Hebt gij nog niet geteekend?
,DE BEZEM'
Het woord is aan...
Het Petitionnement
aan Genève.
Het Belangrijkste.
Afstandsmarschen.
Petitionnement voor Internationale Ontwapening
49e Jaargang No. 14745
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 22 Juli 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.27/4, per maand 11.20, per 3 maanden
f 35714, franco per post 3.87^4, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72/4.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30. elke regel meer f 0.10, uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.-. Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger f 1 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Raast tegen het Petitionnement.
Zooals men weet zijn er een paar groepen
in ons land, die zich tegen alles, en dus
ook tegen het huidige Petitionnement, kan
ten. Dat zijn de communisten en de fas
cisten. De eersten razen al wekenlang dage
lijks in hun orgaan „De Tribune" tegen het
„petitionnement van den zwendel'.' zooals
zij het betitelen. De fascisten razen ook.
Hier heibt u eenig liefelijkheden uit „De
Bezem", het orgaan van de „groep-Sinclair de
Rochemont":
„Eindelijk ls er tijd om een luchtje
te scheppen. Maar binnen dit jaar valt
nog die vervloekte Vredes-conferentie,
die alle goede gestes kan bederven. Der
halve, in alle landen een gezamenlijke
pers-actie in naam der menschelijkheid,
om bij eensgezinde afspraak den sterke
ren het wapen, het recht op eerherstel,
uit handen te kunnen nemen onder de
leus: Leuve de vreude. (Laive de vraide")
„Jonge Nederlanders, laat u toch niet
wijsmaken, dat er werkelijk een strijd
gevoerd wordt voor den vrede. Het is
maar schijnvertooning, vooruit in elkaar
gezet, met bedriegende' spelers en liegende
tegenspelers, om u, óns, de jeugd, te ver
blinden en te verbinden aan 't verachte
lijke heden".
„Bedenkt, dat ge u door elke adhae-
siebetuiging tot medeplichtige, dus tot
medeschuldige maakt; en zoo niet den
vrede dient, maar de vraten".
Het is merkwaardig zooals de terminologie
en ook de tactiek van de fascisten met die
van de communisten overeenstemmen. Zoo
wel in de Tribune als in de Bezem wordt
getracht haat en achterdocht tegen ons te
zaaien. De Tribune betitelt overigens het
petitionnement bij voorkeur als „de coalitie
Albarda-Colijn", hetgeen in al het geraas
der beide extremiteiten het eenige staaltje
van humor is.
Voor ieder, die weet hoe dit petitionnement
tot stand is gekomen is het bijzonder ver
makelijk, want geen enkele politieke leider
heeft met het voorstel en de aanneming
daarvan in de vergadering van De Neder-
landsche Dagbladpers het minste of gering
ste uitstaande gehad. Geen hunner wist er
zelfs iets van.
Het initiatief tot dit petitionnement is ge
nomen door schrijver dezes. De motie, waarin
ik voorstelde het te houden, heb ik pas op
gesteld op den dag vóór de algemeene ver
gadering van de Nederlandsche Dagbladpers.
Ik heb dien dag eenige collega's opgebeld,
hun de motie voorgelezen en gevraagd, hem
met mij te onderteekenen. Zij stemden meteen
toe. Den volgenden morgen, op de vergade
ring, teekenden nog.een vijftal op mijn ver
hun de motie. Dienzelfden middag werd het
voorstel, dat zelfs niet op de agenda voor
kwam, bij de rondvraag aan de orde ge
steld. Ik lichtte het toe en het werd volkomen
spontaan in principe aangenomen, waarna
de al eerder vermelde commissie-van-vijf
werd benoemd, vertegenwoordigend de ver
schillende richtingen waarin wij in één en
kele vergadering tot overeenstemming kwa
men omtrent de te volgen gedragslijn. Ik
releveer dit minder ter beantwoording van
De Tribune, welker geraas mij steenkoud laat,
dan wel ten behoeve van sommige lieden,
die ten onrechte schijnen te meenen dat de
een of andere politieke partij er speciaal
achter zou zitten. Daar is geen sprake van.
