De Ontwapeningsconferentie
begonnen.
Henderson's openingsrede.
Het woord is aan...
Paalbezetenheid.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14910
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 3 Februari 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per weck ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per weck ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post f0.72'/j.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëNi5 regels 1.75, elke regel uicer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 11 regels 0.60,
elke regel meer f 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50.-. Elke andere vinger f I 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75-, Verlies andere vinger 30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN
„Geen ernstiger bedreiging voor den vrede dan de
buitengewone bewapeningen."
De openbare meening eischt verlaging
der legeruitgaven.
,,Laat ons de groote taak aanvatten.
GENèVE, 2 Febr. (V. D.) In aanwezigheid
van vertegenwoordigers van 64 staten is Dins
dagmiddag om half vijf (Zw. Tijd) in het
Batiment Electoral, waarin anders de jaar
lij ksche plenaire zittingen van den Volken
bond worden gehóuden, de wereldontwape
ningsconferentie geopend.
De delegaties zitten in alfabetische volg
orde.
De zijbanken zijn bezet door militaire des
kundigen. meest hooge stafofficieren.
Meer dan 500 journalisten uit alle deelen
der aarde zullen ter conferentie aanwezig
zijn.
De door den Volkenbondsraad benoemde
president der Ontwapeningsconferentie, de
vroegere Engelsche minister van Buitenland-
sche Zaken, Henderson nam plaats :n den
voorzitterszetel. Aan zijn rechterzijde zit de
secretaris-generaal van den Volkenbond, Sir
Eric Drummond, die tevens secretaris-gene
raal van de conferentie is.
Links van Henderson zit de tolk.
Zooals bekend is, nemen aan de Ontwape
ningsconferentie de delegaties van 64 staten
deel, alsmede de delegatie van het Volken
bondssecretariaat. Van de 64 deelnemende
staten zijn de volgende tien geen lid van den
Volkenbond:
Vereenigde Staten, Sovjet-Rusland, Tur
kije, Afghanistan. Abessinië, Mexico, Brazi
lië. Costa Rica, Hedzjas, en Ecuador. De re
publiek San Domingo is door een waarnemer
vertegenwoordigd.
Tot de afgevaardigden ter conferentie be-
hooren vijf minister-presidenten, 24 ministers
van buitenlandsche zaken. 28 generaals, 15
admiraals en ontelbare officieren van gene
rale staven en admiraliteiten, militaire atta
chés, talrijke gezanten, ambassadeurs en
hooge ambtenaren van ministeries.
Henderson's openingsrede.
De president der Ontwapeningsconferentie,
Arthur Henderson zeide in zijn openingsrede
o.m.:
De Volkenbondsraad heeft in het jaar 1930
besloten tot de bijeenroeping van de wereld-
ontwapeningsconferentie. De conferentie
staat voor het tragische feit. dat op het
oogenblik dat haar werkzaamheden aanvan
gen in het Verre Oosten een buitengewoon
moeilijke toestand is ontstaan. Het is een ge
biedende plicht voor de staten-onderteeke-
naars van het Volkenbondspact en het Kel-
loggpact zich te houden aan de nakoming
dezer beide groote zekerheden en garanties
tegen oorlog en geweld. Nimmer in de ge
schiedenis heeft een conferentie plaats ge
had, welke ewi dringender en voor de mensch
heid weldadiger taak heeft dan deze. Wat de
moeilijkheden betreft, men mag zich hierover
geen illusies maken. Wij moeten den krach-
tigen wil toonen deze moeilijkheden te over
winnen en den weg banen voor nieuwe gun
stige vooruitzichten der menschheid. De taak
der conferentie Bestaat derhalve volgens de
opvatting van Henderson uit de volgende drie
punten:
1) Een gemeenschappelijke overeenkomst
betreffende een effectief program van prac-
tische voorstellen teil einde zoo snel mogelijk
te geraken tot een wezenlijke verlaging en
beperking der bewapeningen van alle landen;
2) Gcenerleï bewapeningen buiten het
thans te stellen kader van het verdrag waar
door alle naties zich verplichten het groote
doel der algeVieene bewapeningen te berei
ken;
3) Veiligstelling der verdere werkzaamhe
den ten einde het definitieve doel tc berei
ken langs den weg van soortgelijke conferen
ties, welke periodiek zullen bijeenkomen.
