BUITENLAND.
De Conferentie van Lausanne.
RESTANTEN
COLBERT COSTUUMS
CHRISTIAANS' GOEDERENHANDEL N.V.
STA TEN- GENERAAL:
De derde kruiser wordt gebouwd.
HAARLEM'S DACBLAD
ZATERDAC 18 JUNI 1932
Verlenging van het moratorium voor den duur
der conferentie. Von Papen's rede. Herriot zet
Fransche standpunt uiteen. Engeland voor
schrapping der herstelbetalingen, als de andere
mogendheden er eveneens toe bereid zijn. Het
Engelsch-Iersche conflict in het Lagerhuis.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De door MacDonald voorgelezen verklaring
over de voorloopige verlenging voor onbe-
paaldcn termijn van het Hoover-moratorium,
heeft den volgenden tekst:
„De ondergeteekende regeeringen zijn
doordrongen van den toenemenden ernst der
economische en financieele gevaren die de
wereld bedreigen, alsmede van de urgentie
der problemen die op de conferentie te Lau
sanne aan de orde komgn. Verder zijn zij er
van overtuigd, dat deze problemen een de
finitieve en nauwkeurige oplossing eischen,
waardoor een verbetering van de algemeene
toestanden in Europa mogelijk wordt, een
oplossing die terstond en zonder onderbre
king binnen het kader van een algemeene
regeling gezocht moet worden. De onderge
teekende regeeringen constateeren dat be
paalde herstelbetalingen en oorlogsschulden
per l Juli a.s. zullen vervallen en zijn van
meening dat, teneinde een ononderbroken
voortzetting van de werkzaamheden dei
conferentie mogelijk te maken, het doen van
hfetalingen die verschuldigd zijn aan bij deze
conferentie betrokken regeeringen op het
herstelconto of als oorlogsschulden, tijdens
den duur der conferentie uitgesteld moeten
worden, echter onder het voorbehoud van de
regelingen, die later gevonden zullen worden.
De regeeringen geven uiting aan hun vaste
wil om in den kortst mogelijken tijd ter con
ferentie tot een resultaat te komen. Aange
zien de rentedienst voor de op de kapitaal
markten opgenomen leeningen door deze be
slissing niet wordt aangetast, verklaren de
ondergeteekende regeeringen, dat zij voor
hun aandeel bereid zijn overeenkomstig deze
regeling te handelen. Zij verzoeken de overige
crediteuren-regeeringen eenzelfde houding
aan te nemen".
De verklaring is geteekend door den Brit-
schen Kanselier van de Schatkist Neville
Chamberlain, door den Franschen Minister
president Herriot, de.n Italiaanschen Minis
ter van Financiën Mosconi, den Belgischen
Minister-president Renkin en den Japan-
sche ambassadeur Yoshida.
In de plenaire zitting van Vrijdagmorgen
heeft de Duitsche Rijkskanselier Von Papen
zijn met spanning tegemoet geziene rede
over het standpunt der Duitsche regeering
ten aanzien van het herstelvraagstuk ge
houden.
Von Papen.
De Rijkskanselier ging allereerst in op de
opmerkingen, dijk MacDonald gisteren in zijn
openingsrede ha® gemaakt over de bestaan
de overeenkomsten. Von Papen zeide dat het
op deze conferentie niet ging om het herstel-
vraagstuk van juridisch standpunt te behan
delen. Het was daarom niet noodig te con
stateeren, omdat het door niemand ontkend
werd, dat de Haagsche overeenkomst rechts
geldig onderteekend was. Het komt er thans
alleen op aan, de gegeven feiten onder het
oog te zien en de noodzakelijkheid conse
quenties daaruit te trekken.
Uitvoerig ging de Rijkskanselier op de po
sitie van Duitschland in. Het Duitsche be
drijfsleven wordt gedrukt door hooge rente
betalingen en belastingen. Reeds in Decem
ber van het vorige jaar heeft een speciale
commissie van advies de toenmalige belas
ting als de hoogst mogelijke aangeduid.
Niettemin moest men het Duitsche bedrijfs
leven toch weer nieuwe belastingen opleggen
om het standpunt te kunnen handhaven. De
werkloosheid is in Duitschland grooter dan
in eenig ander land en bijzonder noodlottig
is daarbij, dat een steeds grooter deel van de
opgroeiende jeugd geen hoop meer heeft om
aan werk en inkomen te komen.
