BUITENLAND.
Nog eens Laval en Hoover.
BRIEF UIT ENGELAND.
MANTELS
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAC 27 OCTOBER 1931
De weerklank in de wereld. Perscommentaren
uit Frankrijk, Engeland, Duitschland en Amerika.
De teleurstelling over de „Fransche overwin
ning. De Fransche traditie werd helaas niet
prijs gegeven. Op moreele verplichtingen
beknibbeld.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
De weerklank in de wereldpers, van het
communiqué door Laval en Hoover gepu
bliceerd, verdient wel weer onze speciale
aandacht. Gisteren reeds hebben wij aan
getoond hoe bitter weinig de Fransch-Ame-
rikaansche ontmoeting heeft uitgewerkt en
het is geen wonder, dat de rechtsche Fran
sche Fransche pers met een dergelijk nega
tief resultaat ingenomen is dat de meeste
linksche bladen onomwonden toegeven dat
Laval's reis evengoed achterwege had kun
nen blijven.
Voor wij de opvattingen van diverse groe
pen nader bekijken eerst iets over datgene
■wat niet in het communiqué stond. Van
Fransche zijde wordt namelijk bericht, dat
Frankrijk op de onderstaande punten „ge
zegevierd" heeft:
de Fransche reis nogal koeltjes en weinig ge
ïnteresseerd op.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat deze be
scheidenheid haar oorzaak vindt, in de over
weging dat men het communiqué met
Fransche oogen moet bekijken, en dat
het geschreven is voor de Fransche open
bare meening en dat, wanneer het er op aan
komt Washington een Duitsche toeverlaat
zal zijn.
Een telegram uit Washington suggereert
trouwens sterk dezen gedachtengang, maar
het blijft een zeer schrale en ironische troost.
De eenige Amerikaan die nauw betrokken
was bü de onderhandelingen en die zijn
misnoegdheid niet onder stoelen of banken
steekt, is senator Borah. Hij heeft medege
deeld dat de verklaringen van Hoover en
Laval absoluut nietszeggend zijn, en hij heeft
voor deze demonstratie tal van felicitaties uit
de geheele wereld ontvangen.
Krasse maatregelen in Ierland.
1. Frankrijk heeft geen verbintenissen
aangegaan om zijn bewapening te verminde
ren of zijn militaire begrooting te verlagen.
2. Hoover heeft de wenschelijkheid er
kend van een openlijke bestudeering der
oorlogsschulden, voordat het moratorium af
loopt.
3. Hoover zal geen nieuw initiatief nemen
in zake een moratorium voor Duitschland;
Frankrijk heeft dus bereikt, dat aan Duitsch
land alleen verplichtingen zullen worden
toegestaan op grond van de bepalingen van
het plan Young.
4. Amerka en Frankrijk zijn het eens
geworden over de noodzakelijkheid van
handhaving van den gouden standaard.
5. Frankrijks vrees in zake den Poolschen
Corridor is gekalmeerd.
Dit gelezen hebbende, krijgt men den in-
'druk, dat Laval naar Amerika geweest is,
niet om Genève 1932 voor te bereiden, niet
om de internationale verhoudingen te ver
beteren, niet om Duitschland tegemoet te
komen, doch integendeel op deze mo
reele verplichtingen te beknibbelen en de
regeering thuis te verzekeren van een solie-
dcn rechtschen steun .Tegenover deze redenee
ring staat een andere; Hoover heeft zich,
naar het schijnt, bereid verklaard in samen
werking met Frankrijk een soort van econo
mische steunactie op touw te zetten. Over
de details van dit plan heeft Laval zich niet
uitgelaten (die zal hij wel bewaren, tot hij
voor de Kamer staat). Deze steunactie zou
de linksche groepen met de Fransch-Ameri-
kaansche ontmoeting moeten verzoenen.
Doch zij die hierop rekenen vergissen zich
toch blijkbaar. Léon Blum, de leider der
Fransche socialisten, schreef dat de reis een
desillusie is geworden, erger dan vele andere.
„Deze zoogenaamde besprekingen zijn mis
lukt. Men ontvangt een ontkenning op de
vraag tot een nieuwe regeling van het schul
den- en herstelvraagstuk en eveneens op de
ontwapenings-VMigen. Onder deze omstan
digheden is as ontwapenings-conferentle
veroordeeld te mislukken".
