De Vernietiging van een Prachtig Stadsgezicht.
Kanonloöpbaan.
Het Belangrijkste.
Asfalt-wegen
49e Jaargang JJo. 14980
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 27 April 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per weck ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72$$.
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Telefoon Nos.: Directie 13082
Administratie: 10724, 14825
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkery: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: l—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30. elke regel meer 0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid er
Idem vooi Abonnés op het Geïll. ZondagsbladLevenslange ongeschiktheid f 2000.-.
Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger f I 50.-. Arm- of Beenbreuk f I 00.-.
Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN
HAARLEM, 27 April.
Mesch.
Mesch is een van de kleinste der bijna elf
honderd gemeenten van Nederland. Volgens
Pyttersen's Staatsalmanak telt het 3C2 in
woners, waarvan 140 kiezers. Het bezit een
aardigen heuvel en het ligt aan de grens bij
Eysden, in het uiterste Zuiden van Limburg.
Zóó klein is. het, dat niemand in gewone om
standigheden geneigd zou zijn er rekening
mee te houden. De meeste menschen weten
niet eens dat het bestaat. Ik vrees dat tot
voer weinige dagen zelfs de ministers, als
het hun gevraagd was, naar Pyttersen zou
den hebben laten grijpen om het op te zoe
ken. Behalve dan minister Ruys de Beeren-
brouck, want die is zelf Limburger. En hij is
het nu juist, die last met Mesch heeft. 1-Iet
is opstandig, en het valt onder zijn depar
tement: Binnenlandsr.be Z-alcen.
Sinds Zaterdag.is het nu zonder gemeente
raad. Dat is niet de schuld van de 140 kie
zers en kiezer essen, die er gedwee een ge
kozen hebben, maar van de gekozenen onder
hen, die op één na allemaal hardnekkig wei
geren hun benoeming te aanvaarden. En die
eene man geeft ook niet veel troost, want hij
heeft de gemeente verlaten om ergens anders
te gaan wonen, waarmee zijn raadslidmaat
schap vanzelf vervalt. Alle candidaten-
lijsten zijn uitgeput, en Mesch zit volkomen
zonder raadsleden. Blijkbaar zit het ook zon
der voldoende inkomsten, en wil liefst maar
geannexeerd worden. Maar een gemeentelijke
annexatie is geen 'gekheid 'in ons vader
land, zelfs in deze omstandigheden. Het is
trouwens de vraag of Eysden zin heeft in
Mesch. Over een annexatie doe je normaliter
een jaar of tien en een minister of drie, vier.
Eenzaam op zijn post rest in Mesch Jos. H.
Duysens, zooals eveneens volgens Pyttersen,
de burgemeester heet. Hij is tevens secreta
ris, zoodat ook de steun van een lotgenoot
hem ontbreekt. Wat móet Jos. H. Duysens
beginnen? De wet kent hem slechts beperkte
bevoegdheden toe. Aan het hoofd der ge
meente (zegt de wet) staat de Raad. Dus
niet de burgemeester. Maar wat gebeurt er
als er geen Raad is? Op de 140 kiezers rust
stemplicht, maar het gedwongen raadslid
maatschap kent de wet niet. Dus kiezen zij
elkaar, drinken een potteken bier, hebben
jool in het geval, zooals Limburgers dat ple
gen te hebben bij gemeentelijke en de mees
te andere gelegenheden, slaan ongetwijfeld
hun burgemeester joviaal op den schouder
en zeggen wellicht: „Ga gij maar naar Den
Haag. Het is een aardige stad en misschien
maken ze u er wel minister. Hier zijt ge al
dictator, en dat is vast eene recomman
datie". Waarop zij nog verscheidene potte
kens bier zullen ledigen op de gezondheid
van Mesch, en van den Joseph die burge
meester is. en van minister Ruys die tot de
hunnen behoort, maar ook liever in Den
Haag zit.
Ik hoop dat Mesch spoedig uit zijn moei
lijkheden wordt geholpen. Niet omdat het
zoo erg lijkt geen gemeenteraad te hebben.
Dat lijkt niet zonder charme. Maar het was
in Mesch dat wij Nederlandsche journalisten
in Augustus 1914 onzen eersten kijk op den
oorlogsgruwel kregen. Het was van den
Meschberg af dat wij de „Tótenreiter" van
den kroonprins, met doodshoofd-en-gekruis
te-beenderen schako's, naar de Maas zagen
optrekken om België te overweldigen. 1-Iet
was ook in Mesch dat ik de eerste transpor
ten gewonden, de meesten doodsbleek en be
wusteloos, met bloed bedekt, door het Neder
landsche Roode Kruis zag binnenhalen.
