Haarlem's Dagblad | 1931 | 3 december 1931 | pagina 6

BOTERLETTERS BIJ CARELS f 1.- PER POND

L. F. REEKER

HAARLEM'S DAGBLAD

DONDERDAC 3 DECEMBER 1931

HOE BEZUINIGD ZOU KUNNEN
WORDEN OP DE VLOOT.

RAPPORT VAN DE BEZUINIGINGS-
COMMISSIE VAN DE MIJ. VAN
NIJVERHEID.

De Centrale Commissie voor Bezuiniging uit
'dc Nederlandsche Maatschappij voor Nijver
heid en Handel heeft van haar deskundigen
medewerker beschouwingen ontvangen over
de wijze, waarop bezuiniging op het departe
ment van defensie valt te verkrijgen. Bij een
verwacht te kort van 100 milüoen gulden
meent de medewerker, dat de uitgaven voor
defensie zeker met 10 millioen gulden zouden
moeten worden verminderd. Hij wil daarbij
dan liet midden houden tusschen hen, die
25'bezuinigen willen en hen, die zeggen, dat
besparing op militaire uitgaven niet verder
mogelij k is.

De medewerker gaat na, tot welke bespa
ringen men zou kunnen komen. Indien de
van de zijde der maatschappij reeds jaren
lang gedane voorstellen. In toepassing werden
gebracht.

Allereerst wordt besproken: Beperking van
het beroepspersoneel van de landmacht, zon
der de sterkte van het oorlogsleger aan te
tasten. De beperking zou op de grootste
schaal, mogelijk zijn bij het veldleger. Be
pleit wordt concentratie van het aantal
.scholen, het aantal schoolcompagr.ieën bij de
infanterie zou tot op ongeveer een derde van
het tegenwoordige aantal moeten worden
teruggebracht. Do opleiding behoort niet re
giments-, maar bri'gadegewijze te worden ge
regeld, daarbij rekening houdend met de in
deeling van garnizoenen.

Bij dc artillerie zou het aantal scholen tot
op ongeveer de helft kunnen worden terug
gebracht. Hoewel het niet nauwkeurig is op
te geven, mag men wa1 aannemen, dat de be
sparing bij goede uitvo ering van het beginsel
op den duur per divisie zóu komen op plus
minus één millioen gulden.

Een globale berekening geeft voor de in
krimping van het aarrtal beroepsofficieren
en -onderofficieren bij de staven en de mo-
bllisatiebureaux een uiteindelijke besparing
van 100.000 per divisie aan, een en ander
bij het vervallen te zijner tijd van het wacht
geld en rekening houdende met de pensioen
lasten.

Met handhaving van de tegenwoordige
oorlogssterkte en het daarmede verband
houdende getal van vier divisiën in vx-edes-
tijd zou op den duur bereikt worden een be
sparing van 4,-100.000.

Bij een zeer Intensief gebrtrik van verlofs
kader in vredestijd zou vermoedelijk een
gTootcre bezuiniging mogelijk zijn.

Verdere maatregelen zouden kunnen be
staan in beperking van het beroepspersoneel
bij tal van min of meer administratieve al'-
dcellngen en het departement, de luchtvaart-
afdeeling, de luchtdoelartillerie enz. Hierdoor
zou ten hoogste in totaal 75>0.Q00 bespaard
kunnen worden.

Ten tweede zou bezuiniging verkregen wor
den door vermindering van de sterkte van
het oorlogsleger. Door een vermindering
van-het aantal divisiën met één, iiepaard met
andere maatregelen, zou in totaal een be
zuiniging kunnen worden bereikt van 3 x
1.100.000 plus 750.000, plus de winst als ge
volg van dc afschaffing der divisie. Uiteinde
lijk zou het vervallen van de vrecics-divisie
een financieel voordeel opleveren van 3 a 4
millioen, zoodat het maximum aan bezuini
ging in totaal zou worden 8.050.000.

De gnvote besparing voor 1032 is, volgens
den medewerker, gevonden op de factoren,
welke geklelijk niet veel beteekencn, doch die
in den oorlog de hoofdfunctie vervullen. Het
is onmogelijk in de eerste twee jartui aan
zienlijk to besparen door het beroepsperso
neel te verminderen, daar de afgevloeiden
hot eerste jaar vol salaris genieten en daarna
pl.m. 70% daarvan als wachtgeld. Zooveel te
meer aanleiding bestaat er om toch vooral
dadelijk do aanvulling van onder stop tc zet
ten. oi althans aanzienlijk te beperken.

