Historische dag voor Duitschland BUITENLAND. JAPON VERSCHOTEN? KLEUR VERVEELT U? J. LOTTGERING HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 12 OCTOBER 1931 VIERDE BLAD Nationaal eenheidsfront stelt eischen. - Enorme betooging in Harzburg. Toestand in China buitengewoon ernstig. Nota's van ultimatieven inhoud. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. Na de fractiezitting der Nationaal socialis ten werd in den Zondagnamiddag een ge meenschappelijke vergadering gehouden der parlementaire vertegenwoordigers van den Rijksdag, den Pruisischen Landdag en den Brunswijkschen Landdag, die in de nationale oppositie vereenigd zijn. Deze „nationale betooging van Harzburg", die behalve de nationaal-soclalistische wa penschouw, ook gn in de eerste plaats eigenlijk een demonstratie van alle natio naal denkende groepen in Duitschland was kan voor de geschiedenis van Duitschland van het allergrootste belang worden, omdat zij op het psychologisch juiste oogen- blik gehouden werd en omdat zij nog een speciaal relief kreeg, door het onderhoud HitierHindenburg, dat Zaterdag in Berlijn zooveel menschen op den been en zooveel tongen in beroering bracht. Het feit, dat de rijkspresident, die toch zeker niet van onbe suisdheid verdacht mag worden, zich door Hitier heeft laten inlichten over het doel der Nazi's, is natuurlijk van groote karak teristieke beteekenis. Wij raden onzen lezers aan, het verslag van de betooging, dat hieronder is opge nomen, nauwkeurig te lezen. Men kan er uit leeren, dat de nationale oppositie het ijzer weet te smeden, wanneer het heet is, en dat de moeilijkheden dezer tijden helaas ontel bare wijfelmoedigen naar rechts zal stuwen. Het nationale eenheidsfront heeft een reeks gemeenschappelijke voorstellen aangenomen. Zij luiden als volgt: 1. De Rijksdag zegt het vertrouwen in de regeering op. 2. De Rijkspresident wordt verzocht den Rijksdag te ontbinden en nieuwe verkiezin gen uit te schrijven per 8 November 1931; 3. De door den Rijkspresident op grond van artikel 48 par. 2 der Rijksgrondwet sinds 10 Februari 1931 afgekondigde verordeningen worden ingetrokken. 4. De betaling van subsidie aan Pruisen voor de politie in dat land, wordt per 31 Oc tober gestaakt. Met dit al. wordt de positie van Bruening «steeds moeilijker. De Duitsche Volkspartij heeft besloten het nieuwe kabinet niet te zullen steunenHet eenige voordeel, bij al deze nadeelen is, dat de Duitsche Sociaal-Democraten verplicht zijn, hun heil bij Bruening te zoeken. De reactie op „Harz burg" en de profetie der Nationalisten „dat de zege binnen 2 weken een feit zal zijn" kan niet anders dan een sterk stimuleeren den invloed uitoefenen, op den sociaal- democratischen trouw, ten aanzien van de nieuwe regeering. L. A. Duitschland. De bijeenkomst der nationale oppositie te Bad Harzburg. BAD HARZBURG. II Ocloljer (V. D.) Den elfden October, den dag waarop voor de eerste maal de Duitsch Nationalen, de Na tionaal Socialisten, de Stahlhelm en natio nale vereenigingen zich voor een gemeen schappelijke manifestatie hebben verzameld, zijn 1000 vertegenwoordigers bijeengekomen. Bad Harzburg d eplaats waar de bijeenkomst gehouden is met Zwart-Wit-Roode en Ha- kenkreuzvlaggen versierd. De dag werd begonnen met- een gemeen schappelijke manifestatie der nationaal so cialisten en de Stahlhelm, om acht uur voor het station. Fractiezitting der Nazi's. De nationaal socialisten hielden voor de gemeenschappelijke fractiezitting der natio nale partijen een aparte zitting in de Kur- hauszaal. De voorzitter, Dr. Frick, gaf een kort relaas der voorgeschiedenis van dezen dag In groote kringen der N.S.D.A.P. waren in den beginne bedenkingen geopperd. Daar om moet er op gewezen worden dat ook Mus solini eerste den weg der