Vereeniging voor School- en Werktuinen.
Het Vruchteloos Offer.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 30 JUNI 1931
STADNIEUWS.
Een bezoek aan de Marnixstraat.
Overzicht van de schoolwerJctuljien aan de Marnixstraat te Haarlem.
r De vereeniging voor School- en Werk
tuinen voor Haarlem en Omstreken heeft
indertijd een zeer goed werk gedaan met
het tot stand brengen dier tuinen. Immers
een groot aantal kinderen wordt op de vrije
Woensdag- en Zaterdagmiddagen op leer
zame en voor hen tevens prettige wijze bezig
gehouden. Niet alleen hebben die tuinen
een negatief doel, het van de straat houden
'der kinderen doch ook een positief, n.l. het
bijbrengen van kennis der planten en het
aankweèkèn van liefde daarvoor. Van niet
te onderschatten waarde is ook, dat hulp
vaardigheid jegens elkander aangeleerd en
Versterkt wordt.
We hadden het genoegen Zaterdagmiddag
bij ons bezoek aan den tuin aan de Marnix
straat rondgeleid te worden door den hoofd
leider, de heer D. W. van Waard, die nu al
ongeveer 7 jaren het oppertoezicht daarvan
heeft. Hij was zeer enthousiast over de wijze,
waarop zich het ontwikkelingsproces der
Stichtingen voltrokken heeft en het stadium,
waarin ze nu verkeeren. Leverde het in den
beginne wel eens moeilijkheden op, de kin-
tieren bij hun werk te houden, thans komt
spijbelen" slechts sporadisch voor.
Ieder jaar wordt een rondschrijven gericht
San de hoofden der verschillende scholen,
zoowel openbare als bijzondere, die opgeven
wie hunner leerlingen mee willen doen aan
het tuinwerk. De kosten bedragen slechts 10
cent per week per kind, voor welk bedrag ze
alles krijgen, als o.a. een stel gereedschap
pen, zaden, planten.
Op het oogenblik werken in den tuin aan
tic Marnixstraat die ongeveer anderhalve
hectare groot is, 286 kinderen van 10 tot 15
gaar. Zij allen hebben de beschikking over een
eigen tuintje, dat ze zelf moeten verdeelen
,flleuwe aanvoer van plantjes
'in 4 bedjes van 1 bij 4 M. Drie dier bedjes
worden voor groenteteelt gebruikt, en het
vierde voor bloemen. Alles volgens eenzelfde
plan. De keus van het te verbouwene is zóó
dat ze gedurende het heele seizoen van de
Paaschvacantie tot half October toe bezig
kunnen zijn. 's Winters is de tuin geopend
om de jeugdige landbouwers in de gelegen
heid te stellen hun laatste producten, als
kool, te kunnen weghalen.
Want de opbrengst van hun ijver en
moeite is voor hen zelf. „En U kunt zich
voorstellen", aldus de heer Van Waard „met
welke verheugde gezichten de kinderen thuis
vertellen: geen groente nemen voor Woens
dag, moeder. Want ik breng U uit mijn eigen
tuintje wortelen mee!"
Een uitzondering op dit punt vormen de
bloemen. Deze worden elke week over de
verschillende ziekenhuizen verdeeld.
We wandelden met onzen gids den heelen
tuin door en konden constateeren dat hij
niets teveel gezegd had toen hij uiting gaf
aan zijn tevredenheid over de kinderen.
#7ol trots toonde een der kleinen ons een
paar groote Meirapen. „Zelf gezaaid, meneer!
Wat groot zijn ze, hè?"
In de keurig onderhouden tuintjes, waar
in de kinderen ondanks de felle zon met
een heerlijk vuur arbeidden, rijden zich de
bieten en tuinboonen,, de wortels en knollen,
en schoten de anjers en duizendschoonen
fleurig op.
Langs de Marnixstraat Is een strook ak
kertjes waarop graan verbouwd wordt, spur
rie, lupinen, aardappelen. Doch op dezen
lap grond werken de kinderen niet zelf. Dit
gedeelte dient voor onderricht, wat bestaat
in een onderhoudend praatje over de voort
brengselen, welke ook weer niet aan de
kinderen komen, doch aan de armen. Zoo
zijn er o.a. vele aardappelen naar behoeftigen
gebracht.
