De kinacultuur in Nederl. Oost-Indië.
De
Kant
DE AMBACHTEN IN DEN LOOP DER EEUWEN.
DE FRANSCHE MINISTER VAN KOLONIËN
OVER NED. O.-INDIE.
In den loop der tijden heeft men van ver-
schillende zijden pogingen in het werk ge
steld Nederlandsch Oost-Indië de vooraan
staande en in de praktijk op een monopolie
neerkomende plaats, die het in de kina-
cultuur inneemt, te ontrooven. Bekend zijn
o.a. de kweekproeven in Britsch-Indië en
Fransch Achtcr-Indlö, genomen op last van
de diverse regoeringen, die alle op een totale
mislukking zijn uitgeloopen. De kinaboom of
„Cinchona" bleek tenslotte nergens zoo goed
te kunnen gedijen als op Java. of beter nog,
de op Java na vijftig jaar verkregen planten
kunnen elders niet aarden. Men zou op an
deren bodem geheel van voren af aan moe
ten beglinnen, want de kina in de bast van
den in het wild groelenden boom in het
oerwoud van tropisch Zuid-Amerika
staat zoowel wat hoeveelheid als wat kwali
teit betreft verre ten achter bij die in de
bast van de veredelde soorten. De groote
voorsprong, dien onze Indische cultuur hier
door heeft, neemt nog dagelijks toe en liet
zou volgens deskundigen thans minstens
vijftien jaar duren vóór er van cenlge con
currentie met haar product sprake zou kun
nen zijn.
Van dc koorts verdrijvende werking van
het In takken, stam en wortels der „Cin
chona" voorkomende alcaloïde kinine werd
het eerst gebruik gemaakt door Indianen
stammen in Zuid-Amerika, waaronder ook
de Inca's in reru die een aftreksel be
reidden van den bast. Van hen namen
Spaansche zendelingen het middel over en
in 1640 werd een kleine hoeveelheid schors
naar Europa gebracht. Door een vrouw, gra
vin del Cinchon, de echtgcnoote van den
toenmallgen onderkoning in Spanje. En de
naam „Cinchona" roept de herinnering op
aan het pionierswerk, door haar voor de
kina gedaan.
Groote transporten volgden weldra en
langzamerhand ontstond een levendige han
del in het nieuwe artikel, met als voornaam
ste markt Amsterdam. Een positie, die onze
hoofdstad niet alleen heeft weten te be
houden, maar zelfs nog aanzienlijk heeft
versterkt.
De steeds toenemende vraag naar kina
was de oorzaak dat de exploitatie van de
boomen ook op voortdurend intensiever
schaal geschiedde, Dat wil zeggen, ieder die
er toe in de gelegenheid was, kapte zooveel
hij kon en zoo dikwijls hij kon, zonder zich
ook maar in het minst gelegen te laten
liggen aan een nieuwen aanplant. Tenslotte
ging men in verschillende landen, uit vrees
voor een algeheele uitroeiing van de „Cin
chona" er toe over de cultuur in de eigen
koloniën aan te moedigen. Maar het verkrij
gen van het eerst noodige, jonge loten en
zaad stuitte op schier onoverkomelijke be
zwaren door de tegenwerking van de Spaan
sche machthebbers in het land van her
komst, die den export met alle ten dienste
staande middelen trachtten te verhinderen.
Het duurde tot 1854 vóór men er in slaagde
een voldoende hoeveelheid zaalmateriaal el
ders heen te transporteeren. I-Iaszkarl, een
Duitsche plantkundige, bracht in opdracht
van de Nederlandsch-Indische regeering een
75-tal jonge planten, benevens een flinke
partij zaad, naar Java. En legde den grond
slag voor een cultuur, die 93 pCt. levert van
de totale kinaproductie ter wereld.
De aanvankelijk het best geschikt geble
ken soort-, de C. Calisaya, werd al spoedig
vervangen door een andere, waarvan de bast
een nog hooger percentage aan kinine be
vatte. de C. Ledgerlana, gekweekt uit za
den, die het gouvernement in 1865 van een
Engelschman, Charles Lodger had gekocht.