coalitie is gegaan. Noodzakelijk is dat do nationale oppositie in gemeenschappelijk optreden de macht ver krijgt. Daarbij zal de N.S.D.A P. geen hand breed afwijken van haar doelstelling. De Nationaal Socialisten zullen in den Rijksdag terugkeeren, niet om daar z.g. po sitieven arbeid te verrichten, maar om de reaeering Bruening en het systeem te „er- ledigen". Frick las hierna de voorstellen voor welke door de partijen der nationale oppositie in den Rijksdag a.s. Dinsdag zullen worden in gediend. Het manifest van Hitier. Adolf Hitler las een manifest voor. waarin om. verklaard wordt' In den zwaren strijd om het bestaan der volkeren blijft Duitsch land meer en meer ten achter. Voor de gë- heele wereld richten wij tegen de Duitsche regeeringen, welke tot nu toe aan het bewind zijn geweest en in het bijzonder tegen de huidige regeering de plechtige aanklacht dat zij door het verzuim harerzijds van een plichtsgetrouwe, waarheidslievende ophelde ring inzake den ontzettenden binnenland- schen toestand van Duitschland, mede schul dig zijn aan een catastrophe, welke thans alle cultuurnaties bedreigt. Wij verwijten de huidige regeering, dat zij in haar binnen-, buitenlandsche en economische politiek zelfs een toestand van matelooze verwarring heeft te voorschijn geroepen, deels heeft behouden en begunstigd en geen kalme gedachte heeft over de wijze waarop wij uit den nood zou den kunnen geraken. Wij zien de mogelijk heid van redding der Duitsche natie slechts door een gigantisch beroep op de in ons zelf aanweziee krachten. Krachtig protesteeren tag *«g« n de verdere handhaving van het z.g. i'-drag van Versailles, dat niet alteen ons Duitsche Volk verstoort, maar in zijn ge volg de geheele wereld in een toestand van eeuwige onrust en onzekerheid moet werpen. De door ons allen gewenschte samenwerking der geciviliseerde naties tot wegneming der ernstige internationale schade is net zoo Hitier. lang ondenkbaar, als de wereld door dit ver drag in twee vijandelijke helften is ver scheurd. De strijd tegen de bolsjewistische vernietiging van alle bestaande menschelijke gemeenschappen is voorwaarde voor een op recht verzet van al die naties die voor alles in het belang van haar ha*nd- en hoofdar- beidende menschen den sociaal gruwelijken toestand van den gebolsjewiseerden slaven staat willen vermijden". In zijn openingswoord van de algemeene betooging, die daarop volgde, verklaarde Dr. Frick, dat men thans aan een keerpunt in de Duitsche geschiedenis staat. De zin van deze bijeenkomst is de absolute eenheid en geslotenheid der nationale oppositie aan te toonen. Dat sluit natuurlijk niet uit, dat de pro gramma's en doelstellingen van iedere afzon derlijke partij onveranderd blijven. Het ge meenschappelijke doel is de verwerving der politieke macht langs den snelsten weg, langs den legalen weg van aaneensluiting van alle deelen der nationale oppositie. Het is ook de bedoeling der betooging van heden, het zg. burgerlijke midden door de huidige mani festatie naar de zijde der nationale oppositie te trekken. Indien het kabinet Bruening met nog enkele stemmen meerderheid aan het bewind wil blijven, dan zal dit aan de geheele ontwikkeling niet het minste afdoen. Voor de Pruisische landdag fractie der Duitsch Nationale Volkspartij sprak afge vaardigde v. Winterfeld. Hij kwam tot de conclusie dat de nationale oppositie tegelijker- in 't Rijk en in Pruisen aan het bewind moet komen. Landdagafgevaardigde Kube, die voor de nationaal socialistische afgevaardigden van den Pruisischen Landdag sprak, constateerde dat achter de zes afgevaardigden die de na tionaal socialisten in den Landdag hebben thans minstens 7 millioen kiezers staan. Openluchtgodsdienst oefening. Na de bespreking der nationale fracties