C4TZ
Uit Haarlem's Gemeenteraad.
fTA'AKLEM'S DAGBLAD
VRIJDAC
VIERDE BLAD
Tl SEPTEMBER 1931
Voortzetting van het financiëel debat.
(Vergadering van Donderdag 10 September)
De heer Westerveld (SD.A.P.) zette
zijn rede voort om te betoogen, dat het on
verstandig is om den bouw van groote wer
ken stop te zetten, want dan moet immers
veel meer geld aan werkloozen uit-gekeeTd
worden. Het is benepen om alles stop te zet
ten want dan treft men ook nog anderen
dan de Haarlemsche arbeiders, namelijk de
mannen die elders de steenen en de pannen
bakken.
De heer Visser (Christelijk Historisch)
hoopt, dat de tijd die nu aan dit debat be
steed wordt, afgetrokken zal worden van de
begrootingsdebatten. Kunnen wij bij de be
grooting nu niet afzien van de algeroeene
beschouwingen?
Geroep: dan is er weer nieuwe stof!
De heer Visser vervolgde, dat de Chris-
telijk-Historische partij indertijd niet inge
gaan is op het aanbod van de S.D.A.P. om
tot een werkmeerderheid te komen, maar
toch steeds bereid is om met andere partijen
samen te werken als die de voorstellen van
zijn partij willen steunen.
De heer Reinalda (S.D.A.P.)ach zoo!
De SD.A.P. heeft in het debat opgemerkt,
dat de C. H. partij in stemmenaantal bij de
laatste raadsverkiezing achteruitgegaan is.
Maar de S.D.A.P. verkeert in dezelfde om
standigheden
De Voorzitter: de S.D.A.P. zal dit met
mannenmoed dragen, maar laten wij nu tot
de financieele nota komen.(luid gelach).
De heer Visser pleitte voor het opnieuw
aanvragen van de rijkssubsidie voor het M.O.
Dit scheelt f 125..000 in het jaar. Daarmede
wordt geen aanslag gedaan op de kwaliteit
van het onderwijs.
Als de belastingen in Haarlem, op wensch
der S.D.AP. eerder verhoogd zouden zijn ge
weest, zouden de arbeiders daar ook door ge
troffen zijn geworden. 86 pet. van de Haar
lemsche bevolking behoort tot den arbeiden
den stand.
De bnig over het Donkere Spaarne zou al
klaar geweest zijn, als de raad genoegen ge
nomen had met het goedkoopste plan. Toen
het dure plan door den raad aangenomen
werd /verbleekte de wethouder van finan
ciën, zoo iets gebeurt slechts zelden.
Geroep: niemand heeft het gezien!
De heer Visser zou tegen het vooi'stel
tot het stopzetten van den gemeentelijken
woningbouw niet stemmen. Particuliere wo
ningbouw wordt soms tegengewerkt door de
gemeente, spreker is een geval bekend, dat
een werk een half jaar onnoodig vertraagd
is.
Wethouder Mr. Gerritsz: betreft het
hier woningbouw?
De heer Visser: Het geldt hier een ge
bouw voor een arbeidersorganisatie. Er is
veel getreuzeld met het beoordeelen van de
bouwplannen. Ook de Schoonheidscommissie
heeft daaraan schuld.
De opruiming van krotwoningen moet
voortgaan. Er moet evenwel op gelet wor
den, dat geen ongewenschte elementen naar
Haarlem komen, de „trek" naar de stad moet
tegengegaan worden, want anders komen wij
hooit' door het woningtekort.
Wat de tonnetjes-belasting betreft, heeft
de directeur der reiniging destijds in de com
missie voor de reiniging, alle aanwezigen van
de billijkheid overtuigd. De gemeente bewijst
hier diensten die betaald moeten worden.
De heer Adrian (V. B.) vond het onjuist,
'dat nu feitelijk begrootingsdebatten gehou
den worden zonder voorbereiding in de af-
deelingen en in de fracties.
Onze financiën zijn in de war, maar dat
komt niet door het beleid, maar door de cri
sis. De bom die door de S-D.A.P. geworpen
is, is verkeerd gesprongen
De heer J oosten (S.D-A.P.V: wij werpen
niet met bommen, misschien is het een bon
bon geweest(gelach).
De heer Adrian vervolgde, dat de ver
kiezingsstrijd der S.D.A.P. bewerkt heeft, dat
de Vrijzinnig-Democraten zich opgeworpen
hebben als de redders onzer financiën, de be
zuinigers. De inboorlingen van Haarlem (ge
lach), ik bedoel de inwoners van Haarlem,
hebben daarop meer dan ooit te voren ge-
stemd op de Vrijzinnig-Democraten. De Vrij
heidsbond heeft daardoor geleden, maar dat
was dus niet, omdat de kiezers de beginselen
van den Vrijheidsbond den rug hebben toe
gekeerd.