Terwijl door den Engelschman Spruce in
1862 het zaalmateriaal werd geïmporteerd
van de cenige andere variëteit, die thans
nog algemeen wordt aangeplant, de C. Suc-
ciruba. Zij levert den z,g. pharmaceutischen-
of pijpenbast, welke of direct den gebruiker
dient tot het maken van een aftreksel naar
oud Indiaansch voorbeeld, of in do apo
theek toepassing vindt bij de bereiding van
tonica, van kinawijn, enz. De van de Ledgc-
riana afkomstige grulsbast gaat naar do
kininefabrieken. om tot zwavelzure kinine te
worden verwerkt.
De cultuur der Cinchona vereischt een
aanzienlijke hoogte; dc boom gedijt het best
op ongeveer 1200 M. boven den zeespiegel.
Alle plantages zijn dan ook gelegen in het
gobergte, en wel voornamelijk in het berg
land van West-Java, met het plateau van
Pangalengan en speciaal de gouvornements-
ondernenüng, tevens proefstation, TJlnjl-
roean als centrum. Te Tjinjiroean heeft men
door voortdurende proefnemingen met be
staande en met nieuwe soorten en door een
systematische propaganda van betere be
plantingsmethoden de groote vlucht, die de
kinacultuur in Ned.-Indië heeft genomen,
voorbereid cn mogelijk gemaakt.
Wanneer de jonge boom wordt overgeplant
naar het kinabosch, is hij al eenlge jaren
oud cn laat men hem verder met rust tot
aan de eerste oogst. Maar voor het zoover ls,
vereischt hij een niet geringe mate van op
lettendheid. In zijn eersten levenstijd, een
periode van ongeveer zes maanden, moet de
uiterste zorg in acht genomen worden Het
lootje moet worden beschermd tegen de in
werking van zon, wind en regen en mag
alleen met de grootst mogelijke voorzichtig
heid van het noodige vocht worden voor
zien. Uit een fijnen gieter krijgt het zijn
precies afgemeten hoeveelheid.
Wanneer het sterk genoeg is, wordt het.
overgeplant. De beschutting tegen direct
zonlicht, die het nog geniet, wordt liet lang
zaamaan ontnomen, om na twee, hoogstens
drie jaar, als het een houtachtige stam be
gint te vertooncn, tenslotte te worden over
geplant naar het eigenlijke kinabosch.
Een kinabosch wordt aangelegd volgens
een vast plan. Bij de thans algemeen ge
volgde methode plant men de boomen met
een onderlingen afstand van drie tot vier
voet in gesloten vlerkanten op een in ter
rassen verdeeld terrein, om zooveel mogelijk
profijt te trekken van de zon. De voornaam
ste zorg bestaat nu uit het wieden van het
onkruid; gesnoeid hoeft er niet te worden
vóór de eerste oogst, waarbij men dc onder
ste takken afsnijdt en van hun bast ont
doet. Een bewerking, die cenige malen wordt
herhaald, voordat men den boom definitief
omkapt.
Grulsbast wordt op een geheel andere
wijze gewonnen dan pijpenbast; de eerste
klopt men van takken, stam cn wortels, d
laatste snijdt men er af. De Ledgeriana, de
leverancier van grulsbast. wordt zooveel mo
gelijk ontdaan van alle takken, om daarna op
1 M. hoogte ongeveer schuin te worde
doorgezaagd, zoodat het bovenste gedeelte
rechtstandig kan zakken zonder schade t
doen aan de omringende boomen. Het on
derste deel wordt uitgegraven, men reinigt
de wortels met behulp van borstels en zoo
mogelijk met water, snijdt alles in stukken
en klopt tenslotte met groote houten hamen-
i. re:1 raar d.men drogen l" d
zon gaan vooraf aan hei transport, naar d
drogerij, waar heete lucht de verdamping
yan het aanwezige vocht bespoedigt. Vervol
gens wordt de schors tot poeder gestampt en
in juten zakken verzonden.
