Craaf Ottokar Czerni
in.
De arrestatie van Marthe Hanau
De Ontwapeningsconferentie hervat.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 12 APRIL 1932
TWEEDE BLAD
Gibson dient de Amerikaansche voorstellen in:
afschaffing van de aanvalswapenen, zware
artillerie, tanks en chemische wapenen. In
stemming van Duitsche, Engelsche, Italiaansche
en Zwitsersche zijde. Tardieu dringt op
sanctie- en controlemaatregelen aan. De
Engelsch-Iersche correspondentie inzake De
Valera's eischen.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Na een onderbreking van drie weken heeft
de Ontwapeningsconferentie Maandag haar
werkzaamheden hervat door een bijeenkomst
van de Hoofdcommissie. Voorzitter Hender
son gaf in zijn openingsrede een overzicht
van het verloop der werkzaamheden. Hierna
diende de Amerikaan Gibson een formeel
voorstel in, inzake verbod van zwarte artil
lerie, tanks en gifgassen. Met een uitvoerige
toelichting motiveerde Gibson het Ameri
kaansche voorstel.
Gibson wees er daarbij in het bijzonder op.
dat door de afschaffing van speciale aanvals
wapenen het vertrouwen wordt versterkt.
De Amerikaansche voorstellen houden in:
1. Onverwijlde afschaffing van aanvalswa
penen, zware artillerie, tanks en chemische
wapenen.
2) De Commissie voor ontwapening te land,
krijge opdracht een plan op te stellen be
treffende de classificatie van geschut boven
een kaliber van 15 1/2 c.M. en van tanks, zoo
mede van gaswapenen.
3. De staten verplichten zich deze aanvals
wapenen in geval van oorlog niet te gebrui
ken.
4. De politieke commissie krijge opdracht
de definitieve resolutie uit te werken en de
hoofdcommissie binnen een week voor te leg
gen ter fine van beraadslaging.
De Britsche minister van Buitenlandsche
Zaken, Sir John Simon verklaarde dat de
Britsche regeering volledig instemt met de
voorstellen der Amerikaansche regeering. De
Ontwapeningsconferentie staat thans voor
een definitief en practisch voorstel. De Brit
sche regeering spreekt dringend den wensch
uit dat alle regeeringen definitief de zware
land-aanvalswapenen prijsgeven.
Namens de Duitsche delegatie legde ambas
sadeur Nadolny een principieele verklaring
af. waarin hij het standpunt der Duitsche
regeering nopens de taak der Ontwapenings
conferentie en de nieuwe voorstellen der
Amerikaansche regeering uiteenzet. De Duit
sche regeering legt er grooten nadruk op, dat
een bevredigend resultaat der Ontwapenings
conferentie nooit kan worden gezien in een
beperking, doch slechts in een beslissende ver
laging der bewapeningen.
Nadolny constateerde dat de these der
Amerikaansche regeering veiligheid door af
schaffing der aanvalswapenen in volkomen
overeenstemming is met het Duitsche stand
punt. De Duitsche regeering zal zich niet te
vreden stellen met een oplossing van het ont
wapen ingsprobleem. welke slechts betrekking
heeft op de afschaffing der aanvalswapenen.
Namens de Zwitsersche delegatie verklaar
de bondspresident Motta. dat deze ten volle
in stemt met de Amerikaansche voorstellen,
welke hij in het bijzonder toejuicht omdat
zij eindelijk het kader der theoretische dis
cussies overschrijden en positieve voorstellen
brengen.
Tardieu zette in een door hem in de hoofd
commissie afgelegde verklaring het stand
punt der Fransche regeering ten aanzien van
de Amerikaansche voorstellen uiteen, waarbij
hij er den nadruk op legde dat de Fransche
regeering er wel is waar sympathiek tegen
over staat doch de voorstellen ongeschikt acht
aangezien zij slechts betrekking hebben op
landwapenen en geenerlei controle- of sanc
tiemaatregelen bevatten. De Fransche regee
ring staat- op het standpunt van wederzijd-
sche afhankelijkheid van alle wapensoorten.