In 1.933 en in 1934 zal bij oventueele be
zuiniging het departement echter niet anders
kunnen iV)en dan op de bewapening cn oefe-
nlnge tljdëdijik te besparen. Het zou toch niet
aangaan het departement van defensie vrij
te laten, onto'at het 7 h 3 jaar geleden ver
zuimde de brikens te verzetten.

Het zou inderdaad nooriig en gcwenscht
zijn te trachten het nadeel voortspruitefr.de
uit het vervallen van herhalingsoefeningen in
een volgend jaar In te halen door met dubbel
aantal op le konten.

Wat de marine betreft, wordt gezegd, dat
hetgeen nu onbereikbaar is, n.l., dat elk der

deelcn van de marine geen man méér zou
hebben dan voor hun respectievelijke dien
sten strikt noodig ls, alleen te verkrijgen ls
door splitsing van het personeel der staats-
marlne.

Een eersten oefeningstijd bij de marine van
14 maanden instede van 8 maanden zou het
mogelijk hebben gemaakt in Holland met
minder beroepspersoneel te volstaan.

Uit een financieel oogpunt heeft de split
sing slechts dan voordeel, wanneer het ver
schil tusschen de sterkte aan beroepsperso
neel noodig voor Indië en Holland groot is.
Is in Indië een zeer sterk personeel en in Hol
land een zeer klein, dan vormen, bij niet
splitsing de op gezette tijden in Holland
aankomende verlofgangers een overcompleet,
dat een belangrijke schadepost oplevert, wel
ke bij splitsing «als tusschen Nederlandsch
en Nederlandsch-lndisch leger) vervalt. Wie
zou meen en dat bij handhaving van het
tegenwoordige salarispeil thans op de Rijks-
begrooting een aanzienlijk bedrag aan sala
rissen voor beroepspersoneel der marine kan
worden bespaard, zou bedrogen uitkomen.

Meer dan een half millioen zit niet in een
vermindering van personeel door de organi
satie hier te lande minder topzwaar te
maken.

Wat het materieel der vloot betreft, na de
geweldige vermindering voor 1932, mag, vol
gens den medewerker, op verdere besparing
niet worden gerekend, tenzij men de vloot wil
handhaven zonder materiaal.

NEDERLAND—INDIë IN DRIE
DAGEN?

Een plan van de luitenants
Asjes en J. Schouw

PANDER EN AVIOLANDA ZOUDEN EEN
SPEC1AAB TOESTEL BOUWEN.

Naar de Tel. meldt hebben twee militaire
vliegers van Soesterbeng, de luitenant-vlie
gers D. L. Asjes en J. Schouw (onze oud-stad
genoot», het plan om in drie dagen van
Amsterdam naar Batavia te vliegen. Het
comité vliegtocht Nederland-Indië heeft toe
gezegd, eenige steun te zullen overwegen, in
dien de plannen zoo ver zijn, dat de benoo-
digde financiën en het vliegtuig aanwezig
zijn. Aan deze voorwaaden is echter nog lang
niet voldaan.

De firma Pander in Den Haag heeft, naar
het blad verder meldt, plannen gemaakt
voor een sneller vliegtuig naar Indië dan de
gebruikelijke. De constructeur, de heer H.
Slot, (de bekende zweefvlieger), heeft een
verkeerstcestei ontworpen, dat eventueel in
45 uur Indië aou kunnen bereiken. De heer
Asjes had intusschen het plan opgevat om
een snelle vluclttt te maken en toevallig
kwamen beide hoeren met elkaar in aanra
king. De heer Asjes was opgetogen over het
ontwerp van den heer Sl-ot.

De heer H. Pander heeft medegedeeld, dat
hij een toestel wenscht te bouwen dat econo
mischer ls dan de tegenwoordige, waar geld
bij moet. In samenwerking met „Aviolanda"
wil hij een toestel houwen met drie moto
ren, ieder met 450 P.K. waardoor het toe
stel volgens de berekeningen een maximum
snelheid kan krijgen van 380 K.M. op een
kruissnelheid, berekend bij halve motor-ver
mogen, van 300 K.M.