Want dat hielp toen mee. Het was in Mesch
dat ik mijn eerste afgrijzen van den oorlog
voelde opwellen
En daarom moet u mij maar vergeven dat
ik erover schrijf. Mesch (en Eysden) hebben
eenmaal een verschrikkelijke week beleefd,
toen de Duitschers streden voor den Maas
overtocht. Ik gun het wat Limburgsche pret
en wat meer welvaart.Het heeft, in zijn
afzondering, eenmaal het ergste aanschouwd.
R. P.
BANKROOVER TE ROTTERDAM
KRIJGT VIER JAAR.
Hoofdpersoon uit het
Wild-Westdrama.
NEGEN JAAR WAS DE EISC'H.
De rechtbank te Rotterdam veroordeelde
Dinsdag den 21-jarigen beeldhouwer, uit
Rotterdam, thans gedetineerd, die terecht
stond wegens een overal op de Incassobank
aan den Goudschen Singel op 16 October jl.
gepleegd, en waarbij verd. in gezelschap van
nog een man. gepoogd heeft zich van het
kasgeld meester te maken tot. vier jaar ge
vangenisstraf, met aftrek van voorarrest.
De eisch was negen jaar.
POSTZEGELS VOOR „VREEMDELINGEN-
VER KEER".
In het Staatsblad is opgenomen een Kon.
Besl. waarin is bepaald dat gedurende een
door den Minister van Waterstaat te bepa
len tijdvak van Rijkswege ten bate van de
Alg. Ned. Vereen, voor Vreemdelingenverkeer
bijzondere postzegels verkrijgbaar worden
gesteld. Deze postzegels die ontwerpen ver-
toonen uitbeeldende het doel der uitgifte,
worden uitgegeven in de frankeerwaarden
van 2 1/2, 6. 7 1/2 en 12 1/2 cent. Zij worden
verkocht met een toeslag van onderscheiden
lijk 1 1/2. 4. 3 1/2 en 2 1/2 cent boven de fran-
jïeerwaarde en zijn geldig tot 1 Januari 1934.
WETSONTWERP OP DE EIER-
PRODUCTIE VERSCHENEN.
Honderd millioen stuks worden
opgeslagen.
GARANTIE BRENGT VOOR HET RIJK
WEINIG RISICO.
Thans is ingediend het wetsontwerp tot
het verleenen van steun aan de pluimvee
teelt, nl. tot wijziging van hoofdstuk V. der
Rijksbegrooting voor 1932.
In de'Memorie van Toelichting wordt o.a.
gezegd:
De nivelleerende werking, welke het op
slaan van eieren in koelhuizen op het ver
loop der eierprijzen gedurende het jaar pleegt
te hebben, dreigt voor 1932 te worden uitge
schakeld. Het laat zich aan zien dat tenge
volge van credietmoeilijkheden dit jaar
weinig eieren gekoeld en gekalkt kunnen
worden. Dientengevolge wordt de markt
reeds thans meer overvoerd dan wanneer
uitsluitend de bestaande export-moeilijkhe
den haar invloed zouden doen gelden.
Minder dan ooit kunnen de kippenhou-
ders echter den steun ontberen, welke aldus
iii' normale jaren aan den eierprijs ten tijde
van de grootste productie werd geboden.
Dadelijke verlichting van den toestand der
kippenhouders kan worden teweeggebracht
door het uit de markt nemen en het koelen
van een hoeveelheid eieren, ongeveer over
eenkomend met die welke in andere jaren
een dergelijke bestemming vindt. Daartoe
zullen decoöperatieve eierverkoopmstellin-
gen in staat zijn. indien zij daarbij van
Rijkswege door een garantie worden ge
steund.
Een zoodanige maatregel zal feitelijk neer
komen op een opheffing van credietmoeilijk
heden, waardoor anders hét kwantum in
dit seizoen te koelen eieren hoogstwaar
schijnlijk abnormaal klein zou blijven.
Tót dit óógmerk wordt voorgesteld een re
geling als is aanbevolén door de Land
bouw Crisis-commissie. In totaal zijn in 1931
door ver koop instellingen, aangesloten bij
de Federatie van vereenigingen van Bedrijfs-
pluimvéehouders, uitgevoerd 506.232.300
eieren. Volgens het uit te voeren plan zullen
maximaal worden opgeslagen 20 pet. van dit
aantal of 101,246.460 eieren van een gemid
deld gewicht van 5861 K.G. per 1000 stuks.
