BRIEVEN UIT BERLIJN.
BUITENLAND.
DE CRISISSTEMMING IN DUITSCHLAND.
HAARLEM'S DAGBLAD
TWEEDE
DINSDAG 16 JUNI
BLAD
1931
Wat zullen de Sociaal-democraten doen
Vandaag valt de beslissir
Nieuwe onderhandelingen.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De bijeenroeping van den Rijksdag, die de
intrekking van de noodverordening ten doel
heeft en het aftreden van de Regeering ten
gevolge zou hebben, maakt tot vandaag een
punt van bespreking uit. De berichten zijn
totnutoe eenigszins tegenstrijdig. Volgens de
telegrammen van Maandagochtend was in
de onderhandelingen met de sociaal-demo
craten, een ongunstige wending ingetreden.
Men geloofde dat de sociaal-democratische
Rijksdagfractie zich met overweldigende
meerderheid voor de bijeenroeping zou uit
spreken. Een ander bericht meldt het vol
gende:
Rijkskanselier Dr. Bruening heeft opnieuw
een bespreking gehad met de Sociaal-Demo
cratische fractieleiders Wels, Breidtscheid,
Hertz, Hilferding en Aufhauser. De ministers
Dietrich en Stegerwald en de Rijksbankpre
sident Dr. Luther, de Pruisische premier
Braun en Loebe, de voorzitter van den Rijks
dag, woonden de bespreking bij.
De Rijkskanselier heeft verklaard, dat
thans geen wijziging van de noodverordening
mogelijk is, doch dat hij bereid is, later door
persoonlijke besprekingen te trachten een
compromis te vinden, dat dan den Rijksdag
bij zijn samenkomst op 13 October kan wor
den voorgelegd.
In Sociaal-Democratische kringen is men
van meening dat de bijeenroeping van den
Rijksdag niet meer te voorkomen zal zijn.
De Rijkskanselier .heeft opnieuw geen twij
fel gelaten, dat een zoodanig besluit het af
treden van het kabinet ten gevolge zal heb
ben.
Een derde telegram meldt, dat de groote
conferentie in de Rijkskanselarij met de ach
ter de regeering staande partijen in tegen
stelling met de besprekingen met de socia
listen vrij gunstig verloopen zijn. In ieder ge
val meent men, dat bijeenroeping van den
Rijksdag zal kunnen worden vermeden.
Vandaag valt in ieder geval de beslissing,
hopelijk ten gunste van de regeering, omdat
de internationale sfeer gunstig is en „storin
gen" thans uit den booze zijn.
L. A.
Engeland.
öngevaarlkije nederlaag voor
Macdonald.
Terwijl de onderhandelingen tusschen het
kabinet en de liberalen den geheelen dag
werden voortgezet om een regeeringscrisis
door het liberale amendement op de wet in
zake de belasting op de waardevermeerde
ring van den bodem te vermijden, zijn de
conservatieven er reeds in geslaagd de re
geering geheel onverwachts een nederlaag
toe te brengen met een hunner amendemen
ten op deze wet. Zij hadden hun aanval zorg
vuldig en in het diepste geheim voorbereid.
Toen het amendement, dat beoogt onbebouw
de open ruimten, die voor speelterrein in
stand gehouden worden, vrij van belasting
te stellen, aan de orde kwam, verkeerde het
Lagerhuis nog geheel in Maandagstemming.
De banken der conservatieven vertoonden al
even groote open plekken als die van libera
len en Labour en niemand behalve de samen
zweerders dacht aan gevaar, aldus „de Tel."
De voorstanders van het amendement be
haalden een overwinning op de regeering met
232 tegen 208 stemmen.
Natuurlijk bestond er geen reden voor de
regeering om deze nederlaag ernstig op te
nemen en het juichend geroep der conserva
tieven om het aftreden der regeering had
dan ook meer een speelsch karakter.
MacDonald deelde mede dat dit amende
ment het wezen van de landbouwbelasting-
wet niet in het minst aantastte, zoodat de
regeering het zou overnemen.
Genève.
