IE
REISBUREAU J
LORENTZPLEIN 26
ZATERDAGMIDDAG
Nieuwe Hondenlevens.
PICCARD'S POGING MET SUCCES BEKROOND.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14699
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrüdag 29 Mei 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week f 0.2714, met Geïllustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) /3.57J4. Franco per post door Nederland f 3.87)4- Losse nummers
f 0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57J4. franco per post-
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Bureaux: Groote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 106M
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer 035- Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.óOi
elke regel meer 0-15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet ot Oog (400.-, Duim '250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- ol Beenbreuk 1100.-
Wat 'n hondjes van een hondjes,
Vindt u 't niet een leuk geval?
Welkom, welkom in het leven,
Na ttemeuzen-negen tal
't Leven lijikt jelui voorloopig
Denk ik, nog een vreemde grap,
Maar het is niet altijd grappig,
Zet je maar bij voorbaat schrap.
Naar het uiterlijk geoordeeld,
Heeft het echter allen schijn.
Dat je moeder Ti goede herder
Voor haar negental zal zijn.
Wel gefilsiteerd, mevrouwtje,
Wat een heerlijk mollig stel,
Als ze straks op u gaan lijken,
Nou, dan redden zij het wel.
Tja, dat jonge goed brengt zorgen.
Maar ook minstens zooveel vreugd,
En u moet dan maar bedenken,
Zoo behoudt u zelf uw jeugd.
'k Wensch u 't beste met de kleintjes,
Veel geluk en nimmer nood,
U persoonlijk kracht tot strijden
Voor het dagelijksch hondenbrood.
Moge het u met uw tienen
Naar den vleesch-en-botjes gaan,
Dan is zelfs een hondenleven
Nog niet zulk een hondsch bestaan.
P, GASUS.
DIT NTBIMEB BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 29 Mei.
Renaudot.
Het is drie eeuwen geleden dat Théophraste
Renaudot de eerste krant in Frankrijk op
richtte. Hij wordt in Frankrijk betiteld als
„de eerste Fransche journalist", hetgeen niet
precies juist is, want een journalist is, zooals
het woord duidelijk aangeeft, een d" blad
schrijver, en Renaudot's „Gazette de J "'.nee"
was slechts een maandblad. De tege .ling
tusschen het jagende werk van den dagblad
schrijver en het rustige tempo dat de redac
teur van een maandblad zich veroorloven kan
met al de- gevolgen betreffende keuze van
onderwerpen, tijd van voorbereiding en wijze
van uitwerking is in de moderne ontwik
keling van het vak wel zeer duidelijk ge
worden.
Maar van Renaudot mag wel getuigd wor
den dat hij de flair, de veelzijdigheid-van -
belangstelling en ook de snelheid van wer
ken van den geboren journalist bezat. Als
de mogelijkheid had bestaan in zijn tijd
reeds een dagblad in Frankrijk te stichten,
zou hij het zeker gedaan hebben. Merkwaar
digerwijze begon hij zijn loopbaan als medi
cus. Hij had groot succes,vooral omdat hij
een menschenvriend was en zich het lot der
armen sterk aantrok. Ofschoon hij ergfens
diep in de provincie zat, in het graafschap
Poitou (waar hij in 1586 te Loudun ge/boren
was) verbreidde zijn roem zich zoo snel dat
de kardinaal de Richelieu hem in 1624 naar
Parijs liet komen en hem belastte met het
oppertoezicht over het armwezen in het ge-
heele land. Dat was dus zijn tweede beroep.
Hij stichtte weldra een bureau voor arbeids=
inlichtingen (derde beroep) en vestigde in
zijn woning een polikliniek, waarin hij de ar
men gratis behandelde. Het merkwaardigste
van dezen-man was, dat hij al zijn opeenvol
gende beroepen met elkaar combineerde, het
geen weer een historisch bewijs mag heeten
van de bekende stelling, dat men meer extra
arbeid op zijn schouders kan nemen naar
mate men het drukker heeft. Het mensche-
lijke arbeidsvermogen en de tijd zijn beide
veel elastischer zaken, dan door velen ton
onrechte beweerd wordt.
