- EEN LUST BINNENLAND FRANKEN'S HAARLEM'S DACBLAD DONDERDAC 26 NOVEMBER 1931 DUITSCH POLITIONEEL OP TREDEN OVER DE GRENS HEEN NEDERLANDER OVER DE GRENS GELOKT EN GEVANGEN GEZET. Uit Winterswijk meldt V. d. een nieuw ge val van aanmatigend optreden van Duitschc douane-autoriteiten. Eer. caféhouder zou na melijk over de grens gelokt zijn. Het was ver zocht om daar een partij tabak in beslag was genomen, op het ZoUamt te Oeding te ko men. Toen hij daar was, is hij gearresteerd en in de gevangenis te Borken opgesloten. Men vermoedt, dat dit een gevolg is van liet verkoopen van shell-benzine door den café houder aan lieden, die deze medenamen naar Duitschland. Deze' benzine werd in Duitsch- land in beslag genomen. De caféhouder was oorspronkelijk Duitschcr, doch later Neder lander geworden. NIEUW ONDERZOEK NAAR DE LOONEN IN DE TEXTIELNIJVERHEID. De fabrikantenverenigingen in de textiel nijverheid hebben er thans in toegestemd, dat een nieuw onderzoek zal worden ingesteld naar de looncn van de werknemers bij de firma Jannink, voor en r.a de rationalisatie. Een nieuwe conferentie zal met den Rijks bemiddelaar gehouden worden. DE STAKING TE ALMELO. Ongeveer dertig arbeiders zijn Woensdag imorgen in do stoomspinnerij „Twente" te Al melo aan het werk gegaan. NA LANGEN TIJD ZICHZELF AANGEGEVEN Bij de politie te Amsterdam heeft zich vrij willig aangemeld een 28-jarige man. die sinds 5 Augustus gezocht werd voor een moordaan slag bij een twist aldaar op een ander ge- plecgd. KNALPOTTOERIST. De kantonrechter te Den Helder heeft, haar wij in het Handelsblad lezen een motor rijder aldaar veroordeeld, die er plezier in had om tot ergernis van de buurtbewoners rondjes met een open knalpot te rijden. Hij kreeg f 40, subsidiair 10 dagen hechtenis. HET WEREI.DSCHE BERGEN. De kantonrechter te Alkmaar heeft vrij gesproken den ingenieur, die aan het strand te Bergen wel een badmantel bij zich had re- had, maar niet om. omdat hij er op was gaan liggen, en die deswege geverbaliseerd was. DE NEDERLANDSCHE VROUW OP CECIL S CONFERENTIE. Op het Internationaal Ontwapen ingscon- gres, dat heden en morgen onder leiding van Lord Robert Cecil te Parijs zal gehouden worden, zal de Nederlandsche Vereeniging voor Volkenbond en Vrede vertegenwoordigd worden door oen delegatie, bestaande uit: mr. J. Limburg, mevr. mr. C. Bakker-Van Bosse, J. J. de Roode, mr. C. P. van Wijn gaarden en mr. A. A. Reepmakér, die tevens als secretaris optreedt. De Nederlandsche spreker op dat congres ral mr. J. Limburg zijn. TEGEMOETKOMING AAN ONGESUB SIDIEERDE TOONEELG EZ ELSC HAPPEN? Ecnige directeuren van ongesubsidieerde tooneelgezclschappen te Amsterdam hebben zich naar het Handelsblad meldt, tot den wethouder voor de Kunstzaken gericht met het verzoek, het daarheen te willen leiden, dat als noodmaatregel er toe zal worden over gegaan, die voorstellingen belastingvrij te maken, waarvan kan worden aangetoond, dat de recette beneden het dag-budget van het spelend gezelschap Is gebleven. Met dezen brief is thans adhaesie betuigd door de Commissie ter behartiging van Am- sterdamsche Tooneelb'el an gen DE FINANCIëELE TOESTAND VAN ROTTERDAM. B. en Wverstrekken gegevens. HET GEMEENTEBELEID NIET DE OORZAAK GEACHT. TIEN MILLIOEN KASGELD VAN HET RIJK. B. en W. van Rotterdam hebben den raad mededeeling doen toekomen over den finan- cieelen toestand der gemeente gezien de hui dige kaspositie en na met de regeering ge- Voerde besprekingen. Zij schetsen allereerst de moeilijkheden met de banken. Op 30 Oct. werd van het Rijk ƒ4 millioen ontvangen, terwijl daarna naar gelang van de behoeften van de kas, op verschillende tijdstippen nog 3.300.000. 