AARDSCHOKKEN IN ENGELAND.
Het woord is aan...
Garantie.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14707
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 8 Juni 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
an ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per weck f 0.27)4, met Geïllustreerd Zondagsblad f032
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland ƒ3.8754- Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57)4. franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Drukkerij: Zukier Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdreclactie 15054
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713
Redactie 10*00
Postgiro 38810
ADVERTENTIëN:
—5 regels f 1-75. elke regel meer 1035- Reclames
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 1 0.60.
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels f 030, elke regel meer f 0.10, uitsluitend contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger f50.-. Arm- of Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AUTOTOCHT VOOR OUDEN
VAN DAGEN.
FINANCIEELE BIJDRAGEN.
De penningmeester van het comité voor
den autotocht voor ouden van dagen, de heer
A. M. Duytshoff verzoekt ons het volgende
te plaatsen:
Ik ontving met hartelijken dank nog de
volgende giften (derde opgave) G. 10, Mr.
C. M. J. de J. 2.50, mevr. v. L. 1, mevr.
K.-B. de la R. 5,1. 1, v. D. 1, mevr. R. J. H.-
v. L. 2.50, A. J. B. 1, A. H. W. f 10, Bond
van credietgevers 5.50, H5, P. 2.50, C.f 2.50,
B. 1. K. 1, W. 5, N. N. 1, H. 2.50, Dr. M.
2.50, V. 1, R. V. F. 2.50, P. D. S. Bloemen-
daal 10, Ir. B. 5, mevr. F.D., 15, mej.
V. M. 2, J. P. S. 2.50, J. J. B. 10, W. 10,
mevr. P.B., Heemstede 10, v. B. 10, Jhr.
H. 10. Totaal 150.50.
Het bedrag is nog niet bij elkaar. Mag ik
hen die nog iets willen doen daaraan helpen
herinneren? Mijn giro-nummer is: 20365.
Vele handen maken licht werk.
DE BRAND IN HET GLAZEN
PALEIS TE MUENCHEN.
2900 kunstwerken vernield.
„ROMANTISCHE SCHOOL" VERWOEST.
Van de 3000 werken op het gebied van plas
tiek en beeldhouwkunst, zijn volgens de laat
ste mededeelingen slechts ongeveer honderd
uit de vlammenzee gered.
De zeer belangrijke „romantische tentoon
stelling" is totaal verwoest.
Van de bijzondere tentoonstellingen Her-
terich en Samberger en verder van de Ita-
liaansche school Salietti werden althans
eenige doeken gered. Alle kunstwerken van
kunstenaars, die uitgenoodigd waren tot
expositie, waren verzekerd. Daarentegen wa
ren de vrije inzendingen over het algemeen
niet verzekerd, zoodat deze kunstenaars een
zeer groote schade lijden.
De politie heeft ook Zondag de afzettingen
in de omgeving van het verwoeste glazen pa
leis gehandhaafd.
De beroepsbrandweer is sinds Zaterdag
avond ingerukt, daarentegen wordt de na-
blussching verricht door een wacht van vrij
willigers, bestaande uit 12 man, die met 2
slangen ter plaatse zijn. Zondag moest zij
nog eenige malen daardwerkelijk optreden,
aangezien nog eenige kleine brandjes plaats
hadden, waardoor veel rook werd ontwikkeld
De directie der Munchener politie heeft
heden nog niet het verwachte rapport uit
gegeven, daar, blijkbaar, het onderzoek nog
niet geëindigd is De autoriteiten zijn het er
over eens, dat direct hulp moet worden ge
boden. Zij zuilen daartoe alles doen, wat in
hun macht is, ten einde de door het ongeluk
getroffenen zoo veel mogelijk schadeloos te
stellen.
A. H. G. Fokker:
De werkelijke betaling die het leven mij
gegeven heeft is niet het geld dat ik ver
worven héb, maar de zuivere voldoening in
mijn strijd te hebben overwonnen.
(Briand heeft onlangs tijdens
een .redevoering uitgeroepen:
Zoolang ik leef, zal er geen
oorlog meer komen.)
Toen hij, als staatsnoofd aspirant,
Een zware neerlaag had geleden,
Was men bevreesd dat nu Briand,
Oök als minister af zou treden.
Een kundig staatsman, zooals hij,
Een man der magistrale rede,
Een kopstuk in de trotsohe rij
Der ij veraars voor wereldvrede;
Een man, wiens doorzicht en verstand
In grootsten twijfel doen beslissen,
Een man, zoo kundig en brillant,
Kan onze wereld nog niet missen.
