BUITENLAND.
Beperking van Engelschen invoer.
HAARLEM'S DACBLAD
DINSDAG 17 NOVEMBER 1931
TWEEDE BLAD.
Runciman kondigt een tarief op tal van
gebruiksartikelen aan. Reeds Vrijdag a.s.
van kracht? De enorme invoer in de maand
November. MacDonald's standpunt van geen
beteekenis. Na de Nationaal-Socialistische
overwinning in Hessen. Een Nationaal-
Socialistisch manifest. De stand van zaken
ter Londensche Ronde Tafel Conferentie.
het belangrijkste nieuws.
Walter Runciman, de Britsche minister van
handel heeft gisteren in het Lagerhuis de
verklaring afgelegd, waarop de wereld met
spanning heeft gewacht. De verklaring komt
hierop neer, dat de regeering verwacht nog
deze week machtiging te krijgen invoerrech
ten te heffen van alle in Groot Briittannië
ingevoerde fabrikaten en bijna geheel afge
werkte fabrikaten tot een maximum van
100 pet. van de waarde der betreffende goe
deren.
De lezer begrijpt natuurlijk dat een heffing
van 100 pet. practisch dezelfde uitwerking
zal hebben aks een invoerverbod..
De invoerrechten kunnen op alle mogelijke
soorten artikelen geheven worden, artikelen
van ijzer, staal, koper, gummi, hout, stoffen
enz., op chemicaliën, drogerijen, alle moge
lijke soorten machines, papier, carton,
snuisterijen, uurwerken, foto- en filmtoestel
len en alle benoodigdheden daarvoor, kort
om op zoo goed als ieder gebruiksartikel, dat
onder een van bovenstaande groepen geru
briceerd zou kunnen worden.
Voorloopig zouden de invoerrechten niet
op landbouwartikelen van toepassing zijn,
doch Runciman deelde alvast mede dat de mi
nister van landbouw bezig was Engeland ook
aan een invoerverbod van die artikelen te
helpen, waarvan de invoer de Engelsche
landbouw schaadt.
Voorloopig zal de duur van de bovenge
noemde rechten op 6 maanden worden ge
steld. Er zal de grootste spoed achter wor
den gezet, opdat Vrijdag al de koninklijke
goedkeuring op de maatregelen verkregen zal
zijn.
De eerste groote stap is dus al gedaan.
Dat deze maatregelen verwacht werden,
blijkt uit den enormen invoer van buiten
landsche artikelen, die de maand_ November
van vorige maanden onderscheidde.
Zooals wij verleden week al schreven, is
de aandrang van de proteotionisten in het
Lagerhuis, onder leiding van den vroegeren
vrijhandelaar Winston Churchill, het sein
geweest, tot het .omverloopen door de con
servatieve overmacht, van MacDonald's on
getwijfeld schoone bedoelingen. De pogingen
van den premier om uitstel van deze fiscale
executie ito bewerken, zijn op nie'ts uitge
draaid.
L. A.
Frankrijk.
De buitengewone Raadszitting
over het conflict in het
Verre Oosten.
PARIJS, 16 November. (V. Tl.) In het mi-
nisterie van Buitenlandsche Zaken is Maan
dagmiddag de Volkenbondsraad bijeengeko
men ten einde de Mandsjoerijsche kwestie
te behandelen.
Veertien Raadsleden waarvan 5 perma
nente. namen aan de beraadslagingen deel.
De Amerikaansche ambassadeur te Londen,
generaal Dawes, woonde de openingszitting
niet bij.
Briand gaf een overzicht van de ontwik
keling van den toestand in het Verre Oos
ten. Vervolgens spraken Sir John Simon en
van Buelow. Zij legden den nadruk op de
bereidwilligheid hunner regeeringen mede te
werken aan de oplossing van de moeilijke
kwestie.
Hierna ging men over tot de behandeling
der zaak met gesloten deuren.
Uit de geheime zitting.