1 800.000 en 1.500.000 werden opgenomen. In totaal werd van het Rijk 10.600.000 als kasgeld ontvan gen. Bij deze betrekking zijn in afwachting van de behandeling van het wetsontwerp tot kasgeldvoorziening der gemeenten voors hands geen speciale voorwaarden gesteld. De vlottende schuld is niet met het genoemde bedrag van f 10.600.000 toegenomen. Andere, tijdelijke kasgeldleeningen, welke de geld gevers niet wenschten te continueeren met het van het Rijk ontvangene, werden afge lost. De vlottende schuld bedroeg per 1 Oct. 1931 17.500.000; per ultimo dezer zal zij, zonder dat opnieuw geld, opgenomen wordt, 24,700.000 bedragen, terwijl wij bij raads besluit van 15 Oct. nader gemachtigd zijn tot 1 Fcbr. 1932 tot ten hoogste f 40 millioen kasgsldleening aan te gaan. Naar een voor- loopige raming, waarbij met de bijzondere uitgaven van maatschappelijk hulpbetoon rekening is gehouden, zal de vlottende schuld ultimo Maart 1932 39 millioen bedragen, ongerekend een bedrag van 4.700.000, dat 2 Jan. a.s. aan het Burgerlijk Pensioenfonds wegens bijdragen volgens art. 36 der Pen sioenwet over 1930 zal zijn verschuldigd. Aangezien kasgeld mede wordt opgenomen tot voorloopige financiering van buitenge wone werken, loopt de vlottende schuld door deze kapitaalsuitgifte geleidelijk op tot het tijdstip, waarop zij kan worden geconsoli deerd Daar de gemeente den laatslcn tijd weinig nieuwe verplichtingen op zich heeft genomen, is een aanzienlijke stijging van de vlottende schuld uit dien hoofde niet meer te verwachten. Mocht niettemin te zijner tijd een machtiging tot het tijdelijk aangaan van kasgeldleeningen tot een hoóger bedrag dan 40 millioen worden gevraagd, dan zal dit het gevolg zijn van het feit-, dat in dat nieuwe bedrag begrepen zijn alle bijzondere uitgaven van maatschappelijk hulpbetoon, dat van de kapitaalsuitgave voor 1931 en voor het ver streken deel van 1932 nog bijna niet zal zijn geconsolideerd. Ook onder normale omstan digheden zou daartoe het tijdstip thans niet gunstig worden geacht, aangezien de gemeen te in 1931 behalve twee consolldatle-leenin- gen voor kapitaalsuitgaven, gedaan in 1930, tot een totaal van 25 millioen, nog drie cenversie-leeningen heeft gesloten tot een to taal bedrag van 53.307.000. B. en W géven een overzicht van dc stijging der schulden sinds 1923. Ter toelichting hiervan merken B. en W. op, dat voor het onderwijs de kapitaals-uit gaven meer dan verdubbeld zijn en clat de schuld van den algemeenen dienst nagenoeg gelijk is gebleven. Te betreuren valt, dat de gemeente juist door een crisis wordt getroffen op het tijdstip, waarop de ..Baet op de Cost" zou moeten vol gen. De nieuwe stukgoedhaven zal niet aan stonds dc voordcelen geven, welke daarvan hadden mogen worden