DE TROONREDE.
Het woord is aan...
Opening der Kamer.
Het Belangrijkste.
DE TREINAANSLAG.
49e Jaargang No. 14792
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 15 September 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week f 0.27)4, per maand 1.20, per 3 maanden
13.57 A, franco per post 3.87J4, losse nrs. f 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post 0.72)4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN15 regels f 1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclame#
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje#
fiederen dag) 13 regels ƒ030, elke regel meer 0.10. uitsluitend i contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke ande vinger f 1 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.—
Idem voor Abonnês op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
HET PETITIONNEMENT VAN
DE NEDERL. DAGBLADPERS.
De delegatie van de Vereeniging „De Ne
derlandsche Dagbladpers" die hedenmorgen
naar Genève is vertrokken, om daar het pe
titionnement voor Internationale Ontwape
ning aan te bieden aan den President van
de Assemblée van den Volkenbond, bestaat
uit de heeren J. W. Henny, voorzitter N.D.P.,
Mr. W. G. J. Veenhoven, secretaris N.DP. en
Robert Peereboom, voorzitter Petitlonnements
commissie.
DE OPENING VAN DE
STATEN-GENERAAL.
OP HET BINNENHOF DE GEBRUIKELIJKE
PLECHTIGHEID.
Hedenmiddag heeft de traditioneele plech
tigheid plaats gehad van de opening van het
nieuwe parlementaire zittingsjaar door de
Koningin.
In tegenstelling met verleden jaar woonde
de Koningin-Moeder ditmaal de plechtigheid
niet bij.
Overigens was de Koninklijke stoét op de
zelfde wijze samengesteld als ten vorigen jare
toen deze voor het eerst na den mobilisatie
tijd de vroegere uitgebreidheid had verkre
gen.
Als steeds op Staten-Generaaldag bood de
binnenstad der Residentie een levendigen
aanblik. Vooral in de omgeving van 'het Ko
ninklijk Paleis aan het Noordeinde en langs
den door den Koninklijken stoet te volgen weg
naar de Ridderzaal op het Binnenhof was
een zeer talrijke menigte op de been.
{Precies ten 1 uur vertrok de stoet, waarbij
de Koningin, de Prins en Prinses Juliana ge
zeten waren in den met 8 paarden bespannen
prachtigen gouden Karos, van het Paleis,
waar stond opgesteld een eerewacht Jagers
met de Koninklijke Militaire kapel.
Onder voortdurende toejuichingen van de
aan weerszijden van den door militairen van
verschillende korpsen afgezetten weg opge
hoopte menschenmassa's reed de schitterende
stoet naai- het Binnenhof, waar bij aankomst
van de vorstelijke personen een eerewacht
van de koloniale reserve de militaire eerbe
wijzen bracht, terwijl het muziekkorps het
oude Wilhelmus speelde onder de tonen van
welk lied de Koningin, Prins en Prinses het
bordes bestegen dat leidt naar den ingang
der Ridderzaal, waar onze vorstin
op de gebruikelijke wijze door Hof dignitaris
sen en door een commissie van leden uit de
beide Kamers der Staten-Generaal werd ont
vangen.
Rechts van de Koningin nam de Prins en
links van haar Prinses Juliana plaats op de
troonzetels, terwijl de leden van het gevolg
achter en ter zijde van de troon hun plaatsen
innamen.
Onmiddellijk daarop nam de Koningin het
woord tot het uitspreken van de Troonrede.
Te ruim half twee nadat de plechtigheid in
de zaal was geëindigd werd met 'tzelfde eer
betoon door de eerewacht de terugtocht; naar
het Paleis aanvaard, waar de Koninklijke
Familie met dezelfde militaire eerbewijzen
werd ontvangen als bij het vertrek.
NOG ALTIJD ZAKKENROLLERS OP DE
BOTERMARKT.
Door een dame is Maandag bij de politie
aangifte gedaan, dat haar op de Botermarkt
een portemonnaie met 10 ontstolen is.
Massale demonstratie van
Londensche onderwijzers.
Tegen de salarisverlaging.