Ook de Coty-pers uit zich in denzelfden
geest. Hoe zou men ook anders over deze
zaak kunnen spreken! Alleen reeds de fa
meuze alinea in het communiqué, waarin
tot uiting komt dat althans Hoover niet het
initiatief zal nemen tot een nieuw morato
rium voor Duitschland stelt duidelijk in het
licht dat Laval niet met de Fransch traditie,
waaraan hij met vele ketenen gebonden was,
gebroken heeft: de tradite die sinds Ver
sailles door alle Fransche regeeringen, be
houdens niet noemenswaardige afwijkingen,
gevolgd werd, als het er op aankwam nu
eens werkelijk een daad van internationaal-
bevrijdende beteekenis te verrichten.
De perscommentaren uit Amerika en
Engeland bevestigen het bovenstaande
slechts: Vaz Dias meldt bijvoorbeeld uit
Londen het. volgende:
De berichten in de Engelsche pers over de
besprekingen tusschen Hoover en Laval, cul-
mineeren in het constateeren van het feit,
dat Frankrijk een beslissende diplomatieke
overwinning op Hoover heeft behaald en dat
het beetje overeenstemming, dat bereikt kon
worden, bereikt werd ten koste van Duitsch
land. Het officieele bericht uit Washington
verbergt, dat Hoover heeft toegegeven aan
de overmacht van Laval inzake het herstel-
vraagstuk. Laval heeft de onschendbaarheid
van het plan-Young weten te verkrijgen. De
Morning Post schrijft, dat de Amerikaansche
zakenwereld in het officieele communiqué de
verklaring ziet. dat Duitschland bankroet
moet gaan voor er hulp komt. De bijeen
komst heeft het vertrouwen eerder verzwakt,
dan versterkt. De beslissing, dat een nieuwe
stap voor Duitschland slechts ondernomen
kan worden binnen het plan-Young. betee-
kent naar dc mecning van de Times, dat het
herstelvraagstuk slechts in den huidigen cri
sistijd als acuut beschouwd wordt. De Daily
Telegraph schrijft, dat dc Amerikanen vol
komen teleurgesteld zijn. Hoover's lievelings
plan inzake ontwapening heeft geen vooruit
gang geboekt. Ook in Engeland moet men
teleurgesteld zijn.
Dit zijn bittere waarheden, waar weinig
tegen te zeggen valt.
En hoe reageert Duitschland?
De meeningen der Berlijnsche bladen zijn
uiterst verdeeld. ..Abend" legt er den nadruk
op dat door het negatieve resultaat van de
reis de noodzakelijkheid der Duitsch-Fran-
sche overeenstemming nog slechts vergroot
wordt.
De „Vossische Zeitung" zegt dat het resul
taat van Washington theoretisch een verbe
tering voor Duitschland beteekent; prac-
tisch zal er nauwelijks iets veranderen. Bij
den financieelen toestand van Duitschland
is het uitgesloten dat het Rijk na afloop van
het- schulden-vacantiejaar betalingen zal ver
richten op het Herstelconto.
..Germania" meent dat de eigenlijke politieke
kwesties op den achtergrond zijn gesteld en
dat door de algemeenheid der formuleering
de beteekenis van het communiqué niet is te
overzien.
Over het algemeen vat de Duitsche pers
L. A.
Genève.
China bereid tot het sluiten
van een arbitrageverdrag met
Japan.
Heden is te Genève de zes-en-dertigste zit
ting van het Economisch Volkenbondscomité
begonnen welke gepresideerd wordt door het
Italiapsche lid Pi Nola.
De Chineesche vertegenwoordiger in den
Volkenbond, dr. Alfred Szé, heeft een nota
aan den voorzitter van den Raad, Briand,
doen toekomen, waarin hij meedeelt, dat zijn
regeering te allen tijde bereid is, met Japan
ee narbitrage-verdrag te sluiten naar het
model der verdragen, die tusschen de ver
schillende leden van den Volkenbond zijn tot
stand gekomen, of geschoeid op de leest der
verdragen, welke de Ver. Staten van Ameri
ka met verscheidene andere staten hebben
gesloten.
Peru.
Op den nieuwen president al
een moordaanslag gepleegd.