had op de grasvlakte Hinter den Eichen een gods dienstoefening plaats. Aan de rechterzijde hadden zich rond 2000 Stahlhelmers, aan de linkerzijde ongeveer evenveel S. A -men schen opgesteld. Na het dankgebed spraken hofprediker Doehring, zoomede de katholieke geestelijke Hoynka uit Silezië. Na de godsdienstoefening had een défilé plaats van in uniform gekieede S. A. lieden en Stahlhelmers, die met vaandels, standaarden en muziek voorbij de leiders der nationale beweging marcheerden. Meer dan 10.000 toe schouwers waren aanwezig. Groote betooging in het Kurhaus. Na een korte middagpauze volgde de groote manifestatie in het Kurhaus. Voor het Kur haus verdrongen zich duizenden belangstel lenden. De groote zaal van het Kurhaus was geheel bezet. Honderden volgden in de aan grenzende lokalen de betooging. In het huls heerschte een levensgevaarlijk gedrang. Hugenberg en Hitler kwamen samen de zaal binnen, waarbij zij steeds weer met Heil INGEZONDEN MEDEDEF.LINGEN a 60 Cts. per regel. STOFZUICERHUIS MAERTENS BARTEL JORIS STRAAT 16 TEL. No. 10756 PHILIPS' RADIO TOESTELLEN Hugenberg, Heil Hittler werden begroet. Deze ovaties duurden ongeveer tien minuten. Op het groote podium r.amen op de eerste rij plaats: Hugenberg, Hitier. Frick en de beide Stahlhelimleiders. achter hem zaten meer dan 100 parlementsleden en economen. Geheimraad Hugenberg, die de vergadering opende, kon eerst na een hernieuwd, lang durige. stormachtige ovatie, aan het woord komen. Hij gaf eerst het woord aan den pre mier van Brunswijk. Dr. Kuechenthaij. Deze verwelkomde de vertegenwoordigers der na tional e oppositie namens het Brunswijksche ministerie van Staat. Wie den huidigen op- marsch der nationale oppositie in Bad Harz burg gadeslaat, zal met groote genoegdoening vaststellen moeten dat in het Duitsche Volk geweldige krachten heerschen. Moge de dag waarop het geheele Duitsche Volk erkennen zal dat de arbeid der nationale partijen en bonden, die zich thans nog de nationale op positie noemen, het herstel van het Duitsche Vaderland voorbereiden en niet veraf zijn de huidige werkzaamheden en conferentie het geheele ivaderland, de Duitsche jeugd en Duitschland's toekomst mogen dienen Daarna opende Hugenberg de rij der spre kers. HU zeide o.m.: Hier is vandaag de meerderheid van het Duitsche Volk. Zij roept de regeerende par tijen toe: Er ontstaat een nieuwe wereld. Wij wenschen u niet meer. Uit dit Volk dat achter deze vergadering geschaard staat, zal een nieuw, waarchtiger en jonger Duitschland groeien. Uit deze ge meenschap zal, wanneer de tijd daar zal zijn, het parool worden gegeven voor de verkie zingen om het Rijkspresidium. De bewind hebbers tot nu toe laten bergen scherven achter. Wat werkloosheid van industrieele volken is, wacht thans de geheele wereld. Haar zal de eerste groote strijd der regee- rende nationale oppositie gelden. Het heeft het kabinet Bruening aan iederen kijk op Hugenberg. de toekomst ontbroken. Het heeft iedere gele genheid laten voorbijgaan, het heeft tot nu toe niet eens begrepen, dat het initiatief tot redding van Duitsche zijde komt. Er is slechts een alternatief: Braun en Se vering zijn op zijn best de Duitsche Ke renski's, het zijn nooit de Duitsche MacDo- nalds. Daarom wordt het Centrum en het ka binet ook niet geholpen door zijn nieuwste manoeuvre. Het kenmerkende is, hoeveel en welke menschen geweigerd hebben den roep van dit kabinet te, vólgen. Maar om der wille van ons volk is er geen tijd meer geduldig te zijn. Men geloove niet dat wij hunkeren naar ministerzetels of persoonlijke macht. Wij hunkeren slechts naar de redding van het volk. Wie zoo iets van ons verwacht of het zelf niet kan geven, mag ons ook de macht daartoe geven. De Fransche minister-president gaat dezer dagen