In 1631, dus op ziijn 45Ste jaar, stichtte
Renaudot ae Gazette de France, die onmid
dellijk succes had en grooten straatverkoop
kreeg. Van persvrijheid was natuurlijk in die
dagen der absolute monarchie volstrekt geen
sprake, en Renaudot had er ook geen be
hoefte aan, want hij maakte van zijn blad
meteen het hoforgaan. De kardinaal de
Richelieu, de Capucijner monnik Francois
Leclerc.du Tremblay enkoning Lode wijk
XTII zelf waren zijn voornaamste medewer
kers. Het hof was slim genoeg om de waarde
van dit nieuwe invloedsmiddel volkomen te
beseffen en Zijne Majesteit schreef, natuurlijk
onder dekmantel der anonymiteit, artikelen
over staatkunde waarin hij niet zuinig van
leer trok. Later zouden de gevolgen daarvan
op het hoofd van Renaudot belanden, wien
men verweet dat hij die artikelen geschre
ven had. In elk geval was hij er als hoofd
redacteur verantwoordelijk voor, maar dat is
een moderne opvatting, voortgevloeid uit een
thans eeuwenoude traditie, die wellicht in
eerste instantie door Renaudot is geschapen....
Hij zal zelf de ellende, die de medewerking
van zajn koninklijken correspondent hem
bezorgen zou, niet voorzien hebben. En wie
weet hoeveel last Lodewijk XIH hem be
zorgd heeft met slecht leesbare kopy, slordige
interpunctie en tuimelingen op de glibberige
paden der beeldspraak. Er was toen ook nog
geen Charivarius, en als hij er geweest was,
zou hij weldra onthoofd zijn. Was Renaudot
de eerste journalist, de koning was ongetwij
feld de schrijver van het eerste ongenietbare
„Artikel van een Expert". Een noodlot waar
van het vak nog steeds niet verlost is. De
experts met journalistieke begaafdheid zon
der ik natuurlijk uit, maar zij blijven helaas
gering in aantal, en de overigen deden beter
zich tot hun eigen beroep te bepalen.
Enfin. Met zijn krant was Renaudot's
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
ALLEEN MORGEN
ZILVERVOSSEN vanaf f125.-
(met 3 jaar garantie)
LEIPZICER BONTHANDEL
Qroote Houtstraat 94
vindingrijkheid en veelheid-van-beroepen
nog volstrek niet uitgeput. Hij moet een
wonderlijk begaafd man zijn geweest, gela
den met nieuwe ideeën. Zes jaar later sticht
te hij de eerste Bank van Leening in Frank
rijk en noemde die ,„Mont de Piété-", een
kernachtige en'gelukkig gevonden naam, die
is blijven leven, en die zijn talent in het vin
don van titels modern-journalistiek ge
naamd: pakkende koppen bewijst. Daarop
volgde de stichting van een venduhuis, waar
uit het stolsel van publieke verkoopingen
ontstond dat later, ook nu nog, in het Hotel
Drouot zijn centrum zou vinden.
Toen had dit merkwaardige sociale genie
langzamerhand zooveel succes behaald, dat
een macht van tegenstanders zich tegen hem
vormde die gedaan kreeg dat al zijn onder
nemingen tijdelijk verboden werden be
halve de krant. Ook deze uitzondering
schijnt kenmerkend, en van niet geringe
historische waarde. Renaudot wierp zich in
zijn lijfblad op als verdediger van de poli
tiek van kardinaal"Mazarin, en slaagde er
tenslotte in zich nog van een ander beroep
meester te maken, want in 1646 werd hij be
noemd tot geschiedschrijver van den zonne
koning, Lodewijk XIV. Zeven jaar later stierf
hij, 67 jaar oud, na een leven van geweldige
activiteit. Pas in 1893 werd in zijn geboorte
stad Loudun een standbeeld voor hem opge
richt.
In Frankrijk zal deze merkwaardige man
morgen herdacht worden.
R. P.
DE AANRIJDING VAN EEN
IJSCO-MAN.
