De Aardbeving in de Minahasa op 14 Mei.
Brieven van een Controleur B. B.
Het verhaal van een ooggetuige.
Na de aardbeving.
Nu de herinnering aan de aardbeving al
weer eenige dagen oud is, en van alle kan
ten berichten binnen zijn gekomen, mel
dende dat de schade zich meest tot het
materieele beperkte, zijn ook de gemoederen-
weer wat tot rust gekomen. Nog zijn velen
onder den indruk, maar de eerste schrik is
gelukkig voorbij.
Het was ruim half tien op Zaterdagavond
toen de schokken zich deden gevoelen. Eerst
een siddering. De menschen schrikken op.Een
.aardbeving? Maar dat- komt wel meer voor.
Nu echter wordt de siddering een schok, er
ger dan we gewoonlijk in Men ado voelen. Nog
erger worden de schokken, en schreeuwend
en gillend snéllen de menschen naar buiten.
Steeds erger wordt de beweging en iedere
twijfelaar wordt naar buiten gejaagd, omdat
elk oogenblik langer verblijven in de huizen
levensgevaarlijk kan worden. In een oogwenk
staat het op straat vol met groepjes men
schen die zich aan elkaar vastklampen om
zich op de been te houden.
Het zijn angstige oogenblikken. Moeders
die nog met alle kinderen bij zich zien, roe
pen angstig. Ouders zijn nog bezig slapende
kinderen naar buiten te dragen. Maar ook de
huizen schreeuwen mee, die kraken gewel
dig en scheuren in de steenen muren ont
staan met krak na krak. De drie a vier mi
nuten lijken voor allen, die heen en weer
gegooid worden, een ontzettend lange tijd.
Als het schokken iets minder wordt trach
ten sommige groepen een veiliger plaatsje
te veroveren, weg van de al te nabije huizen,
die nog- telkens na blijven kraken en de amgst
gespannen houden. Anderen vluchten weg
van een erg heem en weer zwiependen klap
per, of ze zijn beangst voor de wiegende dra
den van het electrisch net.
Eindelijk komen de slingerende lampen
wat tot rust. De menschen kunnen zelf
bijna niet voelen, dat de aarde niet meer be
weegt, zoo zit bij ieder nog die vreemde on
zekere beweging in de beenen. Telkens moet
men naar de lampen' kijken om zich te
overtuigen dat het nog werkelijk stil is. Ieder
schijnt voot een herhaling te vreezen. Maar
als na lang wachten niets meer wordt ge
voeld, wordt de straat leeger, de menschen
gaan hun huizen weer in.
Gelukkig brandt bij ons in huis de lamp
nog, bij anderen is er geen stroom meer op
dé leiding, het stumperige gescharrel met een
kaarsje of een klein petroleumpitje maakt de
stemming niet beter.
Er komen berichten' uit andere plaatsen.
Een groot- deel van Menado blijkt in het
donker te zitten. Er moet een loods zijn inge
stort bij de haven en ook verschillende hui
zen zijn ingevallen. De angst dat den toch
menschenlevens te betreuren zouden zijn,
groeit weer. Meer worden we niet gewaar,
dien avond
Den volgenden morgen gaan we al vroeg
op stap. Van slapen is niet veel gekomen, on
danks de vele voorzorgsmaatregelen. (De
stoelen aan den kant, de tusschemdeuren
open en een nachtbrander aan, die anders
nooit gebruikt wordt). Om zes uur schijnt
de zon schuin' in onze voorgalerij, dat licht
brengt een veilig gevoel met zich mee. We
gaan ons mandiën (wasschen), eten iets en
trékken er op uit.
Eerst naar de loods van ..Het Prauwenveer"
Die ligt heelemaal In elkaar. De zijmuur is
ingevallen en daarmee verloor het dak zijn
steun, nu rust dat nog op de balen copra, die
hoog opgestapeld liggen. Dan naar de Chi-
neesche wijk waar een straat over ruim hon
derd meter lengte scheuren van ruim een
d.M. vertoont. Overal zijn hier de gemeente
werklieden aan bet werk om de afgeknapte
waterleidingbuizen te herstellen. De Chi-
neesche tempel is van voor tot achter langs
de -zijmuren gescheurd, veel pleisterwerk met
mooie Chlneesche voorstellingen zijn naar
beneden gekomen. In de Arabische wijk. die
hier vlak aan grenst zijn verschillende hui
zen ernstig beschadigd. Ook meer naar de
Europeesche woonwijk staat- menig huis met
vrij veel schade. Vele halfsteens muurtjes
tusschen de erven liggen in gruis.