Er is gezinspeeld op een samenwerking tus-
schen den Vrijheidsbond en de Christelijk-
Historïschen, maar er is geen sprake van deze
samenwerking in de toekomst, ook al steunt
de Vrijheidsbond nu het voorstel van Mr. de
Rijke over het pensioen-verhaal. Het over
lijden van den heer Loosjes is oorzaak ge
weest, dat niet de Vrijheidsbond zelf met dit
voorstel is gekomen. De heer Loosjes had
zoo'n voorstel al voorbereid.
Laten wij nu gaan sparen voor de zeer
slechte jaren, 1934 en 1935, die volgens de
heeren Joosten en Reinalda in aantocht zijn.
Geroep: dus de ambtenaren en werk
lieden moeten voor ons gaan sparen!
De Vrijheidsbond wil, zoo vervolgde de
heer Adrian, meegaan met het voorstel van
B. en W. om de opcenten van de Personeele
Belasting van 50 op 100 te brengen, omdat
dit beter is, dan de opcenten op de Fonds
belasting te verhoogen. Ook al gaat de frac
tie in hoofdzaak mee met het voorstel tot de
verhooging van de tarieven.
Verder wil de Vrijheidsbond in elk geval de
brug over het Zuider Buiten Spaarne eerder
bouwen dan die over het Donkere Spaarne.
De toestand op de Lange Brug is onhoudbaar
Spreker is ook tegen het stop zetten van
groote bouwwerken, men moet goed toezien
wat er gebouwd wordt. Het noodzakelijke
moet voorgaan.
De heer Meijers (S.D.A-P) bestreed de
tonnenbelasting, omdat de huiseigenaars die 1
belasting, plus nog een toeslagje, op de huur
ders zullen verhalen.
Spreker keurde het voorstel-de Rijke om
de pensioenpi-emie gedeeltelijk te verhalen,
sterk af. Het betoog van Mr. de Rijke, dat
verlaging der arbeidsloonen de werkloosheid
zal doen verminderen, is onjuist. De werkloos
heid is vooral een gevolg van rationalisatie.
Het moet gezocht worden in een betere ver-
dceiing der productiemiddelen.
De heel' Mr. Bijvoet (R.-K.) wilde ver
schillende punten uit het betoog van den
heer Reinalda behandelen in een rede te
houden bij de begrooting,, omdat nu alleen de
financieele nota aan de orde is. Spreker is
tegen het voorstel tot verhaal van de pen
sioen-premie, omdat anders de ambtenaren
en werklieden, die ook getroffen worden door
de voorstellen van B en W. inzake belasting
en tariefsverhooging, dubbel zouden worden
getroffen. Overheidspersoneel hebben wel
een vaste posit-ie. maar missen daartegenover
ook de mogelijkheid om aicli te ontplooien.
Bovendien weet de fiscus precies hoeveel dit
personeel verdient, zoodat het steeds de volle
100 pet. moet betalen, terwijl er vele bur
gers zijn die belasting weten te ontduiken.
Toch moeten de ambtenaarssalarissen niet
als een heilig huisje beschouwd worden, al
thans niet als de tijden nog slechter worden
Als het in de toekomst noodzakelijk is, zullen
de ambtenaren en werklieden met pensioen
verlaging genoegen moeten nemen, maar
men moet niet daarmede beginnen.
In goede tijden heeft de Rechterzijde de
voorstellen van Mr Slingenberg gesteund, nu
moet de Rechterzijde consequent zijn en in
de slech-te tijden ook de plannen om tot ver
betering te komen, steunen. Men moet die
voorstellen als één geheel zien en dus alles
of niets accepteeren.
Zou het mogelijk zijn, dat B. en W. een
staat maken van rente en aflossing die jaar
lijks uitgegeven worden als een groot werk
wordt uitgevoerd en hoeveel extra uitgekeerd
zou moeten worden aan werkloozensteun als
dit werk niet zou worden uitgevoerd.
De heer Boes (V. D.) kon namens zijn
fractie vei'klaren, dat deze de financieele
voorstellen van B. en W. kan steunen. Het
voorstel van Mr. de Rijke moet zij daaren
tegen bestrijden. Tenslotte zij spreker, dat
er van bondgenootschap van de Vrijzinnig-
Democraten en de Rechterzijde geen sprake
is. Van eenige overeenkomst is geen sprake.
DE WETHOUDERS AAN
HET WOORD.
Rede van den wet
houder van financiën.
