De Engelsche Verkiezingen
Het woord is aan...
Een redenaar.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14828
Verschijnt dagelijks, Behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 27 October 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
•n ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteor: ROP^RT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.2714, per maand 1.20. per 3 maanden
if3-5734, franco p-er post f3.8734, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. f 0.65, franco per post f 0.7234.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerg: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Noa.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38816
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75. elke regel meer 0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels f 0.60,
elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ030. elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend i contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvingei f75.-. Verlies andere vingei 130.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 27 October.
De Gemeentefinanciën.
Het zijn sombere cijfers, die de wethouder
van Financiën, mr. Slingenberg, ons giste
ren ter publicatie heeft verstrekt. Zij détail-
leeren en bevestigen verder geheel, de me-
dedeelingen, die wij in onze nummers van
Donderdag en Zaterdag 11. over den ver
slechterden toestand der gemeentefinanciën
hebben gegeven. Een gat van f 778-430 moet
gestopt worden, de primitieve begrooting van
Juni 1.1. is dus geheel van de baan en de
wethouder geeft drie nieuwe middelen aan
tot dekking van het tekort: verhooging van
de opcenten op de Gemeentefonds-belasting
van 30—60 (progressief) tot 80 (uniform),
verhaal van 8 1/2 pet. pensioenpremie op de
salarissen van het gemeentepersoneel en
tenslotte extra-bezuinigingen op de begro
tingsuitgaven, waarvoor een commissie van
drie hoofdambtenaren is benoemd die aan
B. en W- rapport zal uitbrengen.
Dit zijn drastische maatregelen, veroor
zaakt door zeer sombere cijfers. Algemeen
werd belastingverhooging verwacht. De wer
kelijkheid is, na de recente verergering van
de algemeene crisis, nog erger dan ooit voor
zien kon worden. De hoofdfeiten zijn een
door de belastinginspectie geraamde daling
van de gemiddelde inkomens met twintig
procent, hetgeen een gat in de belastingop
brengst van het dienstjaar slaat van onge
veer vier ton. en een geraamde verhooging
van de kosten van Werkloosheidszorg en
Armbestuur met een vrijwel gelijk bedrag.
Deze laatste raming is dan nog, zooals de
wethouder verzekerde, tamelijk optimistisch
Nu de drie middelen tot dichting van het
gat, die de wethouder aangeeft.
Omtrent het eerste: verhooging van de
opcenten op de gemeentefondsbelasting van
3060 progressief tot 80 uniform, hebben
wij gisteren al opgemerkt dat de gemeente
hiermee de grens van bewegingsvrijheid,
door de wet-de Geer vastgesteld, zal berei
ken. Zou zij meer moeten gaan heffen, dan
zou het Rijk daaraan voorwaarden moeten
Verbinden die de gemeentelijke financieele
autonomie in zekere mate aan banden zou
den leggen.
Het ongelukkige van deze verhooging is,
'dat zij de lage inkomens in verhouding
zwaarder treft dan de hooge, hetgeen onver
mijdelijk is als men van een progressieve
heffing stijgt tot een begrensd uniform
maximum.
De volgende statistiék geeft weer. wat
'deze belastingverhooging voor verschillende
inkomens zal beteekenen. Aangenomen is
daarbij het geval van een gehuwd man met
[twee kinderen:.
iSg
g I S3
S-ggx?
f 1500
f 2000
f 2500
f 3000
f 4000
f 5000
f 6000
f 7000
f 10000
f 20000
f 30000
f 40000
f 50000
1100000
Wat het tweede middel betreft: dit is een
zware slag voor hét gemeentepersoneel. Of
het nu de 8 1/2 pet. op de pensioenpremie,
die de gemeente maximaal op het personeel
verhalen kan, of een salarisvermindering in
anderen vorm zal moeten ondergaan
het ziet er even somber uit. Zooals de zaak
zich laat aanzien zal de wethouder in het
Georganiseerd Overleg met de ambtenaren-
organisaties de zaak aldus stellen: Ik heb
zooveel ton noodig ten uwen koste, in welken
vorm wilt gij die het liefst beta'en. Waarbij
komt, dat de ambtenaren, wier salarissen in
Haarlem geenszins als hoog beschouwd kun
nen worden, bovendien in verhouding tot de
hooge inkomens al zwaar getroffen zullen
worden door de stijging van de opcenten op
de gemeentefondsbelastmg.
Rest het derde middel, waarvan wij
slechts het beste kunnen hopen. Extra-bezui
nigingen op de begrotingsuitgaven. De wet
houder was er niet optimistisch over,, omdat
er al 167.000 uit de begrooting is „geperst".