Dit petitionnement vertegenwoordigt de een
heid van de Nederlandsche Dagbladpers in
al haar richtingen, ten bate van een ge
meenschappelijk levensbelang van ons gan-
sche volk. Het is als zoodanig een unicum
in de historie der dagbladen. Laat ik er
bijvoegen dat door alle richtingen de
campagne voor het petitionnement met kracht
en geestdrift wordt gevoerd.
Wat „De Bezem" betreft ik heb dit blad
geciteerd omdat ik overtuigd ben dat zijn
taal ertoe zal bijdragen dat onverschilligen
die het petitionnement nog niet geteekend
hebben het nu zullen doen. Voor dit blad zoo
wel aLs voor De Tribune geldt overigens de
waarheid, dat het een zwakke zaak is die
haar kracht moet zoeken in het uitschelden
en verdacht maken van degenen die het er
niet mee eens zijn. Achterdocht is een slechte
en hopeloos zwakke leider.
R. P.
VERPLAATSING KAPPERSZAAK G. H. VAN
LOOY.
Het zal voor velen een teleurstelling zijn
op den hoek van de Damstraat en Lange
Veerstraat de bekende, aloude kapperszaak
van den heer van Looy niet meer te vinden.
Wegens de verbreeding van de eerstgenoem
de straat heeft hij zijn woning aldaar waar
hij ruim 42 jaren zijn bedrijf heeft uitge
oefend moeten verlaten.
Dat het voor den heer van Looy moeilijk
was te scheiden spreekt van zelf. Hij heeft
gelukkig in de Jansstraat een perceel kun
nen vinden, no. 75, waarin hij z'n zaak kon
overbrengen. In dit pand, uitstekend ge
schikt voor het kappersvak, ligt aan de
straat de winkel en de damesafdeeling, daar
achter de heereninrichting.
Het geheel maakt een prettigen, frisschen
indruk en is ruimer dan in de Damstraat.
Wij wenschen den heer van looy, die ook too-
neelkapper is, in de Jansstraat evenveel suc
ces toe, als in de Damstraat zijn deel is ge
weest!
Erich Maria Remarque:
Langzaam draai ik mijn handen naar
buiten. Bij de groote poging om door te
breken in begin Juli heb ik daarmede drie
man doodgeschoten. Later heb ik eens op
twintig meter afstand een handgranaat ge
worpen, die de beenen van een Engelschen
kapitein afrukte. Hij gilde verschrikkelijk
zijn hoofd hield hij met opengesperden
mond omhoog, hij leunde op zijn armen en
richtte zijn bovenlichaam op als een zee
hond; maar daarna bloedde hij snel dood.
En nu zit ik hier voor mijn moeder, en zij
schreit bijna, omdat zij niet kan begrijpen,
dat ik zoo ruw ben geworden, dat ik een
onfatsoenlijke uitdrukking gebruik.
„Ernst", zegt zij zacht, „ik héb je al
eerder willen zeggen: je bent erg veranderd.
Je bent zoo onrustig geworden".
Ja, denk ik bitter, ik ben erg veranderd.
Wat weet u eigenlijk nog van mij, moeder?
Nooit, nooit moogt u iets vernemen van de
laatste jaren, nooit moogt u ook maar ver
moeden, hoe het werkelijk is geweest en wat
er van mij is geworden. Een honderdste deel
ervan zou uw hartbreken.
Dinsdag 21 Juli een record-dag.
De 1.300.000 thans ver
overschreden.
Het bestuur van de Nederlandsche Dag
bladpers deelt mede, dat gisteren, 21 Juli,
212.502 onderteekeningen voor het petitionne
ment voor internationale ontwapening bin
nenkwamen.
Dit is het hoogste totaal wat op één dag
v/erd bereikt.
Het totaal-generaal overschrijdt thans aan
zienlijk de 1.300.000 (één millioen, drie hon
derd duizend).
ONDERWIJZER, DIE DE
KINDEREN BESTAL.
SPAARGELDEN IN ZIJN ZAK GESTOKEN.