VRACHTRIJDER VOOR HET HOF TE
AMSTERDAM.
Op 30 Augustus j.l. is op de Leidschevaart
te Haarlem een aanrijding geschied van een
motorrijder met 'n ijscowagen. De man van 't
wagentje werd zwaar gewond naar het zie
kenhuis vervoerd, waar hij 's nachts is over
leden.
De motorrijder uit Haarlem, vrachtrijder
van beroep, werd door de Haarlemsche Recht
bank wegens veroorzaken van dood door
schuld, veroordeeld tot drie weken hechtenis
doch de man kwam van dit vonnis in hooger
beroep en Donderdag had hij zich voor het
Amsterdamsche Hof te verantwoorden. De
vrachtrijder was in hooger beroep geko
men van het vonnis, omdat hij het
gebeurde louter aan een ongeluk toe
schreef, van onvoorzichtigheid was z.i. geen
sprake geweest. Even voor het moment van
de botsing had verd. een vuiltje in het oog
gekregen, en voor hij het wist zat hij „bo
ven op het ijscokarretje". De snelheid be
droeg naar verd.'s schatting 45 a 50 KM., hij
had 9 M. licht vooruit en het stadslicht
brandde Drank had hij niet gebruikt.
De procureur-generaal mr. Van Harinxma
thoe Slooten eischte bevestiging van het von
nis van de rechtbank.
Mr. Van Löben Seis achtte verd.'s schuld
niet bewezen en pleitte ontslag van rechtsver
volging subs, vrijspraak.
Lucien Duplessy:
De machine is tegen den geest; op dit
punt schaadt zij op de arglistigste wijze. Er
is geen middenweg; men moet kiezen en
de geest heeft 'geen erger vijand dan dit
zijn eigen schepsel, waarop hij zich maar
al te trotsch toont. De machine is uit den
geest voortgekomen, maar zij is een carica-
tuur, een residu van den geest.
Belangrijke wetenschappelijke proeven
genomen.
Wereldhoogte record gebroken.
16 K.M. hoog geweest.
INNSBRUECK, 28 Mei (V. D.) Het bericht
dat de ballon van prof. Piccard gedaald zou
zijn kan thans officieel worden bevestigd. De
ballon is neergekomen in het Snalsa-dal, een
zuidelijke uitlooper van het Etschdal, aan
de grens van de Gurgler-Firner.
Het eerste bericht, volgens hetwelk Piccard
en Kipfer bewusteloos geweest zouden zijn,
is volkomen onjuist. De geleerden bevonden
zich in den besten welstand en hadden nog
mondvoorraad over.
Het bericht van de landing luidt als volgt:
Woensdagavond te 22 uur is de ballon,
waarmede prof. Piccard en zijn assistent Dr.
Kipfer wetenschappelijke onderzoekingen in
de stratosfeer hebben ondernomen, op den
Gurgl Ferner aan de Duitsch-Oostenrijksche
grens bij het Schnalsertal op een hoogte van
2500 M. geland, op Oostenrijksch grondge
bied. Hedenmiddag heeft de reddingsexpe
ditie uit Merano den ballon bereikt, terwijl
korten tijd later ook de expeditie uit Inns-
brueck de geredden trof.
Prof. Piccard deelde mede, dat hij met zijn
ballon een hoogte van 16000 M. had bereikt.
Behalve een bewusteloosheid bij de landing
waren de luchtreizigers behouden en wel op
den grond gekomen.
Piccard en Kipfer hebben het wereldhoog-
terecord thans op hun naam gebracht. Vo
rige houder was de Amerikaan Soucek, die
13157 meter hoog is geweest en bij zijn poging
er het leven ternauwernood had afgebracht.
MUNCHEN, 28 Mei. (V. D.) Voor het ber
gen van Piccard's ballon is gendarmerie en
een af deeling Tiroolsche Alpenjagers aan
gekomen. Zij zijn naar de Karlsruher Hutte
gegaan.
