Brutale bankoverval
te Amsterdam.
Het Chineesch-Japansch conflict.
Verzoek aan adverteerders
Eén is genoeg.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
49e Jaarganj? No. 14817
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 14 October 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: p. w. peereboom UITGAVF DFR N V I OIJRFNS TOSTFR
•n ROBERT PEEREBOOM. U11ÜAVL IN.V. LV-MJKHiNd I LK. Hoofdredecteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week /0.27H, per maand 1.30. per 3 maanden
13SJH, franco per post /3.87J4, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. f 0.65, franco per post 0.72Ü.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35- Reclames
f 0-60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje®
(lederen dag) 1—3 regels f 030. elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-. Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger 130.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
De besprekingen in Genève.
De drukke tijd nadert weer, ook druk door
het toenemend adverteeren in Haarlem's
Dagblad. Wij vreezen die drukte geenszins,
integendeel, wij heeten haar uiteraard wel
kom. Het is echter in het belang van onze
adverteerders, wanneer wij hun verzoeken
hunne advertentie-opdrachten en -teksten
zoo vroeg mogelijk in te zenden. Als het
eenigszins kan den dag voor de gewenschte
publicatie. In den drukken tijd komt het her
haaldelijk voor, dat wij 's ochtends annonces
voor plaatsing op denzelfden dag wel moeten
afwijzen, omdat zij in een paai' uur tijds in
zoo grooten getale eenvoudig niet klaarge
maakt kunnen worden. Gevolg: teleurstelling
voor den adverteerder en voor ons. want de
eerste wilde adverteeren en kan dat nu op
dien dag niet en wij maken er ons vak van,
om advertenties te plaatsen en niet om ze af
te wijzen. Er zijn echter grenzen, zelfs aan
dagblad-arbeidsprestatie.
En dan: aan een laat gezonden annonce,
die nauwelijks nog gemaakt kan worden, kan
zeker geen bijzondere zorg worden besteed.
Daarom: Zend ons uwe annonces s.v.p. op
den dag voor plaatsing, tot uw eigen profijt.
ADMINISTRATIE
HAARLEM'S DAGBLAD.
HET KAMERLID SEVERIJN GAAT
HEEN.
De de Tweede Kamer is een bericht in
gekomen van dr. J. Severijn, houdende mede-
deeling, dat hij wegens zijn benoeming tot
het hoogleeraarsambt te Utrecht, op 20
October zal ophouden lid der Kamer te zijn
en als zoodanig bedankt.
MATUSCHKA DE HOOFDDADER
VAN DEN AANSLAG BIJ
BIA TORBAGY.
1
BOEDAPEST, 13 October (VD.) Bij ver
gelijking van het handschrift van den gear
resteerden verdachte Matuschka met het
briefje dat nabij het viaduct van Bia Torbagy
werd gevonden, is gebleken dat het briefje
van Matuschka afkomstig moet zijn, zoodat
men er van overtuigd is dat Matuschka, de
hooMdader van den spoorwegaanslag is.
Nog een derde aanslag door
Matuschka gepleegd?
WEENEN, 13 October (V.D.) Het verhoor
van Matuschka is heden voortgezet. Hij
handhaafde zijn gedeeltelijke bekentenis en
deed nog eenige verklaringen die echter nog
onduidelijk zijn. De politie is zeer gereser
veerd in hare mededeelingen ten einde het
onderzoek niet te storen. Dit onderzoek wordt
thans ook uitgestrekt tot den aanslag, die op
31 Januari j.l. bij Anzpach in Neder-Oosten-
rijk is gepleegd. Daar waren zware blokken
en balken op de rails gelegd. Matuschka
heeft in de onmiddellijke nabijheid van de
plaats van den aanslag gewoond, zoodat men
rekening houdt met de mogelijkheid, dat ook
deze aanslag voor zij nrekening is geweest.
DE TWEEDE DAG VAN HET
CALMETTE-PROCES TE
LUEBECK.
