Zandvoortsche ingezete
nen iets voor de pier voelden en, zoo ja, om
dan een propaganda-comité op te richten.
Het woord werd op dien avond gevoerd
door ir. V. J. L. M. Gijsen, die een technische
uiteenzetting gaf en die geheel buiten de
plannen stond, en door den heer H. M. van
den Berg, die namens het hoofdcomité de
financieele zijde besprak.
Na deze twee redevoeringen werd door
verschillende aanwezigen het woord gevoerd,
o.a. door de raadsleden Gunters en Mole
naar, die geen bevredigend antwoord konden
krijgen op hun uitdrukkelijke vraag, hoe
veel de pier moest kosten. Zij concludeerden
daaruit dat deze vergadering te vroeg was
uitgeschreven.
Het resultaat van deze bijeenkomst was,
dat een Zandvoortsch comité benoemd werd,
bestaande uit de heeren T. Molenaar, G. W.
van Toombergen, T. J. Bouvet, L. J. Rinkel
en L. Citroen. Deze commissie zou desge-
wenscht alle inlichtingen van het hoofd
comité kunnen krijgen.
We hebben vanmorgen eens aan den heer
Molenaar gevraagd, hoe het nu met de pier
plannen stond.
„Die zijn absoluut van de baan", ant
woordde hij. „Het is gebleken dat de heeren,
die twijfel koesteren omtrent den finan-
cieelen opzet van de zaak, gelijk hadden. Er
is namelijk geen geld! De heer Van den Berg
had tegenover het Zandvoortsche comité be
kend, dat hij alleen maar de gangmaker
was geweest en dat de banken, die volgens
hem voor het kapitaal hadden willen zorgen,
dit niet deden. Verschillende vooraanstaan
de personen zijn te haastig geweest, toen zij
toestemming verleenden om hun naam
onder een circulaire te laten drukken.
Onder hen was OOK liet' Tweede-Kamer
lid Ketelaar. Toen ik hem van den twijfel
der Zandvoortsche commissie kennis gaf,
schreef hij mij een week later, dat ook hij
zich teruggetrokken had, omdat hij den fi-
nancieelen opzet niet vertrouwde. Het is
jammer voor de menschen. die zich hier voor
de plannen beijverd hebben, maar er is nu
eenmaal geen geld en dus komt er voorloopig
geen pier aldus de heer Molenaar.
Hij deelde ons echter mede. dat er weer
ii:uwe plannen waren en veel serieuser. I
lichtingen kunnen echter nog niet verstrek
worden, omdat deze personen eerst het ka
pitaal willen hebben en dan eerst met hun
plannen te voorschijn zullen komen.
Dr. P. Des fosses
Tot dc jtienschcn, die 7tic7i in ititellectu-
eelc kringeti ontmoet en die nun 7noct in-
deelen bij de categorie va7i hen, die ge7nedcn
moeten worden, behooren allereerst dc
sceptici.
MEI.
(Herziene uitgave).
Mei ik schreef er al eens over,
Maar mijn oordeel was wat vlug.
Daarom kom 'k, met uw permissie,
Er nog even op terug.
Mei wat is 't bezit toch heerlijk
Van een warme winterjas.
Boven op een Jaeger borstrok,
Om den hals een wollen das.
Mei de lammeren en biggen,
Kalveren, veulens in de wei,
Mei voor ware dierenvrienden,
Is een maand van medelij.
•Mei mijn neus is rood van 't snuiten
En mijn keel is rood en rauw,
Mei de maand van nieuwe kleuren,
Wangen blauw en hemel grauw.
Mei en 's avonds voor 't naar bed gaan
Heete pons of warme wijn,
Mei de maand van kou in wezen
En van zonneschijn in schijn.
Mei de Bilt voorspelt: iets warmer,
Waarlijk, ik geloof het graag,
Want in tal van kille huizen
Brandt de kachel weer vandaag.
P. GASUS.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
TE PARIJS.
VIJFTIG GEWONDEN.