naar Amerika. Hij zou het goudland Amerika met het goudland Frankrijk willen verbinden en Amerika willen opdringen een lijn te trekken inzake de ontwapening met Frankrijk. Amerika zal daarvoor evenwel te verstandig zijn. Het goudland Frankrijk is tegelijk in Europa de zwaarbewapende poli tieke crediteur. Aangezien Amerika thans anders dan Frankrijk het grootste industrieland ter wereld is, is het in zijn werkelijk belang, zijn kapitalisme sterk en zijn volk vereenigd te houden. Daarom moet het, in economische formules, helpen het alles vernietigende in ternationale kapitalisme te verslaan, tegen Frankrijk en met de hulp van Engeland en Duitschland. Dat ook Amerika na zijn natio naal saneeringswerk uitkomst uit de alge meene nood zoekt, hebben de afgeloopen dagen bewezen. Engeland is misschien reeds op weg. Deze indruk wordt gewekt door zijn strijd om de valuta en de verkiezingsoproep der nationale regeering. Indien Amerika den weg van zijn eigen voordeel volgt, gaat het onzen weg. Uitgaande van het denkbeeld der nationale gemeenschap moeten de natio nale economische volkseenheden opnieuw worden opgebouwd. Dat beteekent niet de gesloten handelsstaat. Maar het beteekent binnen een ruim kader van voldoende voor ziening in eigen behoefte de vrije ontwikke ling der binnenlandsche krachten en alle mogelijkheden van de binnenlandsche markt de deelneming aan het koloniaal verkeer en de mogelijkheid tot vestiging in alle deelen der wereld. Het beteekent een zelfstandige handelspolitiek, nationale leiding en vrijheid voor de groote ondernemingen van het land, alsmede bescherming der eigen volksgemeen schap tegen storende invloeden van het bui tenlandsche kapitaal en zijn bondgenooten. Alles wacht slechts op het parool van de eer ste hamerslagen voor den nieuwen opbouw Doch het bouwterrein moet van tevoren dooi de anderen ontruimd worden. Aan het slot van zijn rede deed Dr. Hugenberg voorlezing van de resolutie van het nationale front. Eenheidsresolutie van het nationale front. De resolutie begint met te constateeren, dat de nationale oppositie sedert jaren ver geefs heeft gewaarschuwd tegen het versa gen van de regeeringen en het staatsappa raat tegen de bloedige terreur van het Marxisme, tegen 't voortschrijdende sultuur- bolsjewisme en de vernietiging van de natie door den klassenstrijd, tegen de uitschakeling der nationale krachten uit de leiding van den staat, tegen een politiek die door haar politieke, economische en militaire ontman ning van Duitschland nog verder gaat dan het dictaat van Versailles, tegen een politiek, die het binnenlandsche bedrijfsleven heeft prijsgegeven ten gunste van wereld-econo mische hypothese, van onderwerping aan het buitenland, die noch ce gelijkberechtigd heid van Duitschland heeft gebracht, noch het verscheurde Oosten voor een op oorlog gelijkende inval heeft bewaard, noch het land heeft gered van de chaos van het bolsje wisme, zonder echter door krachtige zelf werkzaamheid de economische crisis te kun nen voorkomen en daardoor de wereld wer kelijk te behoeden voor een bankroet en wer- kelijken vrede te brengen. De nationale oppositie verklaart zich bereid in het Rijk en in Pruisen de regeeringsver- antwoordelijkheid op zich te nemen. Geen hand. die eerlijk wordt aangeboden voor de oprechte samenwerking zal worden afgewe zen. De oppositie weigert echter de verkeerde koers te blijven volgen in een slechts na- tionaal-getinte regeering van de huidige re geer in gskrach ten. Elke regeering die tegen den wil der gesloten nationale oppositie wordt gevormd, moet rekenen op haar tegenstand. Zij eischt het onmiddellijk aftreden van de regeeringen Bruening en Braun. de onmid dellijke opheffing van de dictatoriale vol machten der regeeringen, welke samenstel