Bij het vellen van de Succiruba, die den
pijpenbast levert, moet er speciaal op wor
den gelet het mos, dat op de schors voor
komt, niet te beschadigen. Want het vormt
een belangrijke factor bij het bepalen van
de handelswaarde. Om deze reden snijdt
men ook voor het doorzagen van den stom
op de plaats waar dat zal gebeuren, eerst
een ring van den bast weg. Wanneer de
boom is geveld en de wortels zijn uitgegra
ven. wordt de schors met scherpe stalen mes
sen in stukken gesneden van een meter
lengte of minder, die een paar dagen in de
schaduw worden gedroogd, waarbij ze uit
zichzelf beginnen om te krullen. Een proces,
dat mon meestal verhaast door ze om een
stokje heen te buigen en zoowel In het mid
den als aan de uiteinden met een bamboe
touwtje te omwikkelen. De Inwerking van
het zonlicht gedurende enkele dagen ver
schaft den bast tenslotte de gewenschte zil
verwitte kleur en nadat stokjes en touwtjes
verwijderd zijn, wordt het product in kisten
verzonden.
Vermelding verdient nog, dat in de laatste
jaren naast de kinacultuur In Europeesche
handen, een inhcemsche aan het opkomen
is -- net zooals dat, hoewel op veel kleiner
schaal, het geval is bij de thee op gron
den in West-Java, indertijd aan de bevol
king toegewezen voor den verplichten ver
bouw van koffie. Een ernstige bedreiging
voor de bestaande ondernemingen vormt zij
echter niet.
DE HELDEN VAN HET WITTE
DOEK.
Nooit geproefd!
Eindelijk is er dan iemand, die nog nooit
van Greta Garbo heeft gehoord! Cecil B. de
Mille, de groote Amerikaansche regisseur,
heeft op zijn tournee door Europa in een
Duitsoh dorp een man ontmoet, wien hij vroeg
wat hij van Greta, Garbo dacht. Het antwoord
was:
„Ik heb het nooit geproefd!"
Will Rogers.
ccn Amerikaansch acteur heeft een vriend,
die aan een krant is verbonden. Deze wilde
eens een grapje met hem uithalen en schreef
daarom een groot, volkomen gefantaseerd
verhaal over zijn dure opvoeding aan de En-
geischc Universiteiten in Eton cn Oxford. De
uitwerking was verrassend. Een stroom van
brieven vol verwijten en verontwaardiging be
reikte den acteur. Sommigen schreven, dat zij
al lang geweten hadden, dat hij een Engelsch
man was. En anderen, dat hun geloof in hem
vernietigd was, omdat zij hem altijd voor een
eenvoudig cow-boy gehouden hadden!
Jammer voor Rogers. Want hij was toch
heusch een cowboy, geboren op Indiaansch
grondgebied.
Blondjes genieten de voorkeur.
In een nieuwe Metro Gldwyn Mayer film
treden onder anderen 50 meisjes op. Meer dan
drievierde van dit aantal is blond. doch.slechts
10 procent hiervan is het van nature. Zelfs
meisjes met mooi, blond haar laten het nog
uitbleekcn om hoogblond te worden.
Blondjes genieten de voorkeur.
In een nieuwe Metro Goldwyn Mayer film
treden onder andere 50 meisjes op. Meer dan
drievierde van dit aantal is blond, doch slechts
10 procent hiervan is het van nature. Zelfs
meisjes met mooi, blond haar laten het nog
uitbleeken om hoogblond te worden....
Lawrence Tibbett.
de beroemde zanger, was een farmer-zoon in
het Westen van Amerika. Altijd heeft hij
eigenlijk gezongen, zooals hij zelf zegt. Hij
verdiende zijn brood met het zingen In ker
ken, op feesten in theaters. Roem en geld wa
ren hem onverschillig, als hij maar leven en
zingen kon.
Totdat hij in moest vallen in „Falstoff" voor
een plotseling ziek geworden zanger, een jaar
of 3, 4 geleden. En van toen af was hij be
roemd. Hij ging weer naar zijn geliefd Califor
nia terug en zingt nu voor de film.
.Hij is een onverschillige vent", zegt regis
seur van Dyke, toen Lawrence weer eens een
haif uur te laat voor de opname van the Cu
ban Love Song in de studio kwam, „maar als
hij dat niet was, zou hij Lawrence Tibbett
niet zijn".