Mr. Slingenberg (V. D.)wethouder
van financiën, zei dat de heer Joosten ge
zegd heeft, dat in de verkiezingsdagen door
de Vrijzinnig-Democraten de slechte dingen
over de financiën, die in aantocht waren,
verzwegen zijn. waarbij hij zelfs sprak over
politieke stommelingen. De heer Reinalda
heeft bovendien gezegd, dat de Vrijzinnig-
Democraten in den verkiezingsstrijd beloofd
hebben, dat er geen belastingverhooging zou
komen. Wij zouden ons zoo vervolgde de
wethouder dus schuldig gemaakt hebben
aan woordbreuk. Maar dit verwijt is onjuist.
Er is reeds voor den verkiezingsstrijd door
spreker in den raad gezegd, dat er moeilijke
tijden in aantocht waren. In de verkiezings-
lectuur is bovendien door de Vrijzinnig-De
mocraten vastgesteld, dat geen beloften voor
de toekomst gegeven konden worden. Alleen
is beloofd, dat de lasten die op de burgerij
gelegd moeten worden, „zoo gering mogelijk"
gemaakt zullen worden.
Het is onjuist, dat er een bondgenootschap
is gesloten tusschen de Vrijzinnig-Democraten
De Vrijzinnig-Democraten hebben bij de wet
houdersverkiezing niet alleen gestemd op de
rech.tschen wethouders, maar ook op den
socialistischen wethouder. De Vrijzinnig-
Democratische fractie is geheel onafhankelijk
/ebleven. Als een Rechtsch lid tegen de voor
stellen van spreker zou stemmen, zouden de
Vrijzinnig-Democraten daartegen niets kun
nen zeggen op grond van de wethoudersver
kiezingen. Intusschen hoopt spreker, dat men
van Rechtsch algemeen voor de voorstellen
zal stemmen. En de Vrijzinnig-Democraten
evenzeer. De Vrijzinnig-Democratische fractie
kent niet de cadaver-discipline van de S.
D. A. P
De heer Joosten: Wat bedoelt u....
Mr. Slingenberg: Mr. Gerritsz had zich
aanvankelijk vereenigd met de voorstellen
van B. en W., maar hij heeft later een bood
schap van de partij gekregen, dat hij niet
mocht meegaan
De heer Joosten: Die boodschap is niet
gegeven
Mr. Slingenberg: Mr. Gerritsz heeft
't ons toch zoo gezegd! Voortgaande zei spr.
dat het onredelijk van de soc.-dem. fractie
is. om B. en W. wel te machtigen hoogere
uitgaven te doen voor werkloozensteun en
andere dingen, en nu er geld noodig is, mag
men B. en W. het geld niet weigeren om de
tekorten te dekken.
Als de S.D.A.P. de voorstellen van B. en W.
verwerpt, moet zij daarvoor iets anders in de
plaats stellen. De redeneering, dat de S.D.A.P.
niet met voorstellen gekomen is uit politieke
overwegingen, _is een uitvlucht. De heeren
kunnen evenwél niet met andere voorstellen
komen. Hetgeen de heer Joosten terloops
aanbevolen heeft, kan namelijk geen redding
bieden.
De tekorten van Haarlem zijn ontstaan door
de crisis, maar er is gelukkig geen aanlei -
ding om in een paniekstemming te verkeeren.
Dat wij nu door de crisis zullen kunnen
heenkomen, zal .te danken zijn aan de ge
voerde financieele politiek. Als wij de politiek
der S.D.A.P. gevolgd hadden, zouden wij die
mogelijkheid niet bezitten, want dan zou
terwille van de sociale maatregelen die de
S.D.A.P. voorstaat, de belasting indertijd reeds
zoo hoog opgevoerd zijn, dat nu geen nieuwe
verhooging mogelijk zou zijn.
Haarlem is door de belastingpolitiek van de
raadsmeerderheid in de laatste tijden gewor
den een plaats van vestiging, er komen ook
bezitters van groote inkomens.
In 1930 heeft spreker pessimistisch over de
Haarlemsche financiën gesproken, waarop de
heeren Reinalda en Joosten den financifelen
toestand juist gunstig noemden.
Nu komen B. en W. met de resultaten van
1930, waarbij blijkt, dat er een tekort van
3 ton is. Men kan dit tekort dus niet wijten
aan het slechte financieele beheer. Het is
zuiver een gevolg van den slechten econo-
mischen toestand, waaronder niet aheen
Haarlem lijdt, maar alle Nederlandsche steaen
en trouwens de geheele wereld.
De critiek der S.D.A.P. op de leeningpolitiek
is ook ongegrond. Het is juist, dat wij in
1934 bijna een millioen meer moeten betalen
aan rente en aflossing, maar daaronder is
een zeer groot deel aan productief werk. dat
dus ook weer geld inbrengt. Bovendien heb
ben de socialisten nooit tegen de raadsbe
sluiten gestemd, die tot die leeningen aan
leiding gegeven hebben.