Behalve de R. K. kerk. die ernstige scheu
ren vertoont zijn de huizen- er hier nog best
afgekomen.
De berichten die nog gisteravond dtreco
uit- de Minahasa zijn binnengekomen luiden
niet erg geruststellend. Te Amoerang een
kleine honderd huizen ingestort-, en een
Behalve de RK. kerk die ernstige scheuren
vertoont, zijn de huizen er hier nog best af
gekomen.
De berichten die nog gisteravond direct uit
de Minahasa zijn binnengekomen luiden niet
c-rg Tcrust-stellend. Te Amoerang een kleine
honderd huizen ingestort, en een vrouw haar
been gebroken. Op Langoan bijna vijftig
huizen vernield en zooverder. Maar alles
wordt overtroffen- door het telegram uit Ka-
kas: ruim 80 pet van de huizen ingestort. En
ook persoonlijke ongelukken, aanvankelijk
vijf dooden, later zevs. Ook uit Ternate cn
Gorcntalo zijn de eerste berichten binnen. De
schok werd ver gevoeld.
Op een triesten middag gaan we ce goe-
noeng in, naar Kakas. De zon die anders in
deze maand meer schijnt dan menigeen lief
is. is nu nergens te ontdekken. Regenwolken
slieren over de toppen van de hoogopgaande
boomen. Losgerukte flarden dwalen van de
kudde weg een ravijn- in en doen ons denken
aan een Hollandschen herfst-ach tig en mid
dag. Het is frisch onderweg. Te Tomohon rij
den we even langzaam. De R.K. kerk is door
de aardbeving gehavend. Uit den voorgevel
is een stuk steen gevallen, van ongeveer 2 M2,
ock op zij zijn heele stukken naar beneden
gerold.
Te Tondano zijn ruim dertig huizen ver
nield, hetzelfde beeld als in Menado. Bij het
meer van Tondano komt even de zon door
breken en gooit wat licht over het sombere
meer. Remboken, passo passeeren we en ko
men zoo te Kakas. Direct bij 't binnenrijden
zien we al, dat de huizen in rijen in elkaar
gezakt zijn. Eem ruim overzicht is door het
vele geboomte ertusschen niet goed mogelijk,
maar iedere laan geeft weer hetzelfde beeld;
huis na huis ligt in elkaar. Soms wonderlijk
willekeurig is er één huisje blijven staan.
De negorij is zwaar getroffen. Ook de Pro-
testantsche kerk is onbruikbaar. Het gebouw
staat nog wel, maar het onderstuk is naar
links schuin weggezakt, terwijl het boven
deel een neiging naar rechts vertoont.
Een inlander houdt me aan en vraagt geld
om rijst te koopen; alles heeft hij verloren.
Maar geld zal hem niet baten: er is geen
rijst meer te koop! Gelukkig heeft de resi
dent zijn maatregelen getroffen, zoodat van
daag 20 baal rijst is uitgedeeld, en verder
touw en andere materialen, noodig om voor-
loopige schuren te bouwen, waar de lang-
zaam-aan terugkeerendc bovolking zijn on
derdak zal kunnen vinden. De regeling tot
spoedige hulpverleening was goed in orde.
De bevolking was overal rustig en gelaten
en begint al met uit te z rok en wat straks
bij den wederopbouw nog bruikbaar zal zijn.
Wel schrikken ze nog op van de schokken-
die ook vandaag nog tot twee maal toe ge
voeld werden. Dan gaan we weer terug, de
kronkelwegen langs naar Manado Uit de
omgeving weten we n-u wat de aardbeving
daar vernielde.