Marie Dressier.
acht haar rol in „Anna Christie" met Greta
Garbo een harer beste films. Een groote te
leurstelling voor haar was de weigering der
regisseurs om haar met Wallace Beery op te
laten treden alsJulia en Romeo!
Clara Bow
is dezer dagen in het grootste geheim te Las
Vegas met den cowboy-filmacteur Rex Bell
gehuwd. Zij gaf als leeftijd op 26 jaar, terwijl
Bell 28 jaar oud is.
Clara is weer bij de film teruggekeerd na
de onaangename geschiedenis met haar se
cretaresse, die wegens diefstal veroordeeld
werd. Toen ze zich cenige maanden geleden
terugtrok was ze blond, nu is ze weer rood
harig.
Voor beiden is dit het eerste huwelijk. Ech
ter ontkennen zij te zijn getrouwd. Toch
draagt Clar'a ccn trouwring. Bovendien be
wijzen de registers en twee getuigen, dat zij
in den echt zijn verbonden.
STALEN ZENUWEN.
Zestig jaren geleden deed de koorddanser
Blondin de wereld verstomd staan door zijn
gewaagde tochten over den Niagara water
val. Onlangs ontmoette een der medewer
kers van Tit Bits mevr. Blondin Robiolio, de
dochter vair den draad-wandelaar. Zij zei,
dat zij ongeveer 9 jaar was, toen haar va
der haar in Zuid-Amerika meedroeg over het
koord. Gewoonlijk werd zij op zijn schouders
vastgebonden, maar eens vergat hij dit en
sindsdien bleef zij ongebonden op zijn schou
ders zitten.
In Londen betaalden menschen ervoor om
met hem mee te mogen. Sommigen moesten
eerst drank gebruiken om moed te verzame
len en ook hebben jongelui wel eens baarden
aangeplakt, opdat men hen niet zou herken
nen!
Een buitenman komt op het spreekuur bij
den dokter, die hem naar zijn kwaal vraagt:
Vertel me eens, hebt ge trek in eten?
Nou, als de dokter het een of ander bij
de hand heeft
Zij (aan de piano); „Dat was Ase's Dood".
Hij: „Dat verbaast me niets".
Man (tot zijn buurman): „Ik wou, dat u
dien hond van u verkocht. Gisteren moest
mijn dochter haar zangles staken, omdat het
beest den heelen tijd huilde".
Buurman; „Dat spijt me wel. Maar uw
dochter is het eerste begonnen".
„Heb je het allernieuwste gehoord van de
vrouwen in A.?" vroeg Smit.
„Neen", zei de Bruin.
„Nou, ze hebben een Geheimen-Club ge
vormd".
De Bruin begon te lachen.
„Dat is een goeie mop", merkt hij op.
„Vrouwen kunnen immers geen geheimen be
waren!"
„Dat is de bedoeling ook niet", antwoord
de Smit. „Ze willen ze juist vertellen".
Een reeks interessante vergelijkingen tusschen verleden en heden
IX.
De visscher
Door verschil lende omstandigheden is er in
de zeevisscherij in den loop der eeuwen een
groote verandering gekomen. De oude ets
brengt duidelijk in beeld hoe het vroeger
was. Aan de kustplaatsen werd de visscherij
uitgeoefend door kleine scheepjes die in den
regel slechts enkele mijlen zeilden om aan
al de netten uit te gooien. Er was toen blijk
baar aan de kust veel visch. Zelfs zooveel,
dat het de moeite loonde om aan het strand
netten uit te werpen.
Ook Zandvoort was toen uitsluitend vis-
schersdorp. De mannen bevoeren met hun
bommen de zeer en de vrouwen trokken mot
de vischmanden op den rug naar Haarlem en
de omliggende dorpen om daar de gevangen
visch te verkoopen. Een trein of tram reed
niet, zelfs was er geen postkoets naar het nie
tige visschersdorpje. De Zandvoortsche weg
bestond ook nog niet, die is eerst ruim een
eeuw geleden aangelegd, toen Zandvoort ging
droomen eens een badplaats te zullen worden!