Als protest tegen de 15 percent salaris-
vermindering, zijn vijfduizend Londensche
onderwijzers dezer dagen in optocht langs de
Theems en het Strand getrokken voor het
houden van een meeting bij Kingsway Hall.
In enkele straten heeft het verkeer geduren
de meer dan een half uur volkomen stil
gelegen, meldt de News Chronicle.
De meeting werd bijgewoond door meer dan
negenduizend onderwijzers. Verschillende
sprekers veroordeelden het optreden der re-
geering als „barbaarsch".
De secretaris van den nationalen bond van
onderwijzers «zeide, dat twee honderdduizend
onderwijzers uit het geheele land het ver
trouwen in de regeerders verloren had
den.
Door de demonstranten werd een motie
aangenomen, waarin verklaard wordt, dat
„ieder wettig middel te baat zal worden ge
nomen om deze groote onrechtvaardigheid
ongedaan te maken".
Ook de vereeniging van Londensche onder
wijzers belegde een samenkomst en wel in
Westminster. Hieraan namen niet minder
dan 500 persnendeel.
Het plan schijnt te bestaan om op 1 Octo
ber een staking van één dag te organiseeren.
Naar alle waarschijnlijkheid zal dit echter
niet doorgaan.
Nader wordt gemeld, dat het ministerie
van onderwijs voorstellen overweegt tot ver
hooging der salarissen voor het hooger on
derwijs.
De zware druk van de wereldcrisis. Ingetogenheid en
offerzin zijn noodig voor het behoud van het financiëel
evenwicht. Oprichting van een departement voor Econo
mische Zaken en Arbeid. Saamhoorigheid der Volkeren
en de Ontwapeningsconferentie.
De Vereenigde zitting van de Eerste en
Tweede Kamer der Staten-Generaal werd
hedenmiddag geopend door H.M. de Koningin
met het uitspreken van de volgende Troon
rede:
Het is Mij aangenaam, leden der Staten-
Generaal, wederom in Uw midden te ver
schijnen, teneinde Uwe zitting te openen.
De economische toestand baart bij voort
during ernstige zorg.
Reeds in het afgeloopen jaar deed de
wereldcrisis haar druk zwaar gevoelen op
het bedrijfsleven, zoowel in het Rijk in
Europa, als in de overzeesche gewesten. Op
onrustbarende wijze is zij thans dieper door
gedrongen. Moest reeds het vorige jaar erop
worden gewezen, dat door de ontwrichting
van het economische leven verschillende
takken van. land- en tuinbouw moeilijke
tijden doormaken, naast deze worden sedert
geruimen tijd ook de nijverheid en de handel
zwaar getroffen.
In zulk een mate nam de wereldcrisis in
omvang en hevigheid toe, dat zij, evenals in
andere landen, het .regeerbeleid, moet be-
heerschen. Plannen, welke de Regeering
aanvankelijk had gevormd, zullen dan ook
wijziging moeten ondergaan.
Andermaal zullen tijdelijke maatregelen
worden overwogen 'om sommige bedrijfstak
ken, bij wier handhaving- het geheele volk
belang heeft, voor ondergang te behoeden.
Voor de gezondheid van 's Lands financiën
vormt de felle en hardnekkige crisis een
ernstige bedreiging. 'Niet alleen is van een
normale" stijging der middelen, opwegend
tegen die van de uitgaven, geen sprake meer,
doch ook heeft zich reeds een volstrekte en
aanzienlijke teruggang van 's Rijks inkom
sten vertoond, terwijl voor de toekomst nog
verdere daling verwacht moet. worden. De
noodzakelijkheid van het behoud van het
financieel evenwicht' stélt onder die omstan
digheden eischen van buitengewone inge
togenheid en offerzin.
Ook in Nederlandsch-ïndië zal onder
inspanning van alle krachten moeten wor
den gestreefd naar. .aanpassing, zoo spoedig
mogelijk, van 's Lands huishouding aan de
ernstige inzinking 'dér 'opbrengst van nage
noeg alle bronnen van inkomsten. Verblij
dend is nochtans het feit, dat de bevolking
door overvloedige oogsten tot dusver gevrij
waard is voor voedselgebrek en in zooverre
beter in staat is gesteld de gevolgen van
vermindering der werkgelegenheid te dragen.