verwacht, de electrici- teitsfabriek zal nog geen winsten opleveren, terwijl de kosten voor het kasnalenplan voors hands nog geen vrucht afwerpen voor Rotter dam. Intusschen zal de kaspositie de gemeen te kunnen nopen tot vermindering van uit gaven voor werken, waarvan in de toekomst economisch nut mag worden verwacht. Wel zal in het oog moeten worden gehouden, dat het algeheel stilleggen van buitengewone werken, voor zoover zulks met de loopend? contracten mogelijk is, een zeer ongewenschte uitwerking zou hebben. Zullen deze werken niet geheel kunnen worden gestaakt, fmo- INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel Zooals mijn jongen groeit van FRANKEN's MELKBROOD. Het is zoo goedkoop het host maar één dubbeltje. BROODFABRIEKEN Haarlem - Heemstede - Bloemendaai menteel is voor eenige millloenen minder uit besteed dan in normale omstandigheden het geval zou zijn geweest) dan zal er met het oog op den toestand van de geldmarkt naar moeten worden gestreefd, de buitengewone uitgaven te moeten beperken. Mocht het niet mogelijk blijken ten dezen een beroep op de kapitaalmarkt te doen, dan zal aan het Rijk om medewerking moeten worden verzocht. Voor zoover de kaspositie verband houdt met behoeften van den gewonen diepst zal zij door een tijd van matiging in het doen van uitgaven een gunstlgen invloed ondervinden. Ten aanzien van bezuinigingen wordt opge merkt, dat de kosten voor verschillende uit gaven als brandweer, reinigingsdienst enz. te Rotterdam per hoofd der bevolking lager zijn dan te Amsterdam en de meeste andere groote steden. De cijfers, die daarbij vermeld worden, hebben betrekking op het jaar 1926. B. en W. merken dan verder op. dat de be groot ingspositie 1931 is verbeterd door aan een bedrag van 660.000 geen bestemming te geven. Verder zijn verschillende voorstellen ter zijde gelegd. Totaal is daardoor 300.000 bezuinigd. Overigens werd nog op tal van onderdeelen bezuinigd, waarbij zij de mede werking hebben ontvangen van hoofden van dienst. Er is naar gestreefd het aantal ambte naren te verminderen. Dit heeft ten gevolge gehad, dat terwijl in de jaren, voorafgaande aan 1931, het aantal ambtenaren regelmatig met ongeveer 300 steeg, het corps van 1 Jan. tot 1 Oct. van dit jaar slechts met 23 perso nen werd uitgebreid. Op 31 Dec. 1923 bestond het gemeente-personeel uit 9372, op 1 Oct. 1931 uit 11.249 personen. Het personeel van de tram telde 31 Dec, 1923 1852, 31 Dec. 1930 2925 en 1 Oct. 1931 2855 personen. Voor het komende jaar is de begrooting post voor post nagegaan om te' komen tot vermindering van uitgaven, daar sedert de indiening van de ontwerp-begrooting de alge- meene toestand belangrijk is gewijzigd. De dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon ont ving in 1929 oen subsidie van 5.420.000, een bedrag, hetwelk niet veel verschilt van dat, hetwelk in de jaren daaraan voorafgegaan werd verstrekt. In 1930 hebben de uitgaven 6.872.000 bedragen. Aangenomen moei wor den, dat voor 1931 12.600.000 noodig zal zijn. Op deze uitgaven kunnen in mindering wor- Advertenties tot aanprijzing van geneesmiddelen of geneeswijzen, worden eerst dan door Haarlem's Dagblad ter plaatsing aanvaard, wanneer de