i
ROOMIJS
N.V. NED. IJSCO
UIT DE OMSTREKEN.
W. WORST, DIRECTEUR
J.TH. KORT
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 21 MEI 1932
DE EEUW VAN HET KIND.
De twintigste eeuw pleegt men „de eeuw
van het kind" te noemen. Maar voor Velsen
geldt dit niet langer dan tot en met 1932.
Op 31 December van dit jaar wordt in onze
gemeente de eeuw van het kind afgesloten.
Dan toch zullen de vele bewaarscholen,
openbare en bijzondere, zoowel gesubsidieer
de als niet gesubsidieerde haar deuren dicht
houden, dan toch zullen de speeltuinvereeni-
gingen haar mooie taak moeten eindigen en
zal het uit zijn met school- en werktuinen.
Wat het sluiten der bewaarscholen betee
ken t, valt af te leiden uit de volgende bij
zonderheden.
Er zijn in onze gemeente 2 bewaarscholen,
n.l. de beide openbare, die officieel gesloten
zullen worden. Deze beide scholen tellen 420
a 450 leerlingen. Dan worden de subsidies in
getrokken van 8 bijzondere bewaarscholen
met totaal ongeveer 800 leerlingen. Deze
scholen zullen wellicht met een enkele uit
zondering alle eveneens gesloten worden. Ze
ker zullen minstens 1000 kinderen, die tot nu
toe waren toevertrouwd aan de hoede van
een dertigtal onderwijzeressen en een dozijn
helpsters, die zich met liefde gaven aan haar
mooie taak, op 1 Januari 1933 worden bloot
gesteld aan de gevaren van de straat.
Op 1 Januari 1933, dus over 7y2 maand.
Misschien zou deze datum voor sommige kin
deren wel eens vroeger kunnen vallen. Het
is n.l. niet te venvachten, dat eventuëele va
catures van onderwijzeressen of helpsters,
die mochten ontstaan vóór den fatalen da
tum. vervuld zullen worden. En deze moge
lijkheid is natuurlijk niet uitgesloten. Het
personeel der openbare bewaarscholen heeft
reeds den ontslagbrief thuis gekregen. Een
der beide hoofden is inmiddels in een andere
functie elders benoemd, de andere dames
zullen, wanneer het haar ook mocht geluk
ken een betrekking te krijgen, zoo spoedig
mogelijk verdwijnen en aangezien de klas
sen overbezet zijn zou er, wanneer het voor
beeld van het bedoelde hoofd door anderen
gevolgd mocht worden, gebrek aan leiding
ontstaan, wat by de groote bezetting der
klassen noodzakelijk tot gedeeltelijke sluiting
zal voeren.
Woensdags- en Zaterdagsmiddags nemen
de speeltuinvereenigingen de taak der be
waarscholen over. Maar ook hieraan zal een
einde komen, want, we schreven het reeds,
het is uit met de subsidies. Niemand beter
dan wij, die steeds zulke goede relaties met
j de speeltuinvereenigingen hebben onderhou-
I den, die de opofferingen der bestuursleden
van nabij hebben kunnen gadeslaan, weet
wat dit voor de kinderen beteekent. En ook
yoor de bestuursleden.
Er is voor dit mooie werk ongeveer 40.000
noodig. Een heel bedrag, maar geen uitgaaf
brengt zulk een hooge rente op als deze.
De gemeenteraad heeft de verhooging van
de korting voor pensioen-premie der ambte
naren uitgesteld tot 1 Januari 1933. Dat is
gelukkig voor de ambtenaren. Zouden we
ook voor de bewaarscholen, speeltuinvereeni
gingen en school- en werktuinen niet wat
uitstel van de executie kunnen verkrijgen?
IJMU1DEN
VISSCHERIJEERICHTEN.
HET NUT VAN DE DRAADLOOZE.
Ofschoon nog kort toegepast, heeft de
radio reeds meermalen haar nut voor de
.visschery bewezen.
Dezer dagen heeft ook de Engelsche traw
ler Moni Mia ondervonden, dat de hulp van
j de radio in sommige gevallen haast onmis
baar is. Gedurende z'n laatste reis ontmoet
te deze trawler op ongeveer 12 mylen N O.
I van de Noordkaap op IJsland ijs en eerst
na drie moeilyke uren slaagde men er in
vrij te komen. Inmiddels was een orkaan op-
gestoken en begon er een hevige zee te loo-
pen. Het roer van de Moni Mia was in het
ijs beschadigd, met het gevolg, dat de traw
ler onbestuurbaar was geworden.