Allereerst Amoerang. waar na Kakas de
meeste huizen zijn beschadigd: ruim hon
derd. Behalve de vele huizen is ook de groote
ijzeren brug over één van dc rivieren aldaar
eenigszins ontzet, het verkeer kan echter
gewoon plaats vinden. Te Toempaan, een
negorij dicht bij Amoerang. werd het strand
over ruim twee honderd meter in lange ree-
pen gespleten. Een deel verzonk zelfs in de
diepte. Ook werden een negental huizen
van de neuten i hou ten of steenen palen) ge
slagen. Te Tondano zijn zoo als ik al terloops
vermeldde ruim dertig huizen min of meer
ernstig beschadigd. Veel huizen moeten met
zware bamboes worden geschraagd. De nog
telkens optredende aardschokken maken die
maatregelen noodzakelijk.
De totale schade wordt voor dc Minahasa
geschat op ongeveer twee ton Voor Manado
tplaats) ongeveer dertig duizend gulden.
Behalve een aardbeving werd ock een zee
beving waargenomen aan de kust bij Kema,
juist aan den anderen kant dan waar Mana
do ligt-. Een ooggetuige uit Girian vertelde
hoe men toen allen verschrikt naar buiten
waren gekomen, de zee een heel eind had
zien terugloopenDe bevolking schatte dien
afstand op een halve kilometer wat wel
eenigszins veel zal zijn. Onmiddellijk zijn
allen toem aan den loop gegaan, liet land in.
Gelukkig was de kracht waarmee het water
terugkeerde niet erg lievig en bereikte het
alleen maar de éérst e huizen van de negorij.
Langs de kust in de nabijheid van Kema wa
ren 15 huizen ingestort. Het strand vertoont
nu lange spleten, waar volgens de binnenge
komen berichten heet water uit omhoog
komt borrelen.
Dat er zoo maar heet water uit den grond
te voorschijnt komt, moet u niet al te sterk
verwonderen, omdat heel de Minahassa vol
vulkanische verschijnselen is. Ook elders ver
tconen sommige heetw&terbronnen een iets
verhoogde werking. Maar dat is niet in di
rect* verband te brengen met de waargeno
men schokken.
„Tenslotte dient nog vermeld te worden dat
na de hevige schokken de telegrafische kabel
verbinding van Manado naar Makassar is
gestoord. Het tusschenstation Donggala :s
momenteel van alle telegrafische gemeen
schap uitgesloten. De telegrammen' uit Ma
nado worden nu alle per radio verzonden.
Terloops meldde ik al dat de eerste hu'.p-
verleening goed geregeld was, speciaal te Ka
kas. Ook in de overige streken werd evenals
Manado zelf, waar het noodig was direct hulp
verleend.
Het electrische net, voor ongeveer dc helft
gestoord, was in zeer korten tijd hersteld.
Ook de herstelwerkzaamheden aan de water
leiding werden met bekwamen spoed uitge
voerd. Zoodoende kan men nu de schokken
gerust weer vergeten. Toch gaat dit niet zoo
gemakkelijk, door de nog telkens optredende
kleinere schokken. Menigeen heeft bij de
buitendeur een stapel dekens en bij het bed
een electrische zaklantaarn. Je kunt immers
nooit weten!
V. D.
Manado. 19 Mei 1932.
Met verlof naar Java!
Hoera, het feit is beslist! Over een week
krijgen wc 14 dagen Javaverlof! En dat heb
'ik nu aan mijn rechterpols te danken, die
nog steeds niet in orde is na die chauffeurs
fractuur. Ik doe er wel alles mee. zelfs ten
nissen, maar het is net of alles nog een bee
tje los zit, hoewel ik er een stijf verband om
heb. Zal nu in Soerabaja een bekend chi
rurg raadplegen.
Heb deze week nog heel wat te doen Van
daag was de eerste steenlegging van het Sul-
tanspaleis, n.l. de plaatsing van het eerste
kozijn, waarbij heel Soembawa aanwezig
was. Eerst spijkerde de Sultan een zilveren
plaatje op het kozijn, dat toen door ons ge
zamenlijk werd opgeheschen. Toen plaatsten
de Sultana en mijn vrouw den eersten steen,
voor welke gebeurtenis straks een marmeren
plaat wordt ingemetseld, zoodat onze naam
dus al vereeuwigd is! Daarna werd er door
den Sultan, mij en den opzichter gespeecht
cn tot slot een glaasje champagne gedron
ken.
