Haarlem's Dagblad | 1931 | 21 november 1931 | pagina 6

Bij Ruwe Handen PUROL. Doos 30 ct.

WAAROM

STADSNIEUW

FRANKEN'S

BROODFABRIEKEN

HAARLEM'S DAGBLAD

ZATERDAC 21 NOVEMBER 1931

Veteranen uit de Haarlemsche
Arbeidersbeweging.

V.

Bij den heer C. A. M. van Dam.

Er kon vroeger jaren bij de R.K. arbeiders
beweging weinig te doen zijn, of de thans 76-
jarige heer C. A. M. van Dam was „er bij".
Toevallig was hij niet aanwezig bij de verga
dering van Vrijdag 27 September 1889 in het
lokaal der R.K. Militairen Vereeniging te
Haarlem, waar 60 der aanwezigen zich in
principe bereid verklaarden lid te worden
van de afdeeling Haarlem van den R.K.
Volksbond. Maar verder heeft hij tot in het
laatst van 1901 het geheele bestuur en dus
ook hij als voorzitter aftrad, maar zeer
weinig vergaderingen gemist.

„In het begin", zoo vertelde ons de heer
Van Dam tijdens het onderhoud waarom wij
hem gevraagd hadden, „was het doel van
den Volksbond meer het organiseer#» van
gezellige bijeenkomsten en het eerste Jaar-
leest, dat wij vierden, slaagde schitterend.
Maar al spoedig gingen wij meer den kant
van de vakverecnigingen uit. Op een verga
dering in Felix Favore in de Smodestraat
werd op initiatief van een bestuurslid het be
sluit genomen, dat wij ons op de vakorgani
satie zouden gaan toeleggen. In 't begin
werden in de vakvereenigingen ook patroons
opgenomen, maar langzamerhand verdwenen
de patroons er uit. Alleen de patroons G.
Hulsebosch, van de Timmerlledenvereeniging
en Kouwenhoven van de Bloemistenvereeni-
ging, zijn ons altijd trouw gebleven. Tijdens
mijn bestuurslidmaatschap werden negen
vakvereenigingen opgericht, n.l. van bloemis
ten, houtbewerkers, metselaars, bakkers,
schilders, sigarenmakers, typografen, schoen
makers en metaalbewerkers. Tevens richtten
wij een Ziekenfonds „Hulp in Nood" op en
een Spaarbank; voorts vercenigingen van
zangers, rederijkers en gymnasten en ook
muziekverenigingen.

Het was ook Hulsebosch die, met mij, in
Augustus 1897, op een vergadering van het
Hoofdbestuur der afdeeling Haarlem van den
Volksbond betoogde dat een teekenschool
voor de jonge arbeiders noodig was. Ons werd
opgedragen, de voorbereidende maatregelen
voor de stichting van zulk een school te tref
fen en zoo werd de Teekenschool „St. Joseph"
opgericht. Hulsebosch was de eerste voorzit
ter en ik de eerste secretaris. U weet, welk
een bloeiende inrichting de school geworden
ftsl

Was het u bekend dat wij, met „patrimo
nium". nog den stoot hebben gegeven tot de
oprichting van de Vereeniging „Koninginne
dag"? Dat zat zóó: de kermis was ingekort,
zoodat de Kermls-Maandag verviel. En dit
gaf groote ontevredenheid onder de arbeiders.
Een vergadering werd belegd en op die ver
gadering stelde de vertegenwoordiger van
„Patrimonium", dadelijk door ons, Volksbon-
ders, gesteund, voor dat in plaats van Ker
mls-Maandag, er een andere vrije dag zou

gegeven worden, n.l. de verjaardag van de
Koningin: 31 Augustus. Een adres van Patri
monium, waaraan wij adhaesie betuigden, om
dit te verzoeken, ging naar den Gemeente
raad en het kwam er dóór. Als gevolg hier
van is de Vereeniging „Koninginnedag" ont
staan. Dat was me een feest, den eersten
keer! De Directeur van de tram. de heer Bar
net Lyon, stond toe, dat de kinderen met de
Ceintuurbaan een ritje om de stad heen
maakten en daarna werd het jonge volkje
getracteerd in den Hertenkamp.