PARIJS, 16 November (V. D.) In de gehei
me zitting heeft de president in zijn inlei
ding geconstateerd dat dc laatste zitting te
Genève reeds geleid heeft tot een vergaande
overeenstemming tusschen Japan en China
China heeft het Japansche voorstel aange
nomen, op één punt, na, dat volgens de Chi-
neesche opvatting de kern der Japansch
Chineesche geschilpunten. Mandsjoerije en
de spoorwegzóne, raakt. Briand sprak de ver
wachting uit dat de Chineesche verklaring
d.d. '24 October betreffende de achting voor
de verdragen, misschien zou kunnen dienen
als basis voor een overeenstemming.
De Chineesche vertegenwoordiger Dr Sze
zeide dat het Chineesche volk sinds twee
maanden een harden tijd doormaakt. Hij
hoopt dat de Volkenbondsraad zoo spoedig
mogelijk tot een oplossing zal komen. Dins
dagmorgen zullen particuliere besprekingen
plaats vinden. De volgende plenaire Raads
zitting zal in den namiddag worden gehou
den.
„De Tel." meldt nog:
Eén ding staat na de eel-ste openbare en de
eerste besloten zitting van den Raad vast:
De Volkenbond houdt voet bij stuk op het vol
kenrechtolijk standpunt uit zijn resoluties
van 30 September en 22 October.
De feitelijke ontwikkeling voor zoover zij
zich niet op hot slagveld afspeelt, is beslo
ten in den vijfde der eischen. die Japan op
26'27 October voor de ontruiming van Mands
joerije tot op dc spoorwegzóne heeft gesteld.
Deze eisch spreekt van „de eerbiediging van
de contractueelc rechten van Japan in
Mandsjoerije". Hij vormt het strijdpunt, van
welks oplossing thans alles afhangt. Hoe
staat deze kwestie er voor?
Briand oordeelt haar niet hopeloos. Gaat
het alleen om de veiligheid van Japansche
onderdanen zoo moeten zijn woorden in
de besloten zitting worden gelezen dan zou
cok on feitelijke basis een accoord te berei
ken. zijn. Maar dit pun'. aldus gaf hij te ver
staan. omvat in werkelijkheid een groot aan
tal detailpunten, die lange onderhandelingen
vragen.
CMna,
Gevechten aan de Nonnibrug.
LONDEN, 16 November (V. D.) Maandag
morgen hebben de Chineesche troepen onder
bevel van generaal Ma een aanval gedaan op
de Japansche stellingen bij Tasching. Het
kwam tot een hevig gevecht, waarvan de
afloop nog niet bekend is.
Tegelijkertijd heeft een Chineesche cava
leriebrigade de Japansche verbindingslinie
tusschen de Nonnibrug en Taonan doorbro
ken.
Volgens Japansche berichten was het Chi
neesche succes slechts van korten duur. De
Chineezen zijn reeds weer teruggeslagen
terwijl de treinverbindingen op het traject
Taonan-Agantschi weer zijn hervat. De Chi
neezen hebben derhalve een aanval aan
twee fronten tegelijk ondernomen.
Duitscliland.
Het zegevierende manifest der
Nazi's na de overwinning in
Hessen.
Het bestuur der Nationaal-Socialistische
Partij publiceert een verklaring, waarin ge
zegd wordt, dat de Landdagverkiezingen in
Hessen de verwachte groote overwinning
hebben gebracht. Nog in sterker mate dan
bij de jongste verkiezingen in Hamburg, An-
halt en Macklenburg heeft de beweging het
tempo van haar voortdurenden opmarsch
voortgezet. De overweldigende wijze heeft
het volk in Hessen zich voor het Nationaal-
Socialisme en tegen het huidige systeem uit
gesproken. De zwart-roode regeeringscoa-
litie is door de Nationaal-Socialistische Par
tij beslissend verslagen. De partij verhoogde
haar stemmental vergeleken bij de jongste
Rijksdag verkiezingen met 115 pet. Gelijk
overal marcheert zij met een grooten voor
sprong aan het hoofd van alle partijen en is
bijne tweemaal zoo sterk als de op haar vol
gende S.P.D. Gezien de groote deelneming
aan de verkiezingen heeft het Marxisme een
zware nederlaag geleden. Ook het Centrum
heeft in Hessen zijn verdiende loon gekregen
voor den steun, dien het 't Marxisme heeft
gegeven tegenover het ontwapende Duitsch-
land. De Staatspartij als „Dritte im Bunde"
der regeerings-coalitie, is zoo goed als ge
heel vernietigd. De beslissende overwinning
der Nationaal-Socialistische Party wordt het
meest overtuigend uitgedrukt door het feit,
dat zij alleen met haar 27 mandaten sterker
is geworden dan de geheele huidige regee
rings-coalitie. Hiertegenover zijn de z.g. bur
gerlijke rechtsche partijen terugvallen in
een toestand zpnder eenige beteekenis. In
den nieuwen Landdag zullen de vrijheidsvech
ters in het bruine hemd alleen bijna 40 pet.
