Op weg.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 15041
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Zaterdag 9 Juli 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN! EN: pCr week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post/3ó5, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post f Q.72l/Z.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j_5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.6Q per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.ót\
elke regel meer ƒ015, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weeka'bonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150—, Elke andere vinger f 150.-, Arm- of Beenbreuk f 100—,
Idem voor Abonnés op het Gelll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
Het verdrag van Lausanne.
De overeenkomst met Duitschland.
Heden de plechtige onderteekening.
Deel I van het verdag, dat de overeen
komst met Duitschland bevat, bestaat uit
11 artikelen, die een regeling behelzen van
het schuldenprobleem, zooals dit uit het
verdrag van Den Haag voortsproot en sinds
dien heeft ontwikkeld.
Geconstateerd wordt, dat het verdrag van
Den Haag gewijzigd is en volledig vervan
gen wordt door het verdrag van Lausanne.
Daarna volgt de opsomming van die be
palingen met- betrekking tot de Young- en
de Dawesleeningen enz., voor zoover deze
gehandhaafd moeten worden. Daarentegen
worden alle overige op grond van het
Young-plan en het Hoover-moratorium aan-
schu 1 dbekentenissen geannuleerd. Op grond
van deze bepalingen wordt aan Duitsch
land het algemeeneen certificaat terugge
geven. dat op grond van het Hoover-mora
torium door het Duitsche rijk werd overhan
digd; voorts ontvangt Duitschland zijn
goud-deposito bij de Bank voor Internatio
nale Betalingen terug, terwijl ten slotte de
verplichtingen der Duitsche rijksspoorwegen
en der Duitsch Rijksbank opgeheven worden,
een volstrekt moratorium, d.w.z. een termijn,
binnen welken, ook ongeacht den voorzorgs
maatregel van een emissiekoers van 90 pCt.
enz., de nieuwe rijksobligaties niet uitge
geven mogen worden; deze termijn is op
drie jaar bepaald. De koers van uitgifte
kan slechts op grond van een met tweederde
meerderheid te nemen besluit van de Bank
voor Internationale Betalingen worden ver
laagd.
Na afloop van dit moratorium begint een
termijn van twaalf jaar te loopen, na af
loop waarvan die obligaties, welke intus-
schen niet konden worden geplaatst, ten
gunste van het Duitsche rijk vevallen.
De plechtige onderteekening van het ver
drag vindt heden, Zaterdag plaats.
De president der conferentie, MacDonal-d, zal
daarbij een groote redevoering houden.
Radio-rede van Von Papen.
Rijkskanselier Von Papen heeft Vrijdag
avond de aangekondigde radiorede over ae
resultaten van de conferentie van Lausanne
gehouden, die door alle Duitsche stations
werd uitgezonden.
Het ging in Lausanne, zoo zeide hij o.m.,
om het lot van het Duitsche volk en tegelijk
om het lot van de overige wereld.
Hierna gaf Von Papen een uiteenzetting
van het resultaat der conferentie. Het doel,
de volkomen opheffing der reparatiebe
talingen, is bereikt. In geen enkelen vorm,
van welken aard ook. zal Duitschland van
1 Juli 1932 af herstelbetalingen hebben te
verrichten. De regeeringsschuld uit het
Youngplan ten bedrage van circa 35 milli
ard mai-k is vervallen. Dat beteekent het
verdwijnen van een over een lange reeks
van jaren loopende jaarlijksche storting,
waarvan op de eerste jaren jaarlijks rond
twee milliard vielen.
De rijkskanselier eindigde zijn radiorede
met het uitspreken var. de overtuiging, dat
dit resultaat van de conferentie te Lausanne
het herstel van Duitschland in elk opzicht
mogelijk maakt en ook politiek een vooruit
gang beteekende.
DE
OVEREENKOMST VAN
LAUSANNE.
IN PLECHTIGE SLOTZITTING GETEEKEND.
LAUSANNE, 9 Juli (V.D.) De overeen
komst van Lausanne is Zaterdagochtend in
de plechtige slotzitting van de conferentie
door de vertegenwoordigers van alle mo
gendheden, die aan de conferentie hebben
deelgenomen, geteekend.
OPHEFFING
KANTONGERECHTEN.
OOK TE HAARLEMMERMEER.
ge
tot opheffing van 50 Kantongerechten.