Aan de andere zijde bij de loods voor de
gereedschappen ligt de afdeeling voor de 15
leerlingen ouder dan 15 jaar. Aan hen wordt
meer initiatief overgelaten zoowel wat keuze
der planten betreft als indeeling der tuintjes.
Hiernaast bevindt zich de fruittuin met
appel- en pereboomen, pruimen, kersen,
aardbeien en verschillende soorten bessen.
Ook dit gedeelte is in onderhoud bij den
tuinman en niet bij de kinderen, die ook
hier den groei en bloei gadeslaan en er het
een en ander over te hooren krijgen. Van de
vruchten mogen ze bepaalde porties mee
nemen.
Daar zijn eenige nestkastjes voor vogels
opgehangen opdat de jeugd de liefde tot
de natuur ook tot de vogels uitstrekken zal.
De vereeniging bezit drie tuinen, waarvan
die aan de Marnixstraat de grootste is. De
andere liggen aan de Pijlslaan en aan den
Heerenweg in Heemstede. Wij zouden een
ieder willen aanraden er eens een kijkje te
gaan nemen. Eiken Woensdag- en Zaterdag
middag van 24 uur wordt er gearbeid en
de ouderen komen Donderdagsavonds ook
nog. Heusch, het werk der leiders verdient
een veel grootere belangstelling dan tot nu
toe zijn deel is geweest.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
k 60 Cts. per regel.
KON. NED. MIDDENSTANDS
BOND.
Het 28ste Middenstands
congres.
PRAE-ADVIEZEN.
Zooals gemeld is, worden de algemeene ver
gaderingen van den Kon. Ned. Middenstands
bond te Zandvoort gehouden op 80 Juni
(huishoudelijk) en 1 en 2 Juli in het Groot
Badhuis.
De Zandvoortsche Handelsvereeniging heeft
voor deze gelegenheid een Gids samengesteld,
die geopend wordt met een portret en bij
schrift van den burgemeester van Zandvoort
den heer II. van Alphen. Daarna volgt
een kort artikel van wethouder Ds. N. Padt,
voorzitter der Vereeniging voor Vreemdelin
genverkeer. De voorzitter van het Alg. Be
stuur van den Kon. Ned. Middenstandsbond,
de heer Ed. G. Schiiranann spreekt zijn beste
wenschen uit voor het welslagen van het
congres in deze schoone omgeving en de heer
E. H. Brokmeier, voorzitter der Zand
voortsche Handelsvereeniging, sluit zich hier
bij aan en doet eenige mededeelinigen over
de organisatie, aan wier. hoofd hij staat.
Plaats en taak van den
Middenstand.
De secretaris der Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Delfit en omstreken, Dr.
C. De Visser, zal Donderdag prae-advies
uitbrengen over het onderwerp: „Plaats en
taak van den Middenstand in het economisch
leven".
Dr. De Visser komt in zijn prae-advies
o.m. tot de volgende conclusies:
Het zelfstandige distributiebedrijf is regel,
omdat uitschakeling door den consument,
door middel van de coöperatie geen wezen
lijke bezuiniging biedt en de uitschakeling
door den producent slechts -mogelijk is daar,
waar de producent een voldoend grooten en
gelijkmatigen afzet voor de eigen producten
heeft.
De groei van het grootbedrijf geeft eener
zij ds aanleiding tot het ondergaan van tal
van kleine bedrijven door uitschakeling, an=
derzijds echter worden juist tal van zelf
standige distributiebedrijven daardoor in het
leven geroepen.
De zelfstandige handeldrijvende midden
stand is slechts één van de vele categorieën,
welke de distributie in onze maatschappij
kunnen verzorgen.
Juist omdat dus ook anderen (coöperatie,
eigen-win!kel-systeem) de distributieve functie
kunnen vervullen, is de zelfstandige, handel
drijvende middenstand economisch niet on
misbaar.
De vraag, of de middenstand dan wel een
der concurreerende organisatievormen zal
overwinnen kan niet voor den middenstand
in zijn geheel, doch slechts branche voor
branche -behandeld wprden. Hier ligt een
dankbaar terrein van onderzoek voor elk
der vakorganisaties.
Naar aanleiding van algemeen onderzoek
en van bijzondere onderzoekingen -door de
vakgroepen, zullen de landelijke midden
standsbonden de vraag moeten onderzoeken,
hoe in de voornaamste vakken de concur-
rentie-verhoudingen liggen tusschen elk der
middenstand.