Commissie van Con trole, te 's-Gravenhage, hiertoe speciaal ingesteld, over de toelaat baarheid gunstig heeft geadvi seerd. Advertenties, die niet van bedoelde machtiging zijn voorzien, worden door ons aan de Com missie ter beoordeeling toe gezonden. den gebracht de bijdragen van het Rijk. B. en W. wijten den abnormalen toestand aan de economische wereldcrisis. In geen geval kan de gang van zaken worden geweten aan een duurder gemeente-huishouding. Wel zijn dc schulden toegenomen, doch in hoofdzaal! ten behoeve van werken, die de gemeente als internationale haven tot stand moest bren gen en voor de bedrijven, die m behoeften van een groot gebied voorzien. Wfl men bij de beoordeelïng van de gemeentelijke .hulshou ding niet allen zin voor billijkheid verliezen, dan zal erkend moeten worden, dat de ge meente anders dan particuliere ondernemin gen, zich niet kan onttrekken aan den plicht om te zorgen voor de allernoodzakelijkste levensvoorwaarden voor dc werkloozen. Se dert de indiening van de begrooting hebben de omstandigheden zich dermate ten ongun ste gewijzigd, dat een sluitende begrooting, waarop alle crisisuitgaven ten laste van den gewonen dienst zouden worden gebracht, be halve veel verder gaande bezuinigingen, een zeer ernstige verzwaring van de op de burge rij dx-ukkende lasten zou elschen. Alvorens daaromtrent voorstellen te doen zullen B. en W. overleg met de regeering plegen. De totale-leenings-schuld der gemeente bel draagt voor 1932 volgens raming 326.378.000. In dit cijfer is niet begrepen een leening van 15 millioen, in Aug. 1931 gesloten. Voor 1924 bedraagt het bedrag der leeningsschuld 206.827.000, voor 1931 316.361.000. IN GEEN PLUIMVEETENTOONSTELLING DEN HAAG. Men seint ons uit Den Haag: De jaarlijks in Januari door de Kon. Ned. Vereeniging „Avicultura" te 'sGravenhage te houden pluimveetentoonstelling zal in 1932 niet gehouden worden en voorloopig uitge steld tot Januari 1933. PROF. EINSTEIN TE LEIDEN. Prof. dr. A. Einstein vertoeft naar de Msb. meldt, op het ooge'nblik te Leiden, waar hij een reeks colleges zal geven. Dinsdagavond heeft hij in het natuurkundig laboratorium een voordracht gehouden over de nieuwste inzichten in de relativiteitstheorie. SCHEEPVAARTBERICHTEN Aldabi 25 540 mijl N.N.O. van Fernando Noronha, Rotterdam n. Buenos Ayres. Alchiba 25 te Rotterdam v. Buenos Ayres. BIntang, 24 te Singapore v. Vancouver. Beemsterdijk p. 25 n.m. Lizard, Rotterdam naar Boston. Breedijk 23 te Boston v. Batavia. Baarn 23 te Valparaiso, Tocopilla n. Am sterdam. Costa Rica p. 24, 6 u. de Azoren, Barbados naar Amsterdam. Christiaan Huygens 24 v. Suez, Amster- nam naar Batavia. Delftdijk 24 v.m. v. Cristobal Pacifickust naar Rotterdam. Ernst Hugo Stinnes 25 te Koningsbergen in lading. Gaasterkerk 24 v. Sydney n. Rotterdam. Insterburg 25 te Koningsbergen in lading Johan van Oldenbarnevelt 25 v. Amster dam naar Batavia. J. P. Coen, 24 v. Sabang, Amsterdam naar batavia. Johan de Witt, p. 24 Ouessant, 26 6 u. v. Batavia te IJmuiden en 10 u. te Amsterdam verwacht. Kota Radja, 25 4 u. te Antwerpen, Rot- t'i.