van alle mandaten bezitten. In Hessen is niet
slechts gestreden om de Landspolitiek, doch
de verkiezingen zijn speciaal het antwoord
van het volk op het systeem-Bruening en
een betrouwbare stemm:ngsbarometer tegen
de huidige Rijkspolitiek. In Hessen heeft het
volk wederom op overtuigende wijze tot uit
drukking gebracht, dat het de heerschappij
der Nation aal-Socialisten wil. De verklaring
eindigt met de woorden
„Hoe lang nog zullen de wachters van het
kapitool der democratie weigeren hun eigen
wetten uit te voeren, wanneer de wil des
volks zich op zoo overtuigende wijze tegen
hen uitspreekt?"
Hoe de pers over de over
winning der Nazi's oordeelt.
Het ,3erl. Tagebl." noemt het een zeer
verkeerde politieke logica, als men den nazi's
in Hessen thans de macht zou overdragen.
De „Germania" betoogt: Ei" zijn thans
practisch nog slechts vier partijen in Duitsch
land: nat.-soc., soc.-dem., communisten en
centrum.
Om de huidige situatie in Duitschland juist
te kenschetsen, behoeft men slechts te zien
zien dat van deze partijen twee socialistisch
zijn. dat de derde en grootste op socialisme
niet alleen in na.am en programma aanspraak
maakt, maar ook onder haar kiezers over een
met sociaal-reactionaire elementen vermeng
de sterke socialistische kern beschikt. Met
het oog op de overweldigende sterkte dezer
drie groepen en de voortgaande vernietiging
der gematigde partijen neemt de verant
woordelijkheid van het Centrum voor de po
litieke en sociale ontwikkeling van het
Duitsche voLk toe op een wijze, die zonder
voorbeeld is. Het politieke omwentelingspro
ces. dat wij beleven, zal waarachtig niet
eindigen, als de nazi's op het toppunt van
hun macht zijn gekomen. Dan zal veeleer
iets beginnen, wat belangrijker is dan de ont
wikkeling in aantal en grootte: de geestelijke
en politieke hervorming van een beweging
tot een wezenlijk instrument der staatspoii-
tiek, die zich overigens eveneens niet zonder
nieuwe schokken Sn het Duitsche partij-
systeem kan verwezenlijken.
Wat zal er in Hessen nu
gebeuren?
DARMSTADT. 16 Nov. V D Bt toestand
in Hessen is nog niet opgehelderd. De een-
triumsfractie zal eerst tegen 't einde van de
week besluiten nemen en ook de nationaal
socialisten hebben nog op geen enkele wijze
stelling genomen inzake den nieuwen toe
stand.
Uit Centrumskrireen verluidt. dat ten
slotte ook de mogelijk zou kunnen worden
overwogen van een regeerine der nationaal-
socialisten.
Engeland.
Welk uitzicht heeft de Ronde
T afelconferentie?
In de positie der Ronde Tafelconferentie
is een weinig wending gekomen die hoop
geeft. Het schijnt thans zeker dat de plenaire
slotzitting deze week zal gehouden worden.
Drie vraagstukken, waarover de gedelegeer
den zich niet hadden uitgesproken, met na
me leger en buitenlandsche zaken, handels
discriminatie en financiën, vormen thans in
de federale structuurcommissie onderwerp
van bespreking. Deze gunstige ontwikkeling
is mogelijk gemaakt door het antwoord op
het beroep van lord Sankey op de vergade
ring. waarbij hij werd gesteund door lord
Reading, Wedgwood Bonn en den premier.
