HET PETITIONNEMENT
EEN TWEEDE SALOMO
Een motje.
Het woord is aan.
Hel Belangrijkste.
voos1 Internationale Ontwapening
49e Jaargang No. 14747
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 24 Juli 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER nnRFHT PFFRFBOOM
en ROBERT PEEREBOOM. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, per maand 1.20, per 3 maanden
f 357%, franco per post f 3.87%, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72%.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 11 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30. elke regel meer f 0.10, uitsluitend contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.-. Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger f 1 50.-, Arm-of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. ZondagsbladLevenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Donderdag 1.580.000
handteekeningen.
Het Donderdagmiddag 23 Juli bereikte
totaal aantal onderteekeningen van het Pe
titionnement voor Internationale Ontwape
ning van de Nederlandsche Dagbladpers be
droeg 1.580.000.
Allen, die nog niet hebben geteekend
wordt met aandrang verzocht zulks ten
spoedigste te doen.
Radio-aanbevelingen
Alle radio-omroepvereenigingen hebben
reeds krachtige aanbevelingen van het peti
tionnement ten gehoore doen geven. Gister
avond voerde de A. V. R. O.-omroeper er het
woord over. De V. A. R. A. had onlangs de
gelukkige gedachte, na een aanbeveling het
programma gedurende eenige minuten stop
te zetten, om den luistervinken gelegenheid
te geven het petitionnement te teekenen.
Uit een Duitsch Dagblad:
De Lippische Landeszeitung, die het Neder
landsche voorbeeld schitterend noemt, ein
digt een artikel over ons petitionnement met
deze woorden:
De Engelsche pers heeft dit idee der Neder
landers enthousiast begroet en zal vermoe
delijk eveneens een dergelijk petitionnement
op touw zetten.
Moge de overige wereld dit prachtige voor
beeld volgen! Dan zal een noodkreet van alle
Europeesche volkeren weerklinken tegen den
bewapeningswaanzin, die op den duur on
houdbaar moet zijn'
Samenwerking in een Friesch Dorp.
Het Volk schrijft:
Ook te Warga is men actief.
Da^r hebben geestdriftige voorstanders va.n
Internationale ontwapening uit alle politieke
kringen een ophaaldienst gevormd.
Er wordt gewerkt met ploegen van twee.
pociaal-democraat en vrijheidsbonder, katho
liek en vrijzinnig-democraat werkten broe
derlijk samen en haalden huis aan huis de
geteekende krantenformulieren op.
Had men zelf al voor de verzending gezorgd
öan was de zaak gezond. In andere gevallen
werd op onmiddellijke onderteekening aan
gedrongen en werden de formulieren meege
nomen om centraal verzonden te worden.
Ziedaar een gelukkig initiatief.
Men volge het na waar men kan, even
spontaan, zonder dat daar nu eens vanboven-
af bepaalde regels voorgesteld worden.
Nog maar een paar dagen en de petition
nementsactie van de Dagblad-pers behoort tot
het verleden.
PETITIONNEMENT OVER
GRONINGEN'S BIOSCOPEN.
TIJDELIJKE THEATERS AAN DE GRENS.
Over het nog steeds hangende bioscoop
conflict te Groningen hebben hoofdbestuurs
leden van den Nederlandsehen Bioscoop
bond Donderdagmiddag te Groningen be-
sprekingen gevoerd met plaatselijke bios
coop-exploitanten.
Naar wij vernemen ligt het in de bedoe
ling met ingang van 1 September aan de
grens der gemeente een of meer tijdelijke
bioscoopinrichtingen te openen, terwijl de
burgerij gelegenheid krijgt zich uit te spre
ken door middel van-een petitionnement.
DE A.S. LICHTWEEK.
VERGADERING GROOTE HOUTSTRAAT-
VEREENIGING.
