CHIEF
i WHIP
Hollandia Water
H.D. PUZZLES
Ga over op
CHIEF WHIP.'
PUZZLE No. 8
Radiomuziek der week.
EEN VOORBESPREKING
Zuivere tabak vereischt
zuiver sigarettenpapier!
VIRGINIA
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 12 DECEMBER 1931
TWEEDE BLAD.
OPLOSSING PUZZLE No. 7
AARDRIJKSKUNDIGE PUZZLE.
I. Den Helder, N.-Holland
2. Woerden, Z.-Holland.
3. Barneveld, Gelderland.
4. Coevorden, Drente.
5. Buitenpost, Friesland.
6. Oldehove, Groningen.
7. Dedemsvaart, Overijsel.
8. Wemeldinge, Zeeland.
9. Valkenburg, Limburg.
10. Rosendaal, N.-Brabant.
11. IJselstein, Utrecht.
De prijzen werden als volgt toegekend:
w. VAN ZANTEN, Van het Hofstraat 141.
f 7.50
R. F. KEMPER, Gr. Houtstraat 95 B rood,
f 2.50
H. SLINGS, Melklaan 98, Velsen (Noord.)
f 2.50
M G. VAN BALLEGOYEN, Schulpweg no. 9.
Aerdenhout.
f 2.50
J. G. STAM DE JONGE, Slachthuisstraat
33 zw.
f 2.50
E. MARRéE, Vergierdeweg 109.
f 2.50
X, DE GROOTE GEBEURTENIS.
De hoofdletters A, B, C enz. stellen ieder een
woord voor, waarvan de beteekenis hieronder
gegeven is:
A is een strijdmiddel
B is een huisdier
C is een afgekorte meisjesnaam
D is een muzieknoot.
E is een boomsoort.
F is een tijdelijk verblijf.
G is een ander woord voor voorwerp.
(A s) beteekcnt. dat uit het gevonden
woord de s moet worden weggelaten.
B h d 4- t> beteekent, dat uit het ge
vonden woord de h en de d moeten worden
weggelaten, en de t moet worden toegevoegd.
De samenvoeging van hetgeen men verkrijgt
moet zoodanig geschieden, dat het gevraagde
woord X ontstaat. X is een belangrijke ge
beurtenis die in 1932 zal plaats vinden.
(A s)
(D e)
<B h d t) (C r) -f
(E—i) (F—t) (G d) X.
Oplossingen, verzonden in gesloten couvert,
waarop vermeld „Puzzle-rubriek" moeten
uiterlijk Maandagavond a.s. in ons bezit zijn.
Bij dc oplossing moet onderstaand formu
lier worden ingezonden, uitgeknipt en duide
lijk leesbaar ingevuld. Bij ieder formulier
mag slechts één oplossing worden ingezonden.
Voegt men er meer bij, dan moeten wij
ze alle van het mededingen naar de uitge
loofde prijzen uitsluiten.
Hier het formulier:
H.D. PUZZLE
No. 8
Adres:
Naam inzender:
14 Deccmiber 1931.
Voor goede oplossingen loven wij uit:
een Eersten prijs van 7.50
Vijf premies van 2.50 elk.
Zijn er meer goede oplossingen dan het
aantal prijzen, dan zullen deze bij loting
worden toegekend.
De namen van de prijswinners zullen wij
in ons nummer van den volgenden Zaterdag
(19 December! publiceeren.
Er bestaat geen beroep op dc genomen be
slissingen.
Correspondentie er over kan niet worden
gevoerd.
Alle oplossingen moeten bezorgd of per
post gezonden worden aan onze bureaux,
Groote Houtstraat 93.
Van onvoldoende gefrankeerde brieven
wordt geen nota genomen.
LETTEREN EN KUNST
BEELDENDE KUNST.
TENTOONSTELLING VAN SCHILDERIJEN
DOOR VAN DER COLK BIJ DE BOIS.
De Haarlemmer W. A. van der Colk heeft
éen tentoonstelling van zijn laatste werken bij
De Bois; velen hier ter stede zullen van hem
al eens wat gezien hebben, al was hij, meen
ik, op de expositie van Haarlemsche schilders
die van den zomer in het Frans Halsmuseum is
gehouden, niet vertegenwoordigd.
