ANTON BOSSE
1ST. NICOLAAS
,RICHE" FOTO ART.
Nieuwe uitgaven.
Fa. BARENTZ
WED. H. HOGENBIJL
RADIO
GELDERSCHE
G. ROOKWORST
N.V, Kantoorboekhandel
J. BALM EN ZOON,
I CHRISTIAANS' Goederenhandel N.V.
aarlem's dagblad
donderdac 3 december 1931
HET TOONEEL
Ver. Rotterdamsch-Hofstad Tooneel.
Bredero's Moortje.
get is met de liefde voor de klassieken
h Nederland droevig gesteld. Ik heb er deze
-jdc weer een zeer sprekend bewijs van ge-
wgen. Toen ik om mijn geheugen wat
frisschen Bredero's Moortje wilde
toocen. heb ik alle boekwinkels in Haarlem
[Sarvoor vergeefs afgeloopen: in geen
enkelen boekhandel was dit klassieke blij-
«el dat toch ieder ontwikkeld mensch
byname kent te verkrijgen. In één der
fsaken zocht de jonge dame, die mij hielp,
uurtjetusschen de meisjesboeken en
jij) een andere keek een jongeling mij vra
gend aan en informeerde toen, of Moortje
fcroman of 'n jongensboek was. Ja. ja. Top
iflaeff i>aci wel SelÜk>toen ziJ eens schreef, dat
jde litteraire ontwikkeling van de helpers en
[helpsters in sommige boekhandels nog wel
iets te wenschen overlaat.
En laten wij het eerlijk bekennen ook
\an het gewone publiek Hoevelen van de
ruim 700 bezoekers gisteren, zouden Moortje
ooit gelezen hebben? Wanneer ik onderstel
20, dan weet ik zeker aan den hoogen kant
te'zijn. Daarom juich ik het toe, dat Cor
ran der Lugt Melsert met zijn litteraire
'matinées dichters als Bredero meer bekend
maakt en vind ik het ook een uitstekende
gedachte van Carel van Hees om juist
Moortje voor een abonnementsvoorstelling
uit te kiezen, al is het volgen van dit blijspel
èn door de taal en door den wat ingewik-
telden inhoud dan ook niet zoo heel ge
makkelijk voor het publiek.
De intrige is niet de sterkste kant aan
dit blijspel. Wat Terentius met zijn Eunu-
!chus aan te verwerken stof leverde, was niet
zoo veel bijzonders en Bredero, die noodge
dwongen den eunuch nog door een Moortje
moest vervangen, maakte het er niet beter
op. Om den inhoud zou een wederopvoering
van Moortje ruim 300 jaar na zijn ontstaan,
zeker niet verantwoord zijn, maar er is in
dit blijspel die heerlijk-frissche oud-Hol -
landsche, en speciaal Amsterdamsche geest,
die dit stuk altijd zijn groote waarde voor
ons, Nederlanders, zal doen behouden.
Het is de tijdgenoot van Jan Steen, Brou
wer. Ostade en Frans Hals, die hier spreekt.
Wanneer Kakkerlack zijn levendige beschrij
ving van zijn tocht langs de hallen en
markten geeft, clan zien wij daarin Amster
dam zooals het 300 jaar geleden was en
zooals het eigenlijk nog altijd is!
Dit stuk is zoo puur Amsterdamscih, dat-
het nergens anders zou kunnen spelen. Het
geeft ons ondanks de minderwaardige
omgeving waarin Bredero ons brengt een
beeld van Amsterdam en eigenlijk dus van
het Holland in de gouden eeuw als geen ander
Nederlands<?h stuk! En dat beeld hebben wij
ook in de kleurige, fleurige, als geheel voor
treffelijke voorstelling van Het Rotterdamsch
Hofstad Tooneel gisteren gekregen.
Hoe pittoresk was dadelijk niet dat aardige,
Amsterdamsche grachtje bet zijn hocge brug
jes en mooie oud-Hollandsohe geveltjes waar
boven zelfs het rood, wit en blauw van onze
vlag uit het ranke torentje niet ontbrak. En
wat deden in dat decor de kleurige costuums
het niet prachtig! Was het niet- of hopman
Roemert zoo uit een een schuttersstuk van
Frans Hals was gestapt? Dachten wij bij het
zien van Angenietje in haar gele jak, niet
aan het melkmeisje van Vermeer? Was
Katerijr.tje, 't HaegsChe Dochtertje in haar
grijze kleed niet het levend model voor een
schilderij van Netscher of Metsu?