We zitten hier op het oogenblik midden
in den regentijd, zoodat het goed is, dat we
er eens uitgaan. Het regent al dagen ach
tereen van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat, waardoor jc dc afleiding mist, die je
hier zoo noodig hebt, als tennissen, paard
rijden, zwemmen enz. Ook mijn tournee
naar Taliwang kon niet doorgaan door
bandjirs en ik moet die dus maar tot later
uitstellen. Ik probeerde zoo juist nog even
met mijn auto er op uit te gaan, maar ik
moest het opgeven, want de weg leek wel
een rivier en dc auto een motorboot. Ging
toen maar naar kantoor, mijn hart opha
len aan vijf amusante echtscheidingszaken,
waar ik heel wat aan had uit te zoeken.
En nu zitten we in Soerabaja, na een
voorspoedigen overtocht. Mijn eerste bezoek
gold den dokter die mijn pols heel consciën
tieus onderzocht cn beweerde dat er niets
meer stuk was van de botten, alleen was er
een pees gebroken. Er Is niets aan te doen.
Een operatie zou maar 1 pCt. kans van sla
gen hebben. Veel last zal ik er niet van heb
ben. Hij liet veiligheidshalve nog een Rönt-
genphoto nemen om alle zekerheid te krij
gen, ging die den volgenden dag halen en
het bleek dat de pols inderdaad gebroken
was geweest, maar door den dokter op Soem
bawa feilloos was gezet. De ellepijp en het
spaakbeen zijn hun verbindingspees kwijt,
liggen daardoor wat uit elkaar en dat geeft
het losse gevoel.
Na het bezoek aan den dokter, naar de
bioscoop. ..Kussen vergeet men!" een ake
lig Amcrikaansch nonsensding. De Talkie
kan me nog steeds niet erg bekoren. Ik zag
echter nog geen echt goede. Amuseerden ons
daarna beter met het autotochtje naar het
mooie Prigcn, 60o M. hoog, prachtweg, fijn
land! Werden bij kennissen met gejuich ont
vangen en zaten tot laat onder een babbel
tje op de voorgalerij in het heerlijke kli
maat. *s Morgens naar het zwembad, klein
maar netjes en gezellig, en lekker frisch.
Trok er een paar stevige baantjes, heb ge
lukkig bij het zwemmen niet de minste last
van mijn pols. We troffen er nog diverse
kennissen en vereenigden ons daarna aan
een fijne rijsttafel, waar het zoo gezellig
toeging, dat we pas om 4 uur van tafel op
stonden en het middagdutje er bij inschoot,
's Avonds gebridged en niet te laat naar
bed. want we moesten al om half vier op.
Om 4 uur met een taxi van Prigen naar
Soerabaja voor de ééndaagsche naar Bata-
Het bedrog.
Terwijl Charles Noël, de kunstschilder, in
een allersomberste bui z'n pijp boven den
haard uitklopte, zei hij tot zijn vrouw:
We zijn uit de geldzorgen. Lies, ik heb
prachtig nieuws, want de directeur van „De
Verfpot" heeft me aangeboden, als opzich
ter bij hem in dienst te treden.
Hij zei nog veel meer, terwijl hij zichzelf
dwong tot enthousiasme. Hij praatte, praatte,
want och, Lies, zijn vrouw, was nog een kind,
vond hij, en dat was de eenige manier, om
haar te verbloemen, dat hij zichzelf en zijn
kunst had verkocht.
Lies was heerlijk. Het kopje, dat ze juist
uit de kast had gehaald, ontgleed aan haar
bevende hand, maar ze lette er niet op en ze
sloeg haar armen om zijn hoofd en lntus-
schen herhaalde ze voortdurend hetzelfde:
dat hij, om haar, die betrekking niet mocht
accepteerendat „De Verfpot" maar
iemand anders moest zoeken.... dat. hij
geen verver was, maar artist, kunstschilder..
Hij glimlachte. Ja. ze was nog een kind en
tochtoch doorstroomde hem nu, om
haar, een heerlijk, warm gevoel, omdat zo
zoo goed begreep, wat hij zou opofferen.