Hij oefent een der voor deze streek
meest typische beroepen uit: hij is tuinier van
zijn vak en een 12-tal jaren geleden werd hem
zijn neiging te sterk, greep hij naar palet en
penseel en ging in zijn vrijen tijd schilderen.
Spoedig bleek al, dat zijn werken ver boven
het dilettantisme uitgingen en menige ten
toonstelling heeft dat bewezen .Bloemencultuur
en schilderkunst, in één persoon vereenigd!
Kan het Haarlemscher? Een zeldzaam com
plot van de Muzen met Mercurius. In onze tij
den van bezuiniging zijn wij er aan gewend
geraakt vele ambten en bezigheden in den-
zelfden persoon vereenigd te zien; daarom zal
misschien menigeen dit bijzondere feit achte
loos voorbijzien. Ten onrechte!
De wetenschap, dat hij in het landelijk ho
veniersbedrijf bezig is, doet ons inderdaad zijn
kunst beter begrijpen: uit alles spreekt zijn
innig contact met de natuur, zijn liefde voor
planten en bloemen. En in onze gecompliceer
de tijden gaat er van zijn werken dan ook
een weldadige eenvoud uit, omdat zij alle,
zonder uitzondering oprecht en eerlijk zijn.
Er is nergens gezocht naar verwikkelingen,
naar bizarre effecten. Van der Colk's gezonde
visie kent geen complicaties. Hij bemint zijn
bloemen, en kent ze; hooge lyriek weet hij
niet te geven, maar hij zoekt er ook niet naar.
En dat is al een verdienste in onze dagen,
waarin een wilde jacht naar originaliteit de
kunstenaars tot de meest dwaze sprongen ver
leidt. Ieder kan de bekoring en de stille schoon
heid ondergaan van een Aronskelk in zijn stil
leven van deze bloemen (no. 1). Met een liefde
vol oog zijn ze aangekeken, het uiterlijk ka
rakter is goed begrepen. Hetzelfde valt op te
merken van zijn witte roozeh, zoo sprekend
tegen den donkeren achtergrond gezet (No. 2)
Twee frissche. fleurige stillevens van pom
poenen en appelen zijn de Nos. 6 en 7: de
plastiek der groote. bolle vruchten en de rijke
kleurwaarden heeft hij voor ieder begrijpelijk,
in allen eenvoud uitgebeeld.
Een dergelijke naieviteit voelt men in een
interieur, een blik in een gang met gewelven
(No. 141. waaruit zijn simpel genoegen spreekt
in de lichtval en in de nuances van wit en
grijs, die het op de muren toovert. In dit schil
derijtje bereikt hij zelfs een gave stemming
van ingetogen stilte. Een waardig pendant er
voor is No. 13. een kijkje op een van boven
belichte wenteltrap.
Wat hij ons van zijne indrukken van zo-
mersche dagen buiten te vertellen heeft, is
even eenvoudig en oprecht, maar tevens vol
blijde ontroeringen. No. 17 is getiteld ,.De
Houtrakpolder": er staat, ten overvloede onder
de signatuur ..Zomer 1931". Ik schrijf ten over
vloede. omdat alles in dit schilderij zomer
ademt; de rijpe korenvelden, de frisch groene
gewassen er naast, het is alles door een weel
derige zon beschenen. Op 15 en 16 staan de
korenschoven gerijd; 22 verplaatst ons in de
zanderijen, waar het eveneens heeïlijk zo
mert.
Zonder groote krachtsontplooiingen te be
reiken, blijft van der Colk ons sympathiek,
omdat zijn werk niets gezochts heeft en steeds
getuigt van oprechte gevoelens tegenover de
natuur, die met kennis van zaken worden
voorgedragen.
M. J. SCHRETLEN.
door KAREL DE JONG.
Woensdag 16 Dec. zal het tien jaar geleden
zijn dat Camille Saint-Saëns overleed. De tij
ding van zijn heengaan kwam toen eigenlijk
zeer onverwacht, want ondanks zijn hoogen
leeftijd (Saint-Saëns was in 1835 geboren)
had men niet vernomen dat hij ziek was.