Voor de Anrhemsche rechtbank stond te
recht een Arnhemsch onderwijzer, die ver
dacht werd van verduistering van spaargeld
der kinderen eener volksschool. In totaal had
verdachte zich f 185 van de spaarboekjes der
kinderen toegeëigend.
Het O. M. eischte twee jaar gevangenisstraf
Uitspraak over 14 dagen.
BUS TEGEN EEN AUTO GEREDEN
Op den Amsterdamschen straatweg nabij
den Koningsweg te Arnhem is Dinsdagavond
een autobus van de Geldersche Tram, rijdende
in de richting Ede, bij het uitwijken voor een
auto tegen een personenauto, die naar Am-
hem ging, gereden, waarbij de wagen naar
het Hbld. meldt, zwaar werd beschadigd en
de beide inzittenden, de heer De Roever uit
Amsterdam en zijn echtgenoote werden ge
wond.
Beiden bekwamen een beenbreuk. Zij wer
den naar het gemeente ziekenhuis te Arnhem
overgebracht.
ENGELAND'S UITVOER
OP HET GEBIED VAN ELECTRICITEIT
In de News Chronicle verschijnen telkens
statistieken omtrent de goederen die Enge
land uitvoert. Wij hebben er al eenige van
overgenomen; hier volgt een staatje over de
artikelen op het gebied van electriciteit.
In 1929 werd uitgevoerd voor een bedrag
aan 13.159.000 pond sterling. Hiervan ging
voor 5.551.000 pond naar het buitenland, ter
wijl voor 7.608.000 naar Australië, Indië, Ca
nada, enz. verkocht werd.
De voornaamste afnemers waren:
Australië voor 2.547.000
Indië 1.609.000
Zuid-Afrika 830.000
Nieuw-Zeeland 696000
Iersche Vrijstaat 397.000
Canada 250.000
Argentinië 932,000
Italië 500.000
Sn an je 486.000
Holland 336.000
Brazilië 315.000
Egypte 311.000
Ver. Staten 281.000
Chili 256.000
Frankrijk 236.000
Japan 227.000
China 209.000
Er wordt hierbij nog eens de nadruk ge
legd op het feit, dat al de genoemde landen
Engeland weer voedingswaren en grondstof
fen verschaffen. En duidelijk is, dat bij pro
tectionistische maatregelen de totalen heel
wat minder zouden zijn.
De onverschilligen.
De drogredenaars.
De cynici.
Na een wat aarzelend begin gaat het nu
steeds sneller met het petitionnement van
de Nederlandsche Dagbladpers.
En tochtoch zijn er nog veel te veel
menschen, die onverschillig blijven, die drog
redenen er tegen aanvoeren, of zich sceptisch
of cynisch uitlaten.
Wij zouden tot deze drie categorieën te
zamen deze opmerking kunnen richten: De
leiders van 84 Nederlandsche dagbladen
dw.z. alle dagbladen behalve de Tribune (die
nauwelijks als een Nederlandsch dagblad be
schouwd kan worden) zijn gezamenlijk dit
petitionnement begonnen. Niet alleen zijn
in deze 84 alle godsdienstige en niet commu
nistische politieke richtingen vertegenwoor
digd, maar bovendien mag men toch wel zeg
gen. dat deze 84 dagbladleiders een kijk op
de wereldverhoudingen, de toekomstgevaren,
de. vredesmogelijkheden hebben, die hun
landgenooten tot de overtuiging van hun
dwaling kan brengen, wanneer zij deze actie
miskennen, gevaarlijk of nutteloos achten.
Als 84 verantwoordelijke menschen van zoo
verschillende levensbeschouwingen en geza
menlijk zoo belangrijke levenservaring een
actie als deze gewenscht, ja noodzakelijk vin
den, dan behoeft een individueele tegenge
stelde meening zich toch waarlijk niet te
schamen, om zich gewonnen te geven.
De onverschilligen.