En van wellk een opgewekt, levendig, soons
zelfs sprankelend spel hebben wij gisteren
in dit oud-Hollandsche blijspel moge genie
ten! Dit is te meer te bewonderen, omdat hot
gezelschap van Cor van der Lugt Melsert op
des klassieken allerminst is ingesteld en
velen van deze dames en heeren misschien
wel voor het eerst in zulk soort werk stonden.
Welk een verrassing bijvoorbeeld bracht
dc Writsart van Piet Rienks en Angeniet
van Henny van Merle, twee rollen, welke
ik het eerst noem, omdat de acteur en de
actrice, die ze speelden, tot nu toe zelden
op den voorgrond traden! Piet Rienks was
werkelijk de „jonge rol*" en hij zei zijn ver
zen voortreffelijk. Rienks durfde het vlugste
tempo nemen en was door juiste dictie en
knappe articulatie toch het best te volgen!
En wat 'n pittige, fleurige „dienstmeyt" kre
gen wij van Henny van Merle! Haar tooneelt-je
met Koenraat werd 'n succes door haar over
moedig, vroolijk spel! Wanneer Dick van
Veen, die als regisseur in Moortje zulk uit
stekend werk heeft geleverd, dit uit deze
spelers heeft weten te halen, dan.... alle
hulde 1
Dat Fientje de la Mar een zeer goede
Moyaal zou zijn, wisten wij van te voren!
Misschien was haar distinctie voor een Am-
sterdamsch „Vreugde-joffer" uit het begin
der 17de eeuw niet zoo heel gewoon, maar
het is waar, dat zij aan het slot toch een
nog passende partij voor Ritsaert moest zijn.
Fientje de la Mar's voordracht van het zee
gevecht in I was een der hoogtepunten van
den avond! Dat was prachtig van zegging!
Kakkerlack, de panlicker en Roemert, de
„Kapiteyn" waren een heerlijk stel, zooals
zij door Gimberg en Van Gasteren werden
gegeven Met veel fantasie en blijkbaar plei-
zier in hun echte speelrollen hebben deze
twee knappe acteurs fleur en kleur aan de
vertooning geschonken.
Aan Klaartje Klonters' slonzigheid man
keerde niets en deze kleine rol werd tot iets
bijzonders door het sterk-realistische spel
van Caroline van Dommelen. Jan van der
Linden had een gelukkige avond als Koen-
raat en Eduard Palmers was jong en vol
temperament als de verliefde Ritsaert Lief
was ook de pretentielooze, nog wat voorzich
tig gespeelde Kateryntje van Ceesje Speen-
hoff.
Er waren natuurlijk ook wel enkelen, die
zich minder goed thuis voelden in het oud-
Nederlandsch kleed en het vers, maar als
geheel was deze voorstelling een vreugde
voor het gezicht en het oor. waarvoor wij het
Haagsche gezelschap dankbaar zijn.
Jammer, dat veel van wat de kern is van
Bredero zijn drastische beschrijvingen
van het oud-Amsterdamsche leven, door
Roemert, Frederyck, Geertrui en Lambert
ons om practisclie redenen moest worden
onthouden; maar de tocht langs de hallen
en markten, die hebben wij althans voor een
gedeelte gehad en werd een succes voor
Gimb-rg. Een avond van meer dan louter
amus vicnt. die ook bij het publiek groote
.Waardeering heeft gevonden.
ar. n. schuil.
Artistieke Dames- en
Heeren portretten
169 CR. HOUTSTRAAT TELEF. 13472
INGEZONDEN MF.DEDEELINGEN.
a 60 Cts. per regel.
Guido Gezelle.
Het is een klein, maar fijn werkje, dat
Henriëtte Roland Holst over den grooten
Vlaamschen dichter geschreven heeft. Zij
geeft behalve zijn levensgeschiedenis een
tweetal hoofdstukken over De priester-dich
ter in de leerschool des levens en Wezen en
Schoonheid van Gezella's poëzie.