Ik weet, dat de Regeering, als zij het
hoofd wil bieden aan de crisis, niet te ver
geefs een beroep op de natie zal doen. Het
is niet de eerste maal, dat ons volk een
ernstigen tijd beleeft; de geschiedenis kan
menige bladzijde aanwijzen van ten minste
zoo diepen ernst en steeds weer heeft de
groote zedelijke volkskracht onder Gods hulp
de moeilijkheden overwonnen. Ik twijfel niet,
of ook thans zal het Nederlandsche volk
zijn verleden getrouw zijn.
Ten einde de eenheid van verschillende
takken van volksbestaan beter tot haar recht
te doen komen, beoogt de Regeeiang de
belangen van den landbouw en van de
nijverheid en den handel onder te brengen
bij een Departement van Economische Zaken
en Arbeid. Daarentegen zullen de af dee
lingen voor volksgezondheid en voor werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
bij het Departement van Binnenlandsche
Zaken worden gevoegd.
De betrekkingen tot andere Mogendheden
zijn bij voortduring van den meest vriend-
schappelijken aard en het stemt tot voldoe
ning, dat het besef van saamhoorigheid der
volkeren veld schijnt te winnen. Vurig hoop
Ik, dat op de tegen het volgend jaar bijeen
geroepen Ontwapeningsconferentie deze geesb
ook tot uiting moge komen. Tegen de velerlei
maatregelen, welke voortgaan het inter
nationaal ruilverkeer te belemmeren, is
werkdadige waakzaamheid geboden. Elke
ernstige poging om door gemeenschappelijk
overleg en in onderling vertrouwen verbete
ring te brengen in den toestand van econo
mische ontreddering is van Mijne medewer
king verzekerd. Ook met het oog op het
vergemakkelijken van internationale samen
werking zal ik er mij over verheugen, indien
de vraagstukken, die tusschen Nederland en
België hangende zijn, eerlang op bevredi
gende wijze kunnen worden geregeld.
Terwijl deze tijd van druk de bindend
verklaring der. collectieve arbeidsovereen
komsten aan urgentie doet verliezen, ver
sterkt hij de wenschelijkheid eener wettelijke
bedrij fsorganisatie.
Ontwerpen zullen U bereiken betreffende
een nieuwe Veiligheidswet en in zake wette
lijke bescherming der arbeiders in de huis
industrie.
Mede zal U bereiken een ontwerp tot
technische herziening van de Ziektewet.
Ten aanzien van Suriname wordt de
mogelijkheid overwogen, door mechanisatie
van het landbouwbedrijf op daartoe ge
schikte terreinen verbetering te brengen in
den toestand van depressie, waarin het voor
naamste bestaansmiddel van het gewest
verkeert.
De economische opbloei, welke Curacao in
de laatste jaren heeft ondervonden, moest
voor eenigen teruggang plaats maken. De
toestand op Aruba is vooralsnog vrijwel
stationnair gebleven. Van Overheidswege
worden maatregelen overwogen om de
Bovenwindsche eilanden tot meerdere ont
wikkeling te brengen.
Met den wensch, dat God Zijn zegen aan
Uwen arbeid moge schenken, verklaar Ik de
gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
DE VREESELIJKE SPOORWEG
AANSLAG.
OP ZOEK NAAR DE DADERS.
BOEDAPEST, 14 Sept. (V. D.) De opspo
ring van de daders van den spoorwegaan
slag van Bia Torbagy bij Boedapest, blijkt
groote moeilijkheden op te leveren. Men
heeft geen vingerafdrukken gevonden. De
politie is van meening, dat drie personen den
aanslag hebben gepleegd, waarvan dan één
de Hongaarsche vertrouwensman va neen bui
tenlandsche communistische bende zou zijn.
De daders zouden in auto's ter plaatse zijn
gekomen en ook weer per auto zijn vertrok
ken. De rechter van instructie gaf als zijn
meening te kennen, dat de daders speciaal
een internationalen trein hadden gekozen, in
de hoop dat zich onder de slachtoffers per
sonen van allerlei nationaliteit zouden bevin
den, waardoor in de buitenlandsche pers uit
voerig over de zaak zou worden geschreven.