Maar hij praatte, en hij praatte en hij legde
haar uit, dat zijn schilderijen nog zoo slecht
betaald werden en dat de melkboer en dc
bakker en dc slager en de belasting cn de
huur
Ze luisterde amper Zé had het alleen over
zijn schilderijen. Zij waardeerde ze, zij vond
ze prachtig, was dat niet genoeg?
Het antwoord kwam prompt in den vorm
van een man, die, met een kwitantie in de
hand. hard belde.
Terwijl Lies smoesjes verzon, verzinnen
moest, besloot Charles tot het bedrog.
Buitehgewoon oogewonden kwam hij den
volgenden dag thuis.
Lies. zei hij. kom eens gauw hier. Ik
heb geweldig geboft. Ik heb Victor Parure
ontmoet., den beroemden portretschilder. Ik
heb hem het een en ander verteld en Victor
Parure gelooft, dat het me aan gelegenheid
ontbreekt, om rustig te schilderen.
Charles was zoo opgewonden, dat hij niets
bemerkte van de pijnlijke verbazing in Lies'
oogen.
Victor heeft me voorgesteld, vervolgde
hij, voortaan op zijn ateliers te komen. Het
licht is er volmaakt en daarbij komen er
vaak kunstkoopers. Ze zullen ook mijn werk
zien. Is het niet prachtig?
Lies stond voor den haard. Ze leek heel
klein zoo,
Om elf uur 's morgens gaf ik je hier
altijd een kop koffie, zei ze. Wie zal er
dan voor zorgen? Zou je het niet leuk vin
den, als ik tegen dien tijd bij je kwam en
koffie zette?
Dat moet je vooral niet doen, zei hij
zoó snel, dat het haar opnieuw pijn deed.
Victor zou het bepaald kinderachtig vin
den en je moet niet vergeten, dat we ons niet
aan hem kunnen opdringen. Ik kan toch
eiken avond bij je zijn, want om vijf uur ben
ik vrij
Om vijf uurben jevrij?
Dat is te zeggen, viel hij haar in do
rede, om vijf uur verlaat Victor zijn atelier
en dan kan ik niet zoo brutaal zijn. er nog
te blijven. En dan is het licht niet meer op
z'n best. Zou je me morgen vroeg om acht
uur een boterham klaar willen maken? Om
acht uur beginnen we.
Om acht uurbegin Jete schil
deren?
Ja. zei hij, Victor is bijzonder matineus.
Geef me nu een zoen, lieverd, want komt
alles nu niet prachtig In orde?
Lies slikte iets weg. Ze knikte. Ze wilde iets
zeggen, maar ze bedacht zich. Ze streek met
de handen over de oogen en ze zei alleen:
Ja. alles zal best in orde komen.
Prec'es om acht uur meldde dien volgen
den morgen Charles Noél. de kunstschilder,
zich bil den portier van „De Verfnot".
Ik ben de nieuwe opzichter, zei hij.
Lies wachtte met ongeduld on Charles.
want nu had zij groot en heerlijk nieuws.
Toen eindelijk Charles, somber kijkend, zoo
als in den laatsten tijd gewoonte was gewor
den. binnentrad, vloog ze hem dadelijk om
den hals.
Charles, zei ze, nu gaat dc kans pas
voor goed keeren. Ik kan je niet vertellen,
hoe blij ik ben.
Hij lacht", om haar een genoegen tc doen.
Overigens viel er in den laatsten tijd, sedert
hij hij „De Verfpot" was, niet veel meer tc
lachen.
Je moet er niet boos om zijn. zei Lies.
maar ik heb er lang over nagedacht, of ik
jou ook geen handje kon helpen. Victor Pa
rure heeft natuurlijk gelijk, dat Je rustig
moet kunnen werken, cn het is buitenge
woon. dat hij je een gedeelte van zijn atc'.ier
afstaat, maar het voornaamste is toch d»
kwestie van de kunstkoopers. Die moesten Je
werk zien. het vroegere, dat ik heel goed
vond, of de nieuwe, dat je op het atelier van
Victor onderhanden hebt.
Charles slikte. Het leek er veel op. of hij
precies zoo slikte, als zijn vrouw had gedaan,
toen hij haar over het atelier van Victor had
gesproken.