LIMA, 26 Oct. (Reuter). Kolonel Sanchez
Cerro is definitief tot president van Peru ge
kozen met méér dan dertigduzend stemmen
meerderheid.
Gisteren is een moordaanslag op Cerro ge
pleegd.
De president werd echter niet geraakt.
Zwitserland.
De verkiezingen voor den
Nationalen Raad.
De uitslag der Kamerverkiezingen staat
thans vrijwel vast.
Het resultaat is thans als volgt, aldus het
Handelsblad: Vrijzinnigen 52 zetels, socialis
ten 39. katholieken 44. boeren 30, liberalen 6,
communisten 3. sociaal politieke o art ij 2,
evangelische volkspartij 1 zetel.
China.
Opnieuw met bommen
geworpen.
LONDEN, 26 October <V.D.) Volgens
Chineesche berichten uit Charbin hebben
Zaterdag Japansche vliegtuigen vijf bommen
geworpen op de stad Ichienpo, een spoorweg
station ten Noorden van Tsjangtsjoen. Ja
pansche vliegtuigen zouden bovendien ver
scheidene verkenningsvluchten hebben ge
maakt boven Tsitsikar.
—en „tienjarenplan".
Het Chineesche tienjarenplan, waarom
trent reeds eenige bijzonderheden zijn ge
meld, omvat o.m. nog de oprichting van vak
scholen onder leiding van buitenlandsche
deskundigen. De Chineezen zullen in die
scholen tot technici worden opgeleid, zoodat
het land in de toekomst niet meer afhan
kelijk zal zijn van buitenlanders.
De Chineesche regeering is verder van
plan nieuwe havens aan te leggen en de be
staande te verbeteren, alsmele den aanleg
van spoorwegen, kanalen en straatwegen ter
hand te nemen.
Japan handhaaft zijn
standpunt.
TOKIO. 26 Oct. IV.D.1 Het Japansche
ministerie van buitenlandsche zaken heeft
heden een verklaring gepubliceerd naar aan
leiding van de besluiten van den Volkenbond.
VoIger\s deze verklaring is de Japansche re
geering van meening. dat de constateeringen
van den Volkenbond in het Japansch-Chinee-
sche coflict niet in overeenstemming zijn met
de feiten en dat de besluiten de verdragen
tusschen China en Japan schenden. Het con
flict kan alleen door Chineesch-Japansche
onderhandelingen geregeld worden. Daar
China niet aan onderhandelingen denkt,
moeten de Japansche troepen natuurlijk in
Mandsjoerije blijven. Het aanvaai'den van de
Japansche vijf punten is voorwaarde voor de
ontruiming.
Duitschland.
De bespreking tusschen
Dr. Bruening en Grandi.
BERLIJN. 26 October tV.D.) Officieel
wordt medegedeeld; Ter gelegenheid van de
aanwezigheid van den Italiaanschen minister
van Buitenlandsche Zaken. Grand:, te Berlijn
hebben tusschen hem en den Rijkskanselier
uitvoerige politieke besprekingen plaats ge
had.
Bij de beraadslagingen, welke met groote
openhartigheid en in vriendschappelijken
geest werden gevoerd, werd vérgaande over
eenstemming bereikt nopens de beoordeeling
van den toestand en de noodzakelijkheid van
zekere maatregelen, als gevolg hiervan inge
zien. In het bijzonder kwam aan beide zijden
de overtuiging naar voren dat de afdoende
bestrijding van een crisis, zooals thans de
wereld teistert, zonder een gemeenschappe-
LONDEN. 18 October.
Het wetsontwerp tot wijziging van de
grondwet van den Ierschen Vrijstaat is aan
het einde van de week snel door het Parle
ment goedgekeurd. Nadat op Vrijdag de Dail
het met 82 tegenstemmen had aangenomen
en de stemmenverhouding is veelzeggend
heeft de Senaat het Zaterdag met 41 te
gen 15 stemmen bekrachtigd. De maatregel
is gericht, naar president Cosgrave het uit
drukte, tegen de bedreiging van de revolver
helden en de samenzweerders in het land.