Men schrijft ons:'
Onder voorzitterschap van den heer A. van
Weerden vergaderde het bestuur der Groo
te Houtstraat-Vereeniging Dinsdagavond
met de Commissie voor propaganda der licht
week, door deze vereeniging ingesteld. Be
sproken werd het resultaat van het huisbe
zoek, dat plaats vindt om de leden op te wek
ken tot deelneming. Met genoegen werd ge
constateerd, dat de belangstelling bij de le
den zeer groot bleek en dat dus met de ac
tie kon worden voortgegaan. De aarzeling
van enkelen bleek hoofdzakelijk voort te
spruiten uit de algemeene malaise en de
stilte in zaken, maar terecht werd daartegen
aangevoerd, dat als iets in staat is om dui
zenden en nog eens duizenden naar Haarlem
te trekken, het deze Lichtmanifestatie zal
zijn.
Het vooruitzicht is dus, dat een groot be
drag in Haarlem zal worden ontvangen, wat
toch uiteindelijk eiken zakenman ten goede
moet komen.
Als gewoonlijk hebben de achterblijvers
dan ook ongelijk; het bestuur besloot te
volharden en tot algemeene deelneming te
blijven aanmanen. De Licht -«eek moet en
zal een groot succes zijn.
Zijn de kinderen verwisseld
Het komt wel eens een enkelen keer voor
dat babies, geboren in ziekenhuizen verwis
seld worden. En het kost heel wat moeite om
ze dan weer aan de rechtmatige moeders te
rug te geven.
Salomo gaf een zeer wijze oplossing er voor.
Een meer wetenschappelijke leverde dr. Al-
bert Kadner uit Hamburg.
Elf jaar geleden werden op denzelfden dag
twee kinderen geboren in een verplegingsin-
richting. Er is nadien telkens op gezinspeeld
clat die kinderen verwisseld waren. Nu heeft
een bloed-onderzoek plaats gehad, om op die
wijze de juiste afstamming der kinderen te
kunnen aantoonen doch, helaas! beide fami
lies behoorden tot dezelfde bloedgroep.
Toen kwam dr. Kadner. Deze onderzocht
nauwkeurig vorm, grootte en groei der ka
ken en tanden en vergeleek die met die der
wederzijdsche families. En werkelijk heeft hij
hieruit kunnen concludeeren dat inderdaad
een verwisseling der babies plaats gegrepen
had.
ERNSTIG ONGELUK MET EEN
AUTO TE WINDESHEIM.
Twee jongemannen gedood.
STUDENT UIT SANTPOORT MEDE
SLACHTOFFER.
Donderdagavond was de heer J. Thiehout
Jr., uit Zwolle met zijn nieuwe auto aan het
proefrijden op den straatweg Zwolle'De
venter. In de flauwe bocht bij het dorpje
Windesheim raakte hij blijkbaar de macht
over het stuur kwijt, terwijl hij reed met
een snelheid van 105 K.M. De auto vloog van
den rechterkant van den weg tegen een
boom aan de linkerzijde. Den heer T. werd
de borstkas ingedrukt, terwijl hij tevens
zware uitwendige verwondingen bekwam. De
heer E. van Dijk Jr., uit Santpoort, die naast
hem zat, bekwam zulke uit- en inwendige
verwondingen dat het zoo goed als zeker was
dat hij den nacht niet zou doorkomen.
Het voorstuk van de auto was geheel inge
drukt. Een bewijs voor de enorme snelheid,
waar mee gereden werd is dat het remspoor
zich over meer dan 35 M. uitstrekte.
Beide inzittenden zijn naar het Sophia-
ziekenhuis te Zwolle overgebracht.
Naar wij vernemen zijn beiden in den
afgeloopen nacht in het ziekenhuis overle
den.
De heer Van Dijk was 24 jaar oud, de
heer Thiehout 23 jaar.
DE GLADIOLUSTENTOON
STELLING TE HAARLEM.
OPENING DOOR DEN COMMISSARIS DER
KONINGIN.
Het aantal inschrijvingen van deelnemers
aan de groote tentoonstelling van Gladiolen
die de volgende week in het Krelagehuis te
Haarlem zal plaats vinden, overtreft de ver
wachtingen zoodat de groote tentoonstellings
zaal maar nauwelijks ruimte genoeg zal be
vatten voor de duizenden bloemstukken en
vazen, die door buitenlandsche en Neder
landsche kweekers zullen worden opgesteld.