Wanneer men 's nachts doorvliegt zou dit
toestel binnen 45 uuir Indië kunnen berei
ken,

Bij het meenemen van een benzinevoor
raad Ls er op gerekeind, dat onderweg een
der motoren kan stoppen. Teneinde het be
zwaar tc ondervangen., dat men dan te vee!
benzine heeft en de vracht te zwaar wordt,
zal de machine zóó geconstrueerd worden,
dat men de nocdeloos geworden tank los kan
maken om deze te lat ;n vallen.

De actieradius van liet toestel is berekend
op 40000 K.M. Voortgebouwd is op de onder
vinding, opgedaan met het zeer snelle sport-
vliegtuig, dat Pander onlangs heeft afgele
verd. dat 215 K.M. kan loopen.

Ook is geprofiteerd van de reis van den
heer Van Tijen nwet zijn pander. Het geheeie
toestel is bedoeld als postvliegtuig, het wordt
bediend van binnen uit, is dus gesloten en
kan behalve postzakken nog drie passagiers
vervoeren. Indien bet voornemen van c.en
heer Asjes tot uitvoering komt zal Pander ce
houtconstructie lev eren en Aviolanda te
Papendrecht de metaalconstructie. Er zijn
nog verschillende technische moeilijkheden
te overwinnen, maar Det geheeie toestel moet

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN

a 60 Cts. per regel

KUNSTHANDEL

WAGENWEG 102 - TELEFOON 14011
SMAAKVOLLE ENCADREMENTEN

UITGEBREIDE COLLECTIE

ETSEN EN PLAATWERKEN

SPECIALITEIT IN ALLE SOORTEN

PORTRETLIJSTEN
KUNSTVOORWERPEN

TOT 5 DECEMBER 's AVONDS GEOPEND TOT 10 UUR

binnen een jaar gereed zijn, en men heeft
gegronde hoep het zoo te kunnen bouwen,
dat het aan de hooge verwachtingen voldoet.

De heer Asjes meende, dat de plannen nog
niet in een zoodanig stadium waren, dat hij
technische bijzonderheden kon publiceeren.

COMMUNISTISCHE RELLETJES
TE ENSCHEDé.

LOU DE VISSER OVERGEKOMEN.

Woensdag waren er te Enschedé na het
advies van de organisaties om niet te sta
ken, in afwachting van het ultimatum, wat
minder stakers. De meesten stoorden zich
echter niet aan dit advies en gingen de
poorten niet binnen.

De communisten trachtten van den toe
stand profijt te trekken, door relletjes te
maken. De politie heeft verscheidene klap
pen moeten uitdeel en. Er werd met steenen
naar de politie gegooid en een rijksveld
wachter werd in het gedrang gewond.

Een aantal communisten was met auto's
uit Amsterdam gekomen. De heer Louis de
Visser was persoonlijk aanwezig, en heeft
een rede gehouden.

De politie verspreidt de menschen zooveel
mogelijk.

DE RADIOCENSUUR VAN DE
V. A. R. A.

WAAROM ZIJ WERD UITGEOEFEND.

De heeren C. v. d. Lende, A. de Vries en
Woudenberg, tezamen vormende den Om-
roepraad van de V.A.R.A., publiceeren in
Het Volk een verweer tegen het protest van
den heer P. J. Schmidt, die de door hen ge
oefende censuur op zijn radiorede afkeurde.

De V.A.R.A., zeggen zij, heeft in haar Ver-
eenigingsraad vastgesteld, dat strijdpunten
betreffende tactiek en organisatie niet in
den omroep thuis behooren, en daarover
heeft de omroepraad, samengesteld uit den
voorzitter van de V.A.R.A. en de vertegen
woordigers van N.V.V. en S.D.A.P. in de
V.A.R.A. te beslissen. Niet één der leden van
den Omroepraad had om toezending van
des heeren Schmidt's rede verzocht, zij
werd hun ter hand gesteld, door het dage
lij ksch bestuur van de V.A.R.A. De rede
werd vervolgens afgekeurd, omdat zij een
aanbeveling bevatte van het communisme,
dat niet minder een ernstig gevaar is dan
het fascisme.

AUTOMATISCHE VERKEERS
REGELING IN AMSTERDAM'S
LEIDSCHESTRAAT?

EEN SYSTEEM, DAT ƒ75.000 KOST.

