BINNENLAND
EMSER-ZOUT
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1931
DE WERKVERSCHAFFING
NOORDHOLLAND.
IN
NADERE GEGEVENS OVER DE N.V. ONT-
GINNINGSMAATSCHAPPIJ.
Wij hebben indertijd mededeelingen gedaan
'over de oprichting van de naamlooze vennoot
schap „Ontginningsmaatschappij Noord Hol
land".
Gedeputeerde Staten van Noord Holland
knaken thans nadere bijzonderheden bekend
Het lag in de bedoeling met de werkzaam
heden niet te wachten tot de vennootschap
rechtspersoonlijkheid zou hebben verkregen,
maar, zoo mogelijk, reeds ln den winter 1930/
1931 met een tweetal werkverschaffingsobjec
ten een aanvang te maken, te weten met de
afzanding van een complex gronden op het
Provinciaal Landgoed te Castrlcum en de
ontginning van de veenderij de Nes onder
Hpendam.
Midden Januari 1931 waren de voorberei
dende werkzaamheden ln zooverre gevorderd
dat met do tewerkstelling van werkloozen bij
bedoeld afzandingswerk kon worden begon
nen en een vijftal werkloozen uit de gemeen
te Haarlem aldaar kon worden geplaatst.
Deze werkverschaffing is tot nu toe onaf
gebroken doorgegaan en een vijftigtal arbei
ders uit Haarlem heeft daar gedurende die
periode werk gevonden.
Het aantal manweken vanbedoeld werk is
door de Nederlandsche Heidemaatschappij
aanvankelijk geraamd op 4880, maar in ver
band met het feit. dat later eenige uitbreiding
aan dit werk gegeven is. kan dit aantal thans
op totaal ongeveer 5400 worden gesteld en
het te verwerken loonbedrag op f 137.740.
Ook in den komenden winter kunnen een
vijftigtal werkloozen op dit werk arbeid
vinden.
Bij het tweede object de ontginning van
Öe onder Ilpendam gelegen veenderij de Nes
zijn 100 werkloozen te werk gesteld.
Het aantal manweken van bedoeld werk is
raamd op 13G00 tot 14200 en het te verwer
ken loonbedrag op f 340.000,tot f 355.800,
zoodat dit object ook voor de toekomst nog
belangrijke werkgelegenheid biedt: met het
oog op den aard van den te bewerken grond,
zal dit werk echter waarschijnlijk gedurende
de wintermaanden worden stopgezet.
In verband met den grooten omvang van
'de werkloosheid en de nog te verwachten toe
neming daarvan in den a.s. winter heeft het
bestuur van 't vennootschap ook naar andere
objecten voor werkverschaffing omgezien
waartoe te meer aanleiding bestond, wijl uit
een ter zake ingesteld onderzoek gebleken
was, dat enkele werken, waarop aanvankelijk
de aandacht gevallen was te weten het
droogmaken van plassen onder Wormer en
het voor cultuur gereed maken van gronden
onder Kortenhoef geen geschikte objecten
voor werkverschaffing vormden.
In de eerste plaats werd daarbij gedacht
aan de mogelijkheid van het uitvoeren van
andere werken dan de thans in uitvoering
zijnde afzanding op het Provinciaal Landgoed
te Castricum.
Een dezer voorstellen betrof het afgraven
van een, onmiddellijk ten westen van de boer
derij „Zeeveld" gelegen en bij die boerderij
verhuurd complex weiland van pl.m. 9.2Ö
H.A., hetwelk naar het oordeel van den Rent
meester te hoog ligt om goed weiland te kun
nen zijn.
Daar de Hoofdingenieur-Directeur van den
Provincialen Waterstaat, de Rentmeester'en
de Directie van de Nederlandsche Heide
maatschappij eenstemmig van oordeel zijn.
dat het landelijk schoon door de uitvoering
van dit werk niet zal worden geschaad en dit
object zich goed voor werkverschaffing leent,
is besloten bedoeM werk. waarvan de kosten
op f70.000,zijn geraamd, waaronder
145.000,aan arbeidsloon, door de vennoot-
1 schap bij wijze van werkverschaffing te doen
uitvoeren.
Voorts is een onderzoek ingesteld naar de
mogelijkheid en wenschelijkheld van het gra
ven van een duinmeertje op het Landgoed te
Castricum.