Komende tot het herstelprobleem zelf cri-
t-iseerde Rijkskanselier Von Papen, dat de
periode die president Hoover indertijd be
doeld had om de wereld op adem te laten
komen, ongebruikt was verstreken en dat
men de dringende adviezen van tal van com
missies van deskundigen bulten beschouwing
heeft gelaten.
Do Rijkskanselier besloot zijn rede met de
volgende woorden:
..De geschiedenis der herstelbetaling blijkt
thans een reeks van experimenten te zijn. die
men in steeds nieuwen vorm doch steeds
met oven weinig succes op het Duitsche
volkslichaam heeft gedaan. Men heeft
Duitschland telkenmale een activum aan
herstelbetalingen opgelegd en telkenmale
heeft men het er op aan laten komen, of dit
maximum vervulbaar zou blijken te zijn. Wij
hebben thans de gevolgen van dit proces
voor het Duitsche bedrijfsleven en de wereld
economie duidelijk voor oogen. De ervarin
gen van de laatste jaren kunnen aldus wor
den samengevat, dat de herstelbetalingen
gebleken zijn onmogelijk te kunnen voort
duren.
De herstelbetalingen waren oorspronkelijk
bedoeld voor den wederopbouw van de door
den oorlog verwoeste gebieden. Inmiddels is
hun werking in het tegendeel verkeerd. Zij
bouwen niet op, doch zij vernietigen. Het
dringendste gebod van nu is, den blik van
het verleden op de toekomst te richten. Het
uur om te onderhandelen is gekomen.
Er moet thans volledig werk geleverd wor
den. Ik zie dc groote historische taak van
deze conferentie hierin, dat zij definitief uit
de noodlottige circulus vitiosus van het ver
leden breekt om den weg te banen naar een
betere samenwerking, die ons allen naar een
betere toekomst kan voeren".
In antwoord op de rede van den Duitschen
Rijkskanselier heeft de Fransche Minister
president Herriot een verklaring afgelegd,
waarin hij o.a. zeide:
De schuldbetalingen bedragen momenteel
voor Duitschland 12 milliard Rijksmark. voor
Frankrijk 61 milliard, voor Engeland 105
milliard. Het Hoover-moratorium heeft voor
de Fransche begrooting een hiaat van 1.8
milliard francs veroorzaakt. Volgens het
Youngplan bedraagt het overschot van
Frankrijk jaarlijks 360 millioen Mark. Hier
uit blijkt de onrechtvaardigheid van het
offer, dat bij algemeene schrapping der her
stelbetalingen Frankrijk zou worden opge
legd. De last die op de Duitsche spoorwegen
is gelegd voor de betaling van 660 millioen
aan herstelschulden is geenszins overdreven.
Wanneer men deze last zou schrappen zou
de schuldenlast der Duitsche spoorwegen met
10 milliard franc verminderd worden, terwijl
de Fransche spoorwegen gedrukt worden
door een last van 65 milliard franc en de
Engelsche spoorwegen door 100 millard
franc. De Duitsche regeering zou in geval
van schrapping de spoorwegtarieven aan
zienlijk kunnen verlagen voor een deel tot
15 of 25 procent van het tarief van voor
den oorlog.
Naar Fransche meening is het herstelpro
bleem niet uitsluitend een Duitsch-Fransche
kwestie. De schrapping zou talrijke landen
treffen.. Het herstelvraagstuk betreft het
geheele probleem van het Europecschc eco
nomische leven. Duitschland kan ongetwij
feld niet alleen de algemeene crisis weer
staan. Noordzakelijk is het algemeene her
stel van Europa. Frankrijk eischt thans
slechts een algemeen plan. zonder het zijne
te willen opdringen. De volledige schrapping
der herstelbetalingen is geen doeltreffende en
rechtvaardige oplossing van het te Lausanne
te behandelen probleem. De herstel- en schul
denkwestie is slechts één oorzaak van dc
Onrust in Europa en in de wereld. Er be
staat geen economische vrede zonder poli-
tieken vrede en omgekeerd. Van dit stand
punt moet de conferentie bij haar werk uit
gaan.
De Engelsche Kanselier van de Schatkist
Neville Chamberlain las vervolgens een ver
klaring voor. dat de Engelsche regeering een
definitieve regeling van het geheele Herstel
vraagstuk eischt en bereid is zelf van alle
verdere herstelbetalingen van Duitschland af
te zien. indien ook de overige mogendheden
hetzelfde doen. Dit be teek ent voor Engeland
een groot financieel» offer, dat de Engelsche
regeering echter in het belang van den weder
opbouw van de wereld bereid is te brengen.