Het boekje verscheen i bij de NV. Em.
Querido's Uitgeverij to Amsterdam.
Het Wonderboek der Electricitcit door A.
Vosmaer. Uitg. \v. dc Haan, Utrecht.
Er is langzamerhand een heele serie won
derboeken verschenen. Het speciale dat thans
voor ons ligt is als idee niet nieuw, maar in
uitvoering wel en, als wij ons niet vergissen,
ook het eerste oorspronkelijke Nederlandsche
werk op dit gebied. Zooals in de voorrede te
recht wordt gezegd is dit geen leerboek, wat
niet wegneemt, dat men er zeer veel uit lee-
ren kan. Een paar honderd keurige afbeel
dingen zijn met zorg gekozen om den tekst to
illustreeren. Een boek dat een populair ant
woord geeft op vele vragen, die bij leeken
kunnen opkomen.
De mensch en de Techniek.
Verschenen is bij A. W. Sijthoff's Uitgevers
mij N.V. te Leiden: De Mensch en de Tech
niek, bijdrage tot een levensphilosophie door
Oswald Spengler, vertaald door dr. K. F.
Proost.
Uw Dienaar de Hond.
Rudyard Kipling heeft de verhalen van
Boots, de hond, op schrift gesteld. G. L. Stam
pa leverde er geestige teekenlngen bij. Eva
Raedtde Canter bewerkte de geschiedenis
voor Nederland en van Holkema en Waren-
dorf's U.M. te Amsterdam gaf haar uit.
Een alleraardigst werkje.
Rubber, door Mevr. M. H. SzckelyLulofs,
Ui tg. U'itg. Mij. „Elsevier", Amsterdam.
Dit. boek is een debuut. Zulk een feit is op
zichzelf niets bijzonders, maar in dit geval,
vermoeden wij, dat de debutante schrijfster
In de toekomst nog wel meer van zich zal
doen hooren. Rubber noemde zij haar eerste
ling, met den ondertitel: een roman uit Deli.
Reeds uit de eerste bladzijden van dit boek
blijken twee dingen oriomstootelijk. Dat me
vrouw Szekely een benijdenswaardig beschrij
vend talent heeft er. dat zij de toestanden,
waarover zij schrijft, persoonlijk moet heb
ben meegemaakt. Het boek ls op eenvoudige,
onopgesmukte wijze geschreven, zonder mooi
doenerij en ook hierin ligt een belofte. Het
beschrijft het leven van de rubberplanters in
Deli in den tijd van snellen bloei dezer cul
tuur. het hoogtepunt met groote winsten en
tantièmes, daarna de ontgoochelende instor
ting. In de personen der plantors bewerkt dit
de evolutie van eenvoudigen handenarbeid
via weelde en verslapping naar bittere des
illusie en nood. Het is als de gang der evolu
tie van een menschenras op zichzelf.
Wij zeiden het reeds dit boek is klaarblijke
lijk een verhaal van het zelfbeleefde en het
blijft dus de vraag of mevrouw Szekely nog
meer pijlen op haar boog heeft. Wij kunnen
het slechts hopen, want als debuut is dit
werk ongetwijfeld de moeite waard. Het boeit
door vlotten verteltrant en zeker ook door het
geven van een diepen, zij het over het alge
meen niet vroolijken kijk, op een deel van het
leven in een land, waaraan wij Nederlanders
ons verwant voelen. Als lectuur zeer aan
bevelen, maar met de waarschuwing voor de
talrijken, die de veelzijdigheid en groote af
standen van ons Indië plegen te onderschat
ten, dat het leven in ons Oostersch bezit
niet overal is, zooals het gebied der rubber
cultuur hier-met bekwame pen is geschilderd.
Voor dc tweede maal niet wijzer.
Een luchtig, amusant niemendalletje is het,
zoo'n boek, waarmee je je behaaglijk in een
hoek van de coupé nestelt en er je treinreis
mee kort-. Het is geschreven door E. J. Rath,
vertaald door E. B. uit het Engelsch en ge
publiceerd bij de U. M. Holland to Amster
dam.
Nederl. Algcmeenc Encyclopaedic.