Daaronder zijn ook de Kantongerechten te
Haarlemmermeer en te Purmerend.
Zooals men weet wordt het Kantongerecht
te Hoofddorp nu reeds gedeeltelijk van Haar
lem uit bediend.
GEVECHTEN MET
SMOKKELAARS.
BENDE-LEIDER GEVANGEN GENOMEN.
In het Duitsche grensplaatsje Straelen bij
Venlo is 's nachts gevochten door grensbe
ambten en een smokkelaarsbende. De ben
deleider, een 21-jarige man uit Obernausen.
die levensgevaarlijk door een schot gewond
was, werd gevangen genomen. Ook zijn twee
van zijn helpers gearresteerd.
De grenspolitie had vernomen dat de ben
de smokkelaars lar.gs een klein pad de grens
zou passeeren. Zij stelde zioh in hinderlaag
op en wist de bende te omsingelen. Een groo
te partij smokkelwaar werd in beslag geno
men.
HET VERGAAN VAN DE
„PROMETHéE".
De positie vastgesteld.
Redding der opvarenden niet mogelijk?
De postie van de „Promethée" is nauw
keurig vastgeste.d op ze^ven mijl benoorden
Kaap Lévl. De duikboot ligt 75 meter diep.
De Britsc'ne Admiraliteit beeft toegestemd
in het zenden van de „Artigldo" en de
.Rostre". naar Cherbourg om aan het red
dingswerk deel te n.smen.
Volgens een Vrijdagmiddag te Parijs ont
vangen bericht, heeft een der vaartuigen,
welke uitgezonden zijn tot redding van de
bemanning van de gezonken duikboot ..Pro
methée". de zg. telefoonboei van de duikboot
gevonden. Bevestiging van offioieéle zijde
aangaande dit bericht is eohter nog niet ont
vangen.
Wanneer het bericht juist is dan bestaat er
geen mogelijkheid meer met de bemanning
der duikboot in telefonische verbinding te
komen. Hoewel men tevens hieruit kan
concludeeren, dat het gelukt moet zijn eenige
waterdichte schotten te sluiten, zou de red
ding van de bemanning buitengesloten zijn.
Bovendien is van officieele zijde toegegeven
dat nog geen voldoend sterke hefwerktuigen
gebouwd zijn om duikbocten van het nieuw
ste type als de „Promethée" te lichten.
Het bericht, volgens hetwelk op de plaats
des onheils een telefoonboei van den onder
zeeër „Promethée" gevonden is, is bevestigd.
Toch is de hoop, dat misschien toch nog een
deel der bemanning in het scheepsruim zal
blijken te zijn opgesloten, zeer gering. Men
neemt veeleer aan, dat de boei op het oogen-
blik van den ondergang van het schip door
een lid van de bemanning is losgeworpen.
De minister van marine Leygues heeft het
commando van het Italiaansche lichterschip
..Artiglio" verzocht zijn schip en de ..Rostro",
die beiden werkzaam zijn bij de bergings
werkzaamheden van den goudschat van de
..Egypt" ter beschikking te willen stellen.
Beide schepen zijn onmiddellijk naar Cher
bourg vertrokken. Het schijnt met zekerheid
vast te staan, dat de catostrophe te wijten is
aan een verkeerde manoeuvre. Waarschijn
lijk zijn bij vergissing de ballastkamers met
water gevuld, waarop het schip noodzakelij
kerwijze moest zakken.
HENDERSON ANTWOORDT
DE DOKTOREN.
,,/n ieder land spanne men de
uiterste krachten in.
Vredesvrienden dienen aandrang te
oefenen op de regeeringen.
De voorzitter de Nederlandsche Maat
schappij tot Bevordering der Geneeskunde,
Dr. Mauritz, heeft in antwoord op het tele
gram. dat de Maatschappij dezer dagen
heeft gezonden aan de Ontwapeningscon
ferentie te Genève. den volgenden brief ont
vangen van Arthur Henderson, den voor
zitter der Conferentie: .Hiermee betuig ik U
en Dr. Roorda mijn dank voor het telegram
dat U mij hebt gezonden namens de Neder
landsche Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunde, die 4200 medici vertegen
woordigt. Ik vraag opneming van het tele
gram in het journaal van de Conferentie,
zoodat het onder de aandacht van alle dele
gaties zal komen.