Bovendien was de grijze componist in zijn
latere levensjaren meermalen voor geruimen
tijd van het tooneel verdwenen. Hij vierde dan
zijn reislust bot, ging naar Afrika en liet soms
maandenlang niets van zich hooren. Men
heeft toen wel eens gedacht dat hem in een
of ander binnenland iets overkomen was en
men hem dus nimmer terug zou zien, totdat
de oude heer plotseling weer opdook, en niets
van zijn vitaliteit bleek verloren te hebben.
Op 6 Aug. 1921 organiseerde hij nog een con
cert in het Casino te Dieppe, waar de 86-jarige
meester zeven klaviersoli speelde: het was zijn
afscheidsconcert als virtuoos, en na den da
verenden byval der hoorders sprak de onver
moeibare grijsaard eenvoudig weg: ..Vijf en
zeventig jaren geleden speelde ik voor 't eerst
in 't openbaar, heden heb ik voor 't laatst ge
speeld". Daarna leidde hij nog te Béziers de
repetities van „Antigouc"; het was zijn af
scheid als dirigent. Drukke weken volgden nog
te Parijs, waar zijn „Ascanio" voor de Opéra
ingestudeerd werd; op 9 Nov. had de première
plaats. Om wat rust te genieten begaf Saint-
Saëns zich kort daarna naar Algiers, waar hij
4 Dec. in het Hotel de l'Oasis zijn intrek nam.
Hier orkestreerde hij een paar vroegere wer
ken en de gedachte aan nieuwe hield hem nog
bezig. Vrijdag 16 Dec. 1921 kwam plotseling
het einde. Dien dag had hij kalm doorge
bracht, wat gewerkt, gelezen en zelfs eenige
aria's van Verdi gezongen; hij was op den ge
wonen tijd gaan rusten, toen hij, om 10 uur
's avonds, door een benauwdheid werd over
vallen. Alle bemoeiingen van zijn trouwen
bediende bleken vergeefsch: om half elf ont
sliep de man, wiens groene ouderdom even
opmerkelijk cn vruchtbaar was als die van den
door hem bewonderden Verdi. Saint-Saëns is
lang een der leidende figuren in het Fransche
muzikale leven geweest, hoewel zijn persoon
lijkheid en zijn kunst meer naar het verleden
dan naar de toekomst georienteerd waren.
Gratie, geest en verve kenmerken zijn com
posities: een diepere toon wordt er slechts
zelden in getroffen. Virtuoos was hy op het
klavier, op het orgel (St. Saens was langen tijd
organist der Madeleine-kerk te Parijs) en op
het gebied der compositie.
Aan zijn nagedachtenis wordt het Woens
dagavondconcert te Huizen gewijd. De „Suite
algérienne", hoewel als op. 60 in veel vroeger
tijd verschenen, herdenkt treffend zijn laat
ste verblijf. Deze Suite bestaat uit 4 deelen: I
Molto Allegro. C maj.; II Allegretto non trop-
po, D maj.: III Allegretto quasi Andante, A.
maj.; TV Allegro giocosa, C maj. Het tweede en
derde deel bevatten Afrikaansche melodieën,
zij dragen resp. de opschriften „Moorsche
Rhapsodië" en „Avondmijmering te Blidah".
Het succes dezer geo- en ethno-grafische mu
ziek heeft destijds vele andere componisten
geprikkeld en een stroom concurreerende
suites ten gevolge gehad; we noemen in dit
verband slechts Massenet, Lalo cn Charpen
tier.
Het tweede pianoconcert van SaintSaëns
(op. 22) komt deze week niet minder dan drie
maal in de radioomroep voor. misschien ook
al om herdenkingsredenen. Warschau brengt
het Zondag, Straatsburg Dinsdag, Midland
Reg. Vrijdag. Het is van zijn vijf concerten
wel het meest gespeelde: een compromis tus-
schen Bach- cn Mendelssohn-vercering. Te
Straatsburg zal het gespeeld worden door
Paul Layonnet, van wien ik het vroeger eens
in vlekkelooze en brillante vertolking hoorde.