En zie je, ging Lies rustig verder, ik heb
de stoute schoenen aangetrokken en ik ben
naar papa gegaan. Charles, ik heb hem maat
alles verteld. Je. moet er niet kwaad om zijn,
want hij begreep het. Hij begreep liet heel
goed en hij heeft dadelijk 'n paar menschen
opgebeld, aan wie jij wat. zult hebben. Mor
gen reeds komen ze bij Je op het atelier. Je
zult zien. dat Je gaat verkoopen. Is het niet
heerlijk? Ik zal er voor zorgen, dat je boter
hammen vóór acht uur klaar liggen. O,
lieverd
Ze vloog hem opnieuw om den hals. Hij
dacht te stikken.
Goeie hemel. Lies stiet hij eindelijk uit,
komen ze op het atelier van Victor? Dan
dan.... O, lieverd, ik moet Je wat zeggen,
ik had het al lang moeten doen. maar ik
kón niet.Dat atelier van Victor was maar
een verzinsel van me. Ik wou jou niet laten
merken, hoe "n opoffering het voor mg was.
daar bij ..De Verfpot".... ik ik heb jc
een leugen verteld.
Lies knikte, gedecideerd nu, zooals ze al
tijd deed. wanneer ze een zaak tot oplossing
had gebracht.
Maar jongen, zei ze. dacht je dan wer
kelijk dat 'k één oogenblik aan dat atelier
van Victor heb geloofd? Dacht je nu warem- j
pel dat je een vrouw zou kunnen bedriegen?
En heb ik gezeed. dat ze op het atelier van
Victor Parure komen? Hier komen ze. hier op
jouw eigen zolder met dat prachtige licht.
Enne wat Ik ook not zeggen wou IK
denk, dat ze zoo tegen elf uur komen. ik
zal ervoor zorgen, dat ik voor jullie de
koffie klaar heb....
vla Toen de nare. lange, warme reis. van
kwart voor zes tot 's avonds kwart voor ze
ven. Maar het einddoel was goed. dat scheelt
een stuk. Wc gingen eerst naar het Hotel
KÓnlngspleln, waar ik me Tan schoorsteen
veger tot heer metamorphoseerde cn namen
daar voorlooplg onzen intrek. Het was zoo
heerlijk om weer eens dat drukke stadsge-
dce mee tc maken en we hebben er echt
van genoten. Roden er ook nog paard op
echte, groote Hollandschc paarden, reuzen-
verschil met de beestjes van ons. die zijn
1.25, deze 1.60 M. Na even geslaagd proef af
leggen mochten wc buiten. Is heel anders
rijden dan wc gewend zijn, in je gevoel net
een vertraagde film. Maar het ging fijn cn
goed.
We maakten ook nog een uitstapje naar
Bandoeng. Leuke plaats, maar een echt groot
dorp, zoo heel anders dan Soerabaia of Ba-
tivia. Maar het klimaat is fljn. Wc wilden
daar naar het bekende en goede hotel Ho-
man. maar daar we bang waren, dat hot
wat erg duur zou zijn en we in dezen ma-
1 ai set Ij d ook zuinig moeten zijn. zochten we
een ander uit. dat er buiten wel goed uit
zag. Bespraken een kamer, maar vonden al
dat die er niet al te frisch uitzag. Enfin,
dachten we. dat gaat wel. Zagen toen echter
van dc kamer cr naast een matras luchten,
zóó muffcrig. dat we elkaar eens aankeken.
Ik wilde al weg, maar mijn vrouw had nog
moed. Toen naar dc eetzaal! Daar hing een
vlas etcnsluchtje, daar kregen we eten op
een stel borden, alles even vies en vuil. Een
akelige radio speelde droevige wijsjes en wc
deden moedige happen van een klapperolie
rijsttafel, maar begrepen tegelijkertijd dat
we hier niet konden blijven. Ik naar den
baas van het spul, hem gezegd, dat het hotel
niet was wat we gedacht hadden cn dat wc
de beenen wenschten te nemen Het zielige
mannetje was zoo perplex, dat hij ons alleen
de lunch maar in rekening bracht. HIJ was
eerst heel verguld, toen hij den controleur
van Soembawa als gast had. het maakte nu
meer den Indruk of hij met een wegloop
stelletje te doen had. Enfin, wc trokken cr
ons weinig van aan en verhuisden naar Ho-
man, keurige kamer in keurig hotel. Aten
daar nog maar eens over. want wc wilden
toch waar voor ons geld hebben cn ook de
klapperrijsttafel vergeten.