De schitterende bewijzen, die ik heb ont
vangen van het algemeen sterke verlangen
naar vrede en ontwapening, doen mij hopen,
dat in de eerstvolgende weken belangrijke
beslissingen van dien aard. waar de volke
ren op wachten, genomen kunnen worden.
Het is daarom belangrijk, dat de vrienden
van den vrede in ieder land hun uiterste
krachten inspannen om bij hun regeeringen
de kracht van de openbare meening ten
gunste van verstrekkende maatregelen voor
ontwapening te doen steunen. Wilt U aan
de leden mijn dank voor hun boodschop
overbrengen om dit groote werk ten gunste
van den vrede en ontwapening krachtig te
bevorderen.
(w.g.)
ARTHUR HENDERSON.
DE KRAAMPJESDAG VOOR
„VACANTIEBEZIGHEDEN".
BRUTO OPBRENGST ƒ900.—.
Naar wij vernemen heeft de Kraampjes
dag ten bate van de Vereeniging voor Va
cantia bezigheden voor de schooljeugd bruto
f 900 opgebracht: een het ongunstige weer
op dien dag in aanmerking genomen niet
onbevredigend resultaat.
Het bestuur vroeg ons. een woord van dank
te willen brengen #an de dames, die zich
zooveel moeite hebben gegeven, om den
kraampjesdag te doen slagen en onder moei
lijke omstandigheden „braaf stand gehou
den" hebben.
Ziedaar dan Lausanne,
Wat zegt u ervan.
Geeft dat niet een beetje vertrouwen?
Al is 't maar begin,
Er zit toch wat in
Om stevig op verder te bouwen.
Na moeizaam gepraat
Dan toch resultaat,
En dat is toch waar het op aankomt;
Een moeilijk verbond
Heeft steviger grond
Als regel, dan iets dat spontaan komt.
De noodzaak was daar,
Het dreigend gevaar
Moest hierbij c'e hoofdrol wel spelen;
Wat doet. dat ertoe.
Er is wat, en hoe
Dat kan ons niet bijster veel schelen.
Al gaat het niet vlug,
Men keert niet terug.
Nu komen de volgende schreden;
Heel langzaam nog wel.
Want veel staat op 't spel,
Maar opwaarts, en niet naar beneden.
Er is niet meer plaats
Voor waan-wijze praats.
Van akelig mode-cynisme;
Er komt. nog een tijd
Van moeilijken strijd,
Maar sterk doorgrond optimisme.
Wij offeren graag
De wereld vandaag.
Een aloude Hollandsche glorie;
Ons Alkmaar moet gaan.
Wij zeggen voortaan:
Bij Lausanne begon de victorie
DE A.S. RAADSZITTING.
HET BURGERLIJK ARMBESTUUR.
Daar het gewcnscht is. dat op 13 Juli a s. de gc-
hecle agenda \an den Haarlenischcn gemeenteraad
wordt afgehandeld, in het bijzonder punt 13 (reor
ganisatie van het Burgerlijk Armbestuur) tot een
eindbeslissing wordt 'gebracht, vestigt dc wnd.
Burgemeester, Mr. Slingenberg. er de aandacht op.
dat de vergadering zoO noodig des avonds zal wor
den voortgezet.
WEER EEN GEHEIME ZENDER
TE GOUDA.
BIJ VERRASSING IN BESLAG GENOMEN.
Te Gouda is. naar de Tel. meldt, wederom
een geheime zender in beslag genomen. De
inval door den inspecteur der posterijen en
een rechercheur werd gedaan toen de ama
teur te bed lag en de zender niet werkte.
Waarschijnlijk was de plaats van het toestel
aan de ambtenaren verraden, want zij gingen
regelrecht naar de kamer en de plaats, waar
het stond. Het instrument, dat een waarde
van f 300 vertegenwoordigt, en waarmee op
een golflengte van 80 meter gezonden werd.
is in beslag genomen. De gramofoonplaten
liet men liggen.
ERNSTIGE AANRIJDING OP DE
LEIDSCHEVAART.
WIELRIJDER DOOR TRAM MEEGESLEURD
EN ZWAAR GEWOND.