Het visschersbedrijf uit vroeger eeuwen
De visschersvrouwen uit de 15e, 16e, 17e en
18e eeuw trokken naar Zandvoort over het
zoogenaamde visscherspad, dat dwars door
de duinen liep en ongeveer ter hoogte van de
ontspanning „Kraantjelek" op den grooten
weg langs „Elswoud" uitkwam. Het was onge
twijfeld zwaar werk om beladen met de man
den visch door het mulle zand zijn weg te
zoeken
Ik herinner mij nog uit mijn kinderjaren,
dat de Zandvoortsche visschers, vooral de
garnalenverkoopers, nog van dit pad gebruik
maakten. Zij liepen steeds op bloote voeten.
De bommen van de Zandvoorters waren
plat van onder, omdat het daardoor mogelijk
was de scheepjes op strand te sleepen voor
den winterslaap. Men vond zulke bommen
niet alleen te Zandvoort, maar ook in Kat
wijk, Noordwijk cn Egmond.
De bommen die ter haringvangst voeren
bleven 8 a 12 weken weg. De haring werd
aan boord meteen ingezouten. Op schol en
schclvisch werd nog weinig gevischt, omdat
er geen ,s meegenomen kon worden om de
visch tc bewaren.
Omstreeks 1899, dus 33 jaar geleden,
kwam de stoomtrawler. Daardoor was het
mogelijk nog verder zee in te stoomen, wat
ook wel noodig was, omdat de visch steeds
verder weg trok. Nu ls het geen zeldzaamheid
als een trawler 2 a 3 weken van huis ls. Door
de fabricage van ijs is het mogelijk geworden
om dc gevangen visch in behoorlijken staat
in IJmuiden af te leveren.
,Een moeilijke foesfand welke men zeker zal overwinnen...."
'Van onzen Farijsohen correspondent)
Toen we, nog geen vier en twintig wur na
den terugkeer van den heer Paul Raynaud
weer bij hem zaten in zijn hooge studeerver
trek, noodiigde dc Fransche minister ons
vriendelijk uit: stelt u nu maar vragen.
Wat zijn de alge-meene indrukken welke
u van uw bezoek aan Java en Bali mee
brengt?
Dc ontvangst welke de Nederlandsche
autoriteiten me daar bereid hebben laat een
onvergetelijken indruk bij me achter. Men
lieeft me schitterend ontvangen en ik heb in
den gouiverneur-generaal Jihr. de Jonghe, dien
ik, zooals u weet, reeds persoonlijk kende,
een charmant en vriend gevonden.... Java
zelf?oen prachtig land, in alle opzich
ten. En wat Bali betreftik heb nu al
héél wat. landen gezien, maar ik aarzel geen
oogenblik om te zeggen dat dit eiland het
mooiste land van héél de wereld is.
De minister praat ons in enthousiaste be
woordingen over de prachtige Balitieesche
tempeltjes, over de rijke natuur, de sympa
thieke bewolking.
Maar behalve het schilderachtige van
ons Indië heeft nog wel iets anders u getrof
fen?
Zeker, en iik 'begrijp dat dit -van grooter
belang voor u is. Welnu, ik aarzel geen oogen
blik om u te verklaren dat ik een diepen in
druk lieb gekregen van de geweldige madht
van de Nederlandschc kolonie, dank zij haar
schitterende organisatie. U maakt op het
oogenblik in Indië moeilijke tijden door. U
wordt eveneens zwaar getroffen door de
huidige crisis, maar ik heb den indruk dat
ge u er wel bovenop zult weten tc werken.
Niet alleen omdat ge thans in uw gouverneur-
generaal den aangewezen man hebt gevonden
niet alleen omdat de Nederlanders geweldig
energiek zijn, maar ook omdat ge achter u
hebt uw hcelo koloniale beleid en beheer
die wetenschappelijke organisatie, die vooral
sedert 1905, heeft geleid tot de groote samen
werking met de bevolking. De toepassing van
die wetenschappelijke methoden zal tenslotte
de krachtigste verdediging zijn tegen de vele
moeilijkheden waarvoor men thans is komen
te staan. Ik hoef u maai- één plaats aan te
wijzen, en u zult dadelijk begrijpen, wat ik
onder wetenschappelijke methoden versta:
Buitenzorgh Plantentuin. U kunt nagaan met
welk een geweldige belangstelling ik den.