Naar de Tel. verneemt is bij de Amsterdam-
sche verkeerspolitie een plan in studie, om
het verkeer in de Lèidschestraat automatisch
met lichtsignalen te regelen. Heemaf te Hen
gelo heeft een nieuw verkeerssein geconstru
eerd naar een ontwerp van den heer W Hui-
zinga, ingenieur bij de gemeentetram te Am
sterdam. dat met neon-lichtbuizen werkt. Een
85-tal seinen zou het hoofd- en dwarsverkeer
in de Leidschestraat regelen. De overgang der
kleuren vau veilig op onveilig zou bij dit sy
steem geleidelijk gaan door in en uitschake
ling van meer of minder neonbuizen. Eén
man zou noodig zijn om de installatie te con
troleeren. De kosten zouden 75.000 bedra
gen.

NA DE ARRESTATIE TE ECHT.

Nog belangrijke vondsten
gedaan.

DE DRIE VERMOORDEN WEDEROM IN
iéN GRAF.

Men meldt over het gebeurde te Echt nog
uit Roermond aan de Maasbode:

De aanhouding van den jachtopziener er-
diens zoon is o.m. geschied c.p grond van de
verklaringen van den politie-des kundige van
Waegeningh, die een aantal kleedingstiukken
van beide mannen alsook wapenen en mu
nitie, welk te hunnen huize in beslag zijn
genomen, heeft onderzocht.

In strijd met loopende geruchten en ge
lanceerde berichten, als zou nog een derde
arrestatie te wachten staan, kunnen wij
mededeelen, dat van verdenking tegen een
derden persoon vooralsnog geen sprake is.

Dinsdagmiddag heeft in Echt dr. Hulst de
sectie verricht op de lijken. Het parket uil
Roermond was eveneens aanwezig. Het re
sultaat van zijn onderzode zal dr. Hulst in
een rapport neerleggen.

In tusschen is positief vastgesteld, dat de
jongelui door verscheidene scheten uit jacht
geweer en revolver zijn gedood, terwijl deze
schoten op zeer korten afstand moeten zijn
gelost. Eenige ervan moeten zelfs zijn gedaan
toen de slachtoffers reeds ter aarde wanen
gestort.

Het gerucht echter, als zou een van de
vermoorden neg geleefd hebben, toen hij in
den kuil werd geworpen, is gebleken onwaar
te zijn.

De plaats van het misdrijf is nog eens aan
een nauwkeurig onderzoek onderworpen. Daar
bij heeft men, op de plaats waar Zondag
de ie er en broekriem werd gevonden en even
eens bloedsporen werden ontdekt, thans nog
eenige hulzen van browmingkogels op den weg
gevonden.

Voorts vond men, gelijk gemeld as, de
schop, waarmede de grafkuil is gegraven. Als
een belangrijke vondst moet ook geiden een
laken, dat door de politie is opgespoord.
Evenals de schop, moeten de moordenaars dit
na het bedrijven van hun daad thuis hebben
gehaald. Zij gébruikten het om de aarde bij
het graven van den kuil op te werpen, om op
die wijze zoo weinig mogelijk sporen van hun
werk achter te laten.

Als stille getuigen, die moeten bijdragen
tot het vaststellen van de identiteit en schuld
der daders wordt aan deze voorwerpen greote
waarde toegekend.

Hedenochtend om half tien zou de uitvaart
en begrafenis van dè slachtoffers geschieden
Gelijk in het bosch, zullen' zij ook nu in één
graf worden begraven.

Omtrent de aangehoudenen vernemen wij,
dat de oude jachtopziener reeds achttien jaar
als jachtopziener in dienst was van de fa
milie van Aefferden te Roermond. Hij stond
bekend als een bekwaam, onverschrokken en
©enigszins ruw man, doch gold niettemin
voor een betrouwbaar beambte. Tijdens het
ruwste weer kon hij dagen achtereen in de
bosschen verscholen liggen, loeren op een
strooper, die op zijn domein zijn slag zou j
willen slaan.

In den volksmond heette hij dan ook ,.de
schrik der stroopers", De man is afkomstig
uit Gem ert.

Zijn 22-jarige zoon is ongehuwd en sinds
eenige maanden als jachtopziener in dienst
van burgemeester Geradts van Posterholt.

Zooals gemeld, is ook opgehaald het ver- 1
dwijnen van den 25-jarigen Roubroeks uit
Diergaarde-Echt, die sinds eind Augustus van
dit jaar wordt vermist, zonder dat men ooit
eenig spoor van hem heeft ontdekt.