Frankrijk is een groote koloniale mogendheid
met vergaande vlootbelangen en eischt der
halve ook gelijktijdige behandeling van het
vlootvraagstuk.
Namens de Italiaansche delegatie verklaar
de generaal Cavarello dat de Italiaansche re
geering volledige instemming heeft met de
Amerikaansche voorstellen, waarbij hij wees
op het onlangs door de Italianen ter confe
rentie ingediend memorandum.
De hoofdcommissie besloot de Amerikaan
sche voorstellen te zanten met alle in gelijke
richt-ing gaande voorstellen allereerst ter be
handeling door te geven aan het presidium
De Hoofdcommissie zal thans in twee zittin
gen per dag de algemeenc beschouwingen
inzake alle principeele voorstellen verder be
handelen en Dinsdagmorgen vroeg een nieu
we bijeenkomst houden.
De voorstellen der Amerikaansche regee
ringen zijn in brcede kringen met groote ge
noegdoening ontvangen als eerste beslissende
stap ter behandeling van practische ontwa
peningskwesties.
Van toonaangevende Engelsche zijde wordt
verklaard dat de Britsche minister van Bui
tenlandsche Zaken Simon te voren niet op de
hoogte was gesteld van de nieuwe Amerikaan
sche ontwapeningsvoorstellen, evenwel de
Engelsch regeering heeft de laatste dagen
uitvoerig beraadslaagd over practische ont
wapeningsvoorstellen. welke' in dezelfde rich
ting gaan als de Amerikaansche voorstellen.
Uit dien hoofde -heeft de Britsche minister
van Buitenlandsche Zaken zonder rugge
spraak met Londen de onmiddellijke toestem
ming der Britsche regeering voor de Ameri
kaansche voorstellen kunnen geven.
Men acht aan Britsche zijde een aanvul
ling der Amerikaansche voorstellen door soort
gelijke practische ontwapeningsmaatregelen
op het gebied van de bewapeningen ter zee en
in de lucht noodzakelijk. De Britsche regee
ring eischt voor alles volledige afschaffing
der onderzeebooten en der bombardements
vliegtuigen.
22 April as. zal MacDonald waarschijnlijk
eenige dagen naar Genève komen.
De Nederlandsche regeering heeft naar
Reuter seint overeenkomstig den wensch door
Henderson in Maart bij de schorsing van de
werkzaamheden der ontwapeningsconferen
tie uitgesproken, thans bij het bureau der
conferentie een aantal memoranda ingediend
terzake van de verschiller.de wenschen door
minister Beelaerts van Blokland in zijn rede
bij ce algemeene beschouwing geopperd, zoo
als: de beperking van de geoefende reserve-
fcroeoen, de rcchtstreeksche beperking van
oorlogsmateriaal der landmacht, de open
baarheid inzake' militaire gegevens, het ver
bieden van contractmijnen, enz.
De correspondentie welke kortelings is ge
wisseld door De Valera, den leider van de
regeering van den Ierschen Vrijstaat en
Thomas, minister voor de Dominions van het
Vereenigd Koninkrijk, 'betreffende den parle
mentairen eed van trouw in den Ierschei;
Vrijstaat en de schadeloosstelling voor de
landaankoopen, is gisteravond in den vorm
van een witboek gepubliceerd.
Het geschil spruit voort uit de bewering der
regeering van den Ierschen Vrijstaat dat de
eed in het Engelsch-Iersche verdrag van
1921 niet verplichtend is gesteld en dat de
Iersche Vrijstaat volkomen gerechtigd is zijn
grondwet te dien opzichte te wijzigen.
In tegenstelling hiermede handhaaft de
regeering van het Vereenigd Koninkrijk haar
these dat de eed een integreerend deel is
van het verdrag dat tiij jaren geleden tus-
schen beide landen is gesloten en tot nu toe
aan beide zijden eervol werd nagekomen.