Plaats en taak van den
grossier in het distri
butieproces.
Donderdag brengt Dr. J. F. ten Does-
se'ha te, secretaris van den Ned. Gros-
siersbon-d te Amsterdam, prae-advies uit
over: „Plaats en taak van den grossier in het
distributieproces".
De prae-aaviseur concludeert:
1. Zoowel de zelfstandige winkelier als de
zelfstandige grossier vervullen in het distri
butieproces een economisch nuttige functie,
zonder nochtans een van beide on-vervang=
baar te zijn.
2. Zij worden belden gelijkelijk bedreigd
door uitschakeling van de zijde der fabri
kanten en van die der consumenten en heb
ben uit dien -hoofde een gemeenschappelijk
belang tot verweer.
3. Voor beide partijen is het dientenge
volge kortzichtige politiek, door het zoeken
naar rechtstreeksch voordeel elkanders positie
duurzaam te verzwakken.
De Vermakelijkheidsbelasting.
Woensdag spreekt o.m. de heer A. D e H o o p
administrateur van den Ned. Bioscoopbond te
Amsterdam. Deze brengt prae-advies uit over
„De 'Vermakelijkheidsbelasting".
Hier volgen de conclusies van den prae
adviseur
De belasting op tooneelvertooningen en
andere vermakelijkheden, die nog altijd heet
te zijn een „weeldebelasting", mist als zoo
danig haar rechtsgrond, omdat:
le. concerten, schouwburg, bioscoop, sport
en café in het leven der menschheid geen
weelde meer geacht kunnen worden; en
,2e. deze belasting niet voor afwenteling op
de bezoekers vatbaar is.
Deze belasting geeft aanleiding tot ver
hooging der entrée-prijzen, drukt dus het
bezoek aan concerten, tooneel enz. en schaadt
dus ernstig de cultureele belangen van het
volk.
De vermakelijkheidsbelasting is een zake
lijke heffing, die een belangrijk deel der bruto
ontvangsten, ongeacht of er met winst dan
wel met verlies gewerkt wordt, op grove wijze
confisqueert.
In aanmerking nemende, dat een belasting
nooit mag worden aangewend om van over
heidswege de niet fiscale belangen van een
bepaalde groep te bevorderen, is een gedif
ferentieerde heffing, gelijk die in sommige
gemeenten wordt toegepast, ten voordeele van
de niet-fiscale belangen, o.a. van het tooneel
absoluut te veroordeelen.
De omstandigheden, dat de vermakelijk-
heidsbélasting als weeldebelasting niet meer
houdbaar en als zakelijke heffing zoowel cul
tureel als economisch afkeurenswaardig is,
maken de afschaffing dezer belasting ge
biedend noodzakelijk.
VRIJZINNIG HERVORMDEN.
Zondag 12 Juli, om 2.30 uur zal wederom
een openluchtsamenkomst worden gehouden
op het landgoed „Elswout" te Overveen. Deze
samenkomst wordt georganiseerd door de
Ver. van Vrijz. Hervormden te Haarlem. Als
sprekers zullen optreden: Ds. N. Padt
(Zandvoort), Ds. P. v. d. Veen (Amsterdam)
en de heer P. J. van Leusen,. arts te Velsen.
De laatste zal in het bijzonder spreken na
mens en voor de jongeren. Dr. A. Trouw
zal de bijeenkomst openen en sluiten. Na af
loop zal een gemeenschappelijke wandeling
worden gemaakt over het landgoed.
DE BOOTTOCHTEN VOOR LICHAMELIJK
GEBREKKIGEN
3e Verantwoording van giften voor de
beide boottochten voor lichamelijk gebrek-
kigen op 9 en 15 Juli a.s. door „Snelver-
band" te houden.
Inzameling van den heer H.. f28,85; van
den heer P. f 11,70: van mej. R., f 17,75; van
den heer van B,, f4,75; van den heer S.
f24,95; van mej. F., f 10,15; van mej. G.
f47,50; van den heer van E. f9,—; bijdrage
corps Haarl. Agenten van Politie, f 12,08 1/2.