De verwachtingen zijn in de kweekerswe
reld hoog gespannen en er is alle aanleiding
voor het bloemliefhebbend publiek om zich
op een groote gebeurtenis op bloemengebied
voor te bereiden.
Nimmer zal aan een weekeinde in den va-
cantietijd voor de vreemdelingen en bewo
ners der Spaarnestad zulk een attractie ver
bonden zijn als ditmaal.
De tentoonstelling wordt Vrijdag 31 Juli
om twee uur door den Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noord-Holland ge
opend en blijft tot en met Zondagavond 2
Augustus toegankelijk.
PéRET c.s. VRIJGESPROKEN.
PARIJS, 23 Juli (V.D.) Het. door den
Senaat gevormde Hooge gerechtshof heef.t
de beklaagden in het Snia Viscosa-proces:
Besnard, Favre en Vidai vrijgesproken met
210 tegen 53 stemmen.
AANSLAG OP CHINEESCHEN
MINISTER VAN FINANCIëN
TOKIO, 23 Juli (V.D.) Uit Sjanghai wordt
gemeld, dat gisteravond op het station te
Sjanghai een bomaanslag is gepleegd op den
Chineeschen minister van financiën en den
Japanschen ambassadeur, die met den mi
nister een onderhoud had over schadever
goedingskwesties van Japan aan China in
verband met de jongste anti-Chineesche in
cidenten op Korea, in den trein wilde stap
pen, werden door drie onbekenden twee
bommen geworpen, waardoor twee passa
giers, een politieagent en een koelie gewond
werden. Hoewel het station terstond werd
afgezet en gesloten, slaagde men er niet in,
,de daders te vinden.
O mot, jij fladderend insect,
Je ziet er zoo onschuldig uit
En danst zoo luchtig op en neer,
Onkundig van mijn wreed besluit,
'k Verdelg je niet voor mijn plezier,
Zooals 'k met duizendpooten doe,
Of menig ander kruipend dier,
Het doet me leed, dat geef ik toe.
Maar toch, je einde is nabij,
Meedoogenloos sla ik je neer
En waarlijk, 't is je eigen schuld
Ik handel slechts uit zelfverweer.
Je denkt: als ik hem niet belaag
En maar wat dans in luchtig spel,
Dat raakt zijn kouwe kleeren. niet,
Helaas je raakt mijn kleeren wel.
Je laaft je aan mijn winterjas,
Mijn sokken, wat 'n vreemde smaak
En als menu gevaarlijk ook,
Je drijft den kalmsten mensch tot wraak
Hier is mijn hand, maar niet als vriend,
Doch slechts als zegel op je lot,
Je hebt het aan jezelf verdiend,
Jij zoekt de mot, mot, dushet mot.
P. GASUS.
UITBETALING DER LOONEN
VOOR MORGEN VERZEKERD.
BERLIJN, 23 Juli ((VD.) Te bevoegder
plaatse wordt verzekerd dat de uitbetaling
van looneri morgen volkomen verzekerd is.
Er worden geen moeilijkheden verwacht.
HET ENGELSCHE BANK-
DISCONTO VERHOOGD.
LONDEN, 23 Juli (V.D.) Het Engelsche
bankdisconto is hedenmorgen verhoogd van
2 1/2 op 3 1/2 pet.
TOCH BIJEENROEPING VAN DEN
RIJKSDAG?
BERLIJN, 23 Juli (V.D.) Het. Persbureau
der Economische Partij deelt mede:
Nadat heden het voorstel der Economische
Partij tot verdaging der bijeenroeping van
den Rijksdag tot de terugkeer van den Rijks
kanselier is verworpen, heeft de voorzitter
der Economische Partij Drewitz den voor
zitter van den Rijksdag voorgesteld het
Seniorenconvent per 29 Juli bijeen te roepen
met als dagorde „bijeenroeping van den
Rijksdag".