De drie hoofdambtenaren die dit extra-uit
persen in een advies aan B. en W. moeten
neerleggen zullen zeker niet-s onbeproefd
laten, dat kans op aanneming door den Raad
geeft. En de wethouder heeft verzekerd dat
de salarissen van het gemeentepersoneel niet
als sluitpost op de begrooting mogen fungee-
ren. Bezielt dit besef B. en W. en den Raad,
dan zal het totaal der extra-bezuinigingen
wellicht nog hooger worden dan het cijfer
dat de wethouder daarvoor wel in zijn hoofd
had, maar liever nog niet wilde uiten een
in deze omstandigheden begrijpelijke reserve.
Overigens is er een grens aan bezuinigingen:
het critieke punt waarop zij, verder doorge
voerd, de wijsheid gaan bedriegen.
Dat het gemeentepersoneel een veer zal
moeten laten schijnt onvermijdelijk. Tegen
over het feit van de algemeene daling der
inkomens en van den nood in het vrije be
drijf, tegenover de onverbiddelijke cijfers
van deze crisis in de gemeentefinanciën.
factoren die het gemeentepersoneel aanwij
zen dat zij niet aan de algemeene malaise
kunnen ontsnappen, staat ons besef dat de
salarissen, in vergelijking met ander© ge
bO
bfl
bo
.S
C
1
"w
.2
JS-Scó
V
O-?01
r~ <D CO
sf§
2^
1
oês
<n o S3
f 13.70
f
18.00
f
4.30
f 25.38
f
32.40
f
7.02
f 47.85
f
59.40
f
11.85
f 70.08
f
86.40
f
16.32
f 115.44
f
140.40
f
24.96
f 171.—
f
205.20
f
34.20
f 232.54
f
277.20
f
44.66
f 294.88
f
349.20
f
54.32
f 523.60
f
612.—
f
88.40
f 1488.24
f
1684.80
f
196.56
f 2457.60
f
2754.80
f
297.20
f 3417.60
f
3844.80
f
427.20
f 4377.60
f
4924.80
f
547.20
f 9177.60
1
10324.80
f
1147.20
meenten, over het geheel genomen laag
zijn.
Dit moge ertoe leiden dat men alles doet
wat mogelijk is om het nadeel voor het ge
meentepersoneel tot het minimum te be
perken. Het schijnt wel zeer noodzakelijk
dat dit voorop staat.
R. P.
Heden stemmingsdag.
Twee voorspellingen.
Vandaag kiest het Engelsche volk zijn
nieuwe Lagerhuis. Algemeen wordt een over
winning van de Nationale' Regeering ver
wacht. De News Chronicle (liberaal) geeft
twee voorspellingen, éen van een liberalen
en éen van een conservatieven politicus. Wij
geven ze hier, en raden onze lezers aan ze
even te bewaren, om ze met het werkelijke
resultaat te vergelijken:
Liberale voorspelling:
Conservatieven 290, Liberalen 55, groep-
Simon 25, National Labour (Ramsay MacDo-
nald) 8, Labour Partij (Henderson) 230,
groep-Mosley en Önafhankelijken 7. Totaal
615. Meerderheid van de Nationale Regee
ring 148.
Conservatieve voorspelling:
Conservatieven 327, Liberalen 35, groep-
Simon 30, National Labour 6. Labour Partij
200, groep-Mosley 3, Onafhankelijker! 14.
Meerderheid van de Nationale Regeering 181,
Onafhankelijke Conservatieve meerderheid
39.
Dit laatste punt is natuurlijk het belang
rijke verschil in de beide voorspellingen.
BEZUINIGINGSMAATREGELEN
TE AMSTERDAM.
VACATURES OPEN LATEN?
Naar de Tel verneemt, zal binnenkort een
conferentie gehouden worden van leden van
het college van Burgemeester en Wethou
ders van Amsterdam met de hoofden van
gemeentelijke diensten en bedrijven. ten
einde na te gaan, in hoeverre men door het
niet vervullen van thans bestaande vacatu
res tot bezuiniging zal kunnen komen.
DE VERDUISTERINGEN BIJ
„FINANCIëN".
MEDEDEELINGEN BIJ DE BEGROOTING.
Indertijd is, naar aanleiding van de, door
den overleden commies gepleegde fraude bij
het departement van financiën, diens on
middellijke chef, een referendaris geschorst.
Naar de N. R. C. thans verneemt, is omtrent
den referendaris nóg geen nadere beslissing
genomen.
