IF©T©
Cabaret Modem
m
Heropening
Het Petitionnement
van de Nederlandsche
Dagbladpers.
Het woord is aan...
Draadloos vuur.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14777
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 28 Augustus 1831
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27%, per maand 1.20, per 3 maanden
f3.57%, franco per post ƒ3.8754, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post 0.72%.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN: 1—5 regels ƒ1.75. elke regel meer 0.35. Reclame#
/0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60t
elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje#
liederen dag) 1—3 regels f 0.30. elke regel meer 0.10. uitsluitend d contant
Gratis Ongevallenveizekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-, Duim f250.-. Wijsvinger f 1 50.-. Elke ande. vinger f I 50.-. Arm-of Beenbreuk fl 00—
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-, Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Wij deelen hierbij mede, dat de gelegen
heid tot teekenen voor het petitionnement voor
Internationale Ontwapening, georganiseerd
door de Nederlandsche dagbladpers op 31
Augustus definitief wordt gesloten. Na dien
datum worden door de dagbladen dus geen
formulieren meer aangenomen.
Wij verzoeken dus aan hen, die nog ge-
teekende formulieren in hun bezit hebben,
ons dezè onverwijld toe te zenden. Zij die als
nog wenschen te teekenen, doch geen for
mulier ter beschikking hebben, kunnen dat
tot den genoemden datum nog op ons kan
toor verkrijgen.
EEN GESCHENK AAN
AMSTERDAM.
HERINNERING AAN HET SOCIAAL-
ECONOMISCH CONGRES.
Ter gelegenheid van het Sociaal Econo
misch Congres heeft de Taylor Society een
bibliotheek bijeengebracht van werken op
het gebied van de wetenschappelijke be
drijfsleiding, Amerikaansche productie- en
distributie-methoden enz., daartoe geschon
ken door een groot aantal personen die zich
op dit arbeidsveld in de Vereenigde Staten
hebben onderscheiden. Deze bibliotheek van
ruim 160 der belangrijkste boekwerken en
talrijke brochures schent de Taylor Society
uit naam van de persoonlijke gevers, aan het
Seminarium voor'bedrijfseconomie van prof.
Limpeïg aan de Universiteit van Amsterdam.
De officieele overdracht aan het bestuur
der gemeente zal geschieden in de slotzitting
van het Congres, Vrijdagavond.
DE DO X TE NEW-YORK.
NEW YORK, 27 Augustus (V.D.) De
Duitsche vliegboot DO-X is om 17.31 uur M.
E. T. in de haven van New York aangeko
men. De DO-X, die heden van Norfolk in
Virginia was vertrokken, arriveerde om 17.15
M. E. T. boven de stad New York en vloog
eenige malen in groote cirkels over de stad.
Daarna zette de vliegboot koers naar de
haven, waar zij vlot landde.
Om 17.10 uur was de DO-X voor de eerste
maal boven de haven gekomen op zeer ge
ringe hoogte. Talrijke militaire en postvlieg
tuigen escorteerden de vliegboot. De in de
haven, liggende schepen lieten hun sirenes
loeien. De enthousiaste menigte begroette de
vliegboot.
NEW-YORK, 27 Augustus (V.D.) Bij de
ontvangst van de bemannin gvan de DO-X
werd vooral kapitein Hammer gefeteerd. De
indrukwekkende ontvangstplechtigheden die
draadloos over geheel Amerika werden uit
gezonden, werden besloten met het Ameri-
kaansche Volkslied.
NIEUWE GEVECHTEN IN
PORTUGAL
MADRID, 27 Aug. (V.D.) Volgens be
richten van de Spaansch-Portugeesche grens
kwamen heden gevechten voor in de stad
Lissabon tusschen de regeeringstroepen en
opstandelingen, waarbij het aan de laatsten
gelukte twee kazernes te verwoesten. De
treinen naar Lissabon kunnen de stad niet
bereiken en blijven op een 10 K.M. van de
hoofdstad liggend station staan. Ook in het
Noorden van Portugal wordt gevochten,
vooral te Coimbra, Oporto en Seduval. In
tegenspraak met andersluidende berichten
moeten de insurgent-en belangrijke successen
hebben geboekt. De Spaansche Minister van
Buitenlandsche Zaken deelt mede, dat in de
onmiddellijke nabijheid van het Spaansche
Gezantschap te Lissabon hevige gevechten
zijn gehouden. De leden van het Spaansche
Gezantschap zochten hun toevlucht in het
gebouw van het Engelsche gezantschap.
BUILENPEST TE BARCELONA.