Wij ontvingen een proefaflevering van de
Nederl. Algemeene Encyclopaedie bewerkt
naar Brockhaus' Encyclopaedie, kleine' uit
gave door II. Zondervan, oud-hoofdredacteur
van Winkler-Prins' Encyclopaedie. Het werk,
met 12 kaarten, vele gekleurde en zwarte
platen en talrijke afbeeldingen in den tekst,
zal in 25 afleveringen verschijnen bij Sche-
tens en Giltay to Amsterdam.
Revolutie in Duitschland
E. O. Volkmann heeft dit boek over de
Duitsche revolutie geschreven. Hij heeft zijn
persoonlijk oordeel zooveel mogelijk op den
achtergrond gehouden en in plaats daarvan
de handelende personen en de feiten laten
spreken. Het werk, door mevr. C. C. v.
DussenZimmerman vertaald, is uitgeko
men bij W. J. Thieme en Cie te Zut-phen.
Nieuwe Kinderboeken.
De avonturen van Mickey Mouse.
naverteld door J. P. J. II.
Clinge Doorenbos. U'itg. Schel
ten Giltay, A'dam.
Mickey Mouse, de Amerikaansche filmheld
is sinds lang ook op ander terrein werkzaam.
In alle mogelijke vormen wekt hij tegenwoor
dig de vriendschap en den lachlust van de
jeugd, en waarschijnlijk niet minder van de
volwassenen op. Dat hij dus ook in den vorm
van een prentenboek zich aandient lag vol
komen in de lijn. Clinge Doorenbos heeft de
versjes bij de kleurige teekeningen. van dit
■ticmiv boekske i^iiaaL-L,
RADIOSTORrNC.S VRIJE BEUGELS BIJ DE
AMSTERDAMSCUE TRA1VL
Naar het Handelsblad meldt zijn thans to
Amsterdam op dc lijnen 1 en 2 proeven geno
men met een draaibaar sleepstuk in den beu
gel tot het voorkomen van radiostoringen De
beugels zijn een ontwerp van den bedrijfs-
ingenieur der gemeenteram, den heer C. G.
Kaijser, De Fischerbengel was voor de lange
beugels van de Amsterdamsche tram te
zwaar gebleken. De proeven voldoen zeer
goed cn de beugels zullen ook op andere lij
nen worden aangebracht.
GEBRUIK VAN DE BURGERWACHT VOOR
POLITIEDIENST?
Het Tweede kamerlid de heer v. d. Sluis
(s.d.) heeft den minister van binnenlandsche
zaken gevraagd of het hem bekend is. dat in
de gemeente Weerselo de burgerwacht wordt
gebruikt voor het uitoefenen van politiedien
sten en dat het zelfs is voorgekomen, dat op
een autobestuurder enkele schoten zijn gelost-
Hij vraagt verder of de burgerwacht nog in
andere gemeenten voor politie-dlensten wordt
gebruikt en of indien de politie onvoldoende
de oplossing niet moet worden gezocht in
versterking der politie. Tenslotte of dc minis
ter voornemens is om aan het gebruik van de
burgerwacht voor de uitoefening van politie
diensten een eind te maken.
5 pCt. LEENING NIJMEGEN.
De gemeenteraad van Nijmegen heeft goed
gekeurd een voorstel van B. en W. tot het
aangaan van een leening. groot f 5.000.000.
waarvrn eerst de helft zal worden uitgege
ven tegen 5 pet. per jaar met een looptijd
van drie jaar.
SYNAGOGEDIENSTEN
Ned. Israël. Gemeente.
Sabbath:
Vrijdagavonddienst bij den Ingang te
3 12 uur.
Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdienst te 1 uur.
Avonddienst te 4.40 uur.
Chanoekah:
Ochtenddiensten te 7 uur. Zondag te 71/2
uur.
Middag- en Avonddiensten te 3 1/2 uur.
Zondag: Predikatie na den Middagdienst.
Talmoed Torah: Niet.
De diensten op Sabbath, alsmede de Mid
dag- en Avonddiensten op Chanoekah, vin
den plaats ter Synagoge L. Begijnestraat 11.
De overige diensten, worden verricht in het
G emeentegebou w.
SFEELTUINVEREENIGING „KINDER
VREUGD".