Dezer dagen zal nu worden begonnen met
het stelselmatig afzoeken van de bosschen,
om na te gaan of hij mogelijk het slachtoffer
is geworden van een gelijksoortig misdrijf als
de gebroeders K. en F. W. Voor dat onderzoek
heeft reeds een groot aantal personen zijn
medewerking aangeboden.

OUDE MAN 'SNACHTS VERBRAND.

In den nacht van Dinsdag op Woensdag is
in een huis te Rotterdam een 67-jarige man,
die alleen op een zolderkamertje woonde, en
die waarschijnlijk te veel sterke drank ge
bruikt had. gevallen in aanraking gekomen
met zijn kaars en verbrand.

Medebewoners van het huis vonden hem
's morgens geheel verkoold op het trappor
taal liggen. Het lijk was onherkenbaar ver
minkt en smeulde nog. Er is een gat in den
vloer gebrand.

SECRETA R'-IS VAN DE J.V.A. 12
GRONIN OEN VRIJGESPOKBK.

De kantonrecht er te Groningen heeffl
secretaris van d ex x Jongeren Vredes Actfc3
daar vrijgesproken van het hem ten J
gelegde wederrrechteiijk gebruik maken
het embleem va n het Roede Kruis, cj
volgens hem het kruis, dat verdachte-
bruikte een ander' kruis is, dan dat ra; j
Rooae Kruis.

RADIO-P. KOGRAMMA

VRIJDAG 4 lDECEMBER 1931

HILVERSUM, 298 M.

6 45—12.00 VARA. 35'00—4 90 AVRO. 4
88.00 VARA. 8.00—11 00 VPRO. 11.00-Ijj
VARA.

6.45—7 00 en 7.30—7.4'5 Gymnastiekles d

Gramofoon. 10-00 Morgenwijding V?RQ.]j
Voordracht door Minny Erfmann. 10.35 Q
eert VARA-septet. 11.13 Voordracht.
Minny Erfmann- 11.3012.00 Slot van
concert. 12-00 Omroepo rkest o.l.v. n.-
2.00 Lezing over St. Nióo'aas- en Ken
bruiken. 2.30—3.00 Graitiofoonpl. 30
Concert. Het Corner-ori t :st v. h. Car_
hotel o.l.v. Baranyai. 4.0 3 GramofoonjÖ
Voor de Kinderen. 5 00 Geneert. VARA-o
o.l.v. H. de Groot. 6.45 Causerie over het
pïtalisme. 7,15—8.00 Vervolg en slot
8.00 Causerie door Mej. Dr. N. A Bru_
830 Concert. Amsterd. I kamermuziek
semble. i2 violen, a t. cello, piano». 1
kwintet op. 44, R. Schumann. 900 Caua
door Dr. G. H. v. Senden. 9.30 Klavjea*
tct f-moll, C. Franck. 10.CC Vrijz-
Persbureau. 10.05 Vaz Dias. 10.15 Ruuj
Herdenking. 10.45 Gramofoon. 11,0"
Gramofoonplatenconcert van de VARA.

HUIZEN. 1875 M.

4}gemeen programma verzorgd dooió,

k»o.

8.00.9-15 Gramofoonpl. 10.00—11.3(
eert KRO Kunstensemble o.l.v. P Lust»
houwer, il-30 Halfuurtje voor Zieken i
Ouden van. Dagen. 12151.45 Concert
kwintet. 145-3-00 Gramofoon. 3.15
Sclistenconcej-t. 4.00—5.00 Gramofoon. 5.06
7-0 Concert. Vi.ijw. Muziekcorps 1ste Reg. K
zaren te Amersfoort. 7-00 LandbouwhaJurl
tje. 7.45 Inleiding Avondprogramma! i||
Symphonieconcert Versterkt. KRO-orfc
o.l.v. J. Gerritsen. F. Helmaixn (viool). C
4de Symphonie Mandelssohn-Bartholdy.
9.15 Vaz Dias. 11-00—12.00 Gramofoon.

DAVENTRY, 1554 M.

10.35 Morgenwijding. 11.05 Lezing. 12J
Soiistenconcert (bariton, sopraan, viool
1.05 Orgelconcert door H. A. Date- 1.50 C
rnofoon. 2.45 Voor de scholen. 4.05 Conc
voor scholen. 4 50 Moschetto en zijn ork
5.35 Kinderurn'. 6-20 Berichten. 6.50 Liefdt-
digheidsconcert. 7.10: 7.30 en 7.-50 Lezing»!
8.20 Concert. Militair orkest. O.a. Far.:
„Paljas", Leoncavallo 9-55 Muziek v.
opera „Tantivy Tower" van Dun hill. OrkerT
koor en solisten o.l.v. den componist. 11.2$!
12.20 Dansmuziek door de Siavoy Hotel 0;.|
pheans.