's Avonds m den gietregen met een sa-
dotje naar dc bios. Ze gaven ..Dishonoured"
met Mariene Dietrich. Eindelijk dus mijn
kans om een goede film te zien! Maar toen
het spul begon, bleek het dat we in dc
verkeerde bioscoop waren binnen gehold, in
den regen hadden we niet goed uitgekeken!
Dc film daar was niet kwaad, maar ook niet
heelemaal goed. Ben dus nog maar steeds
geen talkie-enthousiast. Daarna in ons hotel
hoorden we een Balalaika orkest. Dat wus
beter.
En nu zitten we alweer rustig' op ons een
zame eiland met de herinnering aan de pret
tige dagen op Java doorgebracht, en ook met
de hoop, dat we binnenkort weer eens een
standpiaats krijgen, waar. vooral voor de
dames, wat meer tc beleven valt. Ik zit al
weer druk In mijn werk op kantoor, kreeg
zoo Juist bericht over hongersnood in Hop
ping en besloot daaraan een tournee vast te
knoopen van 8 dagen, daar we het tc paard
moesten doen Eerst met den auto naar
Lape en van daar 250 K M te paard door
mooie streken. Het werd wel een prachtige
tocht, steeds op een hoogte van 1100 M. over
magnifiek bergland, hadden aldoor goede
paarden en het was dus een echt genot. AU
je zoo door het binnenland tourncert. is
Soembawa toch een heel mooi eiland Den
derden dag van onzen tocht overnachtten
wc in het huls van den kapale kampong van
Soerl, een kampong die 850 Meter hoog ligt.
We waren er na een rit van drie uur ln den
gietregen aangekomen, waren door en door
nat en bibberden van dc kou. We zaten dan
ook al heel gauw bij een lekker houtvuurtje
te genieten, de eerste maai dat ik in Indic
zoo iets ondervond. Den volgenden dag
moesten we den ruim 1100 Meter hooge.n
Goenoeng Scpckat overtrekken en kregen
daar een gletbul zooals lk nog nooit heb be
leefd. I>c massa's regenwater en modder
die we daar al klimmende te verwerken kre
gen, waicn meer dan kolossaal. En koud!
Brrrr! Tamelijk armzalig liepen we dan ook
kletsnat voor onze paarden uit (vanwege te
zware hellingen) als karbouwen, kniediep
door water en modder te baggeren Het laat
ste eind van den tocht was het gelukkig
wat droog, zoodat we wat op temperatuur
kwamen cn toen we ln liet kleine bivak wa
ren aangeland, na ruim een uur dc barang
kwam en wc ons in droge pyjama's konden
steken, de oppas hcete chocola en wat eten
bracht., toen was het leed alweer gauw ver
geten. 's Avonds speelden Datoek en lk zoo
als gewoonlijk samen een spelletje brldge-a-
deux.
Het vóór- of nadeel van het reizen met
een man van het Zelfbestuur is dat jc door
een massa menschen. kamponghoofden enz.
gevolgd wordt. Vooral de laatste dagen was
het bar en wc vormden toch zeker wel een
optocht van 50 man. Het was af en toe wel
moppig, als ik cr pen flinke galop ln zette
en de heele cavalcade er achteraan kwam
stormen. Ook het gemeenschappelijk door
trekken van rivieren (op den vooriaatsten
dag was dat 31 maal het geval) was steeds
een aardig gezicht. De gehcele tocht liep dan
ook keurig volgens programma van stapsl,
we waren Vrijdags thuis en maakten met z'n
dertigen te paard een keurige entre*. Of
bepaald keurig nu niet, want speciaal ik zag
cr niet al te fraai uit met een baard van 8
dagen en tamelijk ongewasschen. daar we
door de keu en den regen cn door gebrek
aan geschikte gelegenheden maar ééns ge-
mandlocl hadden. Maar dat was weer gauw
ln orde.