Deze opvatting wordt eenparig gedeeld door
de geheele natie, de regeering, het parlement
en de oppositie.
Thomas wees er op dat de regeertng geen
enkele nieuwe overeenkomst met den Vrij
staat zou aangaan zoolang hij bij haar hou
ding volhardde. De Valera, zeide Thomas,
geeft in zijn telegram niet het minste of
geringste van zijn oorspronkelijk houding
prijs en. zooals het Huis zal hebben opge
merkt, maakt hij zelfs geen gewag van den
eed. hetgeen er op wijst dat hij voortgaat on
te treden als de eed niet onze zaak was Dit
telegram, zeide Thomas, maakt naar mijn
meening den toestand erger dan vroeger
Thomas opende gisteren in het Lagerhuis
het debat over de besprekingen tusschen
Engeland en den Ierschen Vrijstaat
Hij zeide o.m. dat het 't eind
doel van de Valera was de vereeniging
van den Vrijstaat en Ulster, en daarna de
erkenning van Ierland als republiek, echter
met een of anderen vorm van aansluiting
bij het Britsche gemeenebest en in bepaalde
omstandigheden en om zekere redenen er
kenning van den koning als hoofd.
De Valera had eraan toegevoegd, niet al
leen dat de Vrijstaat van plan was de be
taling van de jaarlijkschc grondrenten te
staken, doch ook andere financieele auaes-
ties te onderzoeken, en hij voorzag dat zijn
houding ten aanzien van deze quaesties ge
lijken tred zou houden met die ten opzichte
van de jaarlijksche betalingen.
Duitschland.
De Nazi's stellen ontbinding
van den Saksischen Landdag
De nationaal-socialisctische fractie heeft
een voorstel ingediend om den Saksischen
Landdag te ontbinden, aangezien ce samen
stelling ervan niet meer in overeenstemming
is met den volkswil.
Radiorede van minister
Von Gay/.
De rijksminister van Blnnenlandsche
Zaken, Von Gayl, heeft Vrijdagavond voor
de radio gesproken over de noodverordening
Inzake politieke excessen. In dit verband be
sprak hij ook de vraag of de regeeringên der
afzonderlijke landen het recht hebben, on
danks de bestaande noodverordeningen ver
boden uit vaardigen. De rechtstoestand, al
dus de minister, is duidelijk. Wat in de ver
ordening voor het Rijk is geregeld, is
dwingend recht en gaat boven landsrecht.
In de bemoeiingen der landen door politie
verordeningen orde en rust te handhaven,
wil de rijksverordening niet ingrijpen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
niet op doch
hebben eenige
welke wy afgeven tegen
bespottelijk lage prijzen
vanaf 50 cent per week.
Zomerkade 53 Tel 13250
Zaanenstra&t 1 Tel 16620
Altijd beter
Altijd foedkooper
Stormachtige tooneelen in den
Beierschen Landdag.
In de zitting van Vrijdag van den Beier
schen Landdag verschenen de nationaal-
socialisten in bruine hemden en das met het
partij-insigne.
Voortdurend gehinderd door luide inter
rupties der nationaal-socialisten. verklaarde
president Stang, dat ce demonstraties en
provocaties niet geoorloofd konden worden
en dat zij het Huis ernstig zouden hinderen
bij de werkzaamheden. Op grond van het
reglement van orde zou hij dan ook de be
trokken leden van het deelnemen aan de zit
ting uitsluiten.
Toen de president de ramen van de leden
eer nationaal-socialistische fractie wilde
gaan voorlezen, liep de nationaal-socialist
Esser naar het spreekgestoelte en riep de zaal
in ..Onzen leider Adolf Hitler eem driewerf
heil". De nationaal-socialisten stemden met
dezen roep in. Hierop riep Esser: „De regee
ring Held een driewerf ..Nieder". De voor
zitter schorste daarop de vergadering en riep
het seniorenconvent bijeen, waarna de open
bare zitting weer geopend werd.
President Stang deelde mede dat hij alle
leden der nationaal-socialistische fractie die
in uniform verschenen waren van de zitting
had uitgesloten. Aangezien zij aan dit besluit
geen gevolg hadden gegeven werden Thans
alle leden der nationaal-socialistische fractie
voor acht dagen van de zittingen van den
Landdag uitgesloten.