Plantentuin hob bezichtigd. Dat is de goede
methodemen neemt or prooven en past hot
in practijk toe en de eigen bevolking pro
fiteert ervan. Hier manifesteert, zich weer
eens het kenmerk van uw ras: energie.
Dit zelfde geldt niet alleen voor de cul
tures maar ook voor alle andere diensten.
Zoo b.v. uw luchtvaart. Zooals u weet heb ik
voornamelijk per vliegtuig gereisd en ik heb
dus gelegenheid gehad om uw organisatie
daar te loeren kennen. Die is prachtig cn ge
geeft u ovr volkomen rekenschap van dat
goede verbindingen een van de belangrijkste
factoren zijn in het kolonisatiewerk. Mot
groot leedwezen heb ik dan ook zoo juist het
ongeluk vernomen dat u moest treffen, met
het verlies van de Ooievaar en ik heb dan
ook dadelijk mijn condoleances gezonden,
niet alleen als 'bewindsman, maar ook als per
soonlijke vriend van uw land en de Neder
landers. Hot ls niert, alleen een waar wereld
wonder, het vliegtuigdenkt u eens aan:
wo zitten hier nu rustig to praten en nog
geen veertien dagen geleden zat ik rustig
thee te drinken in Indië.maar het brengt
de volkeren ook nader tot elkaar. Elkaar ken
nen, elkaar begrijpen, dat is onze groote taak
en door mijn bezoek aan uw gebied ben ik
nader tot diat ideaal gekomen
Wat me ook zoo heeft getroffen, dat ls
de schitterende organisatie van uw draacl-
looze verbindingen, van uw T. S. F. Ik zat in
Bandoeng, in die magnifieke moderne stad.
Het was half acht.12 uur 's middags in
Parijs. Het vaste uur waarop ik gewoonlijk
een bezoek ga brengen aan den minister
president. In gedachten zag ik hem voor me
en daar klonk helder zijn -stemop dui
zenden kilometers afstand was of we tegen
over elkaar stonden. En do heer Laval heeft
me ook zoo juist gezegd dat hij me precies
zoo had gehoord, woord voor woord. Dat is
toch ook een wereldwonder
En wat het overige betreft, de openbare
instellingen., en de cultures?
Ik heb er diepe bewondering voor. In
alles merkt men methode, niets wordt er aan
het toeval of het goed geluk overgelaten. Men
zegt wel eens: nu ja, dat is alles goed en wel
en de Nederlanders verstaan de kunst te kolo-
niseeren, maar men moet ook niet vergeten
dat ze al zooveel eeuwen in hun koloniën
zitten. Ik denk daar anders over, vind er
juist het bewijs in van d? echte Hollandser
energie. We gaan nu In enkele weken van
hier naar Ba:avia, maar de pioniers moes
ten om de Kaap heen, gevaarlijke reizen
van soms een jaar maken om er te komen,
en zij zijn het toch die, met zeer beperkte
middelen de basis hebben, gelegd.
lots anders nog wat me ten zeerste heeft
getroffen: alle bestuursambtenaren praten
ook de taal van de bevolking.
Is het waar dat u het besluit hebt ge
nomen om onherroepelijk ontslag te geven
aan die Fransche bestuursambtenaren, die
binnen de twee jaar, van niu af aan, niet de
taal van de bevolking hebben geleerd?
Minister Paul Reynaud glimlacht even.
Ja, het is waar. Ik heb er nog met de
bisschop van Saigon over gesproken, toen
ik in onze kolonie was en hij vertelde me
dat de zendelingen, die binnen een zekeren
tijd dc taal niet machtig zijn, onherroepe
lijk worden \yeggestuurd. Hot directe con
tact met de bevolking in een van de geheimen
van een goede kolonisatie en daarom nam
ik het 'besluit dit voor alle ambtenaren ver
plichtend te maken.