De stoomtrawler Rylston, aan boord waar
van zich de reeder van de Moni Mia bevond,
was toevallig in de nabyheid. De schepen
kregen met behulp van de draadlooze ver
binding en onmiddeliyk stoomde de Rylston
naar de Mona Mia, die ten slotte na veei
moeite door den te hulp gekomen trawler op
sleeptouw werd genomen, waardoor voorko
men kon worden, dat de Moni Mia wederom
in het ijs werd gedreven.
SCHEEPVAARTNIEUWS.
SCHIP GESTRAND.
Door een plotseling opkomende mistbank
I is het Grieksche stoomschip Hadiotis (4386
ton) op reis van New-Castle-en-Tyne naar
Zuid-Amerika Vrydagmorgen 10 1/2 uur op 5
mijl West van het Cress Sand vuurschip, ter
I hoogte van Yarmouth gestrand. Daar het tij
vallend was, zag het schip geen kans vlot te
I komen en zal men met wassend water met
behulp van ontboden sleepbooten een nieuwe
poging wagen. Het schip steekt ongeveer 24
voet, terwyl er op de strandingsplaats slechts
22.5 voet water staat.
VJSSCHERIJBERICHTEN.
DE VISCIIUITVOER NAAR ENGELAND
De vischuitvoer uit ons land naar Enge
land bedroeg in de maand Maart 5918 cwts.
ter waarde van 13.920 p.st. tegen 12.883 cwts.
ter waarde van 36.891 p.st. in Maart 1931.
Voor het eerste kwartaal waren deze cyfers
30-046 cwts. visch ter waarde van 71.087 p.st.
tegen in het eerste kwartaal verleden jaar
42.794 cwts. ter waarde van 122.597 p.st. In
Hollandsch geld zyn de cyfers dus f 570.000
I tegen verleden jaar f 1.470.000 of thans
f 9C0.000 minder.
I Onze vischinvoer steekt wel heel ongunstig
af by Denemarken, dat in het eerste kwar
taal 62.418 cwts ter waarde van 161.512 p.st.
invoerde, precies evenveel als in 1931, maar
19.000 p.st- minder. En nog ongunstiger by
Noorwegen, dat in hetzelfde tijdvak 405.897
I cwts. visch ter waarde van 284.150 p.st. heeft
ingevoerd, al was dit 49.è00 cwts. ter waarde
van 33000 p.st. minder dan in het eerste
kwartaal van 1931.
J1 Merkwaardig is zeker, dat de totaal-aan-
ïper van visch in het eerste kwartaal zoowel
in Engeland als in Schotland veel grooter is
geweest dan in hetzelfde tydvak van 1931,
n.l. voor Engeland 144.000 cwts. meer en voor
Schotland 278.000 cwts. meer. In totaal be
droeg de aanvoer 4.124.931 cwts. tegen
3.706.449 cwts. Door vreemde stoomtrawlers
werd direct van de vischgronden 290 279
cwts. aangevoerd tegen verleden jaar 393.324
cwts., dus thans 103.000 cwts. minder. De to
tale invoer was 876.050 cwts. ter waarde van
962.012 p.st. tegen verleden jaar 1.046.751
cwts. ter waarde van 1.147.732 p.st.
Een blik op de cyfers der verschillende
visscheryhavens in Engeland doét ons zien,
dat de toestand daar lang zoo ernstig niet
is, of althans niet minder dan in Maart 1931
Zoo bedroeg de aanvoer in Hull in Maart
478 360 cwts. ter waarde van 240.016 p.st., te
gen 423.495 cwts. ter waarde van 253.733 p.st.
in Maart 1931. Voor Grimsby waren die cy-
fers 374.195 cwts. ter waarde van 297.161 p.st.
en 358.259 cwts. ter waarde van 342.614 pst.
Voor North Shields waren de cyfers zelfs
veel gunstiger: 32.079 cwts ter waarde van
29.319 p.st. tegen 24.087 cwts. ter waarde van
25.825 p.st. in Maart 1931.
Ook Londen had veel beter cyfers dan
verleden jaar, n.l. 25.922 cwts. ter waarde
van 23.303 p.st. tegen 16.625 cwts en 21.770
p.st. in Maart 1931. In Milfordhaven was de
aanvoer even groot en in Fleetwood 7000
cwts. grooter, doch in beide havens was de
opbrengst iets minder.