De heer Slingenberg, voortgaande, verklaar
de, dat het voorstel van Mr. de Rijke in
zake het verhaal van de pensioenpremie, eerst
in het Overleg behandeld zou moeten wor
den. Daarom kunnen B. en W. zich over dit
voorstel nog niet uitlaten, want B. en W.
moeten dan niet met een vaste opdracht in
het Overleg komen,
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
gesft geuren smaak j
aan uw glaasje<
CAT2&ZOON VANPEKELA,
G RO NING Dl
maak I
«EU,
J
Wat het uitvoeren van groote bouwwerken
in een crisistijd betreft, is vast te stellen,
dat alleen noodzakelijke werken uitgevoerd
mogen worden. Maar velen meenen, dat de
brug over het Donkere Spaarne niet nood
zakelijk is. Daarom meenen B. en W.. dat
het beter is. om het geld te besteden voor den
bouw van de brug over het Zuider Buiten
Spaarne. De brug over het Donkere Spaarne
zou het eerste jaar ongeveer f 41.000 kosten
aan rente en aflossing.
De heer Jóbstin heeft gezegd, dat de op
centen op de Fondsbelasting verhoogd kun
nen worden tot 100. Maar zoo'n verhooging
kan pas ingaan met 1 Mei 1931, zoodat dit
niet helpt voor de tekorten van 1930 en
1931. Bovendien zou men dan de progressie
in de heffing moeten opgeven en zich dan
bovendien, omdat men boven de 80 opcenten
gaat, nog onder curateele stellen van de re
geering. De opcenten op de Grondbelasting
kunnen wel is waar verhoogd worden maar.
dan zou de evenredigheid in ons belasting
stelsel geheel in gevaar komen.
De verhoogde opcenten op de Personeele
Belasting kunnen ook pas in Jan. 1932 in
gaan. Er zit dus niet anders op, om nog geld
voor 1931 te krijgen, dan de voorstellen die
B. en W. gedaan hebben tot verhooging der
tarieven. Bij het opmaken is getracht de
lasten naar billijkheid te verdeelen. Men moet
dan tarieven en belasting samen bekijken.
Er zit wel degelijk progressie in de Personeele
Belasting, omdat er een progressie van 8 tot
12 in het grondtarief is gelegd. Van een huur
waarde van f 250 is slechts 1/5 belast, van een
huurwaarde van f 1000 4/5. Ook is er pro
gressie wat de kinderaftrek betreft. Als men
met een groot gezin in een arbeiderswoning
woont, betaalt men bijna geen belasting. Er
is dus wel een zeer sterke progressie.
Ook de opcenten op de Fondsbelasting zijn
progressief. Spreker kan zich levendig voor
stellen, dat er bezwaren gemaakt worden
tegen de verhooging van de tarieven van gas
en electriciteit. Het is evenwel absoluut noodig
Er is ook daarbij door B. en W. gestreefd naar
billijkheid. Allereerst is het eenheidstarief
voor electriciteit verlaagd, namelijk van 22
tot 20 cent. Dit is een belangrijke verlaging
voor de kleine gebruikers.
Bovendien is bij het vaste recht voor de
electriciteit gestreefd naar een billijker rege
ling, namelijk door een bewoner van een
klein huis minder vast recht te laten be
talen, dan een bewoner van een groot huis.
De commissies uit den raad waren het met
B. en W. eens, dat het beste stelsel gekozen
is, dat in aanmerking kan komen om tot
verhooging der inkomsten te leiden.
Groote gebruikers van gas en electriciteit
kunnen zoo noodig bezuinigen, want niet alles
wat gebruikt wordt aan gas en electriciteit
kan aangemerkt woi-den als ..noodzakelijk
voor het levensonderhoud". Er zijn gezinnen
die het dubbele gebruiken van gezinnen die
in gelijke omstandigheden verkeeren.
Het is billijk, dat de muntgasgebruikers
f 3.60 per jaar voor de installatiekosten be
talen, want nu kosten die muntmeterlei
dingen f 75.000 aan de gemeente in het jaar.
Het amendement-Klein om aan muntmeter
gebruikers die minder dan 360 M3. gas per
jaar gebruiken geen f 3.60 installatiehuur te
vragen, maar voor hen den prijs van het
gas met 1 cent per M3. te verhoogen, kan
niet aanbevolen worden, omdat het admini
stratieve moeilijkheden tengevolge zou heb
ben. Bovendien kan niet gezegd worden, dat
de kleinste gasverbruikers het minst kapi
taalkrachtig zijn.
De motie-Peper om de 2 1/2 centstukken die
in de muntmeters gestopt zijn, omdat er gas-
penningen. te kort waren, te berekenen tegen
10 en niet tegen 11 cent, heeft bij B. en W.
geen bezwaren. Toen de voorstellen tot gas-
prijsverhooging bekend geworden waren, wer
den er penningen opgekocht door personen,
die er winst uit wilden kloppen. B. en W.
moesten toen maatregelen nemen om de gas-
penningen slechts „mondjesmaat" te ver
strekken en daardoor zijn moeilijkheden ont
staan. De goedgezinden waren dupe van de
de hamsteraars. B. en W. zullen een maatregel
treffen inzake die 2 12 cent stukken.