Briand is voor den drang gezwicht
En heeft het schip nog niet verlaten,
En men was dankbaar voor 't bericht,
In alle Volkenbondsche staten.
Toen heeft Briand weer op een dag,
Vol nieuwen moed het woord genomen,
Hij sprak: Zoolang ik leven mag,
Zal er geen nieuwe oorlog komen.
Zoo 'n taal wordt gaarne aangehoord,
Dat kan ons wat vertrouwen geven,
En ons betaamt als wederwoord
Een hartelijk: Nou, lang zal ie leven!
En als hij 't leven toch verlaat,
Als elk, dan geven wij hem mede,
Een zerk, waarop gebeiteld staat,
Ons diep gevoeld: Hij ruste in vrede.
P. GASUS.
WEER BLOEDIGE BOTSINGEN
IN DUITSCHLAND.
CHEMNITZ, 7 Juni (V.D.) Ter gelegen
heid van de heden te Chemnitz gehouden
Gouwdag der Nationaal Socialisten, is het in
de morgenuren op den Bruehl tot een bloe
dige botsing gekomen tusschen Nationaal So
cialisten en Communisten. Uit den kelder
van een huis werden eenige schoten gelost.
Het aantal dooden zou twee bedragen; tien
a twaalf personen werden door messteken en
revolverschoten gewond. De politie heeft tal
rijke personen gearresteerd.
De „Crnt" meldt nog:
Uit den kelder van een communistische
drukkerij werden eenige schoten op een aan
tal nationaal-socialisten gelost, die daarop de
drukkerij bestormden, waarbij zij met een
hagel van steenen en schoten werden ont
vangen. Eén der nationaal-socialisten werd
op slag gedood, terwijl een ander zóó zwaar
werd gewond, dat hij in den loop van den
dag bezweek, na tevoren nog door Adolf
Hitler te zijn bezocht.
De politie arresteerde 60 communisten.
In het stadion werd een demonstratie ge
houden, waarbij 40.000 a 50.000 personen
waren verschenen. Hitler, die zelf het woord
voerde, protesteerde tegen den geest van het
internationalisme.
Menschen in nachtgewaad de straat op gevlucht.
Ook te Haarlem en elders duidelijk
waargenomen.
Een voor West-Europa hevige aardbeving
heeft in den nacht van Zaterdag op Zondag
Engeland geteisterd.
Ook te Haarlem hebben wij deze aardbe
ving waargenomen, door dezelfde verschijn
selen, welke zich in Engeland voordeden. Te
ongeveer tien minuten voor twee voelden wij
een sterke trilling van huis en bed en hoor
den wij een klapperen van ramen en deuren,
alsof men poogde ze met kracht te openen.
De verschijnselen hielden enkele minuten
aan.
De seismograaf te De Bilt heeft te 1.50 uur
een matig zware aardbeving geregistreerd,
waarvan men eerst vermoedde, dat het cen
trum in Zuid-Limburg lag.
Weldra bereikten ons echter de volgende
berichten uit Engeland:
LONDEN, 9 Juni, (Reuter). Hedenmor
gen half twee (Engelsche tijd) werden Lon
den en andere deelen van het land door een
aardbeving opgeschrikt. De nachtredacties
van de Londensche bladen voelden duidelijk
de gebouwen heen en weer bewegen. De men
schen werden uit hun slaap gewekt, de ra
men klepperden, de bedden schudden, dui
zenden renden half gekleed de straten op.
Uit Hertfordshire werd bericht, dat de aard
beving met een luid gerommel gepaard ging.
Ook hier werd, voor zoover bekend is, geen
schade aangericht.
Menschen uit hun bed geworpen.
Te Diss in Norfolk werd een hevige aard
beving gemeld. De gebouwen schudden, de
geheele stad ontwaakte. De bevolking rende
half gekleed de straat op. Sommigen, die in
hooge gebouwen sliepen, werden uit hun bed
geworpen. Regelmatig komen berichten bin
nen uit het Midland, South Wales en Noord
Engeland, dat tengevolge van de aardbeving
de menschen uit de huizen vluchtten. Het
observatorium in West Bromwich meldt, dat
de aardbeving vrij lang duurde.
HULL, 7 Juni (Reuter). Van hier wordt
gemeld, dat .een aardbeving, welke enkele se
conden duurde, werd gevoeld. De bevolking
vluchtte verschrikt in nachtgewaad de straat
op.
