HAARLEM'S DACBIAD
UIT DE OMSTREKEN
HEEMSTEDE
RAADSVERGADERING
Dc Werkloosheidscommissic uit
gebreid. AJgemeene beschouwin
gen over de gemeentcbegrooting.
Dc hegrootingen der bedrijven
afgehandeld.
Vergane ruig van den Raad der gemeente
Heemstede op Donderdagmiddag en -avond
onder leiding van den burgemeester. Jhr. J.
P. W. van Doorn.
Ingekomen stukken/
Ingekomen is een voorloopig rapport van
26 Januari 1932 inzake de zoogenaamde dub-
belwoning.
Hert zal tor inzage voor de raadsleden wor
den gelegd.
Werkloosheidscommissic.
Aan de orde komt de benoeming als
aanvulling van twee leden der Werkloos-
heidscommissie
De heer Van Unen (V.B.) stelt aanhou
ding voor. Spr. is het nog niet geheel met
zichzelf over eenige der voorgedragen perso
nen eens.
De heer VanderErf RJC.) zegt, dat de
R.K. fractie bereid was tot samenwerking,
maar na hetgeen door de Msb. is overgeno
men uit ,X>e Sociaal-Democraat" (een artikel
van het raadslid Disselkoen) betwijfelt spr:
of samenwerking met de S.D.A.P. nog wel
mogelijk is. Spr. leest- het artikel voor.
Het voorstel van den heer Van Unen
wordt niet ondersteund.
De heer Di ss elk oen (SJD.A.P.) zal r-__
den heer Van der Erf bij de behandeling
der begrooting beantwoorden.
De heer Van der Erf (R.K.) vraagt een
verklaring van den heer Dissolkoen.
De heer Dissel koen (S-D.A-P.) neemt
geen woord van zijn artikel terug. Wanneer
de arbeidersbelangen niet gediend worden, is
geen samenwerking mogelijk.
Er wordt tot stemming overgegaan.
Benoemd worden: tot- lid-werkgever de
heer H. Klaassen en tot Ld-werknemer cie
heer P. K. de Vries.
Hamerstukken.
Zonderhoofdehjke stemming worden aan
genomen de in dit blad vermelde voorstel
len inzake: vaststelling van de rente van aan
de gemeentebedrijven verstrekt kapitaal;
pensionneering der wethouders; vaststelling
der rooilijn van den Binnenweg van de IJze
ren Brug tot de Kastanjelaan; wijziging der
rekening-courant overeenkomst.
DE BEGROOTING.
Overgegaan wordt tot behandeling der be
groeting.
Algemecnc beschouwingen.
De heer Van Unen (VJB.) zegt. dat over
2 punten die met de annexatie in verband
staan, nog steeds geen beslissing is genomen
door de autoriteiten. Als zakenman vindt spr.
dit absurd. In ieder geval cischte de begroo
ting van Heemstede dc grootste voorzichtig
heid en soberheid. Gelukkig is het financieel
beheer van Heemstede altijd zeer voor
zichtig geweest.
De heer Disselkoen (S.DAP.) merkt
op, dat het rechtsche college van B. en W.
niét steunt op de feitelijke verhoudingen in
Raad of bevolking. Spr. herinnert aan liet
rapport der financieele commissie, waarin
een aanval wordt gedaan op het onderwijs,
speciaal het Katholieke onderwijs. Maar toch
werkt- de R. K. fractie liever samen met de
A R. dan met de S.D.AP. Voor de A.R. kwam
in den Raad de heer Van den Heuvel, als de
sterke man, maar van diens stevige actie is
nog niets gebleken. Hij „huppelt vroolijk en
zoetjes achter Dr. Droog aan". De heer Van
den Heuvel dient een negatieve en bcüioud-
zicke politiek.
De S.D-A.P. zal daartegenover positieve po
litiek stellen,
Spr. behandelt de zorg voor de werkloozen.
Het zwaartepunt daarbij moet niet zijn steun
in geld. maar verschaffing van work. De
—twee objecten daarvoor te Heemstede gaan
zoo snel voort, dat het einde bijna al te zien
is. Er moet nog veel meer werkgelegenheid
komen. Waar zijn dc plannen van B. en W
Uit de begrooting blijkt daarvan zeer weinig.
Ook voor dc kleine middenstanders, nering
doenden moet iets gedaan worden. En wel in
den vorm van verlaging der tarieven van de
bedrijven.