Het schorsingsbesluit is dus nog steeds
van kracht. Voorts deelde men mede, dat
omtrent de door den overleden commies ge
pleegde verduisteringen, de minister bij de
behandeling van de begrooting in de Tweede
Kamer uitvoerige mededeelingen zal doen.
Daarom is geen communiqué aan de pers
verstrekt.
De teraardebestelling van
Arthur Schnitzler.
Een eenvoudige plechtigheid.
(Van onzen Weenschen correspondent)
WEENEN. 24 October.
Nog maar heel zelden is het voorgekomen,
dat een wereldberoemde dichter en schrijver
op zóó eenvoudige wijze ten grave werd ge
dragen als met Artur Schnitzler het geval is
geweest. Deze eenvoud werd betracht op uit
drukkelijk verlangen van den overledene zelf.
Woensdag namiddag om kwart over zeven
heeft hij in zijn villa aan de Sternwarte-
strasse den laatsten adem uitgeblazen en des
Vrijdags reeds omstreeks half een werd zijn
stoffelijk overschot op de Israelietische af-
deeling van den uitgeStrekten Weenschen
Zentralfriedhof ter aarde besteld.
In zijn testament had de meester het vol
gende verklaard (de hier gecursiveerde woor
den waren door Schnitzler in zijn testament
onderstreept)
dat hij alvorens ten grave worden gedra
gen een steek in het hart wilde krijgen,
dat hij geen kransen wenschte,
en dat er geen doodsberichten mochten
worden uitgestuurd. Ook in de coui-anten
zou geen doodsbericht mogen verschijnen,
dat hij een begrafenis van de allerlaagste
klas wenschte te hebben. Het geld, dat door
het voldoen aan dezen wensch bespaard zou
worden, zou men ten bate van ziekenhuizen
moeten besteden. Verder bepaalde Schnitzler
dat er geen redevoeringen mochten worden
gehouden,
dat alle overbodige ritueele ceremoniën
vermeden moesten worden, en dat men geen
rouw na zijn dood mocht dragen, absoluut
geen rouw!
Reeds om half elf des morgens kwamen
dc naaste bloedverwanten en tal van in
tieme vrienden van den overledene in het
sterfhuis bijeen. Men zag o.a. de schrijvers
Richard Beer-Hoffmann, Franz Werfel, Felix
Salten en Karl Schönherr. De eenvoudige
houten doodkist, die in het sterfvertrek
stond, werd om half twaalf gesloten.
De begrafenisstoet t;langs het Burg
theater, van welk gebouw een lange zwarte
vlag woei, over den Ring en langs den Renn-
weg naar den Zentralfriedhof. Een schier
eindelooze rij automobielen volgde de lijk-
auto. Aan den ingang van de begraafplaats
stonden professor dr. Pick en dr. Örnsteln,
d evoorzitter en de vice-voorzitter van de
Israëlitiesche godsdienstige gemeente, te
wachten. Zij geleidden den dooden meester
naar de ceremoniehal, waar de cantor Fi
scher volgens den wensch van den over
ledene slechts enkele gebeden sprak.
Dan werd de kiste ten grave gedx-agen om
in het familiegraf der Schnitzlers bijgezet
te worden. Vlak achter dc baar volgden des
dichters zoon Heinrich en diens moeder.
Onder de aanwezigen bevonden zich de in
tendant-generaal der Oostenrijksche staats
theaters Schneiderhan, „Ministerialrat" dr.
Wieser-Koch en „Sektionsrat" dr. Thomos-
berger, die beiden den minister van Onder
wijs vertegenwoordigden, de voorzitter van
de journalisten- en schi-ijversvereeniging
„Concordia" Lippschütz en de vice-vooirzitter
van deze vereeniging dr. Reichmann, „Hof
rat" Georg Reimers, die den directeur
van het Burgtheater Anton Wildgans ver
tegenwoordigde, de vice-directeur van het
Deutsches Volkstheater Geiringer, de di
recteur van het Theater in der Josefstadt
Geyer de bekende schrijfster Grete van
Urbanitzky, die uit naam van de Oostenrijk
sche PEN-club was verschenen, de tooneel-
spelers Waldau. Asian, Deli us, Onno, Ma it,
Moser. .Hofrat" Hugo Thiinig, Hans Thimig,
Strobl en Eidlitz, de tooneelspeelsters Iledwig
Bleibtreu, Paula Wessely, Maria Mayen, Be-
bette Devrient-Reinhold en Herta Hagen,
alsmede de schrijvers Sil-Vara. Karl Hans
Strobl. Chaim Bloch, Raoul Auernheimer,
Sonka, Oskar Maurus Fontana en Arnold
Hollriegel.