Uitgegaan wordt van het feit, dat de eed
een ondraaglijke last wordt geacht en de
Iersche Vrijstaat wenscht dat deze onmid
dellijk uit de grondwet wordt verwijderd. De
overeenkomst van 1921 maakt tot feit wat de
wil der Britsche regeering was.
Maandag is het Britsche antwoord op de
Iersche nota betreffende den eed van trouw
en de schadeloosstelling in Dublin ontvan
gen. Waarschijnlijk zal het Iersche kabinet-
heden, Dinsdag de nota behandelen.
Inzake den wensch van De Valera inzake
een Vereenigd Ierland, verklaart de Britsche
regeering dat de verhouding van het Noor
den met- het Zuiden in het verdrag is vast
gelegd. Indien beide deelen zich daartoe be
reid" verklaren, kunnen zij worden ver
eenigd. Een dergelijke vereeniging is even we1
slechts mogelijk onder de Engelsche kroon
Wat het voornemen van Engeland betreft
nopens de verwijdering van de clausule be
treffende den eed van trouw uit de Iersche
grondwet, kan slechts worden herhaald, dat
de eed van trouw een onafscheidelijk deel is
van het Engelsche Iersche verdrag, op welks
handhaving de Britsche regeering gesteld is
Betreffende de jaarlij ksche betalingen re
fereert de Engelsche nota aan de verdragen
van 1923 en 1926 waarbij de Iersche regeering
zich verplicht heeft tot de betaling van de
schadeloosstelling. De Britsche regeering be
schouwt deze verplichting nog steeds bindend
voor den Ierschen Vrijstaat.
Over deze jaarlij ksche betalingen zegt het
Engelsche antwoord o.a.:
De Iersche landbetalingcn zijn in feite be
talingen volgens een afbetalingssysteem door
den Ierschen pachter voor het land dat hij
gekocht heeft, welke betalingen door de han
den gaan van de Iersche en Britsche regeerin
gen en ten slotte worden ontvangen door de
landeigenaren.
De Britsche regeering komt dan ook tot de
conclusie, dat deze verdragen voor beide lan
den bindend zijn en spreekt de hoop uit-, dat
de vriendschappelijke verhouding met Ierland
moge blijven bestaan en geeft als haar mee
ning te kennen, dat dezie verhouding slechts
geschaad kan worden door een willekeurig in
gebreke i blijven bij het ten uitvoer leggen
der verdragen.
INGEZONDEN MEDEDFFLINGEN
a 60 Cts. per regel
STOFZU1GERHUIS MAERTENS
Barteljorisstraat 16 Telefoon 10756
VAMPYR STOFZUIGERS f 98.-
Chïna.
Onderhandelingen te Sjanghai
verdaagd.
De Chine esch-Japansche wapenstilstands
onderhandelingen zijn voor onbepaalden tijd
verdaagd. De Chineezen zijn in afwachting
van nieuwe instructies uit Nanking.
Groote uittocht van Japansche
troepen uit Sjanghai verwacht.
Ten gevolge van den „verbeterden toe
stand" is volgens Reuter de keizerlijke goed
keuring verkregen voor de demobilisatie van
de reservisten der 14de divisie, die in Fe
bruari 1.1. onder de wapenen waren geroepen,
toen de divisie naar Sjanghai werd gezonden.
Naar verluidt zal dit besluit de terugroe
ping van verscheidene duizenden manschap
pen uit Sjanghai met zich brengen, alsmede
de demobilisatie van een groot aantal man
nen ,die op het oogenblik in het kader in het
land zelf dienen.
DuitscWancl.
Luitenant Scheringer veroor
deeld.
De gewezen officier Scheringer is wegens
het voortgezette misdrijf van voorbereiding
van hoogverraad en overtreding van de wet
tot bescherming der republiek veroordeeld
tot een vestingstraf van 2 1 2 jaar, onder af
trek van zes maanden voorloopige hechtenis.