PARIJS, „RADIO-PARIJS" 1725 M.

8.05: 12.50: 1.25 Gramofoon. 8-20 „Le rwjl
cl' Or" van Rimskyt-Korsakoff. M. m. v. ot-|
kest en solisten.

LANGENBERG, 473 M.

6.257.20 Orkestconcert. 1225150 dito!
4 205.20 dito- 7.20 Orkestconcert. Oil
Ouvert. Somxnernachtstraum, Mendelssoh:.|
8.05 Wiener Bsldnispe. Muziek van Schul
en Beethoven. Orkest en Solisten o 1 v. Wo|l
Hierna tot 11.20 Concert uit Café Zur Por,|

KALÜNDBORG, 115.? M.

1L.20—12.35 Concert uit Hotel Angleterrtl
2.50—4.20 Concert uit Rest- „Wivcx". 7.30-1
9.35 Operetteconcert. Joh. StrauszFr- Le-1
har. 9-50—11.50 Moderne Dansmuziek o.U|
Kai Julian.

BRUSSEL, 508 M. cn 338 M.

508M.: 5.20 Orkestconcert- 6.20 en 6.501
Gramofoon. 8.20 Kamermuziek door Prof!
Fr. Broos (altviool). 8-50 Concert v. h. Con-jl
servatorium, Luik- 338 M.: 5.20 Orkestcottjl
eert. 6.20 en 6.50 Gramofoonpl. 8.20 St. Nico-I
laas op bezoek bij Pallieter. Hierna Conccrt.|
O-a. Sylvia-ballet, Delibes.

ROME, 441 M.

8 20 Operette „Tuffolina" in drie actcn van
Giuseppe Pietri.

ZEESEN. 1635 M.

7.20 Weihnachtsoratorium van K. Thouii
St. MichaelisKerkkoor o.l.v. A. Sittard. 3101
Religieus praatje- 8.40 Symphonieconcert. I
9.35 Berichten en hierna uitzending ten bate
der werkloozen.

INGEZONDEN MF.DEDEEL1NGEN 60 Ct». per regel.

FEUILLETON

..Commissaris" zei dc Indian-rijdcr. die aan
2ijn uniformpet tikte, „excuseer, maar deze
beide heeren hebben

„Wat is er?" snauwde de commissaris. d;e
instapte. Hij scheen niet vay plan ook maar
één seconde te verliezen.

..Overtreding van dc motor- en rijwiel-
wet, gemeente verordeninghakkelde
de agent beduusd.

„Goed! Goed! Later!" onderbrak de com
missaris en gaf den chauffeur een wenk.

De taxi-chauffeur en de Indian-rijdcr
keken verbluft de wegronkende auto na..

..Nou zeg. rijdt dié soms 30 K.M.?" grin
nikte de chauffeur.

De agent zei niets. Hij dacht wat
In weinig woorden hadden Mensing en
Van Buren den commissaris meegedeeld wat
zij gehoord hadden.

„O ziet" zei de eerste en hij veegde zorg
vuldig zijn brillenglazen af met een wit-zij-
den zakdoekje, „het is ln ieder geval een
wonderlijk analoog geval. „Paula Hulsnol 1
kent Iloen Tsl Lang. Er dringen Chineezen

haar woning binnencn zij verdwijnt.

Veraart wordt ook overrompeld door Cni-
neezen die hem wegvoeren. Enweer
heeft Hocng Tsl Lang er de hand in!

De commissaris had diepe rimpels in aij.i
l yoorlioofd gekregen. „Ik &eb zelf van 2$er on

verwachte zijde inlicht angen gekregen, die
■doen veronderstellen,' diat de heer Hoeng
Tsi Lang een buitengemeen gevaarlijk indi
vidu is, minstens even ;;evaariijk alszijn

vrienddr. Mosch.''

Verrast keken de beicïe heeren op. „Gelooft
u werkelijk dat Dr. Mosch een gevaarlijk in
dividu was?" informeerde van Buren.