De President heeft den ongewonen stap
gedaan een verklaring betreffende deze
grondwetswijziging uit te geven, onmiddel
lijk nadat zij door den Gouverneur Generaal
was onderteekend. In die verklaring doet
Cosgrave een beroep op ouders en anderen,
die verantwoordelijk zijn voor de opvoeding
en het gedrag van jonge mannen en jonge
vrouwen. Hij zegt dat jonge menschen zich
hebben laten overhalen zich bij onwettige
lichamen aan te sluiten zonder het karakter
dier instellingen te beseffen of haar lafhar
tig program. Elk Christelijk mensch, heet
het verder in de verklaring, keurt de daden
van die organisaties af en geen moeite mag
te veel zijn de jeugd van het land uit te leg
gen hoe ernstig de misdaad tegen het vader
land is, welke wordt begaan door er lid van
te worden. De president geeft verder de
verzekering, dat zij, die tijdig terugkeeren
van de dwalingen hunner wegen, geen straf
behoeczn te vreezen. Gedurende eenige da
gen blijft de gelegenheid open de onwettige
organisaties vaarwel te zeggen.
De nieuwe wet voorziet in de instelling
van een militair gerechtshof waarvoor per
sonen zullen worden gebracht, die schuldig
staan aan pogingen de regeering met geweld
van wapenen ten val te brengen. Rechtvaar
diging voor den krassen maatregel is gevon
den in het feit, dat leden van juries der
gewone rechtbanken na veroordeeling van
rebellen op geheimzinnige wijze zijn verdwe
nen of zijn vermoord. Bij den nieuwen maat
regel kan de doodstraf over den schuldige
worden uitgesproken. De regeering krijgt
ook de bevoegdheid opruiende lectuur en de
drukpersen waar zulke lectuur wordt ge
drukt, in beslag te nemen.
De voorgeschiedenis van dit ingrijpenae
wetsmiddel vindt haar grondslag in de Ier-
LETTEREN EN KUNST
MUZIEK.
Ontwapenings-conferentieavond.
Ik heb. in een kleine stad, Nutsavonden
gekend, echte, ouderwetsche Nutsavonden,
met de koffiekan en dc koek op een groote
tafel, cn handwerkende dames er om heen,
en. o ja. ook een redenaar, een Nutsrede-
naar in het spreekgestoelte of achter den
lessenaar. Deze Nutsavonden waren beroemd
om hun gezapige gezelligheid en de spreker
hinderde niet.
De Ontwapenings-conferentie-avond, die
de Afd. Haarlem van onze oude vermaarde
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen in de
tuinzaal van het gemeentelijk Concertgebouw
hield had geen gezelligheid tot doelwit. Ge
trouw aan haar devies en haar statuten, die
haar den plicht opleggen, ten algemeenen
nutte werkzaam te zijn. had het Hoofdbe
stuur voor al de 312 afdeelingen der Mij.
een conferentie-avond op den avond van 26
Oct. j.l. voorgeschreven om propaganda te
voeren voor de ontwapeningsidee. Een hoog
en nobel streven, dat „tot nut van 't alge
meen" kan zijn als geen ander!
En zoo stonden in stee van gemoedelijke
vertellinkjes oorlogsschilderingen vol wee en
afschuwelijkheid op den rooster, en onze col
lega J. B. Schuil, zelf reserve-kapitein, maar
bovendien, wat in dit geval belangrijker is,
talentvol spreker, zou ze voordragen. Helaas
was de Heer Schuil door ongesteldheid ver
hinderd. De voorzitter der Afdeeling deed
daarvan mededeeling en na de bedoeling van
het Hoofdbestuur en de strekking van de
bijeenkomst te hebben toegelicht, wees hij
Mevr. K—v. d. B. als Schuils plaatsvervang
ster aan. Zoo las dus Mevr. K. den zendbrief
van het Hoofdbestuur, getiteld: „Causerie
over de beteekenis van den Volkenbond cn
de Ontwapeningsconferentie", het fragment
uit „Peter Halket in Mashonaland". den
„Brief van Mr. Britling" en „Oorlogsleed"
Het was veel. zeer veel. cn lang. zeer lang.
doch het zou ons minder lang geschenen
hebben, als Mevr- K. werkelijk voordrachts
talent had getoond. Zij las al die lange stuk
ken uiterst correct, met inachtneming van
alle verbuigingsuitgangen, maar we kwa
men niet boven het peil van een leesles in
de derde klasse eener meisjes-H. B. S. uit.
cn ik vermoed dat sommige dames van het
aandachtige auditorium toch het gemis van
een handwerkje gevoelden. En ik moest on
willekeurig denken aan de rede van Pater de
Greeve. den vorigen avond di eniet „mooi" en
misschien niet eens correct sprak, en tal-
looze fouten tegen de declamatie maakte,
maar wiens laaiende geestdrift en vlammend
woord de ooren tot luisteren dwong en de
harten verwarmde!