De strijd tegen de verdoovende
middelen.
G-ENEVE, 15 Juni. (V.D.) Hedenmorgen
kwam onder voorzitterschap van den voorma-
ligen president van den Volkenbondsraad Zu-
meta de tweede conferentie tegen de ver
doovende middelen bijeen. Dit congres is bij
eengeroepen door een aantal Amerikaansche
vereenigingen onder leiding van Captain
Richmond Hobson en draagt een particulier
karakter. Het wenscht slechts de publieke
opinie opmerkzaam te maken op het gevaar
van het misbruik van verdoovende middelen,
terwijl het de regeeringen wil steunen in den
strijd er tegen.
Amerikaansche regeering pu
bliceert de ciifers der
bewapening.
De regeering heeft aan den Volkenbond de
cijfers overgelegd van de sterkte van zijn land
zee- en luchtmacht aan menschen en mate
riaal, om andere landen er toe te brengen
hetzelfde te doen vóór de ontwapeningscon
ferentie van Februari a.s.
Het effectief van het leger bedraagt 139.957,
van de vloot 109.886, met inbegrip van het
effectief der luchtmacht, zijnde onderschei
denlijk 13.155 en 14.196. De totale tonnenmaat
der vloot van de V. S. bedraagt 1.251.840. met
inbegrip van eenige nog niet gebouwde sche
pen en van een groot aantal vaartuigen bui
ten gebruik.
De Amerikaansche regeering is de eerste
regeering eener groote mogendheid die deze
.opgaven verstrekt.
Oostenrijk.
Discontoverhooging in
Oostenrijk.
WEENEN, 15 Juni. (V.D.) De Algemeene
Raad van de Oostenrijksche Nationale Bank
heeft, naar van zeer betrouwbare zijde wordt
medegedeeld, besloten tot verhooging van het
disconto van 6 op 7 1 '2 procent.
De oorzaak van deze verhooging is de
zelfde als bij de kortelings doorgevoerde ver
hooging op 6 pet.
Frankrijk.
Geruchten omtrent internatio
nale financieele samenwerking
BERLIJN, 15 Juni. (V.D.) De Berlijnsche
avondbladen publiceeren een artikel van de
Parijsche Matin", volgens hetwelk gisteren
in het Fransche Ministerie van Financiën een
conferentie zou zijn gehouden tusschen den
Minister van Financiën en de directeuren van
de vooraanstaande Fransche bankinstellin
gen, waaronder de Gouverneur-Generaal van
de Banque de France, Moret., in welke bij
eenkomst besprekingen werden gevoerd over
den financieelen toestand in Midden-Europa,
welke onder andere gekenmerkt wordt door
de déconfiture van de Weensche „Creditan-
stalt".
Besloten zou zijn een studiecommissie in te
stellen, bestaande uit 6 vooraanstaande ban
kiers, door den Minister aan te wijzen, en 8
industrieelen, die door den Minister van han
del worden benoemd. Deze commissie zou naar
Midden-Europa worden gezonden om ter
plaatse den toestand te onderzoeken en de
mogelijkheid van internationale samenwer
king te bestudeeren.
Spanje.
Spaansche kardinaal niet in
zijn land toegelaten.
MADRID, 15 Juni Daar de Spaansche
regeering er van in kennis was gesteld, dat
de kardinaal-primaat van Toledo, Segura.
van zijn reis naar Rome was teruggekeerd
en weder Spaansch gebied had betreden, gaf
zij onmiddellijk last hem op te sporen en
hem te verzoeken terstond het land te ver
laten. Leden der guardia civil vonden den
kardinaal in een auto op den weg van Ma
drid naar Guadalajara. Segura kreeg vergun
ning eenige uren in een klooster te Guadala
jara door te brengen ten einde van de reis
te kunnen uitrusten, waarna hij ziclh weer op
weg naar de Fransche grens begaf.
Amerika.
Hoover over de Wereldcrisis.
