Koude
N.V. Hoenderdos'
Het woord is aan...
De papieren eeuw.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14934
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 2 Maart 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f3.25, franco per post 3ö5, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post 0.72'A.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 4 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 4 Drukkery: 10122, 12713 4 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 15 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
O.öO per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 11 regels f O.cO,
elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ030, elke regel meer 0.10, uitsluitend A contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—. Verlies van Hand. Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75—Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 2 Maart.
Engeland's Vrijhandel, t
Het stervensuur van Engeland's vrijhandel
Is tragisch zoowel als opwindend geweest. De
komische noot ontbrak daarbij ook niet. Im
mers, in het Hoogerhuis hield een der voor
naamste leden van de regeeringsminderheid,
de ex-Labourman Snowden, thans Lord
Snowden, een schallende protest-rede bij
wijze van afscheid. Hij sloeg met zijn vuist
op tafel en zei woordelijk: „Het is misda
dig te gokken met de levensbelangen van
dit land door een protectionistische politiek
te aanvaarden, terwijl elders de rampzalige
mislukking van deze politiek ons duidelijk
voor oogen staat".
Aldus de minderheid der „Nationale" re
geering over het misdadig beleid der meer
derheid. Het lijkt geenszins onwaarschijnlijk
dat de Chineesche gezant op de gereserveer
de tribune zat te lachen, voorzoover de man
nog lachen kan, en tegen zijn buurman zei:
„Zooiets hebben we nog nooit beleefd
Gisteren kwamen de Engelsche bladen met
een gerucht dat de vrijhandels-ministers nu
toch wel dachten over aftreden, en dat
Ramsay MacDonald ergens ambassadeur zou
worden. Maar zelfs een liberaal blad zei er
nog bij: „Krachtige pogingen zullen worden
gedaan om aftreden te voorkomen, want men
voelt dat de noodzakelijkheid voor een de
monstratie van nationale eenheid nog niet
voorbij is". Die demonstratie van nationale
eenheid geeft dan blijkbaar Lord Snowden,
door als minister zijn mede-ministers te be
schuldigen van misdadig beleid, en van gok
ken met de levensbelangen des lands! Men
schijnt in Engeland te meenen dat de bui
tenwereld hoorende doof en ziende blind is,
en deze malle vertooning au serieux neemt.
Het is onbegrijpelijk.
De opwinding van des vrijhandels ster
vensuur speelde zich af op zee. Om 5 uur
Dinsdagmorgen zou de nieuwe tariefwet in
werking treden, en honderden schepen met
waardevolle ladingen uit andere landen de
den krampachtige pogingen om vóór dat
faie uur Gravesend tc bereiken. Mislukking
van dat pogen beteckende op elke lading
duizenden ponden verlies. Van do ongeveer
tweehonderd schepen die aldus streden met
hooge zeeën in - een zwaren Noordooster storm
slaagden er 127 in, de race te winnen. De
overige waren verliezers. Den heolen Maan
dag door hadden City-kooplieden en scheeps
agenten, bedreigd door zware verliezen, wan
hopige radio-berichten geseind aan hun
scheepskapiteins op zee. En vele zeebonken
seinden terug: „Onmogelijk. Storm uit het
N.O. Snelheid gehalveerd". De bepaling dat
de kapiteins zich bij aankomst persoonlijk
moesten melden aan het Customs House te
Londen was voor dezen nacht opgeheven: de
Londensche scheepsagenten mochten dat
doen om de lading vrijgegeven te krijgen,
zoodra de aankomst van het schip uit Gra
vesend was gemeld.