Het amendement-van Kessel, om de bui
tenwijken ook in de 3de klasse der Perso
neele belasting te stellen, ontraden B. en
W. Bovendien is zoo'n zelfde voorstel al door
den raad verworpen.
Aan het slot van zijn rede zei spreker, dat
als men de vooi-stellen, van B. en W. niet wil
aannemen, men met andere voorstellen zal
moeten komen. De voorstellen van B. en W.
zijn niet aanlokkelijk maar helaas noodza
kelijk (applaus).
Mr. Gerritsz, wethouder van Open
bare Werken, zei, dat de steller van de fi
nancieele nota feitelijk aanleiding gegeven
heeft tot dit algemeene debat, dat gedeelte
lijk bij de begrooting thuishoort.. Toen de
heer de Rijke over de crisis in Amerika be
schouwingen gaf, heeft hij onjuiste dingen
gezegd. Het is bijvoorbeeld niet juist, dat
de crisis ontstaan is door hooge loonen.
Loonsverlaging kan geen opheffing der cri
sis tengevolge hebben. Daarom is spreker
ook tegen het voorstel om te tomen aan de
arbeidsvoorwaarden van het gemeenteperso-
neel. Men zou in het Overleg niet kunnen
betoogen, dat de bedrijven der gemeente de
loonen der werklieden niet kunnen betalen.In
de praktijk heeft elk weinig bemerkt van de
daling van de levenskosten.
De woningbouw mag niet stopgezet wor
den, er is te Haarlem nog een groot tekort
aan arbeiderswoningen. De heer Visser be
hoeft niet bang te zijn, dat zich te Haarlem
werklooze arbeiders vestigen. Om te werk ge
steld te worden, moet een arbeider immers
hier eenigen tijd gevestigd zijn. Haarlem
zal, gedwongen door de slechtere economi
sche toestanden voor de arbeiders, huizen
moeten bouwen met lage huren voor de
slechter gesitueerde arbeiders.
De heer Visser heeft geklaagd over achter
stand bij Bouw- en Woningtoezicht, maar
dit komt niet omdat geen voldoende mede
werking verleend wordt. Er wordt omdat het
personeel overladen is met werk, nog een in
specteur aangesteld.
Toen B. en W. hoorden van het oponthoud
bij den bouw van 'n eigen gebouw voor de R.K.
Landarbeidersbond, hebben B. en W. on
middellijk ingegrepen, waardoor de zaak 1
binnen enkele dagen in orde was. Het opont
houd heeft geen 6 maar 2 maanden ge
duurd en van die 2 maanden heeft de ax- 1
f chitect nog eenigen tijd noodig gehad om te
voldoen aan de rechtvaardige aanmerkin
gen van de Schoonheidscommissie.
Wat den bruggenbouw betreft, meende
spreker, dat elk jaar een brug ge
bouwd moest worden. Hij is met de brug
over het Donkere Spaarne eerst gekomen,
omdat toen nog niet begonnen kon worden
met de brug over het Zuider Buiten Spaar
ne. De raad heeft zich daarmede vereenigd.
Toen is het oponthoud gekomen door het
optreden bij en van Ged. Staten. Spreker
heeft daarop om tijd te winnen, laten begin
nen aan het ontwerpen van de brug over het
Zuider Buiten Spaarne. Dit voorbereidende
werk is al verricht en B. en W. hebben reeds
aan Openbare Werken opdracht gegeven
om de plannen nader uit te werken. In het
begin van het volgende jaar kunnen die
plannen geheel gereed zijn. Op het oogenblik
beide bruggen te bouwen gaat niet. Om
dat er een meerderheid in B en W. was. om
nu de brug over het Zuider Buiten Spaarne
te bouwen, heeft spreker zich daarmede ver
eenigd. Daardoor wordt de brug over het
Donkere Spaarne voorloopig naar den ach
tergrond gedrongen."
Het verkeer bij de Lange Brug, dat dik
wijls zeer druk Ls en dikwijls tot een chaos
leidt, zal door het bouwen van de brug over
het Zuider Buiten Spaarne veel verbeteren.
Bij de begrooting zullen B. en W. mede-
deelen welke groote .openbare werken in de
komende jaren uitgevoerd kunnen worden.
Stopzetten zou beteekenen het paard ach
ter den wagen te spannen. Om velerlei fac
toren moet men denken. Wij moeten ook
aan onze metaalnijverheid denken, die er
heel slecht voorstaat. De gemeente moet
door werkverruiming ingrijpen en bedrijven
die voor de toekomst levensvatbaarheid heb
ben, helpen in stand te houden.