ling niet meer overeenstemt met den volks wil en die zich nog slechts met behulp van noodverordeningen aan het bewind kan hou den Zij eischt onmiddellijke nieuwe verkie zingen voor verouderde volksvertegenwoor digingen, voornamelijk in het Rijk en in Pruisen. In het volle bewustzijn der daardoor aanvaarde verantwoordelijkheid verklaart zij. dat de in de nationale oppositie ver- eenigde organisaties bij komende onlusten leven en eigendom, huis. hof en werkplaats zullen verdedigen van diegenen, die zich openlijk bij de natie aansluiten, maar dat zij weigeren de huidige regeering en het thans heerschende systeem met hun bloed te be schermen. Zij eischen herstel der verdedi- gingssouvereiniteit van Duitschland en ge lijke bewapening. De oppositie bezweert den door haar gekozen President Von Hinden burg, dat hij voldoet aan den stormachtigen Dr. Hj. Schacht. aandrang van mlllloenen vaderlands-gezin de mannen en vrouwen, frontsoldaten en jongeren, door op het laatste oogenblik door het bijeenroepen van een werkelijk natio nale regeering de reddende koersverandering te brengen. De resolutie eindigt met de zin snede, dat slechts een sterke nationale re geering aan de nooden en wenschen van het volk kan voldoen, en dat daarvoor offers en plichtsgetrouwheid van het volk kan worden geëischt. De oppositie gelooft aan de vervul ling van haar taak, omdat zij op de Duit sche kracht en op de toekomst van het volk vertrouwt. De resolutie werd met stormachtig applaus en „Heil"-geroep ontvangen. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel Wij verven ze voot U in de NIEUWSTE MODE-KLEUREN Gr. Houtstr. 5a, Tel. 10771 Rede van Adolf Hitler. Vervolgens werd het woord gevoerd door Adolf Hitler. Hij zelde dat men een tijd te gemoet. ging waarin het Duitsche volk he* onderspit zou moeten delven. Te Genéve moet men zich onderwerpen omdat men te huis geen kracht meer heeft. Nationale kracht mag niet ontwikkeld worden omdat zij de verzoeningspolitiek in den weg staat. Niemand echter wenscht den vrede meer dan wij, zelde Hitier, niemand kan den oorlog ontzettender vinden dan wij. die hem heb ben meegemaakt. Maar wanneer de krachten der volkeren zich meten in den strijd om hun belangen, dan kan geen volk nalaten zijn gewicht, in den schaal te werpen. Geen staats man kan den vrede handhaven in een toe stand van weerloosheid. Duitsch'and wenscht daarom niets anders dan erkenning van het land als gelijkberechtigde natie. Dit kan niet te Genéve uitgevochten worden, maar moet geschieden in het land zelf. Men kan niet zeggen, dat Duitschland verscheurd Is. om dat men aan den eenen kant nationalisten, aan den anderen kant bolsjewisten heeft. Men moet in Duitschland een strijd voeren om de ziel van eiken mensch afzonderlijk. Hitier sprak de hoop uit, dat de tijd spoedig zou komen waarin het actieve recht van noodweer hersteld zou zijn, niet om te den ken aan strijd, aanval en overval, maar s'echts aan Duitschland. Men kan zich in denken. dat Duitschland communistisch ge regeerd zou kunnen worden. Het is echter zeker, dat het nationalistisch geregeerd wor den kan. Tenslotte las Hitier liet reeds in de fractiezitting voorgelezen manifest voor, dat met luid applaus werd begroet. Rede van Dr. Schacht. De oud-president van de Rijksbank. Dr. Schacht, sprak over het nationale econo mische program. Het Duitsche bedrijfsleven heeft het grootste belang bij het slagen oer nationale beweging. Het huidige systeem be rust op verkeerde grondslagen. Zelfs wan neer een of ander toeval een plotselinge op leving zou veroorzaken zou het systeem ver keerd blijven. Herhaa'delijk is de toestand onwaar voorgesteld. Men heeft dikwijls ge vraagd om een program der oppositie, hoe het dan wél moest. De saneering van Duitsch land