MacDonald doelde op het sterke verlangen
bij de regeering om de meening der gedele
geerden te vernemen. Hij vernam, dat er
eenige tegenzin bestond bij de commissie
als geheel om deze vraagstukken te bespre
ken zoolang geen regeling was vorkregen
van het vraagstuk der godsdienstige ge
meenten. De positie kon echter worden ge
waarborgd door te doen uitkomen dat de ge
delegeerden met alle reserve spraken in af
wachting van de regeling van andere zaken.
De regeering zou inderdaad zeer teleurge
steld zijn. indien deze vraagstukken werden
besproken.
Na opschorting van de zitting, gedurende
welke de Mahomedaansche delegatie werd
geraadpleegd, zeide Jinnah dat hij machti
ging had gekregen in te stemmen met de
bespreking onder beding, dat tenzij de
eischen en waarborgen der Mahomedanen
in de Constitutie werden opgenomen.
Daarna begon de discussie over de vraag
stukken zelf.
Voor den Politierechter.
HET VERGETEN RIJWIEL.
Een juffrouw in IJmuïden had verhuislust.
tenminste ze had het oog laten vallen op een
leegstaand schuurtje, een aanhangsel van
een leegstaand huis. Om precies te zijn moet
ik zeggen, dat het schuurtje niet geheel leeg
was, aangezien er nog een oud rijwiel in
stond, rustend op slappe banden, als ware
het van vermoeidheid ineengezegen. De juf
frouw aanschouwde dit voorwerp en trok de
conclusie, dat het niet meer bestemd was om
dienst te doen en verder redeneerende. zag
zij daarin een meening van den oorspronkc-
iijken eigenaar, dat hij geen prijs meer
stelde op het bezit en het daarom in het
schuurtje had achtergelaten, zooals men een
lekken emmer, een haarloozen stoffer en een
Inelkaar getrapt petroleumstel achterlaat. Nu
zijn er nienschen, die altijd nog een zekere
bestemming in die dingen zien behalve dan
die voor de vuilnisbelt en zoo zag zij er een
voorwerp in, dat aan haar tien-jarig zoontje
verheugenis kon brengen, waarom ze het
slapbandig wezen mee nam. Ze had goed
gezien, want het zoontje blies den vermoeide
met een fietspomp nieuw leven in en liet toen
zien. dat hij een goed zoon dezer vlakke
landen was, waar een vreemdeling den in
druk krijgt, dat een inwoner één geheel
vormt met zijn rijwiel, zooals de Indianen
van Peru indertijd meenden, dat de Span
jaarden te paard een vreemd sooirt schepse
len waren met vier pooten, twee hoofden en
twee armen, tenminste dat zegt de geschied
schrijver
De eigenaar van 't rijwiel, de verrichtin
gen van den knaap ziende, zag moteen dat
zijn fiets niet meer in 't schuurtje stond en
de politie kwam er aan te pas; 't had zon
der dat. dunkt me ook wel tot een oplossing
kunnen komen.
Nu moest de juffrouw terechtstaan en
en schoon ze nog steeds beweerde niet beter
geweten te hebben of de fiets was wegge
daan als een stroohoed na den zomer, kon de
de rechter haar in dezen gedachtegang nic-t
volgen, want behalve dee slappe banden
waren de teekenen van verval niet zoo groot
en de rechter meende, dat je in deze slechte
tijden geen bruikbaar rijwiel weggooit.
Het goede verleden en het goede geloof
van de juffrouw in de spilzieke menschheid
maakten, dat ze er echter met een maand
voorwaardelijk afkwam en de vrmaning om
in schuurtjes te laten staan, wat er staat.
KONINGINNEDAG.
De Oranjestraat en 31 Augustus doen
zeker aan iets anders denken dan aan boks
beugels en de IJmuider slager, die terecht
stond wilde van die combinatie niets weten:
hij zei, dat hij den getuige drie vuistslagen
had gegeven en betoogde, dat als de vuist
omsloten ware geweest, met de al of niet ge
punte ringen van het dingetje, dat boks
beugel heet. hij slechts twee slagen had kun
nen toebrengen omdat de ontvanger aan niet
capabel was geweest den derden slag op te
vangen. De geslagene had het boksijzer ge
zien, een meisje had het wel niet gezien,
doch alleen waargenomen, dat de slager de
hand in den zak stak en het gezicht van
den getroffene had de dokter met een paal
steken moeten hechten, een omstandigheid,
die niett bepaald aan bloobe handen doet
denken.