Ten opzichte van de financiën, doen B. cn
W. erg somber, maar Heemstede is toch zeker
in staat, te doen wat noodig is. Spr. vraagt of
het geen tijd is. over te gaan tot consolidatie
van een deel van de vlottende schuld. En
hoe denken B. en W. over uitgifte van obli
gaties op de groote markt? In ieder geval oc-
hoeven allerlei sociale voorzieningen niet ge
stagneerd te worden. Zwemvijver en Bad
huis moeten in rochtstrcoksch gemeen lebe
heer kc-mcn. De bedrijven zijn te Heemstede
wel wat al te veel gebruikt als melkkoetjes.
Dc bedrijven hebben ook abnormaal hooge
exploitatiekosten. Spr. vraagt den wethou
der aan de verliesposten bij de bedrijven bij
zondere aandacht te wijden en acht het
voorts een groot bezwaar dat geen soc.-demo
craat zitting heeft in de commissie voor het
grondbedrijf. Misschien wil een der andere
fracties aan dc S.D.A.P. een plaats in die
commissie afstaan. Overigens heef: cle S. D.
A. P. in geen enkele commissie zitting, ze.fs
niet In de stcmbureaux. Aan den heer Van
der Erf zegt spr. dat wanneer andere fracties
dc arbeidersbelangen willen behartigen, de
S.DA.P. zeer zeker bereid is tot samenwer
king op ander gebied, anders niet.
Is verder invoering van erfpacht niet ge-
wenscht, vooral met het oog op het tegen
gaan van grondspeculatie? Aankoop van
grond, vooral bij primaire wegen, heeft op te
kleine schaal plaats gehad.
Spr. heeft in het bijzonder het oog op de
gronden tusschen de Heemsteedsche Dreef en
het kanaal. Den aanval in het rapport der
financieele commissie op het openbaar on
derwijs acht spr. zeer ernstig. Hoe staat het
met het openbaar voorbereidend onder
wijs in Heemstede? Zijn er ook plannen voor
het stichten van een openbare lagere school
in dc buurt van de Zanivoortschelaan?
Voorts vraagt de heer Disseik-er, inllchtin-
gen over de schooivoeding: deze mag niet
worden losgemaakt van de scholen.
Tenslotte de subsidies. De gemeente zou.
in plaats van allerlei kleine subsidies te geven
VRIJDAG 29 JANUARI 1932
BLAD
beter doen een flink gebouw voor het vereeni-
gingsleven te stichten in het centrum der
gemeente. Dit zou ook een goede werkver
schaffing zijn. In dit verband wijst spr. op
den meer dan hopeloozen toestand van het
Raadhuisplein. Hier zou plaats te maken
zijn voor een flink gebouw. De gemeente moet
meer doen, om meer ingezetenen in Heem
stede te krijgen. Met een goede locale auto-
busv^rbmding wachte men ook nier te lang.
Den heer Van der Erf (R.k.i verheugt
het dat B. en W. niet met bijzondere be
zuinigingsmaatregelen hebben behoeven te
komen cm de begrooting sluitend te maken.
Voor gas- en electriciteitslevering zou. meent
spr. verlaging der tarieven mogelijk zijn.
Spr. vindt dat de benoemingsbevoegdheid te
veel aan B en W. wordt- overgelaten. Zijn B.
en W. verder bereid de gemeente de finan
cieele gevolgen te deen dragen van woning
bouw?
Wanneer de soc.-dean fractie zou doorgaan
op de wijze als door den- heer Disselkoen om
schreven is in ,Dc Sociaal-Democraat" (in
welk artikel obstructie wordt aanbevolen als
middel cm de aandacht te vestigen op wal de
S.D.A.P, doet en de tegenstanders wei
geren. zou de R K. fracties ook nie:
het democratisch deel daarvan met de
soc-dom. fractie kunnen samenwerken
Dc heer Vring iVrijz.i spreekt de huop
uit, dat er in de toekomst een linksche -wet
houder in Heemstede zal komen, al heeft spr.
overigens geen bezwaar tegen liet zittend col
lege. Spr. pleit voor volkshuisvesting en zal
zich krachtig verzetten tegen alle aanslagen
op het volksonderwijs.
De heer De Boer (R.K.) vraagt waar hei
met de werkloozcnzorg in Heemstede heen
moet,. Er moet gezorgd worden voor de
Heem steedse he werkloozen, maar
komen steeds meer werkloozen naar Heem
stede.
De heer Van der Linden (RJRL) zegt.
niet te gevoelen voor schöolvceding. De voe
ding der kinderen behoort tct de oudertaak.
Spr. zegt verder toe dat zijn partij alles zal
doen. om haar menschen van de straat te
houden.
