Modern, Raaks 1-3
Het woord is aan...
Acht millioen.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14844
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Zaterdag 14 November 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
•r, ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
HooMr.d«cte«ri ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27/4, per maand f 1.20. per 3 maanden
/3.57J4. franco pc Post 3.87)4, losse nrs. /0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week f 0.05, per maand f032. per 3 mnd. 0.65. franco per post 10.72%.
BureauxGroote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Burtenapaarne 12
Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10000
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels f 1.75. elke regel meer f035 Reclame»
/0.60 per regel Reductie bij abonnement Vraag en aanbod 1regels f 0.60,
elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentje»
fiederen dag) 13 regels f 0-30. elke regel meer /0.10. uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem vooi Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vingei 130.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN.
flill >1 li" I!
Inwisseling loten N. O. C.
Ingevolge ons door het N. O. C.
gedaan verzoek, kunnen te onzen
kantore, Groote Houtstraat 93, door
onze bemiddeling verkochte loten
gedurende de maand November,
weer worden ingeleverd.
Daarna bestaat nog tot uiterlijk
1 Januari 1932 gelegenheid tot
inwisselen bij het N. O. C., Lange
Vijverberg 3, Den Haag.
ADMINISTRATIE
HAARLEM S DAGBLAD.
UUlilUIUllllliUUMUlillllllUIIIIIIllilllill
DE OVERVAL TE SCHIPLUIDEN.
NADERE VERHOOREN DER VERDACHTEN
De wegens den roofoverval te Schipluiden
aangehouden vrouw heeft een volledige be
kentenis afgelegd. Zij heeft op den uitkijk
gestaan en f 100 van den buit ontvangen. De
hoofddader blijft zijn onschuld volhouden.
Hij is echter door den kassier van de Boe
renleenbank pertinent herkend. De boeren
arbeider uit Vlaardingerambacht heeft ten
slotte verklaard, aan de Rotterdammers in
lichtingen te hebben verstrekt betreffende
de inrichting van de bank te Schipluiden.
Alle aangehoudenen worden overgebracht
naar het huis van bewaring te 's Gravenhage
en ter beschikking gesteld van den officier
van justitie. De verdachte tweede Rotter
dammer is nog steeds zoek.
VREESELIJK AUTO ONGELUK
IN DRENTE.
rAuto van slechten weg af te
water geraakt.
STIER GEREDDEN, EEN KIND VERDRONKEN,
Vrijdagavond ls bij de Olden-Dïeversche
Brug over de Drentsche Hoofd vaart nabij
Diever een ernstig auto-ongeluk gebeurd. Een
inspecteur van politie, die op weg was van
Amsterdam naar Loppersum, raakte met zijn
auto naast de tramrails in het mulle zand,
met het gevolg, dat hij over <ie rails heen
schoot en in het Kanaal reed. De inspecteur,
alsmede zijn vrouw en drie kinderen, die
eveneens in de auto zaten, geraakten allen
te water. Dank zij het heldhaftig optreden
van een passcerenren chauffeur van den heer
Witvoet te Meppel konden allen op het droge
worden gebracht. Behalve den man waren
alle drenkelingen bewusteloos. Men heeft
toen kunstmatige ademhaling toegepast
waardoor bij de vrouw en twee der kinderen
de levensgeesten werden opgewekt. Bij het
derde kind mocht de kunstmatige ademha
ling echter niet baten, zoodat bij dit ongeval
een doode te betreuren is. De drenkelingen
Zijn ondergebracht in hotel Dieverbrug.
Nader wordt gemeld:
De inspecteur van politie, de heer J. de
Liefde uit Amsterdam, verbonden aan bet
bureau-Adelaarsweg, aldaar, was op weg
naar Loppersum, verloor bij het ongeluk geen
oogenblik zijn tegenwoordigheid van geest-
Hij wist zich uit den wagen te werken en
zijn vrouw en twee zijner, nog jonge kinde
ren te bevrijden en op het droge te brengen.
Zijn 3 a 4-jarig zoontje kon hij echter niet
zoo spoedig vinden. Eerst met behulp van
een chauffeur, die toevallig voorbij kwam,
slaagde hij er in de kleine uit de auto, die ge
heel onder de oppervlakte verdwenen was, te
halen. De levensgeesten van het ventje ble
ken echter reeds te zijn geweken.