Nu was er ook nog een getuige a décharge,
wien voor zijn verhoor erop gewezen werd,
dat het opsteken van de vingers en liet na
zeggen van het eedsformulier niet bepaald
een onbeteekenend iets is en die getuige wist
dan te zeggen, dat hij geen boksijzer had ge
zien, doch de rechter vond die décharge
niet voldoende om het bewijs te ontzenuwen
en onze slager kreeg f 40 boete.
Wat was nu de aanleiding geweest tot die
verstoring der feestvreugde te IJmuiden?
De getuige had me>t een meisje geioopen
en de slager had dit meisje met welgevallen
bekeken, toen had de ander gezegd, dat het
zijn zuster was, wat de tegenpartij had tegen
gesproken en daarop zou dan het vuistge
vecht zijn gevolgd. In IJmuiden is U al net
als overal: cherchez ia femme.
IIET RIJWIELPLAATJE.
Zoo'n plaatje koop je op het postkantoor
en de staat eigent zich het recht van alleen
verkoop en al'.eenfabricatie toe. De ingezete
ne van IJmuiden, die dit over het hoofd had
gezien en zelf zoo'n dingetje had vervaar
digd. moest daarvoor ondervinden, dat die
liefhebberij je voor den rechter brengt. Hij
gaf toe zoo'n plaatje te hebben nagemaakt,
maar als vakman kon hij er zich volstrekt
niet mee vereenigen, dat in de dagvaarding
melding was gemaakt van een fabricatiewijze
die tegen alle vakkundigheid indruischte.
want hoe kon je nu een looden stempel op
een koperen plaatje slaan. Dan sloeg je
het lood plat. maar het koper bleef vlak. Dat
scheen zeer logisch, maar toen de rechter
hem vroeg hoe hij het dan wol had gedaan,
kwam er toch ook een verklaring, die me niet
geheel kon bevredigen; ik denk dat hij zijn
fabrieksgeheim hier niet verklapte. Het leek
me een van die handige lieden, wier vaar
digheid ze wel eens in ongelegenheid brengt.
Nu kwam hij er met zijn drie maanden
voorwaardelijk nog al goed af; 't stond, ge
loof ik niet al te vast. dat hij het plaatje
had gebruikt en hij slikte zijn veroordeeling
wijselijk maar.
NED. VER. VAN HUIS
VROUWEN.
LEZING DOOR MEJ. GEERTRUIDA
CARELSEN.
De afdeeling Haarlem van bovengenoemde
vereeniging heeft Maandagmiddag in de
tuinzaal van het Concertgebouw een bijeen
komst gehouden, waarop als spreekster op
trad onze stadgenoote me). Geertruida Ca-
relsen met het onderwerp:: „Drie nobele,*
hoogst interessante huisvrouwen".
Mevr. Cohen Tervaert--Koch, voorzitster
der afdeeling. noemde het in haar openings
woord een unicum, aat een 88-jarige voor de
vereeniging zou optreden. Zij schetste mej.
Carelsen als iemand, waar Haarlem met
recht trotsch op kan zijn.
Mej. Carelsen, hierna het woord nemend,
behandelde in de eerste plaats de figuur
van Clara von Grafnitz, een generaais-
dochter uit de vorige eeuw, die gehuwd was
met een Saxischen baron. Uitvoerig ging
spreekster in op het heldhaftige leven van
deze merkwaardige vrouw, die zich steeds
boven alle persoonlijken tegenspoed wist te
stellen om de belangen van haar echtgenoot
en haar zoon naar beste weten te dienen.