DE MAIER-STEVEN IN DE IJMUIDER
VISSCHERSHAVEN.
MODEL, DAT BESPARING GEEFT.
Men schrijft ons:
De motortrawler „Tarana", welken de N.V
Machinefabriek en Scheepswerf van P. Smit
Jr. te Rotterdam met goed gevolg te water
liet, is de eerste van een drietal (Tarana,
Telenc en Tibin) welke in opdracht voor öc
N.V. Nederlandsche Zeevisscherij volgens den
Maiervorm in aanbouw heeft.
Een voorbeeld is hierby genomen aan ver
schillende Duitsche motortrawlers, die ook
met den Maiervorm gebouwd, zulk een suc
ces bleken te zyn.
Ook bij onze koopvaardij zyn verschillende
schepen volgens dit model gebouwd, o.a. en
kele van de kon. Ned. Stoomboot Maatschap
pij (Colombia) en het s.s. Slamat van de
Rotterdamsche Lloyd, dat onlangs, althans
wat het voorschip betreft, is omgebouwd tot
den Maiervorm, een vorm welke uitstekend
blijkt te voldoen. Niet alleen, dat een belang-
ryke besparing op het brandstofgebruik
wordt verkregen, maar ook toonde het schip
zich met slecht weer een betere zeewaardig
heid dan voordat de verbouwing plaats vond.
Natuurlijk waren de verschillende voor-
deelen reeds te voren geconstateerd, doordat
diverse proefnemingen in sleeptanks duide-
lyk uitgewezen hadden, welke vooruitgang er
mede bereikt zou worden. Nu speciaal door
middel van vergehjkende proefnemingen
met Duitsche trawlers de voordeelen voor de
visscherij gebleken waren, heeft men ook
hier te lande besloten, dezen vorm toe te
passen, zooriat we in de IJmuider Visschers-
haven ook dit model van naby zullen kun
nen besejhöiiwon.
De meest in 'f oog vallende voordeelen zijn
wel de volgende:
A. Men kan met het Maler-type handiger
manoeuvreeren en het schip ligt ook bij
eenigszins ruwe zee veel vaster. Daardoor:
minder verlies, doordat men doorwerken
kan, terwijl een ander type moet gaan
„steken"; zoodoende korter visch tijd en vlug
ger réis. Ook komt daarbij het voordeel van
gemakkelyker bestuurbaarheid op de visch
gronden cn in de haven.
B. Tegen stroom in opstoomend, zal een
Maier-schip lang zooveel vaart niet verlie
zen als een gewoon tj'pe schip. (Vaartverlies
met Maier-schip 2 mijl tegen gewoon type
schip in gelyke omstandigheden 5 mijl).
C. Het stampen wordt als gevolg van den
veranderden bouw van voor- en achterschip
belangrijk minder. Daardoor veel zeewaar
diger onder alle omstandigheden. De sche
pen nemen veel minder water over. De
schroef blijft meer onder water en de ma
chine heeft daardoor minder te lijden.
D. De vaart, onder dezelfde omstandig
heden. is bij den Maier-vorm byna 0 5 mijl
meer per uur. Hieruit vloeit weer een brand
stofbesparing voort, omdat ondanks de groo-
tcre snelheid (waardoor de reisduur weer
bekort wordt) het kolen- (olie)verbruik per
etmaal ruim 1/2 ton minder is.
E. Door den bijzonderen bouw van het
voorschip kan van de meerdere ruimte die
deze biedt, voordeel getrokken worden, door
het ruimer inrichten der logiezen. Tevens
wordt, een grootere dekbreedte verkregen,
waardoor de verwerking der gevangen visch
gemakkelijker wordt.
Uit deze opsomming blijkt wel. dat men
met vertrouwen de uitkomsten dezer toepas
sing by het drietal IJmuider motor-trawlers
tegemoet zien mag.
BEROF.P AANGENOMEN.
Naar wij vernemen heeft dr. S. Westbonk,
Gereformeerd predikant te Hoorn het beroep
naar IJmuiden aangenomen.
Ds. Westbonk werd 4 Maart 1897 geboren.
In Augustus 1923 werd hy als candidaat tot-
den H. dienst toegelaten. Zijn eerste gemeen
te was Jutrijp-Hommerts, waar hij 2 Maart
1924 zijn in trede deed. Na in deze gemeente
ruim drie jaren te hebben gestaan vertrok
Ds. Westbonk nanr Hoorn, waar hy 16 Oc
tober 1927 zijn intrede deed.