De heer Van den Heuvel (R.K.) zegt,
dat het college van B. en W. zijn volkomen
vertrouwen heeft, Heemstede is een rechtsche
gemeente en vordert dus een rechts college
van B. en W. De voorzitter mag overigens,
meent spr., beschouwd worden als niet-
rechtsch. Het economisch leven is diep ge
zonken en ook vele inwoners van Heemstede
ondervinden dit. Het algemeen inkomen in
de gemeente is gedaald. En er moet gezorgd
worden voor niet al te hooge belastingen. Een
zuinig beheer is dus noodig. Maar de nood
zakelijke versobering is in deze begrooting
nog wel wat te veel achterwege gelaten. De
lijst van subsidies is te lang. De gemeente
behoeft geen subsidie te geven aan vereeni-
gingen voor muziek en kunst in het alge
meen. Van een aanval op het onderwijs is in
de financieele commissie geen sprake ge
weest. Eén enkel lid heeft een simpele vraag
gesteld in verband met de boventallige on
derwijzers. waarvoor f 24.000 wordt uitgege
ven. Intusschen zou een kleine overplaatsing
misschien mogelijk zijn. Spr. acht het zijn
plicht op die groote uitgave in een gemeen
te van 15.000 inwoners te wijzen.
De winst van de bedrijven acht de heer Van
den Heuvel niet te hoog. Schoolvoeding is een
onbarmhartig ding. Alleen die kinderen die
op school gaan worden geholpen. De voeding
behoort niet- tot de schooltaak.
B en W. beantwoorden de gemaakte op
merkingen.
De Voorzitter dankt hen. die vertrou
wen hebben in B en W. De ontwikkeling der
gemeente brengt op het oogenblik de grootste
moeilijkheden mee.Men staat, voor financieele
puzzles. Het vertrouwelijk stuk dat aan ae
raadsleden is toegezonden, is niet te pessi
mistisch. Het is tcch niet te zeggen, hoe de
toestanden zich zullen ontwikkelen. Er zijn
nóg donkerder wolken te wachten. Verschil
lende dingen, die ook B. en W. gaarne zou
den willen, kunnen nu eenmaal niet wor
den uitgevoerd. Dit geldt bijvoorbeeld voor
verdere bouwontwikkeling der gemeente.
Hoe eventueel een geldleening zal worden
aangegaan, is nu nog niet te zeggen. Ten
aanzien der boventallige onderwijzers vin
den B. en W. nog geen aanleiding daarin
verandering aan te brengen. Heemstede moet
door goed onderwijs aantrekkelijk blijven Bij
de indeeling der terreinen ten Z. van de
Zandvoortschelaan is door de bouwonderne
mers een terrein voor een openbare school
gereserveerd. Maar voórloopig zal daar aan
die school nog geen behoefte zijn. Een voor
bereidende openbare school zou de kapitaals,
uitgave en de gewone jaarlijksche uitgaven
zeer verhoogen. Inzake schoolvoeding wordt
een enquête gehouden die nog niet ge
ëindigd is.
Spr. zou plaatsing van een verenigings
gebouw op het Raadhuisplein ontraden; hei-
zou gevaarlijk zijn voor het verkeer. Men
moet daarvoor een terrein hebben, in de
buurt waarvan geparkeerd kan worden.
Te zes uur wordt gepauzeerd tot 7.45 uur.
In de avondvergadering was het woord
eerst aan dr. Droog (RK.) wethouder,
die opmerkte dat. wat de plannen voor werk
verschaffing betreft, er f 300.000 op de be
grooting staat voor buitengewone werkzaam
heden Een andere vraag is, of die geheel zul
len besteed worden.
Er moet daarvoor nog gezocht en overwo
gen worden. Voor gemeente-exploitatie van
Badhuis en zwemvijver voelt spr. niet.. Spr.
deelt mede aan het adres van den heer Dis
selkoen dat de S. D. A. P. in drie commis
sies zitting heeft. Er wordt voor de «arbeiders
belangen in Heemstede zeer veel gedaan,
veel moer dan in vele andere gemeenten.
Aan subsidies geeft.de gemeente niet veel uit.
En in dozen tijd vooral kan een subsidie voor
een vereeniging een groote steun beteekc-
nen.
De heer R ij k e s (VB.) tijdelijk wethou
der onderschrijft volkomen wat de heer
Van Unen oxer het. betrachten der zuinig
heid heeft gezegd. Spr. is als raadslid
van meening. dat er in het college van B en
W. evenredige vertegenwoordiging behoort ie
zijn. Voor de kosten van beheer der bedrij
ven zijn de bedragen nu lager gesteld. De
verliesposten van de bedrijven zijn inderdaad
nog te hoog., maar men is nu toch op den
goeden weg. Der. post recognitie willen B en
W. in ieder geval handhaven.
Gronden cie de gemeente voor den public-
ken dienst niet noodig heeft, worden zoo
veel mogelijk in erfpacht uitgegeven. Dit is
een principe van den Vrijheidsbond en dus
van spr.: hoe B cn W. over erfpacht denken
weet spr niet. Spr. geeft den heer Vring de
verzekering, dat zoolang hij wethouder is.
de volkshuisvesting een punt van ernstige
bespreking in B. en W. zal uitmaken.