Prof. Piccard zeide dat hij bij zijn landing
groot geluk gehad had. Daar hij den ballast
reeds verbruikt had, zou het hem niet meer
mogelijk geweest zijn hooger te stijgen, zoo
dat hij gevaar liep tegen den berg gedreven
te worden.
Verder verklaarde Piccard nog, naar de
vertegenwoordiger van de „Innsbrucker
Naehrichten" meldt dat hij alle weten
schappelijke plannen, die hij met dezen tocht
gehad heeft, tot een goed einde heeft ge
bracht, en dat hij buitengewone resultaten
heeft kunnen bereiken. De ballon en zijn in
richting is gebleken voortreffelijk te zijn en
de beide inzittenden hebben zich steeds goed
gevoeld, hoewel zij eenigen tijd bezorgd ge
weest zijn over den koers, dien de ballon
nam. Hij werd door verschillende winden
heen en weer gedreven, waaraan het te wij
ten is, dat Piccard niet zijn oorspronkelijk
plan om in de vlakte te dalen heeft kunnen
volvoeren. De Alpentocht is zeer schoon ge
weest en het uitzicht van een hoogte van
6000 M. over de bergen was prachtig. De
grootste zorg was echter de wijze waarop
men landen zou. Toen de ballon tusschen 9
en 10 uur door een vrij krachtigen Noorden
wind naar het Zuiden werd gedreven moest
Piccard een beslissing nemen en pogen te
landen waar het vergelijkenderwijs nog het
beste ging. Bij het kiezen van een landings
plaats heeft hij groot geluk gehad, want een
paar meter verder slechts lag een gletscher,
waar het waarschijnlijk alles behalve goed
gegaan zou zijn.
Spoedig na de landing heeft de vrouw van
Prof. Piccard uit Brussel getelefoneerd en ge
ïnformeerd naar haar echtgenoot. Toen zij
hoorde, dat alles goed was afgeloopen riep
zij verheugd: „Hij leeft! Goddank! Hier zei
men al, dat hij dood was".
Tijdens Piccard's tocht heeft zijn vrouw
zijn vijfde kind ter wereld gebracht.
Naar telefonisch uit Obergurgl medege
deeld wordt, heeft het hevige noodweer, dat
in de avonduren van heden boven de Oetz-
taler Alpen gewoed heeft, in Oberburgl niet
de minste schade aangericht- De ballon en de
gondel van Piccard zijn onbeschadigd ge
bleven.
Zaterdag zullen omhulling en gondel op
transport worden gesteld.
INNSBRUECK, 28 Mei. (V. D.) Omtrent
de onderneming van Prof. Piccard en zijn
assistent Dr. Kipfer, wordt nog het volgende
vernomen: Prof. Piccard is gisteren overdag
niet gedaald en heeft zich zooveel mogelijk
op een hoogte van 5000 a 6000 M. bewogen.
Om te landen moest hij het invallen van den
avond afwachten. Nadat Piccard een hoogte
van 16000 M. bereikt had, is hij, alvorens te
landen nog 14 uren in de lucht geweest. Hij
was tot landen gedwongen, aangezien de bal
ion in de richting van den Ortler dreef en
de vrees bestond dat hij deze niet zou kun
nen passeeren. Toen de landingsmanoeuvre
gelukt was, bleef prof. Piccard met zijn as
sistent in den gondel, aangezien zij zich bij
nacht niet konden orienteeren. Des morgens,
bij het aanbreken van den dag, zagen zij
de plaats Gurgle onder zich liggen. Zij maak
ten zich reisvaardig, doch kwamen al spoe
dig de reddingsexpeditie tegen.
Prof. Piccard heeft zijn voldoening geuit
over de resultaten welke zijn expeditie heeft
opgeleverd. Hij en zijn metgezel Dr. Kipfer
waren bij aankomst vermoeid, daar zij ge
durende 48 uren niet geslapen hadden. Zij
hebben waarnemingen gedaan die van zeer
veel belang zijn, doch waarvan de uitwer
king uit den aard der zaak geruimen tijd in
beslag zal nemen. Zij zullen nog twee a drie
dagen te Obergurgl blijven om persoonlijk
Prof. Piccard's poging met succes bekrooiid.