-'am naar Batavia. Kota Ent en24 v. Padang, Batavia n. Rot terdam. Lochgoil vertrekt 27 v. Vancouver naar Rotterdam. Maasdam 22 te Galveston v. Rotterdam vertrok 23 n. New Orleans. Maaskerk 24 tè Hamburg v. Amsterdam. Narenta, 24 te Panama, Pacifickust naar Rotterdam. Orania 24 v. Rio de Janeiro, Buenos Ayres naar Amsterdam. Oostkerk 25 v. Colombo, Japan n. Rot terdam. Ouderkerk 24 v. Tsingtao Japan naar Rot terdam. Reggestroom p. 25 Ouessant, 27 v. W. Afrika te Rotterdam verwacht. Siantar 25 v. Batavia naar Rotterdam. Streefkerk 25 te Coconada, Calcutta naar Rotterdam. Saleier 22 te Savannah v. Hammon Roads Tapanoeli 22 te Philadelphia n. New York. Telamon 22 te Kingston J. n. Amsterdam, vertrok 25 n. Santiago. Titus 21 v. Puerto Barrios n, Amsterdam. Taj andoen 23 v. Penang n. Port Swetten- ham. Talisse p. 23 Perim, Australië n. Rotterdam RADIO-PROGRAMMA VRIJDAG 27 NOVEMBER 1931. HILVERSUM, 298 M. 6.45—12.00 VARA 12.00—4.00 AVRn 4.00—8.00 VARA 8.00_11M VPRO 11.00—12.00 VARA. 6.45 en 7.30 Gymnastiek. 8.00 Piano-reefo; Joh. Jong (microfoonlooze vleugel). 8.30 Gra. mofoonpl. 10.00 Morgenwijding VPRO. 10,15 Voordracht door Minny Erfmann. 10.30 Con. cert VARA-septct en Gramofoonpl. 12'ój Sluiting. 12.00 Concert Omroeporkest o.b, N. Treep. 2.00 J. Vriends: Valkenjacht 'Ver scholen) 2.30 Gramofoonpl. 3.00 Kovacs U, jos en zijn orkest. 4.00 Pianorecital Joh. jr-, (microfoonlooze vleugel). 4.30 Voor de K;-l deren. 5.15 Concert VARA-orkest. 6.00 A\ tueel Aller'ei door het N.V.V. 6.15 Vervet» concert. 6.45 Causerie over "net Kapitalist 7.15 Slot concert. 8.00 Causerie over het JU. tionisme door Mej. Dr. N. A. Bruihing. 8.3.5 Concert Vierde Symphonle in D.-moll, r Schumann. 9.00 Causerie door Dr. G. ',i van Senden. 9.30 Piano-concert in a-moll. Schumann. 10.00 Godsd. Persbureau. 10.15 Causerie over de lectuur voor de jeugd s verband met St. Nicolaas en Kerstfeest. 10.45 Gramofoonpl. 11.00 Gramofoonpl. v. d. \VARi HUIZEN, 1875 M. Algemeen programma verzorgd doo: de NCRV, 8.00 Schriftlezing. 8.15 Gramofoonpl. 10.35 Ziekendienst 11.00 Gramofoonpl. 12.15 Grx. mofoonpl. 12.30 Concert. G. Strasbourg (by bariton), H. Hermann (viool), H. v. d. Hors Jr. cello en Mevr. R. A. v. d. Horst—Bleek, rode (piano*. 2.00 Gramofoonpl. 3.00 Concer, door het „Hendriks Trio" 1 viool-cello-piaro 4.30 Gramofoonpl. 5.00 Orgelconcert door W. de Vries. 6.00 Causerie. 6.30 Radio-dokter, 7.45 Gramofoonpl. 8.00 Concert NCRV-sym. phonie-orkest o.l.v. F. Schuurman. O.a. lid? Symphonie G-dur. Haydn. 9.00 Causerie over Venezuela en Curacao. Na afloop; Vaz Dus en tot 11.30 Gramofoonpl. DAVENTRY, 1554 M. 10.35 Morgenwijding. 11.05 Lezing. 12.28 Concert. R. Amy (sopraan*, H. Cameron (bariton) en Ch. Prector (piano). 1.00 Orgel concert door C. H. Trevor. 1.50 GramofoonnL 2 45 Voor scholen. 4.05 Voorlezen uit .,De Koopman van Venetië". 4.50 Moschetto zijn orkest, 5.35 Kinderuur. 6.20 Berichten 6.50 Liederen uit Wales met Harpbegeleiding. 7 10, 7.30 en 7.50 Lezingen. 8.20 Operette .Janet and Felix", van Cyrill Scott. 9.55 .Borzoi - The great Detective", radio-klueh', van Edward Lewis. 10.20 BBC Licht-orkes'. o.l.v. B. Walton O'Donnell. O.a. Pavane pour une infante défunte. 11.20 Dansmuziek door de Savoy Hotel Orpheans. PARIJS, „RADIO-PARIJS" 1725 M. 8.05, 12.50 en 1.25 Gramofoonpl. 