De winst van de bedrijven, dit als ant
woord aan den heer Van den Heuvel is te
Heemstede niet groot, maar dat komt ook
weer door den grooten kapitaallast.
Na duplieken van de heeren Van U r. e n
Disselkoen, De Boer, V r in g. v. d
Erf, on Van den Heuvel, worcit over
gegaan
BEGROOTINGEN DER BEDRIJVEN.
Bij het gasbedrijf heeft de heer Van
Unen <V.B.) er bezwaar tegen dat recogni
ties op dc begrooting voor de bedrijven wor
den gebracht. Spr. stelt voor ze van de be
grooting af te voeren, het bedrag over te
brengen naar het winstcijfer.
Dc Voorzitter meent dat een bedrijf
moet kunnen reker.en op vaste inkomsten,
om daarnaar de uitgaven te bepalen. Een
ruggegraat van ontvangsten is noodig en een
van de wervels daarvan is het bedrag in
quaestie.
Het voorstel van der. heer Van Unen
wordt aangenomen met 9 tegen 5 stemmen.
De heer Van der Erf «R.K.) stelt, voor,
het muntgas met 1 cent te verlagen. Dit zal
een verschil maken van f 6000. Dokking daar
voor zal kunnen worden gevonden in dc ko
len prijzen of een geringe heffing van opcen
ten op ae gemeentefondsbelasting.
Het voorstel-van der Erf wordt verworpen
met 8 tegen 6 stemmen.
Bij de begroot ing van het electriciteitsbe-
örijf stellen de heeren Disselkoen cn De
Tello (S.D.A-P.1voor den prvjs van ciec-
trischen stroom te leveren volgens tarief A.
te verlagen tot 15 cent per K.W.U 'hetgeen
een verlaging van 5 cent, beteckent).
De heer Van der Erf (R.K.) stelt een
verlaging van 2 cent voor en een overeen
komstige verlaging voor tarief B.
Het voorstelDisselkoen wordt verwor
pen met 11. tegen 3 stemmen..
Het voorstelVan der Erf wordt verwor
pen met 8 tegen 6 stemmen.
Bij Openbare Werken stelt dc heer D e
Tello 'S.D.A.P.) voor, B on W. uit te noodl-
gen. het advies in te winnen van het Georg.
Overleg inzake de promotieregeling voor het
personeel van O. W.
Dit voorstel wordt verworpen met 9 tegen
5 stemmen.
Bij het grondbedrijf stelt de heer Dissel
koen iS.D-A P.) vcor. B. en W. uit te noo-
digen te komen met voorstellen, om erfpacht
mogelijk te maken.
B. en W doen de toezegging de zaak in
studie ïe nemen.
De begrootingen van de bedrijven wor
den met genoemde wijziging goedgekeurd.
Te half twaalf wordt de vergadering ver
daagd tot Vrijdagavond half acht.
Zij neg vermeld, dat een adres van het
Ned. Instituut van Architecten houdende net
verzoek om de ambtenaren dor gemeente
onder geen voorwaarde meer toe te staan,
particulier werk uit te voeren en waarbij
het- op prijs werd gesteld indien voor bouw
werken. die meer in het bijzonder op het ter
rein liggen der particuliere architecten, de
medewerking var. bedoelde architecten wordt
ingeroepen, niet in behandeling kan worden
genomen, cmdat het adres niet op zegel was.
PERSONALIA
De heer C H. Brants, volontair ter aecre-
tari te Heemstede, is benoemd tot ambte
naar ter secretarie te Hillegom.
IJMUIDEN
Tarbot per ki'.o f 1.05f 2.
Tongen per kilo f 1 35f 1.05.
Groote schol per 50 kilo f 18f 15.
Middelschol per 50 kilo f 15f 12
Zetschol per 50 kilo f 16—f 13
Kleine schol per 50 kilo f 16f 8.50
Bot per 50 kilo f 5.—f 1.70.
Schar per 50 kilo f 7—f 1.70.
Kleine m id de lschel v S^e 'n p. 50 kilo f 28f 22
Kleine schelvlsch per 50 ki'.o f 9—I 5.
Kabeljauw per 125 kilo f 33f 24
Gullen per 50 kilo f 12f 5.
Wijting per 50 kilo f 2.30f 1.15.
BEUGVISCH.
Levende visch.
Leng f 7.50f 1 per stuk.
Kabeljauw f 7f 2 per stuk.
Gul f 2—f 1 20 per stuk.
Groote schelvisch f 30—f 22.50 per 15 stuks.