De ligplaats der boot op 9 Juli is Friesche-
varkensmarkt tegenover de Parklaan. Ver
trek 8 uur, 's avonds 6 uur hoopt men weer
voor den wal te zijn.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Bureau van politie, Smedestraat, arm
band; Spronk, Óvertonweg 9, aktetaseh met
inhoud; Toepoel, Wilsonplein 3, boek; Moer
land, Teylerhofjesstraat 5 zwart, boeken en
bril; De Bruin, Sophiastraat 2 rood, badpak,
muts, handdoek en schoenen; Speet Brou
wersvaart 116, boord, Vissers, Kloosterstraat
125, broche; Bakker, Slamatstraat 22.
blouse; v. d. Broek, Kedoestraat 33, badmuts
J. v. Eek, Indische straat 7, bankbiljetten;
Kuikhoven, Reitsstraat 37 i rood cano; Bun-
nemeyer, Westergracht. 37 zwart, dekkleed;
Bakker en Co., Korte Veerstraat 3, halsket
ting; Doodenhuis. Wagenweg 166, hond;
Heesemans, Hier on. v. Alphenstraat 41. hon
denhalsband met penning; v.d. Maden, Cor-
nelissteeg 20, hondenpenningGrit
Wilgenstraat 46, hamer en beitel
Diekman, Oranjestraat 79, jurk; L. de Boèr,
Teylerstraat 38, lap stof; v. d. Putten; A. L.
Dyserinckstraat 88, muts, Bijster, Wilhel-
minastraat 16 rood, portemonnaie met in
houd; Ouwerkerk, Geweerstraat 26, por
temonnaie m. i„ v. Dusselen, Groote Hout
straat 4. portemonnaie met inhoud; J. Land-
meyer, Westergracht 63 zwart, portemonnaie
met inhoud; De Best, Goetzeestraat 32, rij-
wi-elbelastingplaatje; Breuken, M-entawi-
straat 34, vogeltje; Visser, v. d. Hulststraat
5, sleutel v. melkbus; Bureau van politie,
Smedestraat .sleutel van een auto; Van
Norden, Barbarossestraat 26, huissleutel;
Bureau van politie Smedestraat, taschje; v.
d. Kroft, Kinderhuissingel 62 e, potlood, De
Wijs, Uit den Boschstraat 18, potlood. Dij
kers, Parkstraat 19, vulpenhouder, Rijskamp
Archipelstraat 42, zaag; J. M. Vercruysse,
Anslijnstraat 63, Een jongensjas.
VEREENIGING VOOR NIJVERHEIDS
ONDERWIJS
Ter vervulling van de vacature in het be
stuur der Vereeniging voor Nijverheidson
derwijs, ontstaan wegens periodieke aftre
ding van den heer H. A. J. de Bijll Nache-
nius die niet herkiesbaar is heeft dit
bestuur aan den raad de volgende aanbeve
ling ingezonden: 1. de heer Ir. H. J. M. Bek
kers, 2. de heer B. F. Enschedé, beiden te
Heemstede.
DE VERBREEDING DER DAM
STRAAT EN ANTHONIESTRAAT.
OVER DE ONTEIGENINGSPROCEDURE.
Zooals bekend is, is het noodzakelijk, dat
de gemeente tot onteigening overgaat van
die gronden aan de Zuidzijde van de Dam
straat, ten aanzien waarvan bij raadsbesluit
van 28 Januari 1931 ingevolge art. 30 der
Woningwet een verbod is uitgevaardigd om
daarop te bouwen of te herbouwen.
In verband met het feit, dat de Kroon
zich blijkbaar op het standpunt stelt, dat
slechts onteigening óp grond van art. 77
5o. (titel IV) der Onteigeningswet kan plaats
vinden op die gronden, op welke ingevolge
art. 30 der Woningwet een bouwverbod is ge*
legd. zoodat in het onderhavige geval slechts
onteigening kan plaats hebben van gedeel
ten van de in het raadsbesluit van 6 Mei 1931
genoemde heele perceelen sectie D nrs. 1243
en 1249, stellen B. en W. aan den raad voor
het zooevengenoemcl besluit in te trekken.
Vervolgens stellen zij voor te besluiten tot
vcorloopige goedkeuring van het plan tot ont
eigening van de mét bruine kleur op de
teekening aangeduide perceelsgedeelten aan
de Zuidzijde en ten Zuiden van de Damstraat,
kadastraal bekend gemeente Haarlem sectie
D nrs. 1243, 1249, en 5472, een en ander
overeenkomstig titel IV (art. 77, 5e) der Ont
eigeningswet.