Als meest geschikte plaats voor het graven
van een duinmeertje is uitgekozen een ten
noorden van den Zeeweg en ten westen van
den Heerenweg gelegen duinterrein van onge
veer 20 H.A., waarin door hem een meertje
van rond 3.15 H A. is geprojecteerd.
Een zich in genoemd terrein van 3.15 H A.
bevindend hoog duin, ter grootte van rond
0.19 H.A. zal als eilandje worden gehandhaafd,
wijl het meertje daardoor aan schoonheid zal
winnen en zulks mede in het belang zal zijp
van den vogelstand, terwijl voorts een viertal
wegen zijn geprojecteerd ter totale lengte
van ongeveer 2200 Meter, alsmede 14 H.A.
bosch, waarvan na den aanleg van het meer
12 H.A. nieuw za! moeten worden beplant.
Overwogen wordt het uitkomende zand
grootencleels te gebruiken voor het maken
van de aarden baan van het vak van den
provincialen weg tusschen het Landgoed en
Llmmen, blijkt zulks mogelijk dan zal ook
het vervoeren van het zand naar de wegbaan
door werkloozen geschieden en bij dit werk
uitvoering kunnen worden gegeven aan het
bestaand vooi-nemen om den wegenaanleg
zooveel mogelijk ook op die wijze aan de
werkverschaffing dienstbaar te maken.
Voor laatstgenoemd werk is gerekend op 35
arbeiders (gedurende circa 55 weken) en bij
voormeld onderdeel van het meerplan kun
nen 15 arbeiders werden geplaatst, zoodat
met tewerkstelling van in totaal 50 arbeiders
kan worden aangevangen, ook voordat met
het graven van het duinmeertje is begonnen.
Voorts is nog een plan in overweging om
het 55 H.A. groote noord-oostelijke deel van
het Landgoed als object voor werkverschaf
fing te gebruiken door aldaar 11 H A. af te
zanden, 7.25 H.A. met dat zand te bedekken
en 36 H.A. hoogere duingronden diep te spit
ten om daarop eene bebossching te kunnen
aanleggen.
Ten aanzien van de vraag of de schoonheid
van het Landgoed bij uitvoering van dit plan
wel geheel ongerept zal blijven, bestaat tus
schen de personen, wier advies gevraagd is.
echter nog geen eenstemmigheid, terwijl in
verband daarmede een onderzoek wordt in
gesteld naar de mogelijkheid om de. aange
voerde bezwaren door omvorming en beper
king van het plan te ondervangen; ook van
uitvoering van een zoodanig beperkt plan kan
echter in den komenden winter nog geen
sprake zijn.
Ook naar de mogelijkheid van het ter hand
nemen van enkele andere objecten wordt
thans een onderzoek ingesteld, maar dit on
derzoek verkeert nog zoozeer in een staat van
voorbereiding, dat te dien aanzien thans nog
geen mededeelingen gedaan kunnen worden.
DE A. V. R. O. VERSTERKT DE
298 M.-ZENDER.
ZESVOUDIGE VERSTERKING VOOR VELE
PLAATSEN.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
k GO Cts. per regel.
Koffie Jw Thee
De Radio-Bode meldt, dat de A.V.R.O. met
de N.S.F. overeengekomen is, dat beginnende
omstreeks 1 December uitgezonden zal wor
den met een energie van 20 Kilo-Watt
(tegenwoordig 7 K.W.).
Voor vele deelen van Nederland wordt hier
mee een zesvoudige ontvangstversterking
verwacht.
De uitzendingen met groote energie zullen
geschieden met de voedingssystemen van den
Phohi-zender.
De groote financleele offers, die deze enor
me versterking vergen, getroost de A.V.R.O.
zich, in afwachting van de ingebruikneming
van den „eigen" zender.
Voor de versterking is de machtiging van
de regeering nog noodig; gezien het groote
luisteraarsbelang, dat met deze daad van de
A.V.R.O. gediend wordt-, lijkt dit een onzeker
heid van slechts formeelen aard.
DE VIER TOLLEN IN HET GOOI.