Het Is nu bijna 40 jaar geleden dat wij ook
het onze deden aan de bestrijding van de
werkloosheid. In het najaar van 893 was er.
's morgens om 8 uur, een vergadering van
.werkloozen op de Groote Markt, gevolgd door
een optocht van werkloozen door de stad.
Toen op deze wijze de aandacht op de zaak
was gevestigd, kreeg ik de opdracht den om
vang der werkloosheid te onderzoeken en te
trachten, werk te vinden voor hen die geen
werk hadden. Ik aanvaardde de opdracht,
onder voorwaarde dat ik mij andere personen
mocht assumeeren. en zoo ontstond, op 8
November 1893. het „Bureau voor Vraag en
Aanbod", waarin drie vertegenwoordigers
van den R.K. Volksbond, 3 van Patrimonium
en 3 van het Alg. Ned. Werkliedenverbond
(dat door Heldt was gesticht) zitting hadden.
Het bureau werd gevestigd in de zaal van
den „Doelen" en spoedig stonden er 180 men
sehen Ingeschreven. Voor velen vonden wij
al gauw werk, maar velen bleven toch ook
nog werkloos, al gaven het sneeuwopruimen
en het „baantje" van baanveger wel tijdelijk
bezigheid

In een vergadering van het Bloemistengllde
waar ik aanwezig was. werd het betreurd dat
voor vier bloemistknechts nog geen werk was
gevonden. Ik zei toen. dat ik geen duin ge
noeg kon vinden om af te laten graven,
waarop een oude bloemistknecht opmerkte:
„Haarlem heeft zelf duinen!" Hij bedoelde de
duinen van het oude Brouwersgilde, in de
buurt van de Brouwerskolk. Ik knoopte dit in
mijn ooren. stelde mij. nadat door den R.K.
Volksbond aan B. en W. het verzoek was ge
richt, om voor werkverschaffing da beschik
king te krijgen over de gronden van het oude
Brouwersgilde, in verbinding met burge
meester Boreel, die de zaak liet onderzoeken.
De ambtenaren van Openbare Werken, die
met dit onderzoek belast waren, bleken even
wel niet de beschikking over de goede kaar
ten gehad te hebben en zij ontkenden de
waarheid der bewering van den ouden bloe
mistknecht. Maar nadat ik met den wethou
der van Openbare Werken, den heer M. O. de
Kanter had gesproken, werd de zaak opnieuw
onderzocht en zie: er kwam niet alleen werk
(en onder het bestuur van burgemeester Bo
reel is er nooit meer werkloosheid geweest!)
maar er kwam ook een voorstel van B. en W.
aan den Raad. om gronden te ruilen met
gronden van de familie Borski tegen een re
cognitie van 1En zoo heeft Haarlem goed
koop grond gekregen voor een eigen water
leiding!

Laat ik mijn relaas eindigen, zoo besloot de
heer Van Dam, met nog de aandacht tc vra
gen voor het feit dat de Volksbond de geheele
Grebberstraat heeft gebouwd en dus ook op
het gebied van den arbeiderswoningbouw niet
stil heeft gezeten (wat heb ik moeten loopen
om daar het geld voor bij elkaar te krijgen!)

Deze woningen zijn in de eerste jaren van
den oorlog van 19141918 aan de bewoners
in eigendom overgegaan. De huren waren ge
steld op 2.25 per week. 1.75 werd berekend
voor rente, 40 cent voor aflossing, 6 cent voor
contributie aan den R.K. Volksbond en 5 cent
om in geval van ziekte 13 weken vrij te zijn
van betaling van huur. Onlangs hoorde ik
van een oud-bestuurslid dat thans nog 60
der eerste bewoners in de Grebberstraat wo
nen en natuurlijk voor den tegenwoordigen
tijd heel voordeellg. In t algemeen vind ik,
dat een eigen woning voor den werkman
wenscheiyk is.

Voorts hebben wij bereikt de invoering van
een minimumloon bij het aannemen van
werken (vooral door de medewerking van den
heer Hulsebosch) en de totstandkoming van
een leerlingenstelsel bij de R.Kj vakvereeni
gingen, waaraan de uitreiking van een diplo
ma van bekwaamheid verbonden was.

INGEZONDEN MFDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel

en

J)

Omdat Franken's Meik
brood het BESTE is

dat voor één
d u b beitje.