NEW YORK, 15 Juni (V.D.) Op een
tournée door de staten van het Midden-
Westen heeft President Hoover in Indiano-
polis voor het Republikeinsche Verbond van
Uitgevers in den staat Indiana een belang
rijke rede gehouden. Spr. zeide dat de huidige
economische crisis alle tot dusverre plaats
gehad hebbende crises verre overtreft. De
voornaamste oorzaak hiervan moet niet in
Amerika gezocht worden, maar in de funeste
gevolgen van den Wereldoorlog zwaren be
lastingdruk, stijgende bewapening, sociale
en politieke onzekerheid, ontwrichting van het
economische leven. Spr. wilde den economi-
schen nood der volkeren niet onderschatten.
De Vereenigde Staten zijn echter economisch
zelfstandiger dan welk land ook.
Spr. gaf daarna een uitvoerig overzicht
van de maatregelen van de regeering ter be
strijding van de crisis.
Hij verdedigde het douanetarief, dat de
Amerikaansche arbeiders tegen de concur
rentie uit het buitenland moet beschermen.
Hij zegde de farmers verdere hulp toe en
bepleitte handhaving van het thans vigeeren-
de loonpeil. Hij weigerde het economisch
leven door nieuwe belastingverhoogingen te
treffen en bepleitte stopzetting van de im
migratie tot op het moment, dat de laatste
werklooze Amerikaan werk zal hebben ge
vonden. Spr. verwierp ten stelligste de idee
van werkloozenzorg van staatswege, waardoor
het bestaan nog meer gedrukt zou worden
en welke instelling naar zijn meening een
soort premie voor de traagheid zou zijn.
NIEUWS UIT INDIE.
GROOTE BRAND TE HOETAPADANG.
f 120.000 schade.
BUITENZORG, 15 Juni (Aneta.) De Re
sident van Tapanoeli seint dd. 12 Juni, dat
hij bericht ontving van den controleur van
Mandailing, dat gistermiddag een brand
heeft gewoed in het kampongcomplex Hoe-
tatoras te Hoetapadang in de onderafdee-
ling Mandailing, afdeeling Padang Sidem-
poean. Van de 310 kampongwoningen en rijst
schuren zijn er 292 verbrand. De schade
wordt geraamd op 120.000 gulden. Persoolijke
ongelukken zijn niet voorgekomen. De oor
zaak is nog niet bekend.
HONDERD JAAR ZENDINGSWERK IN
MINAHASSA,
MENADO, 15 Juni (Aneta). Onder enor
me belangstelling werd op plechtige wijze
het feit herdacht, dat het Nederlandsch Zen
delingsgenootschap sedert 100 jaren werk
zaam is in de Minahassa. De herdenking
werd gehouden in de protestantsche kerk
waar een wijdingsdienst plaats had en rede
voeringen werden uitgesproken.
INGEZONDEN MEDFDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
STOFZU1GERHUIS MAERTENS
Barteljorisstraat 16 Telefoon 10756
VAMPYR STOFZUIGERS f 105.-
Een verloving en een rechter.
Hij zij hij f 600.
Je moet in Engeland voorzichtig zijn met
het verbreken van je engagement. Hier in
Holland komt dat zoo hier en daar nog wel
eens voor, en is het slechts een kwestie van
het teruggeven van cadeaux, enz. Maar aan
de overzijde van het Kanaal kun je er voor
in het beklaagdenbankje voor den rechter
komen te staan. Dat gaat daar zoomaar
niet!
Er was daar een arbeider en een meisje,
dewelke verloofd waren met elkaar. Het leek
een goed engagement, totdat de jongeman
in het zieke,nhuis werd opgenomen met rood
vonk. En daar begon hij te peinzen en na te
denken over hemzelf en het meisje. Ten slotte
kwam hij tot de conclusie, dat zij toch eigen
lijk niet bij elkander pasten.
Zooiets kan voorkomen. Maar de reden
van het niet-bij-elkaar-passen, die eindelijk
leidde tot het afmaken van de verloving, was
wel eenigszins aan den zonderlingen kant.