De politie had bijzondere maatregelen
moeten nemen om een groote schare nieuws
gierigen gedurende de begrafenïsplechtig-
heid op een afstand van het graf te houden.
De familie van den overledene heeft dui
zenden brieven en telegrammen uit alle dee-
len van de wereld ontvangen.
W. M. BEKAAR.
LAVAL EN HOOVER OVER HET
POND.
HANDHAVING ALS INTERNATIONAAL.
BETALINGSMIDDEL?
WASHINGTON. 27 October (Reuter.)
Men meent, dat de stabilisatie van het ponó-
sterling een der voornaamste onderwer
pen van bespreking tusschen Hoover en La-
val vormde.
Uit zeer betrouwbare bron verneemt Reu
ter. dat men overeen gekomen is, dat het
pond het internationaal betalingsmiddel
moet blijven.
Tulpenplnk in de Groote Houtstraat.
NIEUWE RECORDVLUCHT NAAR
AUSTRALIë.
LONDEN, 27 October (Reuter). Heden
zijn kort na middernacht in een licht vlieg
tuig van het vliegveld Lympne opgestegen
de vliegerluitenant Leslie Hamilton en diens
broer Kenneth. Zij trachten het duurreeord
van de afstandsvlucht Engeland-Australic te
breken.
Otto Weiss
De gedachte, ondankbaar te schijnen, is
menigeen zóó pijnlijk, dat hij alles in 't
werk stelt om een bewezen dienst te ver
kleinen of tc loochenen.
Henri van Hoof 17 jarig leer
ling van het R.K. Lyceum te
Haarlem, heeft te Washington
in een internationalen wed
strijd in welsprekendheid,
ivaaraan afgevaardigden van
20 landen meededen,
eersten prijs gewonnen.)
den
Henri van Hoof.
Ha, een jeugdig Nederlander,
Gaf de wereld daar een les,
Hulde, welbespraakte Henri,
Met dit sprekende succes.
Tjonge, 't moet wel mooi geweest zijn
In je Hoofschen vorm gekleed
En dat Washingtonsche reisje
Was wel goed aan jou besteed.
Henri, in je korte leven
(Bofneus, met je zeventien),
Heb je van de groote wereld
Al een aardig stuk gezien
Je hebt glorie mogen proeven
En men heeft voor je geklapt.,
Zonder dat je zelfs gefilmd hebt,
Of een voetbal hebt getrapt.
Henri, 'k wou je maar eens zeggen,
Je staat nog aan het begin,
Strakjes, als je schooltijd om is,
Ga je 't- volle leven in.
In dat leven, beste Henri,
Wordt ontstellend veel gepraat,
Uren, dagen, maanden, jaren,
Meest met mager resultaat.
Jij hebt blijkbaar spreektalenten
Boven het normale peil,
Zoek die verder te ontplooien,
Wend ze aan tot 's menschen heil.
Want de wereld heeft behoefte,
Niet aan veelheid van het woord,
Maar aan kwaliteit en inhoud,
Die met aandacht wordt gehoord.
Wijd je gaven aan het dienen
Van een goede, groote zaak,
Dit, lijkt mij je uitgesproken,
(En je uit te spreken) taak.
Je hebt Holland in den vreemde
Waardig gerepresenteerd,
Hulde en 'k zou 't haast vergeten,
Hartelijk gefeliciteerd.
P. GASUS.
DROGISTEN ERNSTIG IN HUN
BEDRIJF GESCHAAD?
PROTEST TEGEN HET ONTWERP WET
ARTSEN IJBER EI DKUNST.
De dagelijkschc besturen van den Alge-
meenen Nederlandschen Drogistenbond.
den Roomsch Katholieken Drogistenbond en
den Nedei-landschen Christelijken Drogis
tenbond hebben tot de Tweede Kamer der
Staten Generaal een adres gericht, waarin
zij ernstig bezwaar maken tegen het inge
diende ontwerp van wet betreffende de uit
oefening der artsenijbereidkunst. Zij zeg
gen. dat dit ontwerp in de kringen der dro
gisten groote ontsteltenis heeft gewekt, om
dat het bij aanneming het economisch be
staan van ongeveer 7000 Nederlandsche dro
gisten en detaillisten nagenoeg geheel zal
vernietigen, aangezien een monopolie voor
den handel in geneesmiddelen geschapen
wordt voor de apothekers. Dat dc minister,
gehoord den Gezondheidsraad geneesmidde
len zal kunnen aanwijzen, welke ook door
niet apothekers zullen mogen worden ge
leverd. geeft in wezen geen verandering,
daar het maken van uitzonderingen aan dc
administratie is overgelaten, terwijl ronduit
wordt verklaard dat met de wet wordt be
oogd de economische positie en het aanzien
van den apotheker te versterken. De com
missie uit den Gezondheidsraad, welke
waarschijnlijk gehoord zal worden, bestaat
thans uit vier apothekers (of gewezen apo
thekers), ccn doctor in de scheikunde, één
homoeopatisch dokter en een drogist. Deze
commissie was het. die in 1926 den minister
adviseerde tot een volgens de drogisten on-
Nog eens Laval en Hoover. Dc weerklank van
het nietszeggende communiqué in de
tvcreldpers.