Tegelijkertijd heeft afgevaardigde Drewtz
namens de Rijksdagfractie den voorzitter
van de Commissie van Buitenlandsche Zaken
voorgesteld de Commissie van Buitenlandsche
Zaken tegen Dinsdag 28 Juli bijeen te roepen
ten einde het rapport van den Rijkskanselier
en van den Rijksminister van Buitenlandsche
Zaken betreffende de resultaten der onder
handelingen te Parijs en Londen ter kennis
te nemen.
Emerson
Doe het NU
Het Petitionnement. Donderdag 1.580.000
Handteekeningen. Radio-aanbevelingen.
Uit een Duitsch Dagblad. Samenwerking
in een Friesch dorp.
(Ie blad, le pag.)
De gedelegeerden ter Londensche conferen
tie tevreden. De reactie in Europa echter
niet gunstig.
(2e blad, le pag.)
De beambtenbank van Breinen staakt de
betalingen.
(2e blad, le pag.)
College van Kardinalen door den Paus
bijeengeroepen
(2e blad, le pag.)
Het ongelukkige schot te Rotterdam. Ketste
de kogel tegen de steenen? Opnieuw twee
.slachtoffers.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.;
R. P.: Naar de Tioee Millioen.
(le blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
HET JUBILEUM VAN
„CRESCENDO".
EEN AUBADE.
De federatie van Haarlemsche Muziekver-
eenigingen biedt haar lid, de feestvierende
vereeniging ..Crescendo" van Spaarndam op
Zaterdagmiddag 7 uur, bij de opening van
haar jubileum, een aubade aan. Deze auba
de zal opgeluisterd worden door de 10 aan
gesloten vereenigingen.
De regeling is door het bestuur der Fede
ratie als volgt vastgesteld. De opstelling
vindt plaats op het kalfje, de kinderspeel
plaats aan den Kloppersingel, des avonds
6.30 uur. De deelnemende vereenigingen mar
cheeren in deze volgorde: 1. Johez, 2. St.-
Caecilia, 3. Voorwaarts, 4. Tramfanfare, 5.
Politiemuziekvereeniging, 6. Kunstkring. 7.
Harmonie-Crescendo, 8. Kunstgenot, 9. Utile
Dulci, 10. Excelsior.
De route welke genomen wordt is: Prin-
senbolwerk, Ken nemer plein, Schoterweg,
Cronjéstraat, Soendaplein, Florisstraat, naar
den Spaarndammerdïjk, waarlangs naar de
Kolk gemarcheerd wordt. Op de Kolk wordt
de feestmarsch, aangeboden door de feest
vierende vereeniging onder leiding van haar
directeur F. A. Dekker, uitgevoerd.
Hierna vertrekken alle vereenigingen naar
het feestterrein waar wederom de marsch
uitgevoerd wordt. Na afloop daarvan luiste
ren de deelnemers naar het concert door de
feestvierende vereeniging en Johez. Des
avonds na afloop gaan de deelnemers per
boot (door de feestvierende vereeniging
aangeboden) naar Haarlem terug.
HAARLEM, 24 Juli.
Naar de Twee Millioen.
Het aantal onderteekeningen van ons pe
titionnement heeft- Donderdagmiddag
1.580.000 overschreden. Wij zijn hard op weg
naar de twee millioen, maar het moet. nog
harder gaan. Ik doe daartoe nogmaals een
beroep op al diegenen, die hun handteeke-
ning nog niet onder het formulier geplaatst
en het ingeleverd hebben.
De toestand is, sinds wij twee weken ge
leden begonnen, veranderd. Overal in het
buitenland heeft de Nederlandsche actie
sterk de aandacht getrokken. Terecht heeft
men in de Duitsche, de Engelsche, de Fran-
sche, de Belgische, de Deensche pers enz. bij -
zonderen nadruk gelegd op het. feit dat de
geheele Nederlandsche dagbladpers, van alle
richtingen, hierin samen werkt. Men be
schouwt dit als een prachtig voorbeeld, een
schitterend voorbeeld, en meer dat plezierig
in onze Hollandsche ooren klinkt. Navolging
van het Nederlandsche petitionnement blijkt
in eenige landen reeds overwogen te worden.
Uit dit alles blijkt dat wij inderdaad nu
reeds „propaganda over de grenzen" maken.