Het ging niet meer.omdat ze niet koken
kon! Ze was niet huishoudelijk en tenge
volge hiervan zou hun gezamenlijk leven
duurder uitkomen dan het geval was, als de
gade wèl zelf kon koken en wèl huishoudelijk
van aard was. En hij had uitgerekend dat
hij dat duurdere leven niet betalen kon van
zijn loon.
Tot zoover is het al eigenaardig. Want me
dunkt, dat je bij een goede verloving wel
over dergelijke bezwaren heenstapt, onder
het motto: alles sal reg kom.
Maar het wonderlijkste is dit, dat de man
tusschen het bepiekeren van een scheiding-
door nog negen liefdesbrieven aan zijn toe
komstige „gesüheidene" schreef!
Het meisje was niet met een en ander te
vreden en riep de hulp in van den rechter
waartoe de Engelsche wetten op dat punt
gelegenheid geven. De rechter vond dat die
brie venschrijverij uit het ziekenhuis zeer veel
op bedriegerij leek. En hij veroordeelde den
jongenman om aan zijn vroegere geliefde
de som van 50 pond sterling (is f 600) te be
talen,
Waaruit volgt, dat het soms een bof is als
je niet kunt koken.
MUZIEK.
Haarlem's Kinderkoor „Inter Nos"
Mannenkoor „Proza en Poëzie".
Een gecombineerd concert van de beide
koren, die onder leiding van Jan Booda zege
vierend uit den onlangs gehouden wedstrijd
te Zandvoort terugkeerden moest wel bui
tengewone belangstelling wekken. De Gem.
concertzaal was dan ook nagenoeg vol en 't
was gelukkig dat de temperatuur niet hooger
was. Het enorme kinderkoor, dat door zijn
aantal heusch niet meer aan een „onder
onsje" doet denken had wel het leeuwenaan
deel van het programma. We leven nu een
maal in wat men wel noemt „de eeuw van
het kind". Maar van de dankbaarheid en
aanhankelijkheid, die in den tekst der can
tate ,,'t Ouderhuis" bezongen wordt, bemerkt
men bij de tegenwoordige jeugd niet veel;
daarom is 't niet kwaad dit werk af en toe
eens uit te voeren: licht blijft er althans iets
van hangen, dat zijn nut kan hebben. Daar
toe reken ik niet het soldaatje-en-roover-
spelen, dat uit den tijd geacht wordt. Enfin,
Richard Hol's lange cantate, waarin hier en
daar vrij groote modulatorische moeilijk
heden voorkomen is door het K.k. „I. N." over
't geheel uitstekend en met groote zekerheid
gezongen. Er waren zelfs momenten van meer
dan gewone schoonheid, b.v. het uiterst teer
gezongen „Voelt ge een ademtocht enz."; het
„Laat ons marcheeren enz." klonk daaren
tegen uiterst krijgshaftig, tè krijgshaftig zelfs
voor dezen tijd van gelukkig veldwinnend
pacifisme. Hol's cantate bevat aardige brok
ken; daarentegen is de muzikale schildering
van het droevig sterfgeval zeer zwak. Hier en
daar herkent men de Utrechtsche sfeer,
waarin ook Dr. Johan Wagenaar opgegroeid
is: de muziek van het avondgebedje kon
zonder meer in „De Doge van Venetië" plaats
gekregen hebben. De begeleiding van Mevr.
NeumanLeeflang was er nog al eens naast
en vaak in de bassen veel te hard; vooral bij
het „Grafwaarts" deed dit aan de stemming
afbreuk.
In „Een oud Sprookje" van H. van Tus-
schenbroek werd even te laag gezongen; de
soli der ridders werden aardig vertolkt; het
prinsesje was wel erg zwak van stem.
Van Den Hertog's „Zuigeling" ligt het
zwaartepunt meer in de drukke vierhandige
pianopartij met haar zonderlinge opeen-
hooping van chromatische toonladders in
tegenbeweging dan in de simpele koormelodie,
die overigens nog gunstig afsteekt bij de
banale muziek van Amory, die bij zijn leven
als examinator een zeer gevreesdstokpaard-
jesruiter was, maar in zijn „Marsch" niet
eens een behoorlijke periodenbouw heeft
weten te geven. Het koor zong dit werkje ook
minder goed dan 't voorafgegane: de klank
was aan den ruwen kant. De sopraansolo in
„Zuigeling" komt nog niet voor bespreking in
aamerking; daartoe moet de soliste eerst
eens een toon leeren produceeren.