De correspondent der NR.C. te Brussel
meldt nog:
Het tragische einde van den bij de trein
ramp in Hongarije omgekomen directeur van
de Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena
ir. Renard, en diens vrouw heeft in de lei
dende kringen der hoofdstad, waar het ver
ongelukte echtpaar zeer gezien was, groote
verslagenheid te weeg gebracht De heer en
mevrouw Renard waren na te Boedapest de
vergadering van de International Air Traffic
Association te hebben bijgewoond nog een
dag in deze stad gebleven en hadden alvo
rens plaats te nemen in den noodlottigen
trein naar Brussel getelegrafeerd, dat zij
Zondag of Maandag weer thuis zouden zijn.
Ir. Renard was 42 jaar oud en had reeds in
1912 deel uitgemaakt van de Belgische mili
taire luchtmacht. Hij stond tijdens den we
reldoorlog aan het hoofd van het Belgische
instructiekamp voor oorlogsvliegers te Etam-
pes en na den oorlog was hij eenigen tijd
luchtvaart-attaché te Parijs.
AANRANDING OP DE BROUWERSVAART?
Door een dienstbode is bij de politie aan
gifte gedaan, dat zij Maandagavond kwart
over tien op de Brouwersvaart plotseling werd
aangegrepen door een man, die uit een auto
sprong en trachtte haar in zijn wagen te
trekken. Op haar gillen en doordat voorbij
gangers naderden nam de man snel de vlucht.
De politie stelt een onderzoek in.
PRINS HENDRIK TE HAARLEM.
BIJ DE EERSTE HULP-DEMONSTRATIE IN
HET BRONGEBOUW.
Het Haagsch Correspondentie Bureau meldt
ons:
Prins Hendrik is voorn^jnens de wedstrij
den bij te wonen van „Eerste Hulp bij On
gelukken", welke Zaterdag worden gehouden
ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van
de Roode Kruis Transport Colonne der af-
deeling Haarlem van het Nederlandsche
Roode Kruis. Tevens zal de Prins dien dag
aanwezig zijn bij den landelijke ruiterdag
te Amsterdam van de Federatie van Lanre-
lijke Rijvereenigingen.
Honoré de Balzac:
Verstand stelt eischen. Het heeft evenals
het lichaam gymnastische oefeningen noodig
De poort is geopend, in naam van Oranje,
De Kamer begint aan een nieuwe campagne.
Daar zitten de honderd weer na hun vacantie
Bewust van hun macht en van hun impor
tantie;
Wat ouder alweer en een piezeltje grijzer.
Wat ouder en, laten we hopen, wat wijzer;
Want zwaar is de tijd en het volk leeft in
zorgen,
Voor 't dreigend gevaar van nog zwaarderen
morgen.
Geen mensch die kan zeggen, hoe lang het
zal dxiren.
Ook zij niet, die 't vaderland moeten be
sturen.
En niemand kan zeggen, hoe ver het nog
gaan zal.
En hoe onze zaak na den winter wel staan
zal.
Wij worden door vrees voor het ergste be
kropen
Zijn dan weer bereid om het beste te hopen;
Maar daar zijn de honderd, verdeeld wel in
groepen
Maar Neerlanders allen en allen geroepen,
Om in deze zware, onzekere tijden
Ons schip door den storm naar de kalmte
te leiden.
Geen taak is zoo moeilijk en geen zoo ge
wichtig,
Zij vraagt om een stuurmanschap, sterk en
omzichtig,
Om wijsheid en doorzicht dus in het beraden.
Maar kracht ook en durf voor noodzaaklijke
daden.
En zonder den strijd van partijen en kleuren,
We zijn in den knel en er moet wat gebeuren,
Geopend de poort voor een nieuwe campagne
Tot heil van ons volk en in naam van Oranje.
P. GASUS.
ZANDVOORT EN HET
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
NA HET OPZEGGEN VAN HET CONTRACT
MET DE GEMEENTE HAARLEM.
Met 1 September is te Zandvoort de wij
ziging van de schoolgeldregeling voor het
M.O. ingegaan.