Eigener beweging hebben die buitenlandsche
bladen zich voor onze actie geïnteresseerd.
Dat de geheele dagbladpers van een land tot
een dergelijke samenwerking komt is niet
alleen in ons land een unicum, maar in ge
heel Europa, en zelfs daarbuiten. Het is
waarlijk het „noch nie Dagewesene" dat ik
steeds beschouwd heb als de groote intrin
sieke waarde van dit petitionnement.
Nu de aandacht van het buitenland op ons
gevestigd Is dringt nog veel zwaarder de
plicht, er een groot en doorslaand succes van
te maken. Wij moeten met een eindtotaal
voor den dag komen, dat ook over de gren
zen grooten indruk zal maken. Wij moeten,
naar mijn meening, over de twee millioen
komen.
De dagelijksche campagne van de dag
bladpers eindigt a.s. Maandag, en het spant
erom. De waarde van onze actie is In zichzelf
groot, omdat de ettelijke honderdtuizenden
handteekeningen uit eigen beweging ge
plaatst zijn, omdat zij dus een machtige over
tuiging vertegenwoordigen. Maar het aantal
het eind-totaal, speelt een hoogst belangrijke
rol. Wil er kans op navolging in het buiten
land zijn, dan zal men daar ook moeten zeg
gen: Het Hollandsche totaal bewijst, dat men
inderdaad op deze wijze groot succes heeft,
dat men millioenen handteekeningen bijeen
kon brengen zonder een leger propagandis
ten die de mcnschcn moeten gaan overreden,
zonder lange voorbereiding, zonder noe
menswaardige kosten. Bedenk dat in deze
moeilijke tijden, in de meeste landen on
eindig moeilijker nog dan bij ons. de kosten
een groot bezwaar zijn tegen het op touw
zetten van groote campagnes.
Is ons totaal niet indrukwekkend genoeg,
dan zal men in andere landen zeggen: Zelfs
het Nederlandsche volk heeft zich niet
enthousiast genoeg betoond ondanks het on
gekende feit, dat de dagbladpers van alle
richtingen het in een eendrachtige actie is
voorgegaan.
Dat zou een blamage voor ons land zijn.
Diegenen die uit lakschheid. uit onverschil
ligheid uit betweterigheid hun naam niet
Doet Uw plicht
en teekent!
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapenings
conferentie In Februari 1932 te Genève te houden.
Georganiseerd door de Nederlandsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in
naam der menschelijkheid, die maatregelen te nemen die tot
ontwapening der naties zullen leiden.
Naam
Adres:
Naam:
Adres:
Naam
Adres
Naam:
Adres
Wij vestigen de aandacht er op:
a. dat de onderteekening slechts open
staat voor Nederlandsche mannen
en vrouwen van 18 jaar en ouder.
b. dat ieder slechts één dagbladformu
lier mag onderteekenen.
c. dat onderteekening van dit petition
nement geenszins inhoudt, dat men
zijn onderteekening aan andere ac
ties moet onthouden en dat omge
keerd het feit, dat men reeds een
ander petitionnement onderteekend
heeft, evenmin een beletsel mag zijn
om thans te teekenen (dit petition
nement staat los van alle andere
acties, door bijv. internationale groe
pen, partijen of beroepsorganisaties
als zoodanig ondernomen, het geldt
hier een manifestatie van het heele
Nederlandsche Volk als eenheid),
d. dat het onverschillig is, in welk blad
de lezers van meer bladen het formu
lier invullen; dat publicatie van het
cijfer van ieder blad niet afzonderlijk
zal geschieden en dat ijet totaalcijfer
van het geheele land geregel? zal
worden bekend gemaakt.
e. dat het formulier, met onderteeke
ning en adresvermelding zoo spoe
dig mogelijk aan het bureau van dit
blad moet worden gezonden, dat men
het mee kan geven met de bezorgers
of af kan leveren aan de in deze pa
gina genoemde adressen.
f. dat het petitionnement van het Ne
derlandsche Volk door de Nederland
sche Dagbladpers te Genève zal wor
den aangeboden.