En nu het koor der grooten. De korte aan-
vangsnummers waren denkelijk bestemd om
zich „in te zingen". Dat was dan ook 1 goed
gezien, want in „Ave Maria" zongen de teno
ren te laag en het „Amen" werd onzuiver van
onder af genomen. Bij „Jesu dulcis memoria"
ging het al beter, en bij de „Bede" van Roeske
was men zóóver dat zelfs de geforceerde mo
dulaties van dit concoursnummer het toon-
peil niet meer in gevaar konden brengen. De
meeste virtuositeit heeft P. en P. echter ge
toond door de superieure en voor een groot
koor zeer merkwaardige vertolking van Dres
den's hoogst moeilijk „Boerenfeest". Die ver
diende een bijzondere gelukwensch en het is
geen wonder dat Booda's koor in Zandvoort
buitengewoon succes boekte, ondanks dat het
stemmenmateriaal van P. en P. zich niet on
derscheidt. Echter is in dit opzicht een ge
wone concertuitvoering niet steeds een maar-
staf voor een concours praestatie, waarbij de
strijdlust vaak tot buitengewone dingen be
zielt.
De leider Jan Booda werd na de uitvoering
van Boerenfeest door aanbieding van een
krans en met een toespraak van den voor
zitter van P. en P. gehuldigd.
K. DE JONG.
(Van onzen correspondent.)
De algemeene toestand in DuitschlandVeel
overdrijving. Niettemin reden tot ernstige
bezorgdheid. Het geïsoleerde gevoel
Een golf van ontevredenheid spoelt over
het- volk in de Dultsche landen. Men zit on
der ontzettend zwaren belastingdruk, alle
zaken, op weinige uitzonderingen na. gaan
slecht. Men wordt overvoerd met. politiek, en
zou toch zoo gaarne iets anders te lezen en
te hooren krijgen. Alles klaagt, alles moppert.
De kranten bieden een onvriendelijke lec
tuur. Ze zijn of tot sensatieorganen gewor
den die kolommen vol brengen over moorden,
ontvoeringen, misdaden van elke variatie;
dan wel ze zijn luidsprekers, die uitsluitend
van crises, van faillissementen, van slechte
regeeringen, uitbuiting, corruptie en wat dies
meer zij, te vertellen hebben.
De zon doet haar best, de natuur is op het
hoogtepunt aangekomen. Kersen en aard
beien komen ons tegen civiele prijzen in ver
rukking brengen. Maar we hebben, en met
dat „we" bedoel ik natuurlijk den Duitschen
staatsburger geen oog voor deze afleidin
gen. Slechts de jeugd, die nu eenmaal geen
betere tijden gekend heeft, kan nog genieten,
gelijk wij het in onze jeugdjaren gedaan
hebben, toen de wereld er veel aanlokkelijker
uitzag.
Er overheerscht een wel zeer zwartgallig
pessimisme in Duitschland. De zomer, aldus
denkt men, zal nog wel losloopen. Maar den
komenden winter ziet men met sombere voor-
gevoelenstegemoet. Vervolgt men de gebeur
tenissen der laatste weken zonder zich in de
eigenlijke politiek te verdiepen, dan komt
men inderdaad tot het resultaat, dat een deel
van de bevolking maar al te licht geneigd is,
gehoor te bieden aan inblazingen van radi-
calistische oproerkraaiers. De kranten staan
vol met berichten over bloedige opstootjes,
niet alleen in Berlijn, waar we aan dergelijke
dingen, die in het wereldstadsgewoel nauwe
lijks opvallen, voldoende gewend zijn; maar
wel degelijk in alle deelen van dit groote en
zwaarbeproefde rijk, dat zich ondanks alles
zoo kranig gehouden heeft.