Zooals bekend hield deze wijziging in de
opzegging van het contract met de gemeente
Haarlem, uitgezonderd voor die leerlingen,
die over een paar jaar het eindexamen moes
ten afleggen. Voor de andere leerlingen moest
een keuze worden gedaan tusschen de Rijks
H.B.S. te VeLsen, het Kennemer Lyseum te
Bloemendaal en het Chr. Lyceum te Haar
lem.
Het gemeentebestuur van Zandvoort meen
de het contract met Haarlem te moeten op
zeggen. omdat Haarlem de kosten voor de
buitenleerlingen van f 400 op f 500 had ge
bracht, in verband met een nieuwe bereke
ning van den kostenden prijs. Het Kennemer
Lyceum het Christelijk Lyceum en de Rijks
H.B.S. hadden zich bereid verklaard de Zand-
voortsohe leerlingen op te nemen tegen
1 185.
Naar wij vernemen zijn tengevolge van
de wijziging der regeling met 1 September
op de Rijks H.B.S. te Velsen 5 nieuwe Zand-
voortsche leerlingen gekomen, op het Chr.
Lyceum 12 en op het Kennemer Lyceum 9.
Er waren reeds 40 jongelui uit Zandvoort
die de genoemde inrichting enbezochten, zoo
dat hun aantal nu tot 66 gestegen is.
De troonrede.
(Ie blad, le pag.)
75 millioen gulden tekort op de Nederland
sche rijksbegrooting. De benzinebelasting
van 3 cent per Liter komt in ieder geval.
Of/icieele verklaringen van den minister
van financiën.
(2e blad, 2e pag.)
Prins Hendrik zal a.s. Zaterdag te Haarlem
de demonstratie van Eerste Hulp in het
Brongebouw bifwonen.
(le blad, le pag.)
De baamcachteres uit Grubbenvorst voor het
Hof. Bij wie de schuld van het ongeluk te
Bier ik?
(2e blad, 2e pag.)
Onrustige stemming in Berlijn. Manifest der
regeering. De schandelijke Nationaal-
Socialistische Hetze tegen de Joden.
(2e blad, le pag.)
De Pruisische regeering neemt drastische be-
zuinigings-maatregelen.
(2e blad, le pag.)
Hoe de Maandag in Genève besteed werd.
(2e blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Dr. E. van Raalte: Van en om de 12de As
semblée. Ontevredenheid over minister
Beelaerts' betoog.
(2e blad, le pag.)
L. A.De Brabantsche Industrie dag en. Van
schapenvacht tot deken. De distels vam
Avignon.
(2e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad./
MIDDEN-AMERIKA.
3000 SLACHTOFFERS IN HONDURAS?
NEW YORK, 14 September ^V.D.) Vol
gens een bericht uit Colon wordt het aan
tal slachtoffers van de catastrophe thans ge
schat op 3000.
Er si n.l. bekend geworden, dat verschei
dene plaatsen in het binnenland ook zwaar
geteisterd zijn.
TWEE INBRAKEN.
IN DE ANNA VAN BURENLAAN EN
KRUISSTRAAT.
De inbrekers schijnen in Haarlem weer aan
het „werk" te gaan.
Maandagavond is ingebroken in een perceel
aan de Anna van Burenlaan, terwijl de be
woners afwezig waren. De inbrekers zijn over
een platje aan de achterzijde in de bad
kamer kunnen komen, waarna zij het heele
huis hebben doorzocht, Er wordt een bedrag
van 90 vermist.
In den afgeloopen nacht heeft men achter in
de nieuwe portiek van den nieuwen winkel der
firma Van der Laan aan de Kruisstraat een
ruit verbroken, waardoor men zich toegang
tot de zaak kan verschaffen. Uit een brand
kast werd een bedrag van ongeveer 500 ge
stolen.
De politie stelt een onderzoek in.
De aanslag op den D-trein, nabij Boedapest. De vernieling van de naar beneden gestorte irein-r ij tuigen; rechts een foto die een over
zicht geeft van de plaats des onheils. Op het kaartje de plaats waar. de brug gelegen is.