St. Nikolaas en Zwarte Piet brachten
Woensdag een bezoek aan de kinderen der
Fröbelschool van de Speeituinvereeniging
„Kindervreugd". De Sint deelde met gulle
hand versnaperingen rond cn menig lied
werd hem toegezongen. St. Nikolaas bezich
tigde het werk der kinderen en bracht ook
een bezoek aan de kleine Handwerkclub.
REDDINGWEZEN
Op initiatief van de Bloemendaalsche
Reddingsbrigade zal een cursus worden ge
organiseerd voor het behalen van het- Kust
wachtdiploma, dat- ingesteld is door den
Ned. Bond tot het Redden van Drenkelingen.
Aan den cursus zullen in hoofdzaak deel
nemen leden van de Bloemendaalsche Red
dingsbrigade, terwijl ook eenige leden van
de Haarlemsche brigade zich hebben opge
geven. Deelnemers moeten in het bezit zijn
van de Bondsdiploma's A en B Voor dit di
ploma is het de eerste cursus die in ons land
gehouden wordt.
Als leider zal optreden de heer A. J.
Meijerink.
CONVERSIE VAN DE 6 pCt. STAATSLEF -
NING 1922.
Naar het Handelsblad verneemt zullen de
6 pet. Ned. Staatsleeningen 1922 op 1 Maart
1932 niet aflosbaar worden gestold,
De minister van Financiën was reeds door
de Tweede Kamer gemachtigd tot conversie
dezer 6 pet. leeningen.
VOOR DE STAKENDE TEXTIELARBEIDERS
Door de plaatselijke afdeeling der R. V. O
te Haarlem is Woensdag in enkele straten in
Haarlem-Noord gecollecteerd voor de sta
kende text ie'arbeiders in Twente. Deze col
lecte heeft f30,75 opgebracht.
KRISTLIK FRYSK SELSKIP.
Dinsdagavond werd door de Krite „Sljucht
en Rjucht" van het Kristlik Fry.sk Seiskip een
propagandavergadering gehouden in een dei-
zalen van het Gebouw van den Chr. Best-
Bond.
In een kort openingswoord heette de voor
zitter, de heer D. de Vries, de aanwezigen
welkom en zette in het kort het doel der sa
menkomst uiteen.
Hierna verkreeg Drs. F. Minnema het
woord, die sprak over het onderwerp „Frys-
lan skóge om ütons wei". Spr. schetste hoe
het Friesche volksbestaan zich door de
eeuwen heen tot in den modernen tijd heeft ge
handhaafd doch door allerlei invloeden dreigt
te vervormen. Op het oogenblik kan men in
het Friesche volksbestaan twee stroomingen
constatoeren: een bovenstroom, die het
Friesch eigendommelijke afwijst en vervalt
in een belachelijke nadoenerij van amierer
cultuur en een krachtige, vitale onderstroom
die wortelt in het volk zelf en die blijft bij
het eigen volksbezit in taal en karakter cn
zede. Vervolgens kwam spr. tot de eischen
van het Kristlik Frysk Seiskip die beoogen de
in het volksbestaan besloten liggende krach
ten te ontwikkelen. Spr. wees er nog op dat
revolutionnair sentiment aan het Kristlik
Frysk Seiskip vreemd is. In het Neder
landsche Rijk moet plaats wezen voor gelijk
berechtiging van Hollandsche èn Friesche
volksgoedercn. Naar aanleiding hiervan wer
den uit de vergadering enkele vragen ge
steld welke door spr. werden beantwoord.
Na de pauze werden voordrachten en sa
menspraken ten beste gegeven en tevens een
voordrachten-wedstrijd onder de leden ge
houden. De jury werd gevormd door dc hoe
ren Boelsma, Oosterhagen en de Vries. Win
naar van den eersten prys en tevens van den
publieksprijs werd de heer A. Baard; van
den tweeden prijs de heer H. Veldman.
Het programma werd verder afgewisseld
door zang van een dubbelkwartot onder lei
ding van den heer van Riezen. Ten gohoore
werden gebracht: ..Psalm 138" var A. Wy-
binga. „Fen twa biomkes" van Jan fcn'e
Gaestmar en „Lofsan3" eveneens van A.
Wybinga,
C. J. VAN DEN BROEK
OUDE GROENMARKT 2—4.
Oudste Huis in Ijzerwaren.