De Rijksgarantie bedraagt ten hoogste
f 3.45 per 100 opgeslagen eieren van de ge
noemde gewichtsklasse, in welk bedrag is
begrepen f 2.85 als voorschotprijs en f 0.60
voor onkosten (koelloon, rente, vracht,' van
het koelhuis naar de grens, algemeene on
kosten)
Als voorschobprijzen uit te keeren bedra
gen zijn aldus berekend, dat de kippenhou
der een bedrag van netto f 2,40 a f 2.45 per
1Ó0 stupks eieren onvangt. Het verschil tus-
sclien laatstgenoemde bedragen en den tota
len voorschotprijs strekt tot vergoeding van
de kosten van het verpakken, de emballage,
het vervoer en de algemeene onkosten.
Aanvaarding van dit plan zal voor het Rijk
medebrengen, dat het op zich neemt een
garantie tot een bedrag van ten hoogste
f 3.493,000. Al hetgeen de opgeslagen eieren
in het najaar en den winter opbrengen, komt
in mindering van dit bedrag. Zal deze op
brengst per 100 stuks gemiddeld bruto f 3.45
bedragen, hétgeen geenszins ondenkbaar is,
dan zou in het geheel niets ten laste van
's Rijks kas komen.
Deze regeling bevat de waarborgen* dat de
voordeelen van den verhoogden prijs der
eieren geheel aan de kippenhouders ten goe
de komen, terwijl de betrokken coöperaties
aansprakelijk blijven voor een goede uitvoe
ring.
De steun welke door dit plan aan de eier
prijzen wordt gegeven, zal niet in den weg
staan aan een belangrijke inkrimping van de
effectief wordt, wanneer de eierprijs is ge
daald beneden het niveau van den kostprijs.
Ongerekend arbeidsloonen, pacht en rente
moet als kostprijs van kippeneieren 2,95 cent
per stuk worden aangenomen.
(Een Kamerlid heeft den Minis
ter van Justitie gevraagd, of
het hem bekend ivas, dat in
een inrichting van vermaak,
menschen uit een kanon
worden geschoten.)
Wanneer je een minister bent,
Dan sta je dikwijls voor problemen,
Waarin het. drommels moeilijk is,
Het juiste standpunt in te nemen.
Zoo lijkt, met bovenstaande vraag,
Onze minister van Justitie,
Voor t antwoord dat hij geven moet
Wel in een lastige positie.
Is het een mensch geoorloofd, zich
Uit een kanon te laten schieten.
Wanneer hij hiermee zijn publiek
Sensationeel kan doen genieten?
De keuze van beroep is vrij.
Ofschoon er hierin ook een grens is,
Als het beroep fatsoenlijk en
Het zoo met den betrokken mensch is.
Wanneer ik de minister was,
Als'k me dat denkbeeld mag vermeten)
Dan zou ik zeggen: wel meneer,
Dat moet die snuiter zelf maar weten.
Veel erger, immoreeler is 't,
Dat menschen het nog mooglijk lieten,
Tot heden toe. niet om, maar op
Een mensch, uit een kanon te schieten.
P. GASUS.
ULTIMATUM IN HET BARGERSCHE
VEENBERIJF.
TIEN PROCENT LOONSVERLAGING
VERWORPEN.
In een te Klazinaveen gehouden vergade
ring is vastgesteld, dat het bemiddelings
voorstel inzake het loonconflict in het veen-
district Barger-Oosterveen dat gedaan werd
door den burgemeester ran Emmen den heer
J. L. Bouma, en inhield een loonsverlaging
van 10 procent, verworpen is met 1105222
stemmen.
Besloten is aam de werkgevers een ulti
matum t-e stellen. Wanneer niet voor Don
derdag betere voorwaarden worden ingesteld,
gaat aldus het ultimatum Dinsdag 3 Mei de
staking in.
WERKLOG7Ï7N MOGEN NIET
TROUWEN.
OP VERBEURTE VAN HUN TE WERK
STELLING.
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw heeft bepaald, dat bij de Rijks
werkverschaffing niet' worden toegelaten
werkloozen, die na 30 April a.s. in het huwe
lijk treden, terwijl zij op het tijdstip werk
loos waren. Deze personen kunnen geplaatst
worden, wanneer ze na hun huwelijk ten
minste drie maanden in het vrije bedrijf
hebben gewerkt.
UITSPRAAK IN DE ZAAK VAN
DEN PENSIOENRAAD.