Gelijk met het beroep naar IJmuiden ont
ving ds. Westbonk een beroep naar Oude
water.
DE HERVORMDE BEWAARSCHOLEN.
Het personeel der mevrouw Van Tuyll-be-
waarschool en der Insimger-bewaarschool
heeft thans bericht ontvangen, dat het be
stuur der Ned. Herv. scholen zich ge
noodzaakt ziet het personeel der bewaarscho
len te ontslaan per 1 Januari a.s. omdat door
het gemeentebestuur geen subsidie meer zal
worden verleend.
Het bestuur heeft echter meegedeeld, dat
het hoopt maatregelen te kunnen treffen,
om de beide scholen alsnog in stand te
houden. Voor 15 September zal hieromtrent
nader worden beslist.
DE .ARBEIDERS-SPORTBOND.
De arbeiders-sportbond, afdeeling
IJmuiden, organiseert Zondag 5 Juni een
sport-demonstratie aan den Driehuizerkerk-
weg te Velsen. Behoudens goedkeuring van
B. en W. zal hieraan een demonstratieve op
tocht door IJmuiden en LJmuïden-Oost voor
afgaan.
DE IJMUIDER VOLKSSTEM.
De Arbeiderszangvereeniging „de IJmuider
Volksstem" behaalde op 't concours te Soes-
terberg den tweeden prys in de derde afdee
ling met 279 punten. In Juni zal de vereeni-
ging ook deelnemen aan 't zangersfeest te
Alkmaar.
JONG -HERVORMDEN.
De Vereeniging voor Jong-Hervormden te
IJmuiden-Oost zal waarschyniyk in de eer
ste week van September a.s. haar eersten
liturgischen jeugddienst houden in de Ned.
Herv. Kerk aldaar.
WEER NAAR ZEE.
De stoomtrawler Maria IJM. 95 zal weer
naar zee vertrekken. De Geziena IJM. 140.
thans onder directie van de fa. Wed. S. J.
Groen vertrekt heden. De Willie Johan IJM.
68 is inmiddels vertrokken.
CONTRóLE OP RIJWIELMERKEN.
Gisteren werd ijverig controle uitgeoefend
op de rijwielmerken. Reeds spoedig hadden
de ambtenaren een flinken buit. Een tiental
wielryders bleek niet ln het bezit te zUn van
deugdeiyk plaatje.
LEGER DES HEILS.
Donderdag 26 Mei zal in de zaal van het
Leger des Heils een openbare gezinsbdnd-
samenkomst plaats hebben. Als spreekster
zal dien avond optreden Mevr. Grimyzer uit
Amsterdam.
VOOR DE NIEUWE KERK.
Met de laatste giften is het fonds voor de
te bouwen Hervormde Kerk, LJmuiden-Oost
gestegen tot f 8186.68.
SCIIIETVEREENIGING „GROOT
IJMUIDEN",
De schietvereeniging „Groot IJmuiden"
houdt ter gelegenheid van haar één-jarig be
staan op 2122 en 28—29 Mei a.s. een schiet
concours. In de zaal van Demmers zullen
vier banen worden aangelegd. Vele mooie
pryzen zyn er door de talryke deelnemers te
winnen.
KERK EN VREDE
Vrydagavond hield de plaatselyke afdee
ling van ..Kerk en Vrede" haar jaarvergade
ring in de bovenzaal van Kennemerhof. De
vergadering was goed bezocht.
De voorzitter. Mr. A. v. d. Flier hield eenige
beschouwingen over het ontw&peningsvraag
stuk. Ten opzichte van de ontwapeningscon
ferentie zag spreker de toekomst donker in.
De jaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester werden goedgekeurd. Het bleek
dat het aantal leden was gestegen met 17 en
thans 58 bedraagt.
De bestuursverkiezing had tot resultatat,
dat Mr. v. d. Flier als voorzitter werd her
kozen. In de bestaande vacature werd be
noemd Mevr. Kipp. Tot afgevaardigde en
plaatsvervangend afgevaardigde naar de al-
gemeene vergadering werden resp. benoemd
de heeren v. d. Flier en R. v. d. Most.
Na een uitvoerige rondvraag sloot de voor
zitter met een opwekkend woord de verga
dering.
VELSEN
ARBEIDERDSONTWIKKELING.