Deze pianist zal daarna het weinig gespeelde
poème symphonie „Les Djiuns' van César
Franck voordragen. Dit werkje is door het
gelijknamige gedicht van Victor Hugo ge
ïnspireerdhet is echter geen programmamu
ziek in engeren zin. Ik zelf speelde het voor
het eerst te Haarlem in het begin van dit
jaar met van Beinum en de H. O. V.
Het concertgebouw brengt Zondag het in
Beethovens oeuvre tamelijk onbeteekende
pianoconcert op. 15 (chronologisch eigenlijk
het tweede) tusschen de machtige Coriolau-
Ouverture en de geweldige Vijfde Symphonie.
Een speelsch lammetje tusschen twee kracht
figuren. Het is heel aardig, maar het schijnt
me alleen vrij overbodig om daarvoor dure
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN i 60 Cu. per regtl
- Hl!
Alleen het zuiverste sigaretten
papierspeciaal gefabriceerd
komt in aanmerking voor
CHIEF WHIP teneinde de
100 kwaliteit en het aroma
dezer sigaret te verzekeren.
Beter sigarettenpapier is niet
verkrijgbaar en geen artikel
wordt scherper en regelmatiger
op zuiverheid gecontroleerd.
De Beste voor Uw Gezondheid!
LONDON
solisten uit het buitenland te engageeren. Van
het lammetje is toch geen volwassen schaap,
laat staan een leeuw of adelaar te fabriceeren.
Het overige moet ik in vogelvlucht voor
bijgaan. Honegger's „Judith" Zondag te Brus
sel: belangwekkend pendant van zijn ,.Roi
David". Beethovens cellosonates no. 1 en no.
4 Maandag terzelfde plaatse intéressante ge
legenheid voor vergelijking van de breedspra
kige conccrteerende stijl van zijn op. 5 en de
bij alle fantastische vrijheid gedrongen en
tot in het uiterste geconcentreerde bouw
van zijn op. 102. Twintig jaren ontwikkeling
liggen tuschen beide werkers. Daventry zendt
de Engelsche Suites van Bach uit; van de
Fransche onderscheiden zich deze door de
aanwezigheid van een Prélude vóór de Alle
mande. Vrijdag te Heilsberg: een ..Lyrische
symphonie in 7 Gasange" voor orkest, so
praan en baryton. een werk waarmee de com
ponist Al. Zevlinsky zoo op het oog een tegen
hanger van Mahler's „Das Lied von der
Erde" in het leven geroepen heeft. Het is een
première, en ik weet er niets van af, maar
de titel noodigt tot luisteren. Evenzoo die
van de Vrijdagavond-uitzending van Bero-
münster: Brahms vertoefde gaarne in Thun
en bracht daar meermalen een gelukkigen tijd
door, die zich in zijn daar geschreven wer
ken afspiegelt. Dc componist Ernst Toch, die
onder de modernen nog al van zich doet
spreken, komt Vrijdag te Wccncn persoonlijk,
en Zaterdag te Kalundborg door een werk
voor blaasorkest voor de microfoon. Zater
dag brengt Langenberg een „Weihnachts-
Sonatine van Basoni, een der vijf sonatines,
die geen van alle kerstindrukken van vrede
en geluk schenken.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
a 60 Cts. per regel.
Het gezondste Tafelwatcr (Ncderl. Bron)
Verkrijgbaar
fa. P. BAGGERMAN
SPAARNE 114 TEL. 10116
GELD VOOR \VZ%.
EEN LEENING VAN 100.000.— AAN DE
GEMEENTE HAARLEM.
De Levensverzekering-Maatschappij opge
richt in 1863 door het N.O.G. te Amsterdam
heeft zich bereid verklaa-td aan deze ge
meente een bedrag van f 100.000 ter leen
te verstrekken op onderhandsche schuldbe
kentenis tegen een rente van 4 1,2 pet. per
jaar. De aflossing op deze leening zal in 40
jaar geschieden. Met de Commissie van bij
stand in. het beheer der gemeente-financiën
zijn B. en W. van meening, dat deze aan
bieding moet worden aanvaard.
BIJZONDERE SAMENKOMST IN DE
GROOTE KERK.