Geneeskundige hulp was kort na het on
geluk ter plaatse.
Mevrouw De L. bleek een sleutelbeen te
hebben gebroken en werd voorloopig ver
bonden. De heer De L. had enkele ernstige
snij wonden opgeloopen, welke werden ge
hecht. Ook de chauffeur die te hulp ge
schoten was, had door het intrappen van een
ruit, een ernstige snijwonde aan den voet. De
beide kinderen hadden geen letsel bekomen.
Het jongste heeft echter veel water binnen
gekregen. Hun toestand is echter niet ernstig.
Waarschijnlijk zullen de heer en mevrouw De
L. en de beide kinderen morgen naar de
hoofdstad terugkeeren.
De auto is later uit de Drentsche Hoofd
vaart gehaald.
Het ongeluk is op korten afstand ge
schied van de plaats, waar drie jaar geleden
de familie Donkens uit Groningen te water is
gereden en verdronken.
OOK DE BENZJNEBELASTING
AANVAARD!
VIER STEMMEN TEGEN.
De Tweede Kamer heeft Vrijdagmiddag het
wetsontwerp tot heffing van een bijzonder in
voerrecht op benzine goedgekeurd met 734
stemmen. Tegen waren de communisten en de
heeren Floris Vos en Braat.
Mer zie het Kamerverslag.
MODERN TOEGERUST
INBREKER.
VULPOTLOOD-TRAANGASPISTOOL VOOR
PERSONEN.
Wij hebben gemeld, dat bij den uit den
bijzondere strafgevangenis te Scheveningen
ontvluchten inbreker te Rotterdam eenige
koffers vol inbrekerswerktuigen zijn gevon
den.
Naar de N.R.C. verneemt, heeft men ook
een modern traangaspistool in zijn woning
ontdekt. Het pistool ziet er als een heel on
schuldig vulpotlood uit, en men kan er ook
inderdaad mee schrijven. Aan den achter
kant zit het magazijn voor de traangaspa
tronen. Eén schot is voldoende om een tegen
stand gedurende een minuut of 10 volkomen
weerloos te maken. Blijkens de verpakking,
waarin het potlood zat, heeft de man het
wapen uit Duitschland geïmporteerd. Er
waren 10 traangaspatronen bij.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
HET CONFLICT IN DE TWENTSCHE
TEXTIELINDUSTRIE
Naar wij in de Msb. lezen wil ook de R.K.
Bond ,JSt. Lambertus" het bemiddelingsvoor
stel van den Rijksbemiddelaar in de textiel
industrie aanvaarden, terwijl de „Een
dracht" en de „Landelijke Federatie" op een
ander standpunt staan. Over de firma Jan-
nink bestaat echter overeenstemming, alle
organisaties zijn voor staking aldaar op
Maandag a.s.
COÖPERATIE „VOORUITGANG".
DIVIDEND 10 EN 4 PCT.
Het Jaarverslag van de coöperatie „Voor
uitgang" welk verslag in de Vrijdagavond
gehouden jaarvergadering in behandeling
kwam, getuigt van een grooten vooruitgang.
Kon in het vorig verslagjaar worden mede
gedeeld dat het eerste millioen aan omzet
was bereikt, dit jaar werd dit met ruim
f 200,000 overschreden. Zoowel de prijzen van
Tiet brood als de kruidenierswaren bereikten
een sedert jaren ongekende laagte, aldus
verklaart het bestuur in het verslag, voor ver
schilende artikelen verkreeg men lagere prij
zen dan vóór den oorlog 1914.
Het totaal der omzetten bedroeg dit jaar
voor de broodbakkerij f 356.479,86, banket
bakkerij f 89,372,20, kruidenierszaak
f 662,743,09, brandstoffen f 73.587.88, dekens
en manufacturen f 22.979,59, aardappelen,
f 4.654,86, sigaren f 1,471,93, totaal
f 1,211,289,04.
Het ledental steeg dit jaar met 658 en was
op het einde van het jaar 4884. Ook het in
dienst zijnde personeel onderging uitbreiding
en bestaat thans uit 117 personen. Dit jaar
werden niet minder dan drie nieuwe winkels
geopend „Vooruitgang" heeft thans 10 win
kels in exploitatie. Op de vergadering werden
de periodiek aftredende bestuursleden A. F.