LONDEN, 7 Juni (Reuter). De seismologist
te West Brpmwich zegt, dat deze aardbeving
de ernstigste is, die hij ooit in Engeland
heeft bijgewoond. Het sterkste werd de schok
gevoeld in de Midlands.
De beving in Nederland.
In verschillende plaatsen in NecNiriand is
de beving duidelijk waargenomen. Zondag
morgen werd het Koninklijk Nederlandsch
Meteorologisch Instituut te De Bilt van
velerlei zijde opgebeld met het verzoek om
inlichtingen over de gevoelde trilling van
den bodem.
Registratie te De Bilt.
Het Koninklijk Nederlandsch Meteorolo
gisch Instituut te De Bilt heeft Zondag het
volgende bericht verstrekt:
„Zondagnacht te 1.50 uur is op de instru
menten van het Instituut een vrij sterke aard
beving opgeteekend. Aan de hand van onze
berekeningen zijn wij tot de conclusie geko
men, dat de haard der aardbeving zich be
vindt op 400 K.M. afstand in N.W.-richt.ing,
uitkomend dus op de Oost-kust van Enge
land in de nabijheid van de Wash-By.
(Naar men weet ligt de Wash-Bay te Zui
den van de rivier de Humber. De voornaamste
plaatsen, welke aan deze baai liggen zijn:
Kingslynn en Boston.
Epicentrum onder de
Noordzee.
Het observatorium te Kew verklaart, dat
de eerste schok voorviel om 0 uur 26 (Gr.
Tijd), terwijl de grootste hevigheid een minuut
later werd waargenomen. De amplitude was
zoo groot, dat zij niet meer op de seismo
graaf kon worden opgeteekend.
De schokken duurden ongeveer een half
uur.
Volgens de berekeningen van de observatoria
te Kew en Brussel moet het epicentrum
onder de Noordzee gelegen zijn, op ongeveer
tien a dertig mijlen langs de Engelsohe kust
ter hoogte van Huil.
Het schijnt dat de materieele schade gering
is, terwijl geen ernstige persoonlijke onge
lukken worden gemeld.
Te Lowestoft zijn eenige schoorsteenen en
muren omgevallen.
Een op het politiebureau dienstdoende be
ambte deelde mede, dat -de beving ongeveer
2 minuten had geduurd.
VOOR DE VROUW.
Een Parijsche Smulpapenclub.
Het nuttige Par«s, wler
eens iets nieuws. En
met wel de „Club des Gour
mettes", de vereenl-
het aangename. g-jng van de fijnproef-
sters. Alleen vrouwen
kunnen er lid van zijn en de News Chronicle
weet mede te deelen, dat mevrouw Poincaré,
de vrouw van den vroegeren Franschen pre
sident aan het hoofd ervan staat.
Het doel der club is zich op culinair ge
bied te bekwamen, om de kookkunst te ver
volmaken, opdat de verschillende echt.ge-
nooten meer thuis zullen blijven en de huise
lijke maaltijden gaan verkiezen boven die in
restaurants.
De bijeenkomsten worden gehouden om
beurten bij de leden aan huis. De gastvrouw
zet haar genoodigden den heerlijksten maal
tijd voor, dien ze kan bereiden, waarbij ze
dan zorgt de prijs binnen zeer normale gren
zen te houden.
Hieruit volgt, dat de club niet erg omvang
rijk kan zijn, want het is toch een onmoge
lijkheid om voor, laten we eens zeggen een
honderd dames een „huiselijk" dinertje klaar
te maken. Of past men misschien een ploe-
genstelsel toe?
Het voornaamste punt van de agenda dier
„vergaderingen" komt echter pas na den
maaltijd. Dan bespreekt men de opgediende
spijzen en becritiseert ze. Scherpe critiek
wordt uitgeoefend. Wat niet goed is keurt
men onverbiddelijk af. Van alles wordt boven
dien nauwkeurig aanteekening gehouden, zoo
dat de leden later hun voordeel met de
„notulen" kunnen doen.
„Bereidt uw spijzen goed en dient ze sma
kelijk oo en ge houdt uw mannen thuis!"
Dat is hei devies.
HAARLEMMERMEER
Boven: Het Glazen Paleis in München, voor. den brand. Onder: een foto tijdens den brand
VAN EEN LADDER GEVALLEN.
De bouwvakarbeider B. had, terwijl hij na
bij den Bennebroekerweg alhier werkzaam
heden aan een woning verrichtte het onge
luk van een ladder te vallen. In bewuste-
loozen toestand werd hij opgenomen, r.aar
zijne woning gebracht en onder genees
kundige behandeling gesteld. Hoewel de ge
volgen zich aanvankelijk ernstig lieten aan
zien en op hersenschudding duidden, bleek cr
gelukkig enkele weken later een gunstige
wending in zijn toestand te zijn gekomen,
zoodat er alle hoop bestaat op herstel.