Het Tweede Kamerlid de heer Ketelaar
(v.d.) heeft den minister van waterstaat ge
vraagd. waarom afwijzend is beschikt op het
verzoek tot verleening van een bijdrage uit
het Rijkswegenfonds ten behoeve van de op
heffing van de viertollen op den weg Naar-
den-Huizen en HulzenBlaricum, en of die
medewerking niet alsnog kan worden ver
leend, daar anders het wederinstellen der tol
len onvermijdelijk schijnt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
ZACHT
EN TOCH PITTIG
frisch en tóch ver
warmend van bin
nen. - Wondere
eigenschappen, in
Lake rol veree-
nigd Neem
óók Lakerol voor
de hoest!
Lakerol wordt alleen verkocht door erkende
Apothekers en Drofliilen.
Groote doos (blik) 50 ct. Kleine doos (carton) 30 cf.
Lakerol „Smoker" Pastilles 30 ct. p. d.
DE TOLLEN.
HET RIJK WEIGERT MEDE TE WERKEN
OM TOLLEN IN HET GOOI OP TE HEFFEN.
Bij besluit van de Prov. Staten van 16
December 1930 werden Ged. Staten gemach
tigd mede te werken tot opheffing van de
tollen op den straatweg van Naarden naar
Huizen en van Huizen over Blaricum naar
den grooten rijksweg tusschen Naarden en
Amersfoort door het verleenen van een bij
drage uit de provinciale kas. indien een vol
doend gedeelte der daartoe benoodigde uit-
keering, groot f 82.000, door het Rijk voor
zijn rekening zou worden genomen.
Die bijdrage zou r.aar het oordeel van Ged.
Staten kunnen worden gesteld op 2/3 van het
door belanghebbenden van Rijk en provincie
gevraagde bedrag ad. f 82.000, welk bedrag
slechts ongeveer het 2/5 gedeelte uitmaakt
van de voor de opheffing der tollen in totaal
benoodigde som. Het overige gedeelte van ge
noemd bedrag van f 82.000 zou dan, aldus
luidde het voorstel, voor rekening der pro
vincie komen.
Bij schrijven van 19 Mei 1931 heeft de Tol-
len-commissie bericht, dat zij geen vrijheid
heeft kunnen vinden er toe mede te werken,
dat ter zake van de opheffing van de onder
havige tollen een Rijksbijdrage wordt ver
leend. De commissie heeft als grond voor dit
standpunt aangevoerd, dat de tollen sedert
1 Januari 1931 als opgeheven waren te be
schouwen en dat ook de concessie op ge
noemden datum was afgeloopen.
Ged. Staten hebben daarop evenwel mede
gedeeld, dat het achterwege laten van een
aanvrage om verlenging van de concessie en
het openstellen van de tolboomen uitsluitend
was geschied in goed vertrouwen, dat, nu de
belanghebbenden zich tot het brengen van
zoo groote offers bereid hadden verklaard,
ook het Rijk zijn medewerking niet zou ont
zeggen.
De minister van Waterstaat deelde daarop
echter mede, geen aanleiding te kunnen vin
den de gevraagde geldelijke medewerking van
het Rijk te bevorderen.
Aangezien het is uitgesloten, dat de Pro
vincie of de belanghebbende gemeenten, die
reeds zoo greote offers zouden brengen, deze
nog zouden wenschen te vergrooten, zal de
eenige oplossing vermoedelijk (naar Ged. Sta
ten meenen) deze zijn, dat door de Commis
sarissen, die thans niet over voldoende in
komsten beschikken om de straatwegen be
hoorlijk te kunnen onderhouden, opnieuw
concessie voor de heffing van tolgelden
wordt aangevraagd.
ZES HONDERD ARBEIDERS TERUG UIT
DE WIERINGERMEER.
Zaterdag zullen wegens de gebruikelijke
stopzetting van werkzaamheden in den Wie-
ringermeerpolder gedurende de wintermaan
den 600 arbeiders naar hun woonplaatsen te-
rugkeeren. Zij ontvangen echter nog de
Kerstvergoeding.
HET VRIJWILLIG OFFER VAN AMBTE
NAREN TE AMSTERDAM.
Naar het Handelsblad ter oore kwam zijn
in enkele diensten en bedrijven te Amsterdam
ambtenaren bezig om handteekeningen te
verzamelen van hen. die sympathiseeren met
de idee om ln Januari de 1 procent vermin
dering van pensioenpremie niet te touchee
ren, als blijk van solidariteit met de ge
meente.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a GO Cts. per regel
Het natuurlijk
is alleen verkrijgbaar in vierkante
glazen flacons - Per flacon f 1.20.