Deze mededeeling van den voorzitter ont
ketende een he'.sch lawaai bij de nationaal-
socialisten die door elkaar riepen
schreeuwden en floten.
Toen zij weigerden de zaai te verlaten ver
scheen politie en recherche in de zaal die de
meeste nazi's stuk voor stuk naar buiten
brachten.
Na heropening verklaarde president- Stang,
dat de nationaal-socialistische leden, die voor
acht dagen waren geschorst, geweigerd had
den het Huis te verlaten, overeenkomstig de
bepalingen van het reglement van orde. de
schorsing werd verlengd tot twintig dagen.
Chili.
Nieuwe omwenteling onder
leiding van generaal Saenz.
Er is onder leiding van generaal Saenz een
militaire beweging uitgebroken tegen de
nieuwe socialistische regeering. aldus meldt
Reuter uit Santiago de Chili. De troepen van
Saenz maakten zich meester van het regee-
ringspaleis.
Het doel der contra-revolutie zou zijn pre
sident Montero weer aan het bewind te bren
gen die tien dagen geleden door dc Junta
werd afgezet.
Grove, de leider van de Junta, is in han
den gevallen van de troepen van generaal
Saenz, die zich uitriep tot nieuw staatshoofd
van Chili en verklaarde dat alle garnizoenen
aanvaard hebben om het nieuwe anti-com
munistische regime te steunen.
Hoe dc opstand begon.
Volgens berichten in de Amerikaansche
dagbladen zou. de opstand zijn begonnen
toen een delegatie van officieren het regee-
ringspaleis te Santiago betrad om een onder
houd te hebben met het hoofd der regeering
Grove. Grove had reeds van te voren het re-
geerir.gsgebouw laten bezetten door eenige
mitrailleuse-afdeelingen, cavalerie en infan
terie. Toen de infanterie uit San Bernardo
te Santiago aankwam, ontstonden de eerste
bloedige botsingen. Tegen middernacht
maakte de stad den indruk van een slagveld.
Hot geratel der mitrailleuses bracht dc be
volking in een ware paniekstemming. Licht-
kogels werden afgeschoten. Door de straten
trokken groote troepen communisten, zonder
dat men kon uitmaken of zij voor of tegen
de regeering demonstreerden.
Troepen uit Noord- en Zuid-Chili waren op
weg naar de hoofdstad. De hoofdaanval op
de stad werd uit het Zuiden verwacht.
Nader wordt uit Santiago aan het Handels
blad gemeld dat Davila, die zich onlangs van
de socialistische regeering afscheidde, aan
het hoofd van een civiele junta werd ge
plaatst door de generaals, die de socialisti
sche regeering omverwierpen en een voorloo-
Dige militaire junta hadden gevormd. De
nieuwe junta is het gematigde socialisme toe
gedaan en staat vriendschappelijk tegenover
de bultenlandsche zaken in het land.
Naar de leiders der contra-revolutie welke
ondanks talrijke schietpartijen tamelijk on
bloedig verliep) verklaren, is het hoofddoel
der nieuwe junta dc scherpe bestrijding.
Amerika.
Hoover en Curtis aanvaarden
hun candidatuur.
WASHINGTON, 17 Juni. (V. DJ President
Hoover heeft zijn candidatuur voor het nieu
we presidentschap der Vereënigde Staten,
welke hem door de republikeinsche conven
tie te Chicago is aangeboden aanvaard, evcn-
Curtis de hem aangeboden candidatuur
voor het vlee-presidentschap.
Litauen.
Boettcher overleden.
De vroegere president van het Memeldirec
torium. Otto Boettcher. wiens afzetting tot
het bekende Memelconflict heeft geleid, is
Donderdagavond op 50-Jarigen leefijd over
leden.
TWEEDE KAMER.
De regeering deelt mee, dat in het algemeen de steunuitkeeringen voor
werkloozen niet zullen verlaagd worden. De bouwvakarbeiders onder de
crisisregeling?
17 Juni.
Bij den aanvang der vergadering is de mo-
tie-Cramer in stemming gekomen, de motie
welke den bouw van den derden kruiser wil
de opschorten. We hadden verwacht, dat ver
schillende korte verklaringen vóór de stem
ming zouden worden afgelegd. Er is echter
geen enkele verklaring gekomen.
Er werd gestemd zonder meer.