9.05 Concert o.a. Kreutzersonate, Beethoven. 9.50 Liede ren. O.a. Feldeinsamkeit, Brahms. LANGENBERG, 473 M. 6.25 en 11.20 Gramofoonpl. 12.25 Orkestcón- eert. 4.20 Concert. Sted. Orkest van Wies- baden. 7.35 „Vom Hundertsten ins Tausend- ste", vi-oolïjk orkestprogramma m. m. Gustav Jacoby. Hierna tot 11.20 Dansmuziek, KALUNDBORG, 1153 M. 12.05 Strijkorkestconcert uit Hotel Angle- terre. 2.00 Blaasorkestconcert. 7.20 „Guder- nes generalforsamling", hoorspel in l acte van Ernesto. 8.00 Werken van N. W. Gade door solisten. O.a. Strijkkwintet e-moll, op, 8. 9.05Internationale Ontwapeixingsconferen- tie te Parijs. BRUSSEL, 508 M. en 338 M. 508 M.: 5.20 Orkestconcert. 6.20 24 Préludes voor piano, Chopin. 6.50 Gramofoonpl. Orkestconcert o.l.v. J. Kumps. O.a. Scenes pittoresques, Massenet. 338 M.: 5.20 Orkestconcert. 6.50 Dansmuziek. 8.20 „Het vrouwtje van Stavoren", operette van Marcel Poot. ROME, 441 M. 8.20 Operette „CIo-Clo" van Fr. Lehar. ZEESEN, 1635 M. 7.29 Uit New-York: ..Worueber man in Ame rika spricht". 7.35 „Buschiade" in woord en toon. Muziek van Karl Sczuka. 8.50 „Das Buch Tobias", zangspel van H. Mostar. 9.45 Concert door de kapel Eysoldt. 10.20—Dans muziek. FEUILLETON 25) „Uw vriend ls zeer opgewonden. Zéér.... 1-Iij beheerscht zich slecht. Maar ik wil hem die fout- gaarne vergeven, omdat, het zijn groote toegenegenheid voor uw jongen vriend is. die hem zoo doet .spreken. Maarweet u wel zeker dat Mr. Veraart door den heer Hoeng gevangen gehouden wordt? Is het u nooit in de gedachte gekomen dat- hij daar wel eens volkomen vrijwillig vertoeven kan?" „Onzin", schamperde de overste. ,,In dat geval zou onze vriend betrokken zijn in een of ander misdadig complot er. zicli verborgen voor dc politie en dat is vol komen uitgesloten", merkte Dr. van Buren op. „Maar kent u hem zóó goed. dat u ook het gesloten boek in zijn leven gelezen hebt?" vroeg Dr. Li zacht. „Wij Europeanen" antwoordde de overste, „zijn geen gesloten boeken" Dat is meer een Oosier.sche eigenschap. Wij zijn open boeken voor elkaar. Wij kennen Frans in ieder geval door en door. Ilij was noch een valsche mun ter. ncch een zwendelaar, noch een politicus noch een bolsjewiek „Weet u dat allemaal zoo zeker?" „Absoluut zeker". Dr. LS streek bedachtzaam met zijn schrale dunne vingers langs zijn kin. „Juist' juist." zei hij. alsof hij tegen zich zelf sprak. „Dat verandert veel. Heel veel! H m! Juist. Zéér voel! Maar dan mag ik u ook niet van houding doen veranderen. Dan moet u hem helpen. Als het lot levens hec!" samengebracht, Is he: lot van den één en het lot van den ander. Daar mag men niet scheiden of men keert hot lot tegen ziclx- zelven „Watblief?" vroeg de overste stomver baasd. Het ls gemakkelijker snel -te handelen dan goed te handelen. Mijn verzoek was snel, maar niet Juist. U moet zelfs uw vriend hei pen. Ik begrijp.... Juist Juist. Zijn lot is xiw lot. nietwaar? Het spijt me dat ik u lastig viel, ik mag u overste Menslng wel mijn excuus maken over mijn onbeleefd heid? Ik hoop u niet gekrenkt te hebben...." „Ge-ge-ge„„?" hakkelde de overste totaal in de war. ,.U bedoelt?" drong Mensing toen aan. „Ik bedoel dat ik de heeren niet aan hun taak omtrekken wil" zei Dr. Li, buigende, terwijl