De tallooze problemen, die het leven van
Clara von Grafnitz vulden en de nimmer
falende moed. waarmede zij ieder vraagstuk
wist aan te pakken, ondanks de steeds moei
lijker wordende maatschappelijke omstan
digheden. heeft spreekster op zeer suggestie
ve wijze uiteengezet. Het feit, dat spreekster
deze belangwekkende huisvrouw goed ge
kend heeft, maakte haar betoog des te in
teressanter.
De tweede huisvrouw, waarvoor spreekster
de aandacht vroeg, was Frau Liebknecht, de
echtgenoote van Wilhelm Liebknecht, die
met Bebel tot- de belangrijkste vertegen
woordigers van de Duitsche sociaal-democra
tie uit de vorige eeuw behoort. Mej. Carelsen
besprak in het kort de moeilijke positie van
Frau Liebknecht. geschapen door de politieke
en sociale actie van haar man.
Hedwig Heil. de „beste hulsvrouw van
Berlijn" behandelde spreekster iets uitvoe
riger. Deze fabrikantsvrouw hooft op sociaal
gebied belangrijk werk verricht o.m. door
hetgeen zij betreffende de gezinsverpleging
op schrift gesteld heeft. Ook voor het huis
houdelijk onderwijs heeft Hedwig Heil zoor
veel gedaan. Haar invloed was bijzonder
groot, in verschillende plaatsen dese lands
hield zij voordrachten en tenslotte mocht zij
het genoegen smaken het doctoraat honoris
causa in de geneeskunde te verwerven. Welk
een sterke persoonlijkheid deze Hedwig Heil
geweest is. blijkt mede uit het feit, dat zij
na den dood van haar echtgenoot eenigen
tijd de leiding der fabriek op zich genomen
heeft.
De lezing van Geertruida Carelsen werd
door vele huisvrouwen bijgewoond, die na
afloop der lezing de krasse spreekster een
ware ovatie brachten.
Tijdens de pauze vestigde mevr. Cohen
Tervaert de aandacht op het boek „Herin
neringen" van mej. Carelsen. dat zij om zijn
frischheid, eenvoud en onopgesmuktheid in
de belancstlling van de aanwezigen aan
beval. Dit boek. waar binnenkort een ver
volg op zal verschijnen, is oen steun voor
jonge menschen en allen, die hun geest jong
en frisch willen houden.
Nog zij vermeld, dat in dc pauze eenige
vriendinnen van mej. Carelsen bloemen aan
boden.
DE VERZAMELING TEEKE-
NÏNGEN VAN DR. HOFSTEDE DE
GROOT.
GROOTENDEELS VOOR NEDERLAND
BEHOUDEN.
De antiquair C. G. Boerr.er te Leipzig
schrijft ons:
Dc veiling van Hollandsche teekeningen
van wijlen dr. Hofstede de Groot bij C. G.
Boe nier te Leipzig is een groot succes ge
worden voor Hollandsche museum-directeu
ren, verzamelaars en handelaren die er door
samenwerking in slaagden bijna a! de be
langrijkste stukken voor Nederland te ver
krijgen.
De verzameling Hofstede de Groot was een
speciaal Hollandsche verzameling als bijna
geen andere daar de groote kunstgeleerde
zich uitsluitend tot teekeningen uit de Hol
landsche gouden eeuw beperkte. Een aan
merkelijk aantal van de kostbare stukken
was al tot in het begin van dc 18e eeuw in
Holland zelf in veilingen en verzamelingen
aan te wijzen en had sinds zijn ontstaan
Nederland niet verlaten. De stempels der
verzamelaars en de namen Tonneman 1754.
Feitama 1758. Yver 1788. Ploos van Amstel
1800, Goll von Franc kens tein 1833. Verstolk
van Soelen 1847. Isendoorn a Blols 1879. de
Vos 1883, Langcrhuizen 1919, Six 1928 toonen
aan, hoe goed de keuze was, die dr. Hofstede
de Groot uit de beste stukken van de beste
verzamelingen van twee eeuwen gedaan had.
Een groot gedeelte van zijn bezittingen had
hij reeds den Nederlandschen Staat en de
stad Groningen vermaakt en het andere deel
kwam nu in Leipzig in veiling en het was
duidelijk, dat de Hollandsche kunstwereld
geen moeite zou sparen om deze stukken
voor Nederland te verkrijgen.