Haarlem - Heemstede - Bloemendaai

WAARSCHUWING.

De Commissaris van politie te Haarlem ver
zoekt ons plaatsing van het volgende:

Namens den Officier van Justitie te Breda
vestigt de brigade-commandant der Kon. Ma
rechaussee te Steenbergen de aandacht op
den koopman in manufacturen, genaamd
Carel Gerrit Monfrooy. 51 jaar, wonende te
Rotterdam, Buitenwechstraat No. 11c. Hij
heeft de gewoonte met manufacturen voor
namelijk Noord-Brabant met een luxe auto
af te reizen en de auto te plaatsen niet in de
directe omgeving van de woning, waar hij
zijn slag denkt te slaan. Met een boerenpetje
op. een zak op den rug, gaat hij binnen. Een
maal binnen, geeft hij voor, onder vertoon
van een portefeuille met bankbiljetten, van
Amerika overgekomen te zijn om dé goederen
van zijn kort geleden overleden /ader te ver-
koopen. Meestal bedient hij zich van een
naam van een persoon, die in de naaste om
geving al of niet bekend is, een groote manu
facturenzaak zou hebben en om die reden de
goederen beneden de waarde doet verkoopen.
Zoodra hij de zak ledig heeft, tegen een spot
prijs, tracht hij een bestelling te krijgen, voor
gevende die goederen den volgenden dag met
den voerman te zullen medegeven. Tegelijk
vraagt hij betaling en voorschot, om voor de
betaling niet terug behoeven te komen. Zoo
dra het voorschot is gegeven, vertrekt hij. De
bestelde goederen worden niet geleverd en hij
laat niets meer van zich hooren.

GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.

De Wijze, (Rijksveldwachter) Spaarndam
beenkappen. H. Boon, Badhuisstraat 20. cape.
N. Blokker, Keizer Karelstraat 6 ceintuur.
Sprik, Santpoorterplein 22, dop v. e. auto. J.
Rood, Colensostraat 8, duimstok. J. Dijkstra,
Eikenstraat 47, eend. J. Prijs. Gen. Cronjé-
straat 54, gewicht, v. d. Leede, Jordensstraat
55, hond. Brikker, Rozenstraat 35, halsband.
Heisman, Pieter Kiesstraat 36, vliegende Hol
lander. Kennel Haerlem, Regentesselaan 22,
3 honden. Smit, Kennemerstraat 18 rd.. kin
derhandschoen. Bureau van politie, Smede-
straat, kinderhandschoen, mantel, tasch mi.
Van Hemers. Kloosterstraat 101, haan. Kees
man, Romolenstraat 60 rd., mondstuk v. e
muziekinstrument. S. Grit, Wilgenstraat 46,
nijptang en vulpotlood. Zwart, Witte Heeren
straat 55. portemonnaie m i. Martin, Delft
straat 26. rijwielbelastingplaatje. J. de Soet.
Wilgenstraat 45. idem. Valk, Teding v. Berk
houtstraat 58 zak m.i.

DE MONTESSORISCHOOL AAN DE
LOUISE DE COLIGNYLAAN

B. en W. stellen den Raad voor, het te
hunner beschikking gestelde bedrag van
hoogstens 100.000 voor het bouwen van een
school voor gewoon L.O. (methode Montes-
sori i op een terrein, gelegen aan de Louise
de Colignylaan, alhier, te verhoogen met
130IK) en dus te bepalen op hoogstens
113.000.

Dc kosten voor terreinaankoop blijken n.l.
13000 hooger te zijn dan waarop bij de
oorspronkelijke raming was gerekend.

RADIO-PROCRAMMA

ZONDAG 22 NOVEMBER 1931.

HILVERSUM, 298 M.