Het kar. evenwel niet worden ontkend, dat
de vrees der naties voor aanvallen een der
motieven is geweest voor de handhaving der
zware bewapeningen. Niettemin beteekent
het bestaan van bewapeningen een der hoofd
oorzaken voor den wederzijdsche vrees welke
het internationale leven vergiftigt. Steeds
krachtiger wordt evenwel de erkenning dat
er geer. grooter en ernstiger bedreiging van
yrède en veiligheid Is dan de handhaving der
buitengewone bewapeningen. De Volkenbond
heeft sinds zijn bestaan voortdurend gewerkt
aan de organisatie van den vrede, doc£ het
Bredero
Iji boekenkijf en xooorden spitse strijd
Verwaarloost niet uw kostelijken tijd.
gevoel van onveiligheid is tot nu toe blijven
bestaan en heeft geleid tot nieuwe bewape
ningen en de toeneming der bewapeningen
harerzijds leidt weer tot een voortdurend toe
nemend gevoel van onveiligheid.
Om deze reden is de ontwapening een der
belangrijkste onderdeelen in het Volken
bondspact geworden. De leden van den Vol
kenbond hebben zich bij art. 8 van het V.B.-
pact dat de handhaving van den vrede door
een verlaging van de nationale bewapening
tot het laagste punt eischt dat vereenigbaar
is met de nationale veiligheid, verplacht door
gemeenschappelijk optreden de internationale
verplichtingen 'te versterken.
Tot nu toe bestond de algemeene verwach
ting dat de verplichting van art. 8 van het
Volkenbondspact zoo snel mogelijk zou wor
den nagekomen. Deze verplichting blijft ook
verder op alle leden van den Volkenbond
rusten en ieder afzonderlijk moet thans trach
■ten den Volkenbond van deze verplich
ting te bevrijden. De Volkenbond heeft tot
nu tóe geen tijd laten verloren gaan dit
probleem aan te vatten.
Henderson gaf vervolgens een lang histo
risch overzicht van het optreden van den
Volkenbond tot nu toe op het gebied van
de ontwapening, schetste voorts de besprekin
gen in de Volkenbondsvergaderingen, de
werkzaamheden van den Volkenbondsraad en
van de voorbereidende ontwapeningsconfe
rentie, de verschillende pogingen op het ge
bied van arbitrage te geraken tot een alge
meene regeling en wees daarbij in het bij
zonder op de werkzaamheden der voorbe
reidende ontwapeningsconferentie waaraan
ook werd deelgenomen door vertegenwoor
digers van staten die geen lid zijn van den
Volkenbond.
Henderson zette vervolgens de richtlijnen
uiteen van de door de ontwapeningscommissie
uitgebreide voorloopige conventie, welke
slechts de methoden der ontwapening be
handelt. De Ontwapeningsconferentie moet
thans de definitieve cijfers bepalen voor de
verlaging en de beperking der bewapeningen.
Het ontwerp-verdrag is veelvuldig op ernsti-
gen tegenstand gestooten. Zelfs inzake de
methoden der ontwapening bestaan ver
schillende opvattingen. De ontwapeningscon
ferentie is vanzelfsprekend vrij ook ieder
ander voorstel of ieder nieuw* ontwerp voor
een overeenkomst te bespreken, dat haar
mocht worden voorgelegd.
Tenslotte verklaarde Henderson dat het
probleem der ontwapening van vitale be-
teekenis is door de huidige ernstige econo
mische en financieele crisis waarmede de
meeste naties thans hebben te kampen. De
bewapeningen zijn een der voornaamste oor
zaken van den huidigen moeilijken toestand
en van de ontredderde staatsbegrootlngen
in verschillende landen. De openbare meening
eischt dat thans een werkelijke verlaging zal
worden bereikt van de legeruitgaven welke
op alle volken drukken. De oogen der ge-
heele "menschheid zijn thans gericht op deze
conferentie. Ik weiger de mogelijkheid onder
de oogen te zien dat deze conferentie zou
kunnen mislukken.
Niemand kan zeggen welke gevolgen een mis
lukken der conferentie zou kunnen heb
ben.
Henderson besloot: Thans kan slechts
sprake zijn van gelijke rechten voor iedere
natie in de door ons opgebouwde vrije ge
meenschap van volkeren.
Er kan slechts een verbroedering van alle
volkeren bestaan, welke in de toekomst niet
meer zullen zijn vijanden, doch vrienden.