Mag ik u nu een vraag stellen, waarop u
zeker liefst niet zult antwoorden: hoe staat
hot met de samenwerking tusschen het
Fransche en Nederlandsö'ne overzeesche ge
bied?
Ongetwijfeld zijn we beiden voorstan
ders van deze samenwerking cn ik verheug
me dan ook zeer op het, wederzijd-sche bezoek
van onze gouverneurs. ALlc problemen zijn
voor beide kanten van belang.
Wat de bestrijding van het gevaar be
treft
Alle problemen, zei ik.
Wat is uw meening over de 'krachtige
methode om dit gevaar te bestrijden?
Ik meen, dat u tevreden bent over de
resultaten van deze methode, zoo glimlachte
hij fijntjes. En waar hij ziet dat dit diplo
matieke antwoord ons maar half voldoet,
voegt hij cr aan toe:
Kijk, we zijn niet agressief en zulks is
geenszins onze bedoeling: wc weten ons te
verdedigen als dat noodig mocht zijn. Maar
u begrijpt, dat hot me moeilijk is om daar
over in details te spreken.
Doorloopend, automatisch contact tus
schen twee bevriende landen die elkaar noodig
hebben, ziedaar hoe ik me den toestand
indenk en voorstel.
En meent u dat ook een uitwisseling
van producten noodig zal zijn
Ja, maar misschien niet in groote mate
Dit alles zal zich rustig, langs vaste banen
kunnen ontwikkelen.
Heeft Indo China ook zooveel geleden
van het ponden-verlies.
In mindere mate, maar daarentegen
werd men wel getroffen in de cultures door
het invoerverbod. Zooals trouwens ook uw
Indië.
Als ik nu al mijn indrukken van mijn be
zoek mag resumeeren: Nederlandsdh Oost-
Indië is ongetwijfeld zwaar getroffen. Maar
uw kolonie is opgebouwd uit geronde elemen
ten en oen go*d bestuurder staat aan het
roer. Daarom ben ik er zeker van, vast over
tuigd, dat ge zult overwinnen.
HENRY A. TH. LESTURGEON.
De eerste trawler die uit IJmuiden ter
visscherij ging was de .Betsy" van de reederij
Groen, ie trawler is nu nog onder den naam
„Kamperduin" bij een andere onderneming
in de vaart.
Tarwlers die op IJsland varen voor zoute
visch zijn 3 a 5 weken onderweg.
Haarlem had vroeger een vischmarkt die
van beteekenis was. Zij werd gehouden aan
het Spaarne bij dc Melkbrug, die toen Visch-
brug heette. In de 17e eeuw werd de visch
markt naar de Groote Markt overgebracht,
waar zij gedurig in beteekenis achtsr uitging,
zoodat zij nu niet veel anders is, dan een
open winkel van eenlge vischhandelaa^s.
B. en W. willen de vischmarkt sloopsn om
dat de grond uitstekend voor de verbetering
van het verkeer gebruikt kan worden, maar
de Schoonheidscommissie is er op tegen om
dc kerk te bevrijden van de daartegen gezette
kleine gebouwen.
Het kleine visscherij bedrijf zooals men dat
te Zandvoort kende, is geheel ten gronde ge
gaan. De laatste Zandvoortsche botter is als
merkwaardigheid door het gemeentebestuur
aangekocht en tentoongesteld in het wandel
park Kostverloren. Zandvoort is nu geheel
badplaats geworden. De mannen die nog als
visscher het brood verdienen varen op de
trawlers te IJmuiden.
IJmuiden, dat nog niet bestond toen Zand
voort visschersdorp was, bestaat nu voor een
zeer groot deel van de visscherij. De groote
visschershaven ls modern ingericht met zijn
groote door het rijk gestichte vischhallen. Te
betreuren is, dat de visscherij thans een
crisis, doormaakt, waardood het grootste deel
der trawlers opgelegd ls, waardoor honder
den visscherlieden tot werkloosheid gedoemd
zijn. Er is een staatscommissie benoemd om
een onderzoek in te stellen naar de mogelijk
heid om het visscherijbedrijf weer tot nieuwen
bloei te brengen. IJmuiden verlangt sterk naar
een succesvol resultaat van die bemoeiingen.