8.15—12 VARA. 12—5 AVRO. 5—6
VARA. 6—8 VPRO. 8—12 AVRO.
8.15 Gymnastiekles. 8.30 Esperanto-cursus
door J. Lem. 8.55 Voetbalnieuws. 9.— Tuin-
bouwhalfuurtje. 9.30 Concert VARA-Orkest
o.l.v. H. de Groot en het „Amsterda'msch
Vocaal-kwartet". 9.50 Voordracht door Mar-
tien Beversluis. 10.10 Vervolg concert. 10.50
Toespraak door G. J. Zwertbroek. 11.10 Ver
volg concert. 12Concert Omroeporkest
oJ.v. N. Treep. Het AVRO-Luistervinkenkoor
Amsterdam o.l.v. J. Hameli 1.— Filmpraatje
door L. J. Jordaan. 1.30 Vervolg concert. 2.—
Boekenhalfuurtje. 2.30 Het Residentie-orkest
o.l.v. Dr. P. v. Anrooy. Hélène Cals (sopraan).
4Fragmenten uit .Julius Caesar" van
Shakespaere oJ.v. Kommer Kleyn. Spreker:
Dr. G. Dudok. 4.45 Vaz Dias. 5.— Kinder-
uurtje. 6.Radio-Volksuniversiteit. 6.30
Gramofoonplaten. 6.45 Kerkdienst uit het
Geb. der Ver. v. Vrijz. Herv. te Beverwijk.
8Vaz Dias. 8.15 Gevarieerd programma.
Kovacs Lajos en zijn orkest, Irene de Noiret
(zang), Frits Geiger en Elly Krasser schlagers,
De Comedian Harmonists en Julia de Gruyter
(voordracht), ca. 9.30 Uit Gebouw Diligentia
Den Haag: The Comedian Harmonists, ca.
10.Vervolg Populair programma. 11.Gra
mofoonplaten.

HUIZEN, 1875 M.

8.30 KRO. 9.30—12.15 NCRV. 12.15
KRO. 5.— NCRV. 7.45 KRO.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Orgelspel door J.
C, Eibertsen. 9.50 Kerkdienst vanuit het
Geb. voor Chr. Belangen. Hierna tot 12.15
Orgelspel door J. C. Eibertsen en Zang door
Zangkoor o.l.v. Eibertsen. 12.15 Concert
KRO-sextet. 1.30 Sociaal-Economische voor
dracht. 2.Literair halfuurtje. 2.30 Concert
door het Orkest oJ.v. Mario Iseglio. 4.30
Ziekenhalfuurtje. 5.Kerkdienst vanuit de
Vrije Evang. Kerk te Leeuwarden. Na afloop
tot 7.45 Orgelspel door H. Overdijk. 7.45
Sociaal-Economische voordracht. 8.15 Voet
baluitslagen. 8.15 Concert KRO-orkest o.l.v.
J. Gerritsen. M.m.v. G. Hengeveld (piano).
O.a. Symphonie no. 100 (Militaire), Haydn en
Pianoconcert van Tschaikowsky. 10 40 Epiloog
door het Klein Koor o.l.v. Jos. H. Picckers.

DAVENTRY. 1554 M.

10.50 Berichten. 3.20 Bach-cantate, 4.05 Bijbel
lezen. 4.20 Concert Militair-orkest en Solis
ten. O a. Noorsche Rhapsodie, Lalo. 5.50 Con
cert Isobel Baillie (sopraan). 6.20 Kinder-
rnirtje. 8.20 Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheids-
oproep. 9.10 Berichten. 9.25 Concert. B. B. C -
Theaterorkeste en Solisten (tenor en bas).
O.a. Wolga-lied en Petite Suite, Chaminade.
10.50 Epiloog.

PARIJS. „RADIO-PARIJS" 1725 M.

8.05. 12.50, 1.20, 2.20, 4.20 Gramofoonpla
ten. 5.20 Orkestconcert. 8.20 Vroolijk half
uurtje. 9.05 Orkestconcert m.m.v. Solisten.

LANGENBERG, 473 M.

6.20 Orkestconcert. 7.20 Gramofoonplaten.
10.50 Bach-Cantate. 3.50 Concert. Zangkwar-
tet en Instrumentalisten. 7.20 Zie Zeesen. 7.35
Concert „Zum Totensonntag". Koor, orkest
en solisten. O.a. Duitsch Requiem van
Brahms.

KALUNDBORG. 1153 M.

11.20 Orkestconcert. 1.20 Gramofoonplaten
2.45 Orkest en Solistenconcert. 7.20 Oomedie
„Familie Hansen". 7.35 Orkestconcert o.l.v.
Reesen. 8.50 Quatre-mains door F. Jensen:
O. Peters. Variations, op. 35, Schubert. 9.20
Russische balletmuziek. Omroeporkest. O.a. uit
„Casse noisette", Tschaikowsky. 10.20 Dans
muziek.