BELANGRIJKE BIJDRAGE AAN
HET NATIONAAL CRISIS-
COMITé.
UIT HET GARNIZOEN HARDERWIJK.
Op velé aanbiedingen van personen voor
zijn bureau deelt het Nationaal Crisiscomité
mede, dat de bezetting van het bureau reeds
voldoende is.
Het personeel van het 7e regiment Infan
terie te Harderwijk zal iedere maand een bij
drage toezenden van 2 cent per week van de
dienstplichtigen, 25 cent per maand van de
onderofficieren en 50 cent permaand van de
officieren.
DE STEUN AAN MOBILISATIE
SLACHTOFFERS.
GEDACHTE AAN ARMENZORG
VERMEDEN.
In de memorie van antwoord inzake het
wetsontwerp houdende wettelijke regeling
betreffende het verleenen van geldelijke uit-
keeringen aan de zg. mobilisatie-slachtoffer^
zegt, naar de N R.C. meldt, de regeering dat
er geen behoefte bestaat aan een onpartijdig
lichaam aan hetwelk de uitvoering der wet
in handen zou moeten worden gelegd. In dit
ontwerp ontbreekt het algemeen beginsel
inzake de hulpverleening geenszins. De re
geering zet voorts uiteen dat iedere gedachte
aan armenzorg vermeden kan worden cn
dat waarborgen geschapen zijn. tegen sub
jectieve beslissingen.
De regeering is met de omschrijving, wie
als z.g. mobilisatie-slachtoffer kunnen worden
beschouwd, reeds zóó ver gegaan als met het
oog op de redelijkheid tegenover de overige
oud-gemobiliseerdenn maar eenigszins toe
laatbaar was. Opneming van andere groepen
van personen zou naar haar meening de
grens van het geoorloofde hebben overschre
den.
DE OVER DE GRENS GELOKTE CAFc-
HOUDER.
De caféhouder uit Winterswijk, die naar
men meldde, door de Duitsche autoriteiten
over de grens zou zijn gelokt en te Borken
gevangen gezet, is naar nader gemeld wordt,
na een verhoor door den rechter aldaar op
vrije voeten gesteld.
SCHEEPVAARTBERICHTEN
Batoe 24 v. Singapore n. San Francisco.
Bodegraven 24 te Colon v. Amsterdam.
Bintang 24 v. Singapore n. Colcutta.
Boschdijk 26 te Antwerpen, Rotterdam n.
W.-Indlë.
Drechterland 25 v. Buenos Ayres n. Rosario.
Giekerk 26 te Port Said. Rotterdam n. Cal
cutta.
Grootekerk p. 25 Perim, Rotterdam n. Ja
pan.
Helder, p. 25 12 u. Azoren, Amsterdam n.
W.-lndië.
Houtman 25 te Lourenco Marques v. Beira,
vertrok n. Port Natal.
Johan de Witt, 26 te Amsterdam v. Batavia.
Johan van Oldenbarnevelt 26 te South
ampton, Amsterdam n. Batavia.
J. P. Coen 25 v. Belwan Deli, Amsterdam
n. Batavia.
Kota Nopan 26 8 u. te Marseille, Rotterdam
n. Batavia.
Lochkatrine 25 n.m. v. Londen. Rotterdam
n. de Pacifickust.
Meerkerk 26 te Rotterdam v. Japan.
Nebraska 24 te San Francisco, Pacifickust v.
Rotterdam.
Narenta 24 v. Cristobal, Pacifickust n. Rot
terdam.
Nieuw Zeeland 25 v. Brisbane na Belawan
Deli.
Narenta 24 te Panama, Pacifickust n. Rot
terdam.
Poela Bras 25 v. Sabang n. Macassar.
Serooskerk 25 te Hamburg, Rotterdam n.
Japan.
Tjibadak 24 te Hong Kong.
Tjipanas 24 te Hong Kong.
Tapanoeli 23 v. Philadelphia n. Java.
Tjinegara 24 v. Hong Kong n, Manila.
Tjikampek 22 v. Macassar n. Hong Kong.