hij opstond en zijn jas aandeed. ,.U moet in het gevaar blijven. Juist. Juist. Daar hóórt u. En ik wensch u veel succes met uw streven. Ik hoop dat u er in slagen zult, uw jongen vriend te verlossen als hij werkelijk onschuldig is. Ik behoef u dus voor den heer Hoeng niet meer te waarschuwen, dat was overbodig. Goeden avond Snap daar nou voor den drommel eens iets van!" raasde de overste, toen de kleine ge daante verdweneix was. „Word nou eens wijs uit zulk een raren Chinees." „Tk voor mij'geloof dat. het een zeer sym pathiek en zeer beschaafd xnensch is" zei Dr. van Buren eenvoudig. „Jouw kijk op hot Oosten is mijn kijk niet", schamperde z'n vriend. „Laat Ik je eerlijk ver klaren, dat ik er geen touw meer aan vast kan knoopen. Eerst waarschuwt hij. dan waarschuwt hij niet en wenscht ons succes., daar staat m'n verstand bij stil." „Dat komt omdat er voor dit gesprek iets meer noodig was dan gewoon verstand", lachte van Buren zacht. „Een beetje men- schenkennis.een beetje intuïtie en. een beetje philosophic. Maar kom m'n waar de, laten we een taxi nemen en naar huis gaan Zij verlieten het café. Buiten sneeuwde het hard. Van Buren riep een taxi aan. „Je eet zeker bij mij?" vroeg hij. „Graag, maar is het niet lastig?" „Wel neen, kerel, ik heb gezegd, dat er op je gerekend moest worden." Snel gleed de wagen naar van Buren's wo ning aan den Bezuidenhoutschenweg. Ze trokken hun jassen uit en liepen lang zaam dc trap op .naar Van Buren's kamers. Er hing een behagclijkc warmte in dc 1 ui- me gangen. De letterkundige kwam lang zaam achteraan. 1-Iij was dood-en-dood moe. Voor de kamerdeur hield de overste plotse ling stil. „Van Buren!" fluisterde hij, „er loopt een man ixx ie kamer." „Wat?" vroeg de ander verschrikt. Zij luisterden. Binnen klonken voetstap pen. Er liep Iemand snel en rusteloos door de kamer heen en weer. Van Buren opende de deur en ging verbaasd binnen, or,den voet gevolgd door zijn vriend. Maar als versteend stonden zij stil. De man had zijn gejaagden gang gestaakt en keek hen aan. Als een spook stond hij midden in het vertrek, bleek, met ingevallen wangen en groote blauwe kringen onder de vermoeide oogen. Een seconde bleef het doodsstil in de kamer. Een seconde, die een eeuwigheid te duren scheen. Toen gaf de overste en heeschen schreeuw: „Frans". De gedaante wankelde op hen toe. „Eindelijk" zei hij. „Goddank! Wat heeft dat wachten lang geduurd Ontzet keken de mannen elkaar aan. „Groote hemel" hijgde van Buren. „Jij hier? Iioc kom jij hier? Hoe is dat mogelijk?" Frans glimlachte vermoeid. „Ik zit al een kwartier op jullie te wachten. En dat terwijl dc minuten zoo kostbaar zijnelk oogen- blik kan. Maar toen viel de overste hem in de rede. De vreugde steeg hem als wijn naar net hoofd. „Wat ben :k blij dat je er bent! Frans! Frans! Frans!" Hij schudde hem haast door eikaar eix keek den Jongen man aan alsof bij het maar niet gelooven kon dat hij het wer kelijk was. Zijn vreugde stak Van Buren aan. „Kerel, ben je 't heusch?" hijgde hij, ter wijl hij Frans Veraart beide handen schudde en overste Mensing sloeg den jeugdigen ad vocaat zoo hartelijk hard op den schouder, dat het slachtoffer tenslotte lachend uitriep: „Hoe