(4e blad. te o&g.)
De Engelsche verkiezingen. Heden stem
mingsdag. Twee voorspellingen.
(Ie blad, le pag.)
Onze nieuwe feuilleton.
(2e blad, le pag.)
Verplichte of vrijwillige werkloosheidsver
zekering? Twee prac-adviczen
(4e blad, 2e pag.)
Een organisatie van jong-socialisten. Ver-
nieüwing binnen het part ij verbond.
(4e blad. 2e pag.)
De f 2000.uit dc Culemborgschc moordzaak
Gevonden achter een schilderijtje.
(;le blad. 3e pag.)
Het 25-jarig beslaan van hst tramfanfare
corps.
(3e blad. 3e pag.)
Sport.- De heer Hirschman gaat heen cn be
dankt voor alle functies.
(3e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN ENZ.
R. P.: De gemeentefinanciën
(le blad, le pag.)
Jhr. J. c. Mollerus: Dc buitenlandschc han
del van Amerika.
(2e blad. 2e pag.)
E. U.: Dc werkloosheid in Amerika.
(le blad, 3e pag.)
Van onzen Londcnschcn correspondent:
Brief uit Engeland. Krasse maatregelen in
Ierland.
(2e blad. 3e pag.)
C. G. B.: Dc Zwecdsehc eerlijkheid cn 1 Oc
tober. 7500 Stockholmcrs aan 't verhuizen.
(2e blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pag. 1e blad.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Stookt Anthracietnootjes 4
Afm. 12x20 m.M. ƒ1.60 per H L.
Franco huis.
Voordeeliger stoken is niet denkbaar.
N.V. Steenkolenhandel v.h. J. H. Krul Jr
Telef. 11617, OVERVEEN, Telef. 14106
gemotiveerde uitbreiding van lijst C. De be-
gi-ipsbepaling „geneesmiddel" achten adres
santen geforceerd, verder zijn zij van oor
deel, dat de apothekers hun economische be
langen voortrekken boven dc Volksgezond
heid. Er wordt bezwaar tegen gemaakt, dat
de negatieve lijst van artikelen, die dc dro
gisten niet mogen verkoopen, vervangen
wordt door een positie van wat zij wel mo
gen verkoopen.
Door het diploma treedt het particulier
initiatief reeds voldoende regelend op. Er
ontstaat volgens adressanten een onvol
doende distribuitie van geneesmiddelen bij
uitschakeling van de drogisten, in de kleine
steden en op hot platteland zullen niet vol
doende apothekers beschikbaar zijn. Dc
sympathie voor stand en decorum van de
apothekers achten zij in schrille tegenstel
ling te staan met het volkomen gemis aan
respect voor verkregen rechten van de pl.rn.
7000 drogisten, bij den minister. Er is zelfs
geen overgangsbepaling voor de tegenwoor
dige drogisten. Een ernstige grief i.s de uit
gebreide delegatie van regelingsbevoegdheid
door dit ontwerp aan de administratie. Do
besturen verklaren zich tenslotte bereid om
mede te werpen aan eventueel noodig ge
achte verbeteringen, daarbij verwijzende
naar vroeger genomen initiatief.
700 MILLIOEN TEKORT IN
SPANJE.
MADRID. 27 October (N.T.A.) De minister
raad heeft zich gisteren bezig gehouden met
den economischcn toestand van Spanje.
De minister van financien deelde mede,
dat de begrooting van het loopende jaar een
tekort van 700 milioen peseta oplevert.
Derhalve zal de regeering een oproep aan
het volk richten en het verzoeken economi
sche offers te brengen.
Amerika's beroemdste en grootste
bandiet kreeg een gevangenisstraf van ïl
jaaropgelegd wegens belastingontduiking,
maar het duurt nog twee jaar alvorens
Capone's hooger beroep in behandeling
komt: in dien tijd slaat hij onder streng
politietoezicht. Daarna zal het nog de vraag
zijn of deze machtige er voor ruim ccn
tien:ujaren Jn draait