Opgericht vóór 1800.
Deze week tot 9 uur geopend.
Nog juist op tijd voor Sint Nicolaas,
D. R.P. 451613
STANDAARD
met 12 Theelepels
f 4.75 - 9.— 14
met 12 Gebakvormpjes
f 5.SO - 10.15.-
Deze Standaards ook zonder
Lepel* verkrijgbaar
ALLEEN UtrccbUchestraat OP
AMSTERDAM
Vraag' Prijscourant
hebben wij, dc JUIST VERSCHENEN POT
POURRI van NICO DOST AL: FÜR ALLE.
Dc inhoud is weer schitterend, dc allerbeste I
dans- en toonfilmschlagers uit dit seizoen, inder
daad een potpourri „für Alle".
Prijs 1.20. Even een telefoontje 14273, cn U
liccft hem thuis.
Vraagt Zichtzending
Tafel-, Divan- en Knpstokklecdcn
Wollen en Gewatteerde Dekens
Vitrage en Overgordijnen
vanaf 50 cent per week
Karpetten, zeil enz. 1 gld. p. wk.
«EX. BOTH A STIL 47, H.-Nrd.
Bestelt nog heden voor de a.s.
feestdagen een
Philips Radiotoestel
vanaf 7.70 p. m.
J. J. v. d. DOMHOF,
Cronjéstraat 112 Tel. 10660
id# txxfi der tÖutlekf
VOOR DEN
KLEINEN SCHILDER
EN
TEEKENKUNSTENAAR
Kleur- cn Teckcnmappon
Klenr- en Treken pot loodon
Kleur- cn Teokcnboeken
Kleur- en Teckenkrljt
Kleur- eu Teekendoown
12 BARTEDJOIUSSTRAAT 12
I Postgiro 159436
OUDE GROENMARKT 28
VISCHHANDEL ANNO 1861.
Jloemendaalscheweg 60, Bloemendaal.
Telefoon 23280 (2 lijnen).
De VISCHPRIJZEN zijn nog steeds LAAG.
ZALM 1.50 per pond.
Verder alle soorten goedkoop.
GEROOKTE PALING héél voordeelig deze week.
I EEN ECHTE VERRASSING
is een MONDHARMONICA. Iets goeds, I
een echte „HOHNER", en toch niet
duur, koopt U het best bij
Wed. H. HOGENBIJL,
OUDE GROENMARKT 28
Telefoon 14275
CHRISTIAANS' Goederenhandel N.V.
ZOMERKADE 53.
I Meubelmakerij en Stoffeerderij: ZOMERKADE 53.
Zoo juist ontvangen: een schitterende partij DAMES-,
I HEEREN- en KINDER PULLOVERS. SJAALS en HEEREN-
c.i JONGENS ONDERGOEDEREN. OVERHEMDEN cn
i DASSEN. Wij zijn specialiteit in KLEINE MEUBEI-F.N,
zooals: HAARD- en ROOKFAUTEUILS vanaf 18.50, ROOK
TAFELS. BIJZETTAFELS. KAPSTOKKEN, GANG- en
I SERRE SPIEGELS, DIVANS, alle soorten TAPIJTEN.
SCHOORSTEENLOOPERS. KAPSTOKKLEEDEN. TAFEL-
I KLEEDEN, WANDKLEEDEN enz., enz., alles tegen contante
prijzen zender vooruitbetaling, vanaf 50 cent per week.
Let U eens op BALATUM 1.09.
Al onze goederen worden tegen contante prijzen verkocht
I zonder verhooging.
Schitterende partij HEEREN- en JONGEHEEREN KLEE-
I DING 1.per weck. desgewcnscht ook naar maat.
I WOLLEN en GEWATTEERDE DEKENS 4 stuks L— p. w.
Levering door geheel HAARLEM en HAARLEM-NOORD.
'Bij nader bericht balen cn brengen wij met de auto, ter
I bezichtiging van onze magazijnen. De verkcop geschiedt alleen
I ZOMERKADE 53, Amiterd. Buurt. Heeft op bet oogenblik
GEEN filialen. 100
WEL BETER NIET DUURDER.
I Alleen Zomerkade 53. Alleen Zomerkado 53.
TELEFOON 13250. £j