Horeman en J. Joosten bij acclamatie herko
zen, terwijl in de plaats van den heer P. de
Vries als Commissaris werd herkozen den
heer A. Spierdijk Sr.
Als gevolg van de uitbreiding van het le
dental is de nieuw gevestigde bakkerij in de
Mr. Cornelisstraat spoedig niet voldoende
meer, waarom het bestuur met het voorstel
kwam om machtiging te verleenen voor aan
koop van grond teneinde een tweede bakkerij
te kunnen, vestigen, welke machtiging met al-
gemeene stemmen werd verleend.
Een voorstel om te Bloemendaal een sla
gerswinkel te vestigen werd niet aangeno
men, nadat het bestuur had verklaard dat
het diligent is inzake eventueele uitbreiding
va nde bemoeienissen der coöperatie.
Het bestuur stelde voor, over het afgeloo-
pen boekjaar een dividend uit te keeren van
10 pet. voor de bakkerij en 4 pet. voor de krui
deniersafdeeling, welk voorstel de vergade
ring aanvaardde.
EEN „GOLDRUSH" IN IERLAND.
LONDEN. 13 November (V. D.) Te Dun-
gonnon in het graafschap Tyrone in Ierland
is een goldrush uitgebroken, ontstaan op
het bericht, dat een boer op zijn land aldaar
goud had gevonden. Tal van menschen zijn
bezig met het stukslaan van steenen en het
zoeken op en in den grond in den hoop zijn
geluk te zullen deelen.
Heden heeft Wiggins, de ontdekker, zijn
voornaamste vondst, een brok goudhoudende
steen van twee centenaren gedeooneerd bij
de bank van Dungannon. Aan Sir Dawsen
Bates had hij gevraagd of het goud door
den staat kan worden opgevorderd. Deze
kon hem echter niet inlichten en dus moeten
de gegadigden wachten, tot uitgemaakt is,
of men eventueel voor eigen rekening goud
mag delven.
„Ik zou er niet verwonderd over zijn, als
anderen ook goudhoudende steenen aan
troffen. want ik heb een stuk gevonden, dat
midden op den weg lag, waar dagelijks
menschen voorbij komen".
ERNSTIG VLIEGONGELUK.
VIER DOODEN.
KAAPSTAD. 13 Nov. (Reuter). Nabij
Gordon Baai ls een postvliegtuig omlaag ge
stort. waarbij v«or personen om het leven zijn
gekomen.
CABARET DANCING
Orig. Russisch Orchest
ZANG 9 PERSONEN DANS
lederen Zaterdag Society avond
van 8—3 uur, na 12 uur geen toegang
Daniel Stern
Als men uit een feest al diegenen ver
wijderde die er zich vervelen, en uit een
begrafenisstoet al diegenen die niet bedroefd
zijn, dan zou er nóch een feestelijkheid nóch
een begrafenisstoet meer plaats vinden.
(De bevolking van Nederland
moet, volgens de jongste op
gaven thans de acht millioen
hebben bereikt.)
Tjonge-jonge wat 'n menschen,
Acht millioen, een mooi getal,
Maar 't wordt zachtj^. aan wel dringen
Op ons la tje tranendal.
Als dat nog een eeuwtje doorgaat
Wordt de druk en drang zoo hoog,
Dat men weer naar land moet zoeken,
Dan legt men de Noordzee droog.
Maar gelukkig is 't zoo ver niet,
Dat we dit al moeten doen,
Ik wou nu alleen maar weten,
Wie is nummer acht millioen?
Krijgt die nu geen spaarbankboekje,
Zooals 't in gemeenten gaat,
Schieten er geen luiers over
Voor dit kind, van vader Staat?
Slaat men op ons acht millioenste
Landgenootje zelfs geen acht,
Geeft geen krant maar zijn portretje?
Zooiets had ik niet verwacht.
Ik wil doen wat in mijn macht is,
'k Zend het wicht mijn besten wensch,
Moge het voorspoedig groeien,
Tot een goed en krachtig mensch.
Moge het nog eens beleven.
Dat de groote dag aanbreekt,
Dat men in en buiten Neerland
Niet meer van malaise spreekt.