De motie-Cramer viel met 5930 stemmen.
Voor: alleen de communisten, de vrijzinnig
en de sociaal-democraten. Tegen dc recht-
sche groepen met de liberalen.
De geheele R.-K. fractie was voor Wijl er
geen verklaring werd afgelegd, bleek niet of
de fractie door de rede van den minister van
Defensie was overtuigd geworden of dat groo-
ten indruk had gemaakt hot feit. dat de rni-
nistrs van Bultenl. Zaken, Defensie en Kolo
niën lieten weten te zullen aftreden, wanneer
de motie-Cramer zou worden aanvaard?
Nadat de president nog Dr Colijn had aan
gewezen tot opvolger van Mr. Heemskerk als
lid voor de Commissie voor de buitenland
sche aangelegenheden, werd de interpellatie
Kupers over de werkloosheid gehouden. Het
bleek took uit de vragen van den interpel
lant) dat er gevreesd was voor heel onaan
gename mededeelingen van de zijde der re
geering. Maar tenslotte al b'.eef er nog ge
noeg critiek bleek toch. dat het regeerings
antwoord nog al was meegevallen. Dc heer
Kupers toch was oorspronkelijk van plan vijf
moties voor te stellen, het zijn er twee ge
worden.
Waarvoor vooral gevreesd werd. was dat
de regeering zou mededeeien. dat de uitkee
ringen aan de werkloozen zouden worden
verminderd. De minister van Binnenland
sche Zaken heeft daartegenover geconsta
teerd. dat de regecring aan een verlaging
over de geheele linie niet denkt, maar dat er
wel. wanneer daartoe bijzondere aanleiding
zou bestaan, in lncidenteele gevallen zou
kunnen worden ingegrepen. Voor een alge-
meener ingrijpen werd aanvankelijk zoo ge
vreesd. dat de interpellant den minister vroeg
in tweede instantie nog eens duidelijk zijn
verklaring te herhalen.
Waarom zou minister Ruys dat niet doen
De heer Kupers is zijn interpellatie aange
vangen met het teekenen van het leed der
werkloozen, van de ellende vooral der jeugd
ge werkloozen. Te denken, dat velen van hen
wellicht nooit, moer regelmatigen arbeid zul
len doen. dat vele jeugdigen eerst laat aan
het werk zullen komen, het was ook voor Prof.
Slotemaker. die zich mee in het debat meng
de. een benauwende gedachte. De heer Ku
pers wees er op. aan hoevele gevaren moreel
en voor hun karakter de jeugdige werkloo
zen zijn blootgesteld. Het is begrijpelijk, dat
de interpellant het leed der werkloozen tor
uitgangspunt van zijn vragen maakte.
De minister stelde al sprak ook hij deer
nis uit met het lot der werkloozen. die buiten
hun schuld werkloos geworden ztln aan
den aanvang van zijn antwoord financieele
en economische beschouwineen En dat noem
de Prof. Slotemaker noodzakelijk.
De minister van Binnenlandschc Zaken
gaf zich zelf tot richtsnoer in dozen tijd: hoe
kan ik het herstel van het bedrijfsleven zoo
veel mogelijk bevorderen, hoe kan ik een ver
der instorten zooveel mogelijk voorkomen,
hoe kan ik het geld vinden om alles te doen
wat noodig is, gegeven don toestand, waarin
niet alleen de Rijksschatkist, maar ook do ge
meentelijke kisten zich bevinden en wat kan
ik óm verder doen om het lenigen van den
nood zoo ruim mogelijke grenzen te geven.
De minister teêkende een niet schoon
beeld van den cconomischen toestand. Daar
was b.v. de scheepvaart. Waren er op 1 Jan.
1930 r.og slechts 2 schepen opeelegd met 6741
ton het waren er op 1 Juni 1932 al 143 met
659.577 ton. Bedroeg de uitvoer op 1 Jan. 1931
1.358.778 ton. op 1 April "32 was hij gedaald
tot 1.132.043 ton, met een waarde respectie
velijk van t 117.577.000 en f 64 423 000 Alles
leed 'verliezen, de trawlvisscherlj ligt stil. de
geheele visscherij lijdt verliezen, en de ver-
trouwencrisis heeft zich nog niet genormali
seerd.