(Wolff).
Achttien lijsten voor de Pruisi
sche verkiezingen.
De termijn van inlevering van candidatcn-
lijsten voor de Pruisische landdagverkiezin
gen was Maandag afgeloopen. Totaal werden
achttien lijsten ingediend w.o. veel van klei
ne partijen, die echter bij een kiesdeeler van
50.000 weinig kans op een zetel hebben.
Equador
De regeering is den toestand
meester.
Uit Guayaquil wordt gemeld, dat de regee
ring van Ecuador den toestand in handen
heeft. De leider van den opstand, Mendoza,
bevindt zich aan boord van 't oorlogsschip dat
zoo noodig onder schot kan worden genomen
door de regeeringstroepen. Men verwacht elk
oogenblik de overgave van Mendoza.
Luxemburg.
Een brief aan Keizer Karl.
Czernin drong aan op het sluiten van vrede.
(Van onzen Weenschen correspondent)
Weenen, 6 April
De thans op negenenvijftigjarigen leef
tijd te Weenen overleden graaf Ottokar
Czernin, gewezen Oostenrijk-IIongaarsch mi
nister van buitenlandsche zaken, heeft voor
al gedurende het allerlaatste jaar van den
wereldoorlog een buitengewoon belangrijke
rol gespeeld. Hij stond toen op het hoogte
punt van zijn roem en van zijn macht.
Minister van Handel
afgetreden.
Een Reuter-telegram meldt uit Luxemburg,
dat Clemang, minister van openbare werken
en handel, is afgetreden om de regecring.de
handen vrij te laten bij de onderhandelingen
over de aangelegenheid der buurtspoorwegen.
Schmitt, onder-directeur der Spaarkas, oud
minister, is in Clemangs plaats benoemd.
Australië.
Arrestatie van Nieuw-Zuid-
Wales' premier aanstaande?
In verband met de halsstarrige houding
van den premier en minister van Financiën
van Nieuw Zuid-Wales, Lang, zijn aan de
federale regeering van Australië uitgebreide
volmachten tot handelend optreden gegeven.
Dit zal kunnen leiden tot een spoedige arres
tatie van Lang.
Het tekort van het gemcenebest Australië
van 3,384.000 pond sterling is voornamelijk
te wij ten aan de betaling van 1.796.000 pond
ten behoeve van rente voorNieuw Zuid-Wales
(Reuter)
Ottokar Czernin.
Hij stamde af van een oeroud adellijk
Boheemsch geslacht. Hij werd op den zesen
twintigsten September 1872 te Dimokur als
tweede zoon van graaf Theobald Czernin van
Dimokur en Winar en van een gravin Wcst-
phalen zu F'irstenberg geboren. Hij bezocht
een gymnasium te Praag en werd vervolgens
voor den diplomatieken dienst opgeleid. Hij
maakte deel uit van verschillende Oosten-
rij k-Hongaarsche legaties in het buitenland
en heeft zich later uit den actieven diplo
matieken dienst teruggetrokken om zich aan
het besturen van zijn landgoederen in Bo-
hemen te kunnen wijden. Uit zijn huwelijk
met gravin Marie Kinsky, een dochter van
prins Ferdinand Kinsky en een prinses von
und zu Liechtenstein, zijn zes kinderen ge
sproten. In 1903 deed hij als afgevaardigde
van een groep grootgrondbezitters zijn in
trede in den Boheemschcn Landdag. In 1912
werd hij „levenslang lid" van het Oosten-
rij k-Hongaarsche „Herrenhaus" en in Octo
ber 1913 werd hij door keizer Frans Jozef tot
buitengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister te Boekarest benoemd. Hij genoot
daar een hoog aanzien, doch heeft het toch
niet kunnen verhinderen, dat Roemenië
zijn vaderland in Augustus 1916 den oorlog
verklaarde.