De Hollandsche kapitein Hulsebos, van het
stoomschip Maraboe, niet ingelicht omtrent
deze concessie, rende per auto van Erith naar
Londen, in de leeren jas en zuidwester, waar
in hij van zijn commandobrug was gehold
zoodra hij aankwam
"Wonderlijke tooneelen speelden zich in het
Customs House af, en de climax werd bereikt
om vijf minuten voor vijven, toen nog een
jonge man blootshoofds kwam binnen ren
nen en een stapel papieren op een lessenaar
vóór een douane-man wierp. Zij werden af
gestempeld. de hijgende jongeling stoof er
mee naar het loket voor vrijen invoer, waar
zij werden doorgelaten terwijl de klok vijf
uur sloeg. Toen kondigde een ambtenaar
aan: „Geen vrije invoer meer!"
Leonard Williams, klerk bij de Londensche
scheepsagenten Crowe en Co., was de laatste
man in Engeland die erin geslaagd was goe
deren (in dit geval machinerieën) in dat land
vrij in te voeren. Een Zwitsersche textiefabriek
die een filiaalfabriek in Engeland sticht en
daarvoor bij deze gelegenheid de machines
invoerde, werd aldus op het laatste nippertje
van een groot, geldelijk verlies gered.
Aldus vertelt de News Chronicle de opwin
dende slotphase.
Nu is de Engelsche vrijhandel dood. Nieu
we tariefmuren zijn opgetrokken. De rij ban-
delsvestingen in Europa is met een zeer
groote en belangrijke vermeerderd. Tot na
deel ook voor ons land, maar bovendien
wat van veel meer beteekenis is tot ver-
slechterihg van den algemeenen toestand in
Europa en vergrooting van de gevaren.
De vraag is en blijft: wat zullen de resul
taten van Genève zijn? Lacht daar iemand?
Laat hij niet zoo dom zijn. De eenige hoop
ligt daar. Gelukkig dat de teekenen er ten
minste zoo gunstig zijn, als men op dit
oogenblik verwachten kan.
R. P.
Dr. VAN DER SLEEN NAAR DE WEST.
VAN DEN WINTER LEZINGEN.
Naar Aneta-Holland verneemt, zal onze
stadgenoot en medewerker aan dit blad. cr.
W. G. N van der Sleen dit jaar een studie
reis maken naar Curasao en Suriname.
Hoofddoel zal weer zijn het verzamelen van
foto's en gegevens voor voordrachten met
lichtbeelden voor allerlei vereenigingen in
alle deelen des lands. Velen zullen dezen
winter weer in de gelegenheid worden ge
steld op deze wijze hun kennis omtrent deze
zoo ver afgelegen deelen van ons rijk te ver
meerderen en Dr. van der Sleen zal niet na
laten ook het Interessantste van Venezuela.
Trinidad en andere gebieden, waarmee het
leven in Curacao en Suriname zoo nauw sa
menhangt nader tot ons te brengen.
De heer Van der Sleen zal op deze reis ook
een smalfilm uitrusting der Agfa-fabrieken
meenemen en dus straks ook levende beelden
üii. de West kunnen fcooncn.
SCHILDERIJENROOF UIT EEN
KASTEEL.
„Nijenrode" te Breukelen geplunderd.
Zeven schilderijen, 50 miniaturen, goud
en zilver gestolen.
Doeken van oude meesters.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
is in het Kasteel Nijenrode ie Breukelen een
brutale inbi*aak gepleegd, waarbij den daders
een groote buit in handen is gevallen. Niet
minder dan zeven schilderijen, 50 miniatu
ren en een aantal gouden en zilveren vitrine-
voorwerpen, in totaal een zeer belangrijk
bedrag vertegenwoordigend, werden door de
daders, die tot dusver onbekend zijn, meege
nomen.
De inbraak moet zijn gepleegd tusschen 12
uur des nachts en ongeveer zes uur des mor
gens. Toen Dinsdagochtend het personeel
van het kasteel Nijenrode te omstreeks half
acht voor de dagelijksche werkzaamheden
in de parterre gelegen zalen kwam, ontdekte
men, dat er vreemd bezoek was geweest. De
bewoner van het kasteel, de heer M. Onnes
van Nijenrode werd onmiddellijk gewaar
schuwd en het bleek hem, dat inbrekers hun
slag hadden geslagen.