MADRID, 27 Augustus (V.D.) In het
stadsdeel Hospitaiet te Barcelona werden
vijf gevallen van builenpest geconstateerd,
waarvan drie met doodelijken afloop. De
Minister voor Binnenlandsche Zaken deelt
mede, dat de wijk door de politie en perso
neel van den Geneeskundigen dienst is af
gezet.
VOLKSOPLOOP TE AMSTERDAM.
In de J. P. Heyestraat- te Amsterdam is
Donderdag een oploop ontstaan van 800
menschen, die zich richten tegen een politie
agent, die in die straat een eigen auto had
staan, welke door kinderen werd beschadigd,
waartegen de agent was opgetreden. Het
publiek had toen partij voor de kinderen
gekozen. Een man die den agent te lijf wilde
werd opgebracht.
Het publiek heeft later le banden van de
auto laten leegloopen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
het adres voor iedereen, annex lijs-
tenhandel, grootste keuze portretlijstjes
Kleine Houtstraat 112
Honoré de Balzac
„Boeken hebben geen andere o-pgave dan
de catastrophen uit te beelden, die door de
verandering der zeden te voorschijn zijn
geroepen".
(De N.C.R.V. zal Maandag as.
het Amsterdamsche vuurwerk
ter gelegenheid van den ver
jaardag der koningiji draad
loos uit zenden.)
De radio staat toch voor niets,
Zij spot met elke grens,
De aether is geduldig en
Voldoet aan iedren wensch.
Men heeft in het luchtig golvenspel
Weer iets heel nieuws bedacht,
Een vuurwerk wordt per radio.
Straks in uw huis gebracht.
Zet Maandag vrij uw toestel aan,
't Is niet in het minst riskant,
Wat draadloos u-gezonden wordt
Brengt geen gevaar van brand.
De televisie is nog niet
Voor het gebruik gereed.
U zult het schouwspel nog niet zien,
Later wellicht wie weet.
Nu is het spel van feilen gloed,
Van licht en kleurenpracht,
Dat vuurwerk biedt, een opgaaf nog
Voor uw verbeeldingskracht.
Maar wat er verder bij behoort,
't Geknetter en gesuis,
Gefluit, ge-hèèèè van het publiek,
Komt draadloos in uw huis.
Ik weet niet of een vuurwerk zoo
Ook uw intresse wekt,
Het is wat nieuws en dit staat vast:
Het wordt een knaleffect.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Zaterdag 29 Augustus a.s.
BEVERWIJK
WETHOUDERSBENOEMJNGEN.
WEER ONZEKERHEID.
Donderdagavond werd ten raadhuize op
nieuw een bijeenkomst gehouden van leden
van den gemeenteraad ter bespreking van
de a.s. wethoudersverkiezingen. In de vorige
besprekingen waren als candidaten voor de
beide wethouderszetels genoemd de heeren J.
F Braun (R.K. Staatspartij) en K- Steijn
(V. D. aftr.) Nadat de fracties deze oplos
sing in eigen kring hadden besproken, bleek,
naar wij vernamen, in de gisteravond gehou
den bijeenkomst, dat de voorgestelde verdee
ling der wethouderszetels niet aller instem
ming had. Over de bezetting van den twee
den zetel bleken de meeningen zoodanig uit
een te loopen, dat men niet tot overeen
stemming kon komen. Indien een compro
mis mogelijk was gebleken, zou de medewer
king van de R.K. Staatspartij verzekerd zijn
omtrent den tweeden candidaat, zelfs indien
hiervoor een S. D. A. P-'er in aanmerking
zou komen. Daardoor zou namelijk in den
raad een verhouding van 76 ontstaan. Ten
slotte bleek het groote struikelblok te zijn,
dat de 13 leden, welke de nieuwe raad zal
tellen, verdeeld zijn in 8 groepen, namelijk
5 R.K. Staatspartij, 2 S. D-A.P., 1 V.D.. 1.
Chr. Hist., 1 N. P., 1 lijst Eyking, 1 lijst Vis
ser en de heer Zwager, die met voorkeur
stemmen op de lijst van de R.K. Staatspartij
gekozen werd. Gezien thans voor den 2den
zetel verschillende candidaten worden ge
noemd, bleek op de in de vorige bijeenkomst
aangegeven basis geen overeenstemming
mogelijk te zijn. Het resultaat van de be
sprekingen was dan ook, dat iedere groep
ten aanzien van de wethoudersverkiezing
volkomen vrijheid wordt gelaten. Ook de
verkiezing van den heer Braun is daardoor
onzeker geworden. Het wordt echter niet on
mogelijk geacht, dat na de heropende be
sprekingen in de fracties alsnog door een der
groepen een compromis zal worden voorge
steld.