PARIJS, 20 Mei iV.DP Op het Gare de
Lyon heeft Woensdagochtend een spocrweg-
ongeluk plaats gehad. Een uit Montereau ko
mende geheel bezette trein werd eenige
meters voor het binnenrijden van het station
in volle vaart door een rangeerende locomo
tief aangereden. De botsing was zoo hevig,
dat de tweede en derde wagen van den trein
ingedrukt werden. Uit de ineengedrukte wa
gens werden vijftig gewonden geborgen. Het
schijnt, dat het ongeval geen dooden heeft
veroorzaakt. De toestand van vier gewonden
is evenwel ernstig.
Volgens het eerste onderzoek is het onge
val aan verkeerden wisselstand te wijten.
DE KENNEMER JEUGDHERBERG.
Het bestuur van de Kennemer Jeugdher
berg heeft mevr. Blomberg-Zeeman bereid
gevonden, geheel belangeloos een vertelmid-
dag voor de jeugd uit Haarlem en omstreken
te houden op Dinsdag 26 Mei a.s., om half
drie 's middags, in hel. gebouw van den Ned.
Protestantenbond, Jacobsstraat. alhier.
De opbrengst van deze bijeenkomst zal ge
heel ten goede komen aan het oprichtings
fonds van de Jeugdherberg „Jan Gij zen".
De afdeeling Haarlem van den Ned. Prot.
Bond stelde de groote zaal kosteloos ter be
schikking.
Er zal zeker veel belangstelling zijn voor
den vertelmiddag, die zeer interessant be
looft te worden.
HAVEN VOOR KRUITSCHEPEN
AAN HET NOORDZEEKANAAL.
DE AANBESTEDING OP 19 JUNI.
Op Vrijdag 19 Juni a.s. te 11.30 uur v.m. zal,
onder goedkeuring van den minister van
waterstaat, door of vanwege den hoofd
ingenieur-directeur van den Rijkswaterstaat
in de directie Noord Holland, bureel Zijlweg
24, alhier, worden aanbesteed:
Het verleggen van een gedeelte van den
kanaaldijk en het maken van dijken tot vor
ming van een haven voor kruitschepen langs
de Zuidzijde van het Noordzeekanaal onder
de gemeente Velsen, met bijkomende wer
ken, behoorende tot de werken voor de ver
betering van het Noordzeekanaal.
Raming 350.000.
EERSTE KAMER.
Rockefeller geslagen.
Gisteravond vergaderde de Senaat 5 mi
nuten. Vanmorgen drie minuten. Te zamen
8 minuten. Presentie-geld f 40. Wordt Roc
kefeller daarmee geslagen of niet?
Gisteravond werd er niets anders gedaan
dan besloten om vanmorgen bijeen te ko
men, En vanmorgen werd niets anders ge
daan. dan zonder eenige discussie, zonder
stemming ook, aanvaarden van vier wetsont
werpen t.e weten: de geldleening voor Indië,
de tijdelijke vrijstelling van grondbelasting
voor drooggemaakte Zuiderzeegronden, de
wijziging van de wet betr. de Rijkspostspaar
bank' en het ontwerp betr. de uitvoering van
het verdrag nopens de tenuitvoerlegging van
in het buitenland gewezen scheidsrechtelijke
uitspraken.
Daarna werd de Woningwet in de afdcclin-
n onderzocht.
Volgende week: de Indische begrooting.
INTIMUS.
De publiciteit der betoapening. Duitschc C7t
Engclschc meeningen verdedigd.
(2c blad. lc pag.)
Dc rcdc7i van dc 07itslag:ie7tiing van den heer.
Miezerus.
(2e blad, 2e pag.)
Het drama in dc Majcllakcrk.
(4c blad, 3c pag.)
Dc begrafenis va7i Johan dc Meester.
(Ie blad, le pag.).
Voor dc Forensen: Dc spoorlijn Haarlc7n
Za7idvoort, Een gouden feest.
(4e blad, le pag.)
Intimus: Staten Generaal. Eerste- C7i Tweede
Kamer.
(le blad, le pag. en 4e blad, le pag.)
Uit Velsen: Maatschappelijk Hulpbetoon.
Bezwaren tegen dc wijze. Dan stcunver-
leqncti. De mcening van dC7i directeur der
Arbeidsbeurs.