Thans kan er nog slechts vrijheid bestaan
voor ieder volk zijn leven te willen geven
zonder vrees voor ongelijkheid, verdrukking
of oorlog.
Laat ons de groote taak aanvatten, laat
ons beslissingen nemen en naties leiden naar
den verlangden vrede.
WEER EEN BOBSLEE-ONGELUK
IN LAKE PLACID.
THANS DRIE GEWONDEN.
LAKE PLACID, 2 Februari (Reuter). De
Duitsche bobslee-ploeg heeft wederom een
ernstig ongeval gehad. Thans stortte de bob
in een rotsachtig ravijn van 50 M. diepte.
De bestuurder Grau en de remmer Brehm
werden zeer ernstig gewond. Hopmann's toe-
••'.find w.?s ernstig en alleen de vierde man
rcwam er met lichte verwondingen af.
Tc Londen tcordt thans een
wedstrijd gehouden in „het
langst bonen op een paal
zitten".)
De Amerikaansche export
Gaat voortdurend naar omlaag.
Maar er is naar Yankeedwaasheid
In Europa steeds nog vraag.
Londen geeft daar dezer dagen,
Weer een krachtig voorbeeld van,
Door een wedstrijd, wie het langste
Op een paaltje zitten kan.
Op zoo'n paaltje ligt een plankje.
Van twee voet in het quadraat.
Waar de helden op vertoeven
Tot vermoeidheid hen verslaat.
Waren het maar enkel ..helden
Maar ook menige heldin,
Voelde paleontologisch,
Schreef als paalbezitster in.
En zoo'n paalmensch voelt zicli edel.
Als een soort van paladijn,
Voor wie de crifciekbepaling
Slechts van durf en kracht kan zijn.
Uren zitten zij daar, uren,
Tot er eentje knikkebolt,
En men hem (of haar) er af haalt.
Voor hij naar beneden rolt.
En de menigte vergaapt zich,
Nu ook al in Engeland,
Rondom die moderne schandpaal
Van het menschelijk verstand.
P. GASUS.
Hel Petitionnement van de
Ned. Dagbladpers.
Bijzondere erkenning te Genève.
In het Handelsblad lezen wij bij de bespreking
van de drie door den Volkenbond ingestelde
commissies voor spoedeischende kwesties:
De derde commissie zal algemeene regelen
opstellen voor de aanbieding van petities aan
de conferentie en voor de eventueele open
baarmaking van haar tekst in het officieele
orgaan der conferentie. De commissie zal
tevens den tekst der petities onderzoeken al
vorens deze aan de conferentie, worden voor
gelegd. In deze commissie van vijf leden Is
ook de Nederlandsche gedelegeerde prof. mr.
V. H. Rutgers benoemd, een benoeming, die
zeker wel mag worden opgevat als een er
kenning van de zeldzame beteekenis van de
door de Nederlandsche Dagbladpers georga
niseerde petitie van het Nederlandsche volk,
die zooals men weet bijna 21/2 millioen
handteekeningen heeft verkregen. De andere
leden dezer commissie zijn gedelegeerden uit
Chili, Frankrijk en Joegoslavië, alsmede de
Amerikaansche gedelegeerde mej. Wooley.
waardoor ook aan de in zoo veel petities tot
uiting gekomen krachtige ontwapenings-
propaganda der vrouwen een verdiende hulde
is gebracht.
Op voorstel van Henderson- werd besloten,
dat de ontwapeningsconferentie Zaterdag
ochtend in buitengewone openbare vergade
ring zal bijeenkomen tot het in ontvangst
nemen van die petities, die reeds hier zijn
ingekomen en die dan reeds door de desbe
treffende commissie zullen zijn onderzocht.
REEDS EEN ANTWOORD VAN CHINA
AAN THOMAS
NANKING. 3 Febr. (Reuter).De mi
tt in ster van Buitenlandsche Zaken verklaarde
dat China reeds heeft geantwoord op de
Britsch-Amerikaansche nota en de voorstel
len tot herstel van den vrede te Sjanghai
heeft aangenomen.
HAARLEM, 3 Februari.
Een Misverstand.