Uit het ingestelde onderzoek is komen vast
te staan, dat minstens twee onbekende per
sonen door een op eenigen afstand van het
kasteel staand hek op het terrein van
Nijenrode zijn gekomen. Op deze wijze kon
den zij het poortgebouw, dat bewoond wordt
door den tuinbaas en een tuinmansknecht,
vermijden en over de brug op het plein voor
het kasteel komen. Van een der zalen, die
op hot plein uiksien, hebben de daders twee
in lood gevatte ruitjes van één der ramen,
die hiér slecüits 1.10 Meter boven den grond
zijn, ingeslagen. Door de ontstane opening
wisten zij de grendels te bereiken, waarmee
de naar binnen slaande ramen gesloten zijn.
Toen zij dit raam hadden geopend en zich
naar binnen hadden gewerkt, zijn de daders
zeer voorzichtig te werk gegaan en zeer waar
schijnlijk hebben zij geruimen tijd in de zaal
vertoefd. Van de muren werden acht schil
derijen afgenomen en uit de lijsten gesneden
De grootste daarvan, een doek van Moreni
hebben de daders waarschijnlijk omdat het
te groot was, laten liggen. De andere zeven
werden meegenomen; het zijn de volgende
voorstellingen: Een mulat ter grootte van
30.5 x 25 cM., Mansportret 28 x 22 cM„ Koning
Saul 35 x 28 cM., Een neger 39 x 30 cM. De
aanbidding van de Drie Koningen 28 x 19
cM., de Heilige Hieronymus 30 x 25 cM. en
een Vischvrouw 29 x 27 cM., alle doeken van
oude meesters.
Verder namen de daders 50 miniaturen en
een aantal gouden en zilveren vitrinevoor-
werpen mede. De laats ten zijn alle kleine
voorwerpen welke de daders verkozen hebben
boven de grootere omdat zij gemakkelijker
zijn mee te nemen.
Geen vingerafdrukken.
Dat de nachtelijke bezoekers kalm te werk
zijn gegaan, mag ook blijken uit het feit,
dat nergens vingerafdrukken zijn gevonden-
Zij hebben zich bediend van gummihand-
schoenen. Langs den zelfden weg. dien zij
gekomen zijn, hebben de daders met hun buit
die een zeer belangrijke waarde vertegen
woordigt, het kasteel verlaten, geen sporen
achterlatende, dan eenige voetsporen op den
harden grond.
De heer M. Onnes van Nyenrode, noch de
leden van het personeel, die allen hun slaap
vertrekken hebben boven de drie zalen, waar
de daders hun werk hebben verricht, hebben
in den afgeloopen nacht iets gehoord.
f 10.000 belooning.
Dinsdagmorgen is onmiddellijk aangifte
gedaan bij de gemeentepolitie van Breuke
len, die in samenwerking met de Rijkspolitie
onmiddellijk een onderzoek instelde.
Ook de burgemeester van Breukelen—
Nijenrode. de heer Jhr. Mr. H. H. Roell, is
in den loop van den dag ter plaatse geweest
om den toestand op te nemen. De daders
schijnen goed met de inrichting van het
kasteel bekend te zijn geweest. In de om
geving van het kasteel heeft men Maandag
avond voor zoo ver tot nu toe bekend is.
geen verdachte personen gezien.
Het gestolene, dat gedeeltelijk het eigen
dom is van den bewoner van het kasteel
den heer Onnes van Nijenrode. en voor een
gedeelte toebehoort aan den kunsthandelaar
J. Goudstikker te Amsterdam, is bij ver
schillende firma's verzekerd. Deze firma's
'nebben heden een belooning van f 10.000
uitgeloofd voor de opsporing en terugbezor
ging van het gestolene, terwijl voer de op
sporing van de daders ook de medewerking
is ingeroepen van de Centrale Recherche te
Amsterdam.
NATIONAAL CRISISCOMITé.