Het verloop, dat de zaak der wethouders
benoemingen thans heeft gehad, wijst erop,
dat verrassingen in de Dinsdag a.s. te hou
den raadsvergadering niet uitgesloten zijn.
IN EEN STALEN KOGEL.
NAAR DEN BODEM DER ZEE.
n j Twee Amerikaansche ge-
rSeLangnjke leerden, William Beebe
experimenten. en Otis Barton uit New-
York willen in een sta
len kogel in den Oceaan afdalen, tot een diep
te van 700 a 800 M.
De grootste diepte door hen bereikt-, was 500
M., en de waarnemingen daar gedaan, hebben
groote waarde gehad. De Amerikaansche
bladen verhalen in het algemeen de moeilijk
heden niet, die deze moedige pioniers van de
wetenschap zullen ontmoeten en geloöven
niet, dat het eerste resultaat kan worden
overtroffen.
Tegenover deze critische opmerkingen van
de Amerikaansche pers leggen Beebe en Bar
ton den nadruk op de resultaten van de eer
ste poging met betrekking tot de oceanogra
fie en de biologie. Want ofschoon de natuur
kundige factoren, die de zeestroomingen be
palen ons in het algemeen bekend zijn, is het
causale verband van deze verschijnselen nog
vrijwel geheel duister. Indien het gelukt, daar
antwoord op te geven, zou niet alleen een on
beslist twistpunt tot oplossing worden ge
bracht, maar dan zou den wij tevens in staat
zijn, groote practische meteorologische voor-
deelen te behalen, die in dienst van de scheep
vaart zouden kunnen worden gesteld.
Maar ook op het gebied van het onderzoek
van de zeefauna, die wij nog zeer onvoldoende
kennen, zou een verblijdende stap voorwaarts
kunnen worden gedaan. Wat b.v. de licht
gevende visschen betreft, moet worden toe
gegeven, dat onze kcnn._ nog zeer gebrekkig
is. Het is nog niet zoo lang geleden, dat ir\m
de aanwezigheid van geheimzinnige licht
bronnen op den bodem der zee veronderstelde,
dat men beweerde, dat het zwakke licht, het
welk nu en dan door de golven dringt, zijn
bestaan te danken heeft aan z.g. kosmische
stralen. Men wist toen nog niets van de phos-
phoresceerende visschen, wier lichtsterkte
die van de kosmische stralen ongeveer even
aart. Eerst voor Einstein was het weggelegd,
het stellige bewijs te leveren, dat de kosmi
sche stralen van de sterren afkomstig zijn,
een feit, dat professor Piccard na zijn vlucht
door de stratosfeer kon bevestigen.
Over de constructie van den stalen kogel,
waarmede de moedige onderzoekers hun in
teressante proef denken te nemen, verneemt
men, dat de wanden uit bijzonder hard staal
bestaan en van drie lensvormige ramen van
uiterst dik glas zijn voorzien. Aan den bui
ten kant van den kogel zijn verscheidene
meetinstrumenten aangebracht, waarvan de
bevestiging en montage in verband met den
enormen druk, waaraan zij blootgesteld zul
len worden, bijzondere aandacht en nauw
keurigheid vereischen. Een groot projectie
toestel nadert zijn voltooiing; de lichtbundels
moeten de onbekende wezens van de zeefauna
aantrekken.
De stalen kogel zal naar de plaats van het
experiment met een speciaal voor dit doel
vervaardigd schip worden vervoerd, hetwelk
gedurende de waarnemingen in telefonische
verbinding met de onderzoekers zal zijn. Of
het zal gelukken, bij het licht van het pro
jectietoestel foto's te nemen van de onder-
zeesche landschappen, gelijk het plan is,
dient te worden afgewacht.
DE WIELRENNER MARTIN
VLUGGEN VERONGELUKT.
HIJ REED 55 K.M.
Nabij de eerste voetbrug op den Meersse-
nerweg te Maastricht is Donderdagde be
kende Limburgsche renner Martin Vluggen
uit Ulestraten onder een vrachtwagen ge
reden en na overgebracht te zijn naar het
ziekenhuis „Calvariënberg" aldaar te onge
veer vijf uur overleden, meldt de Tijd.
De verongelukte, die drie en twintig jaren
oud is, reed 55 K.M. en passeerde een auto.
MOORD TE MAASTRICHT?
LIJK TUSSCHEN EEN MACHINE
GEVONDEN.