De ï-echtsradicalen, ook wel Nationaal-so-
cialisten of Hitlerianen genaamd, gedragen
zich de laatste weken, sinds er kansen zijn,
dat hun aanvoerders rijksministers zullen
worden, nog tamelijk gedisciplineerd. Maar
de communisten schijnen overtuigd te zijn.
dat ook hun tijd gekomen is. En waar ze op
ministerbaantjes en bijbehoorend behoorlijk
gedrag minder prijs stellen, zien ze er geen
bezwaar in volgens beproefde methode de
massaas op te hitsen en botsingen met de
politie en met hun beide aartsvijanden, de
„Nazis" en de sociaal-democraten uit te lok
ken. Met het eindresultaat, dat vrijwel geen
dag zonder dooden en zwaargewonden voor
bijgaat en het klassieke woord „barricade"
weer in de berichten der verslaggevers begint
voor te komen.
De sensatiepers zorgt er voor. dat we het
noodige over zulke opstootjes te lezen krij
gen, zonder er daarbij aan te denken, hoe
veel kwaad zulke berichten in het buitenland
moeten doen, dat toch al veel vertrouwen in
de ontwikkeling der dingen in Duitschland
verloren heeft. Ik had nog dezer dagen een
landgenoot bij me, die zoo juist uit Neder
land overgekomen was en die mij met verba
zing bekende, dat het hem in Duitschland
erg was meegevallen, waar hij toch uit de
berichten in de kranten afgeleid had. hier
een soort revolut-iestemming met bijbehoo-
rende straatgevechten te zullen aantreffen.
Nu. zoo'n vaart loopt het inderdaad niet!
De Duitsc.her is een aan discipline gewend
mensch. Hij heeft een revolutie doorgemaakt,
en aan contra-revoluties, die we hier ..Put
sches" noemen, aan hongeropstootjes, aan
gevechten tusschen rechts- en linksradicalen
heeft het hier de laatste twaalf jaren waar
lijk niet ontbroken. Maar toch gaat dat alles
tamelijk rustig in zijn werk. De Dultschers
zijn geen zuiderlingen, geen Romanen. Ze
schreeuwen wel eens, als het noodig is, en
ze kunnen ruw genoeg zijn. Maar het blijft
alles binnen zekere perken. En is de stad,
waar zich revolutionnaix-e dingen afspelen,
zoo groot als Berlijn, dan verdwijnt zoo'n
actie in de massa der huizen en straten vol
komen en merkt slechts een zeer klein per
centage van de bevolking, dat er iets aan de
hand geweest is.
Vraag men mij nu. of bijzondere uitbar
stingen in Duitschland voorloopig ja of neen
te verwachten zijn, dan moet. ik het antr
woord schuldig blijven. De ontevredenheid is
stellig groot en in breede kringen. Maar de
situatie is volstrekt niet zoo wanhopig, dat
de meerderheid, die nog altijd uit verstan
dige menschen bestaat, de straat op zal loo-
pen om zich bij revolutionnaire medeburgers
aan te sluiten. Mogelijk, dat het tegen de
wintermaanden anders zal zijn. Maar dan
kunnen de omstandigheden ietwat gunstiger
zijn geworden, al ziet het er op het oogenblik
helaas nog niet naar uit, dat de zoogenaam
de „wereldcrisis", waarvan Duitschland zijn
behoorlijke part gekregen heeft, het hoogte
punt reeds bereikt beeft.
De meerderheid der Duitschers ziet wel in,
dat met straatdemonstraties niets verbeterd
kan worden. De partijen van het midden
doen aan zulke acties ook nimmer mede, of
schoon de nood onder deze kringen zeker
niet minder groot is. En ook het landvolk,
dat verleden jaar in sommige streken werke
lijk naar de zeis gegrepen en een soort boe
renopstand georganiseerd had, die later den
strafrechter nog veel werk bezorgd heeft, is
dit jaar berustend, al kan men natuurlijk
niet weten hoe zich de dingen daar ontwik
kelen zullen. Want de ellende op het land is
wellicht nog grooter dan die in de steden.