STRAFFEN VAN 2 EN 2)4 JAAR.
De Haagsche rechtbank heeft uitspraak
gedaan in de bekende zaak van de gepleegde
malversaties door drie ambtenaren bij den
Pensioenraad. De drie verdachten zijn schul
dig verklaard aan valschheid in geschifte
en het opzettelijk gebruik maken van de ver-
valschte stukken. Een der verdachten werd
veroordeeld tot twee jaar en de beide ande
ren ieder tot twee jaar en zes maanden ge
vangenisstraf, alle straffen met erminde-
ring van 3 maanden voorarrest.
VEREENIGING VAN HUIS
VROUWEN.
„OP EXCURSIE DOOR WELDADIG
NEDERLAND".
Voor de afd. Haarlem van de Ned. Vereen
van Huisvrouwen trad Dinsdagmiddag in
„Zang en Viiendschap" als spreker op de
beer G. van Roekei. secretaris van den Ar
menraad van Arnhem. Spr. behandelde het
onderwerp: „Op excursie door liefdadig Ne
derland".
Na een zeer korte inleiding gingen de lich
ten uit en begon de heer Van Roe kei met de
vertooning van een serie zeer interessante
lichtbeelden.
Eerst het een en ander over ziekenzorg,
welk onderdeel der ..maatschappelijke zorg"
eerst een eeuw oud is. In 1319 werd het eer
ste hospitaal van den H. Geest te Haarlem
gesticht.
Welk een groot verschil bestaat er ook
tusschen de manier, waarop thans de maat
schappij blinden en doofstommen verzorgt
en opvdèdt tot bruikbare menschen en de
slechte behandeling, waaraan ln vroeger
eeuwen deze ongelukkiger! blootgesteld wer
den, die een zwerversleven moesten leiden.
Er komt nu een prachtig gesticht voor de
opleiding van blinden in 't Gooi. in plaats
van dat in de Vossiusstraat te Amsterdam.
Krankzinnigen werden vroeger verguisd en
bespot, in hokken opgesloten in „dolhuizen"
en in ketenen geklonken. Vergelijk daar
mede de krankzinnigengestichten van tegen
woordig!
En dan de zorg voor de ouden van dagen!
Wel een enorme vooruitgang valt ook
hierin te constateeren!
Na de pauze behandelde spr. nog de wee-
zenzorg (mooie lichtbeelden van het Amster-
damsche Burgerweeshuis pasten hierbij en
hoe er in vroeger dagen met vondelingen
werd gehandeld.
De misdeelde jeugd. Verwaarloosde kinde
ren gingen vroeger, „gepakt" in zo'der-
schuiten naar de Drentsche hei. naar Veen-
huizen, waar zij een ellendig bestaan leid
den, waaraan door Ds. Heldering een einde
werd gemaakt. Hij vestigde een stichting-
voor jongens te Hoenderloo en een voor meis
jes te Zetten. Dit werk voor de misdeelde
jeugd is pas 75 jaar oud.
De presidente, mevrouw Cohen Tervaart,
dankte den spr. voor het duidelijke over
zicht. dat hij gegeven had van wat. liefdadig
Nederland doet.
BRANDJE.
Dinsdagmiddag kwart over drie werd bran-'
gemeld in het perceel Mr. Corneilsstraat 15
bewoond door de familie H. H. van der Horst
Het vuur was ontstaan op een bovenkamer
waar een divankleed vermoedelijk te dicht
bij de kachel had gelegen. Dit kleed, de divan
en een vloerkleed, zijn gedeeltelijk verbrand
De brandweer was wel aanwezig maar beheof-
de geen dienst te doen. omdat de omwonen
den het vuur reeds gebluscht hadden.
DE MOLEN „DE ADRIAAN"
VERDERE ACTIE VOOR EEN NIEUWEN
MOLEN.
Naar w ijvernemen is hier ter stede een
commissie in wording, die morgen of over
morgen een circulaire in de stad zal versprei
den, om onze s tad gen oo ten op te wekken
gelden beschikbaar te stellen voor het op
bouwen van de molen „De Adriaan".
Het streven dezer commissie heeft de sym
pathie en medewerking der autoriteiten.
VOOR EEN NIEUWEN
ADRIAAN.
Totaal le lijst
A. H.
K. de J.
J. H. de B.
S.
G. S.
v. d. K.
f 305.50
5.—
1-—
1.—
2.50
1.-
1.—
Totaal f 317.—
Toen de Adriaan cr nog stond.
Nu hij verdwenen is.