Aan de groote hoefijzertafel in de veiling
zaal, zag men naast elkaar de voornaamste
Nederlanders op kunstgebied. Zoo waren er:
de heer Hannema (Boymans-Museum Rot
terdam). Dr. van Gelder en Dr. Knuttel (Ge
meente-Museum. Den Haag), de heer Tedlng
van Berkhout, Frits Lugt, Van Regteren-A!-
tena, Dr. Bierens de Haan, De Bruijn, Mon-
sing Jr.. Meijer Elte, De Vries en van de
groote Duitsche huizen te Amsterdam Dr.
Lütjens van Cassirer en Dr. Hirschmann van
Van Diemen.
De handelaren vertegenwoordigden op
hun beurt een groote groep van belangheb
bende particuliere verzamelaars uit Holland.
De strijd was zeer bewogen en de prijzen
overschreden bij de goede stukken meest de
taxatieprijzen, soms zelfs aanmerkelijk. De
mooie teekening van Gerard ter Borch, dc
Melkmarkt te Zwolle, bracht 2100 Mark op.
de heer Van Regtcren Altena verwierf het
mooie „gezicht op het vinkenvangen" van
Van Buytewech voor het Museum in Rot
terdam. voor 3000 Mark 'taxatie 1500 Mark).
Dc „Blik op Coninrrioo" van Albert Cuyp
wist. na langen strijd, een Deenschc verza
melaar tot zich te trekken, bijzonder begeerd
bleek de groote bijzondere verzameling van
INGEZONDEN MLDEDE KLING EN
a 60 Cts. per regel
STOFZUIGERHUIS MAERTENS
Bartel jorisst raat 16 Telefoon 10756
VAMPYR STOFZUIGERS f 105.-
prenten van Lambert Doomer, die Hofstede
de Groot"s bijzondere belangstelling gehad
heeft Frederik Muller te Amsterdam kocht
het mooie gezicht op Amsterdam voor 4600
Mark en behalve dit stuk nog de meeste an
dere Doomer's. waarvoor hij per stuk meer
dan 2000 Mark betalen moest. Dezelfde fir
ma wist een bijzonder mooie teekening van
Abraham Parnerius te verwerven voor 1300
Mark. Een kleine sensatie verwekte het borst
beeld van Willem Key, dat van een taxatie
var. 100 Mark door de firma Cassirer tot 1200
opgehoogd werd. De heer Teding van Berk
hout verzekerde zich van de belangrijke tee
kening van Potter voor 2700 Mark. Dc be
langstelling bereikte echter het hoogtepunt
bij de serie oorspronkelijke teekeningen van
Rembrandt, waaronder tal van veel bespro
ken stukken waren. De firma Van Diemen
bood voor het eerste, een vroeg zelfportret,
van 4000 Mark (de taxatie) tot 7000 Mark op.
Van de beide beroemde stukken „de Tooneel-
koning" en „De weduwnaar" kwam het eer
ste op 6600 Mark. (Dc Bruyn), terwijl het
tweede, dat reeds op de beroemde veiling
Heseltine' in 1913 een belangrijke plaats In
nam voor 10.500 Mark wegging naar Dene
marken.
Bij den kleinen staanden rooker. een bij
zonder fijn geteekende en vroeg gedateerde
prent, behaalde Holland weer de overwinning
De firma Cassirer kocht haar voor 7000
Mark.
Van de andere Rembrandfs bleven de
meesten goedkoop en af en toé bleef er ook
wel een onverkocht, daar de authenticiteit
nog te veel aan twijfel onderhevig was. De
prijzen stegen weer aanmerkelijk bij de land
schappen en stadsgezichten, waarvan het
gezicht op de Mariakerk te Utrecht 8200
Mark en dat op den achterkant van de Klo
veniersdoelen te Amsterdam 8400 Mark op
bracht. (Cassirer). Het derde landschap ver
wierf dr. Bets voor 4600 Mark. In den ver
deren loop van de velling kwamen nog vele
hoogtepunten voor. zoo bijvoorbeeld bij een
zeer goede potloodtekening van Jacob van
Ruisdael, die Cassirer voor 1550 Mark mach
tig werd. 'taxatie 500 Mark) en bij de stuk
ken van Savery. Hier moest de heer Tedlng
van Berkhout 1850 Mark voor oen bekend
stuk van Jacob Savery de Oude (taxatie 500
Mark) besteden en een Beriljnschc verzame
laar 1600 Mark (taxatie 500 Mark) voor een
gezicht op Praag van Roelandt Savery.