Zij kunnen in den huiselijken kring zich
geweldig opwinden over het schandaal der
groeiende gevaarlijke bewapening. Zij haten
den oorlog. Maar ze zijn te onverschillig, te
laksch, of, om het maar eens geheel ronduit
te zeggen, te lui, om hun handteekening toe
te voegen aan een massale poging, om het
vreeselijke toekomstgevaar van een oorlog te
voorkomen. Als je ze de stereotiepe vraag
stelt: Heeft u al geteekend? dan zeggen ze:
neen, maar ik zal het wel doen. O, ik voel er
alles voor. Als de gelegenheid straks voorbij
is, zijn zij er misschien „niet toe gekomen".
Zij, die dezen schoen past: Doet het nu!
De drogredenaars.
Neen zeggen dezulken daar doe ik
niet aan mee. Stel je voor, alle wapenen
opbergen. En als er dan eens een aanval
komt, van de bolsjewiki bijvoorbeeld.
De eerste opmerking daartegen is, dat dit
petitionnement niet geldt de nationale een
zijdige ontwapening, zooals uit den treure
altijd maar weer betoogd is, maar de inter
nationale ontwapening.
Goed komt het antwoord met een
ondertoon van „nou heb ik je toch" maar
de Russen, de bolsjewiki doen dan toch maar
vast niet mee aan die internationale samen
werking. En dan is alles aan hun genade
overgeleverd.
Met meer of minder geduld herhaal je dan
maar weer, dat onder ontwapening niet moet
worden verstaan het onmiddellijk weggooien
of vernietigen van alle wapenen, het ophef
fen van alle legers en vloten, maar een ge
leidelijke vermindering van de bewapening,
een stuiten en onmogelijk maken van den
gevaarlijken en ruïneusen bewapeningswed
loop. En je voegt er aan toe, dat de Tribune,
het dagblad van de bolsjewiki in deze dagen
doorloopend en schuimbekkend tegen deze
petitionnementsactie fulmineert. Als het sla
gen der actie den bolsjewiki de vrije hand
zou laten, dan zouden zij het toch waarlijk
moeten toejuichen. De waai'heid is natuur
lijk, dat het slagen de volken financieel en
economisch zou versterken, het vertrouwen
in een betere toekomst zou doen herleven en
daardoor de kansen van de communistische
wereldrevolutie teniet doen.
De sceptici en cynici.
Zij zijn de wanhopigen, de beklagenswaar-
digen ook. Hun redeneering gaat niet ver
der dan: bêjegek wageefhetnou. Het helpt
'toch immers niks. Hun houding is beklagens
waardig, omdat zij hun idealen verloren heb
ben, of zich dit tenminste wijsmaken. Overi
gens vinden zij zich zelf in het minst niet
beklagenswaardig. Integendeel zij vinden hun
eigen houding interessant en vooral: wereld
wijs.
Zij zijn van de soort die later als er weer
een oorlog mocht uitbreken, zullen zeggen:
heb ik het je niet gezegd?
Ook zij hebben een afschuw van den oor
log en zij zouden dien dolgraag gegarandeerd
zien verdwijnen. Maar hun cynisme belet
hen aan een poging tot afschaffing mee te
werken. Zoo is nu eenmaal cynisme. Het is
een kwaal, die de wereld nog nooit iet-s heeft
vooruitgeholpen, integendeel altijd eiken voor
uitgang heeft belemmerd. Het is een pose,
die tot rampen kan leiden, wanneer zij al te
sterk in de mode komt.
Wij hebben een cynicus gevraagd, wat hij
dan dacht te doen, om het oorlogsgevaar te
helpen bestrijden.
Hij haalde zijn schouders op en herhaalde
als een papegaai: Het helpt toch niets. Je
kunt het evengoed laten.
Hij wil dus niets doen. Fatalisme.
Dit is de zieligste, want de domste, cate
gorie.
Komt lauwen, wordt wakker en wacht niet
tot het te laat is;
Komt drogeredenaars, keert terug van de
dwalingen uws weegs;
Komt cynici, legt dat masker af, wordt weer
menschen met idealen
En teekent allen het petitionnement, waar
mee gij het in den grond van uw hart allen
zonder uitzondering zoo volkomen eens zijt.