B. en W. stellen den raad voor uit dezelfde
overwegingen onteigening te vragen van ge
deelten van perceelen die noodig zijn voor de
verbreeding van de Anthoniestraat, kad.
sectie D. Nos. 7412, 8395, 7414 en 7416.
VOOR DEN SLOOFER.
B. en W. stellen den raad voor over te
gaan tot slooping van het aan de gemeente
behoorende perceel Jansstraat 58.
HAARLEM'S KINDERKOOR „INTER NOS"
Bovengenoemd kinderkoor zal Zondag 5
Juli een reisje maken naar Bussum, waar
aan ongeveer 300 kinderen deelnemen.Des
morgens om 8 uur vertrekt de trein uit
Haarlem, zoodat de kinderen half 10 in Bus
sum arriveeren. Eerst wordt naar de Gooi-
sche Boer gewandeld. Na een uurtje daar te
hebben doorgebracht, gaai het naar de uit
spanning „Oud Valkeveen". Ongeveer zeven
uur keeren de kinderen uit Bussum naar
Haarlem terug en zullen hier omstreeks 8
uur aankomen.
PROVINCIAAL NOORD-HOLLANDSCH
ZENDINGSFEEST.
Het 35ste Provinciaal NoordhollandscH
Zendingsfeest wordt Woensdag 22 Juli te
Heiloo gehouden in het Heilooërbosch nabij
den Kattenberg. Als spreker zullen op
treden Jhr. Mr. Dr. L. A. v. d. Brandeler te
Alkmaar, voorzitter der Vereeniging voor
Inwendige Zending in Noordholland, ope
ningsrede; Ds. Joh. IJzerman, te Heemstede,
onderwerp „Mogen wij zwijgen?"; Ds. Jac.
Poort te Beverwijk, onderwerp „Levende
steenen"; Ds. G. Ger'orandy te Nieuw-Ven-
nep, onderwerp „Getuigen zijn"; Ds. T.
Kloosterman te Amsterdam, onderwerp
„Zending en voleinding"; de heer D. C. A.
Bout, oud-zendeling op Nieuw-Guinea, onder
werp: „Met het evangelie op ongebaande
wegen", Ds. J. W. v. d. Does, te Monniken
dam, secretaris der Vereeniging voor Inwen
dige Zending, slotrede. De Chr. Harmonie
Nut en Genoegen te Edam verleent mede
werking bij den zang en zal eenige nummers
in de pauze uitvoeren.
KENNEMER LYCEUM.
Eindexamen Afd. Gymnasium. Alsnog ge
slaagd voor diploma A; Mejuffrouw J. Ber-
nelot Moens.
UTRECHT'S LUSTRUMFEESTEN
BEGONNEN.
Maandag is te Utrecht de viering begonnen
van de lustrumfeesten van het Utrechtsche
Studentencorps.
Aanwezig waren de senaten van het Leid-
sche, Amsterdamsche Groningsche en
Delftsche studentencorps, minister De Geer,
de nieuwbenoemde gouverneur-generaal van
Ned.-Indië jhr. mr. De Jonge, oud-minister
Van Karnebeek. In de aula der universiteit
is de plechtige verwelkoming van reünisten
geschied.
De Rector Senatus Veteranorum van het
Utrechtsch Studenten Corps, L. E. de Geel
van 't Gein en Oudegein, heeft een rede ge
houden.
Namens de reünisten beantwoordde prof.
dr. C. Winkler, oud-hoogleeraar aan de
Utrechtsche universiteit, de rede van den
rector.
Vervolgens heeft de rector magnificus,
prof. De Savornin Lohman het woord ge
voerd.
FEUILLETON.
Naar het Deensch van
CARL MUUSMANN.
30)
(Nadruk verboden.)
„.Ik zal je wel aan het praten krijgen,
'waarde heer. Je weet misschien dat het ons
aan middelen daarvoor niet ontbreekt. En
op gemoedelijker toon voortgaand: „als ik
jou was, zou ik maar open en eerlijk ver
tellen hoe de vork in de steel zit, het is in
je eigen belang. Je zult zeker toch wel een
reden voor je dreigementen hebben gehad?"
„Ja, die heb ik."
„Vertel liet me dan maar eens."
De leugen was inmiddels in Niel's brein
geboren.