(4e blad, 2e pag.)
ARTIKELENENZ.
R. PDe Europeesche Natie.
(le blad, le pag.)
Totiny Schelling (tuinarchitecte)„Voor Uio
tuin''. Planten voor beschaduwde tuinen.
(2c blad, le pag.)
Laatste berichten 2e pag. le blad.)
BLOEDIGE STAKINGSONLUSTEN
IN HET DISTRICT KRAKAU.
KATTOWTTZ, 20 Mei (V.D.) Vandaag
hebben op de mijn jaworzna in het kolenbek
ken van Krakau bloedige botsingen plaats
gehad tusschen stakende mijnwerkers en po
litie, waarbij zes arbeiders werden gedood. 15
ernstig en een aantal anderen licht gewond.
Terwijl de loononderhandelingen tusschen
de arbeidersvertegenwoordigers en dc mijn-
commissie plaatshadden, verzamelden zich
voor het gebouw 78000 arbeiders om het re
sultaat van de besprekingen af te wachten.
Uit de menigte werd gejouwd en een der
werknemersvertegenwoordigers betrad daarop
het balkon van het directiegebouw om de
wachtenden te kalmeeren. Onderwijl probeer
den communistische agitatoren de menigte
over te halen zich naar het electrisch kracht
station te begeven om het bedrijf buiten wer
king te stellen. Toen de politie den stoet, die
zich vormde wilde tegenhouden, kwam het
tot ernstige botsingen, met het bovenvermel
de gevolg.
HEVIGE AARDSCHOKKEN IN
PORTUGAL.
LONDEN, 20 Mei (V.D.) Naar uit Lissa
bon wordt gemeld, werd in den afgeloopen
nacht een hevige aardschok waargenomen,
kort daarna door een tweede gevolgd. Beide
schokken duurden ongeveer 10 seconden, In
panische angst verlieten de bewoners hun
huizen. In de muren van eenige huizen ont
stonden groote scheuren. Vele vensterruiten
werden vernield. De materleele schade is
evenwel gering.
De schokken werden eveneens in andere
deelen van het land waargenomen.
Reeds den dag te voren werden in de pro
vincie Beira en in het bizonder te Casa Bran
ca eenige gebouwen door aardschokken be
schadigd.
Op het eiland Madeira duurde de aardschok
in den afgeloopen nacht ongeveer 25 secon
den. Ook daar was de materleele schade be
trekkelijk gering.
Naar het schijnt zijn de aardschokken het
gevolg van een ernstige zeebeving.
Het is mogelijk, dat aan de Portugecsche
en Marokaansche kust als gevolg van de
aardschokken springvloed zal ontstaan.
HET LIJK VAN PROF. WEGENER
GEVONDEN.
BERLIJN, 20 Mei (VèD.) De leider van
de Duitsche expeditie naar Groenland, prof.
Alfred Wegener, wiens laatste suoren op 150
K.M. afstand van het z.g.n. station Eismitte
zijn gevonden, door een hulpexpeditie die
hem wilde zoeken, is dood gevonden. Het
lijk was door inlanders geborgen. Het was
zorguldig ir. huiden ingenaaid.
Omtrent het ontdekken van het lijk van
prof. Wegener, deelt de bekende Deensche
Groenlandonderzoeker dr. Lauge Koch, die
een persoonlijk vriend van Wegener geweest
is, mede, dat men thans de treurige zeker
heid heeft, dat een der beste Pool-onder-
zoekers verloren is. Er was geen twijfel meer
geweest, dat Wegener omgekomen was, na
dat men vernomen had hoe weinig proviand
Wegener mee had genomen. Men had even
wel steeds hoop gehad, daar Wegener een
man was. die het gebied nauwkeurig kende.
Naar Extrabladet verneemt, is de Duit
sche Oceaanvlieger von Gronau met zijn
•••licgboot te Kopenhagen aangekomen, Gro
nau zal thans, aldus het blad, daar de hulp
expeditie ten behoeve van Wegener .overbodig
geworden is, zoo spoedig mogelijk vertrekken
voor een tocht naar Amerika via Reykjavik
en Godthaab.