Doch ik zou over „Muziek" schrijven. Er
waren verscheidene zangnummers, deels voor
vrouwenkoor a capella, deels voor solostem
men met pianobegeleiding. Het vrouwen
koortje, samengesteld uit leerlingen der Nuts
kweekschool voor Onderwijzeressen, zong on
der leiding van Jan de Nobel lang niet on
verdienstelijk driestemmig; maar juist die
driestemmigheid was oorz-aak dat we in het
koraal van Bach, waarop het gedicht van
Dr. Miedeina gezongen werd, erg de vierde
stem misten: in de andere koorzangnummers
werd de basloosneid minder gevoeld. Op de
hc Duitsch mag nog wel ter
dege ^..w
lijke samenwerking der betrokken naties niet
mogelijk is en dat deze samenwerking, indien
zij wil lelden tot resultaat-, moet berusten op
een wederijdsch vertrouwen en wederzUdsche
achting.
Alles wat- Duitschland in de laatste maan
den heeft gedaan om in zichzelf de noodige
krachten te vinden om de crisis te overwin
nen, is een bewijs van zijn levenskracht en
de moreele kracht van het Duitsche volk. dat
met rustig optimisme zijn toekomst mag cn
kan zien.
Te elf uur begaf Grandi zich naar het
paleis van den Rijkspresident.
sche geestesgesteldheid, welke door eeuwen
van onderdrukking in de wet en haar uit
voerders vijandelijke machten heeft gezien.
Acht jaar lang heeft de Iersche Vrijstaat zijn
eigen bestuur gehad, onder een zeer democra
tische grondwet. Maar he: land is niet ont
komen aan die geestesgesteldheid en de ge
volgen er van. geboren in een verleden waar
in allerlei geheime instellingen zich opwier
pen als kampioenen van Iersche vrijheid,
strijdende tegen de onderdrukking van het
wettelijk gezag. Tenslotte kreeg het land
zijn vrijheid als gevolg van de werkzaamheid
van zulk een geheim genootschap. Maar nu
de vreemde overheerscher er niet meer is. nu
Engeland, dat voor een aanzienlijk deel voor
de geschetste geestesgesteldheid verantwoor
delijk is, de handen van Ierland heeft afge
trokken, is het wantrouwen, het ingewortelde
wantrouwen tegen de wet, in groote groepen
van het Iersche volk blijven voortbestaan.
Duizenden Iersche mannen en vrouwen zijn
nog bezeten van het begrip „onderdruk
king". En hun leiders behoeven een wets-
maatregei slechts als onderdrukkend te
kenschetsen om hen tegen het landsbestuur
in het harnas te jagen. Diezelfde duizenden
beschouwen het echter niet als onderdruk
king indien geheime instellingen juryleden,
die in de rechtbanken beslissingen willen
nemen in overeenstemming met eed en wet.
met den dood bedreigen. Politieke moorden,
voortkomend uit dit optreden der geheime
machten, zijn, naar bekend, herhaaldelijk
voorgekomen. Rechtspleging met een jury
wordt dus nu prijsgegeven en militaire
rechtbanken, die geen beroep toelaten, ko
men er voor in de plaats.
Toen de regeering onder Cosgrave voor het
eerst optrad heeft ze zelf onwettigheid met
onwettigheid bestreden. Zij heeft haar vijan
den zonder vorm van proces gefusilleerd. Dat
heeft indertijd terecht kwaad bloed gezet.
Nu heeft zij zich van nieuwe, buitengewoon
drastische volmachten verzekerd, welke haar
in staat stellen op wettige wijze met de ge
heime revolutior.naire machten in het land
af te rekenen. Men siddert bij de gedachte,
dat de bevoegdheden misbruikt kunnen wor
den. Daartegen te waken wordt een verant
woordelijkheid voor de regeering in verhou
ding even zwaar als de straffen zijn, welke
de nieuwe maatregel stelt.