Middel schelvisch f 39—f 30 per 25 stuks.
Klein middel schelvisch f 33f 27 per 40 st.
Klein schelvisch f 21f 19 per 60 stu.
Doodc visch.
Groote schelvisch f 33—f 29 per 50 KG.
Middel schelvisch f 33—f 31 per 50 K.G
Klein middel schelvisch f 28—f 26 per 50
Kilogram.
Klein schelvisch f 20 per 50 K.G
Leng f 2 per stuk.
BESOMMINGEN.
Condor, 85 manden f 1871.
Loggers: Sell 48 f 324; KW 5 f 373; KW 69
f 641: KW 121 f 355.
Beugers: VI. 167 f 742, VI 80 f 658. VI 103
f 437.
Nagekomen besommingen.
Donald, f 2047.
Loggers: KW 55 f 273. KW 175 f 46'
LETTEREN EN KUNST
Bob Gesinus Visser.
Een schilder van Haarlcmsche origine, die
eenige jaren geleden, ook hier ter stede zijn
werk '.iet zien. exposeert thans <tot 3 Febru
ari! bij Buffa in Amsterdam.
Hij is, naar den geest, zichzelf gebleven
al is deze collectie wat veeizijdiger dan die.
welke wij vroeger in Haarlem zagen.
Gesinus Visser heeft, ruimtegevoel en mint
een ongetemperd licht op kleurrijke omge
ving. Hij behandelt die op een eenigszins
losse, onbekommerde wijze, doch tevens met
een zekere aangeboren rake zuiverheid, waar
door zijn goede werk, op kleinen afstand ge
zien, gaat winnen en zijn intenties zich laten
vermoeden. Hij lijkt, dan een groote begaafd
heid voor een blij-stemmende wandschilde
ring te bezitten Ziet men daarentegen zijn
groote schilderijen meer van dichtbij en in
kameromgeving, dan word: zijn onbekommerd
held voor onze Hollandsche degelijkheid vaak
wat „ruckslchtlos" en gaan we naar de gemo
tiveerdheid van zoo n schilderij zoeken Ook
bij Gesinus Visser vinden wij dan dat hij in
kleine schilderijen eerder een bepaalde gaaf
held bereikt, dan in de groote doeken.
Men zie b.v. nr. 19 oen of ander faubourg,
waarin de begaafdheid van den artist meer
geconsolideerd te waardeeren valt
Overigens blijkt Visser ook in figuurschil
derijen een ln ieder geval ..levend" schilder
Er is niets sufs. niets uitgedroogds aan hem;
vaak. zooals in den grooten Pierrot een
kleurverfijning die boeit. In een stilleven met
hoed, fijne grijze nuances heel vast neerge
schreven; in een grooter met theepot, etc.
een weloverwogen vlakke kleur, die weer ge
heel naar het decoratieve wijst en aangenaam
aandoet.
Visser Ls globe-trotter, ook in zijn kunst.
Met veel artisten van zijn sfeer heeft hij
gemeen dat zijn werk niet zonder samenhang
ls met kunst van Utrillo en e.en bepaald"
periode van P.casso. een en ander gezien
met oogen. die eer Germaansch dan Hol-
landsch-Vlaamsch zijn. Nitschewo. wat doet
het er toe! Hoofdzaak blijft dat het geen
ingeslapen tamst !s. die men presenteert en
daartoe behoort Visser's werk niet.
Ingeslapen schijnt inderdaad veel schil
derkunst. Na Visser gingen we nog even Sint
Lucas in 't museum kijken, voor die expositie
dezer dagen sluit. Wat is daar in doorsnee
de fatsoenlijke middelmatigheid toch immer
toonaangevend. Men eerde er met de befaam
de immortellen kransjes drie afgestorven
medeleden. A bso hied vom Regiment H. M
Krabbé, mej. Chris, van der Willigen en
J L. van Ishoven. De meer dan tachtig-jarige
juffrouw Van der Willigen was van de drie
de jongste naar den geest.
Ik onthield van deze tentoonstelling oen
paar interessante teekenlngen: van Nola Hat-
terman, van Roeland Koning, van Jaap Kaal
een aquarel van Kort. teekenlngen van een
juffrouw Adri Pieck en dan natuurlijk de ge
wone comparanten, meer of min belangrijk.
J. H. DE BOIS.
MUZIEK.
MUZIEKVEREENICINC „UTILE DULCI".