Tabian 25 v. Genua, Amsterdam n. Batavia.
Tjikandi 23 v. Sjanghai n. Japan.
Tawali 25 v. Bremen n. Hamburg.
Ulysses 25 12 u. 60 mijl Z. West van Fastnet
n. Liverpool, Chili n. Amsterdam.
Van Heutz 24 te Hong Kong.-
Westerkerk 26 te Kaapstad v. Rotterdam.
Zeelandia 26 9 u. v. Pernambuco, Amster
dam n. Buenos Ayres.
Jason p. 25 9 u. 39 m. Land's End, Liverpool
n. Rotterdam.
Nijkerk p. 25 Dakar. Beira n. Rotterdam.
RADIO-PROCRAMMA
ZATERDAG 28 NOVEMBER Dj!
HILVERSUM, 298 M.
VARA-uitzending. 10.00 v.m. vpro.
5.457.00; en 7.307.45: Gymnast!»*-,,
8.00 Gramofoonpl. 10.00 Morgenwijdine'V)-
Voor Arb. in de continubedrijven.
Amsterd. Kleinkunst Ensemble en K. Ba't£
(voordracht). 12.00 Cfoncert VARA-<"v.
o.l.v. Is. Eyl en gramofoonpl. 2.20 Zang
piano, resp. He.rbert Weissbach en Joh.
2.50 Lezing over de Internationale Verb-
dingen en den Volkenbond. 3.10 KamernnEfc
H. Bosmans (piano*. Ferd. Helniann (rw
en H. V. Wezel (cello). 4.30 Toespraak r»
de Anti-alcohoiisten. 4.50 Beoefening der hy
muziek. 5.40 Lezing over Geld- en Crefe
wezen. 6.00 Zang en piano, resp. Mich. GoV-,
en Joh. Jong, Gramofoonpl. 6.30 Literair h&
uurtje. 7.00 Voor de Anti-alcoholisten: c.'\
cert VARA-orkest o.l.v. Hugo de Groot,
v. Janny van Oogen (voordracht'. 8.00
ting. 10.00 Teun de Klepperman. 10.15 ci
eert VARA-orkest o.l.v. Hugo dc Groot, c-j
ouverture „Dichter Und Bauer" von Sup-»
10.45 VARA-varia en voetbalnieuws. 10.50 Yy
Dias. 1100 Voordracht door Janny tg
Oogen. 11.15 Slot concert o.a. Semper Fltf*
Sousa. 12.00 Sluiting.
HUIZEN 1875 31.
Uitsl. KRO-Uitzending.
8.00—9.15 Gramofoonpl. 10.00—11.30 Co;,
eert KRO-trio. 11 30 Godsd. halfuurtje. I2j
2.30 Concert KRO-orkest o.l.v. Joh. Gerrb
sen. 2.30—4.00 Kinderuur. 4.15 Sportpraï-.-»
4.30—5.50 Concert KRO-kunstensemble.
—6.10 Journ. weekoverzicht door P. de VTar.
6.10 Causerie door Dr. J. van Kranendonk
Duffels. 6.35 Esperanto-cursus door P. Hi
ker. 7,05 Politie, .berichten. 7.20 Aansla;
het Sted. Theater te Aken: Uitzending va
de opera „De Tooverfluit" van W. A.
In de pauze Vaz Dias. 10.4512.00 Concid
KRO-sextet o.l.v. P. Lustenhouwer, o.a. fc
der schónen blauen Donau, Strausz en Tri;,
merei, Schumann.
DAVENTRY, 1554 31.
10.35 Morgenwijding. 11.05 Lezing. 1.20-22!
The Commodore Grand Orkest o.l.v. Muscan:
3.50 Gershom Parkington Kwintet, Tm:
Watklns (tenor). 5.05 Orgelconcert door R».
ginald Foort, 5.35 Kinderuur. 6.20 Berichte:
6.50 Moderne viool en pianosonaten. 7.10 k
7.30 Lezilngen. 7.50 Variété programma. 91:
—935 Berichten. 9.40 Causerie. 9.55 Concer.