Vrijdagmiddag heeft op de Leidschevaarl
bij de Emmabrug een zeer ernstig verkeers
ongeluk plaats gegrepen, waarbij de 35-iarfge
C, Willemse uit de Oost-Indiëstraat zwaar
gewond is.
Omstreeks half zes reed deze met een drie-
wielige bakfiets op de Leidschevaart. ko
mende uit de richting Schouwtjesbrug naar
de Westergracht toe. Hij reed op het linker
tramspoor, daar achter hem een stadstram
aankwam.
D? wielrijder had beter gedaan deze tram
eerst te laten passeeren en dan daarachter
te gaan rijden. Hij bleef editor naast de
tram rijden in de bocht, die naar de Emma-
straat voert. Zooals bekend liggen in die
bocht twee tramsporen naast elkaar
Van de zijde der Emmastraat naderde een
tramtrein AmsterdamZandvoort. waarvoor
W. naar rechts uit moest wijken en bekneld
raakte. Door het achterbalcon van den tram
trein werd hij gegrepen en tegen de stads
tram geduwd. Elf meter is hij meegesleurd.
Hij liep een schedelfractuur op en kneuzin
gen aan arm en schouders. Na voorloopig ge
holpen te zijn door een lid van den Onge-
vallendienst- is hij per ziekenauto naar de
Maria-stichting gevoerd. Hij mocht niet
worden verhoord Zijn toestand is levensge
vaarlijk.
De geruchten, als zou hij tijdens het over
brengen zijn overleden blijken dus onjuist te
zijn geweest.
Er zou wellicht iets voor te zeggen zijn. dat
voor bochten als deze, waar rechts van de
rails geen ruimte is om uit te wijken, een
verbod van passeeren door twee' trams werd
uitgevaardigd. Juist hier levert dat passee
ren groote gevaren op. die dikwijls tot ern
stige ongeva^.en aanleiding geven.
Door de inhalende tram wordt men op het
Unkerspoor gedrongen, en voor dat men er
eenigen erg in heeft, mede door het lawaai
dat die eer.e tram al maakt, is de tram uit
tegenovergestelde richting de bocht omge
komen en perst de auto of fiets tusschen
zich en den anderen wagen in. Werkelijk
zou een verbod als bovenbedoeld veel bijdra
gen tot grootere veiligheid. Indertijd is daar
door ook een doodelijk ongeluk veroorzaakt
bij de Amsterdamsche poort.
DE STAK7NG *N HET BELGISCH
MUNGEBIED.
DE TOESTAND ERNSTIG.
In de Borinage hebben de verschillende
plaatselijke afdeelingen besloten het com
promis voorstel van de hand te wijzen.
In het centrum der staking is de toestand
Dlotseling heel ernstig geworden. De stakers
trekken in groote groepen naar de verschil
lende industrieele bedrijven waar zij op de
bestuurders pressie oefenen hun arbeiders te
ontslaan. Dit was o.m. ht geval in de faien-
cerie de Kéramix, de werkplaats Boel. een
der voornaamste van het centrum, de werk-
D'.aats La Croyère, van de Bouillonnerie de
La Louvière enz.
De gendarmerie heeft uit Antwerpen en de
Vlaanderen versterkingen ontvangen Vrij
dagmiddag lagen alle fabrieken te La Lou
vière en omgeving volkomen stil.
Ook te Anderlu, in de omgeving van Char
leroi heeft de toestand zich ernstig toege
spitst 400 a 500 stakers zijn daar uit het
stakingscentrum aangekomen. Zij hebben
werkwilligen belet aan het werk te gaan
Ook te Marchienne au Pont is het tot
onaangenaamheden gekomen.
Uit Bergen zijn troepen gezonden om dc
gendarmerie te versterken.
In Duitschland bestrijdt men legentooordig schadelijke rupsen in dc bosschcn met gif
stof uit een vliegmachine. Wat er met dc andere dieren in het tcoud gebeurt vernemen
wij niet. Dc piloten zijn veilig achter hun gasmasker.
Eindelijk verademing te Lausanne. Duitsch
land betaalt 3 milliard goudmark.
(3e blad. 3o pag.)
Antwoord van Henderson aan de Neder
landsche doktoren.
Ge blad. lc pag.)
Senaat en Huis van Afgevaardigden der
Vereenigdc Staten hebben een credict van
100.000 verleend om de oud-strijders naur
huis te zenden.