Solovoordrachten werden gegeven door
mevr. E E. Jonkheid-Peereboom en mej. R.
Tuyl Schuitemaker. Beide dames bezitten
goed stemmaterfaal: de eerste een sopraan,
de tweede een alt; beiden zongen met goed
begrip en vlekkeloos zuiver. Toch paarden
de stemmen zich in de duettetr van Purcell
niet goed aan elkaar, vermoedelijk doordat
de stem van mevr. J.-P. vaststaat en die van
mej. v. T. S. vrij sterk vibreert. Daarentegen
is het geluid van de laatste wat warmer gc-
timbreerd. Van de sopraan klonken de hooge
tonen minder vrij dan het medium. Intus-
schen hebben wc de praestaties van elk der
beide dames met veel genoegen gehoord. Mej.
Nieuwenhuyzen Kruseman begeleidde aan
den Bechsteinvleugel.
De uitvoering der laatste drie nummers
van het uitgebreide programma heb ik niet
meer bijgewoond. Er stond nog een voorle
zing, een koorzang cn een slotwoord op. maar
na het laatste duet van Purcell was het elf
uur en de titel „Let us wander" was als een
welgemeende raad, dien we opgevolgd heb
ben.
De bijeenkomst was vrij druk bezocht.
K. DE JONG.
STADSSCHOUWBURG.
FERDY'S BEKEERING.
Velen hebben Maandagavond genoten van
Langer's „Ferdy's Bekeering" (Het deed het
hart goed, den Stadsschouwburg weer eens
tamelijk goed bezet te zien). De Haarlem -
sche première van dit fantastische on-Hol-
landsche stuk een zonderlinge mengeling
van satire, caricatuur. half sinistere ernst en
lichte spot is zonder twijfel voor stuk en
speters een groot succes geweest. Toch was
het duidelijk aan uitlatingen hier en daar
vernomen te merken dat menigeen geen
raad wist met dc vluchtige wisselingen van
stemmingen, dat menigeen wantrouwig zich
afvroeg waar de ernst ophield en het blij
spel begon.
Dc heer J. B. Schuil, die stuk en spel in
September onder „Het Tooneel te Amster
dam' reeds besprak, heeft het karakter van
„Ferdy's Bekeering" toen reeds ontleed en
er ook al op gedoeld, dat Langer langs de
grens wandelt, die tusschen blijspel en tra
gedie ligt. om tenslotte definitief op het ter
rein van het blijspel terecht te komen.
Deze min of meer geforceerde geestesgym-
nastiek stelt natuurlijk aan de toeschou
wers bepaalde eischen. doch legt vooral den
spe'ers enorme moeilijkheden op. Nogmaals
kunnen wij hier vaststellen, dat Laseur, als
de misdadiger die bekeerd wordt, door de
aanraking met Theresia. het dweperiee
meisje van het Leger des' Heils. dat zooals
later blijkt zich een schijnbestaan gescha
pen heeft, in deze voor hem zoo ongewone
rol een geheel nieuwe zijde van zijn groot
talent heeft laten zien.
Oscar Tournialre, a's de vader van Ferdy.
de op lager wal geraakte huurkoetsier, de
lichtelijk philosophLsch aangelegde dronk
aard. „die 40 jaar lang van zijn hooge bok af
op de wereldgespuwd heeft", beeldde
een stuk leven uit, zooals hij dat kan: weer
galoos knap, huiveringwekkend natuurlijk,
en toch naar den ge^-st grotesk, fantas
tisch, geheel in den stijl van Langer's gril
lige. fel-gekleurde schilderij van het leven.
Helaas speelde niet Willy Haak de rol van
„zustertje Theresia". en ook niet Carla dc Raetl
zooals het programma vermeldde; liclaas, I
INGEZONDEN MEDEDF.EI.TNGEN
a 60 Cts. per regel
WEILLfZN
l DAMEqgt t£DÉPNUk.tP<.