Wanneer daarbij nu nog werd vermeld door
den minister, dat over de eerste vier maan
den van dit jaar aan steun, werkverschaffing
en werkloosheidsverzekering door het Rijk.
de gemeenten en de werkloozenk.assen be
taald is f 44.881.727 en dat het totaal aantal
werkloozen ongeveer 250.000 bedraagt, dan
concludeerde hij. dat het natuurlijk wel aan
genaam zou zijn voor hem, wanneer hij veel
toezeggingen mocht doen, maar dat 't. om
dc financieele omstandigheden niet mogelijk
zijn zou. eenige verantwoordelijkheid voor
groote uitzettingen van de uitkeeringen te
dragen. Integendeel: de uitgaven zouden be-
perkt moeten worden.
Na zulk een inleiding viel des ministers
antwoord op de vragen wel mee.
Wij zullen thans de vragen en de ant
woorden daarop samenvatten.
Zooals men weet. is er voor de werkver-
schaffings- en werkloozen-vragen tusschen
de regecring en de groote vakcentrales een
dusgenaamde contact-commissie. Waarvan
de heer v. d. Walle dc voorzitter is.
De interpellant vroeg nu. of de rogeerinv
bereid was de ingevoerde tariefsverlagingen
bij de werkverschaffingen ongedaan te maken
e.v. na overleg met de Contactcommissie
Welnu minister Ruys dc Bccrcnbrouck
heeft zich bereid verklaard die maatregelen
nog eens voor te leggen aan de Contactcom
missie Maar die commissie moest dan na
tuurlijk ook alles overwegen en niet van
te voren het standpunt innemen, dat elke
tariefsverlaging uit den booze zou zijn. De
minister bleek evenzeer bereid, maar was
overgegaan tot verlaging van dc stcunor-
men der werkloozen, ook deze aan de Con
tact-commissie voor te leggen.
In dat ze>lfdc verband deelde de bewinds
man dan mede. dat de regecring In het al
gemeen (enkele incldenteelc gevallen uit
gesloten) niet zal overgaan tot verlaging van
de steunnormen voor de werkloozen. Tot ver
hooging van de steunnormen een verhoo
ging, welke de Interpellant niet onwensohe-
lijk vond gaat de minister echter ook niet
over: wat thans gedaan wordt, waarborgt
den werkloozen een behoorlijk bestaan. Wat
gedfTJWRordt op dit punt het maximum
va I Spaarf/iomisch mogelijk is.
1 gevarer^pers wilde voorts hot Rijk in de
crisis-uitgaven der gemeenten 5 6 en de ge
meenten zelf 1 6 doen bijdragen. Dat kon
de minister zoo zonder meer niet toezeggen
de geeneenten moesten zA. in alle oprich
ten tie noodige remmen hebben tot bet met
uitzetten van hun uitgaven buiten het strikt-
noodige.
De interpellant wenschte voorts hot bedrag
van f 750.000. hetwe&e ter beschikking van
het crisiscomité is gesteld, met het bekende
doel. te verhoogen De minister was gaarne
bereid dat bedrag te verhoogen, wanneer
daaraan behoefte zou zijn. In zijn repliek
zei de interpellant, dat die behoefte al lang
gebleken is.
En dan was er natuurlijk de kwestie van
de bouwvakarbeiders. De heer Kupers vroeg,
hoever het stond met de credietverleening
welke de regeering in Maart had aangekon
digd. Hij gaf, ten einde de huizenbouw te
bevorderen en daarmede het afnemen van
de werkloosheid onder do bouwvakarbeiders
in overweging het crediet in beweging te
brengen door de oprichting van een Staats-
hypotheekbank.
Minister Ruys de Boerenbrouck deelde
mede. dat de regeering krachtig bezig is met
het ontdooien van het credietweaen ten bate
van den woningbouw. Gelukt dit. dan zal
daarmede ook de mogelijkheid geschapen
zijn. om arbeiderswoningen te bouwen. Echter
deze zullen alleen de huurprijzen kunnen
drukken, wanneer ook in het bouwbedrijf
de arbeidsloonen naar beneden gaan. De mi
nister gaf dan ook ln overweging de col
lectieve contracten in de bouwnijverheid te
doen aanpassen by hetgeen sociaal en eco
nomisch mogelijk Is m.a.w. in de bouwnij
verheid tot loonsverlaging over te gaan.