op! Willen jullie mij vermoorden?" Het was of dit laatste woord weer plotse ling bij alle drie de doorgestane angsten en vreezen opriep. „Ga zitten hier Van Buren schoof een der clubfauteuils bij den haard. „En vertel!" smeekte Mensing bijna. „Ke rel. als jc wist wat wij allemaal hebben uit gestaan!" „Ja, het waren zonderlinge dagen" over dacht Van Buren, „maar nu zal alles wel weer terecht komen. Het voornaamste is. dal jij terug bent. En levend 1" „Ja, ja,* 'zei Veraart zachtjes voor zich heenen levend! Kom" vervolgde hij dan. vroolijker. alsof hij met geweld iets van zich afzette, „ik hebbeen reusachtigen honger. Vind je het goed. dat ik hier blijf eten?" „Natuurlijk, spreekt vanzelf." Van Buren liep al naar het belletje. Even later verscheen Liesel, het kamermeisje. „Nog een couvert. Liesel. In het geheel dus drie!" „Koet, main heer" zei de Duiteche gedien stige. „Maar vertel dan toch'" begon weer Over ste Mensing, die zich niet langer kon bedwin gen, „begrijp je dan niet dat wij sterven van niewsgierigheid? Waarom bleef je weg uit de Witte? „En wat beteckende die doode op je kan toor?" vulde Dr. van Buren. aan. „Wat beteekende die doodc op jc kantoor?' ,£n waarom liet je niets van jc hooren „En waarom liet je niets van je hooren?" „Wat heb je te maken met Hoeng Tsi Lang?" Een plotselinge schrik vlaagde over Ver- aarEs gelaat: „Duswat weten jullie van Hoeng Tsi Lang?" „We weten nog veel meer", triomfeerde overste Mensing, „maar begin jij. Wie was de vent die je op kantoor spreken moest „Kom" zei Veraart tenslotte, „laten wij eerst wat eten? Vind je het goed dat ik nog even wacht. Lk moet courage krijgen zie je?" Hij glimlachte droevig. „Maar veel te vertel len heb ik niet. Het zal jullie even raadsel- achtig blijven als nu, kom éérst eten.... Daarna Op hetzelfde oogenblik kwam Liesel met de soep binnen. Terwijl zij de tafel arran geerde, bleef het stil in Van Buren's kamer. Overste Mensing liep nerveus heen en weer als een gekooide tijger. Dr. van Burer. e:i Frans Veraart zaten in hun stoelen, zwijgend, elk in de eigen gedachten verzonken. Mensing en Van Buren wilden hun jeugdi gen vriend niet lastig vallen met vragen. Zij hadden gevoeld dat deze hepx hinderden en zij wachtten dus maar gelaten den loop der dingen af. En Veraart zelf scheen zoo somber en neerslachtig, dat welhaast elk woord hem tc veel was. Zij aten weinig en vlug en toen Liesel na het diner verdwenen was, en Van j Buren en Veraart een sigaar hadden opgesto ken, durfde eigenlijk geen der be:de ouderen de drukkende stilte te verbreken. Tot plotseling zóó kon het toch niet langer van Buren zich voorover boog, zijn hand op Frans' arm legde en met zachte stem vroeg: „Frans... wat er ook gebeurd is. of nó£- gebeuren zal, jij bent onschuldig, niet?" „Natuurlijk" zei Overste Mensing bruusk, terwijl hij eenige malen wild over zijn knevel streek, „natuurlijk is hij onschuldig!" Ontroerd greep Frans Veraart hun beider handen: „Dank jedank jewas al les wat hij er met moeite kon uitbrengen. E11 nu voor het eerst weer de stilte verbroken was. durfde Mensing wel weer een vraag te stellen: „Vertel ons nu alles, Frans". (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 6