..Ik weet het zeker! Hij werd al lang door
de politie achtervolgd, ofschon we heel, heel
moeilijk zekerheid konden krijgen. Verschil
lende keeren woonde hij belangrijke congres
sen bij in Moscou en Berlijn. In deze laat
ste stad is een gevaarlijke bolsjewistische
centrale gevestigd, met een up-to-date spion
ne nd ie nst. die de Duitsche geheime recher
che al heel wat hoofdbrekens gekost heeft."

„Aha!".... deed Dr. van Buren plotseling.
..Gaat de zaak dién kant op. Juist! Ik had
er al zoon vermoeden van! Wat zei ik straks
vriend Measing: politiek zit er achter!"

..En een vrouw!" liield de overste koppig
vol.

„En een vrouw!"

„Uw vriend Veraart is iti een alleronaan
genaamste situatie", merkte de commissaris
op. ..Of hij is zelf betrokken bij de geheeie
affaire óf hij het slachtoffer van een dei-
meest geiücpeu misdadigers van onzen tijd.
Maar dan begrijp ik zyn houding niet. Dan
zou het toch juist in zijn belang zijn te
spreken, de politie kan hem toch helpen."

..Tenzij h-'j met dat spreken iemand bena
deelt". zri van Buren peinzend.

„En dié iemand miet een vrouw zijn of
een héél goede vriend. Vrienden heeft Ver
aart buiten ons vrijwel niet. Het is dus ce
vrouw." De overste had deze woorden zeer
positief gesproken.

„Paula HüLshoff' zei van Buren zacht.

„We zijn aan het Hollandsche spoor" kwam
de commissaris onverwacht en stoorde hun
gedaehtengang. De auto stopte vlak voor den
ingang.

„Commissaris" vroeg de overste snel.
„hebt n er bezwaar tegen dat mijn vriend er.
ik u in den trein gezelschap houden tot Am-
steroam?"

^inle^ftudccl" lachte de aangesprokene.

„Het zal me zeer aangenaam zijn."

„Maar maakt u vlug voort met de kaartjes,
we hebben maar anderhalve minuut!"

De overste galoppeerde naar het loket.

Even later renden de drie mannen de trap
op. De electrische trein zette zich juist in
beweging, toen zij het perron opstormden,
maar ondanks de verschrikte uitroepen van
het spoorwegpersoneel, sprongen zij, de één
na den ander, naar binnen.

„Hemelsche goedheid' 'hijgde de dikke van
Buren, die het laatst sprong en door Men-
sing aan zijn kraag naar binnen gesjord
was. „dat was een Marathon-race!"

„Die electrische trein is een prachtding"
zei de commissaris die den doorloop Inging,
om naar een leegen coupé te zoeken. „Over
een uur zijn wc in de hoofdstad, lk heb Am
sterdam laten opbellen om een uurtje op me
te wachten".

„Te wachten?" vroeg van Buren.

De commissaris haaide zijn onafscheidelij-
ken sigarenkoker te voorschijn. „Ja" zeide hij
„het zal niet veel voorkomen dal een com
missaris er zelf op uitgaat, maar de zaak is
van zóó groot belang dat mij uitdrukkelijk
verzocht werd bij den overval aanwezig te
zijn."

E r heerschte een diepe en gespannen
stilte in den coupé.

„Mijne Heeren' 'hernam de commissaris en
hij blies langzaam een groote rookwolk voor
zich uit: „de gegevens die ik kreeg van een
zijde, die ik nog niet noemen kan. zijn zóó
belangrijk, dat er, in overleg met dc Am-
sterdamsche politie, besloten is een razzia tc
houden op het huis van Hoeng Tsi Lang."

De overste sprong op alsof hü door een ad
der gebeten werd. Hij gaf van Buren een
slag op zijn schouder, die den goedaardigen
geleerde het geheeie firmament voor zijn
oogen deerondwentelen.

„Eindelijk!" schreeuwde hij.

..Maar'" aarzelde dr. van Buren, na eenige
minuten dat er een diepe stile heerschte.
maar als er een uur gewacht wordt, kan het
dan niet te laat worden?"