Een agent van politie te Maastricht heeft
Dinderdoag in den kelder van den vernismo-
len van de steenfabriek, de zgn. „Kammer-
moïen" zijn vriend J. J. Gielkens met een
totaal verbrijzeld hoofd in de kamraderen
der machine gevonden.
De vrouw van den doode, aldus de Msb.,
die ongerust was over het lang wegblijven
van haar man, die dien morgen geen werk
meer in den molen had, vroeg den agent
eens naar haar man om te zien. In den kel
der van den molen is deze toen tot de vree-
selijke ontdekking gekomen. Waarschijn
lijk is hier een ongeval buitengesloten en
een misdaad in het spel. Bloedsporen wijzen
er op dat het slachtoffer gedood is en toen
met het hoofd tusschen de raderen, der ma
chine is geworpen,
HULDIGING
Mr. HEERKENS THIJSSEN.
Door de rechtsche raadsfractie en de
R. K. Kiesvereeniging.
ye/: 6 r;
i v\£>v /y/.a/Svrrédfer
v//'(uAwd/rynv.'/cv.y/'rw-
t/cA'/rvm
//si v v (•/.>/(>;/-•
De door den heer Joh. Visser gecalligrafeerde
oorkonde.
Ten huize van den scheidenden wethou
der, Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen, had
Donderdagavond een bijeenkomst plaats,
waarop de rechtsche raadsfractie en de R.-K.
Kiesvereeniging den heer Heerkens Thijssen
hebben gehuldigd.
Aanwezig waren twee' leden der R.-K.,
twee van de A.-R. en twee van de Chr.-Hist,
raadsfractie en het dagelijksch bestuur der
R.-K. Kiesvereeniging. Voorts ook mevr.
Heerkens Thijssen en verdere huLsgenooten.
Het eerst voerde het woord de heer W. J.
B. van Liemfc, voorzitter der rechtsche raads
fractie, die ongeveer het volgende zeide:
In de laatste vergadering van onze Recht
sche Raadsfractie in haar oude samenstel
ling mocht ik tot u, mr. Heerkens Thijssen.
namens deze fractie, een woord van afscheid
en van dank spreken: een woord van af
scheid bij uw heengaan als lid van onze
fractie, maar ook een woord van dank voor
de vele waardevolle adviezen, welke wij van
u in onze vergaderingen mochten ontvangen.
Tevens wenschte ik u van ganscher harte
toe. dat de goede God u en uw gezin tot in
lengte van jaren zou mogen zegenen voor al
datgene, wat u voor de belangen der ge
meente Haarlem en voor onze rechtsche be
langen in het bijzonder gedurende uw 29-
jarig lidmaatschap van den Raad hebt ge
daan.
Gaarne wil ik op dit oogenblik dezen har
telijk gemeenden wensch nog eens herhalen
en er de hoop bij uitspreken, dat u nog lange
jaren in een goede gezondheid moge blijven
bewaard voor uw gezin en voor het vele
werk, dat gij, ik weet 't zeker, nog hoopt te
verrichten in het belang der gemeenschap.
Toen wij echter in die laatste vergadering
onzer fractie met deze woorden onze erken
ning uwer vele verdiensten uitspraken, was
reeds het plan bij ons gerijpt, deze erken
ning niet bij woorden te laten, doch door
een stoffelijk aandenken blijvend tot u te
doen spreken.
Wij hebben hiervoor iets gekozen, hetgeen
wij hopen ook naar uw geest zal zijn, ver
gezeld van een oorkonde, geteekend door de
genen, die u dit aanbieden en vervaardigd
door ons medelid, den heer Joh. Visser.
Wij hopen, dat beiden u steeds mogen her
inneren aan de vriendschappelijke samen
werking in onze' fractie.
Spr. bood hierna den heer Thijssen een
Delftsch bord aan, voorstellende het Raad
huis, met het wapen van Haarlem en het
wapen van het Gasthuis en een door den
heer Joh Visser artistiek bewerkte oorkonde,
onderteekend door de leden der rechtsche
raadsfractie, uitgezonderd den heer Baas,
die uitstedig is en later nog zal teekenen.
Hierna sprak Dr. Th. Koot, voorzitter der
R.-K. Kiesvereeniging.
Spr begon met te herinneren aan een uit
spraak van Prof. Bergman, dat sommige
hoogleeraren zelf voelen, dat zij ouder be
ginnen te worden en het oogenblik van heen
gaan voor hen is gekomen zonder dat de
studenten dit nog bemerken. Anderen daar
entegen wachten met heengaan tot de stu
denten de gevolgen van het klimmen der
Bord met afbeelding van het Raadhuis.