DE HEER F. H. SMIT 70 JAAR.
VEEL BELANGSTELLING.
Zooals wij Zaterdag reeds kort vermeld
den mocht de heer F. H. Smit, voorzitter der
Haarlemsche Handelsvereeniging, Zaterdag
bij het bereiken van den 70-jarigen leeftijd,
zeer veel blijken van belangstelling ontvan
gen.
Des morgens werd de jubilaris reeds ge
complimenteerd door het dagelijksch bestuur
der Middenstandscentrale, die hem ook een
mooi bloemstuk aanbood.
Des middags hield de heer Smit een druk
bezochte receptie.
Namens de Haarl. Handelsvereeniging bood
de vice-voorzitter, de heer A. van Weerden,
den jubilaris het boekwerk (met opdracht)
van Henri Polak: „Het kleine land en zijn
groote schoonheid" aan, met een zeer v/aar-
deerende toespraak, waarin hij den heer
Smit den typischen Nederlander noemde en
de groote achting vertolkt, die bestuur en
leden der Handelsvereeniging den heer Smit
toedragen.
Naar aanleiding van de feiten, dat de heer
Smit nog zoo jeugdig en kras is en ook gaarne
leest, eindigde de heer Van Weerden met de
woorden van Frederik den Grooten, die aan
den jubilaris bewaarheid worden „Slechts
hij, die voortdurend leest, kan voortdurend
groeien en wie groeit verwelkt niet."
De heer Van Weerden bracht voorts me
vrouw Smit een bloemenhulde.
Velen kwamen den heer Smit persoonlijk
gelukwenschen o.a. de heer G. Wolzak
namens het Burgerlijk Armbestuur en het
aantal brieven en telegrammen van geluk-
wensch was legio, evenals het aantal bloem
stukken, waarbij er waren van: „de Vrijwil
lige Burgerwacht, den Ned. Middenstands
bond en van het bureaupersoneel der Haarl.
Handelsvereeniging.
Vele geschenken van particulieren ontving
de heer Smit nog. Bijzonder aardig was het
geschenk van den zoon van den jubilaris,
den heer F. H. Smit Jr.: een zelfvervaardigde
eikenhouten tafel voor den Staten-Bijbel,
met vier symbolische, uit hout gesneden fi
guren.
De bestuursleden der Handelsvereeniging
schonken den heer Smit een wandelstok-pa-
rapluie, met inscriptie.
ERNSTIG ONGELUK.
In verband met het op den Ringdijk nabij
Vijfhuizen alhier plaats gehad hebbend ern
stig ongeluk, vernemen we dat de stucadoor
J. Zomer, die door een auto werd aangere
den een schedelbreuk bekwam en naar de
Mariastichting in Haarlem werd overge
bracht, tot bewustzijn is gekomen en door de
politie over het gebeurde kon worden ge
hoord. Hij verklaarde daarbij dat het ongeluk
aan zijn eigen onvoorzichtigheid was te
wijten. Zijn toestand, hoewel nog hoogst
ernstig gaf Zondag eenige hoop op levens
behoud.
Aardschokken in Engeland en elders. Ook in
Haarlem geconstateerd.
(Ie blad, le pag.)
De inhoud van de Duitsche noodverordening.
(2e blad, le pag.)
Dc besprekingen tusschen dc Duitsche en
Engelsche ministers.
(2e blad, le pag.)
Ernstig ongeluk bij dc Zuiderzeewerken.
Sleepboot omgeslagen en gezonken.
(2e blad. 2e pag.)'
De vereeniging voor veilig verkeer opgericht.
Voorloopig alleen een Amsterdamschc ver
eeniging.
(2e blad, 2e Dag.)!
ARTIKELEN, ENZ.:
R. P.: Fokker's Boek.
(le blad, le pag.)
L. A.: De erroofe gedachte. De meeningen
van Prof Cassel, Borah en Sauerwein en
de ontmoeting te Londen.
(2e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)'
DRONKEN MOTORRIJDER TEGEN AUTO
OPGEREDEN.
Op den Hemweg bij Amsterdam is Zondag
avond een dronken motorrijder, die geheel
links van den weg reed. tegen een auto opge
reden. Hij en de duorijder werden van den
motor geslingerd en braken een been. Dc
auto werd geheel vernield, de auto kreeg,
naar de Crt. meldt, slechts schade aan de
spatborden.