Ambten ar-en Waterleiding Gem. Haar
lem (2e bijdrage) ƒ25.—
Personeel N.V. J. A. B. 937
F am. B. - 5.
Bijdrage Maart per. Notaris X. 14.50
Uit Oma's crisispotjo 2.10
Maandel. bijdrage winkel- en atelier
pers. fa. Kreymborg en Co., afd.
Haarlem 13.55
Personeel Twentsche Bank Haarlem „55.65
INGEZONDEN .MEDEDEELINGEN.
In verband met de ingevallen koude,
hebben wij extra maatregelen genomen
om spoedige levering te waarborgen.
Niettemin blijft het gewenscht vroeg
tijdig te bestellen, en doen wij hiertoe
een beroep op onze clientèle.
Wij beschikken over flinke voorraden,
Wilhelmina-. Belgische- en Engelsche
Anthraciet. Voor zoover de lezers dezer
advertentie nog niet tot onze vaste
cliëntèle behooren, noodigen wij hen
uit thans proef te nemen met een onzer
goed verzorgde soorten.
Bezitters van Haarden met onvol
doende capaciteit, bevelen wij aan
thans onze prima Wales Anthraciet te
stoken, welke juist 0.30 per H.L. in prijs
verlaagd zijn.
Beleefd aanbevelend,
BRANDSTOFFEN HANDEL
TELEPHOON 11979 (2 lijnen)
DE MEISJESSCHOOL.
HET ADRES DER OUDERS AAN DEN RAAD.
Zooals wij reeds mededeelden is een com
missie uit de ouders en verzorgers der leer
lingen van de Middelbare school voor Meis
jes te Haarlem opgericht om een adres aan
den gemeenteraad te zenden, met het ver
zoek het daarheen te willen leiden, dat het
onderwijs aan de Middelbare School voor
Meisjes gesplitst worde, zoo mogelijk bij den
aanvang van den cursus 1932,33:
a. in een afdeeling Middelbare School
voor Meisjes met 5-jarigen cursus;
l). een afdeelicg Hoogere Burgerschool
met 6-jarige:- cursus, opleidend voor
het examen, genoemd in art.. 55 en 57
van de Middelbaar Onderwijswet.
Iu de memorie van toelichting wordt ge
schreven:
Toen in 1863 de Middelbaar Onderwijswet
werd vastgesteld, wist niemand, dat er ooit
meisjes op de Middelbare Scholen zouden
komen er, daardoor is het onderwijs aan de
H.B.S. met 5-jarigen cursus ook uitsluitend
ingericht met het oog op de jongens. De
meisjes vonden bij haar komst op de H3.S.
een vastgestelde gang van het onderwijs, die
door haar intrede niet gewijzigd werd. Heel
dikwijls is gebleken, dat het onderwijs daar
niet aansluit bij haar aanleg. Haar geestes
gaven gaan meestal niet in de richting der
wiskundige vakken. Bovendien zijn er nog
zooveel andere vakken, welke van veel belang
zijn voor later leven, zoodat het allerminst
gerechtvaardigd is, dat de meisjes een jaar
langer kunnen studeeren, om het H.B.S.-
diploma te behalen. Vele ouders sturen nu
om verschillende redenen noodgedwongen
hun dochter naar de H.B.S. voor jongens,
daar het behalen van het H.B.S -diploma
aan de Middelbare School voor Meisjes niet
mogelijk is. Deze krachtsinspanning is vaak
nadeelig voor de lichamelijke en geestelijke
gesteldheid van hun kind. Meisjes op den
leeftijd van 12—18 jaar heoben niet zelden
minder uithoudingsvermogen dan jongens
van dien leeftijd. Ook verzuimen zij vaker
de school. Aanbevelenswaard^ zou het dus
zeker zijn. de meisjes een rustiger studiegang
te verzekeren, en ze toch in de gelegenheid
te stellen het HB.S.-dlploma te behalen.