NAAPLEM
BAL-'ièuJOy «T a.QO-CS
Heden geëtaleerd
MET BONT GEVOERD
niet omdat mej. Canivez niet zou heb
ben voldaan, doch omdat 't toch een uitzon
derlijk genot moet zijn om het quartet Laseur-
Tourniaire-Haak-Magda Janssens in oen der
gelijke scherpe en ironische spotternij samen
te zien spelen Mej. Canivez blijkt echter een
voortreffelijke vervangster van Willy Haak te
zijn. haar spel was teer, gracieus, rein. te rein
misschien, omdat deze Theresia toch immers
ook door allerlei zonderlinge, onbewust ..zon
dige" neigingen gedreven wordt, omdat zij
toch ook een oplichtster is. al is het dan een
oplichtster. die men moeilijk voor haar daden
rekenschap zou kunnen vragen. Wij gelooven
wel, dat Willy Haak dat scherpe dualisme in
dit zoo brilliant geteekende figuurtje punti
ger heeft doen uitkomen.
Ook Saalborn. die in Amsterdam zoo goed
de korte rol van den bankier gespeeld heeft,
misten wij hier. Van Praag doubleerde deze
rol. daar hij ook de Heilsofficier te vertolken
had, hetgeen hij op bijzonder waardige,
boeiende wijze deed.
Ook over het prachtige, forsche spel van
Magda Janssens kunnen wij in deze tweede
bespreking kort zijn. Het was levendig, fel
tooneel, zooals de heele vertooning dat trou
wens was.
L. A.
MACHINEZETTERS-STUDIE-
CLUB.
LEZING PATER B. KRUITWAGEN.
Maandag was door de Machinezetters-
Studleclub voor Haarlem en omstreken ln co-
bouw „De Nijverheid" oen vergadering belegd,
waar de bekende Pater B. Kruitwagen <cn
lezing hield over het onderwerp: „De uitvin
ding en de eerste verspreiding van de Boek
drukkunst", verduidelijkt met talrijke licht
beelden.
De voorzitter van de Studieclub opende de
bijeenkomst, heette den spreker en de \an-
wezigen welkom en gaf vervolgens het woord
aan Pater B. Kruitwagen. Deze begon daarop
zijn interessante en zeer duidelijke uiteen
zetting. Spreker behandelde allereerst „Hoe
is de boekdrukkunst uitgevonden" en 2o.
„Waarom zijn oude boeken nu eigenlijk
mooi"?
Vroeger, aldus spr.. werd er gedrukt met
houten blokken, waarin de letters gesneden
waren. Spr. ging vervolgens de ontwikkeling
van de boekdrukkunst na. De rede. welke ge-
j tuigde van groote kennis van oude boeken en
geschriften, werd afgewisseld door verschil
lende annecdoten en grapjes, die alle ook op
het onderwerp betrekking hadden.
De talrijke aanwezigen hebben genoten van
hetgeen de spreker vertelde en van dc licht
beelden, dat bleek uit het hartelijk applaus
aan het slot van dc rede.
Dc voorzitter sprak namens de aanwezigen
een woord van dank en riep Pater Kruit
wagen tot weerziens toe.
G EMEENTE - AMBTEN AK E N.
De afdeeling Haarlem van het Nationaal
Verbond van Gemeente-ambtenaren en de
Algemeene Vcreeniging van Gemeente-
Ambtenaren vergaderden Dinsdagavond ter
bespreking van het voorstel van B. en W. tot
pensioenverhaal.
INSCHRIJVING OP SCHATKISTPAPIER.
Bij de Maandag gehouden inschrijving op
f 125 mlllioen schatkistpromessen en -bil
jetten werd volgens het Handelsblad inge
schreven aan 3 maandspromesscn voor
f 58.070.000, aan 6 maandspromessen voor
f 40.030.000. aan 3 1 '2 pet. eenjarige biljetten
voor f 4.306.000. aan 4 pet. 3-jarige biljetten
f 8.590.000, aan 4 pet. 4-jarige biljetten
f 253.000 en aan 4 pet. 5-jarige biljetten
f 1 242,000. Totaal f 112.491 000.
Toegewezen werd aan 3 maandspromessen
f 4.306.000, tegen f 991.85 7 10 aan 6 maands
promessen f 39.750.000 tegen f 979.70. aan
3 1 2 pet. eenjarige biljetten f 4 306.000 tegen
f 1000, aan 4 pet. 3-jarige biljetten f 8 590.099
togen f 970. aar. 4 pet. 4-jarige biljetten
f 253.000 tegen f 980 en aan 4 pet. 5-jarige
biljetten f 1.217.000 tegen f 970.05. Totaal
t 100.726.000,