Dat de volken samenwerken
Tot bet heil van 't algemeen.
Dat er vrece en liefde heerschen
Door de heele wereld heen.
Als de kleine onbekende
In de toekomst dat beleeft,
Gloof ik, dat ze daar nog meer aan
Dan een spaarbankboekje heeft.
P. GASUS.
DE SCHADELOOSSTELLING HAARLEM
HAARLEM MERLIEDE
Op Woensdag 18 November zal door Ged.
Staten in openbare zitting de zaak van de
schadeloosstel'ing HaarlemHaarlemmer-
liede worden behandeld.
HET I. V. V. EN DE WERELDCRISIS.
PANNEN VOOR EEN INTERNATIONALE
VAKVEREENIGINGSCONFERENTIE.
Wolff meldt uit Berlijn:
Het bestuur van het Internationale Ver
bond van Vakvereenigingen heeft met een
zitting, die onder leiding van den voorzitter
van het I.V.V. Citrine stond, zijn beraadsla
gingen over de wereldcrisis en haar bestrij
ding beëindigd. Het bestuur gaf zijn instem
ming te kennen met het door den directeur
van het Internationaal Arbeidsbureau, Al-
bert Thomas, voorgestelde plan voor het uit
voeren van groote internationale openbare
werken en besloot economische en finan-
cieele deskundigen uit verschillende landen
ter beraadslaging hierover bijeen te roepen.
Bovendien zullen deze deskundigen ook de
internationale geld- en credietcrlsis bespre
ken om de wegen te vinden, die tot haar ver
dwijning kunnen lelden.
Het bestuur heeft de mogelijkheid van de
bijeenroeping eener internationale vakver-
eenigingsconferentle om te beraadslagen over
de wereldcrisis en de midden om haar te be
strijden, onder de ooge ngezien en besloten,
de American Federation of Labour telegra-
ffisch te vragen, of zij aan zulk een confe
rentie wil deelnemen.
Voorts is besloten, over het verzoek om
aansluiting van het vakvereenigingsverbond
in Nederlandsch-Indië. dat 32.000 leden telt,
goedkeurend te beschikken.
PERSONALIA.
De heer J. van Ingen Schenau te Haar
lem is te 's Gravenhage geslaagd voor het
mach inistenexamen
HAARLEM'S TOONEEL.
Men schrijft ons:
In de buitengewone ledenvergadering van
Haarlem's Tconeel wcraen verschillende
kwesties van internen aard besproken.
Door het tusschentijds bedanken
van eenige bestuursleden waren be
stuursverkiezingen noodzakelijk. Besloten
werd, een geheel nieuw bestuur samen te
stellen. De gehouden stemmingen hadden tot
resultaat, dat tot bestuurslid werden gekozen
de heeren: Ch. Boerée, H. Ph. v. d. Horst, A.
Baart, W. Oosten Beekman, J. Smit, G. Steg-
wee, A. Jacobson en W. Paauw.
De heer A. Meijer werd door de vergadering
spontaan onmiddellijk als voorzitter herko
zen.
„BLOE1MBOLLENCULTUUR"
De afdeeling Haarlem van de Alg. Vereen,
voor Bloembollencultuur hield Vrijdagavond
een ledenvergadering.
Tot secretaris der afdeeMng werd. ter
voorziening in de vacature, ontstaan door
het overlijden van den heer J. H. Kersten,
gekozen de heer C L F. Sarlet de Soiron
De voorzitter herdacht den heer Kersten,
die gedurende 26 jaar op uitmuntende wijze
de functie van secretaris heeft vervuld. Als
candidaten voor het Hoofdbestuur werden
o-m. aangewezen de heeren A. Warn aar te
Sassenheim en W. A Philippo te Bennebroek
Het vers'ag van den penningmeester wees
een batig saldo aan van f 183.19.
De jaarlijksche „beur? van het Amerikaan sche parlemen' Ieder jaar wordt het kapi-
tool in Washington, voordat het parlement tezamen komt aan een grondige schoon
maak or ..ricorpen.
De Engelsche conservatieve leider Baldwin
stelt zich op Duitsch standpunt i.z. de
oorlogsschulden. De Engelsche beleggingen
van particulieren in Duitschland moeten
voorgaan.