Korten tijd na den dood van keizer Frans
Jozef in November 1916 en de troonsbestij
ging van den ongelukkigen keizer Karl werd
hij door den laatste tot minister van buiten
landsche zaken benoemd (als opvolger van
graaf Burian, die later na Czernin wederom
aan het hoofd van dit departement zou wor
den gesteld).
Graaf Czernin heeft er. van het begin van
zijn werkzaamheid aan buitenlandsche za
ken af aan, op aangedrongen vrede te slui
ten. Een Oostenrijk-Hongaarsch vredesaan
bod werd echter door de entente van de hand
gewezen. Doch steeds wees Czernin er weder
om op, dat de centrale machten het onmo
gelijk zouden kunnen bolwerken.
Vóór mij ligt op het oogenblik een afschrift
van een brief, welken Czernin op den der-
lienden April 1917 aan keizer Karl heeft ge
richt. In dezen brief voorspelt hij om zoo
te zeggen den val van het keizerrijk.
„Allergnadigster Herr!" zoo begint hy.
„Wil Uwe Majesteit mij toestaan met dezelf-
Onze Parijsche correspondent heeft een onderhoud met haar advocaat
Zal de gevangene in vrijheid worden gesteld?
(Van onzen Parijschen correspondent)
Ge kunt natuurlijk wel angaan welk een
geweldige sensatie werd verwekt door het
bericht dat madame Marthe Hanau ander
maal door de politie uit haar huis is ge
haald en naar de vrouwen-gevangenis Saint
Lazare werd gezonden. Het is het onderwerp
van alle gesprekken enin groote
tegenstelling met een vorige maal, toen er
kortweg een einde werd gemaakt aan de
„Gazette du Franc", hoort men nu overal
met iets wat op medelijden lijkt spreken
over de „Presidente".
Wat toch is het geval? Madame Hanau
heeft zich nu eens niet meester gemaakt
van de spaarduiten van de Fransche rente
niers teneinde eigen ondernemingen op touw
te zetten en te drijven, maar ze bepaalde er
zich uitsluitend toe om in een financieel
blaadje een geduchte campagne te voeren
tegen tal van bekende financieele onder
nemingen. banken zoowel als instellingen,
teneinde het publiek naar haar inzichten te
waarschuwen. Madame Hanau noemde het
in „Forces" een ongehoord schandaal dat
groote banken slechts een half procent uit-
keeren aan de clientèle, daar waar ze min
stens zes procent van de haar toevertrouwde
gelden maken. Goed op de hoogte van alles
wat in financieele-kringcn omging begon cie
.Presidente" al héél spoedig andere instel
lingen aan te vallen over de wijze waarop
zij het beheer voerden over het geld harer
aandeelhouders en natuurlijk was dat niet
altijd naar den zin van de ondernemers. Nu
kan men wei nagaan dat Marthe Hanau niet
alleen het doel nastreefde om aan het hoofd
van een financieel tijdschrift te staar., maar
dat vooral werd bedoeld om spaarders en
kapitaalkrachtigen er toe over te halen om
hun geld te plaatsen in ondernemingen
waarbij zij ten nauwste was geinteresseera.
Of ze nu in haar verschillende campagnes
gelijk heeft gehad en of al haar beschuldi
gingen juist waren, dat willen we voor het
oogenblik buiten bespreking laten; maar één
ding is zeker: in verschillende machtig*
kringen zag men met angst telkens weer dc
verschijningen van een volgend nummer
van „Forces" tegemoet. Niet geheel ten on
rechte, want het blad was in allen gevalle
zeer goed geredigeerd en men hoeft er zich
dan ook niet over tc verwonderen dat het
tijdschrift een geregelde oplage van ruim
37.000 exemplaren had.