BRUSSEL, 508 M. en 338 M.

508. M.: 5.20 Orkestconcert. 6.20 Dansmuziek
8.20 Uitz. van „Wezin-Wezene" in 1 bedrijf
van J. Bury. 9.20 Concert Omroeporkest. 0.a.
Symphonie in C, Malengreau.^

338 M.: 5.20 Orkestconcert. 6.20 Gramo-
foonplatx. 8.20 Vroolijke Leuvensche Studen
tenavond. 9.20 Concert in Oud-België o.l.v.
M. Alexys.

ROME, 441 M.

8.20 Gevarieerd orkestconcert en Tooneel-
uitzending. O.a. Kwintet in f moll, op. 34
voor piano, 2 violen, viola, cello, Brahms.

ZEESEN, 1635 M.

7.20 Toespraak door den Rijkskanselier D»
Bruening. Hierna 5de Symphonie Brucioi^
8.50 „Gross 1st der Tod v. Herman Kasat£
9.50 Berichten.

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 Ct«. per regel.

RADIO-MOORS

'KONINGSTRAAT
HAARLEM TEL. 14605

MAANDAG 23 NOVEMBER 1931.

HILVERSUM, 298 M.

Algemeen programma verzorgd door
AVRO..

8.00 Gramofoonpl. 10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonpl. 10.30 Causerie over s*..
Nlcolaas surprises. 11.00 Orgelconcert door p.
van Egmond. Arthur Stadlcr 'zang). 12.06
Concert Omroeporkest o. 1. v. N. Treep. 2.00
Causerie over Oliestoken voor centrale ver
warming. 3.00 Gramofoonpl. 3 30 Aansluiting
Hotel Centraal De Haag. Populair concert.
4.30 Kinderuurtje door Hunsche. 5 30 Kovacs
Lajos en zijn orkest (Bob Scholte refrein-
zang). John Rutter (Songs at the piano',.
7.00 Boekenhalfuurtje. 7.30 Hollandsch vo
caal kwartet (J Vincent, L. v. Tulder. s.
Luger. W. Ravelil). 7.50 Gramofoonpl 8.2)
Vervolg vocaal kwartet. 8 45 Concert door he:
Omroeporkest o.l.v. A. van Raalte. 10.00 Va:
Dias. 10.10 Uit het Concertgebouw Amster
dam: Vocaal concert: Politiemannenkoor
Euterpe" Amsterdam; Politiemannenkoor
Utrecht: Mannenzangvereeniging ..Herman
dad". Rotterdam en het 's-Gravenhaagsch
Politiemannenkoor, „Entre nous". 11.00 Gra
mofoonpl.

HUIZEN, 1875 M.

Uitsl. NCRV-uitz.
8.00 Schriftlezing. 8.15 Gramofoonpl. 10.30
Ziekendienst. 11.00 Chr. lectuur door mej.
Doyen. 11.30 Gramofoonpl. 123.0 Orgelconcert
door Jan Zwart. 1.45 Gramofoonpl. 2.00 Cau
serie over de Zuiderzee (voor scholen). 2.35
Gramofoonpl. 4.00 Ziekenuur. 5.00 Concert,
(sopraan, altmezzo, viool en plano). 6 30 Ver-
teluur voor jongeren. 7.00 Engelsche les. 7.45
•Ned. Chr. Persbureau. 8.00 Concert NCRV-
symphonie-orkest o.l.v. F. Schuurman, O.a.
5de Svmphome van Schubert. 9.00 Causerie
over Binnenhuiskunst. Na afloop Vaz Dias
en tot 11.30 gramofoonpl.

DAVENTRY, 1554.4 M.