Wat de opmerking van den heer Slingen
berg over de cadaverdiscipline betreft, merk
te spreker op, dat hij aanvankelijk vaag in
zijn uitlatingen moest zijn. omdat hangende
was de mogelijkheid, dat er een compromis
zou komen over een werkmeerderheid In
het college van B. en W. heeft spreker zich
alleen verklaard voor de wijziging van de
Personeele Belasting. Zijn stem over de an
dere punten heeft hij voorbehouden, het
geen trouwens in de nota opgenomen is.
Het blijkt dat de politieke samenstelling
in den raad na de verkiezing belangrijk ver
anderd is. De meerderheid van de financieele
commissie heeft zich al verklaard voor ver
haal der pensioen-premie. Blijkens het. debat
in den raad en het voorstel van mr, de Rijke
heeft dat denkbeeld al meer aanhai#: ge
vonden. Spreker hoopt evenwel, dat de
raadsmeerderheid zich van dit voorstel zal
afwenden.
Er is evenwel geen sprake van cadaver-
.discipline bij ae S.D.A.P., maar als het dan
zoo moet gaan sluit spreker zich, zooals hij
van zijn jeugd af aan gedaan heeft, bij de
S/DA.P., zijn partij, aan. (applaus).
In de avondvergadering was eerst het
woord aan den heer Van Liemt (R.K.),
wethouder der bedrijven, die de heffing voor
het ledigen van beerputten en het wisse
len der tonnen verdedigde. Alleen voor de-
beerputten wordt precario geheven als zij in
gemeentegrond liggen, maar dit behoort tot
de zeldzaamheden. Aanvankelijk was spreker
ook bang dat de huiseigenaars de huur
zullen opslaanu om de 3 gulden tonnengeld
van de huurders terug te halen. De eige
naars van krotten zullen evenwel, zoo over
woog spreker nader, voorzichtig zijn met
steeds de huur op te drijven, want. anders j
zullen zij met hun krotten zonder huurders i
blijven zitten. Het zal dus wel losloopei\ met
die huurverhoogingen. Bovendien zal dc hef
fing in de hand werken, dat de tonnen wor
den opgeruimd, om vervangen te worden
door W. C.'.s.
De groote beerput der gemeente is niet al
te best meer, als de tonnen er nog lang blij
ven zal nog een nieuwe verzamelput ge
maakt moeten worden en dat zal veel geld
kosten. Omdat de eigenaars van huizen, die
op het riool uitloozen ook precario moeten
betalen is het billijk, dat de huiseigenaars
die tonnen in hun huizen hebben, ook iets
in de gemeentekas storten. Voor tonnen die
in huizen staan die niet- op het riool kunnen
aansluiten, zal vrijstelling van de heffing
gegeven worden.
De replieken.
De heer De Braai (A.R.) meende, dat
het raadsdebat geen juisten indruk gegeven
heeft van de nieuwe samenstelling van den
raad. Die is niet zooveel veranderd als door
sommige sprekers is betoogd. Het spijt spre
ker, dat mr. de Rijke, het jongste lid van
de Christ, fractie, in samenwerking met den
heer Visser en twee andere raadsleden, met.
het voorstel gekomen is, om pensioenverhaai
in te voeren.
Hij zal daarvan geen plezier hebben. In het
Overleg komt er toch niets van terecht. Daar
om gaf spreker den raad om het voorstel in
De aanvallen die op den heer Wolzak ge
daan zijn, zijn voor een deel onjuist. Spreker
wilde dit vaststellen in het belang der A. R.
partij. De heer Wolzak heeft niet gezegd, dat
hij het voorstel de Rijke onderschrijft, de heer
Wolzak is niet verder gegaan dan informatie
te vragen, dus hetzelfde als B- en W. in hun
/rwta hebben geschreven. Dc heer Wolzak
heeft ook niet de bedoeling gehad den woning
bouw geheel stop te zetten. Evenmin wil hij
afbreken wat Mr. Bruch als wethouder van
onderwijs heeft opgebouwd, al stelde bij de
vraag of het geen tijd wordt weer pogingen
aan te wenden om de rijkssubsidie voor het
M. O- terug te krijgen.
Is het niet mogelijk de bouw van de brug
over het Donkere Spaarne naar de toekomst
te verschuiven? Uitstel behoeft dan geen af
stel te zijn.
De heer Castricum (R.K.) protesteerde
tegen het verwijt van den heer Reinalda, dat
hij een politiek verdedigd heeft die vijandig is
aan de belangen der arbeiders. Sprekers mee
ning is, dat tenslotte de voorstellen van B. en
W. aanvaard moeten worden, maar zoo gauw
de financiën het even toelaten, moeten de
tarieven van gas en electriciteit weer verlaagd
worden. Het is onjuist het raadsbesluit voor
den bouw van de brug over het Donkere
Spaarne in te trekken, beter is om alleen te
besluiten den bouw voorloopig uit te stellen.