Behouden met Kipfer geland.
(Ie blad, le pag.).
Votum van vertrouwen in Brland.
(2e blad, le pag.)
De bomaanslag op Mussolini. Schirru ter
dood veroordeeld.
(2e blad, le pag.)
Het provinciaal wegenplan.
(2e blad. 2e pag.)
Intimus: Staten-Generaal. Tweede Kamer.
Nog eens de benoeming van den Gouverneur
Generaal.
(4e blad. 2e pag.)
IJmuiden; De crisis in het Visscherijbedriff.
(le blad, 2e pag. en 4e blad, 2e pag.)
Raadsvergadering in Heemstede.
(4e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.;
R. P.: Renaudot.
(le blad, le pag.)
Dr. A. Charasch; Litioinof te Genève.
(2e blad, le pag.)
ScarabaeusHet wonderlijke van het zevende
Wereldwonder.
(4e blad, le pag.)
Tonny Schelling (Tuinarchitccte)Voor Uio
tuin. Baksteenen stapelmuurtjes.
(4e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
aanwezig te zijn bij het demonteeren van
den ballon en den gondel en het inpakken
van de notities en instrumenten.
De belangstelling voor het experiment dat
de beide onderzoekers ondernomen hebben,
is in geheel Europa buitengewoon groot. 2k>o
werd de redactie van de „Innsbruecker Naeh
richten" hedenmiddag uit tal van huiden,
ook buiten Europa gelegen, opgebeld om na
dere inlichtingen omtrent het verloop van
den tocht.
Tallooze internationale journalisten zijn
onderweg naar Innsbrueck of zijn daar reeds
aangekomen.
Over de tot dusverre door Prof. Piccard
over zijn tocht gedane mededeelingen be
richten de Berlijnsche bladen, dat de ballon
ln zeer korten tijd de gcwenschte hoogte van
16000 M. bereikt heeft. Reeds om 8 uur be
vond Prof. Piccard zich buiten twijfel in de
stratosfeer. Tijdens het hoogste gedeelte van
den tocht heeft prof. Piccard een buitenge
woon toenemen van de snelheid waargeno
men. Om 10 uur moest Piccard dalen, doch
het ventiel weigerde. Daardoor werd de lan
ding, die ongeveer 11 uur geschieden moest
vele uren vertraagd. De ballon is ongeveer 12
uur op een hoogte van 15000 M. gebleven.
Tegen het einde van den tocht begon gebrek
aan zuurstof te ontstaan. Tegen half tien in
den avond bemerkte Piccard in de Oetztaler
Alpen onder zich de lichten van een dorp.
Tijdens een telefonisch onderhoud met di
recteur Endrass van de ballonfabriek Riedin-
ger te Augsburg, drukte Piccard zijn voldoe
ning uit over het voortreffelijk functionnee-
ren van den ballon.
De koning van België heeft, volgens een
bericht in de Berlijnsche bladen uit Brussel,
Prof. Piccard benoemd tot commandeur in
de Leopold-orde en ir. Kipfer tot ridder in
dezelfde orde.
DENK OM UW OUDE GULDENS.
NA 1 JUNI NIET MEER GANGBAAR.
Wij herinneren er aan, dat met ingang
van 1 Juni geen andere guldens meer gang
baar zullen zijn, dan die welke het jaartal
1920 en een later jaartal dragen. Niemand is
gehouden andere guldens in betaling te
nemen. De aan de circulatie onttrokken
guldens kunnen tot en met 31 Augustus bij
alle postkantoren, bij postkantoren, hulp
postkantoren en poststations ter inwisse
ling worden aangeboden.
CREMATIE ABR. MEYER.
De crematie van het stoffelijk overschot
van wijlen den heer Abr. Meyer zal plaats
hebben Zaterdagmiddag a-s. te Westerveld na
aankomst van trein 15.14 aldaar.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Hiermede maakt de Directie van het
bekend, dat de opening van haar bureau
gevestigd
zal plaats hebben a.s.
De Obergurgl, waar Piccard en Kipfer. gedaald zijn.