BBC-licht orkest, o.a. suite „Mozartiana"
Tsc-haikowsky en Traume, Wagner. 10.55-
12.20 Dansmuziek Ambrose's Band.
PARIJS, „RADIO-PARIJS" 1725 3L
8.05 Gramofoonpl. 9.20 Orkestconcert. 1251
Gramofoonpl. 5 20 Orkestconcert, 9.05 Radi:-
concert. Avond der chansonniers, o.l.v. Pad
Coline en Le Vigan.
LANGENBERG, 473 M.
6.25—7.20 en 9.05 Gramofoonpl. 11.20 Diic.
12.251.50 Orkestconcert. 1.552.45 Graa:-
foonpl. 4.20—5.20 Solistenconcert (viool, so
praan, bariton, harp). 7.20 Vroolïjke avor..
met de kapel Eysoldt. 9.50 Uitzending van e??.
verslag van de Zesdaagsche te Keulen. Hier
na tot 12.20 dansmuziek.
KALUNDBORG, 1153 31.
11.201.20 Concert uit Rest, Wivex. 1.50-
2.20 Gramofoonpl. 2.50—4.50 Orkestconcert a
m. v. V. Fischer (piano». 7.20—8.20 Operette
„Der Lustige Krieg" van Joh. Strausz. 905-
1.20 Uitzending van den Feestavond ter gele
genheid van het Revue-schrijvers Bondsfeesi,
BRUSSEL, 508 31. en 338 31.
508 M. 5.20 Orkestconcert. 6.50 Gramofoonpl
8.20 Concert Omroeporkest o.l.v. A. Meuie-
mans o.a. Symphonie variaties voor piano ei
orkest, C. Franck. 338 M. 5.20 Orkestconcert
6.20 Gramofoonpl. 6.50 Dansmuziek. 8.20 jazz-
duetten op twee vleugels door Sylvain Ham
en G. Martin. 9.20 Concert in het Café des
Augustins.
R03IE, 441 M.
8.20 Uitzending van de opera's „Cavaleri»
Rusticana" van Mascagni en „De Paljas" vr
Leoncavallo.
ZEESEN, 1635 M.
7.20 „Fraulein sucht Anschlusz", Weenschï
schetsen, m.m.v. orkest en solisten. 9.20 Be
richten. hierna tot 11.50 dansmuziek door d.'
kapel van Barnabas von Geczy.
FEUILLETON
26) V
Maar het korte antwoord dat op deze
vriendelijke, zachte vraag klonk, was wel
dc grootste verrassing die dc beide mannen
overkwam sinds de verdwijning van hun Jon
gen vriend.
„Neen" sprak Frans Veraart en hij schudde
langzaam liet hoofd. „nee. ik kan jullie niets
vertellen! Ik kan het niet!"
„Maar....' 'begon Dr. van Buron ver
baasd.
Met een enkel gebaar legde Frans Veraart
hen het zwijgen op: „liet is geen onvriende
lijkheid van me. geloof me! Maar het is mij
nu ten eenenmale onmogelijk, later.... mis
schien." voegde hij er aan toe.
..Maar weet je dan niet...." aarzelde de
geleerde.
„Dat jevulde overste Menslng aan.
Verder kwamen zij niet. Frans Veraart
lachte een beetje triest.
„Jullie bedoelen, dat ik gezocht word door
de politie?"
„Ja, ja!"
„Ik weet het. Er is niets aan te doen. Ik zal
mij straks aan het hoofdbureau vervoegen!''
Een stilte viel na deze woorden, een stilte
waarin men de houtblokkon ln den haard
fel hoorde knetteren en knappen. Buiten
ronkte een tram over het Bezuideahout, een
jongen floot, schel en nadrukkelijk den laat-
gten straatdeun
„Je bent gek" beet Overste Mensing.
„Wij, van Buren en ik, weten dat je on
schuldig bent en
„Hoe weten jullie dat?"
„Dat zegt ons hart ons en iets anders maak
je ons niet wijs!"
Veraart glimlachte en begon: „Het is pret
tig om zulke vrienden te
„Hou op met die praatjes!" verzocht Dr.
Van Buren. „Mensing heeft gelijk. Je aange
ven bij de politie is nobel, maar idioot. Weet
je dan niet dat er een zware verdenking op
je rust?"
„Ik wist het niet, maar vermoedde het wel
en toch zal dit mij niet van mijn voornemen
afbrengen".
„Je kunt toch naar het buitenland gaan.