Van verschillende kanten werd er dan ook
op geloerd om zoo spoedig mogelijk een einde
te maken aan de macht van Marthe Hanau
en van haar tijdschrift. De publicatie van
een geheim politierapport-, waarin juist
sprake was van „Forces" en van Marthe
Hanau was dan ook een gereede aanleiding
om op te treden. Het was wel niet ander-!
mogelijk of men had hier te doen met een
geval van diefstal en waar financieel défai
tisme (en dus werd Marthe Hanau's actie
tegen de diverse spaarkassen betiteld) valt
onder artikel 419 van de Code Pénal. daar
waren er twee redenen om de ..Presidente"
weer een plaatsje tc geven ln haar oude cel
No. 1. van Saint-Lazare.
Marthe Hanau is er echter niet de vrouw
naar zich alles te laten welgevallen zonder
het ministe protest. Men zal zich nog wel
de diverse incidenten herinneren van de af
faire Gazette-du-Franc. eindigend met haar
sensatloneele vlucht uit de gevangenis, de
arrestatie en veroordecling van den syndic
die enkele duizenden had ontvreemd uit het
faillissement. De „mannetjesputter" heeft
ook nu dadelijk gedaan gekregen dat het
inbeslaggenomen nummer van ..Forces" in
omloop wordt gebracht cn dat de banc.
„Banque d'Union Pubüoue" in de Rue de
Provence, waarin ook ..Forces" wordt geredi
geerd. van morgen af aan weer voor het
publiek wordt opengesteld. Is dat de eerste
stap naar haar invrijheidstelling?
Het is hedenochtend te half elf dat we 'n on
derhoud mochten hebben met den verdediger
van Marthe Hanau. Mr. Well. die. samen
met mr. Dominique, haar biistond in her
vorige sensationeele proces. Mr. Weil ver'.iet
I zoo juist de gevangenis waar hij 'n zeer lang
onderhoud had gehad, met Marthe Hanau,
teneinde te overwegen welke stappen moes
ten worden gedaan, teneinde zoo spoedig
mogelijk deze nieuwe zaak tc liquideeren.
Ja. ik heb met mijn client© gesproken.
Ze heeft een goeden nacht achter den rug
en u moet vooral niet denken dat ze ter
neergeslagen is. Integendeel, deze nieuwe
slag is een stimulans voor haar geweest en
haar moed is bewonderenswaardig.
Is het waar, dat u in vrijheid
stelling van madame Hanau hebt gevraagd,
wijl haar gezondheidstoestand niet toelaat
om haar gevangen tc houden?
Het eerste is waarniet het tweede.
U weet dat madame enkele maanden ge
leden levensgevaarlijk werd gewond bij een
automobielongeluk bij Straatsburg, dat de
doktoren vreesden haar beide beenen tc
moeten amputeeren. Ze liep dan ook tot op
heden met behulp van een paar krukken,
maar dat is niet de reden geweest van mijn
verzoek. Ik vroeg haar invrijheidstelling
omdat de aanklacht tegen haar lang niet vol
doende is om haar gevangen te houden. Op
verzoek van de „Presidente" echter heb ik
geëischt dat mogen een geneesheer zal
worden aangewezen om haar gezondheids
toestand te examlneeren.
Madame Hanau heeft een héél lang schrlj
ven gericht aan Mr. Peyre, den officier van
Justitie en punt voor punt zet ze daarin
haar zienswijze uiteen, de aanklachten stua
voor stuk weerleggend met het noodige be
wijsmateriaal.
In de eerste zaak. die van de Affaire-
Gazette du Franc, waart u samen met Mr.
Alfred Dominique. Zoo ik me niet vergis
moet juist een dezer dagen voor de 9de
Kamer opnieuw de zaak worden behandeld
teneinde vast te stellen, wanneer de affaire
in hooger beroep kan worden behandeld, nu
uw cliente in April tot twee jaar werd ver
oordeeld.
U hebt gelijk, zoo glimlacht Mr. Well.