Zooals wij reeds gemeld hebben heeft
Maandag 14 December a.s. in de Groote
Kerk een bijzondere samenkomst plaats, met
het oog op de tijdsomstandigheden.
Onlangs is hier ter stede n.l. een vereeni-
ging van predikanten van verschillende
richting gesticht, welke is voortgekomen uit
hetb esef dat, vooral in den tegenwoordigen
tijend, samenwerking noodig is.
Het eerste openbaar optreden van de ver-
eeniging is het beleggen van deze samen
komst. die vooral ten doel heeft d i e men-
schen te bereiken, welke gewoonlijk geen
kerken bezoeken.
Sprekers van verschillende richting zullen
Maandagavond het woord voeren cn de op
brengst der collecte wordt afgestaan aan
een openbaar fonds, waaruit steun wordt
verleend aan dc slachtoffers van dc tijds
omstandigheden.
GEMEENTERAAD
Er wordt een vergadering van den Raad
der gemeente Haarlem gehouden op Woens
dag, 16 December 1931 des namiddags ten
1 30 ure, in de Statenzaal (Prinsenhof)
Aan de orde zal worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen stukken
(liggen ter inzage).
Verzoekschrift Ir. A. ten Have om ontslag
als tijd. leeraar gem. avondschool voor Nij-
v erh e idson d erw ij s
Alsvoren Mej. A W. Kersbergen om ont
slag als leerares Middelbare School voor
meisjes met 5-jarigen cursus
2. Balans, enz. 1930:
a. Woningstichting „Het Oosten".
b Coop. Woningverecniging „Eigen Wo
ning",
c. R. K. Woningbouwvereeniging ,Bt. Jo
zef" G. A.
d. Woningbouwvereeniging „Bloem end aal"
e. Woningbouwvereeniging „Zorgvliet"
f. Woningbouwvereeniging „De Voorzorg"
g. Woningbouwvereeniging „Luctor et
Emergo".
3. Bcgrootingen 1932 woningbouwvereni
gingen en stichtingen
4. Rekening der gemeente over 1930
5. Tijdelijk op te nemen kasgeld in 1932.
6. Aangaan geldleening Levensverzekering
Maatschappij opgericht door het Ned. On
derwijzers Genootschap.
7. Aanvulling A'gemeenc Politieverorde
ning (Parkeeren) met amendement Mevr.
Mr. Scheitema.
8. Wijziging verordening heffing belasting
gebruik gemeentegrond en water.
9. Onteigening perceel Rozenstraat 4
10. Vernieuwing afscheiding aan de Span
jaard si aan.
a. Obistraat (Jansen en Moens)
b. Centaurusstraat. (C. P. Laan).
11. Verkoop grond:
c. Nagtzaamstraat (H. Watzema).
d. Perseusstraat (N.V. Expl- Mij. v. Onroe
rende goederen v.h. Hüneker en Joosten)
(e. Rijksstraatweg (N.V. „Persevero")
f Van Zeggelenstraat (NV. ((Persevero")
12. Beroepsschrift H. W. Vink tegen wei
gering vergunning verbouw Rijksstraat
weg 408.
13. Toekenning bijdrage kosten verbouw
Fonteinlaan 1 (voorin. Buiten Sociëteit)
14. Aankoop grond:
a. Brouwersvaart bouw transformatorsta
tion.
b. Rozenstraat nabij Kenaupark, enz. ver
betering verkeerstoestand.
c. Linnaeuslaan hoek Oosterhoutlaan, enz.
15. Aankoop gronden nabij Rijksstraatweg
(S. v. d. Fange).
16. Uitbreidingsplan „Zuid-West" details
3—6, 8—11 en 13.
17. Verzoekschrift Ned. R.K. Bond van
Overheidspersoneel „St. Paulus" en den Ned.
Chr. Bond van Personeel in publieken dienst
tot toekenning gratificatie van enkele werk-
18. Verlecnen medewerking aanschaffing
projectielantaarn St. Veronicaschool.