„Hij zou aan den baas vertellen, dat ik een
afspraakje had met een van de dienstmeisjes
en de ritmeester wilde volstrekt geen schar
relpartijtjes op het landgoed."
„Heeft de nachtwaker gezegd, dat hij het
aan den baas zou vertellen?"
„Dat niet direct. Maar hij heeft mij op
een keer met het meisje gesnapt en toen
allerlei toespelingen gemaakt."
„Nu, dan zal de heele historie wel niets
om het lijf hebben. Niels", zei Dr. Jörgen-
sen geruststellend. „Je hebt zeker wel even
-tijd, hè? Ik wilde je straks nog een paar
dingen vragen en ondertusschen nog eens bij
dezen en genen mijn licht opsteken over de
geschiedenis met dat meisje'. Tusschen
twee haakjes, hoe heette ze?"
Het duurde even eer het antwoord
kwam.
i „Anna Lynne", klonk het aarzelend.
„Prachtig!."
De officier noteerde den naam, met een
uitdrukking op het gezicht of hij geen se
conde aan de waarheid van Niel's mede-
deelingen itwijfelde."
Daarop richtte hij zich weer tot den nor-
schen reus.
„Je moet dus maar een poosje hier wach
ten. Ik zal zorgen dat je wat te eten krijgt,
en dan denk ik dat j e in den namiddag wel
weer naar huis kunt gaan."
De' officier belde en zei tegen den blnnen-
tredenden gerechtsdienaar met een blik op
Niels:
„Die man moet hier wachten tot ik van
middag terug kom: wil je hem zoolang in
een van de wachtkamers laten? En kom dan
nog even bij me terug."
Een knipoogje van Dr. Jörgensen was
voor den dikken, glimmenden bewaarder vol
doende aanwijzing dat de deur van de
wachtkamer op slot moest!
Toen de bewaarder weer bij zijn superieur
kwam, zei deze:
„Luister eens, Peters. Johnson staat niet
onder ernstige verdenking, maar je moet
toch zorgen dat hij niet de beenen neemt,
want ik heb hem straks nog noodig als ge
tuige. En het is een rare snuiter, dus het zou
best kunnen, dat hij neigingen heeft om
weg te wandelen, als het wachten hem te
lang valt. Je kunt hem zeker wel wat te eten
bezoygen. voor mijn rekening; hij heeft een
langen rit achter den rug. Doe het maar een
beetje royaal dat stemt zulk soort heeren
mild en maakt ze spraakzaam.Ik ga nu ook
koffiedrinken, over een uurtje ben ik er
weer."
„Uitstekend, meneer de officier. Ik zal
zorgen dat hij zijn' deel krijgt."
En de gemoedelijke dienaar der gerech
tigheid waggelde weg met het air van een
vetgemeste gans.
Toen Dr. Jörensen aan zijn huis kwam,
wachtte de nachtwaker hem daar al op met
een brief in de hand. De officier van justitie
nam deze in ontvangst en stuurde den man
naar de keuken met de boodschap dat hij
daar maar wat te eten en te drinken moest
vragen. Als hij zijn boterhammen op had,
kon hij het antwoord op den brief komen
halen.
In zijn kamer gekomen, opende Dr. Jör
gensen de enveloppe, die een velletje blanco
papier bevatte. Hij stak hetzelfde velletje in
een ander couvert, groot en officieel; in
groote letters de aanduiding dragend dat
het afkomstig was van het parket van den
officier van justitie. Dat adresseerde hij aan
luitenant Holger Thalberg en voorzag het
van een geweldig lakzegel.
Hij was nauwelijks met zijn lunch klaar,
toen er geklopt werd. De nachtwaker die
door de dienstmeisjes verteederd door zijn
zielige verschijning erg verwend was, kwam
schuchter de kamer binnen.
„Hebben ze goed voor je gezorgd in de
keuken?" informeerde Jörgensen bescher
mend-joviaal.
„Zeker, edelachtbare", stamelde het man
netje verlegen. „U wordt vriendelijk be
dankt."
„Je zorgt zeker wel goed voor dezen brief
hè?" hernam de magistraat, terwijl hij den
nachtwaker den gezegeld-en enveloppe ter
hand stelde, „er zit "een belangrijk stuk
in."
„Daar kunt u gerust op vertrouwen, edel
achtbare".
„Je bent zeker al een heelen tijd op „See-
hof"?" vroeg Dr. Jörgensen terloops.