Maar dat heeft nog den tijd. Eerst moet be
slist worden wanneer de zaak opnieuw kan
voorkomen. En datin deze omstandig
hedenMijn collega. Mr. Dominique.
inderdaad, is op het oogenblik nog in Arles,
waar hij een verkiezingscampagne voorbe
reidde. Maar hij geeft nu zijn candidatuur
or». teneinde zoo spoedig mogelijk dc nieuw»
affaire-Hanau tc behandelen.
Héél veel meer heeft de bekende ver
dediger ons natuurlijk niet kunnen zeggen
voor het oogenblik. Zal madame Hanau. zoo
als in vele kringen stellig wordt verwacht,
binen héél kort weer in vrijheid worden ge
steld? We zullen ons aan geen voorspelling
wagen en de advocaat, als we ons aan de
vraag wagen volstaat er mee te glim
lachen.
HENRY A. TH. LESTUROEON.
de openheid, welke men mij van den eersten
dag mijner benoeming af veroorloofd heeft,
mijn verantwoordelijke opvatting omtrent de
situatie bekend te maken? Het is volkomen
duidelijk, dat onze militaire kracht haar ein
de tegemoet gaat. Het zou misb ruik - m aken
van Uwer Majesteits tijd zijn, wanneer ik in
details zou treden. Maar ik vestig alleen de
aandacht op het opraken van het ruwe ma
teriaal, op het- geheel en al uitgeputte men-
schenmateriaal en vooral op de drukkende
vertwijfeling, welke zich. vooral ten gevolge
van de ondervoeding, van alle volksklassen
meester heeft gemaakt cn die een verder
dragen van het oorlogslijden onmogelijk
maakt. Al hoop ik, dat het ons zal gelukken
het nog gedurende de eerstvolgende maan
den uit te houden en dat wij ons nog met
succes zullen kunnen verdedigen, ben ik er
toch absoluut van overtuigd, dat een ver
dere wintercampagne volkomen uitgesloten
is: met andere woorden: dat tegen het einde
van den zomer of in den herfst tot eiken
prijs moet worden opgehouden".
Hij zegt dan verder dat men zich niet
eerst dan tot de entente mag wenden, wan
neer de gebeurtenissen in het rijk zelf laten
zien, dat een ondergang onvermijdelijk is.
De entente zal dan toch alleen maar op voor
waarden willen ingaan, die de absolute ver
nietiging van de centrale machten betee-
kenen.
„Bijtijds beginnen dus is van het aller
grootste belang! Ik kan echter, hoe pijnlijk
het mij ook is. het thema niet achterwege
laten, dat nadruk aan al mijn argumenten
geeft. Het is het revolutionnaire gevaar, dat
aan den horizon van heel Europa opdaagt en
dat, ondersteund door Engeland, zijn nieuw
ste strijdmethode vormt. Vijf monarchen
zijn gedurende dezen oorlog onttroond en de
verbluffende gemakkelijkheid. waarmede
thans de sterkste monarchie van de wereld
omvergeworpen werd, moet er toe bijdragen
tot nadenken te stemmen cn zich het woord
tc herinneren „Exempla trahunt".
„Ik heb de vaste overtuiging" zoo gaat hij
een eind verder voort, ..riat- men ook in
Duitschland aan het einde zijner krachten
gekomen is. hetgeen door de politieke facto
ren ook in het geheel niet wordt geloochend.
Ik ben er rotsvast van overtuigd, dat wan
neer Duitschland zou trachten een nieuwe
wintercampagne te beginnen, zich in het
binnenste van het land eveneens verande
ringen zouden voordoen, welke mij als ver
antwoordelijken verdediger van het dynastie
ke principe veel erger toeschijnen dan een
door den monarch gesloten slechten vrede.
Wanneer de monarchen van de centrale
machten echter niet in staat zijn gedurende
de eerstkomende maanden vrede te sluiten,
dan zullen dat de volken buiten hen om
doen en dan zullen de golven van de revo
lutionnaire gebeurtenissen alles wegspoelen,
w aarvoor onze broeders en zonen thans nog
streden en sterven.