Wij hoorden verluiden, dat er naar ge
streefd moet worden om de visscherij nog
meer te volmaken. De trawlers die thans in de
vaart zijn moeten nog te klein zijn om loo-
nende resultaten op te leveren. De toekomst
ls zoo werd ons door een ingewijde verze
kerd aan den grooten motortrawler, die
naar dc modernste eischen ingericht is. De
visch moet dadelijk als zij gevangen is aan
boord verwerkt worden tot filé en daarna
verpakt in doozen in de koelkamers opgesla
gen worden, zoodat zij, dadelijk als de boot
in de haven aankomt, in koelwagens verzon
den kan worden naar het binnen- en buiten
land. Nu gaat de visch die in het ruim ge
gooid wordt en alleen door wat ijs tegen be
derf beschermd wordt,, niet in de allerbeste
conditie naar de markt, terwijl de visch tij
dens het vervoer nog meer achteruitgaat. Als
zoo zei onze zegsman de stedeling de
visch eens op tafel ki-eeg zooals zij met die
technische hulpmiddelen te leveren is, dan
zou er veel meer visch gegeten worden. Nu is
het visscherijbedrijf te IJmuiden hoofdzake
lijk ingericht voor de export naar het buiten
land, maar als meer aandacht gewijd zou
worden aan de distributie naar het binnen
land, zou IJmuiden voor een belangrijk deel
al kunnejj bestaan van de afneming in het
binnenland.
Wij kregen den indruk, dat de bedoelde rijks
commissie niet alleen haar aandacht wijdt aan
de inrichting van de schepen, maar ook aan
de distributie van de visch in ons eigen land.
Gaat het in de toekomst den kant uit zoo
als wij hierboven schetsten, dan zal de bewer
king van de visch, die nu in IJmuiden ge
schiedt, in het vervolg voor een groot deel aan
boord plaats hebben. Maar de menschen die
daarmede nu in IJmuiden het brood verdie
nen. zullen dan op de groote motor-trawlers
moeten meevaren. De echte IJmuidcnaar is
evenwel niet bang voor de zee.
Een kijkje in de visschershaven te IJmuiden.
SNELKUIKENS.
Een poosje geleden heeft een EngeLsch bio
loog uitgevonden, dat een kuiken veel vlug
ger uit het ei komt als de eieren onder hoogen
druk staan. Hij nam proeven met kikkerrit,
wat in normale omstandigheden 10 dagen
vereischt, om uit te komen, en deze tijd werd
aanmerkelijk gereduceerd, lezen we in Tit
Bits.
Toen probeerde hij het met kippeneieren.
Zij werden geplaatst in speciaal gebouwde sta
len cylinders en een hooge druk kon hierin
uitgeoefend worden. De onderzoekers waren
bang, dat de eierschalen onder den druk zou
den barsten, doch tot hun verrassing gebeur
de dit niet.
De experimenten wezen uit, dat de kuikens
tienmaal zoo snel uitkwamen dan anders. Men
hoopt in de toekomst de eieren in 24 uur uit te
kunnen broeden.
I-Iet wonderlijke van deze methode is, dat
deze „snelkuikens" eerst moeten worden ge
wend aan den normalen druk in speciale ka
mers, zooals duikers, wanneer zij uit groote
diepten weer boven water komen.
DE GROOTSTE BOOM.
De grootste boom ter wereld staat in het na
tionale park in Amerika. Op zijn minst is deze
boom 5000 jaren oud.
Het was al een reus van een boom, toen
onze over-over- enz. grootvaders him kleeding
van de huiden van allerlei soorten dieren
maakten. Zes duizend jaren brengen ons te
rug tot de oudste menschelijke beschaving in
Egypte en Assyrië, schrijft Tit Bits.
Pc boom is meer dan 90 M. hoog. terwijl de
omvang viak boven den grond 30 M. bedraagt.
Een van de takken heeft een diameter van 2
Meter.