LUBECK, 13 Oct. (V.D.) Het Calmette-pro-
ces te Lubeck werd heden voortgezet met het
verhoor van den geneesheer Altstaedt, nadat
de president een beroep op alle bij het proces
betrokkenen had gedaan om voortaan op tijd
ter zitting te verschijnen. Voorts verzocht hij
den deskundigen, zoo lang het getuigen- en
beklaagdenverhoor zou duren geen voordrach
ten over de zaak te houden.
Tijdens het verhoor gaf dr. Altstaedt een
uitvoerig overzicht van de literatuur vóór en
tegen de Calmette-behandeling. Hij meende
het met zijn plicht als arts te kunnen verant
woorden, voor te stellen in Lubeck de Cal
mette-behandeling toe te passen.
ERNSTIGE ONTPLOFFING IN
ENGELAND.
2 DOODEN, 40 GEWONDEN.
LONDEN. 13 October. (V.D.) Door een ern
stige ontploffing in de spinnerij der firma
Burnley en Sons bij Leeds werden twee vrou
wen gedood en veertig anderen min of meer
ernstig gewond.
PRUISISCHE LANDDAG.
DE NATIONALE MOTIE VAN WANTROUWEN
BERLIJN, 13 October (VD - De Duitsch
Nationale Landdagafgevaardigde Steinhoff
ligt de door de Duitsch Nationalen ingediende
motie van wantrouwen toe. In deze motie
wordt verklaard dat: ..In overeenstemming
met de te Harzburg afgelegde verklaringen
der nationale oppositie de Duitsch Nations.e
Fractie van den Pruisischen Landdag de on
middellijke ontbinding eischt van dezen
Landdag waarvan de samenstelling reeds
sinds lang niet meer overeenkomt met de po
litieke schakeering der Pruisische kiezers
Tegelijkertijd eischt de fractie het onmid
dellijk aftreden van het huidige ministerie
van staat op grond van het algemeene, diep
gewortelde wantrouwen dat in alle deelen
van Pruisen tegen het bewind heerscht.
Drie gemaskerde mannen
binnengedrongen.
Verdwenen in een auto.
Greep in de brandkast, die niet veel
opleverde.
(Men zie de afbeelding op de fotopagina.)
Tegen vier -uur Dinsdagmiddag zijn drie
mannen met lange maskers het kantoor bin
nengekomen van de Bank-Associatie op den
hoek van den Koninginneweg en Amstel-
veenscheweg te Amsterdam. Voor de ontstel
de bedienden begrepen wat er gebeurde, wa
ren drie revolvers op hen gericht, werd de
deur naast de loketten geopend en waren de
gemaskerden in de lokaliteit van de Bank.
Toen werd gecommandeerd: Geef op geld!
Vlug een beetje! Een van de drie liep vlug
door het kantoor naar het privékantoor, waar
de directeur van het bijkantoor aanwezig
was en waar ook de brandkast staat. De
zware deur van de kast, die half geopend
was, werd verder opengeduwd, en in een
geldtrommel werd een greep gedaan. Een
hand met bankpapier verdween in den zak
van een der bandieten. Deze keerde toen naar
zijn kameraden terug. Op het oogenblik dat
hij zich omdraaide nam de directeur van het
bijkantoor de heer van den Berg een zware
aschbak, die op tafel stond en kijlde die
door de ruiten van zijn kantoor naar buiten.
Hij deed dit om de aandacht van het publiek
te trekken. Een van de bedienden heeft nog,
toen de bandieten in allerijl vertrokken, den
moed gehad een der kerels beet te pakken.
Deze rukte zich echter los en sprong toen
het laatste in een auto die snel langs den
Koninginneweg verdween.