NANKING. 1 Reuter 1. Het bombar-
dement van Nanking Maandagavond zou
aan een misverstand geweten moeten
woivien. Inderdaad zegt een officieele
mededeeling dat eenige Japansche ma
trozen, die aan land gingen om wat pro
viand te koopen, door een Chineesehe
patrouille werden geprovoceerd, welke
op hen schoot, omdat zij haar geen ant
woord gaven. De matrozen namen de
vlucht, keerden aan boord van hun schip
terug en rapporteerden den aanval der
Chineesehe troepen. De bevelhebber der
vloot twijfelde of hij het geschutvuur
zou openen, maar hij liet toch enkele
losse granaten afvuren, teneinde te zien
of de Chineesehe forten zouden ant
woorden. Toen deze forten bleven zwijgen,
staakten de Japanners het vuur.
Als Mandsjoerije en Shanghai niet andere
resultaten hadden opgeleverd, zou de wereld
dit belangrijke officieele stuk met een scha
terlach ontvangen. Zelfs nu zal zij er haar
glimlach niet bij kunnen bedwingen.
Heeft het Japansche eskader vóór Nanking
geen eten genoeg aan boord? Is het noodig
matrozen aan wal te laten gaan om het
te koopen? Had da ,*^;:ansche admiraal ver
wacht. dat zij daar met hartelijkheid ont
vangen zouden worden? En waarom liet hij
hun geen opdracht meegeven, om netjes te
antwoorden als iemand hun iets vroeg? Ten
minste als het schildwachten of patrouilles
waren? Iedereen weet toch dat je last krijgt
met schildwachten of patrouilles, als je hun
geen antwoord geeft en doorloopt!
De Chineesehe patrouille, geen antwoord
krijgend, werd blijkbaar boos en schoot, zij
raakte niemand, hetgeen voor haar pleit en
hetgeen trouwens vaak bij Chineesehe pa
trouilles voorkomt. Mogelijk schoot zij met
losse flodders, hetgeen in-den Chineeschen
burgeroorlog vaak gebeurd is.
I11 elk geval gingen de Japanners aan den
haal, roeiden naar hun schip terug en rap
porteerden ..den aanval der Chineesehe troe
pen". Dat lijkt nogal een erg forsche term
voor een kaai-ruzietje zooals dit. De Japan
sche admiraal, na getwijfeld te hebben of
hU zou schieten of niet. pafte eenige losse
flodders uit zijn kanonnen, om „4e zien of de
Chineesehe forten zouclen antwoorden". Ant
woorden d.w.z.: terugpaffen met andere
losse flodders. De lezer van het officieele
stuk vraagt zich af: ..Hoe oud is de Japansche
admiraal? Wou hij saluutschoten wisselen?
Dacht hij dat Chineesehe fortcommandan
ten niet zouden snappen, dat het maar losse
flodders war on? Dat is toch tamelijk onwaar
schijnlijk. Hoopte hij dat ze met scherp zcuder.
terugschieten? Mocht hij zooiets uitlokken?
De Chineesehe fortcommandanten, wijzer
dan hij en blijkbaar zuiniger op hun kruit,
gaven geen antwoord. Toen hield hij ook
maar op. en ze gingen allemaal naar bed,
behalve de wacht.
Zulke kinderachtige onzin wordt de wereld
op een oogenblik als dit in officieele com
muniqués toebedeeld. Is het verhaal waar.
dan herinnert het aan kleine jongens die
met vuur spelen, en daarvoor een pak op hun
broek verdienen. Is net gelogen, hetgeen het
gewone kenmerk van officieele oorlogscom
muniqués is. dan kan men zich verbazen over
de geringschatting omtrent het gemiddelde
peil van gezond verstand der menschheid, die
eruit spreekt. In beide gevallen is het een
belachelijk ding.
Is de wereld nu nog niet verstandig ge
noeg om verder te weigeren zich met zulke
imbeciele onzin in te laten, en door ae op
stellers van dergelijke kinderachtige klets
praat haar toekomst in gevaar te laten bren
gen?
R. P.
MASSA-UITSLUITING IN
DENEMARKEN?
75.000 ARBEIDERS ER BIJ BETROKKEN.
KOPENHAGEN, 3 Febr. (V.D.) Het
Deensche Werkgevers Verbond heeft Dinsdag
in een algemeene vergadering besloten tot
uitsluiting van 75.000 arbeiders. De uitslui
ting zal 12 Februari ingaan. Door dezer,
maatregel worden alle georganiseerde ar
beiders in de ijzer-, metaal-, cement-, tegel-
en papierindustrie getroffen. De werkgevers
beoogen een loonsverlaging van 10 tot 20
pet. door te zetten.