De heer Joosten (S.D.A.P.) hoopte ook,
dat de heer de Rijke zijn voorstel zal intrek
ken, want het is niet te verdedigen. De loo
nen der Haarlemsche arbeiders zijn reeds vrij
laag, zoodat die absoluut niet verminderd
kunnen worden door verhaal van pensioen
premie. Spreker blijft tegen de heffing van
de tonnetjes.
Waar heeft Mr. Slingenberg voor de verkie
zingen geschreven of gesproken over de aan
staande verhooging van de belastingen?
Het is onjuist, dat door de S.D.A.P. in den loop
der jaren alleen op belastingverhooging is
aangedrongen om al het geld te kunnen uit
geven aan sociale maatregelen. Dat is even
wel onjuist, de S.D.AP. heeft er steeds naar
gestreefd om goede reserves voor de bedrij
ven te verkrijgen, maar de politiek van Mr.
Slingenberg ls steeds geweest om de be
staande reserves te verkleinen ten bate van
de gewonen loopende middelen. Aan de pro
testen tier SX>.AP. daartegen is geen voldoen
de aandacht geschonken. Die methode heeft
wel is waar bewerkt, dat met lage belastingen
volstaan kan worden, maar het gevolg is, dat
wij nu een gemeente zonder financieele rug-
gegraat hebben. Daarom hebben wij nu niet
alleen de gevolgen van de crisis te dragen,
maar ook de gevolgen van de verkeerde
financieele politiek.
De S.D.A.P. zal geen voorstellen doen om de
tekorten te dekken, maar wel wil zij zeggen
hoe aan het geld anders tc komen is als B. en
W. Ijebben voorgesteld. De wethouder vraagt
uit de verhoogde tarieven voor 1931 nog
100.000, voorts voor 1932 f 300.000 uit dc ta
rieven. 350.000 uit dc Personeele belasting
en voor 1934 ook 300.000 uit de tarieven cn
350.000 uit de Personeele belasting. Samen
dus 1.400.000, hetgeen met de 400.000 die
wij uit de bedrijven zouden putten een totaal
van 1.800.000 zou vormen.
De opcenten op de Fondsbelasting kunnen
verhoogd worden tot 80. ook al moet de pro
gressie dan vervallen. Zoo'n verhooging is
voor den kleinen man althans nog beter dan
de voorgestelde verhooging van de tarieven.
Zoo'n verhooging zou ongeveer f 600 000 per
Jaar kunnen opbrengen. De verhooging van
de Personeele Belasting zou. zooals B. en W.
berekend hebben 350.000 opbrengen. Dit. zou
een totaal opbrengst geven van 1.'700.000,
zoodat. het dus slechts een verschil van
1 100.000 zou zijn. Dan zou geen f 490.000 uit
de reserves van de bedrijven gehaald moeten
worden. Als hetgeen spreker opgenoemd
heeft dan nog niet voldoende Is om de tekor
ten te dekken, dan wil de S.D.A.P. ook nog
wel in het uiterste geval spreken over een
verhooging van de tarieven. In elk geval kin
dan 60.000 gehaald worden uit de ïnstalla-
tiehuur, want het is billijk, dat die huur er
komt.
De heer van Kessel (R.K.) pleitte nog
maals voor zijn amendement om de geheele
gemeente voor de Personeele belasting in te
deelen in de derde klasse. Het is onbillijk, dat
bewoners van eenige uithoeken der gemeen
te meer betalen moeten dan de bewoners van
het centrum. Wil de wethouder van financiën,
die nu de groote oogst moet binnen halen,
niet. afzien van één graantje?
M r. d e R ij k e (C.H.) hield vol, dat de kos
ten van het levensonderhoud voor gezinnen
van ambtenaren en werklieden ln de laatste
jaren belangrijk gedaald zijn. Spreker is niet
genegen om zijn voorstel Inzake hot verhaal
van de pensioenpremie in te trekken, omdat
er geen kans zal zijn, dat het wordt aangeno
men. Bovendien gelooft hij. dat de ambtena
ren zich niet tegen het voorstel zullen ver
zetten, als zU zien. dat het noodig ls. Het is
evenwel niet noodig om de volle 8 1/2% van
alle ambtenaren en werklieden te elschen. Er
is opgemerkt, dat de minister van financiën
nog niet gekomen is met een voorstel tot ver
laging der salarissen, maar het Haarlemsche
personeel staat er financieel beter voor dan
het rijkspersoneel.
Het doel van spreker en zijn mecle-voorstel-
lers is niet om te sloopen. Spreker ls niet ge
diend van den steun van den heer Wolzak,
want die gaat veel te ver, Het is onjuist om
den woningbouw en alle urgente bouwwerken
stop te zetten. De heer de Braai heeft wel ge
tracht een zalfje te smeren op de wonden
van den heer Wolzak (geroep: zeer Juist!) De
werkloosheid mag niet in de hand gewerkt
worden.