Dit drama had zich in minder dan vijf mi
nuten afgespeeld. Uit een nader ingesteld
onderzoek is gebleken, dat de greep in de
brandkast voor de roovers geen goede is ge
weest. Zij hebben een aantal vreemde bank
biljetten van lage waarde meegenomen. Het
was Fransch, Duitsch, Zwitsersch en Belgisch
geld ter waarde van ongeveer tweehonderd
gulden. In de brandkast lag een zeer groot be
drag aan Nederlandsche bankbiljetten. De
politie heeft een nauwkeurig onderzoek in
gesteld. maar zij heeft weinig gegevens. De
bankbedienden kunnen geen of een heel vaag
signalement geven. Het gelaat van de man
nen hebben ze niet gezien. Alleen is het num
mer van de auto, die vermoedelijk een Che
vrolet is, opgenomen. Het was 15115, Dit num
mer kan ook niet helpen tot opsporing, want
het is valsch. Het behoort aan een wagen
buiten Amsterdam en de eigenaar heeft niets
uit te staan met dezen roofoverval. Door de
politie wordt een onderzoek ingesteld in ver
schillende garages.
Hoe de bandieten ontkwamen.
Over den overval lezen wij nog in het Hbld.
dat na het inwerpen van de ruit door den di
recteur de indringers direct de beenen na
men, en dat inderdaad veel publiek kwam
toeloopen. De roovers vertrokken ijlings langs
denzelfden weg welken zij gekomen waren.
Een der bankbedienden trachtte op straat
nog een der mannen te grijpen, doch hij
kreeg een klap, waardoor hij den man moest
loslaten. In de auto zat één kameraad van de
roovers achterin en eén achter het stuur:
toen laatstgenoemde zijn vrienden zag na
deren zette hij snel den motor aan, snel
verdwenen de drie mannen, die hun maskers
reeds hadden afgenomen in den wagen, welke
al spoedig wegreed, den Koninginneweg af in
de richting Willemsparkweg. Wel riepen de
naar buiten gekomen bankbedienden „poli
tie!", maar niemand in de buurt wist op dat
moment het geen die kreten te beduiden had
den en zoo kon de auto ontkomen.
Onmiddellijk na den overval werd de po
litie van het bureau Overtoom gewaarschuwd
en zeer spoedig waren rechercheurs ter plaat
se om de situatie op te nemen en hei, bank
personeel te verhooren. Het onderzoek stond
onder leiding van commissaris D. Dijkstra,
bijgestaan door inspecteur L. M. van Pinx-
steren. Later kwam ook de substituut officier
van Justitie mr. H. W. Massink ter plaatse,
evenals de directeur der Bank-Associatie mr.
H. A. Hartogh.
Een groote menigte nieuwsgierigen ver
drong zich tusschen half vijf en zeven uur
voor het bankkantoor; de politie had er een
gedeelte van den weg afgezet. Binnen gingen
de politiemannen alle achtergelaten sporen
van den overval na en verschillende foto's
werden er gemaakt.
Nog ligt in het geheugen de overval op een
postauto bij het postkantoor in de Saxen
Weimarlaan, hier vlak in de buurt een paar
jaar geleden, waarvan de bedrijvers ook nog
niet gevonden zijn. Een paar verdachten zijn
destijds wel gearresteerd, doch zij moesten
weer vrijgelaten worden. Dit bij postkantoor
is nu naar den Koninginneweg, één huis ver
der dan de Bank-Associatie verplaatst.
Uit Den Haag meldt men aan de Msb., dat
daar gisteravond aan de in- en uitgangen der
gemeente politieposten waren uitgezet, ten
einde te kunnen optreden indien de auto der
bankroovers hierlangs zou komen.
Te 7 uur werd een politie-radiobericht ver
spreid over het gebeurde.
Nog geen overeenstemming.
Ernstige berichten uit China.