HAARLEM.
Juni
Fokker's Boek.
„Flying Dutchman" heet het boek dat
Tony Fokker over zijn eigen leven, voorna
melijk over zijn eigen carrière als uitvinder,
vlieger en industrieel heeft geschreven, in
samenwerking met den Amerikaanschen
journalist Bruce Gould# luchtvaart redacteur
van New York Evening Post. Het is dit boek
dat zulk een storm in Amerika verwekt heeft
omdat de glorie van een nationalen held, ad
miraal Byrd, er lichtelijk in aangetast wordt.
De bewuste passages lezend, glimlacht men
wel even over al dat spektakel. Het is zeker
dat Fokker zich nogal openhartig uitgela
ten heeft over hetgeen hem overdreven en
onjuist voorkomt in dc Amerlkaansche ver
heerlijking van Byrd's daden. Daarbij heeft
blijkbaar het gevoel dat hij een bescheidener
maar eveneens buitengewoon verdienstelijk
vlieger, Balchen, het zijne moest geven, een
belangrijke rol gespeeld. Overigens laat hij
niet na Byrd onder „de grooten" te rang
schikken, en het komt mij voor dat de Amc-
rikaansche gevoeligheid omtrent dit idool
nogal belachelijk is.
Fokker's openhartigheid is een van dc
kenmerkendste eigenschappen van dit merk
waardige boek, dat in bijna driehonderd pa
gina's het overzicht geeft van een loopbaan
vol harden arbeid, strijd, moeilijkheden,
avonturen en succes. De figuur Tr*:ny Fok
ker blijft daarin een enigma, zooals het ge
nie altijd enigma blijft, ook voor zlchaelf. Hij
tracht in het laatste hoofdstuk het doel van
zijn eigen rustelooze activiteit te analysee
ren, deze Vliegende Hollander, en doet dat
met jongensachtige openhartigheid zonder
er uit te komen. Soms steekt hij zichzelf erg
in de hoogte, dan weer pakt hij even royaal
uit over zijn eigen tekortkomingen, en men
moet wel sympathie voelen met een verkla
ring zooals deze: „Tenslotte geloof ik dat het
allemaal ijdelheid is. In Duitschland verlang
de ik dat mijn producten behoorlijke erken
ning zouden vinden. Ik heb menschen hoo-
ren zeggen dat ik houd van reclame en van
den roem. Dat zal tot op zekere hoogte wel
waar zijn. Je wilt je succes erkend zien. Als
je alleen op de wereld was. zou je geen groo
ten berg gaan maken dien niemand kon
zien. Maar als er menschen om je heen ston
den om naar het werk te kijken, en als er
anderen waren die een nog grooter berg pro
beerden te maken, zou er een aansporing zijn
om den grootste te scheppen. Waarnaar man
nen ook streven, of het nu geld,-roem of al
leen maar reclame is, zij hebben in den grond
allemaal hetzelfde doel: hun superioriteit te
toonenMaar mijn eigen voldoening ligt
in het feit dat ik iets tot stand breng en
daarvoor moeilijkheden heb moeten overwin
nen. Zoolang er maar iets nieuws is om voor
te vechten ben ik gelukkig. Dat geeft ten
slotte werkelijke voldoening, want als alles
zoo gemakkelijk gaat dat iedereen het kar
weitje op zou kunnen knappen, is er geen
aardigheid meer aan".
Dit is typisch Fokker, en typisch mensche-
lijk bovendien. Er zijn autobiografen geweest
die heel wat minder eerlijk over hun eigen
leven zijn geweest dan hij, die. eenmaal „ge
arriveerd" hun eigen voortreffelijkheid alleen
op den voorgrond wilden stellen en een door-
loopende zelfverheerlijking en zelfverdedi
ging op touw zetten die den lezer deed glim
lachen.
Fokker begint met de zwierige openhar
tigheid zijn eigen mislukking als H.B.S.-leer-
ling in Haarlem te vertellen, laat niet na
zorgvuldig te beschrijven hoe de „spier
systemen in elkaar zaten die hem door eeni
ge examens deelen rollen, beschrijft de te
leurstellingen die hij zijn vader berokkende,
en komt dan tot zijn eerste uitvinding, de
vervanging van den auto-luchtband door een
voerend wiel dat de schokken zou opvangen.
Hij beschrijft hoe hij met zijn vriend Frits
Cremer de HB.S. In den steek liet, hoe het
tweetal de uitvinding voltooide in een jaar