10.35 Morgenwijding. 11.05 Causerie. 12.20
Licht concert. Trio en mezzo. 1.20 Licht or
kestconcert. 2.45 Voor de scholen. 4.05 Sona-
tenconcert door F. Bend it (viool) en D. Fra-
ser (piano). 4.35 Moschetto en zijn orkest.
5.35 Kinderuur. 6.20 Berichten. 6.50 Moderne
viool- en pianosonates. 7.1, 7.30 en 7.50 Le
zing. 8.20 Opera „The Bohemian Girl" van
Balfe. Licht orkest en koor o.l.v. Lewis. 9.20
Berichten. 9.40 Causerie over „Oorlog of Vre
de". 10.10 Kamermuziek. Kwartet in D, Mo
zart en Kwartet in Bes, Beethoven. 11.20
Dansmuziek. Ambrose's Blue Lyres.

PARIJS. „RADIO-PARIS", 1725 M.

8.05, 12.50, 1.25 Gramofoonpl. 8.23 Radio-
tooneel „A quoi rêvent les jeunes Filles", co-
medie van A. de Musset. „De Vrek" van Mo
lière.

LANGENBERG, 473 M.

6.25 Gramofoonpl. 8.50 Gramofoonpl. 12.25
Orkestconcert. 4.20 Orkestconcert. 7.20 Con
cert o.a. Ouver. Anakreon, Cherubini. 8.2(
Karl Michael Bellman (De Zweedsche Nach
tegaal), Uila Winblad (Muzikaal Stilleven
van E. Duis). 9.25 Tziganemuziek uit Boeda
pest. 10.50 Jazzmuzie.k

BRUSSEL 508 en 338. M.

508 M.: 5.20 Gramofoonpl. 6 50 Dito. 8.20
Kwartetconcert, o.a. Kwartet van Honegger.
9.30 Fantastisch uurtje (zang en dans).

338 M.: 5.20 Sonatenconcert (viool en pia
no). 5.50 Gramofoonpl. 6.50 Sheherazade.
Rimsky-Korsakow. 8.02 Concert ooi. ,Die
Meistersinger von Numberg", Wagner.
KALUNDBORG 1153 M.

11.20 Orkestconcert. 2.50 Orkestconcert o.lv.
Rydahl, 7.20 Orkestconcert, werken van Joh.
Strauss. 8.45 Vocaal kwartet concert. 9.20
Orkestconcert o.a. Suite Le Tombeau de
Couperin, Ravel,

ROME, 441 M.

8.20 Gevarieerd orkestconcert.

ZEESEN 1635 M.

7.20 Populair concert. 8.00 „König Richard
III" van W. Shakespeare, muziek van W.
Goehr. 9.20 Berichten en hierna tot 10.50
Tziganemuziek uit Boedapest. 10.50 Dansmu
ziek.

FEUILLETON

21)

Hij weifelde even, toen drong het tot hom
door dat het eenvoudig een onvergeeflijke
grofheid geweest was in deze slaapkamer
door tc dringen. Hij maakte stijf een buiging
cn mompelde iets dat op een excuus moest
lUken, maar nog bleef hij talmen, alsof hij
zich op iets bezon, lets in zijn herinnering
zocht terug te roepen. Wezenloos staarde
hij de jonge, stralende vrouw aan.

Zij trok zich niet terug. Even trok haar
eonc hand dc plooien van den zijden kimono
dichter om zich heen. maar er was geen angst,
geen schrik meer op haar gezicht te bespeu
ren. veeleer een blijde verrassing cn herken
ning.

En plotseling liep zij op den Jongen ad
vocaat toe en greep met beide handen wild
cn onstuimig zijn schouders. Zij schudde hem
haast door elkaar en in een wilde en ge
jaagde drift scheen zU tegelijkertijd te lachen
en te schreien:

„Ben je dan toch gekomen? Ben je heusch.
lieusch gekomen? Het kan haast niet waar
zijn! Ik kan het niet gelooven! Het is te
móói! Zeg dan toch dat Je het bent, zeg dat
je het werkelijk bent en dat ik niet droom..."

Er kwam een trek van medelijden op het
gezicht van Veraart, een hulpeloos medelij
den. dat langzaam overging in een uitdruk
king van strakken. doodelijken ernst. Hij
maakte zich zwijgend los uit haar armen

„Maar zeg dan toch iets", drong ze smee-
kend aan.

Hij zweeg. Over haar schouder heen zag
hij in den spiegel boven de toilettafel zijn
eigen blcekc gezicht. En daarachter het on
bewogen gelaat van Hoeng Tsi Lang. d:e on
hoorbaar binnengekomen was en hun door

zijn leepe, scheeve spleetoogjes roerloos be
loerde.