is echter geen kwestie van enkele pro grammapunten doch van herstel van de rechtszekerheid en van een principieele ver andering. Geen kunstjes en geen buitenland sche credieten kunnen helpen, doch slechts het program van Frederik den Groote in stelling op het binnenlandsche bedrijfsleven en uit den vaderlandschen bodem halen wat er inzit. Hiervoor is noodig karakter, zelf- en Godsvertrouwen." China. Zeer scherpe nota aan Japan. Het Volkenbondssecretariaat heeft een nieuwe nota van de Chineesche regeering ontvangen waaruit op te maken is, dat de toestand in Mantsjoerije een steeds dreigender aanzien neemt. De nota behlest de eischen die <ie Chineesche regecrlng aan de Japansche stelt en die bijna het karakter van een ultimatum hebben. In de nota wordt gezegd, dat den 6cn Octo ber aan de Japansche regeering de benoeming was medegedeeld van Chineesche vertegen woordigers, die de plaatsen zouden overnemen welke Japan ingevolge het besluit van den Volken bondsraad van 30 September moest ontruimen. Tevens werd de Japansche re geering verzocht om de legerautoriteiten in Mantsjoerije de daartoe verelschte aanwij zingen te gerven. Daarop heeft Japan totnogtoe niet geantwoord. De Chineesche regeering heeft op den 9en October haar gezant in Tokio opdracht ge geven om de Japansche regeering de volgen de eischen over te brengen: lo. dat de Japansche regeering direct mede deel mg moet doen welke plaatsen in den loop der week ontruimd zullen zijn; 2o. dat nog in den loop van den dag tele grafische orders aan de militaire autoritei ten In Mantsjoerije verzonden worden, opdat China direct de ontruimde gebieden kan be zetten. De inhoud van de nieuwe nota, door China bij den Volkenbond ingediend, Ls door de regeering te Nanking ook ter kennis van Amerika gebracht. De Amerlkaansche re geering wacht nog steeds op een nadere ver klaring van Japan, dat het bombardement van Tspintsjau als een te betreuren uitzon deringsgeval van vijandelijkheid voorstelt. Ofschoon men te Washington van den ernst van don toestand volkomen over tuigd Ls, aarzelt de Amerikaansche regeering om geheel alleen de rol van bemiddelaar op zich te nemen, daar tenslotte het besluit, op welks overtreding China zich beroept, door den Volkenbond is genomen. Intusschen is bekend dat Gilbert, de ver tegenwoordiger der Vereenigde Staten te Geneve in het secretariaat van den Volken bond conferenties heeft gehad, waarbij zeer waarschijnlijk het conflict in Mantsjoerije onderwerp van gesprek was. Toestand buitengewoon ernstig. MOSKOU. 11 Oct. (VD.) Volgens een Russisch bericht uit Nanking wordt !n Chi neesche offlcleele kringen verklaard, dat China de laatste Japansche nota niet zal be antwoorden, aangezien de toon van de nota niet in overeenstemming is met de diploma tieke gebruiken. De secretaris-generaal van den Volkenbond heeft de nota onmiddellijk telegrafisch ter kennis gebracht van alle mogendheden, die in den Raad vertegenwoordigd zijn, alsmede van de Amerikaansche regeering. Ook te Genéve acht men op het oogenblik den toe stand buitengewoon ernstig. Algemeen neemt men aan. dat Lord Reading, Briand tn Grandl Dinsdag de zitting van den Volken- bondssraad zullen bijwonen. Men verwacht 1 ook, dat dc Duitsche regeering een vooraan- Hct nieuwe Duitsche kabinet, xuaarlege aanvallen van het Duitsche nationale eenheid out, dat zijn eischen in Bad Har- burg gisteren gesteld heeft, gericht zullen zijn Bovenste rij v.l.n.r. Bruening (Rijks kanselier en buitenlandsche zaken/, Genera' Groener (Rijksxceer en Binnenlandsche Zaken), Trevizanus (Verkeer), Dietrich FinanciënDr. Joel JustitieOnderst: rij: Schiele (Landbouw), Stegerwald (Arbeid j, Pro]. Warmbold iHa&deUj S&aetzel Posterijen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 13