„Maak u niet ongerust, daar is voor
zorgd; na den laaUten. veldslag in. de

»r ge-
Chi- I

neezenwijk, waarbij u tegenwoordig was,
heeft de Amsterdamsche politie den heer
Hoeng geen oogenblik uit het oog verloren.
Gisteravond is hij nog laat uitgegaan. Er was
toen echter nog geen aanleiding tot eeni-
gerlei arrestatie of inval. Hij keerde des
nachts terug en is sedert dien tijd niet meer
buitenshuis verschenen. De straten zijn door
politie in burgerkleeding afgezet, zoodat er
niemand door kan zonder dat men weet of
hij uit het huis komt ja dan neen. Ook over
de daken is geen vlucht meer mogelijk. Zon
der dat de voorbijgangers iets bemerken,
zonder dat de heer Hoen Tsi Lang het zelf
beseft, is zijn huis volkomen geïsoleerd. Hij
kan geen stap doen zonder dat de politie
het weel."

„En wat is er nu eigenlijk waar van die
inbraak?" drong Messing aan. lrEr zijn toch
Cnineezcn :n het huis van Dr. Mosch ge
weest cn Paula Hüishoff is verdwenen."

„Mejuffrouw Hüishoff is volgens onze in
lichtingen verdwenen, reeds ccn uur nadat
haar vader stierf. Het is inderdaad zeer waar
schijnlijk dat Hoeng Tsi Lang haar roofde".

„En de Chincesche inbrekers?"

De commissaris boog /ach voorover: ,JDat
waren geen Inbrekers. Maar over die kwes
tie kan ik mij op het oogenblik niet verder
uitlaten.

„Commissaris" hernam dr. van Buren ern
stig. „Men kan van u niet verwachten dat
u voor mr. Veraart sympathie voelt zooais
wij dat doen. Uw onderzoek berust alléén
op feiten. Maar krijgt u langzamerhand uit
die feiten niet de overtuiging dat Hoeng Tsi
Lang aan een moord in de Heerenstraat
méér schuld heeft dan de advocaat? Het
moet u toch duidelijk worden dat Hoeng Tsi
Lang Veraart met geweld heeft meege
voerd en dat hij hoogstens uit zelfverdedi
ging dien ecnen sinjeur heeft neergeslagen!"

De commissaris haalde zwijgend de schou
ders op.

„In ieder geval" zei overste Mensing.
een beetje geprikkeld, ..de overval op het
huis van Hoera: Tsi Lang zal in het voordeel
van onzen vriend zijn. Wat daar ontsluierd
wordt kan alleen in zijn voordeel zjin."

„Juist, dat denk jk ook!" vulde Dr. vaa|
Buren aan.

„Daarom is het zoo vreemd dat Mr. Ver-1
aart niets voor dezen overval voelt" merkte
de commissaris droog op.

„Weet hij er dan iets van?" vroeg de over-]
ste verbaasd.

„En hij vond het niet prettig dit te hoo-|
ren?" informeerde van Buren.

„Hij reageerde er allerwonderlijkst op"!
antwoordde de commissaris. „Ik moet u er op I
attent maken dat ik het hem vertelde om te I
zien hoe hij er op reageeren zou. Ik dach» I
dat hij zich beheerschen zou en net doen I
alsof het hem niet schelen kon. Maar de mt-1
slag was geheel anders, llij geraakte necle- V
maal overstuur en wist in zijn verwarring I
nauwelijks meer wat hij zei. Ik geloof dat hij I
eigenlijk hot liefst gezegd zou hebben: N
ik verbied u dat te doen' Hij bracht tel
kens de hand aan het voorhoofd en zei met
moeite: „Neen, neen, dat niet. dat niet!"

liet was even stil in den coupé. Alleen het I
rhythmische gedaver van de treinwielen
over de rails was hoorbaar.

„En nu, mijne heeren". zei de commissaris I
langzaam, „als uw vriend Veraart inderdaad
onschuldig is en niets mot de bende v.u
Hoeng Tsi Lang te maken heeft, waarom kai
hij er dan iets op tegen hebben dat de politie I
een inval doet in dat ongure rocversnest?" I

Maar hij kreeg op deze vraag geen ant-
woord.

Onder de zwarte kop van het perron don- I
derde het rumoer van treinen, locomotieven I
en menschen. Van Buren en Mensing nad- I
den van den commissaris afscheid genomen. I

„Wat zullen we doen?" vroeg de letter-
kundige.

„Een taxi nemen en als de drommel r.aar I
de Keizersgracht, dat spektakel wensch ik
mee te maken!"

Zij stapten in een taxi en zagen, wegrij
dende, hoe de commissaris in een andere auto J
stapte, verwelkomd door enkele heeren. Bei
de wagens schoten achter elkaar de rumoeri
ge drukte van dc levendige hoofdstad in.

.(Woxdl; vervolgd.), I