Het Petitionnement der Nederlandsche dag
bladpers. Dinsdag een record-dag. De
1.300.000 ver overschreden.
(Ie blad, le pag.)
Aanbeveling in de kerken.
(le blad, 2e pag.)
De nieuive Amerikaansche koers in Londen.
Amerika's tweede officieele voorstel.
(2e blad, le pag.)
Onze Noordzeevisscherij. Een enquête onder
de trawlerschippers.
(3e blad, 2e pag.)
VeisenRaadvergadering.
(3e blad, 2e pag.)
De Kaagweek. De Teamwedstrijden geëindigd
(3e blad, 3e pag.)
Schaken: EuweCapablanca. Vijfde partij
remise.
(3e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.;
R. P.: „De Bezem", Raast tegen het Petiti
onnement.
(le blad, 2e pag.)
Hebt gij nog niet geteekend?
cle blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
(De vierdaagsche afstandmar-
schen te Nijmegen zijn weer
aan den gang.)
In ons tegenwoordig leven,
Duurt een enkel jaar niet lang,
En dus zijn de afstandmarschen
Alweer aan den (zwaren) gang.
Daar wordt weer wat afgeloopcn,
Voor het afgeloopen is,
Vijfenvijftig kilometer
Eiken dag, dat is niet mis.
Ik heb, als zoo menlgmalen,
Haast dit jaar weer meegedaan.
Maar ais steeds, bij nader inzien
Is het toch niet doorgegaan.
'k Heb voor hen die eraan meedoen,
Een oprecht en diep respect,
Maar mijn eigen levenswandel
Deugt niet voor zoo'n lang traject.
Er is trouwens menig ander,
Die ook voor zoo'n loopbaan beeft,
Daar het leven zulk een loopje
Nooit met hem genomen heeft.
Menigeen, zoo is het eenmaal,
Ls geen held in wandelsport.
Menigeen, die in de wandeling
Toch niet lui geheeten wordt.
'k Wensch den loopjongens en meisjes,
Dat 't hun voor den wind mag gaan,
En dat zij niet op den loop gaan.
Voor 't. geheel is afgedaan.
Want in deze zware tijden
Geeft ons de gedachte hoop,
Dat althans één onderneming
Trotsch is op een vlot verloop.
P. GASUS.
Doet Uw plicht
en teekent i
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapenings
conferentie in Februari 1932 te Genève te houden.
Georganiseerd door de Nederlandsche Dagbladpers.
Ih verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in
naam der menschelijkheid, die maatregelen te nemen die tot
ontwapening der naties zullen leiden.
Naam
Adres:
Naam
Adres:
Naam
Adres
Naam
Adres:
Wij vestigen de aandacht er op:
a. dat de onderteekening slechts open
staat voor Nederlandsche mannen
en vrouwen van 18 jaar en ouder.
b. dat Ieder slechts één dagbladformu-
lier mag onderteekenen.
e. dat onderteekening van dit petition
nement geenszins inhoudt, dat men
zijn onderteekening aan andere ac
ties moet onthouden en dat omge
keerd het feit, dat men reeds een
ander petitionnement onderteekend
heeft, evenmin een beletsel mag zijn
om thans te teekenen (dit petition
nement staat los van alle andere
acties, door bijv. internationale groe
pen, partijen of beroepsorganisaties
als zoodanig ondernomen, het geldt
hier een manifestatie van het heele
Nederlandsche Volk als eenheid),
d. dat het onverschillig is, in welk blad
de lezers van meer bladen het formu
lier invullen; dat publicatie van het
cijfer van ieder blad niet afzonderlijk
zal geschieden en dat het totaalcijfer
van het geheelc land geregëT3 zal
worden bekend gemaakt.
e. dat het formulier, met onderteeke
ning en adresvermelding zoo spoe
dig mogelijk aan het bureau van dit
blad moet worden gezonden, dat men
het mee kan geven met de bezorgers
of af kan leveren aan de in deze pa
gina genoemde adressen.
f. dat het petitionnement van het Ne
derlandsche Volk door de Nederland
sche Dagbladpers te Genève zal wor
den aangeboden.