(3e blad, le pag.)
Ernstige berichten uit Mandsjocr\je.
(3e blad, le pag.)
Ook de benzine belasting aanvaard.
(le blad, le pag.)
Vreeselijk verkeersongeval in Drente.
(le blad, le pag.)
De financiën van de ProiHncie Noord-Hol
land. Zeer belangrijke vraagstukken uit de
afdeelingsverslagen.
(2e blad, le pag.)
B\j Hegel's lOOsten sterfdag.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De Oude Mannen.
(le blad, 2e pag.)
Aga: De Borra. Herfst in Dalmatic.
(5e blad, le pag.)
E. W. Venema: Drie maanden in Indië.
(5e blad, le pag.)
A. Heeroma. Oud-Commissaris van politie
Amsterdam: Uit den strijd tegen de mis
daad.
(5e blad, 2e pag.)
-J9A uva övupjoa ja?/ U9 fUopunv^ rg -/A
(5e blad, 3e pag.)
Tonny Schelling Uulnarchitecte)Hoe geniet
ik van mijn tuin, ook in herfst en winter?
(5e blad, 3e pag.)
Karei de Jong: Radioinuziek der week. Een
voorbespreking.
(2e blad, 2e pag.)
H. D. Puzzles
(2e blad, le pag.)
Het Haarlemsche stadsbeeld: Hoe het was en,
hoe het geworden is.
(5e blad, 3e pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)'
PRIJSVRAAG No. 2.
Op de Prijsvraag No. 2 (de wandeling
onder de viaducten) zijn vele oplossingen
ingekomen. Wij moeten de toekenning der
prijzen eenige dagen uitstellen.
H. O. V. IN RIJKSSUBSIDIEREGELING
OPGENOMEN.
ACHT ORKESTEN DEELEN THANS
SAMEN.
In het Voorloopig Verslag der Tweede Ka
mer over de begrooting van Onderwijs. K. en
W. lezen wij, dat de Kamer uit de Memorie
van Toelichting er van heeft kennis geno
men, dat de Minister het bedrag van f 20.000
waarmede op de vorige begrooting de subsi
dies ten behoeve van de orkesten werden
verhoogd, welke verhooging de Minister toen
uitsluitend t engoede deed komen aan de
vijf belangrijkste orkesten (Amsterdam,
Utrecht, Arnhem en Groningen) dit jaar
mede wenscht aan te wenden ter verhooging
van de subsidies ten behoeve van de drie or
kesten te Haar'em, Maastricht en Leeuwar
den. De verhooging van de subsidies aan
deze laatste zal dus in mindering komen op
de subsidies, door de eerstgenoemde vijf or
kesten sedert verleden Jaar genoten.
Sommige leden konden niet nala'ten, de»w
oplossing wat al te eenvoudig te noemen. Zij
stelden de vraag, of de vijf grootere orkes
ten door dezen maatregel niet in moeilijk
heden zul'en geraken.
Men vroeg voorts, of de Minister, in over
leg met de Commissie van advies, reeds tot
vaststelling van de bedragen der subsidies
is gekomen en welke beteekenis nu de pos
ten, opgenomen in den toelichtenden staat,
nog bezitten.
EE NONTGROENING, DIE TE VER GING?
Het Tweede Kamerlid, de heer v. d. Heide
(s.d.), heeft den minister van Defensie vra
gen gesteld over een ontgroening, die in strijd
met het verbod van ontgroening aa nde Ko
ninklijke Militaire Academie te Breda zou zijn
geschied, en waarbij zich ergerlijke tooneelen
zouden hebben voorgedaan. De groen zou
bewusteloos geslagen zijn.
NIEUWE POGING TOT
ROOFOVERVAL.
BEDIENDE MET GELD DOOR AUTO-
RIJDER AANGEHOUDEN.
Een bediende van de Hevea-fabrieken te
Oosterbeek, die bij het agentschap van de
Nederlandsche Bank te Arnhem geld had
gewisseld, is, naar de Maasbode meldt, te
Oosterbeek door een automobilist overval-
'en. De bediende wist zich los te rukken. De
politie zoekt den automobilist, die al spoe
dig ziin achtcrvolgingspogingen heeft opge-