In aansluiting op het verslag onder het
Buiten!andsch Overzicht, over den toestand
in Mandsjoerije, nog het volgende:
Genève, 13 October (V D.) De besprekin
gen van den Volkenbondsraad inzake het
Chineesch-Japansche conflict werden Dins
dagmiddag voortgezet. De Japansche ambas
sadeur Yoshisawa deed allereerst voorlezing
van den inhoud eener nota van zijn regee
ring aan den Raadspresident, waarin de Ja
pansche regeering het volgend standpunt in
neemt:
Een regeling van het geschil, is evenals
vroeger, slechts mogelijk door directe onder
handelingen van Japan met China. De mi
litaire operaties in Mantsjoerije zijn thans
gestaakt. De situatie wordt uiterst bemoei
lijkt door de voortgezette aanvallen op leven
en goed van Japansche onderdanen. Er be
staat geenszins een oorlogstoestand, maar de
JaDansche troepen zijn gedwongen militaire
veiligheidsmaatregelen te nemen ten einde
in het bijzonder de zorgen voor de bescher
ming der bedreigde Koreaansche bevolking.
De anti-Japansche beweging in China heeft
geleid tot een verscherping van den toestand
De Japansche regeering is bereid direct recht
streeksche onderhandelingen met China te
openen, ten einde de principes vast te leg
gen van een accoord dat zou kunnen leiden
tot. de hervatting der normale betrekkingen.
Zoodra inzake deze principes overeenstem
ming zal zijn bereikt, zal het mogelijk zijn
de troepen in de spoorweezone van Zuid-
Man tsjoerije terug te trekken.
Yoshisawa legde in dit verband een vrij
lange verklaring af. waarin hij met den
grootsten nadruk cM levensbelangen van Ja
pan in Mantsioerije Besprak. Japan heeft tot
nu toe 5 milliard Zwitsersche franken in
Mantsjoerije belegd en bezit door verdragen
gegarandeerde, vergaande rechten van eco-
nomischen aard.
De debatten ln den Volkenbondsraad
werden gesloten met «en verklaring
van Briand, die resumeerde dat de
Japansche regeering bereid is over te gaan
tot ontruiming der bezette gebieden, onder
voorbehoud dat voldoende zekerheid zal
worden gegarandeerd voor het leven en de
bezittingen der Japansche onderdanen, en
dat de Chineesche regeering zich verplicht
geenerlei dwangmaatregelen te nemen te
gen de Japanners en alle maatregelen te
treffen om vijandig optreden tegen Japan
ners te verhinderen. Briand legde er den
nadruk op dat voor den Volkenbondsraad
voldoende mogelijkheid bestaat met- de hem
ter beschikking staande middelen den moei
lijken strijd op vreedzame wijze te regelen.
Briand verzocht de Japansche en Chineesche
regeering tiidens de Raadsbehandeling geen
nieuwe incidenten te verwekken, welke den
toestand zouden kunnen verscherpen.
Een nieuwe openbare Raadszitting zal
eerst plaats hebben, indien de thans aan
vangende vertrouweüike besprekingen van
de Commissie-van-Vijf. zoomede de bespre
kingen van Briand met de Janansche en Chi
neesche regeerine de mogelijkheid van over
eenstemming bieden.
■Imansch" "Uegtu'^en bombar
deeren Chineesche troepen.
LONDEN. 13 October ,V D Volltens te
Nanking gepubliceerde berichten hebben
Japansche vliegtuigen die Chineesche trei
nen waarmede troepen werden vervoerd ge
bombardeerd. Omtrent de verliezen is nog
niets bekend.
Bij de militaire attachés der ambassades
te Peking is bericht ontvangen, dat Chinee
sche troepen in vrij groote formatie van het
Yangtsedal in Noordelijke richting opmar-
cheeren.
Het Chineesche antwoord op de Japan
sche nota van Vrijdag jl. Is den Japanschen
consul te Nanking overhandigd met het ver
zoek dit door te geven aan den Japanschen
ambassadeur die naar Shanghai is vertrok
ken.