In alle steden, waar gemeentelijke Middel
bare Meisjesscholen zijn, zijn deze gereorga
niseerd, alleen te Haarlem niet. Een inge
steld onderzoek aan zulke gereorganiseerde
Middelbare Meisjesscholen te Den Haag,
Rotterdam, Utrecht, Arnhem, Nijmegen en
Groningen, heeft aangetoond, dat dc 6-jarige
H.B-S.-afdeclingen behoorlijk bezet zijn.
In Haarlem, waar zeer veel ouders hun
Fedor Vergin
Elk onderwijs is een inleiding tot critisch
denken. Critiek is een noodzakelijke voor
waarde voor eiken stap vooruit naar een
onderwerping der natuur, welke bevorderlijk
is voor het leven. Censuur is daarom steeds
vernietigend voor het leven, verlammend en
pessimistisch.
(Het nieuwste Parijsche mode-
snufje is vrouwenkleeding van
papier.)
Eens ging de goedgekleede vrouw
Gehuld m zijden kleeren,
Dat kon slechts een beperkte groep,
Zich echter permitteeren.
De kunstzij kwam, daar heeft dc vrouw
Veel zijde bij gesponnen.
Zij werd banaal als materiaal,
Voor kousen en japonnen.
Weer gaan we voor- of achteruit.
Al naar u 't wilt beschouwen,
De mode wendt zich tot papier,
Voor 't inpakken der vrouwen.
Misschien doen wij haar spoedig na,
Het lijkt me vol gemakken,
Er ls voldoende pakpapier,
Voor onze mannenpakken.
Waarom ook niet, papier beheerscht
In onzen tijd de aarde.
Nu goud veelal verlaten is
En zilver zonder waarde.
We zijn in de papieren eeuw,
De gouden is verleden.
't Lijkt logisch dat nu ook de vrouw.
Zich in papier gaat kleeden.
Het zal haar ongetwijfeld staan.
Zoo blank en zoo onschuldig,
Ze heeft er weinig zorgen aan,
Papier is zoo geduldig.
Maar is het eigenlijk niet dwaas.
Dit als Iets nieuws te vieren,
Loopt, mannenbroeders, niet de vrouw,
Altijd in de papieren?
P. GASUS.
kinderen naar het. Middelbaar Onderwijs
sturen, zal dit stellig ook liet geval zijn.
Practisoii zou dc toestand dus zoo worden,
dat, evenals nu, hoogstwaarschijnlijk een ge
lijk aantal parallelafdeelingen gevormd zou
moeten worden.
Daar bovendien de leerkrachten volledig
bevoegd zijn aan de H.BK.-afdeeling les te
geven, zullen noch de kosten, noch de behoefte
aan bevoegde leerkrachten, bezwaar behoe
ven op te leveren tegen inwilliging van ons
verzoek.
Op grond der bovenstaande historische, so
ciale en psychische factoren is het zeer ge
wenscht gebifurceerde scholen voor meisjes
op te richten in plaatsen, waar deze levens
vatbaarheid kunnen hebben. Dat is zeker het
geval te Haarlem, tot nog toe de eenige stad.
waar het Middelbaar Meisjes-onderwijs geen
twee af deelingen omvat.
De 165 ouders en verzorgers van de leer
lingen der Middelbare School voor Meisjes,
wier handteekeningen het adres vergezellen,
verzoeken den raad daarom dan ook drin
gend. tot inwilliging van hun verzoek wel te
willen overgaan.
TERUGKOMST MINISTER DECKERS.
De Minister van Defensie wordt Woensdag
te 's-Gravenhagc terugverwacht.
-MINISTER REYMER ZIEK.
De Minister van Waterstaat zal wegens on
gesteldheid verhinderd zijn dc eerste dagen
afjn ambtsbezigheden waar tc nemen.
Helsingfors, de hoofdstad van Finland, waar thans door dc Lappobewegina
een nat ional isiiscfas twUfi pp to uw if
Japan stemt officieel in een vredesconfe
rentie toe.