Je weet: van Buren en ik staan volkomen
tot je beschikking. Wat heb Je noodig?"
„Jullie zijn goeie, brave kerels, maar heusch
ik kan niet anders."
„Zul je dan" vroeg weer dr. van Buren,
„aan de politie vertellen wat je ons niet kon
zeggen?"
„Ook aan de politie kan ik geen ophelde
ring gevenvoorloopig althans!"
„Maar man" bulderde overste Mensing,
„dat is zelfmoord. Ze zullen je in hechtenis
nemen en je veroordeelen
„Daar hebben zij dan van hun standpunt
gelijk in!"
„Je naam zal door het slijk gehaald worden,
je practijk
„Het kan niet anders!"
Juist toen dr. Van Buren opnieuw wilde
aanvangen om Veraart tot rede te brengen,
werd er geklopt.
„Binnen!"
Llesel, het kamermeisje, trad in het ver
trek
„Ein Herrkondigde zij aan.
„Ja Ik ben nu voor niemand thuis" zei
Dr. van Buren, maar op hetzelfde moment
verscheen er achter het tengere figuurtje
van Liesel een breede. zware gestalte in de
deuropening, die zei: „Het spijt mij wel dat
ik de heeren moet lastig vallen, maar mijn
instructies lulden dat ik mij door niets cn
niemand mag laten tegenhouden."
Meteen liet hij zijn politic-insigne zien: „Ik
zoek Mr. Frans Veraart",
„Die ben ik, inspecteur!" Uit den lagen fau
teuil was Frans Veraart opgerezen. „Ik ben
volkomen tot uwe beschikking!"
„U wilt dan wel zoo goed zijn mij te vol
gen?"
„Natuurlijk".
Ontzet en geslagen hadden dr. van Buren
en Overste Mensing het korte scène-tje aan
gehoord. En het was de laatste die eensklaps
naar voren trad, zich aan den inspecteur
bekend maakte en verder ging: „Dit moet al
les op een afschuwelijk misverstand berusten,
inspecteur. Ik sta volkomen voor en zijn
stem werd nadrukkelijker „mijn vriend
Mr Frans Veraart in!"
..Het spijt mij zeer. Overste." antwoordde de
inspecteur droogjes, „maar mijn instructies
luiden dat ik Mr. Veraart goedschiks cf
kwaadschiks voor den hoofdcommissaris moet
leiden.". En zich wendend tot Mr. Veraart:
„Wilt u mij volgen?"
Met een stcvigen handdruk nam Frans
Veraart afscheid van zijn beide oudere vrien
den. Als wezenloos waren deze in de kamer
achtergebleven. Zij hoorden schreden op de
trap, de voordeur dicht slaan, een motor sloeg
aan, een claxon loeide en dan een al verder
weg klinkend geronk.
„De duivel hale deze heele geschiedenis"
verbrak Overste Mensing de stilte, „ik word
er stapelgek van. Hij is onschuldig en toch
laat hij zich zonder meer wegvoeren. Zeg eens
eerlijk, van Buren, begrijp jij er iets van?"
„Nee" antwoordde deze, „maar nu Frans
toch in de veilige handen der politie Is en
geen Chinees ter wereld hem Sets doen kan,
lijkt het mij de aangewezen weg om de politie
verder van onze ervaringen op de hoogte te
brengen."
Zij gingen snel naar buiten. „Het beste is"
ze! Dr. Van Buren, „dat we alles haarfijn ver
tellen. Die waarschuwing in Amsterdam is
tenminste een bewijs. Dit briefje en hij
haalde uit zijn portefeuille het daarin zorg
vuldig opgeborgen document, dat zij dien
middag in de Amsterdamsche Bodega hadden
ontvangen „heeft thans alle kracht verlo
ren! Ga mee, Mensing, we deen het, nu di
rect!"
Het was een. koude avond. Snel en zwijgend
liepen de beide vrienden naar het hoofdbu
reau van Politie. ITet was nadat zij dit vér
strekkende besluit hadden genomen alsof
hun een pak van het hart- was gevallen.
Zij bogen de Parkstraat in. Iemand liep
togen Dr. van Buren aan: „Pardon
Wankelend strompelde de figuur verder.
„De vent is dronken" zei Overste Mensing.