19. Beschikbaarstelling schoolruimte Ver.
„Oranje Nassau-Instituut"
20. Uitgifte in erfpacht grond Frederiks-
park enz. a. cl. Afd. Haarlem van de N.V. „de
Sportfondsen"
21. Opheffing school voor gewoon Lager
Onderwijs No. 9 (Tempcliersstraat)
22. Schoolgeldreclames.
23. Benoeming:
a. curator Gymnasium.
b. leeraar Gem. Lyceum
c. tijd. leeraar Gem. Avondschool v. Nij
verheidsonderwijs.
d. onderwijzeres school Voorbereidend
Lager Onderwijs No. 1 (Jansstraat)
e. Alsvoren No. 7 (Berkenstraat.
BEKRONINGEN.
Op de Internatioiale Tentoonstelling van
Ornithophilia te Utrecht behaalde onze stad
genoot de heer K. v. Dijk met zijn inzending
van 6 zilverkonijnen 4 eerste. 2 tweede, 2
ecrc-prijzen. benevens don Ornithophiliabe-
kcr voor cc beste inzending zilverkonijnen.
VROEGERE „CONTRACT".
ARBEIDERS VAN SCHOTEN.
VERZOEK OM EEN GRATIFICATIE.
Dc Ned. R.K. Bond van Overheidspersoneel
St. Paulus en de Ned. Chr. Bond van Perso
neel in Publieken Dienst, deelen aan den
raad mede. dat oen drietal arbeiders, A. A.
de Grauw. Th. Konijn cn H. Bosman, gedu
rende respectievelijk 7 Jaar cn 3 maanden. 3
jaar en 9 maanden. 8 jaar. op arbeids
contract werkzaam zijn geweest, in dienst der
voormalige gemeente Schoten. (Zij zijn na de
annexatie overgegaan in dienst der gemeente
Haarlem, de Grauw 4 jaar cn 3 maanden.
Konijn 5 jaar en 11 maanden, Bosman 2
jaar).
Daarna werd hen wegens het bereiken van
den 65-jarigen leeftijd eervol ontslag ver
leend.
Zij konden. a'..s gevolg van hun werkzaam
zijn ..op contract" bij de voormalige gemeente
Schoten, geen pensioen-aanspraken ontlecnen
aan de Pensioenwet 1922.
De organisaties meenen. dat hier voor de
gemeente Haarlem aanleiding aanwezig ge
acht nuig worden aan genoemde werklieden
een gratificatie toe te kennen.
B. en W. deelen mode, dat Indertijd reeds
een zelfde verzoek van een anderen werk
man afgewezen is. Daartoe was geadviseerd
door de raadscommissie voor arbeids- cn
pensioenzaken. B. en W. hadden zich met dat
advies vereenigd mede op grond van de con
sequenties die aan het geven van een grati-
Daarom stellen B. on W. den raad voor ook
ficatle zouden vastzitten,
op deze nieuwe verzoeken afwijzend te be
schikken
ONDERWIJS.
B. en W. stellen voor mej. J. M. Damen
te benoemen tot onderwijzeres aan de School
voor Voorbereidend lager onderwijs No. 7
(Becrkenstraat 60).
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inz-.ndcr niet
teruggegeven.
DE BLOEMENDAALSCHE
KWEEKERIJ.
Voor eenige dagen vernam ik dat een dezer
dagen een voorstel in den Bloemendaalschen
raad zal behandeld worden, om dc palmen
en andere exotische planten te verkoopen,
omdat de verzorging cn het overwinteren
van die planten te kostbaar is.
Ik zou het zeer betreuren indien werkelijk
tot verkoop zou worden besloten.
Die mooie palmen en kassen opruimen,
waarvan jaarlijks tallooze wandelaars. Bloe
mendalers en niet-Bloemendalers, genieten.
Die dit jaar nog bezocht werden door 8000
bezoekers. Die geregeld bezocht worden door
groepen scholleren. Zou door die pa'men en
kassen op te ruimen uit bezuiniging, de zui
nigheid de wijsheid niet bedriegen?
Ik ben er van overtuigd, dat vele Bloemen
dalers en niet-Bloemendalers het zeer zouden
betreuren, indien tot verkoop van de palmen
zou besloten worden.
U, Mijnheer de Redacteur, beleefd dankend
voor de opname.
Hoogachtend,
„Een Natuurvrind",