De Ontwapeningsconferentie begonnen.
Henderson's openingsrede.
(Ie blad, lc pag.)
Bijzondere erkenning van het Nederlandsche
Dagbladpctitionncment.
(Ie blad, le pag.)
Het ChineeschJapansche conflict voor den
Volkenbond. Opzienbarende rede van den
Engclschen minister Thomas.
(2e blad, le pag.)
Tsjapci opnieuw onder vuur genomen.
(2e blad, le pag.)
Hevige aardbeving op Cuba. Twee duizend
personen omgekomen?
(le blad, lc pag.)
Brutale roofoverval in een postkantoor te
Stadskanaal.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een Misverstand.
(le blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
Hevige aardbeving op Cuba.
Santiago zwaar geteisterd.
2000 personen omgekomen?
NEW-YORK. 3 Febrparl (Reuter). Naar de
Associated Press meldt, uit Cuba is de stad
Santiago door een hevige aardbeving geteis
terd. 2000 personen zouden zijn omgekomen.
Van een voor do stad liggend jacht werd de
Instorting van vele gebouwen waargenomen,
terwij! een hevige aardschok werd gevoeld.
NEW-YORK, 3 Febr. Reuter». Naar
uit Santiago de Cuba wordt gemeld, is 00
geheele stad in donker gehuld. Onder de be
volking heerscht een paniek, uit de puinhoo-
pen van de ingestorte huizen weerklinkt
hulpgeschrei en geklaag. Meer dan 500 gebou
wen. waaronder de Kathedraal, zijn verwoest
Alle buizen van de waterleiding zijn gebro
ken. Ten einde plunderingen te voorkomen is
de staat van beleg afgekondigd.
1500 slachtoffers.
NEW YORK 3 Febr tReuterh Nader
wordt gemeld, dat 1500 menschen bij de
aardbeving tc Santiago de Cuba zijn omge
komen. Een derde van de stad is verwoest.
V. D. meldt nog:
De aardbeving duurde 30 seconden. Voor
zoover de huizen niet geheel zijn ingestort
zijn zij zwaar beschadigd.
Op verscheidene plaatsen tegelijk brak na
de aardschok brand uit, waardoor de alge
meene verwarring nog vergroot werd. Vlieg
tuigen hebben zich naar de plaats van de
ramp begeven om hulp te verleenen.
DE RAMP VAN DE M 2.
WAT MEN TERUGVOND
LONDEN, 2 Febr. (V.DA Do Britsche
minister van Marine heeft heden in het
Lagerhuis medegedeeld, dat bij nasporingen
naar de gezonken onderzeeboot M. 2 de muts
van den stuurman Is opgevischt, evenals dc
kraag van een matrozenpak.
BRUTALE ROOFOVERVAL IN EEN
POSTKANTOOR.
i\evolveraanslafn te Stads
kanaal.
S 1000.— GEROOFD, DOCH WEER
VERLOREN.
Gisteren is te Geneve dc ontwapenings conferentie begonnen De bijeenkomst wordt
gehouden in het Palais Electoral, dat men hierboven afgebeeld ziet. Rechts de vrede.'-
postzcgel, die ter gelegenheid der conferentie door de Zicitscrschc posterijen uitgegeven
toordL
Dinsdag te ongeveer zeven uur is in het
postkantoor tc Stadskanaal een brutale roof
overval gepleegd. Op dat tijdstip verschenen
twee goed gekleede personen voor het loket
en vroeg een van hen een biljet van f 1000
te willen wisselen. Toen de postbeambte het
geld bijna had uitgeteld, greep hij het biljet
en het wisselgeld cn loste uit een revolver
een schot, Dit trof echter den beambte ge
lukkig niet en de kogel drong in het plafond.
De tweede persoon drong daarop door een
deur het kantoor binnen. De waarnemend
directeur, die het schot gehoord had kon
nog bijtijds dc kluisdeur dicht gooien, ereep
een stoel en gooide daarmede naar den in
dringer.
Beiden namen hierop de vlucht. Onderweg
verloren zij het biljet van f 1000— De poli
tie die onmiddellijk van het gebeurde in
kennis gesteld werd, stelde een uitgebreid
onderzoek in de omgeving in doch kon tot
nog toe geen .spoor van de daders vinden.
De beambte cn de waarnemend-directeur
konden slechts een vaag signalement geven,,