In deze nota wordt verklaard dat wanneer
Japan zich verder van oorlogsmiddelen zal
bedienen het de verantwoordelijkheid zal
moeten dragen voor de gevolgen. Wat de
boycot van Japansche waren betreft, ver
klaart de nota dat de Impopulariteit der Ja
pansche waren in China veroorzaakt is door
de onvriendelijke actie der Japansche regee
ring.
Chineesch spoorwegstation
gebombardeerd
MOSCOU. via Kowno, 13 October (V. D.)
Naar het Sovjet. Russische telegraaf-agent-
schap meldt hebben Maandag een veertigtal
Japansche bombardementsvliegtuigen het
Chineesche station Peiling, gelegen op het
traject Moekden-Peking, gebombardeerd.
Talrijke personen werden gedood.
GENèVE. 13 Oct. (V. D.) In de kringen der
Japansche delegatie heerscht een zekere
ontstemming over het energieke optreden
van de Vereenigde Staten in het Chineesch-
Japansche conflict. De nota aan den Vol
kenbond. waarin Stimson er op aandringt
dat de Volkenbondsraad zijn volle autoriteit
in de weegschaal werpt en druk on Japan
uitoefent, alsmede de gelieele houding van
de regeering te Washington heeft te Genève
een uitstekenden indruk gemaakt.
De Amerikaansche vertegenwoordiger, con
sul-generaal Gilbert had hedenmorgen een
onderhoud met den secretaris-aeneraal Gil
bert had hedenmorgen een onderhoud met
den secretaris-generaal van den Volkenbond
Sir Eric Drummond over de verder te ne
men maatregelen.
(Een Engelsch geleerde ver
klaart, vast te gelooven in
het bestaan van andere
bevolkte werelden.)
Al zijn er duizend werelden.
Waar ook een menschdom leeft,
Dat is een vraagstuk dat voor mij
Geen interesse heeft:
Figuurlijk en ook letterlijk
Kan ik er toch niet bij.
De wereld die ons 't leven bood.
Is al genoeg voor mij.
Als er millioenen sterren zijn,
Net zoo bevolkt als hier.
't Is mij geen reden tot verdriet
En ook niet voor plezier.
En of die wezens s'immer zijn
Of net zoo dom als wij.
De menschdomdomheid hier op aard
Is ruim genoeg voor mij.
Daar mogen dieren zijn op 't land
En visschen in de zee.
En zwermen vogels in de lucht,
Ik heb er vrede mee.
Of oorlog, afgunst, haat en nijd,
En heel de rest er bij.
Wat onze wereld daarvan heeft
Is ruim genoeg voor mij.
Leeft men er langer dan wij hier
En gaat men er failliet?
Ik hoef er heusch geen antwoord op.
Het intresseert mij niet.
Kent men er ook belasting als
In onze maatschappij?
Het laat me koud, want die van ons
Is al teveel voor mij.
P. GASUS.
Etienne Rey
Zij die minnen en zij die niet minnen
icerpen elkander eeuivig afgunstige blikken
toe.
DuitschlandBruenings redevoering voor
den Rijksdag. Hislorisctic dag.
(2e blad, le pag.)
Het Japansch-Chineeschc conflict. De be
sprekingen in Genève. Nog geen overeen
stemming.
(le blad. le pag. en 2e blad, le pag.)
ff et landgoed ..Meer cn Berg". De veiling is
vandaag niet doorgegaan.
(le blad, 2e pag, en 4e blad, le pag.)
Brutale bank-overval te Amsterdam. Drie
gemaskerde mannen binnengedrongen.
Geringe buit.
(le blad. le pag.)
De verkeersregeling voor de Lichtweek.
(le blad, le pag.)
De opschorting van rentebetaling Hólland-
Amerika-Hjn. Verontwaardiging van obli
gatiehouders.
(le blad. 3e pag.)
Sarrasani komt niet in Haarlem.
(4e blad, 2e pag.)
Gemeenteraadsvergadering in Heemstede.
(le blad, 3e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
Intimus: Staten Generaal. Vergadering der
tweede Kamer.