Ik wil geen oratio pro domo houden, maar
ik verzoek Uwe Majesteit zich toch tc willen
herinneren, dat ik als eenige sedert twee
Jaren den oorlog met Roemenië voorspeld
heb, cat ik slechts voor doove ooren gepre
dikt heb en dat ik twee maanden vóór liet
uitbreken van den oorlog met mijn voorspel
lingen nergens geloof heb gevonden. Ik ben
evenzoo overtuigd van de juistheid mijner
vroegere verklaringen als van die van mijn
tegenwoordige beweringen en ik kan het
niet met genoeg nadruk herhalen, dat dc
gevaren, die ik voortdurend zie groeien cn
groeien, niet voor gering moeten worden
aangezien.
De oorlogsverklaring van Amerika heeft de
situatie zonder twijfel veel gevaarlijker ge
maakt, Het kan zijn dat er nog een paar
maanden voorbijgaan vóórdat Amerika noe
menswaardige krachten op liet oorlogsveld
kan werpen, maar de moreelc factor, de fac
tor. dat de entente nieuwe krachtige hulp
te wachten staat, verschuift den toestand
tot ons nadeel, daar onze vijanden aanzienlijk
meer tijd vóór zich hebben dan wij en langer
kunnen wachten dan waartoe wij helaas zelf
in staat zijn.
Graaf Czernin heeft het dan over dc ge
beurtenissen in Rusland en drukt de hoop
uit. dat men voorloopig nog de aanvallen
van de Franschen. Engelschen en Italianen
zal kunnen afslaan, hetgeen misschien nog
gedurende twee of drie maanden zou kun
nen geschieden, doch dan moet men met ge
detailleerde vredesaanbiedingen voor den
dag komen en „mogen wij er niet voor terug
schrikken eventueel groote en zware offers
te brengen!"
Aan Duitschland heeft men reeds laten
weten, dat Oostenrijk-Hongarije aan het
einde zijner krachten is, en ook de Duit-
schers hebben ingezien, dat het zoo niet
langer meer gaat. „Uwe Majesteit heeft het
bewijs geleverd niet egoïstisch tc denken en
van de bondgenooten geen offer te ver
langen, waarvan Uwe Majesteit niet bereid
was het zelf te dragen. Meer kan niemand
verlangen. Voor God cn Uwe volken Is ech
ter Uwe Majesteit verplicht alles te doen om
de catastrophe van het ineenstorten van dc
monarchie te verhinderen. Voor God en voor
Uwe volken heeft Uwe Majesteit den heili
gen plicht, het principe der dynastie en Uwe
kroon met alle middelen tot aan Uw laat-
sten ademtocht te verdedigen!" Met deze
woorden besloot Czernin zijn brief. Toch
heeft de vreeselijke oorlog nog anderhalf
jaar voortgewoed. De vermaarde brief van
prins Sixtus van Bourbon-Parma heeft een
diepe kloof tusschen keizer Karl en zijn mi
nister doen ontstaan. Op den veertienden
April 1918 trad Czernin af. Het heet dat een
wrok tegen den keizer, die niet naar zijn
raad had willen luisteren, hem er toe gedre
ven heeft later onder dc republiek oen man
daat in den nationalen raad aan tc nemen.
Hij is echter niet lang tcpublikeinsch afge
vaardigde geweest.
W. M. BEKAAR
KREUGER TOLL.
TERUGKOOP VAN BANKEN DOOR
AANDEELHOUDERS?
Naar verluidt, aldus Het Handelsblad, zijn
de Zwitsersche houders van Kreuger en Toll-
for.dsen voor het geval het tot een algemeene
ontbinding van het Kreuger-concem mocht
komen, voornemens te zam^n met groote
Zwitsersche banken en de Zwitsersche in
dustrie de Zwitsersche lucifersfabrieken, die
sedert 1925 onder controle van Kreuger ston
den. terug te koopen teneinde een nationale
Zwitsersche lucifersindustrie in hot leven ie
xocpcn.