De onderafdeeling der St. Joscphsgezcllcn-
vereeniging, waarover sinds eenlge jaren de
heer A. C. Jutjens den staf voert en die ai
dien tijd op wedstrijden goed is voor den dag
gekomen, verheugde zich dezen avond, nu
zo haar voorzitter, den heer J. Dulneveld de
bewijzen kon geven, hoe diens voorzitter
schap op prijs wordt gesteld. Het was dan
12,.: jaar geleden, dat hij. als secretaris aan
vankelijk, de belangen der toen opgerichte
vereeniging voorstond. Nadien nam hij op
zich de functie van penningmeester, om ge
durende de laatste zeven Jaren cle vereeni
ging te leiden als voorzitter. Wij droegen
kennis van dit alles uit het openingswoord
van den secretaris den heer T. G. J. Blom.
die na 't aanbieden der gelukwenschen aan
den jubilaris dezen namens het korps over
handigde een blijvend aandenken in den
vorm van een zilveren horloge met inscriptie.
Daarbij werden aan zijn echtgenoote, die
natuurlijk al het lief en het leed dien tijd
met hem had gedeeld, bloemen aangeboden.
De jubilaris, voor deze huldiging dankend,
doch tevens de leden wijzend op hun ernstl-
gen plicht om alles voor het korps te doen.
memoreerde ook hoeveel hij had te danken
aan die bestuursleden, die al dien tijd met
hem zitting hadden. Tenslotte sprak namens
het hoofdbestuur der Josephsgczellenvereeni-
ging de heer H. J. L. Klein Schiphorst 'ook
notaris Roozen als bestuurslid was aanwezig
cn stelde in klaar licht het groote belang
van een krachtig en gezond R K muziek
korps. gerecruteerd uit de Jonggezellen. Dc
verdiensten van Jan Duinevcld bracht hij
duidelijk naar voren, zonder daarbij het
mooie werk van den muzikale» le.der den
heer Jutjens te vergeten Met een hellwcnsch
voor de krachtig bestuurde vereeniging stond
hij zijn plaats af aan den dirigent, die het
met zorg gekozen programma ton gehoorc
bracht.
De stukkeu van Gadenne liggen Utile Dulc.
heel goed. Maar ook in de marschen van Bol-
derdijk en Urbach demonstreert het korps
zijn goede bezetting ,dic er waarlijk wezen
mag. Rythmisch is bij Utile Dulci alles keu
rig verzorgd en in alles openbaart zich de
leidende kracht. De muziek klinkt frisch en
gezond, en daar op 't punt van stemming
ook veelal onze wenschen in vervulling
gingen, mocht men met ^cchfc spreken van
een goed geslaagd concert.
Bovendien had Utile Dulci zich de mede
werking verzekerd van het Haarlcmsche
Dubbclmannenkwartet „Inter Nos". Eigenlijk
is dit niet juist: men had „Euphonia" gc-
noodigd, het mooie solokwartet, dat evenwel
ernstig werd gehandicapt door ziekte van
eer. der zangers. Ook ..Inter Nos" kon om de
zelfde reden niet voltallig zijn, maar aanvul
len door andere krachten ging hier beter dan
in een solokwartet, zoodat met vervanging
van een eersten tenor en een bariton het pro
gramma, zij het dan gewijzigd, wonderwel
tot uitvoering kwam. Het krachtige „Sturm-
beschwörung" van Diirner maakte al aan
stonds een voornamen indruk. Do dirigent
Nico Hoogerwerf had ook in deze mutatie
het geheel vast in handen en ik meen tr
mogen zeggen, dat ook hij voldaan was over
de wijze waarop de plaatsvervangende
zangers hun taak in 't ensemble ten einde
brachten. Bijzonder schoon klonk „Wald-
cinsamkeit'. pittig en in fijn rythmc ..Alt-
nicderlandisches Lied", zeer mooi van klank
kleur ook Grabgesang van Flemming. De
aanwezigen genoten blijkbaar het meest van
de beide koren van Boleldieu, maar den fij
nen. schoonen zang in Vale Carlsslma door
de eerste tenoren wil ik ook niet zonder meer
voorbijgaan. Dc verrichtingen van ..Inter
Nos" zijn hier al vele malen besproken, en
dus kent men de volwaardigheid van het
bassenmateriaal. Hulde dan nog aan dc
middenstemmen, die thans in andere bezet
ting de eer van „Inter Nos" hebben hoog
gehouden.
Inmiddels was de geestelijke adviseur dc
weleerwaarde heer Mathot, die tot nu door
andere bezigheden verhinderd was. het
korps en den jubilaris komen gelukwenschen.
Nadat hij enkele zakelijke dingen, het ver
een iglngsleven betreffend, had belicht, bood
hij den heer Duinevcld onder zeer waardee-
rende woorden een fraai schilderstuk aan.
Het werd met dit al een beetje laat, doch
daar men eerst na beëindiging van het con
cert zijn horloge raadpleegde, kon ..Utile
Dulci" er groot op gaan. de genood igden een
recht aangenamen avond te hebben bezorgd
cn hen tot het laatst te hebben bijeenge
houden.