Het is niet mogelijk om al de prijzen van
de minder kostbare prenten te vermelden.
Genoeg zy te zegen, dat ook de mooie teeke
ningen van de minder bcteokenende meesters
zooals Van Borssom, van Dorsten, Flinck, van
Goyen. Van Heemskerk. Hoefnagel. Huygens,
Leupenius, N'ypoort, Van Oordt. Roghman,
Van Uden. de v. Velde's, Verwer e a. soms
verwonderlijk hooge prijzen opbrachten, die
dikwijls de taxatie overschreden.
Zoo is het dank zij veel moeite, die alle be
langhebbenden zich gegeven hebben, gelukt
om een eenige nationale verzameling groo-
tendeels voor ons land te behouden.
PROGRAMMA VAN DE
BILDERDIJK HERDENKING.
UITZENDING PER RADIO.
Thans Is het programma bekend van de
Bilderdljk-herdenking op 18 December te
Haarlem.
Om half drie 's middags wordt In het Frans
Halsmuseum een Bilderdijk-tentoonstelllng
geopend, waarna in de Groote Kerk een her
denking en kranslegging op het graf van Bll-
derdijk zullen plaats hebben. Deze plechtig
heid zal door den K R O. in het algemeen
programma worden uitgezonden.
Te half vier vindt eer, bijeenkomst plaats
in het sterfhuis van Bilderdijk het tegen
woordige café-restaurant Brinkmann aan de
Groote Markt. Des avonds vindt in de St.
Bavo of Groote Kerk een bijeenkomst plaats,
welke door de N.C.R.V. zal worden uitgezon
den.
Bij de Bilderdijk-herdenking, die op 18 De
cember in de Groote Kerk zal plaats hebben,
zal de Koningin worden vertegenwoordigd
door Jhr. Mr. D. E. van Lennep. Kamerheer in
buitengewonen dienst van de Koningin.
GEMENGD KOOR POLYHYMNIA".
Het gemengd koor Polyhymnia, dirigent
Willem Hespe. zal Donderdagavond 19 Nov.
in de gemeentelijke concertzaal een con
cert geven met medewerking van het kinder
koor Polvhynia en het Haarlem's Sextet.
AGENDA
DINSDAG 17 NOVEMBER
Hotel Lion d'Or: Bazar Christ. Ver. tot
Kraamhulp. 2.30—5.30 en 7.30-10 uur.
Gem. Concertzaal: Concert II O. V diri
gent Frits Schuurman. Solist: Henri Temian-
ka (viool).
Luxor Theater: „Het Wolvenlled" en „De
Vrouw aan het Kruis". Tooneel: Variété
8.15 uur.
Palace: „De zanger van Scvilla". Tooneel:
Carl Braun. componisten-imitatie. 815 uur.
Rembrandt Theater: „Walsdroom". Too
neel: 5 Ponchellis, koord-attractlc. 7 en 9.15
uur.
Frans Halsmuseum. Tentoonstelling
„Kind en Kunst". 10—5 uur. 3 uur: Zang
van mej. Annie Woud en voordracht van
mevr. Zeilinga.
Teyler's Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrU.
Bonnebroe k: Raadsvergadering 7.30
uur.
WOENSDAG 13 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Alexander Braüowsky
piano. Chopin-avond, 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Eva Bonheur, Het
Schouw tooneel, 8.15 uur.
Teyler's Stichting: Kunst aan het Volk,
lezing van A- v. d. Boom over glas en schil
derkunst oud en nieuw. 8 uur.
Frans Halsmuseum Tentoonstelling
„Kind en Kunst". 10—5 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
APOTHEKEN 'AVOND- EN NACHTDIENST)
Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69.
tel 11596.
Fa. Begemann en Sncltjes, Jansstraat 24,
tel. 10043.