Veraart boog correct, met een flauwe glim
lach.

„U vergist zich bepaald, mejuffrouw. Ik heb
u nog nooit gezien. Ik ken u niet".

„Maar ik weet zeker dat u, het was", schrok
ze. „Ik herken u".

„Pardon" zei hij koeltjes. „Dat is werke
lijk onmogelijk. Weet u dan mijn naam, weet
u wie ik ben?"

„Neeaarzelde ze. De glimlach op haar

gezicht was verdwenen en had plaats ge
maakt voor een diep en plotseling afgrijnzen.
Ze week stap voor stap terug.

„Ik maak mijn excuus voor dit binnen
dringen", zei Veraart hoffelijk. „Ik vergiste
mij in de kamer zooals u zich in de persoon
vergiste. Goedendag".

.cn daar achter het onbewogen gelaat
van Hoeng Tsi Lang.

Hij keerde zich om en liep tegen den zwij
genden Hoeng Tsi Lang op, die roerloos staan
bleef.

Joviaal stak Veraart hem de hand toe:
„Goeden morgen, mijn waarde gastheer. Ik
hoop dat u even rustig geslapen hebt als ik?
Ik heb mij in de kamer vergist. Werkelijk
m'n waarde, ik wist niet dat je zulk een
juweel onder je verzameling verborgen hield.
Ga je mee naar beneden? Ik heb zoo'n ge
voel dat onze aanwezigheid hier niet bijzon
der op prijs gesteld wordt".

Hoeng zweeg. Hij legde een groote bouquet
witte rozen, die hij in de hand hield, op de
toilettafel neer en gaf Veraart een teeken
hem te volgen. De jonge man week bij de
deur ter zijde. „Ga vóór, amice", zei hij.

„Het zou me niet staan je hier vóór te
gaan en jij van jouw kant kunt niet zeggen
dat je hier thuis bent

Hoeng ging nog altijd zwijgend voor. Ze
gingen de rommelkamer door, liepen het
gangetje ten einde, staken de hal over en
daalden de trap af. In de benedenhal opende
hij een deur. Een nieuwe trap "werd zichtbaar
vermoedelijk een keldertrap Veraart aarzelde
even. Maar Hoeng Tsi Lang begon reeds de
trap af tc dalen. De jonge man volgde. Zij
kwamen in een keldergewelf met ruime pro
visiekasten en een wijnkelder. Weer opende
Hoeng een deur en ging binnen. Aarzelend
volgde Veraart. In een schemerig half
duister ontwaarde hij een klein laag gewelf
van groote grauwe steenen. Een Ijzige koude
kwam hem tegemoet, de steenen waren be
dekt met vocht en schimmel. Op den muur
had iemand mett rood krijt een grijnzend,
doodshoofd geteekend, en daaronder een af
gekapte hand met drie omhoog gestoken
vingers. Hoeng boog zich, hij trok een ijze
ren bout weg. greep met twee handen een
verroesten ring aan en trachtte een luik op
te tillen. Het lukte hem slechts met moeite.

„Laat me je even helpen, amice", zei Ver
aart, die glimlachend naar den kleinen hij
genden Chinees stond tc kijken. Hij boog
zich cn trok mee. Hun hoofden, rood van
inspanning, keken elkaar een oogcnbiik aan,
hun oogen waren geen handbreedte van el
kaar verwijderd. Met een slag sloeg het luik
open. Stof cn kalkscherven stoven op. Veraart
staarde in een duister gat. Stukken kalk plons
den omlaag. HU hoorde het zwarte, onzicht
bare water opspatten. Langzaam en naden

kend keek de advocaat op en zag den
Chinees vragend aan.

Op het gezicht van Hoeng Tsi Lang was
een duivelsche, grijnzende hoffelipkheid zicht
baar. Hij maakte een handgebaar alsof hij
zeggen wilde: „Gaat u voor".

Op het strakke, gespannen gezicht van
Frans Veraart verscheen een uitdrukking
van een alles trotseerende verachting. Hij
maakt een los en nonchalant gebaar: „Na
u!"

Doctor van Buren trommelde met zijn
vingers op den rand van zijn stoel.