G. J. KALT
DOOPSCEZIND ZANCKOOR.
„ELI AS."
Zoo kwam dan Mendelssohn nog eens
uit de muziekkas*. Mendelssohn, die de Mat-
thauspassion ontdekte. En haar schitterend
wederom opvoerde. In al de boekjes over
Mendelssohn staat dit te lezen. En terecht.
Nooit echter merkt men daar iets van teleur
stelling, dat Mendelssohn in zijn pogen, om
in zijn Paulus, zijn Eüas iets te geven van
deze rasechte schoonheid, jammerlijk faal
de. Zijn koren zijn. met uitzondering dan van
een Baalscènc uit Elias. en ook eigenlijk van
het slotkoor en wat daaraan onmiddellijk
voorafgaat, ccn zwakke poging van een niet
polyfonisch talent om den geest van Bach
of Handel tc benaderen, cn bij het luisteren
naar die koren ligt ons het geheel als een
looden last op het hoofd. Bij Bach mag men
gerust onder de muziek der Mattheuspassie
de oogen sluiten om de contouren beter te
volgen; bij Mendelssohn wordt dit funest.
Waar is in deze conventionee'e muziek het
accent, waar de heilige inspiratie? Het is al
les een vlottend cmelcdiek; een Robert Schu
mann bewonderde deze melodick even har
telijk als Mendelssohns gave. gemakke ijk
den grooten vorm te vullen: hoe wel de be
wonderaar als polyfonist inderdaad boven
zfln object verheven Men begreep dat toen
nie* Men genoot nog lang van dezen muzi-
kalen meester der Biedermeiertijd, die dc
vurige bewondering van Schumann nooit
een woord waardig keurde. Meen niet. dat
hij Schumann, ook als componist, niet be
greep Vee'eer zag hU in hem den ge vrees
den concurrent, wiens stoute harmonieën en
meesterlijke stemmenbehecrsching zijn af
gunst wekten Mendelssohn's geraaktheid,
die hem ongeschikt maakte om menschen.
die hem niet bewonderden, juist te beoor-
deelen, is genoegzaam bekend door Eduard
Devrient's Meinc Erinnerungen an Felix
Mendelssohn". Ik zog dit alles nadrukkelijk,
om die groote afdwaling die in de Mende's-
sohn-opigonen nog erger zou worden en ons
ten leste den schoonen liedertafelstijl bc-
zorgd»
Af en toe komt nog eens een Elias uit de
muziek kast. Ik heb er tot zekere hoogte vrede
mee. als zij ons een goeden kijk geeft op
den geest, die er in Doopsgezind Zangkoor
is gevaren Jar. Zwaan had ditmaal een'koor
staan, waarnaar het een lust was. tc luiste
ren. Hot inderdaad mooie Baaikoor kreeg al
lereerst zijn glans door het uitstekend geïn
strueerde sopranenkoor. En de tenoren. die
bij dc uitvoering van oratoria zoo dikwerf
hoorder en dirigent tot wanhoop brengen,
waren een verrassing om hun trefzekerheid
cn hun uitstekende klankgeving. Ook bas
sen en alten waren zeer bevredigend, zoodat
Doopsgezind Zangkoor als koor alle recht
kon doen weervaren aan de partituur. Maar
hc: mannenkoor als zoodanig optrad, b.v ln
het koor der Baaipriesters, stond men telkens
weer voor een even aangename als onver
wachte verrassing. Eén ding vond ik jam
mer het koor .JPürchte dich nicht", dat
naar 't stem men wjefsel lang niet het
slechtste is. ging in een veel te «snel tempo,
zoodat de goede eigenschappen dezer muziek
ten cenenma'e werden weggedoezeld. Ook in
het koor ,£iehe, der Hütcr Israels schlaft
nicht" ging om dezelfde reden veel goeds
verloren Uitstekend was weer „Wer bis an
das Ende beharrt" en het koor met kwar
tet: ..Heilig ist Gott .der Herr Zebaoth".
Trouwens, heel de kooruitvoering was te
prijzen cn zeker ook de slotkoren der beide
hoofddoelen. Het Rnge'enkoor 'dubbelkwar-
tet waarin de vier solisten werden geassis
teerd door een viertal koorleden, toonde in
..Er hat seinen Engcln befohlen" bij den toe-
gevoegden tenor een bedenkelijke neiging tot
t? hoog zingen. Overigens mocht men ook
hier zeer tevreden zijn.
Solisten waren mevrouw Hélène Ludo'ph-
Gcysen. bij wie thans het kopreglster opmer
kelijk is geëgaliseerd, doch die mij in haar
stemmiddelen wat teruggehouden toescheen;
Jo v d Meent-Walter, die door haar willige
altstom haar partij veel relief kon geven.