Even later zaten zij in het vertrek van den
hoofd-commissaris; die hen met voorkomend
heid ontving. Hun namen waren hem wel
bekend.
„Gaat u zitten, heeren. Waarmee kan ik
u van dienst zijn?"
Het was Dr. Van Buren die het woord nam
„Meneer van 't Sant. zooeven is uit mijn huis
weggevoerd Mr. Frans Veraart, die
„Ons beider vriend is!" vulde Overste Men
sing aan.
„Wij weten dat op hem een afschuwelijke
verdenking rust en dat hij door dc autori
teiten gezocht werd".
„Wat u niet weet, mijne heeren, maar wat
ik mij gedwongen voe! u op dit moment mede
te deelen, dat is dat ik zooeven Mr. Frans
Veraart heb gearresteerd, als verdacht van
moord op den onbekende!"
„Hm" steunde overste Mensing. „Anne blik
sem!"
„Het was mijn plicht!" zeide eenvoudig de
hoofdcommissaris. „De feiten zijn van dien
aard, dat het een onvergeeflijk verzuim ge
weest zou zijn, Mr. Veraart op vrije voeten
te laten."
„Ik vermoedde het", klonk berustend dr.
Van Buren's stem. „Natuurlijk was het uw
plicht en zat er niets anders op, maar mis
schien mag ik u een vraag stellen?"
„Maar vanzelfsprekend! Gaat uw gang".
„Heeft het verhoor eenig nieuw licht op de
zaak geworpen?"
„Ik wou dat het waar was antwoordde dc
aangesprokene. „De verdachte maakte op mij
persoonlijk een heel sympathieken indruk en
het lijkt bi.ina onaannemelijk dat zoo iemand
een dergelijke afschuwelijke misdaad begaat,
maar de aanwijzingen zijn zoo sterk
„Maar", viel overste Mensing hem in de
rede, „heeft hij dan bekend dat hij schuldig
is?"
„Dat niet! Het eenige wat hij op alle vra
gen heeft geantwoord is: „Ik kan u niets
omtrent dit alles mededeelen!"
„Hij heeft zich dus rustig en zonder pro
test laten arresteeren?"
„Zonder protest!"
„Commissaris" vervolgde daarna weer c:.
Van Buren, „wij zijn gekomen om u eenige
belangrijke mededeelingen te doen. Mededee
lingen die ons van het hoogste belang lijken.
Hebt u eenige oogenblikken voor ons?"
„Ik ben geheel tot uw dienst", klonk net
hoffelijk.
En Dr. van Buren begon zijn verhaal af en
toe door korte interrupties of aanvullingen
van Overste Mensing onderbroken. Het was
bijna geen verhaal meer, maar meer een me»
overtuiging uitgesproken pleidooi. Hij sprak
van het geloof aan Veraarfc's onschuld, hoe
zeer ook alles tegen hem was. Zij, van Bu-
ren en Mensing kenden hem langer. En hij
vertelde wat zij hadden ontdekt: de gele
auto in de Hecrenstraat, Hoeng Tsi Lang, die
juist dien dag in den Haag was geweest, het
lucifersdoosjes in de auto gevonden, de bood
schap van den chauffeur, het briefje in dc
Bodegq
„Indien dit alles waar is" zei na eenig na
denken de hoofdcommissaris, „dan moet het
uiterst merkwaardig genoemd worden! En
dan zou werkelijk deze zaak wel eens ingewik
kelder kunnen zijn dan zij zoo oogenschijn-
lijk lijkt. De bewijsstukken die uw redenee
ring staven, hebt u bij u?"
„Ja, die kan ik u overleggen. Hier is het
en van Buren greep naar zijn portefeuille,
hiermaarneen, dat is toch onmoge
lijk. mijn portefeuille is weg! Mensing hoor je
dat?"
„Dat is een leelijk ding, Dr. Van Buren!
merkte nuchter de hoofdcommissaris op. „Zat
daar het briefje in?"
„Ja, trouwens er zat nog meer in: twee
honderd gulden aan bankpapoer, 'n paar brie
ven, een pasVerbijsterd keek hij cm
zich heen.
„Tja," sprak weer de hoofdcommissaris ..u
kunt mot dergelijke waardevolle dingen
niet voorzichtig genoeg omgaan.
(Wordt vervolgd.).