(2e blad, le pag.)
Belangrijke schilderijendiefstal uit het
kasteel Nijenrode".
(le blad, le pag.)
Toch een Mocrdijkkanaal toegezegd?
(2e blad, 2e pag.)
Tu :de Kamer: Wanhoop en armoede ten
plattelandc. De interpellatie Wcitkamp.
(2e blad, 2e pag.)
Haarlcmsch meisje van dertien jaar zoek.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Engeland's Vrijhandel.
(le blad, le pag.)
Van onzen Parifschen correspondentDe
crisis-tijd in Frankrijk.
(2e blad, le pag.)
Jhr. J. C. Mollerus: Contingenteering van
den invoer van groenten en fruit.
(2e 'blad, 2c pag.)
Sport: Op vleugelen des Voetbals.
(2e blad, 3e pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
ASFALT-WËGEN
Het is bekend, dat schijn bedriegt,
En dnt een rekensom niet liegt.
Al lijkt het voor den leek wat gek,
ASFALT: 't goedkoopste
wegendek.
Economische wegen'
Meisje van 13 jaar zoek.
Uit school niet thuis gekomen.
De Commissi
ris van Politie te
Haarlem ver
zoekt namens de
ouders de opspo
ring en het te
rugbrengen van
het minderjarige
meisje J o 1 k e
Joustra oud der
tien Jaar dat
Dinsdagmiddag
van school naar
huls is gezonden.
Het meisje is
vermoedelijk uit
vrees voor straf
niet in de ouder-
IJke woning te
ruggekeerd, zoo
dat aan een ongeval gedacht wordt.
Het signalement van het meisje luidt als
volgt: lang 1.70 M., donkerblond haar. gekleed
met donkergroenen loden regenmantel, dito
hoed, bruin geruite jurk, zwarte schoenen,
bruine kousen. Zij is in het bezit van een
Fongers damesrijwiel, waaraan een school-
tasch. Dc kosten van het terug brengen wor
den vergoed.
Tot zoover dit bericht van dc politie.
Nader vernemen wij, dat Dinsdagavond tc
10.40 uur de politie van de vermissing per
extra-radiopolitiebericht kennis heeft gege
ven. Intusschen werd in verschillende rich
tingen gezocht, o.a. vannacht nog in Utrecht,
waar familie van het meisje woont. Daar had
men echter niets van de vermissing verno
men. Met politiehonden werd niet gewerkt,
omdat het in dit geval niet nuttig en noodig
geoordeeld werd.
Ook hedenmorgen twaalf uur ls dit extra
politiebericht nog eens omgeroepen.
Een spoor?
Hedenmorgen half elf liep het gerucht dat
het meisje fietsende en met behuilde oogen in
de Hagestraat bij het Spaarne gezien zou
zijn door een dame die het meisje kent. Zij
wist toen echter nog niet, dat het meisje ver
mist werd. Toen zij dit vernam, heeft zij da
delijk haar bevinding aan de familie meege
deeld.
Dit bericht heeft den angst van de zeer
ongeruste ouders iets verminderd. Toch leven
zij nu begrijpelijkerwijs in groote spanning.
LOONREGELING BLOEM
BOLLENBEDRIJF.
OVEREENSTEMMING BEREIKT.
LISSE, 2 Maart (V.D.) Naar wij verne
men is hedenmiddag definitief overeenstem-
zming bereikt tusschen de drie werkgevers-
bonden en de drie werknemers-oreanlsa ies
in het bloembollenbedrijf over den grondslag
van de nieuwe collectieve arbeidsovereen
komst, welke met Ingang van Dinsdag J.l. in
werking is getreden.
Het gemiddelde weekloon is bepaald op ƒ21.
De loonschaal is als volgt vastgesteld: De-
cet ibcr. Januari, Februari, 18, Maart. April,
Mn j 2u; dc resteerende maanden 23. A s.
Zaterdag zal dus een loon worden uitbetaald
Vatt i 2P