„Met September wordt het zestien jaar".
„Je hebt het zeker niet altijd even prettig
gehad, hé?"
De man keek den officier verwonderd
aan.
„Toch wel", aïtwoordde hij daarop. „Ieder
een is altijd heel goed voor me geweest."
„Maar ik meen gehoord te hebben, dat 'n
reus van 'n vent, de „Groote Niels" noemden
ze hem, je vaak het leven zuur heeft ge
maakt met allerlei dreigementen."
„Hoe weet u dat?" vroeg het mannetje ver
schrikt.
„Ja dat komt er minder op aan", lachte
Jörgensen. „Wij menschen van de rechtbank
weten nu eenmaal altijd een heeleboel.Er is
me ook verteld, dat hij je zou hebben ge
dreigd, omdat hij meende dat jij de rit
meester wilde vertellen dat hij een avon
tuurtje had met een van de dienstmeisjes;
Anna Lynne heette ze, geloof ik".
„Daar is geen woord van aan", verklaar
de de nachtwaker heftig en meer oprecht
dan beleefd. Maar de mededeeling van den
officier van justitie scheen zijn hevige ver
ontwaardiging gaande te maken." Er is wel
een meisje op „Seehof", dat zoo heet, maar
ik denk niet dat die veel van Niels hebben
moest, vervolgde de man en smalend voegde
hij er bij: „trouwens geen een meisje, het is
me nog al een leuke jongen om mee uit
vrijen te gaan! Iedereen had het land aan
hem en meed hem omdat hij een kwaadaar
dige wraakzuchtige ruziezoeker en een vech
tersbaas is. Neen, edelachtbare, die heele ge
schiedenis met dat meisje is klinkklare leu
gen."
„Maar waarom heeft hij je dan be
dreigd?"
De nachtwaker was door de vraag zoo
overrompeld, dat hij stond te trillen op zijn
beenen. Hij gaf niet direct antwoord; toen
stotterde hij:
„Dat mag ik niet vertellen. Ik... durf niet."
„Dus het is waar dat hij je gedreigd heeft!
En waarom durf je de reden niet vertel
len?"
„Heusch.- edelachtbare", .stotterde de zieli
ge mén, „daar mag u mij niet naar vra
gen."
„Dus je bent bang voor hem?"
De nachtwaker knikte bevestigend.
„Je hoeft niet bang meer voor hem te zijn;
hij komt voorloopig niet meer buiten de vier
muren van het gerechtsgebouw", zei Jör
gensen lukraak.
„Heeft hij zichzelf aangemeld?"
„Ja, dat heb je goed geraden", antwoord
de de officier en hij wenschte zichzelf in
wendig geluk, dat zijn krijgslist zoo prach
tig slaagde.
„Goddank!" De oude man slaakte een die
pe' zucht van verlichting. „Dan heeft hij
toch eindelijk zijn belofte gehouden".
„Had hij jou beloofd, dat hij zich zou aan
melden?"
„Ja, dat zit zoo, edelachtbare. We hebben
er van het begin af telkens ruzie over ge
had en keer op keer dreigde hij dat hij me
zou vermoorden, als ik het hart had mijn
mond open te doen. Maar het begon pas
goed, nadat mevrouw in de gevangenis was
gekomen. Ik zei tegen hem, dat zelfs, wan
neer hij wat tegen meneer had gehad, dat
nog geen reden was om een onschuldige
vrouw daaronder te laten lijden en dat ik
het niet met mijn geweten overeen kon ko
men langer voor me te houden wat ik wist".
„En tóen dreigde hij natuurlijk wéér?"
„Ja. En uit angst ben ik toen toch maar
blijven zwijgen. Maar toen de ritmeester ge
storven was, begon ik er opnieuw over; het
ging me hoe langer hoe hooger zitten en
met veel heen en weer praten kreeg ik hem
zoo ver, dat hij beloofde naar u toe te gaan
en de waarheid te zeggen."
„Ben je erbij geweest, toen hij den brand
stichtte?" vroeg Jörgens weer op goed ge
luk.
„Neen, dat niet. maar het scheelde toch
niet veel. Den avond van den brand, mis
schien een uur voor het vuur ontdekt werd,
heb ik hem uit het vlieringsluik van het ad
ministratiegebouw zien komen."
.(Wordt vervolgd.).