Een staatshypotheekbank noemde dc be
windsman een ondeugdelijk middel. Dc
stichting daarvan zou het saneeren van het
bouwbedrijf op een verlaagd draagkracht-
niveau tegenhouden, bovendien zou zulk een
bank. waar deze wel verplicht zou zUn oen
selectie te houden onder de onderpanden,
medewerken tot ontwrichting van het parti
culiere hypotheekbedrijf.
De heer Supers wenschte voorts bepaald»
exportondcrncmingen door e red ie ten te ApV
pen dit zou (zei dc regecring) tot niet ld
aanvaarden consequenties brengen en edn-
curreerende ondernemingen benadeelen.
Ten slotte heeft de heer Kupers oen zeer
belangrijke gedachte geuit, zooals hij die ook
ai eens te Genève ter sprake heeft gebracht.
Hy wil de werkloosheid verminderen door
een veertig-urige werkweek in te voeren en
daardoor 179Ó meer arbeiders werk tc geven.
Ook Prof. Slotemaker de Bruine dacht in
ieder geval, dat deze suggestie moest over
wogen worden. De minister zeide dlc over
weging toe, al vreesde hy. dat het moreele
voordeel der geiyke verdeeling van de aanwe
zige werkgelegenheid wel eens zou kunnen
biyken onbereikbaar te zijn. wyi loonsver-
hooging daarvan het gevolg zou zijn. En
loonsverhooging kan het bedrijfsleven thans
niet dragen, Ook is het zeer waarschijnlijk,
dat de algemeene onkosten zeer sterk zouden
worden opgevoerd.
De heer Kupers heeft tijdens zijn rede be
zwaar gemaakt tegen het optreden der Haag
sche politie by de betooging van gisteren.
Minister Ruys dc Bccrcnbrouck zal dat on
derzoeken, maar hy geloofde ook, dat er
niets zou gebeurd zijn, wanneer de leiding
de betooging zoo ln de hand had gehad, dat
er na afloop der demonstratie ook verder
niet zou gedemonstreerd zUn, waardoor on-
verantwoordelljke elementen tot dingen kon
den komen, die niet noodig zijn.
Vermelden we nog, dat de heer v. d. McUs
een heffing van het vermogen verdedigde om
de werkloosheidskosten te dekken en uitvoe
ring van de tertiaire wegen als werkver
schaffing.
Ten slotte: twee moties zijn ingediend door
den heer Kupers,
De eerste motie vraagt een definitieve ver
deeling van de werkeiyke crisisuitgaven oer
gemeenten, zoodanig dat het Rijk hierin voor
5/6 en de gemeenten voor 16 bijdragen.
De tweede motie noodigt de regecring uit.
ook dc werkloozenkassen van de arbeiders in
het Bouwbedrijf met steun tegemoet te ko
men.
Er zUn nog heel wat sprekers Ingeschreven,
INTIMUS.
HEVIGE ONTPLOFFING IN DE
HAVEN VAN MONTREAL.
DERTIG DOODEN?
MONTREAL. 17 Juni. (Reuter). Aan boord
van het Britsche petroleumschip „Cymbeline"
dat hier in de haven ligt. heeft een ontplof
fing plaats gehad. Men vreest, dat dertig le
den der bemanning gedood of gewond zijn.
VUURWERKFABRIEK IN VLAMMEN.
LONDEN, 17 Juni, (Reuter). In een maga
zijn van een vuurwerk fabriek heeft een ont
ploffing plaats gehad, waardoor een brand
uitbrak. Het gebouw werd gedeeltelijk ver
nield. Twee vrouwen zijn ln de vlammen om
gekomen. De ruiten van dc hulzen in den
omtrek zijn gesprongen.
ZELFMOORD IN EEN BIERVAT.
Een bierbrouwer, wiens bierproductie in de
afgcloopcn maand met vijfhonderd liter was
gedaald, heeft, waarschijnlijk doordat hij
geestelijk in de war was geraakt, op onge
wone wijze zelfmoord gepleegd. Hij verdronk
zich namelijk in een vat bier, waarin een
hectoliter bier opgeslagen kan worden.
EEN VIERVOUDIG MOORDENAAR
TERECHTGESTELD.
STUTTGART; 17 Juni. (V. D.) Hedenmor
gen vijf uur is op dc binnenplaats van de ge
vangenis te Tiibingen terecht gesteld de
losse arbeider Eugen Beyle uit Engelsbrand
in het district Neurenburg. die in den nacht
van 28 Maart 1931 zijn schoonouders, zijn
vrouw en zijn achtjarig zoontje vermoordde,