(4e blad. 2e pag.)
C. J. v. T.; Het ontstaan der Haarlemsche
arbeiderskwartieren. Over het Schoter
kwartier.
(2e blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pag. Ie blad.)
DE LICHTWEEK.
VERKEERSREGELING.
De Commissaris van Politie verzoekt ons
plaatsing van het volgende:
De Commissaris van Politie te Haarlem
verzoekt eer. ieder, die zich tijdens de ko
mende lichtweek op den weg bevindt, speciaal
in de avonduren, te willen medewerken, dat
"n ordelijk verloop, vooral van het te verwach
ten drukke verkeer, plaats kan hebSen.
Er ls voor uitgebreide politiemaatregelen
gezorgd; het is voor een ieder van belang
dat nergens, vooral niet in de verlichte stra
ten. stagnatie in het verkeer of ophooping
van menschen ontstaat.
Het publiek wordt uitgenoodigd om zooveel
mogelijk in beweging te blijven volgens de
door de politie aangegeven route van Noord
naar Zuid en Van Zuid naar Noord.
Daarom ook zijn door Burgemeester en
Wethouders gedurende het tijdvak van 16 tot
en met 25 October 1931. des namiddags van
3 tot 12 uur, eenige straten geheel of ge
deeltelijk gesloten verklaard voor het ver-
terwijl op de Groote Markt niet ge
parkeerd mag worden en het stilstaan van
auto's in de verlichte straten niet kan wor
den toegestaan.
Als parkeerterrein voor de binnenstad is
tijdelijk aangewezen het open terrein aan
de Damstraat.
Het verkeer zal ln de hieronder volgende
straten alsvolgt worden geleid:
Kruisweg en Kruisstraat alleen in de rich
ting van het Stationsplein naar de Bartel-
jorisstraat;
Jansweg en Jansstraat alleen naar de rich
ting Station;
Stationsplein alleen van Jansweg naar
Kruisweg;
Nieuwe Gracht Zuidzijde alleen van Kin-
derhuisvest naar Jansstraat;
Nieuwe Gracht Noordzijde alleen van Jans
weg naar Manegebrug;
Groote Markt van Barteljorisstraat alleen
naar Koningstraat en van Groote Houtstraat
alleen naar Jansstraat;
Groote Markt tusschen Jansstraat en Sme-
destraat alleen in de richting Jansstraat;
Zijlstraat tusschen Groote Markt en Nas-
saulaan alleen van Groote Markt naar
Nassaulaan;
Spekstraat alleen van Groote Houtstraat
naar Warmoesstraat;
Leidschevaart alleen tusschen Emmabrug en
Leidschebrug van de Leidschebrug in de
richting Emmabrug;
Paviljoenslaan alleen van Dreef naar Kleine
Houtweg;
Amsterdamstraat alleen van Heerensingel
naar Nagtzaamplein;
Barrevoetestraat en Keizerstraat alleen van
Botermarkt naar Wilhelminastraat;
Sp aam wouderstraat alleen van Amster-
damschepoort naar Burgwal.
Het Verwu'.ft zal gedurende meergenoemde
dagen en uren aan beide zijden voor elk rij -
verkeer zijn afgesloten.
Geheel voor het verkeer wordt afgeslo
ten: -
Groote Markt, tusschen Smedestraat en
Barle'.jo.iistraay cn de Smedestraat.
De spoorweglijn Ruhpolding—Reit, in Winkel in Beieren, is zoo weinig „verdiènstelijk", dat
de Staat cr van af wil. Wie wil kan de exploitatie ter ïrnd nemen, en de trein met
toebehooren cadeau krijgen. De staat is zelfs bereid 10.000 Mark uil le keeren aan dengene
die trek heeft in deze onderneming. Wij brengen in herinnering, dat P. Gasus onlangs
een rijm aan dit merkwaardige onderwerp gewijd heeft.