Dc afd. Velsen van het Instituut voor Ar
beidersontwikkeling hield haar jaarvergade
ring. De bestuursleden de heeren Klimp, Rol-
loos, Meeken en Schermer Sr. wensehten
niet te worden herkoz^ij, In hun plaatsen
werden gekozen de heer II. P. Brits, voor
zitter; mevrouw BarbiersTj^Seelemeyer, secre
taresse; dc. heer J. Kuhfus, penn.meester; de
heeren D. Zalm en W. Kasteleijn, bestuurs
leden. Deze zomer zal waarschyniyk een
zomerfeest worden gehouden.
NOODLIJDENDE NEDERLANDSCHE KIN
DEREN IN DUITSCHLAND.
Ie verantwoording.
In dank ontvangen:
M. J. B., IJmuiden f2,50
P. B., aann., IJmuiden 5.
A. v. d. Fl.. IJmuiden O., 2,50
M. E. U. v. B., IJmuiden, 5
T. U„ Amf., 2
N. N„ 2.50
Ook ontvingen we eenige toezeggingen van
onze ingezetenen welke gaarne tijdelijk een
pleegkind willen verzorgen. Lezers en leze
ressen wij doen nogmaals een beroep op u.
Wij wijzen er met. klem op dat het Neder
landsche noodlydende kinderen zyn!
Helpt naar vermogen.
J. L. UITZENGER,
Correspondent. „Nebid" Comité Juliana-
kade 47. IJmuiden. Tel. 275.
Postgiro 74886.
Medisch adviseur voor de gemeente Velsen,
A. J. Leusen, arts, Velsen.
BEZOEK AAN WESTERVELD.
De afdeeling Rotterdam der Neder 1. Reis-
vereeniging organiseert Zondag 29 Mei a.s.
een excursie naar het crematorium op Wes
ter veld.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
In dc week van 8 tm. 14 Mei j.l. deed zich
in deze gemeente één geval van roodvonk
voor.
NIEUWE ZONDAGSCHOOL.
Zondagmiddag 12 uur wordt by de Hoog
ovens, voor de kinderen van bewoners in die
omgeving een Zondagsschool geopend,
Zondagsschool die uitgaat van de Ned. Herv.
Kerk t.e Velsen wordt gehouden in de Keet
Zandvliet
BEVERWIJK
FRAAIE SCHENKING AAN DE
OUDHEIDKAMER.
De Kennemer Oudheidkamer ontving deze
week een fraaie eikenhouten kast. uitgevoerd
in Empirischen styl ten geschenke voor de
bewaring van de inmiddels verkregen boe-
kery.
VOOR HET SCHOOLGAANDE KIND.
De R.K. Vereeniging voor het schoolgaande
kind houdt a.s. Maandagavond een leden
vergadering in het gebouw der K-S.A. In deze
by eenkomst zullen o.m. de plannen voor de
stichting van *n speeltuin voor de R.K. Jeugd
verder worden besproken.
Het aantal by den gemeenteiyken dienst
der werkloosheidsverzekering arbeidsbemid
deling ingeschreven vertoonde in de afge-
loopen week een niet onbelangrijke daling,
n.l. van 614 tot 565. De getallen voor de drie
bij den dienst aangesloten gemeenten zijn
Beverwyk 327 tegen 354 in de voorafgaande
week. Wijk aan Zee en Duin I71.<193> en
Heemskerk 67 (67).
Een heerlijk verfrisschend
dessert is het
van de
Lange Molenstr. 18 - Telef. 13228
P.S. Bezorging door Haar
lem en Omstreken in
CupsvanM en Liter
Zoolang de voorraad atrekt bij
tankoop van
I dooi Lincol icboencreme
ti 25 ct
GRATIS een Bloemvaaije
bij 2 dooien GRATIS
een groote Bloemvaas
Vraagt Uwen Winkelier.
UN COL FABKIEK IIAAKI.KM.
Lange Veerstraat
Gr. Houtstraat 50
HAARLEM.
■w U BEHOEFT NIET TE ZOEKEN
.1 i. «r m„r iin STOFZUIGER- MOTOREN KLINIEK;
de vermaarde Reparatie-Inrichting en Motorenhandel.
Kent U reed* onze LICHTNET-MOTOREN Ze gaan by tientallen.
Knipt deze annonce uit en bewaart het adres:
GEORGE DONDORP Bakene**ergracht 38, HAARLEM,
tegenover de Kokstraat. TELEF. 14882.