Mgr. Dr. Nolens overleden.
(3e blad. le pag.)
Groote Amerikaansche leening aan Enge
land? De betcekenis der financieels ma
noeuvres.
(2e blad. le pag.)
De huldiging van Mr. J. N. J. E. Heerkens
Thijssen.
(le blad, le pag.)
Het programma van de onthulling van het
monument van Domela Nieuwetihuis.
(2e blad, le pag.)
Opnieuw onzekerheid over de loethoudersver-
kiezing te Beverwijk.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
L. .4.: Skippyeen voortreffelijke film, door
kinderen gespeeld
(3e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
jaren van den Professor wél bemerken, maar
dan is het te laat.
Mr. Heerkens Thijssen. aldus spr.. moet tot
de eerste categorie gerekend worden. Dat hij
thans heengaat, getuigt van aelfbeheersching
en wijs inzicht. Gedurende 30 Jaren Is hij
raadslid geweest en daarbij waren de moei
lijke oorlogsjaren. Hij behoorde tot de op
richters der R.-K. Kiesvereeniging en van
den Alg. Bond van Kiesvereenigingen en was
25 jaar lang penningmeester van de R.-K.
Staatspartij. Ook was hij leider van den
Rijkskieskring. Dank zij zijn krachtige con
stitutie heeft Mr. Heerkens Thijssen al zijn
functies kunnen waarnemen. Hij heeft een
ontembaren werklust en is oud geworden
zonder oud te zijn. Zijn naam blijft verbon
den aan de ontwikkeling van het politieke
leven in Haarlem. i
Bord met de woning van Mr. Heerkens
Thijssen op het Plein.
Natuurlijk zijn ook onaangename dingen
hem niet bespaard gebleven. „Moge het u een
troost zijn", aldus spr. „dat uw leven is ge
vuld geweest met arbeid".
Dr. Koot eindigde met de woorden van een
zijner leermeesters, die geheel op Mr. Heer
kens Thijssen van toepassing zijn: „Wenn
ich auf mein ganzes Leben zurückblickc, so
kan ich wohl sagen, dasz ich viel Glück ge-
habt, viellelcht mehr als ich verdient habe.
Freude an meinen Arbeit habe ich stets ge-
habt und konnte ich noch einmal jung wer
den, ich würde mir keinen anderer wahlen".
Spr. bood den heer Thijssen eveneens een
Delftsch bord aan, voorstellende de woning
van den heer Thijssen met diens wapen en
het wapen van Haarlem.
Mr. Heerkens Thijssen zeide in zijn dank
woord, zeer getroffen te zijn door de ge
sproken woorden en de aanbieding der ge
schenken. Het was hem hoogst aangenaam
geweest in deze dagen, bij het scheiden van
veel dat hem lief was, telkens zooveel blijken
van waardeering te ondervinden. Toch heeft
dit alles ook een glimp van weemoed, Het
spreekt van wat was, niet van „worden".
Spr. herinnerde aan zijn politieke loopbaan
in Provinciale Staten, Eerste Kamer en Raad
en hoopte nog levenskrachten te behouden
om veel voor „het gemeene best" te kunnen
doen.
Ook namens zijn familie dankte spr voor
de geschenken. Als hij er niet meer zijn zal,
zullen de borden tot zijn kinderen spreken
en er van getuigen, dat hun vader niet te
vergeefs heeft geleefd vin Haarlem.
De heer G Wolzak, namens de A.-R. en de
heer Joh. Visser, namens de Christ.-Hist.
Raadsfractie, sloten zich bij de gebrachte
hulde aan. Zij allen roemden de prettige sa
menwerking tusschen de verschillende on
derdeden der rechtsche raadsfractie, welke
aangename samenwerking voor een groot
deel te danken is aan Mr Heerkens Thijs
sen, die tot voor 4 jaar voorzitter der recht
sche fractie was.
De heer Thijssen dankte beide sprekers,
hoopte dat de goede samenwerking zou
voortduren en wekte op tot een trouw be
zoek aan de fractievergaderingen.
Hierna bleef men nog geruimen tijd ge
zellig bijeen.
200 HUIZEN EN BARAKKEN IN
ITALIË AFGEBRAND.
ROME, 27 Aug. (VJD.) In een plaatsje
bij Reggio Calabra is. naar gemeld wordt
brand uitgebroken. Daar na de aardbeving
van 1908 de bevolking grootendeels in hou
ten barakken woont, vond het vuur gretig
voedsel. Ongeveer 200 huizen en barakken
werden een prooi der vlammen.