Het gevolg van een en ander is, dat de op
pervlakkige reiziger, die slechts zijn oogen
den kost geeft en niets met statistieken, met
vergaderzalen vol demonstreerenden, en met
de politieke zorgen te doen wil hebben, den
indruk krijgt, dat het Duitsche volk onder
vrijwel normale omstandigheden leeft. Ver
gelijkt men den tegenwoordigen toestand,
die ons telken dage als catastrofaal geschil
derd wordt, bijvoorbeeld met den winter
1917'18, met de revolutiedagen in November
1918, met den burgeroorlog in 1929 of met
den hoogtetijd van de inflatie en van den
„Ruhroorlog" in 1923, dan is het uiterlijke
beeld van stad en land volkomen normaal,
ja zelfs gunstig te noemen. De Duitscher van
heden is goed gekleed en maakt zelfs den
indruk, over het algemeen ook goed gevoed
te zijn. Er wordt gelukkig! enorm veel
aan sport gedan. Daar heb ik u in vroegere
brieven al reeds uitvoeriger over verteld.
Maar het past toch ook in de huidige be
schrijving. Vooral de jonge menschen zien er
patent en door de zon gebruind uit. Het on-
gezond-dikke type van den Pruis of den
Beier van voor den oorlog heeft In zeer vele
gevallen plaats gemaakt voor slanke sport-
figuren. Minder eten en bier drinken heeft
het volk als type geen kwaad gedaan!
Ook de hulzen vertoonen over het alge
meen niet. de verwaarloozing meer van de
eerste jaren na den oorlog. Men heeft heel
wat gerepareerd en opgeschilderd, en vele
nieuwe huizenblokken zien er heel wat beter
uit dan de smakelooze dingen, die men tus
schen 1880 en 1910 hier neergezet heeft!
Men klaagt bitter over gebrek aan kapi
taal en drukt den buitenlandschen waarne
mer op het hart, dat zelfs rijke menschen in
Duitschland wel groote en kostbare huizen,
wel kunstvoorwerpen van waarde, wel grond
bezit op groote schaal, fabrieken, auto's enz.
bezitten, maar nauwelijks baar geld op zak
hebben. Men wijst op het bedrag aan inkom
stenbelastingen en andere fiscale Inkomsten
van den staat, die geweldig teruggeloopen
zijn en voor een deel schuld zijn aan den
achterstand van de rijkskas, die een tekort
van meer dan twee milliard heeft. Maar des
ondanks wordt er nog altijd veel geld vcor
genotmiddelen van elke variatie uitgegeven,
zij het dan ook ten koste van het spaarbank
boekje of hot bankconto.
Er heeft zich een zekere onverschilligheid
van het Duitsche volk meestor gemaakt.
Spreekt men met hoogontwikkelde men
schen, dan kan men in deze dagen zelfs de
rvarlng opdoen, dat ze blijkbaar liet gezond
denken verleerd zijn. Ze zeggen u in het ge
zicht: „Er moet verandering komen, des
noods bolsjewisme of natlonaal-sociallsme,
alles beter dan de tegenwoordige onzeker
heid, waarbij we met het jaar achteruit, gaan
en als ons zwoegen voor niets is". Dat. het
bij een radicaliseering nog veel erger zou
kunnen worden, willen ze niet meer toege
ven. Die stemming verklaart het nog altijd
aanzwellen van belde radicale groepen In de
bevolking.