Wij herinneren eraan dat wij, op verzoek van de Vereeniging der Hollandschc Molen, gaarne giften voor den bouw van een
Adriaan in ontvangst nemen. Men kan ze ons op de gebruikelijke wijze doen toekomen of ze aan c
kleinste giften zijn welkom.
nieuwen
ons bureau overhandigen. Ook de
Jaarverslag van de Twcntschc Bank. Be
langrijk lager ivinstcijfer.
(le blad. 2c pag.)
Wetsontwerp op de eicrenproductie ver
schenen.
(le blad, le pag.)
Tweede Kamer: De Coloradokever wordt
geweerd,
"3e blad. 3e pag.)
De belecdigings-affaire Kloppenburg.
i3e blad, 3e pag.)
Een compromis te Sjanghai?
(2e blad le pag.)
Stimson zou te Cenève vérgaande mede
werking inzake de Europeeschc ontwapc-
ningskwestic hebben aangeboden.
(2e blad. Ie pag.)
Een nieuw Dvitsch voorstel op de ontwape
ningsconferentie.
(2e blad, le pag.)
De Huisvlijttentoonstelling geopend.
(2e blad. 3e pag.)
Schandelijke kinderverwaarloozing te Öost-
zaan.
(2e blad, 2e pag.)
Smokkelaar aan de Limburgsche grens
doodgeschoten.
i2e blad. 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Mesch.
(le blad. le pag.)
Van onzen Weenschen CorrespondentWie
zal beul in Hongarije worden?
(2e blad. le pag.)
T. Schelling: Natuur en Kunstmest.
(4e blad, 2e pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Het is een héél ^edoe, da's waar,
Maar, is de ASFALT we* een» klaar.
Dan heeft n"en cr geen omzien naar,
Dan doet hy dienst van jaar op jaar,
Dan is het motto: Ik bespaar
Economische we
WEER EEN TORNADO.
TWEE STADJES GETEISTERD.
NASHVILLE (Georgië). 26 April (Reuter).
Bij een tornado, die vandaag dc twee rtad-
jes Nashville en Valdosta teisterde, werden
acht personen gedood on verscheidens ge
wond. De tornado ontwortelde boomen en
vernielde oogsten en gebouwen.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
IN RUSLAND.
EENIGE ARRESTATIES.
MOSKOU. 27 April. (V. D.) Bij Moermansk
Ls een D-trein ontspoord waarbij acht wa
gons en een locomotief ernstig werden be
schadigd. Twee personen werden gedood. Het
spoorwegverkeer was geruimen tijd onder
broken.
De G. P. O. heeft eenige arrestaties ver
richt.
DE RAMP mft df ™ORNE?v-
VLIEGBOOT.
GEZAMENLIJK C-RAF RFKOSTIGD DOOR
KAMERADEN.
SOERABAJA. 26 April (Aneta) Het perso
neel van den Marine-vliegdienst zal geza
menlijk de kosten dragen van een gemeen
schappelijk graf der slachtoffers van de
ramp met de Dornier-vlieeboot. waarop een
gedenteeken zal worden gebouwd.
DE CRISISTENTOONSTFT T*TG.
ZONDAG AS. SLUITING.
Dinsdagavond vond in de kunstzalen ,.Reo-
ke'r" de trekking plaats van de Series E en
F der loten toegangsbewijzen van de crisis-
tentoonstelling.
Op de voleende nummers vielen prijzen:
Serie E No. 12 f 10. Serie F no. 51 f 50
no. 77 f 25 no. 59 f 25
no. 112 f 10 no. 167 f 10
no. 156 f 50 no. 191 f 10
De tentoonstelling heeft zich gedurende de
drie weken sedert hare opening in een zéér
groote belangstelling mogen verheugen. De
verkoop van kunstwerken heeft de verwach
tingen van het comité verre overtroffen.
Reeds werden 162 werken verkocht.
Zondag 1 Mei a-s. ten 4 1 '2 ure zal de ex-
nositic in tegenwoordigheid van eere-comité
officieel gesloten worden, waarbij de voorzit
ter nadere gegeven omtrent ae resultaat zal
mededeelen.
Voor dezen sluitincs-Zondag hebben hun
welwillende medewerking toegezegd de heer
en mevrouw Alphenaar-Boxs en mej. Berg-
akker, die werken zullen ten gehoore brengen
van Padre Martini, Haydn, Mozart. Beetho
ven en Chopin.
De heer Herman Moerkerk zal weer aanwe
zig zijn voor het teekenen van caricaluren.
De expositie is Zondag weer geopend van
2 nur af.