(3e blad, 3e pag.)
Verschenen is het rapport der Bc:uinigings-
commissie-Weltcr. Verdere salarisverlaging,
inkrimping van personeel, opheffing van
50 kantongerechten, en 6 rechtbanken.
(3e blad, le pag.)
Het kantongerecht te Haarlemmermeer wordt
definitief opgeheven.
(le blad, lc pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Ontboezemingen ixui een Optimist.
(2e blad. le pag.)
J. B. Schuil: Dc kritiek en de Malaise. Het
Tooneel).
(4e blad. 3e pag.)
Karei de Jong: Radiomuziek der week. Een
voorbespreking.
(4e blad. 3e pag.)
Bijzondere correspondentie. De presidents
verkiezing in de Vereenigde Staten.
«3e blad. 2e pag.)
Vr. S H. D. Vertelling. ,jHet kleine Dienst
meisje".
(4e blad. le pag.)
Buster Kcaton Geluidsfilms kunnen grap
piger zijn don de stomme.
(4e blad. le pag.)
L. S.: „De Heg, die nooi wil dichtgroeien".
(4e blad, 2e pag.)
Toezending van Haarlem,s
Dagblad naar vacanfie-adres.
De vacantietijd komt weer aan en wij wil
len niet nalaten, de aandacht van onze lezers
er op te vestigen, dat wij gaarne bereid zijn
hun de courant dagelijks naar hun vacantic-
adres te zenden. Van deze faciliteit wordt
ieder Jaar in toenemende mate gebruik ge
maakt en wij bewijzen onzen abonnés deze
extra diensten gaarne.
In dit verband hebben wij tevens besloten
voor nazending in Nederland geenerlei kosten
van verzending in rekening te brengen gedu
rende de eerste week van het verblijf elders.
Zij die slechts een week uitgaan, behoeven
dus geen kosten boven hun abonnementsgeld
te voldoen, voor hen die langer wegblijven
begint de betalingsverplichting van extra
portikosten bij aanvang van de tweede week
hunner uitstedighcid.
Wij moeten vriendelijk doch dringend ver
zoeken het tijdelijk adres voor nazending voor
al tijdig op te geven aan onze administra
tie, onder vermelding tevens van het ge
wone adres.
DIRECTIE HAARLEM S DAGBLAD.
CRISIS-ZUIVELWET.
HET MENGPERCENTAGE VOOR
MARGARINE.
Thans zijn bekrachtigd de staten van de
Crisis-Zuivel-Centrale, die koninklijk goed
gekeurd zijn.
Tot regeeringscommissaris voor de hulp
verleening aan de melkveehouderij Is be
noemd de heer L Bückmann te Bus.sum.
Voorts zijn aangewezen de leden van de
Zuivel-Centrale.
De minister heeft toegsetaan. dat gedu
rende een periode van ten hoogste 30 dagen,
ingaande 11 Juli boter zonder merk uit een
koelhuis vervoerd wordt mits ze is voorzien
van een geleidebiljet door of vanwege de
Crisis-zuivelcentralc afgegeven.
De minister heeft worts toegestaan dat tot
1 Augustus uit de bewaarplaatsen van vee
houders, die zelf melk tot boter verkamen,
boter zonder merk wordt vervoerd.
De minister heeft verder vastgesteld de
merken voor boter en voor margarine A en
B.
Margarine A moet 25 pet. inheemsche bo
ter en 75 pet. margarine, in den zin van ar
tikel 1 der Boterwet bevatten.
Margarine B mag geen boter bevatten.
De minister heeft vasgeseld den prijs van
de vervoervergunning en van de merken
voor:
boter op 42 cents;
margarine B bestemd voor erkende marga
rine producten op 20 cent;
ritueele onvermengde en onvermengde
plantaardige margarine op 35 cents per K G.
De minister van oeconomische zaken en
arbeid heeft aangewezen als bu t nlae 'ie
noteeringen waarnaar de we (s
bedoeld in art 1 ten vijfde der Cr -!-
wet 1932 berekend wordt de ro'r^r'r in
Duitschland. Frankrijk. G- R-'t-
tannië en Denemarken en heeft den s,
bedoeld in art. 4 lid 2 der Cris's-zuivel- et
voor het merk voor boter vastgesteld op
f 0.42 per K.G.