Wat vele menschen vooral zoo wanhopig
maakt is de omstandigheid, dat men in het
buitenland steeds minder vertrouwen in de
ontwikkeling in Duitschland schijnt te heb
ben. Het buitenlandsche geld blijft weg, de
vreemdeling schijnt minder neiging te heb
ben. zijn vacantle in Duitsche landen door
te brengen. Men voelt zich door krantenbe
richten verontrust en zoekt, het liever ln lan
den. die niet zulk een zwaren en politiek niet
ongevaarlijke crisis doormaken. Men voelt
zich weer eens als Duitsc.her geïsoleerd, al
leen in de wereld, en krijgt, den sterken in
druk. dat alle vroegere pogingen uit het, tijd
perk Rathenau-Stresemann om toenadering
tot de vroegere tegenstanders en het. neutra
le buitenland te zoeken, tenslotte vrijwel op
niets zijn uit-geloopen. Dat de nood van an
dere volkeren binnen eigen grenzen daar toe
medegewerkt heeft, schijnt men hier niet
voldoende in te zien. De Duitschor is altijd
een kruidje-roer-me-nlet geweest, en op de
overschatting van de gelukkige tijden van
voor den oorlog is een stemming gevolgd, die
men in Freud's wachtkamer „Minderwertig-
keitskomplex" zou noemen.
Men kan voor Duitschland. voor Euror-.,
en tenslotte voor de geheelc wereld slechts
hopen, dat deze bange tijden voorbij zullen
gaan zonder al te groote"schokken en dat het
nijvere en verdienstelijke volk een periode
van meer voorspoed tegemoet gaat. Waarbij
men dan voor het oogenblik helaas moet vast
stellen, dat het er nog allesbehalve naar ver-,
betering van de situatie uitziet. Al is de toe
stand ook niet zoo critlek als de Dultschers
zelf het thans gelieven voor te stellen!
H. v. B.
ANNA PAWLOWA-VEREENI-
GING.
TE BERLIJN OPGERICHT.
Dezer dagen werd te Berlijn opgericht de
„Anna Pawlowa-Vereeniging", die zich tot
doel stelt der groote danseres een levend ge-
denkteeken op te richten door in haar geest
te werken aan de bevordering der danskunst
in den ruimsten zin en door organisatie van
groote dansuitvoerlngen onder auspiciën van
de vereeniglng die haar naam draagt.
Tot president van het eerste bestuur dezer
vereenlging werd gekozen Dr. Johannes
Eckardt. de bekende letterkundige en direc
teur der „Bayerischc Landes-Film-Bühne",
die verleden jaar voorzitter van het dans-
congres te Münohen was. Secretaris van de
Anna Pawlowa-Vereeniging Is Dr. J. Lewitan,
hoofdredacteur van „Der Tanz". Monatschrift
für Tanzkultur; penningmeester is Al. Kogan
Voorts maken deel uit van het bestuur
Mevrouw Kempner von Mendelssohn, de
dochter van Franz von Mendelssohn; en de
bekende kunstschilder Dr. Arthur Grunen-
berg. Victor Dandré, de echtgenoot der over
leden danseres, heeft zitting genomen in
het „Kuratorium" der vereeniglng. De heer
Ernst Krauss te Amsterdam werd eveneens
in het bestuur gekozen, met generale machti
ging voor de afdeeling „Nederland" der
Anna Pawlowa-Vereeniging. Allen hebben hun
functie aanvaard.
AGENDA
DINSDAG 16 JUNI
Nassauplein 6: Vergadering Kamer van
Koophandel. 7.30 uur.
Klokhuisplein 5: Jaarl. verg. Maatschappij
van Weldadigheid te Frcderiksoord. 4.30 uur
namiddag.
Groote Kerk: orgelbespeling 8.15 9.15 uur.
Palace: „De blauwe Expresse". OP het too-
neel „The Athos" (rek-act). 8.15 uur.
Luxor Theater: „Kemphanen der liefde".
Tooneel: Coos en Polly Speenhof f en The
three Didemas. 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „Liefde op bevel."
Tooneel: Troupe Kalia in hun „Revue des
Poupëes". 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 17 JUNI
Café Brinkmann: Openbare vergadering
van den Vrijheidsbond. 8 uur nam.
Hotel Sint Jan: Vergadering Gepenslon-
neerden Haarlem en Omstreken. 8 uur nam.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en des
avonds.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
A POTH i; E KDIENSTEN
Fa. Grijseels en Van Hees. L. Veerstraat 14,
tel. 11000
L- Schoorl. Frans Halsplein 1, tel. 11180.
Bosch en Vaart-Apotheek, Bosch en vaart
straat 26. tel. 13290.