Nico Huisman, wiens sonoor basgeiuid zich
voor de Eliaspartij bijzonder goed leende,
stelde den tenorzanger Egbert Tobi. die zijn
week vibrato onvoldoende bcheerscht. vele
maler, zij 't onwil ens. in de schaduw. Dc
H. O. V kon het op zijn slofjes af en was den
dirigent, die oen zeer goeden avond had,
een zeer welwillende steun.
O J KALT.
MUZIEK.
Mia Peltenburg en Hendrik Andriessen.
Gedurende meerdere jaren vormden cle lie
deravonden van Mia Peltenburg cn Hendrik
Andriessen een integreerend deel van dc
gebeurtenissen in het Haarlemsche concert
leven rn dc herinnering aan de rijke en be
langrijke vruchten van hun kunstzinnige
samenwerking zijn vele cn schoone. Verheu
gend was dus het weerzien na te lange af
wezigheid. En tegelijk drong zich de vraag
op; zouden de herinneringen van vroeger
weer voor eenige oogenblikkcn tot werkelijk
heid worden, zouden we de Mïa Peltenburg
van toen weer hooren, of wel: zouden de
voorbijgegane Jaren, het nieuwe vaderland,
dc gewijzigde levensomstandigheden van in
vloed geweest zijn?
Purccll, Debussy. Wolf en Schubert heb
ben zij Donderdagavond vertolkt cn we heb
ben als vroeger de evenwichtigheid van hun
psychische doorgronding cn muzikale uit
beelding gevoeld en bewonderd En toch
scheen er ln Mia Peltenburg s artistieke per
soonlijkheid iete veranderd, niet qualitaticf.
doch quantitatief. Als licderzangercs. wat zij
mi. in de eerste plaats is. heeft zij nimmer
haar kracht gezocht ln uitbundigheid of
grove effecten; bij haar vertolkingen, die
alle stijlen en stemmingen omvatten, heeft
zij zich steeds binnen de grenzen gehouden,
die fijne smaak en voorname opvatting .stel
len Dit. alles is gebleven Maar het jcugdig-
frisschc dat er van uitging heeft plaats ge
maakt voor volle rijpheid, die voorzeker niet
minder in waarde is. maar toch weer anders
aandoet. Haar kunst schijnt nog intiemer ge-
worden; de uitingen van verlangen en
hartstocht gelijken een terugblik
Van wat zij zong hebben de Proses lyri-
ques van Debussy mij wellicht het meest'be
koord: die in 1894 geschreven zangen. ,.oü
Debussy se revéla un poète délieat. ct exquis,
sans doute influence par Mallarmé et ses
amis, mais riche d'un grace juvenile et lége
re. mèlée a Ia plus frémlssantc fant aisle".
Teeder. uitgelezen en vol trillende fantasie
df7o woorden mocht men ook op de ver
tolking door zangeres en pianist toepassen
cn ook op die van de liederen van Wolf: vijf
uit het ..Bpanisches Liederbuch" die ons in
hun volle poëtische kracht geopenbaard wer
den. Henry Purcell, waarmee aangevangen
werd. verscheen ons ln een helder licht als
voornaamste eener school die toch nog niet
verouderd is cn ln elk geval de verschijning
op d" programmas nog verdient en met
Schubert, den grootste van allen, werd be
sloten. Welk een wereld van veedom las in dP
weergave van Gretschen am Bpinnrade".
niet heftig, doch als een visioen van droeve
herinnering gegeven! Toch bleef deze niet de
laatste indruk van den rijken avond: het
frissche doch zelden gehoorde ..Schweizer-
lied" was. echter niet dan na herhaald te zijn,
het besluit neen. nog niet. nog een toegift
werd gevraagd en verkregen.
Een rijke avond was het. Mia Peltenburg
moge niet de geweldige kracht eener EI Tour
ontplooien, in dc rijen onzer liederzangercs-
sen blijft zij een eerste plaats Innemen En
nu zij. na meerdere jaren van afwezigheid
weer eens op het podium van onzen Stads
schouwburg verscheen, had zij een belang
stelling verdiend, die zich in talrijker op
komst had moeten toonen. Is ten onzent
geen voldoend interesse voor deze exquise
kunst meer aanwezig, of werkten andere om
standigheden ongunstig? Hoe 't ook zij, we
wagen het. haar van harte een tot weerziens
toe te roepen.
K. DE JONG.
LUCHTVAARTBERICHTEN.
•SPECHT. 29 Januari 6.18 uur uit Batavia
15.27 uur te Mod an, Batavia, Amsterdam*