Overste Mensing, die naast hem zat, keek
verstrooid naar het wapenrek boven den
schoorsteenmantel, de onmisbare versiering
van iedere kamer in een politiebureau: doeken
revolvers, gummistokken, een paar gekruiste
klewangs en een Japansch zwaard. Aan de
muren hingen foto's van dc oude Amstendam-
sche politie en enkele groepen van agenten
met een vaandel in hun midden.

Dr. van Buren hield op met trommelen
en wreef nerveus zijn handen. „Dat is alles
wat we te verklaren hebben", zei hij. „Meer
hebben dc overste cn ik cr niet van gezien.
Het hecle gevecht duurde maar enkele mi
nuten. Van het oogenblik af waarop de eerste
Chinees neergeschoten werd, tot op liet
oogenblik dat de politie het boardinghouse
binnendrong, kunnen maar één of twee minu
ten verloopen zijn".

„Zeker niet meer", bevestigde de overste.

Het bleef even stil in de kamer. De politie
commissaris en de heer achter het kleine
bureau bU het raam schreven verder. Dat
duurde enkele seconden.

Toen keek de commissaris 0.

„De heeren willen hun getuigenis wel even
onderteekenen?" en hU schoof hun de pa
pieren toe, waarop hun woorden waren op-
ge teekend.

Zwijgend teekenden beiden. Nog een
maal keek de commissaris de verklaringen
vluchtig door, of alles nar de eischen der
wet was geschied, dan borg hij ze in het dos
sier. dat voor hem lag.

„Ik vermoed", zei hij, wat vriendelijker
nu dan toch het officieele gedeelte beëindigd
was. „dat uw verklaringen wel de eenige
zullen blijven. Als zoodanig zUn ze dan ook
van groot belang wanneer dc zaak voorkomt
Die Oosterlingen houden hun mond. Geen

woord krijg je eruit. En dan: je zit ook met
die vervloekte taal. Eeuwig en altijd moet je
een tolk gebruiken.... Ik houd de heeren
toch niet op?"

„Integendeel", antwoordde Dr. van Buren
vriendelijk, „wij zijn nog een beetje ont
daan over het gebeurde en uw woorden..

„Tja-ja". glimlachte de commissaris, „mis
schien willen de heeren rooken?" En meteen
hield hU hun een goed-gevulden sigaren
koker voor.

„Heel graag". Dr. van Buren stak een
sigaar op, maar Overste Mensing bedankte.
Hij rookte liever een sigaret.

„Commissaris" begon de overste, „*t is
niet de eerste maal dat ik zoo'n schermut
seling meemaak, maar deze viel me toch wel
wat rauw op het lijf! Midden in Amsterdam.
Schijnbaar zonder eenlge reden! Hoe zit dat
eigenlijk?"

„Een gewone Chineezen-ruziee. Die kwucn
•hier bij wijze van spreken dagelijks voor.
De eenc keer 'es wat heftiger dan de an
dere".

„Zij vinden zeker hun oorsprong in politieke
redenen?" vischte Dr. van Buren.

„Soms. soms. Precies kom je d'r eigenlijk
nooit achter. Die kerels draaien liever voor
10 jaar de kast in dan iets van hun C'nl-
neezen-geheimen te verraden. Het zUn meest
al de gevolgen van de veete tusschen de twee
voornaamste loges, de Boönners en de Drie-
Vingers. Wat die geheime genootschappen
eigenlijk willen, veten wij niet precies.
Maar het staat vast, dat ze nauw verband
houden met politieke groepeeringen in hun
vaderland. De onlusten in het groote Chi-
neesche rUk. het „ontwaken van den draak",
vindt zUn terugslag in onze stad. in Rotterdam
in Londen, In New York en San Francisco,
overal waar Chineezen wonen. Ook in onze
koloniën heeft men daar rekening mee te
houden. Ik vermoed dat het oneer.lgheiri is
tusschen gematigde en revolutionaire ele
menten. Maar soms zUn het ook gewone
liefdeshistories of kwesties van werkverdeeüng
ln de havens, die dat gele volkje zoo in be
roering brengen. Er is geen touw aan vast te
knpopen. Zij houden er een soort vendetta
op na en je kunt er niets aaj) doen".

(Wordt vervolgd.)