Spreker ls dankbaar, dat B. en W. het voor
stel inzake het verhaal voor prae-advies wil
len nemen.
Geroep: Zoo ls het niet. Daarover moet
de raad zich nog uitspreken!
De heer Roodcnburg (C.H.): De heer
de Rijke trekt zijn voorstel in
De heer de R ij k e: geen sprake van!
De heer Visser (C.H.) deelde aan den
wethouder van Openbare Werken mede. dat
aan het Burgerlijk Armbestuur een rapport
is gezonden, waaruit blijkt, dat er zich in
1930 1000 arbeiders meer gevestigd nebben
dan er arbeiders naar elders vertrokken zijn.
Zoo'n feit werkt in de hand. dat de gelden
voor werkloozenzorg en armenzorg gedurig
hooger worden.
Spreker houdt vol, dat de Gevelcommisslc
van de Schoonheidscommissie den bouw van
het eigen gebouw van den R.K. Landarbei
dersbond heeft vertraagd. Als het zoo gaat,
zou spreker bijna berouw krijgen medege
werkt te hebben aan de instelling van de
Schoonheidscommissie.
De heer Wolzak (A.R.) Is dankbaar voor
hetgeen de heer de Braai gezegd heeft. Het is
inderdaad juist, dat bij den woningbouw niet
wil stopzetten. Zijn bedoeling was alleen in
formaties in te winnen. Evenzoo was het al
leen tc doen om te vragen, of het geen tijd
wordt te pogen alsnog het subsidie van het
M. O. terug te krijgen. Spreker heeft ook zijn
medewerking geweigerd om reeds n u een
voorstel te steunen voor premie-verhaal.
Bovendien is het voorstel geheel onjuist ge
formuleerd. Zij hadden B. on W. niet mogen
uitnoodigen om een voorstel voor te bereiden
tot verhaal van pensioen-premie, maar aan
den raad moeten vragen zoo'n voorstel naar
het. Overleg te verwijzen.
Als B. en W. den tijd daartoe gekomen
achten, zullen zij het zelf wel in het Overleg
aanhangig maken. Spreker heeft ook gead
viseerd aan de heeren de Rijke c.s. om het
voorstel in te trekken. Als het in stemming
komt, zal spreker tegen stemmen. Ook ls het
onjuist, dat spreker urgente werken wil stop
zetten.
De heer Reinalda (S.D.AP.) verklaarde,
dat hij het eens geheel eens is met den heer
Wolzak wat het voorstel dc Rijke aangaat. Het
Haarlemsche gemcentepersoneel moet niet in
onzekerheid verkeeren. Daarom moet de raad
het voorstel niet eens naar het Overleg ver
wijzen. Als de heeren de Rijke c.s. het niet in
trekken, moet de raadsmeerderheid het ver
werpen.
Spreker vond het verkeerd, dat Mr. Slin
genberg in de bestrijding van zijn financieele
politiek door de S.D.A.P. in den verkiezings
tijd een persoonlijk element heeft gelegd.
Spreker heeft in zijn radio-rede absoluut
geen persoonlijk element gelegd. Het is dui
delijk gezegd, dat het niet ging om een per
soon. maar om de financieele politiek door de
raadsmeerderheid gevoerd.
Spreker haalde eenige vcrkiezingsgeschrif-
ten, o.a. den open brief van Mr. Slingenberg,
aan, om tc betoogen. dat door de Vrijzinnig
Democraten niet tijdig gewaarschuwd ls, dat
belastingverhooging in aantocht was in ver
band met den slechten financieelen toestand.
Het verwonderde spreker, dat het bondge
nootschap tusschen Rechts en de Vrijzinnig
Democraten ontkend wordt.
De heer Klein heeft ronduit gezegd, dat hij
prijs stelt op verdere samenwerking op finan
cieel gebied tusschen Rechts en de Vrijzinnig
Democraten.
Waarom komt men toch niet eerlijk uit voor
het bestaan van deze overeenkomst, want zij
is toch niet te loochenen.
De heer de Braai heeft getracht een zalfje
te strijken op de wonden door den heer Wol
zak geslagen. Maar dat gaat niet op, in alle
courantenverslagen, zelfs in de Standaard,
staat gedrukt, dat de heer Wolzak gezegd
heeft, dat hij den woningbouw wilde stopzet
ten en de rijkssubsidie voor het M. O. weer
wilde aanvragen. Het zalfje van den heer de
Braai heeft al gauw geholpen, want de heer
Wolzak is bij de replieken tot andere verkla
ringen gekomen. Maar helaas de geesten zijn
nu opgeroepen en de voorstanders van een